Lucerna – nieocenione źródło białka w żywieniu bydła mlecznego
Napisane przez Krzysztof SikoraŻywienie wysokowydajnego bydła mlecznego nie jest proste, współczesna krowa produkuje często powyżej 10 tys. kg. mleka rocznie stając się bardzo wymagająca pod względem żywienia. Hodowcy często korzystają z pomocy doradców żywieniowych. Doradcy ci mają do dyspozycji programy żywieniowe, możliwość zrobienia analiz pasz objętościowych. Jednak nawet najlepszy doradca nie jest wstanie dobrze żywić naszych krów bez bazy jaką w żywieniu bydła mlecznego są dobre pasze objętościowe. Baza paszowa staje się podstawowym czynnikiem wzrostu lub ograniczenia wydajność stada, decyduje również o jego zdrowotności i płodności oraz naszym finansowym sukcesie. Podstawową paszą objętościową w żywieniu wysokowydajnego bydła mlecznego jest kiszonka z kukurydzy. Pomimo jej wielu zalet jest to pasza uboga w białko i niestrukturalna. Konieczne jest zatem uzupełnienie dawki w białko oraz paszę strukturotwórczą. Doskonale do tego nadaje się kiszonka z lucerny. Białko jest najdroższym składnikiem dawki pokarmowej dlatego lucerna jako typowa pasza białkowa w planowaniu bazy paszowej nie powinna i nie może być lekceważona. Jest jedną z najstarszych roślin pastewnych doskonale wpisująca się w nasz klimat. Z hektara plantacji lucerny możemy zebrać do 55 ton zielonki o zawartości białka średnio 18 %– 21% w kg suchej masy co daje około 1500 – 2000 kg. czystego białka! Bardzo duży wpływ na zawartość białka ma jednak termin koszenia lucerny, który optymalnie powinien przypadać na okres początku kwitnienia. Opóźnienie zbioru powoduje szybki spadek zawartości białka oraz wzrost ilości włókna zarówno ADF (decyduje o strawności paszy) jak i NDF (decyduje o pobraniu paszy). Białko lucerny charakteryzuje się dobrą wartością biologiczną oraz dobrym składem aminokwasowym. Około 75% białka znajduje się w mało zdrewniałych łatwostrawnych blaszkach liściowych. Lucerna to nie tylko białko, to również bogate źródło makro, mikroelementów, witamin oraz B-karotenu co najistotniejsze doskonale poprawia strukturę dawki pokarmowej. Białko lucerny bardzo szybko ulega rozkładowi w żwaczu dlatego najlepiej podawać ją jako składnik TMR lub PMR. W żywieniu bez zastosowania paszo wozu powinna być podawana wraz z dodatkiem łatwostrawnej energii np. śruty zbożowej. Szybki rozkład białka w żwaczu komplikuje również nieco pokrycie potrzeb na białko trawione w jelicie cienkim. Lucerna zawiera również fito estrogeny, które mogą być powodem problemów rozrodczych oraz zapaleń wymienia, jak również dość wysoki poziom zawartości potasu ogranicza jej skarmianie w grupie krów zasuszonych. Pomimo tych ograniczeń powinna znaleźć się w dawce pokarmowej krów mlecznych głownie ze względu na tanie źródło białka jak również na jej pozytywny wpływ na proces trawienia.
Lucerna jest rośliną dla której do hektara plantacji rolnik otrzyma płatności do upraw roślin wysokobiałkowych (w 2015 roku – 422 PLN) oraz jej areał może zostać uwzględniony w obowiązkowym utrzymywaniu obszarów proekologicznych EFA.
Źródła: Cow Signals – Jan Hulsen, Dries Aerden; Kiszonki – Poradnik nowoczesnego gospodarstwa (Numer specjalny Hodowcy Bydła); Żywienie Przeżuwaczy- Zalecane normy i tabele wartości pokarmowej pasz. Praca zbiorowa pod redakcją R. Jarrige’a; Zdjęcie: Agencja Jeżdziecka A.A. Bober
W sobotę 23 stycznia br. Rolnicy z gminy Wilczyn odwiedzili Międzynarodowe Targi Rolnicze Polagra Premiery w Poznaniu. Wyjazd zorganizowało Biuro Gminne Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w ramach planowanych wyjazdów studyjnych, które są okazją do spotkań rolników oraz poszerzenia wiedzy i zapoznania się z nowościami na rynku.
Na miejscu Rolnicy z zainteresowaniem oglądali stoiska producentów maszyn rolniczych, urządzeń i wyposażenia budynków inwentarskich a także firm nasiennych, dodatków paszowych, nawozowych i innych instytucji związanych z branżą rolniczą. Celem targów jest min. zaprezentowanie nowości. Można było podziwiać produkty, które zdobyły złote medale Targów Polagra Premiery oraz bogatą, nową ofertę producentów min: traktory Zetor, prase belujące, ciągniki z serii Valtra i Frendt 1000 Vario. Dla spragnionych wiedzy przygotowano serię wykładów o hodowli, uprawie i technice, min: o efektywnej produkcji z udziałem odnawialnych źródeł energii, czy o tym jak sprawuje się nasz rodzimy URSUS w Ameryce Południowej. Panie mogły odpocząć w strefie nowoczesnej gospodyni, gdzie o panie dbały ekspertki od makijażu, stylizacji i żywienia. Organizatorzy targów zadbali też o milusińskich. W strefie juniora zorganizowano różne zabawy i warsztaty dla nich. Z kolei w strefie precyzyjnego rolnictwa można było sprawdzić jak działają układy elektroniczne i jak je maksymalnie wykorzystać do pracy w polu. W strefie serwisu maszyn można było zajrzeć pod maskę ciągników i pod osłony maszyn. Równolegle odbywał się kiermasz przedmiotów artystycznych i produktów regionalnych, co było dodatkową atrakcją dla zwiedzających.
Uczestnicy wrócili z Polagry zadowoleni i z chęcią na następne wyjazdy. Są one swego rodzaju wypoczynkiem od codzienności i pobudzają do działania. Dziękuję wszystkim uczestnikom za wspólny wyjazd i zapraszam na kolejne.
