Życzą pracownicy ZD w powiecie ostrowskim.
Opracował; Henryk Jędroszka
Fot. A. Kwapich Stacja meteorologiczna w gospodarstwie demonstracyjnym
Zespół Doradczy WODR w powiecie słupeckim realizując program działalności doradczej w 2014 roku podejmował w nim wszechstronne działania wspierające producentów rolnych. Wśród wielu prowadzonych przez nas działań szczególną uwagę przywiązujemy do Gospodarstw Demonstracyjnych , które funkcjonują w utworzonej dla nich sieci obejmującej teren całej Wielkopolski. Do gospodarstw demonstracyjnych na terenie powiatu słupeckiego należy gospodarstwo Przemysława Kozłowskiego z Lądu, Tomasza Pradelskiego z miejscowości Siernicze Małe , które specjalizują się w produkcji roślinnej oraz gospodarstwo agroturystyczne Andrzeja i Małgorzaty Fajkowskich ze Stawiska . Są to gospodarstwa z dorobkiem licznych prestiżowych nagród i wyróżnień takich jak : Wielkopolski Rolnik Roku, Bezpieczne Gospodarstwo Rolne , Słupecki Przedsiębiorca Roku , Najlepszy Obiekt Turystyki na Obszarach Wiejskich w Wielkopolsce , Festiwal Golonki Polskiej w Warszawie. Gospodarstwa te reprezentują wysoki poziom produkcji rolnej a ich właściciele stanowią źródło praktycznej wiedzy , którą pozyskali przez lata doświadczeń w prowadzeniu gospodarstwa. Wykorzystują do tego celu nie tylko nowoczesne technologie , ale także wzorową organizację. Charakteryzują się wysokimi wskaźnikami ekonomicznymi .
Fot. T. Pradelski Zbiór kukurydzy w gospodarstwie demonstracyjnym
Chętnie udostępniają swoje gospodarstwa rolne na potrzeby prowadzonych przez specjalistów prac upowszechnieniowych . To właśnie w tych gospodarstwach w tegorocznym sezonie wegetacyjnym roślin uprawnych specjaliści Zespołu Doradczego w Słupcy przeprowadzili pokaz nt.: „ Wykorzystanie stacji meteorologicznej w zwalczaniu zarazy ziemniaczanej ” i demonstrację nt. : „Integrowana ochrona roślin (zbóż, rzepaku ozimego, ziemniaków)”. Współpraca doradców z właścicielami tych gospodarstw umożliwia kontakt z najnowszymi osiągnięciami techniki i organizacji w obszarze produkcji rolnej , natomiast ich osiągnięcia i zdobyte doświadczenie stanowią dobry przykład do naśladowania zachowań produkcyjnych i organizacyjnych dla innych gospodarstw rolnych.
Fot. A. Kwapich Agroturystyczne gospodarstwo demonstracyjne
Adam Kwapich
.
Fot. D. Juś Kojce porodowe dla loch
Lokalna Grupa Dyskusyjna, której tematem wiodącym są innowacje w produkcji rolnej powstała w 2014 roku . Jej uczestnikami są rolnicy z terenu gminy Strzałkowo i Słupca . Spotkanie organizacyjne odbyło się w marcu 2014 roku w Słupcy. Przyjęto, że wśród omawianych zagadnień i poruszanej problematyki powinny się znaleźć głównie innowacje i bieżące problemy związane z produkcją zwierzęcą . Jednym z pierwszych omawianych tematów był Afrykański Pomór Świń wynikający z pojawienia się ognisk tej choroby na terenach wschodnich kraju. Omówiono w jaki sposób zabezpieczyć swoje stada aby nie doszło do przeniesienia wirusa , sprawcy tej groźnej choroby. W stadach średnich i dużych trzody chlewnej bardzo ważne jest czyszczenie pomieszczeń dla świń , stąd też tematyka spotkania w miesiącu wrześniu była przeznaczona tym zagadnieniom. Wymiana doświadczeń w zakresie poprawnie przeprowadzonych zabiegów dezynfekcji chlewni sprzyjać powinna lepszym warunkom chowu świń . Uczestnicy w pełni przekonani są , że prawidłowo wykonane zabiegi pozwalają na ograniczenie ilości niebezpiecznych zarazków do poziomu , który nie wpływa szkodliwie na produkcyjność zwierząt . Na optymalne wykorzystanie potencjału hodowlanego świń wpływa szereg czynników , które omawiano na kolejnym spotkaniu w miesiącu listopadzie. Uczestnicy prowadzili ożywioną dyskusję w zakresie możliwości poprawienia wskaźników rozrodu we własnych stadach. Porównywano średnie wyniki ilości odchowanych prosiąt hodowców wielkopolskich z duńskimi. Przyjęto, że w rodzimym rozrodzie trzody chlewnej występują znaczne rezerwy. Podkreślono, że wprowadzenie rozwiązań innowacyjnych może poprawić uzyskiwane wyniki. Wśród wielu ważnych czynników zwrócono uwagę na niezwykle istotny czynnik ludzki , który powinien podlegać ciągłemu doskonaleniu. W tym kierunku produkcji liczy się profesjonalizm i doświadczenie osoby zajmującej się rozrodem .
