Łatwiejsza droga zwierząt do rzeźni po uboju z konieczności w gospodarstwie
Przygotowane przez Jerzy MikołajczakRozporządzenie WE dopuszcza ubój poza rzeźnią zwierząt, które uległy wypadkowi, a ich mięso na określonych zasadach może być przeznaczone do spożycia przez ludzi. Jeszcze niedawno nasze przepisy krajowe, szczególnie po wzmożonych kontrolach weterynaryjnych pod hasłem ,,Zero tolerancji”, narażały wielu rolników na dodatkowe straty. Przykładowo, krowę, która leży po złamaniu kończyny, nie można było transportować do rzeźni. Należało więc zorganizować ubój w gospodarstwie lub uśpić zwierzę. Ubite wówczas zwierzę rzeźnie nie przyjmowały ze względu na procedury z mięsem od zwierząt pourazowych. Uśpienie natomiast było znacznie łatwiejsze do wykonania, jednak w tym przypadku rolnik tracił nie tylko mięso, ale musiał dodatkowo zapłacić około 300 zł za eutanazję. Ubój z konieczności dotyczy zwierząt zdrowych, które uległy wypadkowi; nastąpiło złamanie kończyny, uszkodzenie kręgosłupa lub inne urazy uniemożliwiające poruszanie się w sposób naturalny i tym samym transport zwierzęcia do rzeźni. Obecnie funkcjonują ubojnie, z których usług mogą korzystać rolnicy celem dokonania uboju w gospodarstwie. Rozwiązanie takie ma na celu skrócenie zwierzętom niepotrzebnych cierpień, na jakie mogłyby być narażone przy normalnym transporcie do zakładu ubojowego. Pewniejsze jest także uzyskanie wartościowej tuszy rzeźnej.
Przed dokonaniem uboju z konieczności poza rzeźnią zwierzęta muszą zostać poddane badaniu przedubojowemu przez lekarza weterynarii. Następnie po dokonaniu uboju zwierzę należy niezwłocznie dostarczyć do rzeźni. W przypadku dłuższego okresu czasu niż dwie godziny od chwili dokonania uboju do przybycia do zakładu, zwierzę musi zostać schłodzone . w okresie sprzyjających warunków klimatycznych nie ma obowiązku poddawania zwierzęcia aktywnemu chłodzeniu. Zwierzę przetransportowane do rzeźni powinno posiadać komplet dokumentów, na który składają się :
- oświadczenie właściciela, stwierdzające tożsamość zwierzęcia;
- informację na temat weterynaryjnych produktów leczniczych i innych środków jakie podawano, z określeniem dat i okresów karencji;
- poświadczenie lekarza weterynarii o korzystnym wyniku badania przedubojowego, jego czas oraz przyczynę uboju z konieczności, a także charakter leczenia jakiemu poddano daną sztukę.
Aby ułatwić zadanie rolnikowi, Główny Inspektor Weterynarii na swojej stronie internetowej udostępnia ,,Wykaz rzeźni przyjmujących zwierzęta po uboju z konieczności poza rzeźnią (w gospodarstwie), zgodnie z rozporządzeniem (WE) 853 /2004”. W naszym kraju jest ich około sto dziesięć.
Kolejna transza wycofania owoców i warzyw z rynku w 2015 r.
Przygotowane przez Andrzej MachowiczDnia 20 grudnia 2014 r. opublikowane zostało rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1371/2014 z dnia 19 grudnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) nr 1031/2014 ustanawiające dalsze tymczasowe nadzwyczajne środki wsparcia producentów niektórych owoców i warzyw (Dz. Urz. L Nr 366 z 20.12.2014 r., s. 20).
Znowelizowane przepisy rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1031/2014 umożliwią przeprowadzanie w pierwszym półroczu 2015 r. kolejnych operacji wycofania z rynku m.in. jabłek, gruszek, a także pomidorów, marchwi, papryki słodkiej oraz ogórków. Jest to kolejne wprowadzone przez Komisję Europejską rozwiązanie mające na celu złagodzenie skutków sytuacji kryzysowej w sektorze owoców i warzyw związanej z nałożeniem przez Federację Rosyjską zakazu przywozu owoców i warzyw pochodzących m.in. z państw Unii Europejskiej.
Przydzielone Polsce ilości produktów, które będą mogły zostać objęte ww. operacjami to 155 700 ton w przypadku jabłek i gruszek oraz 18 650 ton w przypadku pomidorów, ogórków, papryki słodkiej i marchwi.
Podobnie jak w przypadku poprzednio uruchomionych przez Komisję Europejską mechanizmów, beneficjentami pomocy będą mogli zostać zarówno producenci zrzeszeni w organizacjach producentów owoców i warzyw, jak i producenci indywidualni. Pomoc finansowa będzie mogła zostać przyznana w odniesieniu do tych powierzchni upraw, które nie zostały objęte poprzednimi mechanizmami uruchomionymi przez Komisję Europejską na podstawie rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 932/2014 oraz nr 1031/2014 r. ani pomocą krajową (de minimis). Aktualnie trwają prace nad przygotowaniem odpowiednich przepisów krajowych wdrażających ww. mechanizm w Polsce.
Źródło: MRiRW
Choroba wywoływana jest przez grzyb z klasy glonowców. Występuje na grochu, peluszce, wyce i innych bobowatych.
Na górnej stronie liści pojawiają początkowo żółtawe, później brunatnożółte plamy, ograniczone nerwami – przybierają kształt kanciasty. Na dolnej stronie liścia w miejscu plam występuje szary lub fioletowy nalot. Porażone liście zwykle wcześniej zamierają i zasychają. w przypadku silnego porażenia roślin pędy ulegają skróceniu i zgrubieniu, a dolna strona liścia pokrywa się obfitym nalotem.
Źródłem infekcji pierwotnej są resztki porażonych roślin, w których grzyb zimuje w postaci kulistych, grubościennych zarodników zimowych. Ponadto uważa się, że grzyb może się przenosić za pośrednictwem porażonych nasion. w okresie wegetacji grzyb rozprzestrzenia się za pomocą zarodników konidialnych, tworzących się na dolnej stronie liści. Rozwojowi choroby sprzyjają lata obfitujące w opady i stosunkowo chłodne.
Plantacje zakładać należy możliwie daleko od pól, na których uprawiano groch w poprzednim roku. Należy wysiewać zdrowe nasiona na polu dobrze przygotowanym. Konieczna jest głęboka orka jesienna oraz odpowiednie nawożenie, zwłaszcza fosforem i potasem. Profilaktycznie należy po zbiorach grochu niszczyć resztki roślin i pole głęboko zaorać. Cenniejsze plantacje, np. nasienne, z chwilą wystąpienia pierwszych plam na liściach należy chronić preparatami chemicznymi zgodnie z zaleceniami programu ochrony warzyw.
Źródło: A. Studziński „Atlas Chorób i Szkodników Roślin Warzywnych”.
W ostatnich latach Polska znalazła się w grupie czołowych producentów surowców zielarskich w Europie. Wyraźny wzrost produkcji obserwowany jest w równym stopniu w dziale surowców pozyskiwanych ze stanowisk naturalnych, jak i z tych, które pochodzą z uprawy. Źródłem pierwszych jest głównie wschodnia Polska, a tych drugich regiony Wielkopolski, Lubelskiego, Kujaw i Środkowego Pomorza.
Badania z zakresu rolnictwa ekologicznego w Katedrze Roślin Warzywnych i Leczniczych SGGW w Warszawie rozpoczęto w 2004 roku. W ramach tych badań, nieprzerwalnie do tej pory, prowadzone są wielokierunkowe prace nad zrównoważonym i ekologicznym użytkowaniem dziko rosnących w Polsce roślin leczniczych. Prace te dotyczą przydatności wytypowanych stanowisk naturalnych do ekologicznego zbioru surowców, reintrodukcji wybranych gatunków na te środowiska, a także możliwości wprowadzania niektórych z tych roślin do uprawy.
