W dniu 27 września bieżącego roku odbyło się oficjalne otwarcie biogazowni rolniczej w miejscowości Psary w gminie Przykona. Jest to jedna z największych instalacji tego typu w kraju, a sam pomysł narodził się już 5 lat temu. Dopiero w 2012 roku inwestycja nabrała konkretnych kształtów i udało się ją ukończyć w 2014 roku.
Położona w Psarach biogazownia nosząca nazwę „Bioelektrownia Przykona” zajmuje powierzchnię 4 ha i będzie produkować energię elektryczną oraz energię cieplną. Moc biogazowni to odpowiednio 1,9 MW energii elektrycznej oraz 2,1 MW energii cieplnej. Zasilana będzie przede wszystkim materiałem roślinnym czyli kukurydzą i pozostałościami z przemysłu rolno-spożywczego między innymi łupinami cebuli, wywarem pogorzelnianym. Aby zapewnić odpowiednią ilość wsadu do biogazowni podpisane są umowy z okolicznymi rolnikami.
Biogazownia składa się z 4 zbiorników. Dwa mniejsze to fermentatory, w których przebiega wstępny proces fermentacji metanowej oraz większe zbiorniki: to fermentator wtórny ze zintegrowaną komorą na gaz oraz zbiornik do magazynowania tzw. pofermentu, który również wyposażony jest w zintegrowaną komorę na gaz. Zbiornik ten stanowi swoisty bufor (pojemność 7 tys. m3) do przetrzymania przez określony czas masy pofermentacyjnej i umożliwia dodatkowo odzyskanie metanu. Wytworzony biogaz napędzać będzie dwa silniki prądotwórcze (generatory), które jednocześnie wytworzą również ciepło. Prąd sprzedawany będzie do sieci elektrycznej natomiast ciepło wykorzystywane będzie przez wybudowaną już suszarnię. W planach jest zbudowanie ciepłociągu, do którego zostaną podłączone budynki użyteczności publicznej czyli urząd gminy, szkoła, które w tej chwili ogrzewane są olejem opałowym. Sporą część placu na terenie biogazowni zajmują silosy na kiszonkę z kukurydzy o łącznej pojemności dochodzącej do 18 tyś ton. Biogazownia jest jedną z nowocześniejszych w kraju. Zastosowano w niej innowacyjne rozwiązania np. dotyczące przygotowania i rozdrobnienia surowca roślinnego podawanego do zbiorników fermentacyjnych, poza tym wanna załadowcza czyli dozownik surowca do biogazowni ma objętość 90 m3 i jeden załadunek wystarczy na 12 godzin czyli dwa razy dziennie należy napełniać wannę.
Bardzo ważną kwestią jest zagospodarowanie pofermentu. Zostało to rozwiązane w bardzo prosty sposób, a mianowicie rolnicy dostarczający kukurydzę do biogazowni mają zagwarantowany darmowy przefermentowany substrat, który można z powodzeniem stosować jako nawóz. W przyszłym roku powstanie dodatkowy zbiornik - laguna na poferment.
Nowoczesność i w dużej mierze automatyka spowodowała to, że biogazownię obsługują jedynie 3 osoby. Jednak z racji zasilania biogazowni materiałem roślinnym stanowić to może alternatywne źródło dochodu dla okolicznych rolników.
Marcin Jaros, ZD Turek
Silosy na kiszonkę
Zbiornik - fermentor wtórny
Bioelektrownia Przykona
Suszarnia
Agregaty prądotwórcze
Foto: J.Jurkiewicz
Zmiany gospodarcze zachodzące w ostatnich latach ustanowiły olbrzymie wyzwanie dla rolników. Gospodarka rynkowa, która narzuciła rolnikom swoje obowiązki, zmusiła ich do zwiększenia produkcji jak i efektywności swojego działania. Z ekonomicznego punktu widzenia celem funkcjonowania gospodarstwa rolnego jest dostarczanie możliwie jak największego dochodu. Rolnik kierując gospodarstwem musi posiadać wiedzę na temat aktualnych i spodziewanych warunków funkcjonowania gospodarstwa.
