18 września 2015
Mączlik warzywny – nowy szkodnik w ogrodnictwie
Przygotowane przez Dorota Piękna-Paterczyk
Mączlik warzywny jest szkodnikiem występującym od wielu lat w Polsce, jednak do tej pory nie był wykazywany jako szkodnik warzyw. Sprzyjające warunki zimowania i rozmnażania spowodowały, że z dziko rosnących roślin żywicielskich, głównie glistnika jaskółcze ziele, przenosi się wiosną na uprawy polowe warzyw kapustnych, dla których jest groźnym szkodnikiem. Zasiedla dużą grupę tych warzyw, a w szczególności brokuły, brukselkę i kalafiory. W mniejszym stopniu znajdziemy go na kapuście głowiastej białej i czerwonej, jarmużu, brukwi i rzepie. Z przeprowadzonych badań wynika, że poziom jego szkodliwości zależy nie tylko od gatunku warzyw, ale również od odmiany. I tak w przypadku brokuła różnice w porażeniu odmian mogą wynosić 35%, a w przypadku odmian kalafiora późnego te różnice mogą dochodzić nawet do 44%. Na wysadzonej w polu…
14 sierpnia 2015
Choroby warzyw – zgorzel siewek roślin kapustnych
Przygotowane przez Jarosław Górski
Chorobę powodują grzyby należące w systematyce do różnych klas, głównie grzyb Olpidium brassicae oraz Pythium debaryanum. U podstawy łodyżek siewek roślin kapustnych tworzą się wodniste plamy. Łodyżka w tym miejscu robi się ciemna i ulega silnemu przewężeniu. Siewki więdną i często przewracają się. Silnie porażone siewki zamierają, słabiej porażone mogą przetrwać, lecz rozwijają się słabiej. Choroba rozwija się szybko tworząc na rozsadniku puste place. Grzyby chorobotwórcze zimują w resztkach roślin w glebie w postaci zarodników przetrwalnikowych. Wiosną tworzą się zarodnie pływkowe z licznymi jednowiciowymi zarodnikami pływkowymi. Zarodniki te zakażają siewki wyłącznie roślin krzyżowych. Po wniknięciu zarodników pływkowych do wnętrza rośliny tworzą się nowe – letnie zarodnie pływkowe z charakterystycznymi, wychodzącymi na zewnątrz roślin ujściami, z których…
07 sierpnia 2015
Choroby warzyw – zgnilizna twardzikowa na kapuście
Przygotowane przez Jarosław Górski
Chorobę powoduje grzyb należący do klasy workowców. Jest to grzyb porażający kilkadziesiąt gatunków roślin z różnych rodzin botanicznych. Z roślin warzywnych poraża przede wszystkim kapustę, fasolę, pomidor, ogórek, marchew, pietruszkę i burak. Rozwija się również w przechowalniach, powodując często bardzo duże straty. Na porażonych głąbach, główkach, pędach kwiatowych oraz łuszczynach kapusty powstają mokre plamy gnilne, które pokrywają się białym watowatym nalotem. Następnie wewnątrz białego nalotu tworzą się czerniejące grudki o nieregularnym kształcie. Podobne objawy występują na główkach w przechowalni. Grzyb zimuje w glebie w postaci sklerocji. Wiosną w temperaturze 15-20°C i dużej wilgotności sklerocie kiełkują. W okresie wegetacji grzyb rozprzestrzenia się za pomocą fragmentów grzybni lub sklerocjów, z których wyrastają strzępki grzybni, a bardzo rzadko za pomocą zarodników…
Chorobę powoduje grzyb należący do klasy workowców. Jest to grzyb porażający kilkadziesiąt gatunków roślin z różnych rodzin botanicznych. W Polsce występuje m.in. na kapuście, sałacie, ogórku, pomidorze czy fasoli. Choroba może występować na kapuście we wszystkich fazach rozwojowych, jeśli warunki atmosferyczne sprzyjają rozwojowi grzyba po infekcji. Głównie poraża kapustę późną w polu, jak również rozsadę w wilgotnych, źle wietrzonych szklarniach. U podstawy łodyżki porażonych siewek powstają brunatne plamy. Łodyżki w tym miejscu gniją i przewężają się wskutek czego rośliny przewracają się i gniją, pokrywają się szarym nalotem. Na zmagazynowanych główkach kapusty, na zewnętrznych liściach pojawiają się jasnobrązowe, wodniste plamy gnilne, również pokryte szarym nalotem. Nieco później na powierzchni rozkładającej się tkanki tworzą się białe grudki, które…