Stanowiska do zbioru surowców ekologicznych powinny zostać wytypowane na podstawie zasobności tych stanowisk w dany gatunek (ilościowości) oraz na podstawie wartości użytkowej zbieranych z nich surowców. Prace nad wytypowaniem takich stanowisk należy rozpocząć od lokalizacji i dokumentacji stanowisk naturalnych danego gatunku. Specyfiką gospodarstw ekologicznych, niewątpliwie niepożądaną, są wysokie nakłady na robociznę. Przy zdecydowaniu się na uprawę ziół należy liczyć się z tymi nakładami jak i z nakładami związanymi z utrzymaniem pól wolnych od chwastów, z po zbiorczą obróbką surowców (myciem, suszeniem itp.) a także z okresowym przechowywaniem. Pomimo że rośliny lecznicze ze względu na swoje przeznaczenie wydają się być najbardziej predysponowane do ekologicznej uprawy, to dotychczas niewiele z nich udało się wdrożyć do tego systemu produkcji.
Oto wyniki badań nad ekologiczną uprawą wybranych roślin leczniczych w Katedrze Roślin Warzywnych i Leczniczych SGGW w Warszawie, posiadającej certyfikat ekologiczny:
Badania nad przydatnością do uprawy w warunkach ekologicznych róży karpackiej (Rosa carpatica). Nasadzenia róży karpackiej przeprowadzono w roku 2007 i 2008. Wiosną 2009 roku oszacowano
procent przyjęcia się sadzonek wysadzonych w roku 2008 oraz procent roślin, które przezimowały z nasadzenia wykonanego w 2007 roku. Stwierdzono, że sadzonki przyjęły się w 70%, przezimowało natomiast około 90% roślin. Późnym latem (sierpień 2009) na wybranych losowo 50 osobnikach dwuletnich przeprowadzono ocenę cech morfologicznych i rozwojowych (wysokość roślin, liczba liści, obecność kwiatów i owoców). Z roślin dwuletnich zebrano owoce, które następnie wysuszono i zmielono. W suchym materiale oznacza się zawartość karotenoidów, związków flawonoidowych oraz witaminy C. Olej z owoców róży jest wartościowy zarówno w przypadku zastosowania go w żywności, np.: do produkcji herbatek ziołowych, dżemów czy win, jak i w kosmetyce czy medycynie, ponieważ zawiera znaczną ilość kwasów nienasyconych. Z badań wynika, że ma on właściwości odżywcze i regenerujące skórę. Niedawno przeprowadzone, inne badania kliniczne dowiodły, że owoce róży zmniejszają dolegliwości związane z chorobą zwyrodnieniową stawów (osteoporozą). Róża karpacka stanowi podstawę do opracowania nowych leków roślinnych i suplementów diety.
Badania nad możliwością uprawy szałwii lekarskiej metodą ekologiczną. Plantację szałwii lekarskiej założono w maju 2008 roku na wydzielonej części 
pola doświadczalnego. Badania nad plonowaniem tego gatunku przeprowadzono na roślinach dwuletnich w 2009 roku. Ziele zebrano w czterech terminach: przed kwitnieniem roślin, na początku kwitnienia, w pełni kwitnienia oraz po przekwitnięciu roślin. Określono świeżą i suchą masę ziela oraz zawartość olejku eterycznego. Szałwia rośnie na słonecznych zboczach i skałach, na glebach bogatych w wapń, pulchnych i w miarę wilgotnych. Po kwitnieniu należy ją silnie przyciąć. Uprawiana z nasion lub sadzonek pobranych z rośliny matecznej pod koniec lata bardzo łatwo się ukorzenia. Do gruntu należy przesadzić ukorzenione egzemplarze w rozstawie 50-60 cm, bo system korzeniowy bardzo silnie się rozgałęzia. Zdrewniała szałwia wygląda nieestetycznie, wobec czego dobrze jest wymieniać rośliny, co trzy lata, właśnie poprzez sadzonkowanie. Można też hodować szałwię w doniczkach. Główny zbiór ziela ma miejsce na początku maja, tuż przed kwitnieniem. Zazwyczaj można przeprowadzić dwa lub trzy zbiory w roku. Szałwia jest od starożytności znana jako roślina lecznicza a więc nie dziwi fakt, że jej smak jako leku jest lekko gorzkawy. Nazwa tej rośliny pochodzi od łacińskiego słowa „salvus”, które oznacza - ocalenie, życie. Reguluje pracę układu pokarmowego, obniża poziom cukru we krwi, stosowana jest w zapaleniu błony śluzowej gardła i skóry. Działa antydepresyjnie i jest silnym lekiem antyseptycznym.
Badania nad wpływem rodzaju podłoża i zacieniania na wzrost i plonowanie turówki leśnej. W roku 2009 przeprowadzono badania dotyczące 
plonowania turówki leśnej rosnącej na różnych podłożach i w różnych warunkach zacienienia (50 i 75% zacienienia). Okazało się, że turówka leśna najlepiej rośnie przy 50% zacienieniu, na glebie macierzystej wzbogaconej w ziemię leśną, obornik i torf wysoki. Zbiór surowca przeprowadzono latem 2009 r. Po zbiorze surowiec wysuszono w temperaturze 300 oC. W suchym surowcu oznaczono zawartość związków kumarynowych, flawonoidów i związków polifenolowych. Duże zapotrzebowanie na tą roślinę jest głównie ze strony przemysłu spirytusowego i tytoniowego, mniejsze w przemyśle kosmetycznym, jako dodatek zapachowy do perfum i kremów. Obecnie poszukuje się rozwiązań, które pozwoliłyby na zachowanie tego gatunku w naturalnym środowisku i zaspokoiły jednocześnie oczekiwania surowcowe wszystkich zainteresowanych. Turówka leśna nazywana jest też żubrówką. Gdy schnie wydziela intensywny zapach kumaryny.
Badania nad możliwością uprawy melisy lekarskiej. W Polsce roślina ta jest uprawiana na dużą skalę. W lecznictwie wykorzystywane są liście oraz całe 
ziele melisy, zebrane w początkowym okresie kwitnienia rośliny. Nasiona melisy lekarskiej sadzi się w pomieszczeniach, około 8 do 10 tygodni przed ostatnią datą wiosennych przymrozków. Nasiona potrzebują światła do kiełkowania, więc należy je sadzić na głębokość nie większą niż 6 mm. Roślinki kiełkują w ciągu 8-10 dni. Sadzonki przesadza się na zewnątrz, gdy minie niebezpieczeństwo przymrozków, w odległości około 45-60 cm od siebie. Nasiona melisy mogą być również sadzone bezpośrednio do ziemi późną jesienią, ale rozmnaża się także przez podział korzeni. Melisa lekarska może rosnąć w domu, na kuchennym parapecie. Nadaje się praktycznie do wszystkiego gdyż pachnie cytrynowo i jest delikatna. Posiada właściwości uspokajające (obniża ciśnienie krwi) na lęki, depresję, zmęczenia i drażliwość, przeciwtarczycowe i przeciwwirusowe (na opryszczkę). Zmniejsza uczucie nerwowości i paniki, uspokaja szybkie bicie serca, będąc zarazem korzystnym lekiem na palpitacje wywodzące się z nerwowości. Melisa lekarska jest również używana wtedy, gdy niepokój powoduje problemy z żołądkiem, mdłościami czy bólami kolkowymi. Świeże lub suszone liście melisy można dodawać do sałatek, kanapek, marynat, sosów, zup, gulaszów, do faszerowania wieprzowiny, cielęciny i drobiu. Świetnie komponuje się z warzywami, potrawami z jaj, galaretkami, dżemami oraz z octami ziołowymi. Olejek z melisy lekarskiej jest wykorzystywany do produkcji likierów, takich jak Chartreuse lub Benedictine.
