Potrzeba i konieczność ochrony środowiska naturalnego na poziomie gospodarstwa rolnego nabiera coraz większego znaczenia. W nowej Wspólnej Polityce Rolnej na lata 2014-2020 kwestie te są bardzo mocno akcentowane. W związku z powyższym proponuje się różne rozwiązania – technologie, które w najmniejszym chociażby stopniu przyczynią się do lepszej kondycji środowiska naturalnego na obszarach wiejskich. Jedną z takich proekologicznych technologii jest mata sanitarna wykonana z włókien naturalnych.

Mata została opracowana w Instytucie Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu w ramach międzynarodowego projektu badawczego EUREKA, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Narodowa Strategia Spójności. Jest ona produkowana w Zakładzie Lenkon w Stęszewie i ma służyć tworzeniu stref ochronnych zapobiegających rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych w rolnictwie i transporcie. Stosowanie jej zalecane jest na przejściach i przejazdach. Posiada ona pozytywną opinię Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii w Poznaniu. Mata sanitarna z włókien naturalnych, sposób wytwarzania tej maty oraz zastosowanie włókien naturalnych do wytwarzania mat sanitarnych są chronione patentem na terenie kraju oraz podlegają międzynarodowej ochronie patentowej.

Mata jest produkowana w 100% z celulozowych włókien naturalnych konopi, lnu i juty techniką igłowania (wzdłużne wiązanie struktury wyrobu własnym włóknem za pomocą specjalnych igieł). Naturalne włókna lnu i konopi są pochodzenia krajowego. Mata składa się z kilku warstw. Dolna warstwa ma uodpornić matę na oddziaływanie mediów zewnętrznych, zapewnić jej dużą stabilność formy i przeciwdziałać wypłukiwaniu roztworu dezynfekcyjnego do podłoża, dzięki zastosowaniu elastycznej żywicy naturalnej (latex) – opcjonalnie. Warstwa środkowa maty, którą stanowi tkanina jutowa, posiada strukturę cechującą się zdolnością do powrotu do pierwotnej formy. Natomiast wierzchnia warstwa maty – włóknina naturalna (80% włókien konopnych i 20% włókien lnianych) odznacza się dużą wytrzymałością. Włókna naturalne posiadają znaczne, w porównaniu z włóknami chemicznymi zdolności higroskopijne, co oznacza, że mogą pochłonąć i utrzymać znacznie większe ilości roztworu środków dezynfekcyjnych stosowanych do odkażania (w badaniach chłonność 400-500% w stosunku do wagi użytej maty w stanie suchym). W efekcie użyty środek dezynfekcyjny w wyniku sił adsorpcji w mniejszym stopniu ocieka i wsiąka w podłoże. Włókniny z naturalnych surowców z uwagi na duże możliwości kształtowania struktury spełniają stawiane im wymagania użytkowe pod względem wytrzymałości i odprężności. Mata ma dużą wytrzymałość na rozrywanie wzdłużne i poprzeczne. Żywotność użytkowa maty wynosi około 6 miesięcy. Po jej zużyciu i wykorzystaniu nie ma problemu z utylizacją – w krótkim czasie ulega biodegradowalności (można ją poddać biodegradacji poprzez kompostowanie). Czas biodegradacji to około 10-12 miesięcy (całkowity rozpad).

Korzyści ze stosowania maty sanitarnej z włókien naturalnych (na podstawie przeprowadzonych badań laboratoryjnych):

• oszczędność środków dezynfekcyjnych ze względu na dużą higroskopijność maty (mniejsze spływanie i wsiąkanie),
• duża wytrzymałość,
• w stanie suchym może być przechowywana przez wiele miesięcy,
• biodegradowalność maty po wykorzystaniu,
• produkcja w oparciu o naturalne, corocznie odtwarzalne surowce roślinne, włókna lnu i konopi są pochodzenia krajowego,
• łatwość transportowania (rulon o długości 20 mb i szerokości 2 m),
• łatwość konfekcjonowania na potrzebne formatki przy użyciu ostrego noża,
• niski koszt zakupu maty.