Krzysztof Ciechanowski – doradca rolniczy WODR w Poznaniu ZD w powiecie konińskim
Galeria
- Case Puma Case Puma
- Deutz Fahr 6 Deutz Fahr 6
- Fendt 200 Vario Fendt 200 Vario
- John Deere 6RC John Deere 6RC
- Krecik od naszych południowych sąsiadów Krecik od naszych południowych sąsiadów
- McCormnick McCormnick
- New Holland T6 New Holland T6
- Redrock Redrock
- Tarpan Tarpan
- Unia Long Unia Long
- Valtra N Unlimited Valtra N Unlimited
- Valtra N4 Valtra N4
- Wóz asenizacyjny Armor Wóz asenizacyjny Armor
- Zetor Forterra HD Zetor Forterra HD
- Zetor Zetor
https://archiwum.wodr.poznan.pl/pomoc-zwizana-z-wystpieniem-szkod-wywoanych-niekorzystnymi-zjawiskami-atmosferycznymi/itemlist?start=4032#sigProId326fb060b3
Uprawa zbóż jarych w mieszankach w poplonach ścierniskowych jest często praktykowana w gospodarstwach z inwentarzem zwierzęcym. Głównym czynnikiem przemawiającym za ich uprawą jest to, że są dość tanie i zapewniają stały dopływ zielonek dla zwierząt od września do późnej jesieni.
Rośliny zbożowe jare są dobrymi komponentami przeróżnych pastewnych mieszanek zbożowo - strączkowych. Spotyka się również mieszanki zbożowe ze słonecznikiem lub gorczycą. Są to jedne z najtańszych możliwych mieszanek sianych w poplonach. Taki poplon w zależności od potrzeb może stać się wartościową paszą objętościową ścinaną na zielonkę lub może być wykorzystany bezpośrednio na polu poprzez wypasanie. Można je również zakisić na okres zimowego żywienia. Niemniej jednak wartość takiej kiszonki jest dość niska ze względu na niewielką zawartość suchej masy.
Same rośliny zbożowe najczęściej sieje się w mieszankach w udziale po ok. 30 proc. wybierając spośród zbóż jarych zazwyczaj 3 gatunki.
Wadą takich polonów jest to, że gdy są siane bezpośrednio po sprzęcie przedplonu czyli powiedzmy w okolicach końca lipca czy pierwszej połowy sierpnia zazwyczaj nie tworzą obfitej masy wegetatywnej między innymi ze względu na silną reakcję fotoperiodyczną. Dzieje się tak gdyż rośliny w międzyplonie wysiewa się w pełni lata, gdy dzień jest długi, a temperatury powietrza i gleby stosunkowo wysokie. Ich wegetacja odbywa się w odwrotnych (niż dla roślin sianych w plonie głównym) warunkach: dzień się skraca i stopniowo obniżają się temperatury.
Najważniejszym czynnikiem powodzenia poplonu jest odpowiedni dobór gatunków dostosowanych do poszczególnych rodzajów siedlisk oraz korzystny rozkład opadów. Wszystkie międzyplony mogą być sianie po uproszczonej przedsiewnej uprawie roli, która umożliwia przyspieszenie terminu siewu i zmniejsza straty wody.
Bardziej wartościowe i zalecane w żywieniu zwierząt są poplony bazujące na roślinach strączkowych są one obecnie rzadko siane w poplonach ze względu na stosunkowo wysoką cenę nasion.
Zapytałem jednego z rolników praktykujących od lat siew poplonów w celu podratowania bazy paszowej dla bydła. Uzyskałem kilka propozycji mieszanek poplonowych:
Mieszanka po wcześnie schodzącym z pola przedplonie do 15 lipca (warzywa, wczesne ziemniaki, wcześnie koszony rzepak). Rolnik praktykuje siew następującej mieszanki, która stanowi ona gotową paszę zielonkową dla jego bydła (40 sztuk) już na początku września. Opiera się ona na zbożach jarych (30 proc. pszenicy: 30 proc: jęczmienia: 30 proc owsa) sianych w ilości od 80-100kg/ha. Do tego dodaje 10 kg nasion słonecznika oraz 15 kg nasion kukurydzy.
Andrzej Otto – starszy doradca
Żródło- strony internetowe.
W najbliższą sobotę, tj. 6 lutego br., w galerii handlowej City Center w Poznaniu odbędzie się akcja pt. „Uszczypnij raka”.
Program przewiduje dla każdego:
- uzyskanie wiedzy tak bardzo potrzebnej dla nas, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwór;
- skorzystanie z punktu badań i porad profilaktycznych (bezpłatne podstawowe badanie krwi, porady onkologa, dietetyka);
- zdrowe śniadanie – w godzinach od 10.00 do 12.00 najlepsi kucharze poznańskich restauracji przygotują cztery wersje śniadania dla ponad 400 osób;
- zdrowe przekąski – w godzinach popołudniowych będzie wspólne przyrządzanie zdrowych przekąsek;
- wiele atrakcji i konkursów dla dzieci.
Na tych, którzy w sobotę 6 lutego odwiedzą Poznań City Center, czekają eksperci, specjaliści ze Szpitala Klinicznego Przemienienia Pańskiego w Poznaniu.
Warto porozmawiać o profilaktyce zdrowotnej w chorobach nowotworowych.
W dniu 21 stycznia 2016 roku w Łobżenicy odbyło się szkolenie seminaryjne.
Głównym tematem spotkania były zboża: agrotechnika, nowości odmianowe oraz nawożenie i ochrona plantacji zbóż ozimych i jarych. Przedstawiciele Regionalni Firm: Danko Hodowla Roślin Sp. z o.o., IGP Polska Sp. z o.o oraz Syngenta, zaprezentowali rolnikom najnowsze odmiany zbóż oraz wyniki z przeprowadzonych doświadczeń. Przedstawiciel firmy Syngenta omówił najnowsze środki ochrony roślin stosowane w zakresie kompleksowej ochrony zbóż.
Uczestnicy szkolenia zadawali wiele pytań, które przede wszystkim dotyczyły odmian zbóż odpornych na suszę
i wymarzanie. Na zakończenie spotkania omówiłem zasady stosowania najnowszych dostępnych w sprzedaży nawozów dolistnych oraz ich zastosowanie.
W spotkaniu uczestniczyło 19 rolników wśród których zostały rozlosowane nagrody rzeczowe: opadomierze, kalendarze i notatniki. Nagrody ufundowała Firma Danko.