Reintrodukcja - ponowne zasiedlenie danego obszaru gatunkami rodzimymi, które aktualnie na nim nie występują
Leszek Matuszak – WODR Poznań
żródła:
Opracowano na podstawie: Ekologiczna uprawa ziół- SGGW, Warszawa 2013
Turówka leśna w Rezerwacie im. Sobieskiego, fot. Przemysław Stolarz, http://wesola-gazeta.pl
Róża Karpacka http://krzewy.net.pl
Szałwia lekarska anna11 http://forumogrodnicze.info
Melisa lekarska slila1 http://forumogrodnicze.info
Podsumowanie działalności Lokalnej Grupy Dyskusyjnej w powiecie konińskim
Przygotowane przez Liliana Tatara
W 2014 roku tematem przewodnim czterech spotkań była „Integrowana ochrona zbóż przed chwastami, szkodnikami i chorobami.
Spotkania z rolnikami odbyły się po raz pierwszy na terenie gmin Rychwał, Stare Miasto i Rzgów:
- 20 lutego 2014 w Rychwale – uczestniczyło 18 osób,
- 24 lutego 2014 w Starym Mieście – uczestniczyło 19 osób,
- 26 września 2014 w Rzgowie – uczestniczyły 22 osoby,
- 30 października 2014 w Rzgowie – uczestniczyło 30 osób.
Na spotkaniach wiosennych w Rychwale (sala narad UG) i Starym Mieście (sala konferencyjna UG) omówiono zasady i cele integrowanej ochrony roślin, metody nie chemiczne ochrony: agrotechniczną, hodowlaną, biologiczną, mechaniczną oraz sposób dokumentowania i zapisywania zabiegów integrowanej ochrony w ewidencji zabiegów. Zwrócono uwagę, że ważną sprawą jest monitoring pół i prawidłowe rozpoznanie chwastów i chorób w ich wczesnych fazach rozwojowych. Od 1 stycznia 2014 w praktyce rolniczej będzie to decydować o momencie, w którym należy wykonać zabieg ochrony roślin oraz o wysokości zastosowanej dawki preparatu. Zgodnie z zasadą „tyle ile jest to konieczne”.
Niezbędnymi dokumentami są min.: zaświadczenie z uczestnictwa w kursie stosowania środków ochrony roślin, atest na opryskiwacz, ale również paragony zakupu środków, adiuwantów, wynik badania zasobności gleby czy zakup materiału kwalifikowanego. Rolnicy dobrze oceniali użycie do siewu materiału kwalifikowanego, jako jednej z metod IOR, który nie dość, że pozwala uzyskać wyższe plony, to również lepiej chroni roślinę przed atakiem patogenów. Zakup ziarna to możliwość użycia mniejszej, dozwolonej dawki środka, co jest zgodne z ideą Integrowanej Ochrony. Przyznali również, że zapomniano o dokładnym wapnowaniu, czyli badaniu kwasowości pH gleby, co z kolei wiąże się ze słabszym wzrostem zbóż a tym samym z mniejszą odpornością roślin na choroby, chwasty i szkodniki. Dyskutowano również o zmieniającym się klimacie, sugerowano czy nie trzeba by zająć się wyznaczeniem nowych optymalnych terminów zabiegów agrotechnicznych dla zbóż. Rolnicy zauważyli, że zboża siane w optymalnych warunkach gdzieniegdzie rosły zbyt intensywnie a ciepła pogoda sprzyjała rozwojowi chorób – mączniakowi czy rdzy.
Kolejne spotkania LGD odbyły się jesienią na terenie gminy Rzgów. Na tych spotkaniach zweryfikowaliśmy wpisy do ewidencji zabiegów zgodnie z Integrowaną Ochroną. Każdy rolnik przyniósł swoją
ewidencję. Wniosek jest taki, że praktyka czyni mistrza i musimy się nauczyć nie tylko wdrażania zasad, ale także poprawnych merytorycznie wpisów. Zapoznaliśmy się też z przykładowymi wymaganiami podczas kontroli przestrzegania zasad Integrowanej Ochrony, którą będzie przeprowadzała w gospodarstwach rolnych Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Wymagania te szczegółowo opisane są w Metodykach Integrowanej Produkcji ogólnie dostępnych na stronach internetowych, dla każdego rodzaju zboża osobno. Kolejnym tematem było zapoznanie uczestników z Listą Zalecanych Odmian i z działalnością Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego. Lista LZO powstaje na podstawie doświadczeń polowych przeprowadzanych w województwie wielkopolskim, czyli z uwzględnieniem warunków klimatycznych i środowiskowych, wymagań glebowych i Dobrej Kultury Rolnej naszego regionu. Charakterystyka odmian jest dokładna i rzetelna, ułatwia rolnikowi podjęcie decyzji o wysiewie właśnie takiej odmiany jakiej potrzebuje. Jednym z wymogów Integrowanej Ochrony jest właśnie prawidłowy dobór odmian. Na tych spotkaniach dyskutowano również o nowym PROW 2014-2020, praktykach zazielenienia, dywersyfikacji upraw i dopłatach do produkcji.
Spotkania Lokalnej Grupy Dyskusyjnej sprawdzają się w praktyce, bo rolnicy mają możliwość wypowiedzenia się na nurtujące ich tematy, zgłosić problemy, mogą zapytać o doświadczenia innych i podjąć właściwe środki zaradcze.
Liliana Tatara ZD Konin/Rzgów
Wielkopolskie Konsorcjum Instytucji Doradztwa Rolniczego:
Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu
Wielkopolska Izba Rolnicza
Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Poznaniu
Stowarzyszenie Naukowo – Techniczne Inżynierów i Techników Rolnictwa Oddział w Kaliszu
Zaprasza do wzięcia udziału w szkoleniu:
„Szkolenia z zakresu stosowania środków ochrony roślin z uwzględnieniem zasad integrowanej ochrony roślin w województwie wielkopolskim”
Szkolenie odbędzie się w dniu 26.01.2015r w Świetlica wiejska w Rożnowie ul. Franciszka Mickiewicza 19 ; 64-600 Oborniki
Rozpoczęcie szkolenia o godzinie 9.00.
Rodzaj szkolenia uzupełniające.
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca
w obszary wiejskie.
Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejska z działania „Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie” w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
na lata 2007 – 2013.
Instytucja Zarządzająca PROW na lata 2007-2013: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Seminarium „Ulepszanie krajowych źródeł białka roślinnego, ich produkcji, systemu obrotu i zastosowania w paszach”
Przygotowane przez Zbigniew IdaszakW dniu 6 listopada 2014 r. w godzinach 9.00-15.00 w gościnnych progach Centrum Wystawowo-Szkoleniowego w Sielinku oraz 7 listopada 2014 r. w Gminnym Centrum Kultury w Kleczewie odbyło się seminarium zorganizowane przez Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu oraz Instytut Genetyki PAN w Poznaniu w ramach Programu Wieloletniego prowadzonego przez Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu na temat:
„Ulepszanie krajowych źródeł białka roślinnego, ich produkcji, systemu obrotu i wykorzystania w paszach”.
Celem konferencji była popularyzacja uprawy roślin bobowatych w celu maksymalnego zwiększenia udziału białka krajowego wolnego od GMO w produkcji żywności i pasz oraz wstępne upowszechnienie wyników badań dotyczące programu wieloletniego MRiRW. O tym, że bezpieczeństwo białkowe kraju jest sprawą priorytetową, może świadczyć fakt, że opracowano program wieloletni, który prawdopodobnie zostanie przedłużony na następne lata, że prowadzone są prace naukowe nad nowymi odmianami, nową technologią uprawy i ochroną chemiczną, ale również transfer wiedzy z nauki przekazywany jest do praktyki właśnie poprzez organizację konferencji i seminariów oraz Dni Pola Roślin Bobowatych, które odbyły się w tym roku na poletkach doświadczalnych w Sielinku i Marszewie.