Używanie mat sanitarnych może w znacznym stopniu przyczynić się do zwiększenia kontroli i zapobiegania rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych, co doskonale wpisuje się w działania mające na celu ograniczanie ognisk chorób zwierząt gospodarskich, regulowane prawem unijnym i krajowym. Tworzenie barier zapobiegających rozprzestrzenianiu się chorób pozwala zagwarantować dobrą kondycję zwierząt, co przekłada się na jakość produkcji i ostatecznie efekty ekonomiczne.

Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu podjął w 2014 r. próbę sprawdzenia maty sanitarnej wykonanej z włókien naturalnych w praktyce, poprzez realizację demonstracji w trzech gospodarstwach rolnych z produkcją zwierzęcą na terenie województwa wielkopolskiego. Realizacja demonstracji była też próbą podjętą w celu zwiększenia udziału innowacyjnych polskich technologii w doskonaleniu polskiego rolnictwa, szczególnie technologii prośrodowiskowych oraz ułatwiających jak najlepsze wypełnianie wymogów w zakresie dobrostanu zwierząt gospodarskich. Demonstracja realizowana była we współpracy z Instytutem Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu.

Jakich spodziewano się efektów:

• roztwór preparatu dezynfekcyjnego w mniejszym stopniu ocieka i „ucieka” do podłoża, a dzięki temu jest mniejsze zużycie preparatu dezynfekcyjnego,
• korzystny wpływ na kondycję zwierząt, ich zdrowotność, dzięki wprowadzeniu strefy ochronnej zapobiegającej rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych,
• wyrobienie wśród producentów rolnych dobrych nawyków w zakresie przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych zwierząt gospodarskich, dbałości o dobrostan zwierząt i ograniczania zanieczyszczenia środowiska naturalnego,
• zainteresowanie rolników zastosowaniem w gospodarstwie rolnym prośrodowiskowych technologii.

Demonstracja obejmowała obserwację mat w codziennym użytkowaniu w gospodarstwie rolnym, ich zdolność do pochłaniania i utrzymywania roztworu preparatu dezynfekcyjnego stosowanego do odkażania – ocena zdolności higroskopijnych. Przedmiotem obserwacji była też wytrzymałość i odprężność maty.

Maty sanitarne z włókien naturalnych o wymiarach 100 x 60 x 0,5 cm (wersja bez izolacji lateksowej) zostały wyłożone w gospodarstwach przy wejściu do budynku inwentarskiego. W jednym z gospodarstw mata została ulokowana w metalowej płytkiej „wannie”. W kolejnym z gospodarstw mata była wyłożona na drewnianej obudowie obłożonej folią. W ostatnim z gospodarstw mata położona była na podkładzie z folii, bez obudowy. Do nasączania maty używano preparat dezynfekcyjny Cid20. Stosowano 1% roztwór preparatu. Maty zostały po zainstalowaniu nasączone roztworem preparatu dezynfekcyjnego (1-2 litry). Odnotowano datę wyłożenia maty oraz datę pierwszego nasączenia, wpisując przy tym ilość podanego roztworu preparatu dezynfekcyjnego. Następnie, w okresie realizacji demonstracji, sprawdzano stopień nasycenia maty roztworem i systematycznie uzupełniano – dolewając roztwór preparatu do maty (1-2 litry). Każdorazowo odnotowywano daty, kiedy dolewano roztwór preparatu oraz ilość wlewanego roztworu. Ilość wlewanego roztworu, jak i częstotliwość polewania maty zależały od miejsca wyłożenia maty (ocienione czy też słoneczne), warunków atmosferycznych (opady, wysokie temperatury), stopnia eksploatacji maty (liczba osób przechodzących przez matę każdego dnia – liczba przejść każdego dnia). Dokonywano też zapisów dotyczących warunków pogodowych i innych ewentualnych szczególnych okoliczności zachodzących w trakcie realizacji demonstracji. Demonstrację realizowano przez około 7 miesięcy.