Autor: Grzegorz Zięba
WODR Poznań, ZD Piła, gm. Łobżenica
Galeria
- Szkolenie - zdjęcie nr 01 Szkolenie - zdjęcie nr 01
- Szkolenie - zdjęcie nr 02 Szkolenie - zdjęcie nr 02
- Szkolenie - zdjęcie nr 03 Szkolenie - zdjęcie nr 03
- Szkolenie - zdjęcie nr 04 Szkolenie - zdjęcie nr 04
- Szkolenie - zdjęcie nr 05 Szkolenie - zdjęcie nr 05
- Szkolenie - zdjęcie nr 06 Szkolenie - zdjęcie nr 06
- Szkolenie - zdjęcie nr 07 Szkolenie - zdjęcie nr 07
- Szkolenie - zdjęcie nr 08 Szkolenie - zdjęcie nr 08
- Szkolenie - zdjęcie nr 09 Szkolenie - zdjęcie nr 09
https://archiwum.wodr.poznan.pl/pomoc-zwizana-z-wystpieniem-szkod-wywoanych-niekorzystnymi-zjawiskami-atmosferycznymi/itemlist?start=4032#sigProId421793dac3
UPRAWA GROCHU SIEWNEGO- PODSTAWOWE ZAGADNIENIA TECHNOLOGICZNE
Przygotowane przez Magdalena Sowizdrzał
Wprowadzenie w ostatnich latach płatności do roślin wysokobiałkowych, oraz wysokie ceny rynkowe komponentów białkowych powodują wzrost zainteresowania uprawą roślin strączkowych. Groch zajmuje dominującą pozycję wśród roślin bobowatych uprawianych w Polsce. Jako cenna roślina wysokobiałkowa charakteryzuje się bardzo dużą różnorodnością odmian i ich przydatnością co do kierunku uprawy (jadalne, na paszę, jako suche nasiona i na zielonkę). Nie sposób pominąć znaczącego postępu hodowlanego, który nastąpił w ostatnich latach wyrażonego przede wszystkim znacznym wzrostem potencjału plonowania, poprawę odporności odmian na wyleganie i choroby.
Zarejestrowane odmiany a jest ich aktualnie 22 różnią się wieloma cechami, a główny ich podział dotyczy wymagań glebowych. Na gleby lekkie zalecane są między innymi następujące odmiany: Milwa, Roch, Muza, Sokolik natomiast na glebach kompleksu pszennego poleca się odmiany: Boruta, Cysterski, Ezop, Lasso, Tarchalska. Termin siewu grochu powinien być możliwie wczesny. Bardzo istotna jest głębokość siewu 6-8 cm. Dla odmian ogólnoużytkowych wąskolistnych zaleca się obsadę 110-120 roślin na m2,a dla liściastych-100 roślin na m2. Zalecana obsada roślin dla odmian wysokich, liściastych grochu pastewnego wynosi 80szt/m2,a wąskolistnych wysokich 100 roślin/m2. Na glebach kompleksu pszennego należy stosować umiarkowane nawożenie mineralne, szczególnie w stosunku do azotu. W nisko i średnionakładowej technologii uprawy należy zastosować około 40-50 kg /Ha fosforu, 80-90 kg/ Ha potasu i 30kg/Ha azotu. Natomiast w technologii wysokonakładowej zaleca się zastosować 80 kg/Ha fosforu, 120 kg /Ha potasu, 50-60 kg /Ha azotu. Na plantacjach z grochem siewnym trzeba prowadzić odpowiednią walkę z chwastami, chorobami i szkodnikami. Ochrona chemiczna przed chwastami polega na stosowaniu po siewie np. Afalonu Dyspersyjnego 450 SC, Commandu 480EC. Powschodowo, w miarę potrzeby można stosować np. Arię 100 EC na chwasty jednoliścienne w fazie 2-3 liści grochu oraz Basagran 480 SL na dwuliścienne w fazie 6-12 liści grochu. Do najgroźniejszych chorób grochu należą zgorzel siewek, fuzaryjne więdnięcie grochu, askochytoza, mączniak rzekomy, mączniak prawdziwy, rdze grochu. Ochrona przed tymi chorobami polega na przestrzeganiu 4-5 letnich przerw w uprawie grochu na tym samym polu i stosowaniu fungicydów zalecanych przez IOR w Poznaniu. Na plantacjach grochu zaleca się zwalczanie szkodników po przekroczeniu progów szkodliwości. Próg szkodliwości dla oprzędzika pręgowanego wynosi: 10 % roślin z uszkodzonymi liśćmi w okresie od wschodów do stadium 2-3 liści; dla mszycy grochowej: pojedyncze mszyce na 20% roślin w okresie przed kwitnieniem grochu ; pachówki strąkóweczki : 1 złoże jaj na 3 roślinach w okresie formowania strąków; strąkowca grochowego: 2 chrząszcze na 1m2 w okresie formowania strąków. Do ochrony należy stosować preparaty zalecane przez IOR.
Groch może być uprawiany na plantacjach jednogatunkowych, ale w Polsce bardzo popularnym sposobem uprawy są mieszanki z innymi gatunkami strączkowych lub ze zbożami (owies, jęczmień). Zaletą tego typu upraw jest większa niezawodność plonowania w porównaniu z zasiewami w czystym siewie. Przy wyborze odmian do komponowania mieszanek należy wziąć pod uwagę wymagania glebowe odmian grochu, a także gatunków i odmian zbóż. Odmiany wchodzące w skład mieszanki powinien cechować zbliżony termin dojrzewania i mała podatność na wyleganie. Gleba powinna być przygotowana bardzo starannie, wysiew nasion dokonuje się w 1 dekadzie kwietnia siewnikiem rzędowym, przyjmując za optymalną obsadę 100 nasion na 1 m2. Omłotu dokonujemy przy zmniejszonych obrotach bębna młócącego (400obr./min), zwiększeniu szczeliny między klepiskiem a bębnem młócącym ,prawidłowym doborze sit. Zalecany jest zbiór jednoetapowy, rozpoczyna się go w momencie ,gdy około 85% nasion jest twardych, strąki są suche ,liście i łodygi zaschnięte. Natomiast po zbiorze nasiona należy doczyścić i dosuszyć do wilgotności poniżej 15%.
Opracował: Tomasz Szymański
Zespół Doradczy w Ostrzeszowie
Literatura:
1.Poradnik dla rolników :,,Rośliny strączkowe i motylkowe drobnonasienne”
-,,Postęp hodowlany i elementy agrotechniki”-dr Lech Boros
2.www.minrol.gov .pl - wyszukiwarka i etykiety środków ochrony roślin.
3. Lista opisowa odmian. Rośliny rolnicze-COBORU Słupia Wielka 2015r
ARiMR uruchamia pomoc dla rolników na „Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach OSN”
Przygotowane przez Elżbieta RóżańskaPomoc będzie można otrzymać m.in. na budowę płyt obornikowych. To pierwsze działanie z PROW 2014-2020 uruchamiane w tym roku.