Z ilości uczestników biorących udział w seminarium oraz ich dyskusji można wywnioskować, że organizacja seminarium to był przysłowiowy „strzał w dziesiątkę”, jak ważną sprawą jest pozyskiwanie białka ze źródeł krajowych. W seminarium w Sielinku uczestniczyło 90 osób, a w Kleczewie – 105 osób. Byli wśród nich doradcy, ale przeważającą część stanowili rolnicy z zachodniej i północnej części województwa wielkopolskiego oraz właściciele gospodarstw demonstracyjnych. W seminarium uczestniczyli również zaproszeni przedstawiciele Stacji Hodowli Rośli, którzy również przekazywali informację na temat aktualnej sytuacji w zakresie możliwości nabywania materiału siewnego, jak i prowadzonych doświadczeń nad nowymi odmianami. Wykładowcami seminarium byli profesorowie Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, którzy po skończonym wykładzie udzielali szczegółowych wyjaśnień na zadawane pytania przez uczestników konferencji. Ze względu na bardzo duże zainteresowanie uczestników seminarium tym tematem, organizatorzy postanowili, że w roku 2015 zostaną zorganizowane dwie takie konferencje .Odbędą się one w Centrach Wystawowo-Szkoleniowych Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Marszewie i Sielinku, aby mogli w nich uczestniczyć rolnicy z całego województwa wielkopolskiego. Już dzisiaj zapraszamy wszystkich zainteresowanych do udziału.
Konkurs „Gospodarstwo rolne przyjazne środowisku naturalnemu”
Przygotowane przez Wioletta KmiećkowiakDnia 4 grudnia 2014 roku w Centrum Wystawowo-Edukacyjnym w Gołaszynie w powiecie rawickim, Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu zorganizował po raz kolejny konkurs pn. „Gospodarstwo rolne przyjazne środowisku naturalnemu”. Założeniem Konkursu jest sprawdzenie poziomu wiedzy z zakresu ochrony środowiska w gospodarstwie rolnym. Wyniki Konkursu mogą być pomocne w ocenie, w którym z obszarów ochrony środowiska uzupełnienie wiedzy jest pilne.
W Konkursie wzięło udział 28 Pań -– członkiń 14 Kół Gospodyń Wiejskich z powiatów: gostyńskiego, leszczyńskiego i rawickiego. Konkurs został zrealizowany w formie krótkiego testu jednokrotnego wyboru. Nie miał on charakteru rywalizacji sportowej, dlatego też Komisja konkursowa nie typowała miejsc. Wszystkie uczestniczki Konkursu otrzymały Podziękowanie za udział w Konkursie oraz upominki promocyjne, ufundowane przez WODR w Poznaniu.
Rolnictwo wywiera duży wpływ na kształtowanie środowiska naturalnego, gdyż bezpośrednio użytkuje jego zasoby w procesach produkcji. Rolnicy funkcjonujący w gospodarce rynkowej muszą produkować zgodnie z potrzebami społecznymi i jednocześnie maksymalizować efekty produkcyjne oraz ekonomiczne, wymuszane rynkową konkurencją. Jednak osiąganie celów produkcyjnych i ekonomicznych nie zawsze idzie w parze z celami środowiskowymi i ogólnospołecznymi. Dlatego ochrona środowiska jest jednym z priorytetów Unii Europejskiej, także w rolnictwie. w nowej WPR na lata 2014-2020 cel ten stał się jeszcze ważniejszy. Polska, będąca członkiem Unii Europejskiej, a tym samym adresatem Wspólnej Polityki Rolnej, jest zobowiązana do spełniania wspólnotowych wymogów w zakresie ochrony środowiska.
Konkurs „Gospodarstwo rolne przyjazne środowisku naturalnemu” to jedna z form upowszechniania informacji na temat zagadnień i wymogów ochrony środowiska na obszarach wiejskich, a przy tym okazja do zweryfikowania własnej wiedzy w tym zakresie.
Wyższe dopłaty bezpośrednie dla rolników objętych w 2014 roku dyscypliną finansową - ARiMR wydaje decyzje w tej sprawie
W 2013 roku na podstawie przepisów Komisji Europejskiej, rolnicy którzy otrzymali dopłaty bezpośrednie wyższe od 2 tys. euro, zostali objęci tzw. dyscypliną finansową - czyli należne im dopłaty finansowane z budżetu UE zostały obniżone o współczynnik 2,45%. Mechanizm ten dotyczył 365,5 tys. rolników, a kwota, którą Polska zwróciła do budżetu UE wyniosła 153,9 mln zł. Takie działanie UE było podyktowane tym, że zaplanowany budżet finansowy na realizację dopłat bezpośrednich za 2013 rok był wyższy od faktycznie dostępnego. Okazało się jednak, że z przekazanych przez Polskę pieniędzy UE wykorzystała tylko ponad milion złotych. Dlatego pozostała część tych środków, czyli 152,3 mln zł zostanie zwrócona naszym rolnikom. Trafią one do tych, którzy ubiegali się w 2014 roku o przyznanie dopłat bezpośrednich i zostali objęci dyscypliną finansową - czyli przysługujące im płatności są większe od 2 tys. euro. Takich rolników jest w 2014 r. nieco ponad 406 tys. W ich przypadku, należne im dopłaty bezpośrednie, zgodnie z decyzją UE dotyczącą tzw. dyscypliny finansowej, najpierw zostaną obniżone o 1,3% ( łącznie ok. 93,5 mln zł), a następnie podwyższone, w sumie o kwotę 152,3 mln zł, którą Komisja Europejska zwróciła Polsce w ramach dopłat bezpośrednich za 2013 rok. Z różnicy pomiędzy tymi dwoma kwotami wynika, że rolnicy, którym przysługują dopłaty bezpośrednie za 2014 r. w wysokości ponad 2 tys. euro, pomimo objęcia ich tzw. dyscypliną finansową, otrzymają wyższe dopłaty niż wynika z obliczenia stawek płatności i powierzchni upraw. Decyzje administracyjne przyznające im wyższe dopłaty bezpośrednie wydają kierownicy biur powiatowych ARiMR. Proces ten mógł się rozpocząć dzięki opublikowaniu, 29 grudnia 2014 r. rozporządzenia Rządu w sprawie zmiany zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
W związku z wciąż istniejącym zagrożeniem wystąpienia wysoce zjadliwej grypy ptaków podtypu H5N8 na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, Główny Lekarz Weterynarii zwraca uwagę na fakt, że nowy wariant wirusa wysoce zjadliwej grypy ptaków charakteryzuje się wysokim stopniem zaraźliwości oraz rozwija się wśród niespecyficznych objawów, jak np. apatia, zmniejszone pobieranie paszy i wody, spadek produkcji czy też umiarkowana śmiertelność.
Biorąc pod uwagę zdobyte dotychczas informacje dotyczące stwierdzonych ognisk w państwach członkowskich i wyników monitorowania tej choroby u dzikiego ptactwa, Główny Lekarz Weterynarii przekazuje następujące informacje:
- Dzikie ptaki wędrowne są potencjalnym źródłem zakażenia.
- Należy zabezpieczyć przed ich dostępem obiekty na fermach, tak aby nie miały one kontaktu z utrzymywanym drobiem oraz paszą.
- Szczególną ostrożność i wzmożony nadzór właścicielski należy zachować na fermach zlokalizowanych w sąsiedztwie miejsc bytowania dzikich ptaków wędrownych.
- Hodowcy muszą pamiętać, że zarówno oni, jak i personel na fermach mogą przenieść wirusa wysoce zjadliwej grypy ptaków, w sytuacji gdy nie będą przestrzegali zasad bioasekuracji.
- Koniecznym staje się sprawdzanie przez hodowców wpisów potwierdzających przeprowadzenie dezynfekcji środków transportu zwierząt, pasz i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego przed ich wjazdem na teren fermy oraz ocena wizualna skuteczności udokumentowanych zabiegów mycia i dezynfekcji tych pojazdów.