Wnioski końcowe

Wyrabianie wśród producentów rolnych dobrych nawyków w zakresie przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych zwierząt gospodarskich, dbałości o dobrostan zwierząt i ograniczanie zanieczyszczania środowiska naturalnego jest procesem długotrwałym, ale stałe uświadamianie wagi problemu i propagowanie dobrych przykładów w przyszłości na pewno przyniesie efekty. Z pewnością sam fakt zastosowania maty dezynfekcyjnej ma korzystny wpływ na kondycję zwierząt gospodarskich, ich zdrowotność, dzięki wprowadzeniu strefy ochronnej zapobiegającej rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych. Ma to szczególne znaczenie w obliczu licznym w ostatnich latach przypadków występowania niebezpiecznych chorób zwierząt na bardzo dużą skalę. Uznać więc można, że mata sanitarna z włókien naturalnych może spełnić przypisaną jej rolę – bezpiecznej dla środowiska naturalnego bariery ochronnej.

Generalnie stwierdza się po zakończeniu realizacji demonstracji, że mata dobrze pochłaniała i utrzymywała podawany roztwór preparatu dezynfekcyjnego. Pozytywnie też oceniono wytrzymałość i sprężystość maty. Pewien problem w eksploatacji maty stanowiły dni z intensywnymi opadami deszczu. W tych dniach mata była „podtopiona”, co może sugerować, że jest ona zbyt cienka i mimo swojej dużej zdolności do „trzymania” cieczy, nie może sobie poradzić w powyższej sytuacji. Z kolei podczas bardzo ciepłych, upalnych dni, zdaniem rolników, mata wysychała zbyt szybko, co również może sugerować, że jest zbyt cienka. Z drugiej jednak strony, jeżeli włókna naturalne posiadają znaczne w porównaniu z włóknami chemicznymi zdolności higroskopijne, to może oznaczać, że pomimo iż mata z włókien naturalnych jest cieńsza od maty syntetycznej, i tak zatrzymuje w sobie preparat dezynfekcyjny w optymalnej ilości i powstrzymuje go przed nadmiernym wyciekaniem i spływaniem. Ze względu na bezpieczeństwo dla środowiska naturalnego, zamiast stosować chemiczne preparaty dezynfekcyjne, można by podjąć próbę zastosowania preparatów przygotowanych na bazie efektywnych mikroorganizmów. Trzeba by tylko obserwować, czy mikroorganizmy nie przyspieszą rozkładu maty? Ze środowiskowego punktu widzenia istotna jest biodegradowalność maty po jej wykorzystaniu (nie ma problemu utylizacji odpadów, matę można przekompostować) oraz produkcja w oparciu o naturalne, corocznie odtwarzalne surowce roślinne, przede wszystkim włókna lnu i konopi pochodzenia krajowego.

Badania prowadzone w Instytucie Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu miały na celu m.in. ocenę wytrzymałości maty na działanie sił zrywających. Próby wykazały, że na wytrzymałość maty nie wpływa bezpośrednio jej grubość, ale rodzaj wzmacniającej tkaniny stanowiącej warstwę maty. Po okresie realizacji demonstracji – po około 7. miesiącach mata jest w dobrej kondycji (w jednym z gospodarstw stwierdzono nieznaczne tylko zmiany – rozciągnięcie maty w stosunku do wyjściowego rozmiaru oraz zaczątek rozpadu na brzegach maty). 

Źródło: opracowania Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu oraz własne.

Właściwe wypełnianie funkcji spoczywających na pszczelarzu jest bardzo odpowiedzialnym zadaniem. Wymaga ono znajomości i połączenia wielu różnych aspektów tej pięknej, a zarazem społecznie i gospodarczo niezbędnej działalności. Sztuka pszczelarzenia staje się coraz trudniejsza, także z powodu ustawiania uli zbyt blisko sąsiednich nieruchomości, dróg, szkół i innych obiektów użyteczności publicznej. Z tego powodu często dochodzi do sporów między pszczelarzami a sąsiadami. Wynika to stąd, że nie ma specjalnych przepisów regulujących warunki lokalizacji pasiek, dlatego do pszczelarzy urządzających pasieki na swoich gruntach mają zastosowania przepisy Kodeksu Cywilnego.

Przy rozstrzyganiu sporów dotyczących usytuowania pasiek strony najczęściej powołują się na następujące regulacje zawarte w Kodeksie Cywilnym:

Art. 140. W granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może z wyłączeniem innych osób korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczelności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Treść powyższego przepisu pozwala pszczelarzowi ustawić ule na swojej nieruchomości i to w nieograniczonej liczbie. Z art. tego wynika też, że prawo własności nie zapewnia właścicielowi pełnej władzy nad rzeczą, ponieważ granice jego prawa wyznaczają zasady współżycia społecznego. Sąd Najwyższy uznał, iż korzystanie z rzeczy obejmuje również urządzenie pasieki na nieruchomości, jeżeli to ze względu na położenie nieruchomości nie jest zabronione.

