Samosiewy zbóż w rzepaku ozimym najczęściej występują w uprawie po zbożach ale mogą występować również po innych przedplonach. Najgroźniejsze są samosiewy zbóż ozimych, które nie wymarzną zimą. Samosiewy zbóż jarych w ostatnich latach też są zagrożeniem, ponieważ przebieg wegetacji jesienią a niekiedy wczesną zimą z temperaturami dodatnimi pozwala na ich rozwój i przetrwanie tego okresu. Nie zwalczane samosiewy mogą znacznie obniżyć plon i jakość nasion rzepaku ozimego.

Do metod zwalczania samosiewów zbóż należą metody agrotechniczne takie jak uprawki pożniwne oraz orka siewna wykonana na 2-3 tyg. przed siewem rzepaku ozimego. Obecnie stosuje się uproszczenia w uprawach pożniwnych polegające  najczęściej na jednokrotnym przejeździe kultywatora ścierniskowego lub brony talerzowej. Następnie wykonuję się orkę z wałem doprawiającym glebę do siewu. Taki system uprawy nie zwalcza całkowicie samosiewów zbóż. Poza metodą agrotechniczną pozostaje metoda chemiczna polegająca na użyciu graminicydów. Zabieg najlepiej wykonać jesienią, ponieważ samosiewy są w młodszych fazach rozwojowych i wyrządzają mniejsze szkody siewkom rzepaku, takie jak ograniczenie dostępu do wody, światła, składników pokarmowych. Rzepak pozostawiony z samosiewami zbóż do wiosny gorzej zimuje, gdyż wyniesione szyjki korzeniowe rzepaku nad powierzchnię gleby narażają rzepak przy niższych temperaturach na wymarznięcie.

Na końcowy efekt w uprawie rzepaku ma wpływ cała technologia i zabiegi agrotechniczne a zwalczanie samosiewów to jeden z elementów, który ma wpływ na plon i jego jakość.

Przykładowe graminicydy do zwalczania samosiewów zbóż w okresie jesennym:

• Targa 10EC w dawce 0,25-0,3l /ha plus Atpolan 80 EC w dawce1 l/ha
• AGIL S 100EC w dawce 0,7 l /ha plus Olejan 85EC w dawce 1,5 l /ha

Rolnicy w celu zapewnienia bytu materialnego rodziny szukają nowych źródeł dochodu, poza obszarem dotychczasowej działalności. Często zdarza się, że nowa pozarolnicza działalność gospodarcza jest bardziej dochodowa i wtedy rolnik podporządkowuje gospodarstwo do nowych wymagań.

Działalność pozarolniczą można postrzegać jako dziedzinę, która wpływa na rozwój ekonomiczny wsi. Zachętą do rozpoczęcia różnego rodzaju działalności pozarolniczej stanowią dotacje udzielane z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Rodzaj projektu zależy od indywidualnej potrzeby rolnika.

Rolnik prowadzący gospodarstwo rolne i chcący rozpocząć prowadzenie działalności pozarolniczej podlega takim samym obowiązkom nakładanym przez przepisy prawne jak każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Rozpoczynając prowadzenie firmy gospodarz powinien zapoznać się z odpowiednimi obowiązującymi przepisami lub skorzystać z pomocy osób, które posiadają odpowiednią wiedzę w tym zakresie, a także odpowiednie doświadczenie. Należy pamiętać, że podatnik naruszając przepisy świadomie lub z powodu braku znajomości prawa podlega sankcjom określonym w odpowiednich ustawach.

Rolnik – przyszły przedsiębiorca ma do wyboru następujące formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych:

• karta podatkowa;
• ryczał od przychodów ewidencjonowanych;
• zasady ogólne:
  • wg skali podatkowej,
  • 19% podatek liniowy.

Karta podatkowa jest to najprostsza forma rozliczeń dla prowadzących działalność gospodarczą na niewielką skalę i przeznaczona przede wszystkim dla niewielkich przedsiębiorstw usługowych, usługowo-wytwórczych i handlowych. Szczegółowy wykaz rodzajów działalności objętych tym opodatkowaniem zawiera załącznik nr 3 do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Aby można rozliczyć się w tej formie, należy złożyć wniosek na formularzu PIT-16. Stawka podatku wyrażona kwotowo uzależniona jest od:

• rodzaju prowadzonej działalności;
• liczby mieszkańców gminy, na terenie której prowadzona jest działalność;
• liczby zatrudnionych pracowników.

Urząd Skarbowy wydaje decyzję ustalając wysokość tego podatku, odrębnie dla każdego roku podatkowego. Do obowiązku podatnika należy opłacać podatek w terminie do 7 dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień do 28 grudnia danego roku.