Od 10 lutego do 10 marca 2016 r. rolnicy, których gospodarstwa położone są na obszarach OSN, będą mogli składać w oddziałach regionalnych ARiMR wnioski o wsparcie finansowe inwestycji, które mają na celu ograniczenie przedostawania się do środowiska naturalnego związków azotu pochodzenia rolniczego. Ten rodzaj pomocy należy do poddziałania „Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych” i jest finansowany z budżetu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Termin i zasady przyznawania takiej pomocy zostały podane do publicznej wiadomości 29 grudnia 2015 r. przez Prezesa ARiMR Daniela Obajtka w dzienniku ogólnopolskim oraz na portalu internetowym Agencji.
Uprawnieni do skorzystania z takiej pomocy są rolnicy, których gospodarstwa co najmniej w części są położone na terenach uznanych nie wcześniej niż 1 maja 2012 r. za obszary OSN, czyli tereny narażone na niekorzystne oddziaływanie nadmiernej ilości związków azotu pochodzenia rolniczego. Obszary takie zostały określone w Ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz.U. z 2015 r. poz. 469, 1590 i 1642) i zostały one objęte programami, które mają na celu ograniczenie wprowadzania azotu ze źródeł rolniczych do środowiska. Ponadto, aby skorzystać z pomocy, rolnik musi prowadzić produkcję zwierzęcą z wyłączeniem:
- chowu i hodowli ryb,
- chowu lub hodowli drobiu powyżej 40 000 stanowisk lub chowu lub hodowli świń powyżej 2 000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior.
Generalnie wsparcie będzie przyznawane na dwa rodzaje inwestycji. Po pierwsze, na inwestycje związane z dostosowaniem gospodarstwa do wymagań określonych w programie działań wprowadzonym dla danego OSN, dotyczących warunków przechowywania:
- nawozów naturalnych wyprodukowanych w gospodarstwie lub
- pasz soczystych.
Drugi rodzaj inwestycji, na jaki będzie można otrzymać dofinasowanie, polega na doposażeniu gospodarstwa w urządzenia do aplikowania nawozów naturalnych.
Trzeba jednak pamiętać o tym, że jeżeli rolnik zdecyduje się na doposażenie gospodarstwa w urządzenia do aplikacji nawozów, to otrzyma pomoc tylko wtedy, gdy ta operacja obejmie również inwestycje mające na celu spełnienie warunków przechowywania nawozów naturalnych wytwarzanych w gospodarstwie lub magazynowania pasz soczystych, zgodnie z zasadami programu wdrażanego na danym obszarze OSN.
Ważne jest również to, że pomoc na inwestycje, związane z zapewnieniem właściwych warunków przechowywania pasz soczystych, może być przyznania wyłącznie młodemu rolnikowi. Refundacji będą podlegały inwestycje związane m.in. z budową lub przebudową płyt obornikowych, zbiorników do przechowywania gnojówki lub gnojowicy czy zbiorników lub płyt do przechowywania pasz soczystych. Wsparcie będzie można otrzymać także m.in. na zakup niektórych typów aplikatorów nawozów naturalnych w postaci płynnej czy wozów asenizacyjnych, a także rozrzutników obornika i kompostu.
Rolnik może otrzymać na „Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach OSN” maksymalnie 50 tys. zł, przy czym wysokość dofinansowania wynosi standardowo 50% poniesionych kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, a 60% w przypadku młodych rolników.
Na taką pomoc w całym PROW 2014-2020 przewidziano 37,5 mln euro.
Wniosek o przyznanie pomocy należy złożyć osobiście lub przez upoważnioną osobę w oddziale regionalnym ARiMR właściwym ze względu na miejsce realizacji operacji. Dopuszczalne jest złożenie wniosku za pośrednictwem biura powiatowego ARiMR, należącego do oddziału regionalnego właściwego ze względu na miejsce realizacji operacji. Można go również wysłać przesyłką rejestrowaną, nadaną w placówce Poczty Polskiej.
W ramach jednego naboru wniosków o przyznanie pomocy można złożyć tylko jeden wniosek o przyznanie pomocy dotyczący danego gospodarstwa.
Pomoc będzie przysługiwała według kolejności ustalonej przez ARiMR na podstawie danych zawartych we wniosku o przyznanie pomocy oraz w biznesplanie i dokumencie tożsamości (kopia), złożonych wraz z tym wnioskiem. Punkty będą przyznawane za liczbę zwierząt w gospodarstwie (maks. 5 pkt), udział kosztów kwalifikowanych poniesionych na inwestycje związane z przechowywaniem na obszarach OSN nawozów naturalnych lub pasz soczystych w całości kosztów kwalifikowanych operacji (maks. 5 pkt). Na dodatkowe 2 punkty będą mogli liczyć młodzi rolnicy. Minimalna liczba punktów, które kwalifikują rolnika do przyznania pomocy, wynosi 3.
Prezes ARiMR, nie później niż w terminie 50 dni od dnia upływu terminu składania wniosków o przyznanie pomocy, poda do publicznej wiadomości na stronie internetowej ARiMR informację o kolejności przysługiwania pomocy w województwie mazowieckim i łącznie w pozostałych województwach.
Tekst: PW ARiMR.
Choroba bakteryjna, występująca w rejonach uprawy ogórka na terenie całej Europy. Na liścieniach porażonych siewek są jasne plamki. Silnie porażone siewki giną, przy słabym porażeniu siewek wzrost roślin jest zahamowany. Typowe objawy choroby występują na liściach w postaci jasnozielonych, przeświecających plam, które wskutek ograniczenia przez nerwy liści mają kanciasty kształt. Plamy mogą się łączyć, obejmując większą powierzchnię liścia. Podczas wilgotnej pogody w miejscu plam pojawiają się krople mętnego płynu, w którym znajdują się bakterie. Gdy liście obeschną, powierzchnia plam pokryta jest białą powłoką. Tkanka liścia w miejscu porażenia zamiera, wykrusza się i w liściach tworzą się dziury. Podobne plamy mogą występować na ogonkach liściowych i łodygach. Na owocach plamy są zagłębione, a tkanka owocu w miejscu plam pęka. Wcześnie porażone rośliny zamierają nie owocując.
Bakterie zimują w nasionach i resztkach chorych roślin pozostawionych w glebie. W okresie wegetacji rozprzestrzeniane są przez deszcz, przenoszone na narzędziach, rękach i ubiorze osób pracujących na plantacji ogórków. Chorobę rozprzestrzeniają również owady zapylające owoce. Rozwojowi choroby w polu sprzyjają ciepłe dni i chłodne noce, a w szklarni duża wilgotność i wysoka temperatura powietrza.