- Należy informować, że w przypadku zaobserwowania u drobiu niepokojących zmian, mogących sugerować wystąpienie w stadzie choroby zakaźnej, zarówno hodowcy, jak i lekarze weterynarii wolnej praktyki powinni brać pod uwagę możliwość wystąpienia wysoce zjadliwej grypy ptaków podtypu H5N8 oraz zgłaszać Inspekcji Weterynaryjnej podejrzenie wystąpienia tej choroby.
- Warto też rozważyć możliwość informowania podmiotów prowadzących działalność w zakresie wprowadzania na rynek drobiu i jego produktów o konieczności wyłożenia na stałe mat dezynfekcyjnych jako jednego z elementów skutecznej bioasekuracji.
Więcej...
W jakim celu szacowane są straty przez Komisję powołaną przez Wojewodę?
Warunkiem skorzystania z pomocy (kredytów preferencyjnych) dla gospodarstw dotkniętych stratami z powodu niekorzystnych zjawisk atmosferycznych jest oszacowanie strat przez Komisję powołaną przez Wojewodę w formie protokołu.
Protokół z szacowania strat pomocniczo może służyć też do innych celów:
- do pomocy socjalnej,
- ulgi w podatku rolnym, prolongaty składek KRUS,
- uczestnictwie w unijnym działaniu pn. „Przywracanie potencjału produkcyjnego”,
- jako dowód zaistnienia siły wyższej do okazania przed kierownikiem ARiMR itp.,
- innych programów pomocowych ustanawianych doraźnie przez Radę Ministrów w przypadku zaistnienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych o większych rozmiarach.
Procedura szacowania strat w przypadku stwierdzenia szkód spowodowanych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne
Szczegółowe zasady szacowania szkód spowodowanych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne zostały zawarte w „Informacji dla Komisji powołanych przez Wojewodę, dotyczącej ogólnych zasad szacowania szkód w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej, w których wystąpiły szkody spowodowane przez suszę, grad, deszcz nawalny, ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne, powódź, huragan, piorun, obsunięcie się ziemi lub lawinę”. Informacja ta została wydana przez MRiRW zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z 2009 r (Dz.U. Nr 22, poz. 121 z późn. zm.). Za zgodą Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, ARIMR może stosować dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych udzielonych na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych, w których wystąpiły szkody spowodowane przez klęski.
Szkody spowodowane przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne winny być zgłoszone przez producenta rolnego bezzwłocznie, nie później jednak niż 10 dni od ich wystąpienia. Wystąpienie niekorzystnego zjawiska atmosferycznego na terenie gminy potwierdza wójt (burmistrz, prezydent miasta) i niezwłocznie powiadamia Wojewodę Wielkopolskiego.
O rozpoczęciu szacowania szkód należy powiadomić odrębnym pismem Wojewodę Wielkopolskiego podając datę rozpoczęcia szacowania.
Ustalenia zakresu i wysokości szkód dokonuje Zespół Komisji pracujący na terenie danej gminy poprzez lustrację na miejscu w terminie 2 miesięcy od dnia zgłoszenia przez producenta rolnego wystąpienia tych szkód, nie później jednak niż:
- do czasu zbioru plonu głównego danej uprawy albo jej likwidacji lub
- w terminie 12 miesięcy od ustąpienia wody umożliwiającego komisji rozpoczęcie szacowania szkód – w przypadku szacowania szkód w budynkach lub drzewach owocowych spowodowanych przez powódź, lub
- do dnia 31 października danego roku, jeżeli ujemne skutki przezimowania wystąpiły do dnia 30 kwietnia tego roku albo do dnia 31 października roku następującego po roku, w którym w grudniu wystąpiły ujemne skutki przezimowania – w przypadku szacowania szkód w drzewach owocowych spowodowanych przez ujemne skutki przezimowania.
W celu prawidłowego i rzetelnego oszacowania szkód w uprawach ozimych, spowodowanych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne w roku siewu, z uwagi m.in. na fakt, że ze względu na fazę rozwojową roślin oszacowanie potencjalnych plonów tuż po wystąpieniu niekorzystnego zjawiska jest niemożliwe, komisja powołana przez wojewodę powinna niezwłocznie potwierdzić wystąpienie skutków działania niekorzystnego zjawiska (np. w formie notatki lub protokołu). Natomiast szkody, w tym również szkody powstałe w wyniku ujemnych skutków przezimowania, powinny zostać oszacowane w następnym roku, niezwłocznie po ruszeniu wegetacji, jednak nie później niż w lipcu.
W przypadku szkód w uprawach ozimych spowodowanych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne w terminie do 20 maja, wymagających zaorania lub ponownego obsiewu, poziom szkód w uprawach ustala się uwzględniając szacunki strat określone przez komisję, jednak nie wyżej niż 50% plonu (w tym przypadku do wyliczania wysokości szkód nie uwzględnia się plonów roślin, które zostały zasiane po zlikwidowanych uprawach ozimych).
Szacowanie szkód mrozowych na drzewach owocowych po surowej zimie powinno być przeprowadzone co najmniej dwukrotnie. Pierwszego oszacowania szkód po surowej zimie należy dokonać wiosną, jednak nie później niż w lipcu. w drugim półroczu powinno być dokonane powtórne oszacowanie strat w celu stwierdzenia, czy uszkodzone drzewa zregenerowały częściowo uszkodzenia, czy też straty pogłębiły się. z uwagi na możliwość zregenerowania się uszkodzeń, drugiego szacowania strat dokonać należy do końca października, zanim w sposób naturalny spadną liście.
W razie kilkakrotnego uszkodzenia tej samej uprawy, wysokość każdej następnej szkody ustala się z uwzględnieniem wysokości poprzednio ustalonych szkód w skali całego gospodarstwa rolnego w odniesieniu do średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej z trzech lat w okresie poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji. w takim przypadku w kolejnym protokole wysokość szkód powinna zostać pomniejszona o szkody wykazane w poprzednich protokołach w odniesieniu do tej samej uprawy rolnej. w tym przypadku w protokole powinny być także wyodrębnione wartości szkód i ich poziom w skali gospodarstwa z wyodrębnieniem do każdego niekorzystnego zjawiska. Protokół obrazujący zakres i wysokość szkód z wcześniej występującego niekorzystnego zjawiska winien być dołączony do protokołu obejmującego zakres wszystkich szkód.
Niekorzystnym zjawiskiem atmosferycznym musi być dotknięty pewien obszar (najmniej sołectwo), na którym znajdują się poszkodowane gospodarstwa, w rozmiarach stanowiących zagrożenie dalszego ich funkcjonowania, z wyjątkiem szkód powstałych w wyniku pioruna oraz przypadków, gdy uprawa jest na użytkach rolnych położonych na obszarach narażonych na możliwość powstania szkód wskutek miejscowych wymarznięć lub przymrozków wiosennych.
Komisja powinna oszacować wszystkie szkody, które wystąpiły w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej (tj. w uprawach, zwierzętach i w środkach trwałych).
Kredyty na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej są udzielane bezpośrednio po wystąpieniu szkód spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi, tj. w najbliższym cyklu produkcyjnym. Komisja powinna oszacować wszystkie szkody, które wystąpiły w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej (tj. w uprawach, zwierzętach i w środkach trwałych).
Jakie informacje uwzględniamy przy ustalaniu wysokości szkód?