Wybierając tę formę opodatkowania należy mieć świadomość, że nie jest możliwe wspólne rozliczanie małżonków, nie można skorzystać z żadnych ulg, poza składką na ubezpieczenie zdrowotne.

Ryczał od przychodów ewidencjonowanych obok karty podatkowej należy do zrycza­łtowanych form opodatkowania. Podstawą opodatkowania w tej formie jest osiągnięty przez podatnika przychód. Ryczałtowiec za każdy miesiąc lub kwartał oblicza podatek według określonych w ustawie stawek. Stawki te zróżnicowane są w zależności od rodzaju prowadzonej działalności.

Obliczony podatek powinien być wpłacony na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 20 dnia następnego miesiąca, a za grudzień lub ostatni kwartał w terminie złożenia zeznania, czyli do 31 stycznia roku następnego. Zeznanie należy składać na formularzu PIT-28.

Zaletą tej formy opodatkowania są stosunkowo niskie stawki oraz możliwość korzystania z części ulg i odliczeń podatkowych. Wadą jest fakt, że nie można rozliczać się z małżonkiem.

Największą wadą ryczałtu ewidencjonowanego jest konieczność opłacania podatku, bez względu na to, czy z prowadzonej działalności osiąga się zysk czy ponosi stratę. W sytuacji podatnika uzyskującego wysokie przychody i jednocześnie niskie koszty ich uzyskania, opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych może okazać się korzystniejsze niż opodatkowanie na zasadach ogólnych.

Opodatkowanie na zasadach ogólnych – to podstawowa forma opodatkowania. Podatnicy, którzy przed rozpoczęciem działalności gospodarczej nie złożą wniosku o zastosowaniu opodatkowania w formie karty podatkowej, ani oświadczenia o wyborze ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, będą musieli rozliczać się na zasadach ogólnych. Ta forma opodatkowania umożliwia ustalenie podstawy opodatkowania z uwzględnieniem ponoszonych kosztów uzyskania przychodu.

Osoby prowadzące działalność gospodarczą na zasadach ogólnych obowiązane są prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów lub księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie dochodu, podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy.

Podatnik wybierając tę formę opodatkowania, zobowiązany jest uiszczać w trakcie roku podatkowego zaliczki miesięczne za okres od stycznia do listopada w terminie do 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za grudzień uiszcza się w terminie złożenia zeznania podatkowego. Podatnicy, będący małymi podatnikami oraz rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej mogą wpłacać zaliczki kwartalne. Zaliczki kwartalne należy wpłacać do 20 dnia miesiąca następującego po zakończeniu każdego kwartału, a zaliczkę za ostatni kwartał roku do 20 grudnia w wysokości zaliczki za poprzedni kwartał.

Opodatkowując przychody z działalności wg skali podatkowej podatnik ma możliwość skorzystania z:

• odliczeń od dochodu i podatku,
• wspólnego rozliczania z małżonkiem,
• rozliczania się w sposób preferencyjny przewidziany dla osób samotnie wycho­wujących dzieci.

Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą mogą dla opodatkowania swoich dochodów wybrać podatek liniowy. Podatek wynosi wówczas 19% podstawy obliczania. Ustawa nie przewiduje prawa do skorzystania z ulg i odliczeń oraz preferencyjnego sposobu opodatkowania dochodów dla podatników płacących podatek liniowy i to należy uznać za największą wadę tego sposobu rozliczania podatku.

Ustawodawca wprowadził także inne ograniczenia związane z opodatkowaniem podatkiem liniowym. Podatnik, który wybrał podatek liniowy, nie może uzyskać przychodów z działalności gospodarczej i ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które:

• wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub
• wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym

w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy. Przepisy ustawy przewidują możliwość sankcyjnej utraty prawa do rozliczania się na zasadach liniowych, jeżeli podatnik uzyska wspomniane przychody. Skutkuje to przejściem w danym roku podatkowym na rozliczenie wg skali, bez możliwości wyboru form zryczałtowanych.

Wybór podatku liniowego oznacza brak możliwości dokonania wspólnego rozliczania z małżonkiem, jak również możliwości korzystania z ulg i odliczeń.

Porównując obie formy opodatkowania na zasadach ogólnych trzeba zauważyć, że opodatkowanie wg skali będzie korzystne dla podatnika uzyskującego stosunkowo niskie dochody zarówno z działalności gospodarczej, jak i innych źródeł, mającego małżonka i dzieci lub samotnie wychowującego dziecko, a dodatkowo ponoszącego wydatki np. na nowe technologie lub chętnie przekazującego darowizny wskazane w ustawie. Wybór podatku liniowego będzie natomiast optymalnym rozwiązaniem dla podatnika osiągającego wysokie dochody z różnych źródeł (opodatkowanych wg skali) oraz dodatkowo z działalności gospodarczej, niemającego małżonka i dzieci oraz niechętnie przeznaczającego pieniądze na darowizny.