Art. 144. Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.

Treść tego artykułu nakłada na właściciela pasieki obowiązek niezakłócania korzystania z nieruchomości sąsiednich. Ustawodawca w tym przepisie użył sformułowania „ponad przeciętną miarę”. Właściciel nieruchomości, któremu pszczoły w oczywisty sposób przeszkadzają, np. w uprawie pola czy swobodnym prowadzeniu działalności w stopniu  przekraczającym „przeciętną miarę” może wystąpić do sądu z roszczeniem o zaniechanie zakłócenia w korzystaniu z nieruchomości – np. przeniesienia pasieki w inne miejsce.

Art. 222 § 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.

Prawo cywilne wyróżnia tzw. immisje, czyli czynniki powodujące naruszenie swobodnego korzystania z nieruchomości. Pszczoły w tym wypadku stanowią przykład immisji materialnych. W przypadku braku możliwości swobodnego korzystania z nieruchomości, właściciele mogą na drodze sądowej w oparciu o ww. artykuł wnosić o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i zaniechanie naruszeń.

Art. 415. Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Z orzeczeń Sądu Najwyższego wynika, iż wina właściciela nieruchomości trudniącego się pszczelarstwem może polegać na ustawieniu uli przy samej granicy sąsiada lub na skierowaniu otworów wylotowych uli na nieruchomość sąsiada. W takich przypadkach pszczelarz może odpowiadać z ww. artykułu.

Należy zaznaczyć, iż orzeczenia sądów niemal z reguły podkreślają ogromne znaczenie pszczół w gospodarce rolnej, a także to, że pszczoły zbierając pyłek i nektar muszą przelatywać nad cudzymi nieruchomościami zapylając po drodze rośliny na sąsiednich działkach. Stąd dolegliwości i uciążliwości, które pszczoły mogą powodować, ale jeżeli nie przekraczają przeciętnej miary, powinny być tolerowane przez sąsiadów – są bowiem bezprawne i nie powodują obowiązkowego naprawienia szkody.

Przy urządzaniu pasieki każdy pszczelarz powinien przestrzegać zasad, określonych w tym zakresie, co może też mieć istotne znaczenie przy ustalaniu ewentualnej winy i odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę:

1.    Lokalizacja pasieki – ponieważ właściciel zwierząt odpowiada za szkody spowodowane lub wyrządzone przez jego zwierzęta oraz ze względu na narażanie ludzi i zwierząt na pożądlenie przez pszczoły, wymaganym jest, aby umiejscowienie pasieki służyło ograniczeniu zagrożenia. W tym celu ule z pszczołami ustawia się:

• co najmniej 10 m od drogi publicznej, budynków mieszkalnych, inwentarskich i gospodarczych,
• 50 m od autostrad i dróg szybkiego ruchu,
• 200 m od szkół, przychodni i innych obiektów użyteczności publicznej,
• ule ustawione w odpowiedniej odległości powinny być oddzielone stałą przeszkodą (parkan, mur, krzewy) o wysokości co najmniej 3 m,
• obszar pasieczyska powinien być oznaczony tablicą „Uwaga pszczoły! Osobom nieupoważnionym wstęp wzbroniony”.

2.   Każda pasieka powinna być ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej – najlepiej uczynić to za pośrednictwem organizacji pszczelarskiej.

3.   Prowadzenie gospodarstwa pasiecznego powinno poprzedzać posiadanie niezbędnej wiedzy objętej co najmniej programem kursu podstawowego z zakresu pszczelarstwa kwalifikowanego.