Fot. D. Juś Rolnik w porodówce dla prosiąt
Grudniowe spotkanie przeznaczono na zapoznanie z projektem „ Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 -2020”. Zwrócono szczególną uwagę na planowaną pomoc dla producentów trzody w inwestycje dotyczące produkcji prosiąt. Grudniowe spotkanie było okazją do posumowania cyklu spotkań w 2014 roku . Uczestnicy bardzo pozytywnie ocenili wprowadzoną metodę i wyrazili chęć uczestnictwa w 2015 roku .
Henryk Matkowski
Rachunkowość rolnicza FADN w powiecie ostrowskim.
Przygotowane przez Adrian JędroszkaRachunkowość rolnicza FADN w powiecie ostrowskim.
W powiecie ostrowskim rachunkowość rolna w systemie FADN prowadzona jest w 73 gospodarstwach na terenie 7 gmin.
Obecnie rachunkowość prowadzi 10 doradców, na jednego doradcę przypada 4-9 książek.
Podstawowe zasady obowiązujące w FADN to : rolnik przystępuje do systemu i uczestniczy w nim dobrowolnie, dane z gospodarstw są ściśle tajne i nie mogą być wykorzystywane do celów podatkowych.
Gospodarstwa przystępujące do FADN klasyfikowane są na podstawie dwóch kryteriów :
- wielkości ekonomicznej
- typu rolniczego
Wielkość ekonomiczna – jest sumą Standardowych Produkcji uzyskanych ze wszystkich działalności rolniczych występujących w gospodarstwie. Wyrażana jest w euro. W systemie FADN występuje 14 podstawowych klas wielkości ekonomicznej ES.
Klasyfikacja typów rolniczych – obejmuje 8 typów ogólnych GTF ,w ramach typów ogólnych występuje 21 typów podstawowych PTF.
Ogólne typy Gospodarstw:
1- Specjalizujące się w uprawach polowych
2- Specjalizujące się w uprawach ogrodniczych, grzybów i szkółkarstwie
3- Specjalizujące się w uprawie drzew i krzewów owocowych
4- Specjalizujące się w chowie zwierząt żywionymi paszami objętościowymi
5- Specjalizujące się w chowie zwierząt żywionymi paszami treściwymi
6- Mieszane – różne uprawy
7- Mieszane- różne zwierzęta
8- Mieszane różne uprawy i zwierzęta.
Podział gospodarstw według typów i wielkości ekonomicznej , które uczestniczą w systemie FADN w powiecie ostrowskim
Jak wynika z powyższej tabeli najwięcej gospodarstw w których prowadzona jest rachunkowość to gospodarstwa z typu 1 – specjalizujące się w uprawach polowych -19, z tego 5 to specjalizujące się w uprawie zbóż (typ 15) a 14 specjalizujące się w uprawie polowej różnych gatunków roślin (typ16).
Drugą równie liczną grupą stanowią gospodarstwa z typu 4 – specjalizujące się w chowie zwierząt żywionych paszami objętościowymi -19 gosp.
Następne grupy pod względem liczebności to gospodarstwa z typu 8 -13 gosp. i typu 7 -11gosp czyli mieszane .
Ze względu na wielkość ekonomiczną (ES) przeważają gospodarstwa w klasach od 4 do 7.
Opracowanie : Mariola Wodniczak
JABŁKA chronią przed zawałem i zaparciami, wzmacniają zęby, ułatwiają odchudzanie
Przygotowane przez Izabela Grzesiak
Właściwości jabłek znane są nie od dziś. Anglicy mówią, że zjedzenie jednego jabłka uchroni cię od częstych wizyt u lekarza. Dietetycy zalecają zjedzenie przynajmniej dwóch jabłek na dobę – rano dla urody, a wieczorem dla dobrego zdrowia.
Najcenniejsze w jabłkach jest to co przeważnie wrzucamy czyli gniazdo nasienne i skórka, ponieważ w nich znajduje się najwięcej pektyn. Pektyny z kolei mają tę zaletę, że oczyszczają organizm z substancji trujących, gdyż podczas trawienia wiążą niektóre metale ciężkie (kobalt i ołów) w nierozpuszczalne sole, które są następnie wydalane z organizmu. Czyli osoby palące oraz mieszkańcy dużych miast powinni pamiętać o jedzeniu jabłek. Pektyny zmniejszają wchłanianie cholesterolu, a dzięki temu zapobiegają miażdżycy oraz chronią przed zawałem. Regulują też perystaltykę jelit, działając przeciw zaparciom.