Na polu, gdzie wystąpiła choroba, nie należy uprawiać roślin dyniowatych przez trzy lata. Nasiona przed siewem zaprawiać. Pierwsze chore rośliny usunąć z plantacji i plantację systematycznie opryskiwać zgodnie z zaleceniami Programu Ochrony Warzyw, dodając do cieczy użytkowej preparatu zwiększającego przyczepność. Najlepiej uprawiać odmiany ogórków charakteryzujące się zwiększoną odpornością na kanciastą plamistość ogórka.
Źródło: A. Studziński „Atlas chorób i szkodników roślin warzywnych”.
Dnia 13.01.016r. w Powiatowym Centrum Doradztwa Rolniczego w Czarnkowie odbyło się szkolenie z tematu: JAK OGRANICZYĆ SZKODLIWE CZYNNIKI MAJĄCE NEGATYWNY WPŁYW NA NADMIAR ZBÓŻ W STRUKTURZE ZASIEWÓW. Wykładowcą powyższego tematu był: Pan Jerzy Kryś doradca gm. Duszniki WODR Poznań, który odpowiadając na postawione pytanie zawarte w temacie omówił.
- Prawidłowy płodozmian, który powinien składać się z 4-6 gatunków roślin należących do różnych grup biologicznych, co pozwala utrzymać żyzność i urodzajność gleby
- Unikanie uprawy zbóż po zbożach : skutek zmęczeniem gleby, choroby podsuszkowe(zgorzel podstawy źdźbła, łamliwość źdźbła, fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła i korzeni,
- choroby podsuszkowe ( przerzedzenie łanu, bielenie kłosów, gorsze wypełnienie ziarna, większy udział pośladu)
- wzrost zachwaszczenia plantacji oraz kompensacja gatunków chwastów (miotła zbożowa, przytulia czepna, rumianowate, gwiazdnica pospolita, bratek polny, owies głuchy, wyczyniec polny)
REAKCJE GATUNKÓW ZBÓŻ NA UPRAWĘ PO KŁOSOWYCH:
- pszenica ozima - ma największe wymagania co do przedplonu, uprawiana po sobie reaguje spadkiem plonu rzędu około 20%
- jęczmień – uprawiany po pszenicy daje niższe plony o ok. 7-10%, po życie 10-13%, a po sobie nawet do 15%
-
pszenżyto po przedplonach kłosowych plonuje o
ok. 8-13% gorzej - żyto – gatunek ten jest mniej niż inne zboża wrażliwy na zły przedplon, szczególnie na lepszych glebach, wysiewane po sobie plonuje o ok. 10% niżej, a uprawiane w monokulturze o ok.15% mniej
- owies – ma najmniejsze wymagania przedplonowe, jest najlepszym przedplonem dla innych zbóż, po sobie nie powinien być częściej uprawiany jak co 3-4 lata (mątwik zbożowy)
- mieszanki zbożowe – mają najmniejsze wymagania przedplonowe
SPOSOBY OGRANICZENIA SPADKU PLONU ZBÓŻ:
- DOBÓR GATUNKÓW I UPRAWIANYCH ZBÓŻ
- w płodozmianach zbożowych zaleca się uprawę w gorszych stanowiskach, nawet na lepszych glebach, gatunków o mniejszych wymaganiach przedplonowych – pszenżyto, jęczmień, mieszanki zbożowe
- wprowadzenie do uprawy owsa, który jest „łamaczem” płodozmianu zbożowego
- jeżeli uprawiamy ten sam gatunek zboża po sobie należy wysiać inną odmianę
- CHEMICZNA OCHRONA ZBÓŻ
- zwalczanie zgorzeli podstawy źdźbła – zaprawianie materiału siewnego
- zwalczanie łamliwości podstawy źdźbła – oprysk od początku strzelania w źdźbło do fazy 1-kolanaka (środki zawierające związki benzimidazolowe i prochloraz)
- NAWOŻENIE MINERALNE
Zwiększone nawożenie mineralne nie kompensuje ujemnego wpływu złego stanowiska. Dlatego też w zmianowaniach zbożowych poziom nawożenia fosforowo-potasowego należy określić na podstawie zasobności gleby i przewidywanego plonu. Natomiast nawożenie azotowe należy zwiększyć o 30-40 kg N/ha w stosunku do przedplonów nie zbożowych. Wynika to z tego, że mikroflora rozkładająca ścierń i resztki pożniwne korzysta z azotu mineralnego znajdującego się w glebie lub wniesionego w nawozach.
- NAWOŻENIE ORGANIZCNE
Nawożenie organiczne jest niezbędne w celu utrzymania zrównoważonego poziomu próchnicy w glebie. Najlepszym nawozem jest obornik, który zawiera makro i mikroelementy. W przypadku jego braku można stosować rozdrobnioną słomę. Słomę lepiej jest stosować pod zboża jare. Przy stosowaniu pod zboża ozime bezwzględnie trzeba ją dobrze wymieszać z glebą bezpośrednio po zbiorze na głębokość 10-12 cm. Przed przyoraniem słomy trzeba zastosować nawożenie azotowe w ilości 8 kg N na 1 tonę przyorywanej słomy (ok. 30 kg N/ha). Dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie na słomę gnojowicy lub gnojówki. W przypadku braku nawozów naturalnych zastosowanie mogą znaleźć nawozy zielone.
Zostały także omówione
WSPÓŁCZYNNIKI REPRODUKCJI I DEGRADACJI GLEBOWEJ MATERII ORGANICZNEJ
Znaczenie próchnicy w glebie - koloidalna struktura próchnicy sprawia, że olbrzymie powierzchnie wewnętrzne cząstek próchnicy są zdolne zatrzymywać wodę w ilości kilkakrotnie większej od swojej masy. Struktura taka pozwala także na sorpcję wielu składników pokarmowych w stopniu 4-12 razy większym niż części mineralne. Ze względu na ciemne zabarwienie próchnica absorbuje promieniowanie cieplne i przyspiesza nagrzewanie się gleby. Zwiększa zdolności buforowe gleb, regulując i stabilizując ich odczyn. Próchnica i inne rodzaje masy organicznej są źródłem węgla dla mikroorganizmów bytujących w glebie.
Pamiętajmy - Pyły i piaski są przenoszone już przy wietrze 20-25 km/h. Zmycie 1 cm warstwy ornej w wyniku erozji wietrznej lub wodnej powoduje stratę 1,5 t materii organicznej.
UPRAWA ROLI
Duży udział zbóż w strukturze zasiewów działa degradująco na glebę.