Lokalna Grupa Dyskusyjna utworzona w powiecie krotoszyńskim  skupia w swym składzie głównie rolników z terenu gminy Kobylin. Tematem wiodącym LGD  jest Integrowana Ochrona Roślin.

W roku 2015 odbyły się 4 spotkania. Pierwsze miało miejsce 25.02.2015 roku i prezentowane tematy dotyczyły integrowanej  ochrony roślin - rozpoznawanie patogenów i ich racjonalne zwalczanie na plantacjach roślin uprawnych oraz został omówiony  obowiązkowy wymóg nowego systemu płatności bezpośrednich jakim jest zazielenienie.

Drugie spotkanie odbyło się 19.06.2015 w Gospodarstwie Demonstracyjnym  Pana Bronisława Koncewicza w Długołęce i zostało połączone  z pokazem Praktyczne zastosowanie wybranych metod monitorowania szkodników stosowanych w integrowanej ochronie roślin. W trakcie pokazu zaprezentowano narzędzia wykorzystywane w integrowanej ochronie roślin m.in: metodyki integrowanej  ochrony atlasy i programy ochrony, ekonomiczne progi szkodliwości  szkodników określające, kiedy stosowanie chemicznej ochrony roślin staje się ekonomicznie opłacalne oraz dostępne systemy wspomagania decyzji  wskazujące optymalny termin wykonania chemicznych zabiegów ochrony roślin. Rolnicy zapoznali się także z zasadami korzystania z internetowego systemu decyzyjnego w ochronie ziemniaków przed zarazą ziemniaka, którego działanie oparte jest na stacjach meteorologicznych WODR Poznań.

Kolejne dwa spotkania miały miejsce 24.09.2015 i 18.11.2015 r . Podczas spotkań zostały przypomniane główne zasady integrowanej ochrony roślin, których przestrzeganie jest  obowiązkowe dla wszystkich użytkowników środków ochrony roślin od stycznia 2014 roku. Rolnicy zapoznali się z aktualizacjami aktów  prawnych związanymi z integrowaną ochroną roślin oraz  z dostępnymi metodami ochrony roślin. Szczególną uwagę zwrócono na wykorzystanie metod niechemicznych, takich  jak: stosowanie prawidłowego płodozmianu, wybór optymalnej agrotechniki, wykorzystanie  do siewu materiału kwalifikowanego odmian odpornych na organizmy szkodliwe. Ponadto przekazane były bieżące informacje dotyczące rolnictwa, głównie związane z Programem Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 i płatnościami bezpośrednimi.

Podczas spotkania Lokalnej Grupy Dyskusyjnej rolnicy chętnie wymieniali się spostrzeżeniami związanymi z integrowaną ochroną roślin,  z prowadzeniem produkcji roślinnej i dzielili się swoimi doświadczeniami. Działalność ta będzie kontynuowana w roku 2016.  Zaplanowano cztery spotkania podczas których poruszane będą bieżące zagadnienia z integrowanej ochrony roślin.

Jolanta Ptak

Zespół Doradczy w powiecie krotoszyńskim

Wszyscy chcemy utrzymywać prawidłową wagę ciała, ale nie jest to takie proste. Okazuje się, że powodem przybierania na wadze jest nie tylko podjadanie, rozluźnienie naszej diety i mała aktywność fizyczna. Nie zdajemy sobie sprawy z tego, że niektóre związki chemiczne mogą nam utrudniać utrzymanie prawidłowej wagi ciała. Co to znaczy? Spotykamy w różnych miejscach ogromne ilości ftalanów (związki, które wpływają na tycie). Można je spotkać w sklepach spożywczych, w warzywniku, w sklepach z kosmetykami, wśród tych produktów, kiedy sięgamy po stojące na półkach towary. Ftalany są używane do produkcji opakowań żywności i chemii gospodarczej. To właśnie one zaburzają funkcjonowanie układu hormonalnego i powodują tycie.

Cytuję: „W 1891 roku rosyjski chemik Aleksander Dianin odkrył bisfenol A, związek organiczny, który ma skład podobny do składu żeńskiego hormonu płciowego – estrogenu. Początkowo bisfenol A wykorzystywano jako lek na zaburzenia hormonalne. Potem znalazł zastosowanie w produkcji tworzyw sztucznych jako ich utwardzacz. Jest więc teraz składnikiem większości plastikowych opakowań, także tych, w których są sprzedawane i przechowywane produkty dla dzieci. Związek ten wyróżnia wyjątkowa reaktywność, wchodzi on np. w interakcję z receptorami estrogenów, odpowiadającymi za gospodarkę tłuszczową. Dlatego w wielu krajach zaprzestano stosowania bisfenolu A.”