Chorobę powoduje grzyb należący do klasy grzybów niedoskonałych, rzędu kulnicowców. Choroba występuje na terenie całej Europy (w Polsce rzadziej) na uprawach i dziko rosnących roślinach z rodziny krzyżowych. Porażeniu mogą ulegać siewki kapusty głowiastej, kalafiora, jarmużu i kalarepy. na liścieniach, łodyżce i na korzonku występują szarozielone plamy z ciemniejszą obwódką. Liścienie szarzeją, więdną i zamierają. Podliścieniowa część łodyżki również przewęża się i zasycha. Siewki przewracają się i zamierają. na plantacjach objawy suchej zgnilizny można zauważyć już po 2-3 tygodniach od wysadzenia rozsady. Objawem porażenia roślin jest ich więdnięcie, przy czym dolne liście roślin przebarwiają się na kolor siny. na szyjce korzeniowej i korzeniach tworzą się suche, wgłębione brunatne plamy, otoczone czerwonawą obwódką. Porażone korzenie i łodygi stopniowo brunatnieją, zasychają i rozpadają się. na liściach porażonych…
Choroba występuje w całej Europie, w Polsce jest szczególnie pospolita i groźna na plantacjach nasiennych. Objawy choroby mogą wystąpić już na liścieniach w postaci przeświecających, tłustych plam, powiększających się stopniowo. Na liściach pojawiają się ciemne, lekko wgłębione plamy, początkowo okrągłe, później nieregularne. Silnie porażone liście gniją lub zasychają. Najbardziej typowe objawy pojawiają się w fazie rozluźniania się róż kalafiorów i wyrastania pędów nasiennych. Na różach pojawiają się ciemnobrązowe plamy, które w sprzyjających warunkach – temperatura 17-20°C i wilgotność powietrza powyżej 90% – bardzo szybko się rozprzestrzeniają i w ciągu dwóch trzech dni mogą pokryć całą różę. Tkanki w obrębie plam gniją. Na pędach nasiennych i kwiatach plamy są podłużne i czarne. Kwiatostany czernieją i więdną. Bakterie przenoszone są na następny…
Grzyb powodujący chorobę występuje w wielu krajach, w rejonach uprawy roślin krzyżowych a szczególnie roślin kapustnych. Poza roślinami kapustnymi grzyb poraża również rzepak i liczne chwasty z rodziny krzyżowych. W Polsce występuje przeważnie na glebach wilgotnych i kwaśnych oraz tam, gdzie często uprawia się rośliny kapustne po sobie. Porażeniu mogą ulec rośliny we wszystkich fazach rozwoju. Na korzeniach młodych roślin pojawiają się początkowo drobne, białe lub żółtawe guzki, które stopniowo rozrastają się w duże nieregularne narośla, wewnątrz jasno żółte. Po pewnym czasie narośla ciemnieją, gniją i rozpadają się. Porażone rośliny rosną bardzo słabo, kapusta nie zawiązuje główek, a liście łatwo…
Chorobę powoduje grzyb z klasy workowców, rzędu mączniaków prawdziwych. Grzyb ten wytworzył liczne wyspecjalizowane rasy biologiczne na roślinach krzyżowych, zwłaszcza na kapuście głowiastej i rzepaku. Porażenie nasienników kapusty powoduje zmniejszenie plonu nasion i zdecydowane pogorszenie ich jakości. Na liściach porażonej kapusty, szczególnie na górnej stronie pojawia się biały, mączysty lub fioletowy nalot, który po pewnym czasie ciemnieje. W mączystym nalocie pojawiają się początkowo żółtawe, później brunatne aż do czarnych, drobne, słabo widoczne gołym okiem kuleczki. Silnie porażone liście żółkną od brzegu i mogą się na nich tworzyć brunatne nekrotyczne plamy. Grzyb zimuje w postaci otoczni na resztkach roślin oraz na…
Chorobę powoduje grzyb z klasy lęgniowców, rzędu wroślikowców. Występuje na kapuście i innych roślinach kapustnych. Na wierzchniej stronie liścieni i młodych liści pojawiają się białawe lub żółtawe plamy o niewyraźnych brzegach. Nadolnej stronie widać biały lub szarobiały nalot. Silniej porażone siewki mogą zamierać lub są bardzo osłabione co ma niekorzystny wpływ na ich dalszy rozwój. W latach wilgotnych porażone są również rośliny starsze. Na ich zewnętrznych liściach widoczne są nieregularne, prawie czarne plamy. Liście w końcu żółkną, więdną i zamierają. Grzyb zimuje głównie w postaci grzybni w liściach rzepaku i innych roślin ozimych z rodziny krzyżowych oraz w resztkach roślin…