Kotłownia na paliwo stałe – jak ją dobrze zaprojektować i wyposażyć?
Przygotowane przez Bogdan KotLokalizacja i wymiary kotłowni – kotłownia powinna być usytuowana centralnie w stosunku do ogrzewanych pomieszczeń, w piwnicy lub na parterze. Pomieszczenie przeznaczone na kotłownię musi spełniać określone warunki. Wysokość kotłowni powinna wynosić co najmniej 2,2 metra bieżącego. W kotłowni z kominem o naturalnym ciągu nie można stosować wentylacji mechanicznej – może się ona uszkodzić na skutek dużego zapylenia kotłowni przy rozruchu kotła, a niesprawna może być przyczyną cofania czadu (tlenku węgla) do pomieszczeń mieszkalnych.
Składowanie paliwa – miejsce do składowania opału powinno znajdować się w sąsiedztwie kotłowni. Magazyn węgla – miału warto usytuować tak, żeby łatwo tam było dostarczać paliwo. Tak jak kotłownia musi mieć wysokość minimum 2,2 mb, ale wolna przestrzeń między warstwą paliwa a stropem nie może być mniejsza niż 0,5 metra wysokości. W zamkniętym składzie paliwa obowiązkowy jest kanał wentylacji wywiewnej umożliwiający dwukrotną wymianę powietrza na godzinę.
Kotłownia powinna posiadać drzwi stalowe – ognioodporne o szerokości minimum 80 cm bez żadnych zamknięć od strony wewnętrznej, otwierające się na zewnątrz pomieszczenia kotłowni. Kotłownia powinna mieć system grawitacji nawiewno-wywiewnej. Powierzchnia przekroju kanału wentylacji nawiewnej powinna stanowić 50% powierzchni przekroju komina, jednak otwór nie powinien być mniejszy niż 20 cm x 20 cm. Otwór nawiewny powinien znajdować się 1 mb nad posadzką kotłowni w takim miejscu, by powietrze było doprowadzone na tył kotła i okolice czopucha, przez które usuwane są spaliny. W otworze lub kanale nawiewnym powinno być zamontowane urządzenie do regulacji szybkości napływu do wewnętrznej kubatury pomieszczenia kotłowni.
Tylna ściana kotła nie może znajdować się bliżej niż 0,7 mb od ściany kotłowni. Jeśli kocioł ma otwór do czyszczenia na tylnej ścianie, odległość ta powinna być o 0,5 mb większa niż długość kotła, aby łatwo było go oczyścić – wewnętrzne kanały grzewcze. Kotłownia musi posiadać oświetlenie naturalne, oświetlenie sztuczne o napięciu 230 V, gniazda wtykowe 230 V, hermetyczną oprawę świetlną.
Kanał wentylacji wywiewnej – usuwający zużyte zabrudzone powietrze poza kubaturę kotłowni – powinien być murowany (niepalny) o przekroju min. 25% przekroju komina, ale nie mniejszym niż otwór 14 cm x 14 cm. Otwór wylotowy nie powinien mieć żadnych urządzeń zamykających. Należy go umieścić pod sufitem pomieszczenia, a kanał wyprowadzić ponad 1 metr nad powierzchnię dachu w zależności od rodzaju pokrycia od 0,3-0,6 metra bieżącego.
Ogniotrwała powinna być także podłoga i strop nad kotłownią i składem paliwa. Odporność ogniowa stropu powinna wynosić minimum 0,5 godziny.