Jabłka - właściwości zdrowotne
Wśród witamin obecnych w jabłkach, najważniejsza jest witamina C, która korzystnie wpływa i wzmacnia układ odpornościowy. Najwięcej tej witaminy mają owoce dojrzałe, które rosną po słonecznej stronie drzewa. Im kwaśniejsza odmiana jabłek, tym więcej w nich witaminy C. Witamina ta gromadzi się pod skórką, dlatego jedzmy owoce nieobrane i surowe. Każda obróbka termiczna to strata witaminy C.
Jabłka odkwaszają też organizm, ponieważ zawierają bardzo dużo zasadowych soli mineralnych. Są również źródłem potasu, a także żelaza, które zapobiega anemii.
Jabłka jedzone na surowo wzmacniają serce, układ nerwowy, mięśnie i poprawiają pracę wątroby. Mają ponadto działanie moczopędne.
Gotowane tarte jabłka leczą też biegunkę u dzieci oraz niestrawność i choroby wrzodowe u osób dorosłych. Herbatka ze skórek jest doskonałym środkiem do płukania jamy ustnej i gardła.
Jabłka dla urody i na odchudzanie
Jabłka ułatwiają przyswajanie wapnia przez organizm, dzięki czemu wzmacniają zęby, włosy i paznokcie. Gryzienie twardego jabłka służy dziąsłom. Zawarta w jabłkach witamina C wymiata z organizmu wolne rodniki i bierze udział w wielu procesach metabolicznych, np. biosyntezie kolagenu, przeciwdziałając wiotczeniu skóry oraz zapewniając jej młody wygląd. Witamina C razem z witaminą P uszczelnia i uelastycznia ścianki włosowatych naczyń krwionośnych, zapobiegając powstawaniu wysięków podskórnych i „pajączków".
Jabłka są niezastąpione w kuracjach odchudzających, cenią je kobiety, które dbają o linię, bo sycą i dostarczają stosunkowo niewiele kalorii (30–50 kcal w 100 g). Jednak jabłek nie można jeść bezkarnie, bo zawierają sporo cukru. W prawidłowo skomponowanej diecie zaleca się 300 g owoców dziennie, a w kuracjach odchudzających – tylko 150 g. Jeśli będziemy jeść więcej, to nie schudniemy.
Mając na uwadze czas poświąteczny oraz zimowy sprzyjający odkładaniu się nam zapasów podskórnych tzw. boczków, jedzmy jabłka ale w granicach rozsądku.
SMACZNEGO!!!
źródło: strona internetowa: poradnikzdrowie.pl
Opracowała: Izabela Grzesiak straszy doradca rolny i rolnośrodowiskowy oraz ds. ROW.
Negocjacje jako nowa forma naszego rynku rolnego
W dzisiejszych czasach rolnik musi wiedzieć, że nasz rynek rolny opiera się na negocjacjach, które są procesem kompromisowym.
Obie strony poruszają się w widełkach ustępstw w stosunku do siebie. Negocjacje są formą poszukiwania „Złotego środka”, który by zadawalał obie strony. Negocjujemy więc cenę swoich produktów, cenę usług, warunki umów dzierżawnych, przetargu i itp.
Aby negocjacje przeprowadzone były z dobrym skutkiem polecane jest następujące postępowanie:
- Ustal jasne cele dla każdego punkt negocjowanego i wyjaśnij sobie z czego te cele wynikają;
- Nie spiesz się;
- Gdy masz wątpliwości, naradź się z kimś;
- Bądź dobrze przygotowany, opierając się na sprawdzonych danych przy jasno określonych celach;
- Zachowuj elastyczność stanowiska;
- Dowiedz się jaka jest motywacja drugiej strony (jak bardzo chcą tego o co zabiegają);
- Nie grzęźnij- jeśli nie ma żadnego postępu w jakimś punkcie przejdź do następnego i wróć do tego później, staraj się utrzymać dążenie do porozumienia;
- Doceniaj znaczenie „zachowania twarzy” przez drugą stronę i przez siebie (wymuszanie zbyt dużych ustępstw może popsuć, a wręcz zdruzgotać nasz obraz jako partnera w przyszłości);
- Naucz się słuchać;
- Zdobądź opinie stanowczego, ale sprawiedliwego;
- Panuj nad swoimi emocjami;
- Przy każdym posunięciu w negocjacji upewnij się, że znasz jego powiązania z innymi posunięciami;
- Oceń każde posunięcie w świetle swoich celów;
- Zwracaj uwagę na terminologię każdego wynegocjowanego sformułowania (brzmienie słów, zwrotów);
- Bierz pod uwagę wpływ obecnych negocjacji na przyszłe.
Ogólną zasadą podsumowującą musi być to, że żadnemu trudnemu negocjatorowi nie należy odpowiadać tym samym, ponieważ zwiększyłoby to trudności w negocjacjach.