Podczas spotkań z rolnikami rozważaliśmy skuteczność zarządzania. Wyjaśniłam, iż zależy to od czterech podstawowych warunków: rozumienie zasad i ograniczeń funkcjonowania gospodarstwa rolnego, znajomość istniejącego stanu gospodarstwa uzyskanego na podstawie analizy danych uzyskanych z rachunkowości, umiejętności sporządzania długo- i krotkoterminowych planów opartych na znajomości technicznych i finansowych możliwości gospodarstwa rolnego, prowadzenie rachunkowości zapewniającej właściwą kontrolę realizacji opracowanych planów. Jednym z bardzo istotnych obszarów informacji jest sytuacja finansowa i wyniki ekonomiczne gospodarstwa rolnego. Istotną i zarazem unikalną rolę w dostarczaniu informacji dla rolnika, pełni rachunkowość. Dane pozyskane w ramach rachunkowości informują o posiadanych zasobach składników majątkowych, ciążących na gospodarstwie zobowiązaniach, a także uzyskanych w trakcie roku wynikach produkcyjno – ekonomicznych. Podczas rozmów z rolnikami podkreślałam korzyści bezpośrednie i pośrednie z prowadzenia rachunkowości. Ci rolnicy, którzy uczestniczą w FADN sami podzielili się uwagami na temat zapisów w książce. Jednym z atutów prowadzenia rachunkowości to podwyższenie wiedzy, częste kontakty z doradcą, uporządkowanie dokumentów gromadzonych przez rolnika w różnych miejscach w domu. Ponadto kontrola wydatków, terminowość zapłaty za usługi, bądź zakupione towary, bieżąca ocena wyników.
Zarządzanie gospodarstwem to oczywiście ekonomia, ale też inne aspekty interesowały rolników uczestniczących podczas czterech spotkań Lokalnej Grupy Dyskusyjnej. Omawialiśmy bardzo trudny temat weterynaryjny, integrowanej ochrony, jaki i dopłaty obszarowe 2015r .
Rolnicy zmagają się z wymogami CC, a najtrudniejszy jest dobrostan zwierząt. Tam jeszcze jest dużo do zrobienia. Rolnicy opowiadali o kontrolach i uwagach Inspekcji Weterynarii. Ja z mojej strony starałam się przypomnieć, bądź utrwalić, odświeżyć wszystkie informacje związane z tą tematyką. Pytań było bardzo dużo, zwłaszcza jaką dokumentację należy prowadzić.
Dużo pytań i niejasności zrodziło się przy temacie Integrowana Ochrona Roślin. Okazało się, iż rolnicy mają tak dużo pytań, a jeszcze więcej wynikło niejasności. Dlatego całe jedno spotkanie poświęciliśmy tejże tematyce. Wyjaśniam, jak powinny teraz wyglądać zapisy w ewidencji stosowania środków ochrony roślin, a także gdzie można szukać informacji.
Wiele pytań było związane z nowym PROW, a w szczególności dopłaty obszarowe. Posługując się projektem starałam się naświetlić całą sytuację. Jednak każdy rolnik ma inną sytuację, związaną z wielkością gospodarstwa, strukturą zasiewu, zapotrzebowaniem na paszę i bonitacją gleby. Wszystko rozstrzygnie się jak wejdzie rozporządzenie, wtedy będziemy mówić już o faktach, a nie jak do tej pory przypuszczeniach.
Wymiana informacji, problemów i spostrzeżeń pomiędzy rolnikami a doradcą to najlepsze doświadczenie dla wypracowania sobie dobrych praktyk. Dla mnie jako doradcy pozwoliło na dotarcie do szerszego grona rolników, którzy otworzyli się, podzielili doświadczeniami. Ułatwi mi to dostosowanie metod doradczych do oczekiwań rolników z powiatu obornickiego.