Komin – odpowiednie dobranie przekroju komina na paliwo stałe jest bardzo ważne dla całości instalacji centralnego ogrzewania. Niewystarczający ciąg w kominie może spowodować niezupełne spalanie lub nawet cofanie się spalin do kotłowni. Większość nowszej generacji kotłów na paliwa stałe nie wymaga stosowania wkładów kominowych . Kominy mogą być murowane z cegły pełnej o odpowiedniej wytrzymałości na ściskanie, z wyrównaniem wewnątrz spoin zaprawą cementową lub cementowo-wapienną. Przewód dymowy musi zaczynać się od poziomu podłogi kotłowni. Jego przekrój powinien być zbliżony do kwadratu, ponieważ opory przepływu spalin są mniejsze. Minimalny przekrój kanałów dymowych powinien wynosić 14 cm szer. x 14 cm dł. Przekrój i wysokość komina powinny być określone w projekcie budowlanym, a w przypadku remontu lub dobudowy o szerokości i długości otworu powinni wypowiedzieć się miejscowy kominiarz i osoba mająca uprawnienia budowlane do projektowania budynków mieszkalnych. Komin powinien być wyprowadzony poza powierzchnię dachu. Usytuowanie wylotu komina zależy od stopnia pochylenia dachu oraz materiału, którym pokryta jest konstrukcja. Na dachach stromych o pokryciu łatwopalnym lub dachach płaskich kominy powinny wystawać minimum 60 cm ponad powierzchnię. Natomiast gdy dach ma pokrycie niepalne (dachówka, blacha), wysokość jego wyprowadzenia powinna wynosić min. 30 cm.
Każdy komin w dolnej części powinien posiadać dolną wyczystkę do okresowego usuwania sadzy. Pamiętać należy, by przed sezonem oraz w trakcie i po jego zakończeniu miejscowy kominiarz dokonał oczyszczenia jego wewnętrznej powierzchni, oraz by sprawdzić jego stan techniczny przed i po sezonie grzewczym.
W Polsce występują dwie odmiany fasolki szparagowej:
- żółta, która charakteryzuje się kremowym, delikatnym smakiem;
- zielona, która jest bardziej wyrazista w smaku.
Zielona szparagówka zawiera więcej witaminy A i kwasu foliowego niż żółta, dlatego jest zalecana kobietom w ciąży, cukrzykom, a także osobom z niedoborem żelaza. Natomiast żółta jest bogatsza w potas i fosfor.
Fasola szparagowa w 100 g zawiera:
- 27 kcal (niskokaloryczna),
- 90% wody,
- węglowodany przyswajalne – 3,7 g,
- białko – 2,4 g,
- tłuszcz – 0,2 g,
- błonnik – 3,4 g,
-
witaminy:
- foliany – 37 μg (mikrogramów),
- niacyna – 0,752 mg,
- kwas pantotenowy – 0,094 mg,
- pirydoksyna – 0,074 mg,
- witamina B2 (ryboflawina) – 0,105 mg,
- tiamina – 0,084 mg,
- witamina A – 690 IU,
- witamina C – 16,3 mg,
- witamina K - 14,4 μg,
-
elektrolity:
- sód – 6 mg,
- potas – 209 mg,
-
minerały:
- wapń – 37 mg,
- żelazo – 1,04 mg,
- magnez – 25 mg,
- mangan – 0,214 mg,
- fosfor – 38 mg,
- cynk – 0,24 mg.
Fasola szparagowa:
-
wspomaga pracę układu pokarmowego ze względu na:
- błonnik, który wspomaga procesy trawienne; dlatego każdy, kto zmaga się np. z zaparciami lub zespołem jelita drażliwego, może włączyć fasolkę do diety;
- wysoką zawartość manganu, czyli pomaga organizmowi skutecznie wchłaniać składniki odżywcze z pokarmu, takie jak witaminy z grupy B i E oraz magnez;
- witaminę C i beta-karoten, które zmniejszają ryzyko zachorowania na raka jelita grubego;
-
chroni przed zawałem serca:
- potas, kwas foliowy, przeciwutleniacze, witamina B6, magnez i ryboflawina skutecznie wspomagają pracę układu krążenia, m.in. obniżają wysokie ciśnienie krwi i zapobiegają udarom mózgu;
- pomaga w obniżeniu poziomu złego cholesterolu, zwłaszcza triglicerydów;
-
jest antyoksydantem:
- zielone ziarna fasolki są bogate w witaminy C, E i A, która w fasolce występuje głównie pod postacią beta-karotenu, czyli prowitaminy A; ponadto zawierają silne przeciwutleniacze – flawonoidy; dzięki temu chronią organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, a tym samym opóźniają proces starzenia się skóry i zmniejszają ryzyko rozwoju chorób nowotworowych.