WODR, Kierownik Zespołu Doradczego w powiecie złotowskim
mgr inż. Janusz Kalisz
Przechowywanie środków ochrony roślin w okresie jesienno-zimowym
Przygotowane przez Adam Kwapich
Fot. S. Wojtylak-Gallas Środki ochrony roślin w magazynie
W dobie intensywnej produkcji roślinnej dla osiągnięcia zadawalających rolnika efektów produkcyjnych znakomita większość gospodarstw rolnych stosuje środki ochrony roślin. Najwłaściwszym rozwiązaniem przy ich stosowaniu jest takie zaplanowanie ich zakupów i zużycia by zostały one w całości wykorzystane w sezonie produkcji roślinnej , w którym je zakupiono. W praktyce jednak często jest to niemożliwe do osiągnięcia i preparaty te pozostają w gospodarstwie z różnych technicznych i organizacyjnych powodów dłużej niż sześć miesięcy. Istotnym elementem magazynowania jest również w niektórych przypadkach potrzeba zabezpieczenia ich wcześniejszego posiadania w gospodarstwie na okres wiosennego stosowania. Taka sytuacja powoduje potrzebę ich przechowywania w okresie jesienno- zimowym. Wtedy musimy pamiętać , że na ich bezpieczne magazynowanie w tym okresie wg. zaleceń Kodeksu Dobrej Praktyki Ochrony Roślin wpływ mają trzy zasadnicze elementy tj. odpowiednio zlokalizowane oraz wyposażone pomieszczenie, znajomość i przestrzeganie zasad przechowywania oraz umiejętność postępowania w sytuacjach awaryjnych. Wiadomo, że środki ochrony roślin należą do bardzo szkodliwych i często łatwopalnych substancji chemicznych, które niewłaściwie przechowywane stwarzają zagrożenie dla ludzi zwierząt i środowiska. Pomieszczenie do ich przechowywania powinno być zlokalizowane z dala od cieków, zbiorników, ujęć wody i materiałów łatwopalnych. Izolacja termiczna pomieszczenia powinna spełniać wymagania odporności na ogień. Bardzo ważne znaczenie pełni również system ciągłej wentylacji , który zwiększa bezpieczeństwo osób przebywających w pomieszczeniu. Pomieszczenie powinno być wyposażone w regulowane źródło światła, nienasiąkliwe regały i nieprzepuszczalną posadzkę. Wewnątrz powinien znajdować się zestaw składający się z plastikowego pojemnika, szufelki, szczotki oraz materiał absorbujący w postaci piachu lub trocin do usuwania rozsypanych lub rozlanych środków ochrony roślin. Drzwi wejściowe pomieszczenia powinny być wyposażone w zamek z kluczem aby uniemożliwić dostęp do preparatów osobom niepowołanym. Pomieszczenie na wejściu musi być oznakowane napisem MAGAZYN ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN i zestawem tablic informacyjnych o zagrożeniach i sytuacjach awaryjnych.
Fot. A. Kwapich Oznakowanie drzwi wejściowych magazynu środków ochrony roślin
W pomieszczeniu magazynowym w widocznym miejscu umieszcza się instrukcję BHP. Przydatny jest także przyrząd do mierzenia temperatury i wilgotności.
Fot. A. Kwapich Instrukcja zachowania na wypadek pożaru
Okres jesienny po zakończeniu prac polowych w gospodarstwie to najlepszy czas aby przejrzeć zawartość naszych magazynów i szaf z środkami ochrony roślin . Przeterminowane pestycydy należy usunąć i przekazać do zakładu utylizacji odpadów pamiętając o tym , aby nie umieszczać ich w pojemniku z niesegregowanymi odpadami. Natomiast puste, czyste trzykrotnie płukane opakowania po pestycydach należy dostarczyć do punktu sprzedaży środków ochrony roślin, w którym były one zakupione. W trakcie przechowywania nie możemy ich przelewać do zastępczych opakowań, gdyż pamięć ludzka jest zawodna i takie działanie może zakończyć się ujemnymi skutkami dla roślin, rolnika i środowiska. Pojemniki z pestycydami muszą być szczelnie zamknięte i zabezpieczone przed wilgocią . Przechowując środki ochrony roślin szczególnie w okresie jesienno zimowym gdy dochodzi do dużych spadków temperatur, należy pamiętać aby były one składowane w pomieszczeniu , w którym temperatura jest dla nich odpowiednia. Dla znacznej część środków temperatura ta wynosi od 0 do plus 30oC , dla innych jest to temperatura od plus 5 do plus 25oC. Niewłaściwe temperatury , a zwłaszcza poniżej 0oC mogą spowodować zmianę właściwości fizycznych, a co za tym idzie zmianę konsystencji danego preparatu, co skutkuje zatykaniem rozpylaczy, nierównomiernym naniesieniem preparatu na roślinę w trakcie przyszłego zabiegu ochronnego. Jego nieskutecznością czy wręcz odwrotnie działaniem silnie fitotoksycznym dla roślin. Ogólne warunki przechowywania środków ochrony roślin powinny być znane każdemu producentowi rolnemu , który ich używa w praktyce. Ich przestrzeganie obowiązuje każdego rolnika, dlatego powinniśmy wnikliwie zapoznawać się z instrukcjami dotyczącymi ich przechowywania.