Tycie jest w dużym stopniu zależne od tego, czy przesypiamy całą noc, czy cierpimy na bezsenność. Po nieprzespanej nocy jesteśmy zmęczeni, nie mamy dobrego nastroju, łatwo nas pobudzić i zdenerwować…, a wtedy najchętniej sięgamy po jedzenie, którym się faszerujemy bez żadnych ograniczeń. Cytuję: „Badanie przeprowadzone na 30 młodych, szczupłych kobietach i mężczyznach wykazało, że osoby, które spały jedynie sześć godzin dziennie, zaczęły szybko tyć. Te, które spały przynajmniej osiem godzin, utrzymały wagę. Niedostatek snu oznacza bezustanne ssanie w żołądku! Dlatego podjadamy z lodówki właśnie nocą. Dokładna przyczyna tego zjawiska nie jest jeszcze poznana. Przypuszcza się, że z powodu niewyspania mózg bombarduje organizm sygnałami o braku energii, co stymuluje apetyt, mimo że dzienna norma kaloryczna nie została zmniejszona. Właśnie dlatego, ktoś kto nie spał wystarczająco długo, chce zjeść konia z kopytami! Dobry sen jest więc niezwykle istotny dla wszystkich chcących kontrolować wagę, apetyt i głód. Idealny jest sen siedmio-, ośmiogodzinny.

Ponadto obserwujemy, że również przyczyną tycia jest ciągły stres i problemy psychiczne. Każdy stres osłabia nas  i wspomaga wydzielanie się chęci na jedzenie, bo potrzebujemy energii. Szybko więc sięgamy po słodycze, co błyskawicznie podnosi nam cukier we krwi, a nie trzeba długo czekać i znów w krótkim czasie jesteśmy głodni. Dodatkowo w stresie znacznie wzrasta produkcja kortyzolu – hormonu stymulującego apetyt i odkładanie się tkanki tłuszczowej. Kortyzol powoduje zwiększenie chęci na to, co szybko dostarcza energii, czyli na cukier. Dlatego najskuteczniejszym i najprostszym lekarstwem na stres staje się batonik lub cukierek.

Napady niekontrolowanego jedzenia to nie tylko stres, ale także problemy, które nam niesie każdy dzień, z którymi sami sobie nie radzimy. Wtedy najlepiej należy udać się na terapię do psychologa.

Częste stosowanie diet odchudzających bez konsultacji z dietetykiem może prowadzić do zachwiania równowagi hormonalnej i przedwczesne wchodzenie w menopauzę. Wtedy następuje spowolnienie metabolizmu, gromadzenie tkanki tłuszczowej na ramionach, plecach i biuście, a także napady głodu oraz problemy ze snem i obniżenie nastroju. Jest to pierwszy sygnał do wprowadzenia terapii hormonalnej, zmiany diety na bardziej urozmaiconą i wprowadzenie ćwiczeń na co dzień, chociażby codzienne spacery, co spowoduje zwiększenie metabolizmu i zapobiegnie gromadzeniu kilogramów oraz utracie masy kostnej, która jest w okresie menopauzalnym częstym zjawiskiem. Zaleca się połączenie ćwiczeń i kontrolowanej pod względem kaloryczności diety bogatej w wapń oraz witaminę D.

Nie bez znaczenia w aspekcie tycia jest zbyt płytki oddech, który jest zależny od wielu czynników: wieku, płci, siły mięśni oddechowych, stanu emocji, odporności na stres, od trybu życia. Tlen potrzebny jest komórkom do produkcji energii, przy wysiłku fizycznym zwiększa się liczba oraz głębokość oddechów, a aktywność fizyczna powoduje spalanie większej ilości tłuszczu. Natomiast stres powoduje podwyższenie poziomu kortyzolu i adrenaliny. Gdy trwa to zbyt długo, może być szkodliwe dla organizmu. Poza tym chroniczny stres nadwyręża współczulny układ nerwowy, organizm traci cenne substancje odżywcze, destabilizuje pracę mózgu i układu hormonalnego. Powoduje depresje, napięcie i ból mięśni oraz bezsenność.

Można temu zaradzić, gdy oddychamy głęboko i wolno. Kiedy jesteśmy przestraszeni lub zestresowani, mamy tendencję do wstrzymywania oddechu lub do oddychania szybko i płytko. Głęboki oddech sygnalizuje mózgowi, że stresor znikł, że wszystko ponownie jest w porządku. Tętno wówczas zwalnia, płuca się rozszerzają, mięśnie rozluźniają. Równowaga hormonalna zostaje przywrócona. Pamiętajmy, że w chwilach stresu warto głęboko oddychać, bo to pomaga.