Dzięki zawartości witaminy C szparagówka wzmacnia system odpornościowy, który w organizmie stanowi ochronę przed większością chorób, w tym chorób nowotworowych. Świeża fasolka zawiera aglutyninę, która pełni ważną rolę w budowaniu odporności organizmu.
Fasolka szparagowa jest dobra do rozwoju dzieci, bo witamina K zwiększa wchłanianie wapnia, co zapobiega utracie gęstości kości. Białko fasolki ma skład zbliżony do składu białka znajdującego się w mięsie, w związku z tym można nią zastąpić drób czy wołowinę, np. w jadłospisie małego dziecka, które potrzebuje zbilansowanej diety, by zdrowo rosnąć.
Ugotowane strączki fasoli działają moczopędnie i przyspieszają usuwanie kwasu moczowego z organizmu, dzięki czemu wspomagają leczenie artretyzmu, czyli skazy moczanowej, chorób nerek i pęcherza moczowego. Ponadto fasolka szparagowa stymuluje prawidłowy przepływ moczu, co z kolei pomaga organizmowi szybciej pozbyć się toksyn z organizmu.
Fasolka szparagowa jest polecana w żywieniu kobiet w ciąży. Szparagówka, szczególnie odmiana zielona, jest bogata w kwas foliowy. Dlatego zapobiega powstawaniu wad rozwojowych u płodu, przedwczesnych porodów, zatruć ciążowych, poronień i niskiej wagi urodzeniowej dziecka.
Przez cały rok mamy możliwość przygotowania ciekawych dań z fasolki szparagowej, gdyż bardzo dobra jest również jako mrożonka, bo zachowuje cenne wartości odżywcze. W pełni sezonu można przygotować swoje mrożonki, czyli świeżą fasolkę umyć, odciąć końce, sparzyć wrzątkiem i moczyć przez 2-3 minuty, wyjąć i ostudzić. Włożyć do woreczków przeznaczonych do mrożonek i do 6 miesięcy można przechowywać w zamrażalniku.
PRZEPISY KULINARNE
Zapiekana fasolka
Składniki: 50 dag fasolki szparagowej żółtej, 4 łyżki startego żółtego sera, 2 łyżki masła, po pół łyżeczki suszonego rozmarynu i tymianku, pieprz, sól, tłuszcz do formy.
Wykonanie: Fasolkę umyć, odciąć końce, usunąć łyko, wrzucić do osolonej wody, ugotować i odcedzić. Naczynie żaroodporne wysmarować tłuszczem, włożyć do niego fasolkę, dodać zioła, pieprz i sól. Całość posypać serem i wstawić do średnio nagrzanego piekarnika. Zapiekać około 15 minut.
Sałatka z fasoli szparagowej z pieczarkami
Składniki: 75 dag fasolki (żółtej lub zielonej), 25 dag pieczarek, 4 jajka ugotowane na twardo, ¾ szklanki sosu tatarskiego, 2 ząbki czosnku, sól, pieprz, cukier, sok z cytryny, 2 łyżki posiekanej natki pietruszki.
Wykonanie: Fasolkę umyć, odciąć końce, usunąć łyko, pokroić na kawałki długości około 1 cm. Wrzucić do osolonej wrzącej wody, ugotować, ostudzić i odcedzić. Pieczarki oczyścić, szybko umyć, osuszyć i drobno pokroić – skropić sokiem z cytryny. Połączyć z fasolką i sosem, dodać drobno pokrojony czosnek i natkę pietruszki. Przyprawić solą, pieprzem i cukrem. Wyłożyć na salaterkę, udekorować jajkami pokrojonymi w ćwiartki.