Żródła:
1. ,,Ochrona środowiska w gospodarstwie rolnym": Poradnik dla doradcy.
2. "Minimalne wymagania wzajemnej zgodności (cross-compliance) dla gospodarstw rolnych
objętych systemem płatności bezpośrednich oraz płatnościami w ramach zrównoważonego
gospodarowania na gruntach rolnych i leśnych": Przewodnik dla doradców.
3. "Herbologia”: Z. Woźnica
4. Strona internetowa : ,,Farmer”
Sylwia Wojtylak Gallas
Adam Kwapich
Mała produktywność gleb to jedna z podstawowych cech, która może wskazywać na silnie zakwaszenie gleby a co za tym idzie również na jej zdegradowanie chemiczne. Najczęstszym elementem wywołującym chemiczne zanieczyszczenie gleby powodowanym przez rolnictwo jest niewłaściwe stosowanie osadów ściekowych do nawożenia gleb oraz stosowanie wolno rozkładających się chemicznych środków ochrony roślin.
Grunty zdegradowane chemicznie z trudem ulegają wzbogaceniu w składniki pokarmowe nawet po zastosowaniu dużych dawek nawozowych, dlatego niezbędne jest okresowe badanie gleby, które pozwoli na określenie potrzeb wapniowania danych gruntów.
Podstawowym i najłatwiej mierzalnym wskaźnikiem żyzności gleby jest odczyn gleby, którego miarę stanowi wartość pH. Na gruntach ornych wartości tego parametru powinna się mieścić w granicach od 5,0 do 7,0. Wartość pH poniżej 4,5 sygnalizuje niebezpieczeństwo degradacji gleby, natomiast powyżej 7,0 o jej alkalizacji, która może wykazywać ujemne skutki dla gleb i roślin.
Kilka ważnych zasad:
- dawki nawozów wapniowych ustala się na podstawie potrzeb wapniowania oraz kategorii agronomicznej gleby
- większe dawki nawozowe przy takich samych potrzebach wapniowania zaleca się na glebach cięższych, niż na glebach lżejszych
- kwaśnemu odczynowi gleb towarzyszą zwykle niedobory magnezu, jeżeli brak tego pierwiastka potwierdzony jest analizą gleby należy zastosować nawozy wapniowo- magnezowe
- nie należy stosować nawozów wapiennych na odłogach, użytkach ekologicznych, zwłaszcza w strefach ochronnych i strefach wód wrażliwych
- na każdą dostarczoną partię nawozu wapniowego i wapniowo- magnezowego należy żądać od sprzedawcy atestu, gdyż podana w nim jest zawartość składników użytecznych (wapnia i magnezu), która służy do ustalania dawki nawozów na hektar
- nawozy wapniowe powinny być rozsiewane najlepiej po żniwach a następnie należy je jak najszybciej wymieszać z glebą
- trwałe użytki zielone należy wapniować w okresie jesieni
- nawozy wapniowe nie powinny się znaleźć w bezpośrednim kontakcie z nawozami naturalnymi, gdyż ich wspólna reakcja powoduje zanieczyszczenie atmosfery a po dostaniu się na powierzchnię gleby jej zakwaszenie.
Zwalczanie chwastów w sadzie jako element Integrowanej Ochrony Roślin
Przygotowane przez Maria KameckaIntegrowana ochrona sadów to działanie, które obowiązuje producentów od 1.01.2014 roku i ma na celu ograniczenie rozwoju szkodliwych organizmów przy pomocy dostępnych metod. Podstawą integrowanej ochrony jest maksymalne wykorzystanie metod nie chemicznych np. (biologicznej, fizycznej, hodowlanej), dla których stosowanie pestycydów powinno być tylko uzupełnieniem w przypadku, gdy straty ekonomiczne powodowane przez agrofagi będą wyższe niż koszty zabiegu. Sadownik chcąc zwalczać choroby i szkodniki musi posiadać umiejętność i znajomość rozpoznawania owadów, roztoczy, chorób, uszkodzeń, ich cyklów rozwojowych i warunków wpływających na ich rozwój. Znać też powinien wymagania glebowe, klimatyczne, agrotechniczne i optymalne warunki wzrostu uprawianych drzew. Rośliny rosnące w optymalnych warunkach są silniejsze, zdrowsze i odporniejsze na choroby i szkodniki. Jednym z elementów, który ma na to wpływ jest zachwaszczenie plantacji.
Chwasty, to rośliny niepożądane, które pojawiają się w nieodpowiednim miejscu i czasie, a ich obecność powoduje straty ekonomiczne. Jeżeli nie będziemy kontrolować ich rozwoju, mogą spowodować ograniczenie wzrostu drzew i plonowania. Chwasty konkurują z drzewami o pokarm, wodę, światło, owady zapylające. Powodują zwiększenie strat z powodu przymrozków wiosennych, gryzoni, przędziorków, mszyc, drutowców i to nie tylko w bieżącym, ale i w następnych latach. Zachwaszczenie regulujemy poprzez koszenie zbędnej roślinności, uprawę gleby, utrzymywanie roślin okrywowych, ściółkowanie gleby lub chemicznie stosując herbicydy.