Nina Bartol
Matriał źródłowy : Zarządzanie gospodarstwem rolnym ze szczególnym uwzględnieniem korzyści z prowadzenia rachunkowości rolniczej w gospodarstwe rolnym (Warszawa, 2013)
W systemie uczestniczyć mogą rolnicy, którzy:
- złożą w roku 2015 wniosek o dopłaty bezpośrednie w ramach systemu jednolitej płatności obszarowej
- spełniają minimalne wymogi w zakresie powierzchni (1 ha)lub kwoty wsparcia (200 EUR)
- spełniają warunki określone dla pozostałych płatności, o które wnioskują w roku 2015 (JPO, zazielenianie, młody rolnik, wsparcie powiązane z produkcją)
- zadeklarują we wniosku zamiar uczestnictwa w systemie lub nie sprzeciwią się automatycznemu włączeniu do systemu:
1. SUMAdopłat nie przekracza 1250EUR – podleganie automatyczne (z możliwością rezygnacji przez rolnika)
2. SUMA dopłat przekracza 1250EUR - przystąpienie dobrowolne tylko w 2015 roku (wniosek do 9.06.2015)
- nie stworzyli, po 18.10.2011 roku, w sztuczny sposób warunków pozwalających skorzystać z systemu dla małych gospodarstw ( np. nie podzielili gospodarstwa)
- począwszy od 2016 r. nie zadeklarują we wniosku zamiaru wystąpienia z systemu lub nie uzyskają wsparcia w ramach poddziałania „Płatności dla rolników kwalifikujących się do wsparcia w ramach systemu dla małych gospodarstw”. Dotyczy to płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa – będzie to jednokrotna płatność – 120% rocznego wsparcia za okres od przekazania gospodarstwa do 31.12.2020) dla rolników przekazujących w sposób trwały małe gospodarstwa innemu rolnikowi na powiększenie gospodarstwa.
Ogólne zasady systemu:
- rolnicy uczestniczący w systemie zwolnieni będą z obowiązkowych praktyk zazielenienia (TUZ, dywersyfikacja upraw, obszary proekologiczne EFA)
- rolnicy uczestniczący w systemie zwolnieni są z zasady wzajemnej zgodności CC (ale nie z wymogów przewidzianych w przepisach prawa wyższego rzędu powszechnie obowiązującego np. prawa budowlanego oraz związanymi z tym sankcjami)
- rolnicy, w przypadku których należna kwota płatności za rok 2015 (określona w decyzji o przyznaniu płatności) będzie mniejsza lub równa 1250 EUR zostaną włączeni z urzędu do systemu dla małych gospodarstw, z możliwością wystąpienia z systemu ze skutkiem od roku 2016 (wystąpienie możliwe również w drodze wniosku o płatności za rok 2016)
Dodatkowe zasady- projekt
- Do płatności w ramach systemu dla małych gospodarstw nie stosuje się kar administracyjnych z tytułu niezgłoszenia wszystkich obszarów (niezgłoszenie wszystkich działek rolnych w gospodarstwie)
- Beneficjenci płatności w ramach systemu dla małych gospodarstw, w przypadku których kwota pomocy otrzymanej z funduszy rolniczych UE w ciągu jednego roku jest równa lub niższa od kwoty 1250 EUR, nie podlegają publikacji w ramach przepisów o przejrzystości wsparcia
Zespół Doradczy w powiecie kolskim
Okres jesienno-zimowy to czas największej zapadalności na przeziębienie i grypę. Rolnicy i mieszkańcy wsi szczególnie są narażeni na te choroby, ponieważ specyfika ich pracy wymaga częstego przebywania na dworze oraz w budynkach nieogrzewanych . Kiedy zaatakują nas objawy przeziębienia warto sięgnąć po sprawdzony, naturalny lek jakim są maliny.
Fot. J. Maślińska Malina w okresie owocowania
Susz malinowy w postaci herbatki , to stary, znany lek polecany jeszcze przez nasze prababcie , jako środek napotny w stanach gorączkowych, grypach, anginach i zaburzeniach trawiennych . Sok malinowy jest doskonałym lekiem na przeziębienie. Zawiera kwas salicylowy ,który jest naturalną aspiryną, działa rozgrzewająco, napotnie, obniża gorączkę . Ma działanie antyseptyczne, pomaga w walce z bakteriami i wirusami, które zaatakowały nasz organizm w trakcie przeziębienia , łagodzi kaszel . Sok z malin działa także napotnie a jego witaminowe bogactwo wzmacnia układ odpornościowy chroniąc nasze zdrowie.Najlepiej sok malinowy przygotować we własnym zakresie w okresie owocowania malin.