Za podstawę określenia zakresu i wysokości szkody w uprawach rolnych przyjmuje się w szczególności:
W przypadku szacowania szkód pod kątem ubiegania się o kredyt obrotowy:
- powierzchnię działki, na której uprawy zostały uszkodzone lub zniszczone (minimalna powierzchnia uprawy nie może być mniejsza niż 0,1 ha);
- rodzaj uprawy, z uwzględnieniem właściwej fazy rozwoju roślin,
- utracone plony z poszczególnych upraw, o których mowa w ppkt b), w roku, w którym wystąpiły szkody wyliczone na podstawie średnich plonów poszczególnych upraw w danym gospodarstwie, a w przypadku braku danych na podstawie danych statystycznych dla danego województwa
-
określony w procentach poziom szkód w uprawach rolnych, z tym że, aby uzyskać pomoc zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. poziom szkód musi być wyższy niż 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej z trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody lub średniej z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiły szkody, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji (w przypadku, jeżeli w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej prowadzona jest tylko produkcja roślinna). Poziom szkód w gospodarstwie rolnym może być wyliczony na podstawie powierzchni poszczególnych upraw i średnich plonów tych upraw z 3 ostatnich lat lub z 3 lat w okresie 5-letnim poprzedzającym rok wystąpienia szkody, z pominięciem roku o najniższym i najwyższym plonie (dt/1ha) oraz prognozowanych lub uzyskanych plonów w roku, w którym wystąpiły szkody, przy czym dopuszcza się wyliczenie szkód w uprawach rolnych w gospodarstwie rolnym również z uwzględnieniem cen.
W przypadku, gdy szkody w uprawach rolnych i zwierzętach gospodarskich oszacowane przez komisję powołaną przez wojewodę właściwego ze względu na wystąpienie tych szkód wyniosą 30% lub poniżej 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej z trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody albo średniej z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiły szkody, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji, kredyt może zostać udzielony, jeżeli pomoc jest stosowana zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 1535/2007 z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy de minimis w sektorze produkcji rolnej (Dz. Urz. UE L 337 z 21.12.2007, str. 35), zwanego dalej „rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1535/2007” oraz przepisami o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. - średnie ceny sprzedaży poszczególnych produktów rolnych w danym roku otrzymane przez producenta rolnego (na podstawie danych rachunkowych, innej ewidencji lub dokumentów będących w posiadaniu producenta rolnego, które potwierdzają uzyskiwanie plonów i cen w danym gospodarstwie.), a w przypadku braku danych średnie ceny dla województwa (na podstawie danych ODR, urzędów statystycznych, danych Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego, a także danych zawartych w Zintegrowanym Systemie Informacji Rynkowej znajdującym się na stronie internetowej MRiRW),
- wysokość szkód powinna być wykazana według obniżenia przychodu (kwota obniżenia przychodu stanowi różnicę pomiędzy kwotą wynikającą z iloczynu średniego rocznego plonu lub średniej rocznej liczby zwierząt z okresu ostatnich trzech lat poprzedzających rok wystąpienia niekorzystnego zjawiska atmosferycznego (lub średniego rocznego plonu lub średniej liczby zwierząt z okresu trzech lat w ramach ostatnich pięciu lat, z wyłączeniem wartości najniższej i najwyższej) i otrzymanej średniej ceny sprzedaży w tym okresie a kwotą wynikającą z iloczynu plonu uzyskanego lub przewidywanego do uzyskania po uwzględnieniu szkód w roku, w którym wystąpiło niekorzystne zjawisko atmosferyczne lub liczby zwierząt i średniej ceny sprzedaży lub prognozowanej ceny sprzedaży danego produktu w województwie otrzymanej w tym roku).
W przypadku szacowania szkód w zwierzętach gospodarskich za podstawę określenia zakresu i wysokości szkody przyjmuje się:
- liczbę utraconych zwierząt;
- ceny uzyskiwane przez producenta rolnego, a w przypadku ich braku średnie ceny rynkowe w danym województwie,
- określony w procentach poziom strat w zwierzętach gospodarskich z tym, że do szacowania poziom szkód odnosi się do średniej rocznej produkcji danego rolnika z ubiegłych trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody lub trzech lat w okresie pięcioletnim z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji. (w przypadku, jeżeli w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej prowadzona jest tylko produkcja zwierzęca).
W przypadku szacowania szkód pod kątem ubiegania się o kredyt inwestycyjny przyjmuje się minimalny poziom strat w odniesieniu do pojedynczego środka trwałego w wysokości powyżej 1050 zł oraz wartość ponoszonych rzeczowych nakładów niezbędnych na:
-
przywrócenie funkcji użytkowych:
- zniszczonych lub uszkodzonych budynków inwentarskich, magazynowo-składowych, szklarni i innych budynków i budowli służących do produkcji rolniczej, poprzez ich odbudowę lub wykonanie niezbędnych remontów kapitalnych,
- uszkodzonych ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych poprzez przeprowadzenie remontów kapitalnych,
- przywrócenie produkcyjności poprzez zakup stada podstawowego zwierząt gospodarskich,
- zakup w miejsce zniszczonych: ciągników, maszyn, urządzeń rolniczych, a także samochodów ciężarowych, dostawczych lub specjalistycznych wyłącznie dla potrzeb związanych z produkcją w działach specjalnych produkcji rolnej.
W przypadku szacowania szkód pod kątem ubiegania się o kredyt inwestycyjny na odtworzenie sadu lub innej plantacji roślin wieloletnich, których okres użytkowania jest dłuższy niż 5 lat, z wyłączeniem plantacji choinek oraz roślin na cele energetyczne, uwzględnia się wartość bieżącą roślin (tj. w zależności od wieku) oraz współczynnik oceny bonitacyjnej wartości bieżącej (bez utraconych korzyści); do wykorzystania na stronie internetowej MRiRW w zakładce ujemne skutki przezimowania – pomoc opracowanie Krzysztofa Zmarlickiego – „Określanie wartości plantacji kultur wieloletnich”, udostępnione nieodpłatnie przez Polską Federację Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych. w przypadku szacowania szkód w szkółkach jako szkody w środkach trwałych powinny być szacowane wyłącznie szkody w roślinach matecznych, których okres użytkowania jest dłuższy niż 5 lat.
W przypadku gdy w gospodarstwie rolnym prowadzona jest produkcja roślinna i zwierzęca, niezależnie od tego czy szkody wystąpiły wyłącznie w uprawach czy wyłącznie w zwierzętach czy też w uprawach i zwierzętach, dla celów ubiegania się o kredyt preferencyjny poziom szkód odnosi się do średniej rocznej produkcji danego rolnika z ubiegłych trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody lub trzech lat w okresie pięcioletnim z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji, tj. w zakresie produkcji zwierzęcej i roślinnej.
Jedną z istotnych zasad szacowania szkód jest zachowanie obiektywizmu i bezstronności. Mając tę zasadę na uwadze, członkowie Komisji bezwzględnie nie mogą brać udziału w szacowaniu szkód we własnych gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej, a także małżonków, rodziców, dzieci oraz najbliższych krewnych i powinowatych.
Pomoc dla rolników związana z wystąpieniem szkód wywołanych niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi
Przygotowane przez Lucyna Grudzień-KozaczkaPomoc państwa dla rolników dotkniętych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne udzielana jest w Polsce ze środków krajowych oraz ze środków unijnych. Dysponentem środków pomocowych z obu tych źródeł jest Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Pomoc nie ma charakteru odszkodowawczego i służy wznowieniu, odbudowaniu produkcji.
Środki krajowe są udzielane w ramach preferencyjnych kredytów na wznowienie produkcji oraz odtworzenie środków trwałych w przypadku wystąpienia szkód zwane kredytami „klęskowymi” w postaci dopłat do oprocentowania.
Kredyty te mogą być udzielane z linii inwestycyjnej – oznaczonej symbolem nKL01 i linii obrotowej oznaczonej symbolem nKL02.
Pomoc może również polegać na udzielaniu gwarancji lub poręczeń spłaty kredytów bankowych.
Pomoc w postaci kredytów klęskowych jest udzielana zgodnie z przepisami:
- rozporządzenia Komisji (WE) nr 1535/2007 z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy de minimis w sektorze produkcji rolnej (Dz. Urz. UE L 337 z 21.12.2007 r., str. 35), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1535/2007”, oraz przepisami o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej – w przypadku gdy szkody, o których mowa w § 2 pkt 2, oszacowane przez komisję powołaną przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce wystąpienia tych szkód, wynoszą do 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej z trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiły szkody, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji, albo
- rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 70/2001 (Dz. Urz. UE L 358 z 16.12.2006 r., str. 3), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1857/2006”, oraz przepisami o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej – w przypadku gdy szkody, o których mowa w § 2 pkt 2, wynoszą powyżej 30% średniej rocznej produkcji rolnej, o której mowa w lit. a.