Uprawa roli powinna stwarzać warunki do szybkiego kiełkowania nasion chwastów i niszczenia ich siewek poprzez następne zabiegi uprawowe.
wczesne wykonanie uprawek pożniwnych w celu przyspieszenia rozkładu ścierni
nie powinno przekraczać 75% udziału zbóż w strukturze upraw
wprowadzać do uprawy jak najwięcej gatunków zbóż – w tym owies, aby unikać wysiewania tych samych gatunków po sobie
UPRAWA POPLONÓW
międzyplony można uprawiać różne gatunki roślin, dzięki czemu zwiększa się bioróżnorodność roślin, mikroorganizmów glebowych i zwierząt
wzbogacają one także glebę w substancję organiczną oraz składniki pokarmowe poprzez przyoranie całych roślin i pozostałych po zbiorze zielonki resztek lub mulczu, z których korzystają rośliny uprawiane w całym zmianowaniu
uprawa międzyplonów polecana jest zwłaszcza dla gospodarstw o dużym udziale zbóż, gdzie niwelują ujemne skutki niekorzystnego następstwa zbóż w monokulturze
poprawiają jakość gleby, jej zasobność w składniki pokarmowe oraz ograniczają zachwaszczenie
międzyplony pełnią rolę roślin okrywowych, chronią glebę przed nadmiernym parowaniem, wymywaniem składników pokarmowych i erozją
zwiększają plonowanie roślin następczych i działają fitosanitarnie, ich uprawa eliminuje lub ogranicza rozwój niekorzystnych patogenów
stanowią dodatkowe źródło paszy
MIĘDZYPLON ŚCIERNISKOWY
uprawia się po wcześnie schodzących z pola zbożach
trudności w uprawie - brak opadów (lipiec – wrzesień potrzeba 140 – 160 mm)
na słabsze gleby: łubin żółty 130 kg + wyka kosmata 40 kg, gorczyca biała 10 kg + facelia 5 kg
na gleby średnie: łubin żółty 100 kg + groch pastewny 100 kg, groch pastewny 130 kg + słonecznik 12 kg
na gleby cięższe: groch pastewny 100 kg + słonecznik 15 kg, groch pastewny 50 kg + wyka siewna 20 kg + rzepak 4 kg
jako rośliny mulczujące bardzo dobra jest gorczyca lub facelia
WSIEWKI POPLONOWE
na lepszych glebach dobre rezultaty daje uprawa lucerny lub na słabszych glebach można uprawiać seradelę
koniczyna z trawami, szczególnie z życicą wielokwiatową. Mieszanki takie wiernie plonują dając wysoki plon w roku następnym oraz stanowią bardzo dobry przedplon dla zbóż ozimych.
UPRAWA MIESZANEK ZBOŻOWO - STRĄCZKOWYCH
Mieszanki z udziałem grochu – najlepsze efekty daje wysiew w proporcji, aby udział grochu wynosił 40-50% jego normy wysiewu, a jęczmień lub pszenica 50-60% normy. Polecane są odmiany grochu sztywno łodygowego. Przykładowe mieszanki to: groch 120 kg + jęczmień 40 kg + pszenica 60 kg. Wariant optymalny pozostawiający dobre stanowisko po sobie oraz gwarantujący to, że w plonie zebranych nasion groch stanowić będzie 30-40% masy.
Mieszanki z udziałem łubinu - w mieszankach tych udział łubinu wynosi 70% jego normy wysiewu, a pszenżyta 40%. Przykładowe mieszanki to: łubin wąskolistny 115 kg + pszenżyto 85 kg lub łubin wąskolistny 115 kg + jęczmień 60 kg.
Dorota Wielgosz- doradca w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim
Zdjęcia: Dorota Wielgosz
Galeria
https://archiwum.wodr.poznan.pl/pomoc-zwizana-z-wystpieniem-szkod-wywoanych-niekorzystnymi-zjawiskami-atmosferycznymi/itemlist?start=4032#sigProId1c9d3d31b8
Likopen należy do naturalnych karotenoidów, które występują u roślin i zwierząt. Jest antyoksydantem – przeciwutleniaczem charakteryzującym się właściwościami chroniącymi organizm przed chorobami układu krwionośnego, a głównie przed rakiem. Nie tylko neutralizuje wolne rodniki, ale może regenerować inne antyoksydanty, jak np. luteina. Jest to istotne w profilaktyce chorób oczu, a głównie zaćmy i zwyrodnienia plamki żółtej. W organizmie człowieka likopen pełni wiele funkcji. Stwierdzono korzystny wpływ na masę kości, co zapobiega wystąpieniu osteoporozy. Opóźnia proces starzenia i ujędrnia skórę. Jednak najważniejsze znaczenie likopenu to działanie przeciwnowotworowe, szczególnie u mężczyzn zagrożonych wystąpieniem raka prostaty, ale także u kobiet, u których zmniejsza się ryzyko wystąpienia raka piersi i szyjki macicy. Udowodniono również wpływ na zapobieganie rozwojowi miażdżycy chorób sercowo-naczyniowych, obniżenie ryzyka ostrego zawału serca i wystąpienia choroby wieńcowej. Likopen hamuje syntezę cholesterolu i jest pomocny w usuwaniu frakcji „złej” LDL z krwi. Człowiek najlepiej przyswaja likopen w postaci przetworzonej w obecności tłuszczu i do tego podgrzanego.
Likopen jest naturalnym barwnikiem o symbolu E160d używanym m.in. do kandyzowania owoców, do lodów, sosów, przypraw, zup, pieczywa cukierniczego i wyrobów ciastkarskich oraz do produkcji win owocowych.
Jakie są źródła likopenu? Likopen występuje w pomidorach, w czerwonych owocach, takich jak czerwone grapefruity, owoce dzikiej róży, arbuzy, a także w papryce. Jednak najwięcej likopenu zawierają pomidory. Na zawartość likopenu w pomidorach ma wpływ odmiana i stopień dojrzałości owoców. Pomidory dojrzewające na słońcu mogą zawierać od 0,7 do 20 mg likopenu w 100 g. Jednak najwięcej likopenu jest w przetworach, takich jak keczupy, sosy, przeciery, koncentraty. I tak w paście pomidorowej (100 g) może być likopenu od 5,4 do 150 mg, w keczupie od 9,9 do 13 mg, w arbuzie 2,3 do 7,2 mg, w grapefruicie (czerwony, różowy) 0,3 do 3,4 mg, a w marchewce tylko 0,6 do 0,8 mg. Dlatego warto jeść zupy i sosy sporządzone na bazie pomidorów. Wysokie spożycie pomidorów daje efekt ochronny przeciwko nowotworom przewodu pokarmowego, a także zmniejsza o połowę ryzyko śmierci na tle nowotworowym u ludzi starszych.