Fot. A. Kwapich Sok z malin sporządzony na podstawie domowej receptury
Mamy wtedy do dyspozycji owoce pochodzące prosto z krzewów. Maliny są owocem , których w lecie nie brakuje w naszych ogrodach i na straganach targowych, można spotkać je również w lasach jako dziko rosnące. W aptekach , w sklepach zielarskich i ze zdrową żywnością można kupić prawdziwy , naturalny sok malinowy . Czasem jest on z dodatkiem wyciągu z kwiatów lipy. Kupując sok malinowy należy sprawdzać jego skład , gdyż często w marketach sprzedawane są soki , które jedynie ,,smakiem,, przypominają naturalny , nieprzeciętnie smakowity sok malinowy .
Literatura:
Irena Gumowska : „ Czy wiesz co jesz ? ”
Wanda Strzałkowska : „ Rozmowy przy stole”
Julita Maślińska ZD Słupca
Podsumowanie działalności Lokalnej Grupy Dyskusyjnej na terenie Gminy Doruchów w 2014 roku
Przygotowane przez Magdalena SowizdrzałPodsumowanie działalności Lokalnej Grupy Dyskusyjnej na terenie Gminy Doruchów w 2014 roku
W 2012 roku na terenie gminy Doruchów została utworzona Lokalna Grupa Dyskusyjna jako metoda doradcza /doradztwo grupowe/. Grupa składa się z rolników producentów trzody chlewnej, w grupie pracuje się metodą dyskusji. W grupie skupieni są rolnicy producenci trzody chlewnej, produkujący tuczniki w cyklu zamkniętym. W 2014 roku w grupie rozwiązywane były problemy z produkcją, żywieniem świń /nowe technologie/ oraz zoohigieną w gospodarstwach jako ważnymi czynnikami poprawiającymi produkcję żywca wieprzowego. Na spotkaniach omawiano i analizowano problemy występujące w produkcji trzody chlewnej/tuczniki/ - niska cena za kg. W celu poprawy efektywności tuczu zwracano uwagę na bilansowanie pasz – układanie dawek pokarmowych w poszczególnych przedziałach wagowych tuczników. Zwrócono również uwagę na wykorzystanie w żywieniu roślin strączkowych w żywieniu świń. Jako potwierdzenie w/w członek LGD wraz z opiekunem brali udział w seminarium zorganizowanym przez WODR w Poznaniu, UP w Poznaniu oraz Instytut Genetyki Roślin PAN, tematem seminarium było ,,Ulepszanie krajowych źródeł białka roślinnego ich produkcji systemu obrotu i wykorzystania w paszach”. Jako baza szkoleniowa służąca upowszechnianiu i wprowadzaniu nowości służy gospodarstwo demonstracyjne P. Mariusza Szykuły w Przytocznicy gmina Doruchów. W 2014 roku w gospodarstwie wykonano kiszenie ziarna kukurydzy /CCM-zmielenie młynem o wydajności 20 t/godz. nową metodą w rękawie foliowym. CCM wykorzystany zostanie w żywieniu tuczników –tuczu. Na bazie nowo wybudowanej chlewni/porodówki dla loch, odchowalnie dla warchlaków i tuczarnię na rusztach, nowych rozwiązaniach/ wentylacja, zadawanie pasz/ omawiano wpływ w/w na produkcję trzody chlewnej.
Na jednym z ostatnich spotkań omawiano dobre praktyki hodowli świń, jak również dobór na wiosnę zalecanych odmian zbóż jarych i kukurydzy na CCM. Spotkania w grupie to metoda ułatwiająca wymianę wiedzy pomiędzy doradcą a, rolnikami z określonego obszaru produkcji rolnej. Wykorzystanie teorii w praktyce i przeniesienie do gospodarstw rolnych może dać pozytywne wyniki w gospodarstwach skupionych w LGD.