Na co można wykorzystać pieniądze z kredytu „klęskowego”?
-
Kredyt inwestycyjny z linii nKL01 w celu odtworzenia środków trwałych po klęskach można wykorzystać na:
-
przywrócenie funkcji użytkowych:
- zniszczonych lub uszkodzonych budynków inwentarskich, magazynowo-składowych, szklarni i innych budynków i budowli służących do produkcji, a zakże urządzeń i obiektów służących do zasilania w wodę, energię elektryczną, gaz i odprowadzenie ścieków w obrębie gospodarstwa, pomieszczeń socjalnych, zagrodowych oczyszczalni ścieków, placów w obrębie gospodarstw rolnych, dojazdów łączących punkty odbioru mleka w gospodarstwach rolnych z siecią dróg publicznych, ogrodzeń, murów oporowych poprzez ich odbudowę lub wykonanie niezbędnych remontów kapitalnych, pomieszczeń socjalnych poprzez ich odbudowę lub wykonanie niezbędnych remontów kapitalnych,
- uszkodzonych ciągników, maszyn, urządzeń rolniczych i urządzeń do zarządzania procesem produkcji poprzez przeprowadzenie remontów kapitalnych,
- elementów infrastruktury technicznej wpływających bezpośrednio na warunki prowadzenia działalności rolniczej,
-
przywrócenie produkcyjności poprzez zakup:
- kwalifikowanego materiału szkółkarskiego na odtworzenie sadu lub innej plantacji roślin wieloletnich, których okres użytkowania jest dłuższy niż 5 lat, z wyłączeniem roślin na cele energetyczne,
- stada podstawowego inwentarza żywego,
- zakup w miejsce zniszczonych: ciągników, maszyn, urządzeń rolniczych, urządzeń i oprogramowania do zarządzania procesem produkcji, a także samochodów ciężarowych, dostawczych lub specjalistycznych wyłącznie dla potrzeb związanych z produkcją w działach specjalnych produkcji rolnej.
-
przywrócenie funkcji użytkowych:
-
Kredyt obrotowy z linii nKL02 – można wykorzystać na ponoszenie rzeczowych nakładów niezbędnych na przywrócenie produkcyjności poprzez zakup rzeczowych środków obrotowych do produkcji rolnej, np.:
- kwalifikowanego materiału siewnego i szkółkarskiego,
- nawozów mineralnych,
- środków ochrony roślin,
- paliwa na cele rolnicze,
- inwentarza żywego, zaliczanego zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości do środków obrotowych,
- matek pszczelich użytkowych i reprodukcyjnych,
- pasz treściwych i koncentratów paszowych dla zwierząt gospodarskich,
- materiałów opałowych do ogrzewania szklarni i tuneli,
- pasz objętościowych.
Kredyt może zostać udzielony maksymalnie na:
- 8 lat w odniesieniu do linii nKL01 na nakłady inwestycyjne, za wyjątkiem nakładów na zakup kwalifikowanego materiału szkółkarskiego na odtworzenie sadu,
- 5 lat w odniesieniu do linii nKL01 na zakup kwalifikowanego materiału szkółkarskiego na odtworzenie sadu,
- 4 lata w odniesieniu do linii KL02 na zakup obrotowych środków do produkcji rolnej na rzeczowe nakłady.
Karencja w spłacie kredytu nie może przekroczyć:
- 2 lata – linia nKL01,
- 4 lata – linia nKL02.
Oprocentowanie kredytów wynosi:
- Linia nKL01, nKL02 dla kredytobiorcy ubezpieczonego – 1,5%,
- Linia nKL01, nKL02 dla kredytobiorcy nieubezpieczongo – 4,125%.
Wykaz banków współpracujących z ARiMR w zakresie częściowej spłaty kapitału
| Nazwa i adres | Nr telefonu i faksu |
| Bank Gospodarki Żywnościowej S.A. | |
|
ul. Kasprzaka 10/16 01-211 Warszawa |
tel.: (22) 860 40 00 faks: (22) 860 50 00 |
| SGB-Bank S.A. (powstały z połączenia Gospodarczego Banku Wielkopolski S.A. i Mazowieckiego Banku Regionalnego S.A.) oraz zrzeszone Banki Spółdzielcze | |
|
ul. Szarych Szeregów 23a 60-462 Poznań |
tel.: (61) 856 24 00 |
| Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. oraz zrzeszone Banki Spółdzielcze | |
|
ul. Płocka 9/11B 01-231 Warszawa |
tel.: (22) 539 51 00 faks: (22) 539 52 22 |
| ING Bank Śląski S.A. | |
|
ul. Sokolska 34 40-086 Katowice |
tel.: (32) 357 00 69 |
| PEKAO S.A. | |
|
ul. Grzybowska 53/57 00-950 Warszawa |
tel.: (22) 524 55 82 |
Pomoc ze źródeł unijnych (budżet PROW 2007-2013) jest udzielana w ramach działania 126 „Przywracanie potencjału produkcji rolnej w gospodarstwach rolnych dotkniętych klęską żywiołową”.
Osoba zainteresowana uzyskaniem wsparcia w ramach działania 126 Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych, podobnie jak w przypadku innych działań PROW 2007-2013 wdrażanych przez ARiMR, musi złożyć wniosek o przyznanie pomocy wraz z kompletem załączników w terminie podanym do publicznej wiadomości przez Prezesa Agencji. Informacja o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania 126 podawana jest na stronie internetowej administrowanej przez Agencję oraz co najmniej w jednym dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym, najpóźniej 14 dni przed rozpoczęciem terminu naboru. Określa ona, w związku z wystąpieniem jakich zdarzeń losowych, określonych w ustawie o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, i w jakim okresie mających miejsce, mogą być składane wnioski o przyznanie pomocy. Informacja ta określa także dzień rozpoczęcia oraz zakończenia terminu składania wniosków, który nie może być dłuższy niż 30 dni roboczych. Formularz wniosku o przyznanie pomocy można znaleźć na stronach internetowych ARIMR www.arimr.gov.pl oraz MRiRW www.minrol.gov.pl
Zasady udzielania pomocy w ramach działania 126 są zawarte w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13.09.2010 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych”, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. 169, poz. 1141 z poźn. zm.). Jednolity tekst rozporządzenia ukazał się w Dz. U. z 2013 r., poz. 877 Obwieszczeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych”, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013.
DODATKOWE INFORMACJE:
- Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa pod bezpłatnym numerem infolinii 800 38 00 84;
- na stronach internetowych: www.arimr.gov.pl oraz www.minrol.gov.pl;
- wysyłając pytania e-mailem na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript. lub faksem 22 318 53 30;
- w Wielkopolskim Oddziale Regionalnym ARiMR pod nr tel. 61 845 38 30 (infolinia o programach pomocowych), 60-479 Poznań, ul. Strzeszyńska 36.
Czy spółdzielnie energetyczne wesprą rozwój mikrogeneracji w zakresie wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych?
Ministerstwo Gospodarki przedstawia „Analizę mającą na celu wdrożenie instytucji spółdzielni energetycznej do polskiego systemu prawa w oparciu o najlepsze praktyki państw Unii Europejskiej”. Dokument zawiera analizę regulacji prawnych w państwach Unii Europejskiej.
Ministerstwo Gospodarki pracuje nad stworzeniem warunków dla rozwoju spółdzielni energetycznych w Polsce. Europejskim liderem pod względem liczby spółdzielni energetycznych są Niemcy. Sekretem sukcesu tego typu działalności u naszych zachodnich sąsiadów jest stabilny i korzystny system wsparcia w formie taryf gwarantowanych. Nigdzie w Europie nie powstały przepisy mające na celu promocję tej formy działalności, która w Niemczech rozwija się nadzwyczaj dobrze.