4.   W obrębie gospodarstwa pasiecznego powinny znajdować się:

• apteczka, w której znajdują się: woda utleniona, krople nasercowe, maść antyhistaminowa, wapno musujące, gaza, bandaż, przylepce, opaski i rękawiczki;
• wydzielone miejsce do składowania środków dezynfekcyjnych (np. denaturat, soda kaustyczna, wapno palone, mleko wapienne w ilości niezbędnej do przeprowadzenia doraźnej dezynfekcji sprzętu i terenu pasieczyska),
• miejsce zapewniające właściwe warunki do przetrzymywania leczniczych produktów weterynaryjnych, zabezpieczone przed dostępem osób niepowołanych,
• w zależności od liczby posiadanych rodzin pszczelich w każdym gospodarstwie pasiecznym koniecznym jest urządzenie pomieszczeń technologicznych (pracowni) oraz stosownych do potrzeb powierzchni magazynowych.

Źródło:
Wacław Rakut, Kalendarz Pszczelarski 2014.
Kodeks Dobrej Praktyki produkcyjnej w Pszczelarstwie.

Już 500 lat p.n.e. Hipokrates powiedział: Twoje pożywienie będzie Twoim lekarstwem. Natura sama oferuje wspaniałe dary, pożywienie, lekarstwa i źródła sił życiowych!

Medycyna w dzisiejszych czasach dysponuje szeroką gamą leków, które są skuteczne w walce z różnymi chorobami, ale mimo wszystko najlepszym lekarstwem dla nas jest odpowiednie, racjonalne żywienie oparte na takich produktach naturalnych, po które można zawsze łatwo sięgnąć, bo są łatwo dostępne. Takimi niedocenianymi, znanymi od lat warzywami są dyniowate, które powinny znajdować się w diecie każdego, kto dba o zdrowie.

Dynia przypłynęła w XV w. na statkach Kolumba – on sam zresztą odnotował w swoim pamiętniku dzień, w którym po raz pierwszy ujrzał to niezwykłe olbrzymie warzywo. Początkowo Europejczycy traktowali dynię jako egzotyczną ciekawostkę, jednak wkrótce odkryli jej zalety i już 100 lat później uprawiano ją w niemal wszystkich krajach naszego kontynentu. W Polsce szybko zdobyła popularność – pożywne i smaczne potrawy z dyni pojawiały się zarówno na stołach pańskich, jak i chłopskich.

Szczególnie cenna jest dynia o pomarańczowym miąższu – im kolor miąższu intensywniejszy, tym więcej w nim witamin. Dynie zawierają ich stosunkowo dużo: witaminy A, B1, B2, C, PP, ponadto składniki mineralne, zwłaszcza fosfor, żelazo, wapń, potas i magnez oraz mnóstwo beta-karotenu, który w organizmie przekształca się w witaminę A. Zapobiega ona krzywicy u dzieci, wzmacnia wzrok, chroni przed nowotworami. Wraz z witaminą E wspaniale wpływa na cerę – utrzymuje odpowiednią wilgotność skóry i zwalcza niszczycielskie wolne rodniki. Dynia bogata jest również w białko. W dodatku nie tuczy! Mimo że to owoc brzuchaty, należy do niskokalorycznych. Dzięki dużej zawartości celulozy pomaga w kuracjach odchudzających. Dynia przyśpiesza przemianę materii, dzięki czemu organizm pozbywa się nagromadzonych tłuszczów. Zawiera także pektyny i kwasy organiczne. Gotowana lub surowa dynia pomaga w nieżytach przewodu pokarmowego, przy uporczywych zaparciach, chorobach krążenia z towarzyszącymi im obrzękami i schorzeniach wątroby. Nawet dla tzw. delikatnych żołądków dynia rozgotowana jest lekkostrawna i łatwo przyswajalna. Dynia jest zalecana jako środek ogólnie odkwaszający, moczopędny, żółciopędny. Podaje się ją rekonwalescentom, bowiem pomaga odzyskać siły po ciężkiej chorobie. Ekologiczna dynia – ze względu na małą zdolność wiązania azotanów z gleby jest lepszym od marchwi produktem w żywieniu dzieci oraz ludzi chorych: na miażdżycę, stwardnienie tętnic, nadciśnienie tętnicze, niewydolność nerek, choroby wątroby, otyłość, zaburzenia przemiany materii. Dynie wzmacniają także system immunologiczny.