Ściółkować glebę w sadzie możemy za pomocą substancji organicznych np. słoma, obornik, kompost, kora, trociny, ale też jak w demonstracji, stosując syntetyczne włókniny ściółkujące. Stosowanie ściółkowania jest droższe od ochrony chemicznej, lecz przyjazne środowisku. Zwalczając chwasty w sadach należy dobrać taki sposób, aby był jak najbardziej skuteczny i przyjazny środowisku. W gospodarstwie, w którym prowadzona była demonstracja nt. „Wykorzystanie włókniny ściółkującej do zapobiegania zachwaszczeniu upraw sadowniczych”, zwalczanie chwastów wykonuje się poprzez ich koszenie, ściółkowanie pod koronami drzew słomą, trocinami, obornikiem i w ramach doświadczenia czarną włókniną ściółkującą. Metody te uzupełniane są, w niektórych częściach sadu, zwalczaniem za pomocą herbicydów (Raundup, Chwastox).
Sad wolny od chwastów i jeżeli dołączymy inne metody np. nawożenie, stanowisko, otoczenie sadu, gęstość sadzenia drzew, formowanie, cięcie, dobór odmian, to mamy lepsze środowisko dla drzew, a gorsze warunki rozwoju chorób i szkodników.
Leszek Skubiszewski – ZD Turek
Więcej...
Gmina Przykona jest wiodącą gminą w powiecie tureckim, rozwijającą odnawialne źródła energii. Duża w tym zasługa lokalnych władz, ale również indywidualnych inicjatyw, osób zainteresowanych pozyskiwaniem energii ze źródeł odnawialnych. Od przeszło 5 lat, kiedy w gminie rozpoczęto realizację planu wdrażania zielonej energii, to przede wszystkim mieszkańcy skorzystali z proekologicznej polityki gminy. Na dzień dzisiejszy 1/3 gospodarstw domowych wyposażona jest w instalacje OZE. Są to przede wszystkim kolektory słoneczne służące do pozyskania ciepłej wody użytkowej, są to również pompy ciepła do ogrzania budynków. Wszystkie te instalacje były dotowane przez budżet gminy i nietrudno się domyślić, że cieszyły się dużym zainteresowaniem.
W bieżącym roku gmina przystąpiła do programu „Prosument – dofinansowanie mikroinstalacji OZE” realizowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W ramach programu finansowane będą inwestycje wytwarzające energię elektryczną z paneli fotowoltaicznych o mocy do 40 kW. Jest to bardzo ambitny plan i ponownie z korzyścią dla lokalnej społeczności. Instalacje typu prosument będą mogły nadwyżkę energii elektrycznej sprzedawać do sieci. Co również ważne, wszystkie sprawy prawne, administracyjne związane z montażem paneli fotowoltaicznych na budynkach prywatnych załatwia gmina. Pilotażowa instalacja paneli fotowoltaicznych już działa na terenie gminy, a dokładniej na dachu budynku Urzędu Gminy. Jest to instalacja o mocy 5 kW, która przede wszystkim dostarcza energię na potrzeby Urzędu. Składa się ona z 20 paneli (każdy ma moc 250 W). Planowana jest rozbudowa do 10 kW.
Bardzo ważną datą dla gminy był dzień 27 września 2014 roku. W tym dniu została oficjalnie otwarta biogazownia rolnicza i to nie byle jaka, bo jedna z największych tego typy w kraju. Jej moc to 1,90 MW energii elektrycznej i 2,08 MW energii cieplnej. Właścicielem biogazowni jest firma Volta Europe BGS. Biogazownia wytwarza energię elektryczną i cieplną ze spalania biogazu, powstającego w procesie fermentacji z produktów roślinnych pochodzenia rolniczego, głównie z kukurydzy. Surowiec dostarczają okoliczni rolnicy, co może stanowić dodatkowe źródło dochodu dla gospodarstw rolnych. Wyprodukowana energia elektryczna zasili sieć operatora energetycznego, natomiast energia cieplna sprzedana będzie odbiorcom zewnętrznym. Co również ważne pozostałość pofermentacyjna wykorzystana będzie jako darmowy nawóz na okolicznych polach uprawnych.
Gmina planuje również stworzenie odpowiedniego miejsca na farmę wiatrową, która będzie się składać z 12 wiatraków o mocy 3 MW każdy. Elektrownia wiatrowa ma być zlokalizowana na trenach pokopalnianych. W gminie znajdują się tereny poeksploatacyjne trzech odkrywek kopalni węgla brunatnego „Adamów”. Inwestycja stwarza szansę zagospodarowania przeznaczonych do rekultywacji terenów pokopalnianych. Ale to nie wszystko, bo w planach jest również mowa o farmie fotowoltaicznej o mocy około 1 MW, która prawdopodobnie zajmie powierzchnię około 2 ha.