Zachęcam do jedzenia pomidorów, a przede wszystkim przetworów z nich sporządzonych, bo są bogatym źródłem likopenu.
Źródło: miesięcznik „Moje zdrowie”.
Więcej...
Astry jednoroczne najczęściej porażane są przez wirusy, które są sprawcami takich chorób jak: żółtaczka astra i kędzierzawka astra. Ponadto astry jednoroczne często chorują na zgorzel naczyń oraz mączniaka astra.
Kędzierzawka astrów – objawy choroby to marszczenie się i zwijanie liści oraz zahamowanie wzrostu roślin.
Żółtaczka astra – objawy choroby to żółknięcie liści wzdłuż nerwów oraz chlorotyczne zabarwienie całych roślin. Ponadto w kątach liści wyrastają cienkie, słabo wykształcone pędy, a liście na roślinach ustawione są pionowo.
Choroby wirusowe zwalczamy przez niezwłoczne usunięcie całych roślin i ich utylizację.
Zgorzel naczyń – rośliny żółkną, następnie więdną i zamierają. Dolne partie pędów brunatnieją, a na ich powierzchni pojawia się jasny nalot.
Jedyna rada, to usunięcie całych roślin z rabaty oraz oprysk i podlanie pozostałych roślin roztworem zalecanego fungicydu. W następnych latach należy uprawiać astry w innym miejscu, gdyż zgorzel jest chorobą odglebową.
Mączniak astra – objawy choroby to biały nalot pokrywający częściowo lub całkowicie blaszki liściowe. Kwiatostany są zniekształcone, a wzrost roślin zahamowany.
Po zauważeniu pierwszych objawów choroby należy wykonać oprysk zalecanym preparatem grzybobójczym.
Zaprawianie nasion jest najtańszym sposobem stosowania środków ochrony roślin. Zabezpiecza ono roślinę przed agrofagami w momencie, gdy rośliny wykazują największą podatność na ich wpływ. Ze względu na niewielką ilość preparatu (zaprawy nasiennej), którą zaprawiamy materiał siewny lub rozmnożeniowy, oraz niezależność od warunków atmosferycznych, zaprawianie jest najbardziej efektywnym sposobem ochrony roślin, przez co jest zalecany w ramach integrowanej ochrony roślin.
Najbardziej popularnymi sposobami zaprawiania są:
- Zaprawianie na sucho – najłatwiejszy sposób zaprawiania nasion. Nasiona wraz z zaprawą musimy umieścić w zaprawiarce (np. zaprawiarka bębnowa). Stosując ten rodzaj zaprawiania uzyskujemy równomierne pokrycie nasion zaprawą. Pokrycie to możemy zwiększyć stosując niewielką ilość adiuwanta lub wody, które mają wpływ na stopień pokrycia nasion zaprawą.
- Zaprawianie półsuche – do tej metody wykorzystujemy zawiesiny, żele, koncentraty lub roztwory. Jest skuteczniejsze niż zaprawianie na sucho i jest bezpieczniejsze dla osoby, która aplikuje zaprawę, gdyż podczas aplikacji zaprawy do zaprawiarki nie wytwarza się pył. Do tego rodzaju zaprawiania nasion musimy zastosować precyzyjne zaprawiarki aplikujące odpowiednie ilości zaprawy.
- Inkrustowanie – metoda łącząca zaprawianie suche i półsuche. Ta metoda jest najbardziej skomplikowana, w efekcie jej stosowania nasiona są pokryte otoczką z zaprawy i mają kształt kulisty.
Z punktu widzenia Integrowanej Ochrony Roślin zalecane jest stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego, który przy zakupie w centrali nasiennej jest już zaprawiony.
Najczęściej występującymi chorobami tulipana są: szara pleśń tulipana i zgnilizna twardzikowa tulipana.
Szara pleśń tulipana – objawy występują już na wybijających z gleby pędach w postaci żółto-szarych i ciemno obrzeżonych, wgłębnych plam. Plamy wydłużają się równolegle do nerwów liści. Pokryte są brunatnoszarym, pylącym nalotem. Liście tulipanów stają się żółtawo-białe, skórzaste i więdną. Na pąkach kwiatowych pojawiają się żółtawo-brunatne plamy gnilne. Kwiaty obumierają lub nie są wykształcone. Łuski cebul i dolne części łodygi są szkliste. Na mięsistych łuskach widoczne są brunatne plamy powodujące zgniliznę. Na powierzchni łusek występuje oliwkowo-brunatny nalot.
W lata szczególnie wilgotne z chwilą wystąpienia pierwszych objawów choroby należy wykonać oprysk zalecanym preparatem grzybobójczym. Do oprysku zawsze należy dodać substancje zwiększające przyczepność cieczy użytkowej. Cebule przed wysadzeniem zaprawiać zalecaną zaprawą grzybobójczą.
Zgnilizna twardzikowa tulipana – tulipany na wiosnę nie wybijają lub wyrastają słabe, z gnijącymi plamami, często z gęstą i zbitą warstwą grzybni. Skuteczną metodą zwalczania choroby jest zaprawianie cebul przed sadzeniem do gruntu.
W uprawie tulipanów często występuje choroba – papierowatość kwiatów tulipana. Objawia się niewykształconymi białymi, drobnymi kwiatami, które często nie wyrastają ponad liście. Kwiaty te szybko zasychają.
Choroba ta jest chorobą fizjologiczną wywołaną niewłaściwymi warunkami uprawy, a szczególnie złymi warunkami przechowywania cebul w okresie spoczynku. Jeśli zapewnimy tulipanom optymalne warunki uprawy i przechowywania cebul, choroba w następnych latach nie występuje.
Źródło: „Działka moje hobby”, praca zbiorowa.
Herbatniki inaczej
Składniki: 2 paczki herbatników maślanych, 2 paczki herbatników z czekoladą; masa pomarańczowa – 5 pomarańczy, 2 opakowania dżemiksu, 30 dag cukru; masa serowa – 40 dag serka homogenizowanego, 3 żółtka, 3 łyżki cukru pudru, 2 łyżeczki żelatyny, cukier waniliowy.
Maślanymi herbatnikami wyłożyć blaszkę. Przygotować masę serową – ser utrzeć z żółtkami, cukrem pudrem i cukrem waniliowym. Żelatynę rozpuścić w ¼ szklanki ciepłej wody i połączyć z masą serową. Potem wylać na herbatniki. Z pomarańczy ugotować dżem. Całe pomarańcze sparzyć, osuszyć i pokroić ze skórką w kostkę. Włożyć do garnka, dodać niewielką porcję wody i gotować około 15 minut na małym ogniu. Po wystudzeniu zmiksować, dodać zagęstnik do dżemu i zagotować. Wsypać cukier i znowu zagotować. Jak masa przestygnie, to wyłożyć na warstwę serową, położyć na nią herbatniki czekoladowe i schłodzić.