Ministerstwo Gospodarki pracuje nad działaniami, które stanowiłyby bodziec stymulujący rozwój spółdzielni energetycznych w Polsce. Tego typu działania mogą okazać się niezwykle korzystne dla polskich prosumentów. Osoby fizyczne mogłyby dzięki temu zmniejszyć ryzyko inwestycyjne i przy udziale wspólnych środków uruchomić tego typu działalność. Ministerstwo Gospodarki rozważa uruchomienie dedykowanego ku temu programu finansowania oraz stworzenie dedykowanych regulacji prawnych dotyczących spółdzielni odrębnego typu – spółdzielni energetycznych.
W ekspertyzie, przygotowanej na zlecenie Ministerstwa Gospodarki, ujęto rekomendacje dotyczące ewentualnych zmian przepisów prawa w tym obszarze. Publikacja wskazuje ponadto potencjał spółdzielni energetycznych jako rozwiązania, które ma docelowo wspierać rozwój mikrogeneracji w zakresie wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych.
„Analiza mająca na celu wdrożenie instytucji spółdzielni energetycznej do polskiego systemu prawa w oparciu o najlepsze praktyki państw Unii Europejskiej” jest do pobrania pod adresem: http://www.mg.gov.pl/files/upload/21628/WKB_Analiza_spoldzielnie_energetyczne_2014_07_29_stronaWWW.pdf
Zachęcamy do zapoznania się z treścią Analizy przedstawionej przez Ministerstwo Gospodarki.
Założenia Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone w nowym PROW 2014-2020. Celem tego pakietu jest promowanie zrównoważonego systemu gospodarowania, zapobieganie ubytkowi substancji organicznej w glebie. Oznacza to, że beneficjenci będą musieli spełnić szereg wymogów.
Analiza gleby i inne zobowiązania
Beneficjent zobowiązany jest do dwukrotnego przeprowadzenia analizy gleby, wykonania corocznie planu nawozowego, dywersyfikacji upraw (min. 4 w każdym roku), odpowiedniego płodozmianu, przynajmniej dwukrotnego zastosowania na każdej działce w okresie trwania zobowiązania jednej z trzech praktyk zwiększających zawartość substancji organicznej w glebie: międzyplonu, przyorania słomy lub przyorania obornika, jednak przynajmniej raz powinien to być międzyplon. Praktyki te stanowić będą podstawę planowania środowiskowego w prawidłowej gospodarce rolnej.
Racjonalne stosowanie nawozów
Ważnym celem pakietu jest racjonalne stosowanie nawozów, uwzględniające potrzeby poszczególnych roślin oraz zawartość P, K, Mg w glebie. Racjonalne stosowanie nawozów ogranicza emisję tlenków azotu do atmosfery oraz zapobiega przedostawaniu się zawartych w nawozach składników, szczególnie azotu i fosforu, do wód powierzchniowych i podziemnych.
Analiza chemiczna gleby
Badanie (analiza chemiczna) gleby umożliwi zastosowanie optymalnych ilości nawozów, co pozwoli na uniknięcie wprowadzenia zbyt dużej ich ilości do gleby oraz ograniczenie ich wymywania i przenikania do wód gruntowych. Wyniki analizy gleby posłużą do opracowania każdego roku trwania zobowiązania planu nawożenia, który wskaże ilości azotu, fosforu, potasu, magnezu, wapnia do zastosowania w nawozach na danej działce rolnej. Rozszerzenie analizy gleby o zawartość węgla organicznego pozwoli na lepsze monitorowanie i ewaluację efektów środowiskowych tego pakietu, w tym w zakresie celu klimatycznego.
Pakiet 1. a dywersyfikacja upraw
Pakiet jest działaniem równoważnym do jednej z praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska, o których mowa w art. 43 rozporządzenia ws. płatności bezpośrednich, tj. dywersyfikacji upraw z uwagi na wprowadzenie wymogu zastosowania minimum 4 upraw w plonie głównym w ciągu roku w gospodarstwie, definiowanych w ten sam sposób jak w ramach ww. rozporządzenia ws. płatności bezpośrednich. Udział głównej uprawy, a także zbóż łącznie nie może przekroczyć 65%, jednocześnie udział każdej uprawy nie może być mniejszy niż 10% powierzchni gruntów ornych.
Zmianowanie
Jednocześnie, beneficjent zobowiązany jest do odpowiedniego zmianowania, polegającego na zastosowaniu minimum 3 grup upraw w ciągu 5 lat zobowiązania na działce rolnej. Grupy upraw wykorzystywane do zmianowania obejmują rośliny o podobnych wymaganiach odnośnie stanowiska, tj. warunków glebowych oraz wymagań przedplonowych i agrotechniki. Na tej podstawie wyróżnia się m.in. takie grupy roślin jak: zboża, okopowe czy bobowate grubonasienne. Tytoń nie będzie objęty wsparciem, natomiast sorgo i kukurydza zostaną włączone do grupy upraw: zboża. Grupy te będą szczegółowo określone w przepisach krajowych. Dodatkowo, w planie działaności rolnośrodowiskowej jest wykazane, iż planowane zmianowania oraz wymagane dodatkowe praktyki zapewniają pozytywny bilans materii organicznej.
TUZ
Istotnym z punktu widzenia zachowania różnorodności biologicznej jest wymóg koszenia lub wypasania trwałych użytków zielonych. Realizacja powyższego wymogu przyczynia się do zahamowania sukcesji naturalnej tych gruntów, sprzyja zachowaniu bogactwa gatunkowego łąk i pastwisk oraz przeciwdziała wkraczaniu gatunków ekspansywnych. Wymogi dotyczą wszystkich gruntów ornych w gospodarstwie.
Wymogi jakie muszą zostać spełnione w ramach Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone:
Obowiązek posiadania planu działalności rolnośrodowiskowej;
Obowiązek zachowania wszystkich trwałych użytków zielonych i elementów krajobrazu nieużytkowanych rolniczo stanowiących ostoje dzikiej przyrody;
Zastosowanie minimum 4 upraw* w plonie głównym w ciągu roku w gospodarstwie, w tym udział głównej rośliny, oraz łącznie zbóż w strukturze zasiewów nie może przekraczać 65% i udział każdej uprawy nie może być mniejszy niż 10% (*) uprawa – zdefiniowana w art. 44 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013
Dwukrotna chemiczna analiza gleby (pH, P, K, Mg i węgiel organiczny) – wykonana w pierwszym (lub poprzedzającym) i w piątym (lub poprzedzającym) roku realizacji pakietu;
Obowiązek corocznego opracowania i przestrzegania planu nawozowego, opartego na bilansie azotu oraz chemicznej analizie gleby, określającego dawki N, P, K, Mg i potrzeby wapnowania;
Zastosowanie m.in. w celu uzyskania dodatniego bilansu materii organicznej na działce rolnej:
w zmianowaniu minimum 3 grup upraw w ciągu 5 lat zobowiązania;
najpóźniej w 4 roku okresu zobowiązania, w dwóch różnych latach: o międzyplonu (wysiewanego w terminie do 1 października, przy jednoczesnym zakazie wznawiania zabiegów agrotechnicznych przed 15 lutego) oraz o międzyplonu (j.w.) lub przyorania słomy lub przyorania obornika;
Koszenie lub wypas na trwałych użytkach zielonych;
Niestosowanie osadów ściekowych.
Kwoty i stawki wsparcia
Stawka płatności: 400 zł/ha
Płatność rolnośrodowiskowo-klimatyczna jest przyznawana do gruntów ornych w wysokości:
100% stawki podstawowej – za powierzchnię od 0,10 ha do 50 ha;
75% stawki podstawowej - za powierzchnię powyżej 50 ha do 100 ha;
60% stawki podstawowej - za powierzchnię powyżej 100 ha.
źródło: Redakcja AgroNews