W książce „Rośliny lecznicze i bogate w witaminy” czytamy, że gotowany miąższ dyni stosuje się przy stwardnieniu tętnic, a połączony z kaszą jaglaną, ryżem lub manną – przy obrzękach na tle choroby sercowo-naczyniowej, a także przy chorobach nerek, wątroby i pęcherza moczowego oraz w nadciśnieniu i zaburzeniach przemiany materii. Rosjanie badali też nasiona dyni, stwierdzając że działają przeciwrobaczo. U nas w Polsce jest hodowana dynia zwyczajna. W poradniku Ożarowskiego czytamy, że ziarna dyni stosuje się do zwalczania tasiemców zarówno u małych dzieci, młodzieży, jak i u dorosłych. Nasiona dyni można też stosować przeciw glistom ludzkim, owsikom oraz lamblii. Zbadano, że znajdujące się w nich kukurbitacyny przenikają do ciała pasożytów i porażają ich system nerwowy, nie drażniąc przewodu pokarmowego nosiciela. Dyniowe pestki są bardzo bogate w cynk, zapobiegają problemom z prostatą, które są skutkiem niedoboru cynku w organizmie.

Pestki dyni oleistej, będącej odmianą dyni zwyczajnej, kryją w sobie jeszcze więcej oleju jadalnego, nawet do 50%. Pestki te pomagają także w regulacji poziomu cholesterolu, chronią przed miażdżycą, pomagają chronić kwasy nienasycone, których sporą ilość znajdziemy właśnie w substancjach oleistych z nasion. Spożywanie pestek zaleca się dzieciom mającym problem z nocnym moczeniem oraz osobom cierpiącym na schorzenia układu moczowego, a także stany zapalne nerek. A wszystko ze względu na obecność łatwo przyswajalnych białek, witaminy E oraz mikroelementów stosowanych w leczeniu tych dolegliwości.

Dynie dają wiele możliwości kulinarnych i odwzajemniają się smakowitością potraw. Warzywa dyniowate są bogate w błonnik nierozpuszczalny, dzięki czemu pomagają w kuracjach odchudzających. Są niskokaloryczne i beztłuszczowe, zawierają bardzo duże ilości beta karotenu i w ogóle nie mają sodu – cenna zaleta dla osób z nadciśnieniem tętniczym.

Dynia marynowana

• 2,5 kg dyni
• 5 szklanek wody
• 3 szklanki cukru (dałam 1,5 szklanki, bo wolę pikantniejsze marynaty)
• łyżeczka cukru waniliowego (bez obaw, to dla podkreślenia smaku, nie będzie czuć wanilii)
• kilka goździków
• 1 łyżeczka ziaren pieprzu czarnego
• 1 szklanka octu 10% (dałam 1,5 szklanki)
• 0,5 szklanki octu winnego białego (dałam od siebie)
• 2 gwiazdki anyżu (z dynią świetnie się komponuje)
• sól do smaku (również dałam od siebie ok. 3-4 łyżek, nie pamiętam dokładnie, trzeba próbować i doprawiać)

Do dużego garnka wlać wodę, ocet, przyprawy (bez soli) i zagotować. Dodać łyżkę soli, spróbować i ewentualnie doprawić. Dynię oczyścić, obrać, pokroić w dużą kostkę i wrzucić do gotującej się marynaty. Gotować na małym ogniu, aż będzie miękka, ale nie może się rozpadać. Przelać do słoików, zalać marynatą, zakręcić i odstawić do góry dnem, aż wystygnie. Nie pasteryzujemy, bo może zrobić się mus! Dynia jest właściwie gotowa do jedzenia, ale najlepsza po ok. 7-10 dniach, gdy dokładnie przejdzie marynatą i przyprawami.

Zupa z dyni i pomidorów

• 0,5 kg dyni
• 0,5 kg pomidorów
• 0,5 l bulionu/wody
• 2 cebule średniej wielkości
• 2 ząbki czosnku
• 1 łyżka startego imbiru
• gałka muszkatołowa, pieprz, sól, bazylia

Dynię obieramy, kroimy, zalewamy bulionem/wodą i gotujemy, aż zmięknie (ok. 15 min). Dodajemy obrane ze skórki pomidory. Na patelni podsmażamy cebulę z czosnkiem i wrzucamy do gotującej się zupy. Całość miksujemy blenderem (lub przeciskamy przez sitko). Doprawiamy imbirem, gałką muszkatołową, pieprzem, solą i bazylią do smaku. Podawać z grzankami. Zupa jest bardzo rozgrzewająca – to za sprawą dodanego imbiru. Świetna na okres przeziębień i deszczową pogodę.