Fasolka szparagowa z sosem vinaigrette
Składniki: 30 dag fasolki szparagowej zielonej, sos vinaigrette – 6 łyżek oliwy, 2 łyżki soku z cytryny, sól, pieprz, czosnek (drobno pokrojony), posiekana natka pietruszki, cząber.
Wykonanie: Umytą fasolkę obrać i ugotować w osolonej wodzie. Przygotować sos z podanych składników. Fasolkę wyjąć i przyprawić sosem. Wystudzoną fasolkę ułożyć dekoracyjnie na podłużnym półmisku.
Sytuacja na rynku środków produkcji związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego
Przygotowane przez Salomea AntoniakKoniunktura na krajowym rynku środków produkcji dla rolnictwa uzależniona jest przede wszystkim od popytu krajowego determinowanego sytuacją dochodową rolników oraz uwarunkowań rynku światowego. W 2014 r. na światowych rynkach nawozów mineralnych, surowców energetycznych, metali i minerałów ceny były niższe w porównaniu z rokiem poprzednim. Podobne tendencje cenowe obserwowano na rynku środków produkcji w Polsce, czemu sprzyjał także spadek popytu. Osłabienie koniunktury na krajowym rynku środków produkcji dla rolnictwa wynikało z pogorszenia sytuacji dochodowej rolników na skutek niesprzyjających rolnictwu uwarunkowań rynkowych, które były najmniej korzystne od 2008 r.
Jak wynika z analiz rynkowych IERiGŻ, w 2014 r. średni spadek cen towarów i usług kupowanych na cele bieżącej produkcji rolniczej oraz na cele inwestycyjne w Polsce wyniósł 1,8%, podczas gdy ceny produktów rolnych sprzedawanych przez gospodarstwa indywidualne zmalały o 8,3%. W konsekwencji wskaźnik „nożyc cen” ukształtował się na najniższym od kilku lat poziomie i wyniósł 93,4 (wobec 97,6 w 2013 r., 97,8 w 2012 r. i 107,3 w 2011 r.). Wskaźnik „nożyc cen” pogarsza się systematycznie od 2011 r. W odróżnieniu od lat ubiegłych, w których na rynku środków produkcji dla rolnictwa obserwowano kilkuprocentowe wzrosty cen średniorocznych, w 2014 r. odnotowano ich spadek, przy czym jego dynamika była stosunkowo niewielka. Ceny zostały obniżone średnio o 1,8%, w tym nawozy mineralne i wapniowe potaniały o 4,3%, paliwa, oleje i smary techniczne o 3,1%, a nasiona, sadzonki i drzewka o 0,4%. Wzrosły natomiast ceny środków ochrony roślin o 2,0% oraz maszyn i narzędzi rolniczych o 1,0%. Pogorszyły się relacje cen większości środków produkcji do cen skupu pszenicy i żywca wieprzowego. Relacje cen środków produkcji do cen skupu żyta i żywca wołowego kształtowały się na poziomie zbliżonym do notowanego w 2013 r. Wyraźną poprawę odnotowano jedynie w relacji cen środków produkcji do cen skupu mleka.