Duże zaangażowanie i konsekwencja w działaniu władz gminy sprawiają, że wizerunek gminy z „rolniczo – pokopalnianej” zmienia się na proekologiczny.
Janusz Jurkiewicz – ZD Turek
Kolektory słoneczne na budynku mieszkalnym w gminie Przykona
Panele fotowoltaiczne na dachu Urzędu Gminy
Otwarcie biogazowni rolniczej w gminie Przykona
Biogazownia rolnicza w gminie Przykona
Oświetlenie hybrydowe na terenie gminy Przykona
Foto: J.Jurkiewicz
( fot. Witalis Sasiadek)
W dniu 18 grudnia 2014r. sołtysi z terenu powiatu śremskiego oraz przedstawiciele lokalnych władz Gmin i Powiatu, a także instytucji obsługujących rolnictwo zebrali się w restauracji „Relax" w Śremie na spotkaniu opłatkowo-szkoleniowym, zorganizowanym przez Starostwo Powiatowe w Śremie.
Spotkanie otworzył Prezes Stowarzyszenia Sołtysów Powiatu Śremskiego – Pan Jerzy Ratajczak. Pan Zenon Jahns – Starosta Śremski, pełniący rolę gospodarza spotkania, zapoznał zebranych m.in. z planami i zamierzeniami Zarządu Powiatu w Śremie, przedstawił sytuację finansową Powiatu Śremskiego oraz omówił stan prawny i finansowy dotyczący funkcjonowania Szpitala w Śremie.
Następnie Pan Starosta złożył wszystkim życzenia świąteczno-noworoczne.
Po części oficjalnej wszyscy tradycyjnie przełamali się opłatkiem, po czym zasiedli za stołami zastawionymi wigilijnymi potrawami. Część szkoleniową spotkania otworzył Pan Witalis Sąsiadek – Naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Śremie. Szkolenie poświęcone było nowym zasadom przyznawania dopłat obszarowych od roku 2015 ze szczególnym uwzględnieniem płatności z tytułu realizacji praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska, a prelegentem był Pan Grzegorz Taczak – Kierownik Powiatowego Biura Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
w Śremie.
Topinambur czyli słonecznik bulwiasty, to roślina blisko spokrewniona ze słonecznikiem zwyczajnym. Jest to roślina uprawna należąca do roślin astrowatych. Jej nazwa wywodzi się od nazwy plemienia Indian Tupinamba, którzy żyli na terenach Ameryki Północnej. Do Europy został sprowadzony przez Krzysztofa Kolumba.
Topinambur- roślina uprawna, wysoka na 2-4 m. Ma szerokie, ponad dwudziestocentymetrowe, owalno-sercowate liście i rozległy system korzeniowy, zakończony bulwami różnego kształtu i koloru. W Polsce zarejestrowane są dwie odmiany: Albik, o białych, maczugowatych bulwach i Rubik, wytwarzający nieregularnie owalne bulwy barwy fioletowej. Od koloru bulw topinamburu zależy ich zastosowanie. Ludzie wykorzystują do celów kulinarnych bulwy żółtawobiałe, czerwone służą prawie wyłącznie jako pasza.
Topinambur jest rośliną wieloletnią, posiada małe wymagania siedliskowe (pod jego uprawę nadają się wszystkie gleby) a jego uprawa może być prowadzona na jednym stanowisku przez 15 – 20 lat. Najlepiej nadają się ziemie średnio zwięzłe, przewiewne, zasobne w składniki pokarmowe, o dostatecznej wilgotności. Może być uprawiany po każdej innej roślinie. Jest odporny nie tylko na suszę, ale na mrozy dochodzące nawet do - 30°C. Zimujące bulwy pod ziemią nabierają lepszego, bardziej słodkiego smaku, potrafią ukorzenić się i zakiełkować nawet przy temperaturze 4°C. Choroby i szkodniki w warunkach polskich, nie atakują topinamburu.
Topinambur rozmnaża się wyłącznie wegetatywnie. Bulwy umieszcza się w glebie za pomocą sadzarki do ziemniaków lub sadzi ręcznie pod znacznik. Korzystniejsze jest sadzenie jesienne, pozwala uzyskać dodatkowo nawet 50 dni, a co za tym idzie uzyskanie większego plonu.
Przedzimowa uprawa roli uzależniona jest od przedplonu. Po zbożach należy wykonać podorywkę, po kukurydzy lub słoneczniku, dobrze pociąć łodygi. Po okopowych wystarczy tylko wyrównanie pola. Przy nasadzeniach jesiennych (listopad, grudzień) należy wykonać płytką podorywkę, a na stanowiskach o znacznym zachwaszczeniu można zastosować herbicyd totalny (np. Roundup). Po upływie 2 – 3 tygodni można wykonać orkę głęboką, najlepiej z przedpłużkiem. Zaleca się, aby na glebach cięższych miała ona głębokość ok. 30 cm, natomiast na glebach lżejszych (piaszczystych) do 25 cm, ale pług powinien posiadać pogłębiacz. Przed planowanym terminem sadzenia stosuje się nawożenie organiczne i mineralne – fosforowo - potasowe (przeciętnie 60-80 kg/ha P2O5 i 120-160 kg/ha K2O), a pole poddaje kultywatorowaniu.