Placek z dyni

• Składniki dla tortownicy 20 cm:
• 250 g obranej dyni
• 2 jajka
• 150 ml oleju rzepakowego
• 180 g mąki pszennej
• 140 g cukru
• 1 łyżeczka proszku do pieczenia
• ½ łyżeczki sody
• 1 łyżeczka cynamonu
• szczypta soli
• szczypta gałki muszkatołowej świeżo startej
• garść pestek dyni
• cukier puder – do podania

Obraną dynię pokroić w sporą kostkę i ugotować w niewielkiej ilości wody, z około. 0,5 kg dyni tak długo odparowywać wodę, aby pozostało 250 g. Całość zmiksować w malakserze lub blenderze. Nagrzać piekarnik do temperatury 180^oC. Formę lekko natłuścić olejem i wyłożyć papierem do pieczenia. W misce wymieszać sypkie składniki. W drugim naczyniu zmiksować jajka, olej i dynię. Dodać sypkie składniki i chwilkę miksować na średnich obrotach. Ciasto przelać do formy, posypać z wierzchu pestkami dyni. Piec około 35-40 minut do „suchego patyczka”. Jeśli wierzch zbytnio się rumieni, to przykryć ciasto papierem do pieczenia. Po wyjęciu z pieca chwilkę przestudzić, a następnie wyjąć ciasto z formy. Studzić dalej na kratce. Przed podaniem oprószyć cukrem pudrem i ewentualnie udekorować cienkimi paseczkami świeżej dyni.

Wprowadzenie

Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych zaprasza młodych rolników do Programu Wymiany Młodych Rolników ze stanem Teksas w Stanach Zjednoczonych, który  rozpoczynamy w styczniu 2015 r. Program skierowany jest do młodych ludzi, którzy wiążą swoją przyszłość z gospodarstwem rolnym. Ma dostarczyć im wiedzy i doświadczenia, które będą przydatne w dalszej pracy w gospodarstwie. Program zakłada, że polscy rolnicy będą wyjeżdżali do Teksasu na farmy, a rolnicy amerykańscy będą przyjeżdżali do polskich gospodarstw i zapoznawali się ze specyfików produkcji.

Prowadzący program

Ze polskiej strony – Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych.

Ze strony amerykańskiej do współpracy zostało wybranych pięć organizacji branżowych reprezentujących rolników z pięciu sektorów:

• producentów pszenicy Stanu Teksas (Texas Wheat Producers)
• producentów kukurydzy Stanu Teksas (Texas Corn Producers)
• producentów ziarna sorgo Stanu Teksas (Texas Grain Sorghum Producers)
• producentów mleka Stanu Teksas (Texas Association of Dairymen)
• producentów trzody chlewnej Stanu Teksas (Texas Pork Producers Association).

Prowadzącymi Program są:

• ze strony polskiej: Katarzyna Boczek – koordynator Wymiany Młodych Rolników.
• ze strony amerykańskiej: Jim Mazurkiewicz – koordynator Wymiany Młodych Rolników.

Sponsorzy Programu w Teksasie

• Texas Wheat Producers
• Texas Corn Producers Board
• Texas Grain Sorghum Producers
• Texas Association of Dairymen
• Hlavinka Equipment/CASE-IH

Cele Programu Wymiany

1. Zdobycie wiedzy na temat rolnictwa, produkcji, polityki rolnej i ekonomii, systemu edukacji, historii rolnictwa oraz warunków przyrodniczych w Teksasie.
2. Wymiana informacji na temat polityki rolnej i praktyki, badań i technologii w Unii Europejskiej i w Stanach Zjednoczonych.
3. Pogłębienie współpracy pomiędzy organizacjami producentów rolnych, uczelniami, administracją w Polsce i w Teksasie.
4. Budowanie dobrych relacji i współpracy pomiędzy Polską i Teksasem.