Kuleczki
Składniki: 40 dag migdałów, 30 dag cukru pudru, 3 łyżki rumu (może być likier amaretto), kakao.
Migdały zalać wrzątkiem, chwilę odczekać, odlać wodę i usunąć skórkę z migdałów. Zostawić ¼ porcji migdałów, resztę zmielić, wymieszać z cukrem pudrem i rumem. Chwilę ucierać masę drewnianą pałką. Potem przełożyć do rondelka, postawić na małym ogniu i ucierać aż masa zacznie odchodzić od ścianek garnka. Masę wyjąć, zawinąć w wilgotną lnianą ściereczką, pozostawić w chłodnym miejscu na 24 godziny. Potem masę zagnieść, urywać porcje masy marcepanowej, formować małe kuleczki i do środka wcisnąć obranego migdała. Na koniec każdą kulkę obtoczyć w kakao.
Gruszki dla dorosłych
Składniki: 4 dojrzałe gruszki, 4 łyżki cukru, laska cynamonu, 3 goździki, łyżka mąki kukurydzianej, 250 ml czerwonego wina.
Gruszki obrać zostawiając ogonki. W garnku zagotować wino z goździkami i cynamonem. Włożyć do niego gruszki – muszą być przykryte winem (można dolać trochę wody). Owoce pozostawić na około 5 minut, potem wyjąć i przełożyć na głęboki talerz. Mąkę kukurydzianą wymieszać z niewielką ilością wody, wlać do wina i stale mieszając gotować na małym ogniu około 5 minut. Potem gruszki polać powstałym płynem i wstawić do lodówki. Smakują znakomicie z bitą śmietaną.
Babeczki z kremem
Składniki: ciasto – 20 dag masła, 20 dag cukru, 2 jajka, 15 dag mąki pszennej, 5 łyżek mleka, 3 łyżki mąki ziemniaczanej, łyżeczka proszku do pieczenia, pół łyżeczki sody, 30 dag jagód; krem – 150 ml śmietany 30%, 25 dag serka mascarpone, szklanka jagód, 4 łyżki cukru pudru.
Umyte jajka wbić do miseczki i roztrzepać widelcem. Mąki wymieszać z sodą i proszkiem do pieczenia, a masło zmiksować z cukrem. Miksując dodawać jajka, porcję mąki i po łyżce mleka – masa powinna być gładka. Potem dodać jagody i wymieszać łyżką. Wyłożyć papilotkami formę do muffinek i nałożyć porcje masy do ¾ wysokości foremek. Piec w temperaturze 180°C około 25 minut. Przygotować krem. Serek mascarpone zmiksować z 2 łyżkami cukru i jagodami. Ubić na sztywno śmietanę z cukrem pudrem. Dodać do sera i delikatnie wymieszać. Krem schłodzić w lodówce około godziny. Babeczki udekorować kremem, jagodami i listkami mięty.
Deser śmietankowo-winogronowy
Składniki: 4 jajka, 5 łyżek cukru, 150 ml białego półsłodkiego wina, 4 łyżeczki żelatyny, 200 ml kremówki, po 15 dag winogron jasnych i ciemnych, opakowanie biszkoptów, listki melisy, masło.
Oddzielić białka od żółtek i białka schłodzić. Żółtka ubijać z cukrem na parze (miseczkę umieścić na garnku z gotującą wodą). Kiedy masa będzie kremowa, powoli dolewać wino cały czas ubijając. Miseczkę zestawić z ognia i lekko ostudzić. Żelatynę rozpuścić w niewielkiej ilości wody. Białka ubić na sztywno. Kremówkę ubić i dodać żelatynę, potem dodać do masy z żółtkami i winem – delikatnie wymieszać. Przygotować 8 małych miseczek (lub filiżanek), nasmarować je tłuszczem i włożyć po kilka winogron jasnych i ciemnych. Zalać kremem, posypać pokruszonymi biszkoptami – lekko je wdusić w krem. Schłodzić 2-3 godziny w lodówce, a przed podaniem wyjąć z miseczek (odwrócić) i ozdobić listkami melisy.
Zupa „nic”
Składniki: 1 l mleka, 2 jajka, 3 łyżki cukru, 1 opakowanie cukru waniliowego.
Zagotować mleko z cukrem waniliowym, a białka oddzielić od żółtek. Ubić białka na sztywno z 2 łyżkami cukru. Łyżką nabierać pianę z białek i wrzucać na gorące mleko, obgotować – przewrócić na drugą stronę. Obgotowane pianki wyjąć łyżką cedzakową. Żółtka utrzeć z łyżką cukru i delikatnie wlać do mleka. Zupę nic nalać do talerzy i dołożyć pianki.
Kremik ryżowy
Składniki: 20 dag ryżu, 600 ml mleka 3,2%, 1 łyżka kakao, 4 łyżki miodu, konfitury (gęsty sok owocowy).
Ryż opłukać, odsączyć, przełożyć do garnka i zalać mlekiem. Gotować na małym ogniu około 30 minut, aż ryż się rozgotuje. Zdjąć garnek z ognia i zmiksować ryż na gładką masę. Podzielić ryż na 2 części. Do jednej dodać kakao i 2 łyżki miodu. Drugą porcję miodu dodać do reszty ryżu i wymieszać. Przygotować 4 szklane miseczki (pucharki) i nakładać na przemian dwukolorowe ryżowe warstwy. Lekko schłodzić i polać podgrzaną konfiturą lub gęstym sokiem owocowym.
Pieczone jabłka
Składniki: 4 jabłka, 4 łyżki cukru, 2 łyżki rodzynek, 5 dag płatków migdałowych, sok z ½ cytryny, ¼ łyżeczki cynamonu, szczypta gałki muszkatołowej, 3 łyżki masła.
Jabłka umyć, osuszyć, ściąć wierzch i wydrążyć gniazdo nasienne. Wnętrze skropić sokiem z cytryny. Rodzynki namoczyć i odsączyć. Połączyć z cukrem, migdałami, cynamonem, gałką muszkatołową i masłem. Jabłka napełnić przygotowanym nadzieniem i włożyć do naczynia do pieczenia. Piec w piekarniku nagrzanym do około 150°C przez 25 minut, potem przykryć folią aluminiową i piec jeszcze 10 minut.
Źródło: przepisy kgw.