Za optymalną rozstawę uznaje się szerokość międzyrzędzia wynoszącą 70-100 cm, odległość w rzędzie powinna wynosić 50-60 cm. Bulwy umieszcza się na głębokości 10-15 cm. Przy nasadzeniach wiosennych (marzec – czerwiec) zaorane pole pozostawia się na zimę w ostrej skibie. Wiosną należy przeprowadzić bronowanie, nawożenie mineralne łącznie z pierwszą dawką azotu oraz kultywatorowanie. Bulwy sadzi się płycej (na 5-10 cm). Do założenia 1 ha plantacji zużywanych jest ok. 2 ton bulw.
Wiosną po ruszeniu wegetacji stosuje się pierwszą dawkę azotu (40-60 kg/ha – w formie saletry amonowej). Na plantacjach znacznie zachwaszczonych można wykonać oprysk na chwasty. Gdy rośliny osiągną 50 cm, można zastosować drugą dawkę azotu (również 40-60 kg/ha – w formie mocznika).
Topinambur uprawia się na zieloną masę oraz bulwy. Z plantacji można uzyskać 3 pokosy: w lipcu, sierpniu i listopadzie. Bulwy zbiera się najczęściej jesienią (wrzesień- październik), ale można go wykopywać tak długo, aż ziemia nie zamarznie (smaczniejsze są po przymrozkach) lub w okresie odwilży oraz wiosną. Po zbiorze bulw należy rozsiać nawozy mineralne i obsypnikiem wyznaczyć nowe rzędy.
Przed planowanym zbiorem łodygi się ścina i rozdrabnia. Pozostałości mogą być zbierane lub pozostawione na polu jako zielony nawóz, dla uzyskania lepszych plonów.
Obecnie bulwy topinambura cieszą się ogromnym zainteresowaniem. Rośliny znajdują szerokie zastosowanie jako karma dla zwierząt, podłoże do produkcji grzybów jadalnych, m.in: boczniaków, jako rośliny dekoracyjne, przeciwerozyjne, a nawet energetyczne.
Topinambur jest również cennym surowcem zielarskim, bogatym w wielocukry, białka, kwasy organiczne i witamin: A, B1, B2, B6, C, i E, makro- i mikroelementów: krzemu, potasu, wapnia, fosforu, żelaza i cynku. Nie zawiera tłuszczu ani cholesterolu.
Wykorzystuje się go, również do celów kulinarnych.
Przykładowy przepis zastosowania topinambura.
Zimowy mus z jabłek i topinambura.
Składniki:
- ½ kg topinambura
- 2 duże słodkie jabłka
- 1-2 łyżki miodu
- ½ łyżeczki cynamonu
- garść rodzynek
Wykonanie:
Obrany i zakwaszony topinambur suszymy na ściereczce. Bulwy i jabłka kroimy na małe kawałki. Na dno garnka wlewamy ok 2 cm wody, wrzucamy topinambur i prużymy pod przykryciem ok. 15 min, aż całkowicie zmięknie, następnie na wierzch dodajemy pokrojone jabłka i cynamon. Dusić około 5 min. Całość miksujemy. Dodajemy rodzynki. Mus można poprzekładać do małych słoiczków i pasteryzować. Idealnie nadaje się jako dodatek do owsianki, kaszy jaglanej , gofrów czy jako nadzienie do babeczek.
Materiały :
- red.P.Gradziuk , Biopaliwa , 2003
- www.raportrolny.pl
- www.topinambur- meiwes.de
-www.apra.pl
- Encyklopedia roślin – kwiaty letnie
Opracowała – Barbara Skrzypniak ZD Pleszew
Wieś Rybowo to wieś położona w gminie Gołańcz w południowo-wschodniej części województwa w zróżnicowanym historycznie regionie jakim są Pałuki. We wsi działa prężnie gospodarstwo agroturystyczne położone nad 2jeziorami i po części w parku. Gospodarstwo przyjmuje gości cały rok. KGW prężnie działa. Mają olbrzymią świetlicę wiejską z centralnym ogrzewaniem, piękną kuchnię kompletnie wyposażoną, a w kole zrzeszonych jest 41 gospodyń. Na gali przedstawiły gospodynie to co promuje wieś czyli ryby pod różnymi postaciami, a także uczestnicy mogli zobaczyć ryby pływające w dużych akwariach. Co roku koło bierze udział w gali produktów regionalnych. Gospodynie zajmują się również rękodziełem. Malują obrazy - Pani Rybacka Cecylia, igłą haftują - Pani Marzena Skrętna oraz Pani Danuta Sielecka.
Życzymy wsi dalszych sukcesów w ich działalności oraz wspaniałych prac rękodzielniczych.
Lida Rybińska