Idzi Baraniak
ZD Ostrzeszów
Podjęto właśnie paneuropejską współpracę badawczą, która ma doprowadzić do uwolnienia kur niosek od pospolitego szkodnika roznoszącego choroby.Mimo swoich niewielkich rozmiarów, ptaszyniec kurzy (Dermanyssus gallinae) stanowi poważne wyzwanie ekonomiczne dla lukratywnego sektora produkcji drobiu i jaj w Europie. Wysysający krew pasożyt, który występuje w większości krajów europejskich, może przenosić pasterelozę i inne choroby, wyniszczając stada. Jest to najpoważniejszy szkodnik kur niosek w Europie. Z tego właśnie względu powstała nowa platforma sieciująca, która ma pobudzić współpracę europejską w badaniach nad ptaszyńcem kurzym. Dofinansowany ze środków UE projekt COREMI (Improving current understanding and research for sustainable control of the poultry red mite Dermanyssus gallinae) jest częścią europejskiego programu współpracy naukowo-technicznej (COST). To najstarsze wśród funkcjonujących w Europie międzyrządowe ramy w zakresie współpracy naukowo-technicznej. W projekcie COREMI, którego realizacja została zainaugurowana w listopadzie 2014 r. w Brukseli, biorą obecnie udział członkowie z ponad 17 krajów europejskich. Przedsięwzięcie zajmuje się kluczowym sektorem gospodarki, gdyż Europa jest jednym z czołowych na świecie producentów mięsa drobiowego, będąc eksporterem netto produktów drobiowych. Zajmuje również drugie miejsce na świecie pod względem produkcji jaj oraz jest eksporterem netto jaj i produktów z jaj.Od czasu wprowadzenia wspólnej polityki rolnej (WPR) podejmowane są nieustannie starania o poprawę organizacji rynku, aby podnieść jakość produktów i doprowadzić do harmonizacji rynku. Konsumenci – wraz z innymi, ważnymi sektorami przemysłu spożywczego – polegają na stałych, gwarantowanych dostawach wysokiej jakości jaj. Nadrzędnym celem COREMI jest zatem wypracowanie holistycznego podejścia do poprawy zdrowia, dobrostanu i wydajności 350 milionów kur niosek w UE poprzez skuteczniejszą profilaktykę i kontrolę roztoczy. Zostanie on osiągnięty w ramach współpracy i tworzenia multidyscyplinarnej sieci kontaktów między naukowcami a innymi interesariuszami z różnych państw członkowskich i rozmaitych dyscyplin. Istnieje nadzieja, że dzięki konsolidacji istniejących kompetencji i wiedzy w zakresie rozprzestrzeniania się roztoczy – oraz związanych z tym następstw gospodarczych i społecznych – naukowcy będą w stanie wdrożyć skuteczniejsze i bardziej zrównoważone procedury kontroli. W ramach programu COST, finansowanego na kwotę 250 mln EUR z budżetu siódmego programu ramowego UE, zostało zbudowanych na przestrzeni ponad 40 lat wiele podobnych sieci naukowo-technologicznych. Staje się to możliwe za pośrednictwem finansowania sieci współpracy nazywanych działaniami COST – takich jak COREMI – wspomagających mobilność badawczą i współpracę między projektami naukowymi finansowanym ze środków krajowych. Finansowanie pokrywa działania zmierzające do tworzenia sieci kontaktów, takie jak spotkania (na przykład podróż, diety i lokalne wsparcie organizacyjne), konferencje, warsztaty, krótkoterminowe wymiany naukowe, szkolenia, publikacje i działania upowszechniające. COST nie finansuje prac badawczych jako takich. Program jest jednym z europejskich instrumentów finansowych, które pomagają w budowaniu europejskiej przestrzeni badawczej (EPB). Prócz 28 państw członkowskich UE, wśród krajów zaangażowanych w COST są: Bośnia i Hercegowina, była jugosłowiańska republika Macedonii, Islandia, Norwegia, Serbia, Szwajcaria i Turcja. Izrael jest państwem współpracującym. W ramach działań podejmowanych na rzecz otwarcia europejskiej przestrzeni badawczej na międzynarodową współpracę, program COST sprzyja także aktywnemu zaangażowaniu naukowców z pobliskich krajów sąsiadujących w rozmaite działania COST.