Założenia programu

1. Praca w gospodarstwie rolnym i uczestnictwo w codziennych zajęciach rodziny goszczącej.
2. Zdobycie doświadczenia na temat produkcji, polityki rolnej, a także historii, kultury i ekonomii.
3. Udział w spotkaniach z przedstawicielami organizacji rolniczych, rządu i samorządu, uczelni o profilu rolniczym w celu pogłębienia wiedzy na temat rolnictwa i produkcji rolnej w kraju goszczącym.
4. Poznanie kultury miejsc historycznych, zabytków – zwiedzanie wybranych miejsc w kraju goszczącym.

Planowany wyjazd: 13 czerwca – 18 lipca 2015 r.

Długość trwania programu: 5 tygodni.

Wymagany wiek uczestników: 20-30 lat.

Tematyka: produkcja zbóż, kukurydzy, sorgo, mleka i trzody chlewnej.

Wymagane wykształcenie: ukończona szkoła średnia lub studia wyższe (preferowane wykształcenie rolnicze).

Wymagania językowe: co najmniej podstawowa znajomość języka angielskiego umożliwiająca komunikację.

Wymagania dotyczące młodych rolników

1. Każdy z uczestników zobowiązany będzie do pracy i mieszkania  w gospodarstwie u rodziny goszczącej.
2. Uczestnik nie dostanie wynagrodzenia za swoją pracę, ale otrzyma kieszonkowe w wysokości 300 $.
3. Uczestnik jest zobowiązany do uczestnictwa we wszystkich zajęciach odbywających się w gospodarstwie.
4. W każdym  gospodarstwie goszczącym będzie jeden uczestnik wymiany.
5. Każdy z uczestników zobowiązany jest stawić się na zakończenie programu do College Stadion In Texas w dniu 16 lipca 2015 r.
6. W dniach 16-18 lipca 2015 roku zorganizowany będzie wspólny dla wszystkich uczestników program turystyczny i uroczyste podsumowanie programu.

Warunki pobytu

1. Kieszonkowe wynosić będzie 300 $ dla uczestnika.
2. Uczestnik ma zapewniony transport z i na lotnisko w Teksasie.
3. Uczestnik weźmie udział w 3-dniowym szkoleniu wprowadzającym na Uniwersytecie Stanowym TAMU w College Station (pod Austin) finansowanym przez sponsorów.
4. Uczestnik ma zapewnione wyżywienie i zakwaterowanie na czas trwania programu.
5. Uczestnik weźmie udział w spotkaniu podsumowującym program i kolacji przygotowanej przez organizatorów programu w Teksasie.
6. Uczestnik otrzyma certyfikat potwierdzający udział w programie.

Koszty po stronie uczestnika programu

1. Przelot samolotem.
2. Ubezpieczenie.
3. Wiza.
4. Koszty administracyjne programu.

Nabór kandydatów

Nabór odbędzie się między 20 stycznia a 8 lutego 2015 roku w Warszawie w Budynku Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich Związek Rewizyjny, ul. Hoża 66/68. O dokładnym terminie rozmowy kwalifikacyjnej chętni zostaną powiadomieni. Formularze zgłoszeniowe (do pobrania w części „Pobierz załączniki”) osób zainteresowanych wyjazdem należy przesłać do dnia 8 lutego 2015 r. Zgłoszenia zawierające: imię i nazwisko, rok urodzenia, adres pocztowy i e-mail wraz z telefonem należy przysyłać mailem na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

W trakcie rozmowy kwalifikacyjnej będzie brana pod uwagę:

• znajomość języka angielskiego (w stopniu komunikatywnym),
• znajomość swojego gospodarstwa i produkcji gospodarstwa,
• podstawowa wiedza o regionie, z którego pochodzi kandydat,
• komunikatywność.

Rozmowa kwalifikacyjna będzie prowadzona w języku angielskim.

Tego samego dnia, po przeprowadzeniu rozmów kwalifikacyjnych i wyborze uczestników wymiany, zaprosimy finalistów na rozmowę dotyczącą warunków uczestnictwa, wstępnych kosztach wyjazdu oraz zadaniach do wykonania w czasie pobytu w USA.

Kontakt:

Koordynator Programu Wymiany
Katarzyna Boczek
tel. 604 477 651
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

lub

Prezes Zarządu Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych
Stanisław Kacperczyk
tel. 604 186 906
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.