Źródło: CORDIS
CORDIS to podstawowa, publiczna baza danych i portal Komisji Europejskiej do rozpowszechniania jak najszerzej rozumianych informacji o wszelkich, dofinansowywanych ze środków unijnych projektach badawczych oraz ich wynikach.
Więcej...
Programy rolnośrodowiskowe w PROW 2014 – 2020.
Działanie rolnośrodowiskowo-klimatyczne ukierunkowane będzie na zrównoważone gospodarowanie nawozami, działania zapobiegające erozji gleb i przyczyniające się do ochrony gleb i wód, zachowanie i ochronę cennych siedlisk przyrodniczych i zagrożonych gatunków roślin i zwierząt, ochronę zagrożonych zasobów genetycznych roślin uprawnych i zwierząt gospodarskich, a także ochronę różnorodności krajobrazu.
Zobowiązanie podejmowane jest na okres 5 lat.
Wsparcie w ramach działania obejmuje następujące poddziałania:
Płatności w ramach zobowiązań rolnośrodowisko-klimatycznych
Wsparcie ochrony i zrównoważonego użytkowania oraz rozwoju zasobów genetycznych w rolnictwie.
} 1. Rolnictwo zrównoważone polegające na racjonalnym stosowaniu nawozów umożliwiającym ograniczenie negatywnego wpływu rolnictwa na środowisko oraz stosowaniem prawidłowego doboru i następstwa roślin w płodozmianie zapobiegającym ubytkowi zawartości substancji organicznej w glebie.
} 2. Ochrona gleb i wód - praktyki agrotechniczne przeciwdziałające erozji glebowej wodnej i wietrznej, utracie substancji organicznej i zanieczyszczeniu wód składnikami wypłukiwanymi z gleb.
} Wsparcie realizowane będzie na wyznaczonych obszarach szczególnie zagrożonych erozją wodną i wietrzną, obszarach problemowych o niskiej zawartości próchnicy oraz obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia azotanami pochodzenia rolniczego (OSN).
} 3. Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych – działanie służące zachowaniu sadów dawnych odmian i gatunków drzew owocowych.
} 4. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000.
} 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000
} Działania (4 i 5) służące utrzymaniu, bądź przywróceniu, właściwego stanu ochrony cennych siedlisk przyrodniczych użytkowanych rolniczo, będących przedmiotami ochrony na obszarach Natura 2000 i siedlisk wybranych gatunków ptaków na tych obszarach.
W ramach poddziałania Wsparcie ochrony i zrównoważonego użytkowania oraz rozwoju zasobów genetycznych w rolnictwie wsparcie udzielane będzie na następujące typy operacji (pakiety):
} 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie.
} 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie.
Zasady łączenia pakietów / działań:
1) Nie dopuszcza się realizowania różnych pakietów i różnych działań na tej samej powierzchni.
2) W przypadku łączenia pakietów obowiązuje limit powierzchniowy na gospodarstwo.
3) Rolnik może realizować w gospodarstwie zarówno działanie rolnośrodowiskowo-klimatyczne, jak i działanie rolnictwo ekologiczne.
4) W sytuacjach opisanych w punktach 2 i 3 szczegółowe warunki zostaną określone na poziomie przepisów krajowych.
Zasięg geograficzny:
Cały kraj lub regionalnie w zależności od realizowanego pakietu. Na terenie całego gospodarstwa objętego działaniem rolnośrodowiskowo-klimatycznym istnieje obowiązek zachowania wyjściowej powierzchni trwałych użytków zielonych i elementów krajobrazu nieużytkowanych rolniczo stanowiących ostoje dzikiej przyrody.
Beneficjent posiada plan działalności rolnośrodowiskowej.
Beneficjenci: rolnicy
Autor: B. Mączyńska.