Ceny produktów rolnych i środków produkcji dla rolnictwa wg IERiGŻ rosły w Polsce w latach 2008-2012 w średnim rocznym tempie 7,5 punktu procentowego, a ceny dóbr i usług, kupowanych przez rolników do prowadzenia bieżącej produkcji, o 7,7 punktu procentowego. Zatem lata 2008-2012 to lata niekorzystnej koniunktury dla rolnictwa, a jest możliwe (wskazuje na to kryzys tlący się w Grecji, Hiszpanii, Irlandii i we Włoszech), że koniunktura na produkty rolne może wrócić dopiero wraz z rozwojem całej unijnej gospodarki w 2016 lub 2017 r. [KLEER 2013]. Rosną dochody mieszkańców najludniejszych części świata, a więc istnieją przesłanki do wzrostu cen produktów rolniczych na rynkach światowych. Potwierdzenie tej opinii zawiera opracowanie FAO [2009]. Według nich cena pszenicy liczona w dolarach amerykańskich będzie na rynku światowym w 2017 r. wyższa niż 20 lat wcześniej i to zarówno w ujęciu nominalnym, jak i realnym. Cena ziarna kukurydzy natomiast będzie większa tylko w ujęciu nominalnym, a pozostanie na tym samym poziomie w ujęciu realnym. Opracowanie OECD-FAO [2010] zawiera natomiast między innymi charakterystykę zmian cen zwierząt rzeźnych w latach 2009-2019. Według tego źródła, wzrośnie wtedy nieco cena realna żywca wieprzowego, podczas gdy ceny żywca wołowego, drobiowego i jagnięcego pozostaną na poziomie zbliżonym lub identycznym. Polska od 2003 r. odnotowuje rosnące saldo handlu zagranicznego produktami rolno-spożywczymi, więc korzystne ceny na rynkach światowych znajdą uzewnętrznienie również na rynku krajowym. W perspektywie 2020 r. należy zatem oczekiwać raczej korzystnych dla rolników cen produktów rolnych.
W listopadzie 2015 r. rynkowe uwarunkowania produkcji rolniczej poprawiły się w porównaniu z poprzednim miesiącem. Syntetyczny wskaźnik koniunktury rolniczej (SWKR) wzrósł o 0,8 pkt proc. i powrócił do poziomu wrześniowego, wynoszącego 100,3 punktu. Jednocześnie był on o 0,7 pkt proc. wyższy niż przed rokiem o tej porze. Na poprawę koniunktury wpłynął przede wszystkim wzrost wyrównanego wskaźnika potencjalnego popytu, ale również zwiększenie wyrównanego wskaźnika nożyc cen. Znaczna poprawa wyrównanego współczynnika potencjalnego popytu (o 1,3 pkt proc.), jaka nastąpiła po wyraźnym październikowym spadku, spowodowała, że w 2015 r. wskaźnik ten był o 0,3 pkt proc. wyższy niż w analogicznym miesiącu przed rokiem i wyniósł 100,9 punktu. Wyrównany wskaźnik nożyc cen zyskał w tym czasie 0,4 pkt proc. i osiągnął poziom 99,8 punktu. Wprawdzie poziom ten był najwyższy w ostatnich 6 miesiącach i wyższy niż przed rokiem o 0,3 pkt proc., ale nadal nie osiągnął poziomu 100 punktów. Oznacza to, że ceny skupu podstawowych produktów rolnych malały szybciej niż ceny środków produkcji.
Na wzrost wyrównanego wskaźnika nożyc cen w listopadzie wpłynęło podwyższenie wskaźnika cen skupu podstawowych surowców rolniczych o 0,3 pkt proc. do 99,7 punktu, przy stabilizacji wyrównanego wskaźnika zmian cen detalicznych środków produkcji na poziomie 99,9 punktu. Na zwiększenie wyrównanego wskaźnika zmian cen skupu w listopadzie, mimo spadku bieżącego wskaźnika w poprzednim miesiącu wpłynęło zmniejszenie dynamiki obniżek w dwóch poprzednich miesiącach oraz przeniesienia skutków czerwcowego wzrostu cen.
Na poprawę wyrównanego wskaźnika potencjalnego popytu w analizowanym miesiącu decydujący wpływ wywarło podniesienie wyrównanego indeksu produkcji przemysłu spożywczego o 2,6 pkt proc. oraz ożywienie indeksu obrotów handlowych z zagranicą (zwłaszcza po stronie eksportu). Poprawie wyrównanego wskaźnika potencjalnego popytu służyła także niewielka poprawa indeksu wskaźnika zmian wynagrodzeń i cen żywności. Zmiany cen skupu podstawowych surowców rolniczych oraz cen detalicznych środków produkcji, jakie dokonały się w ciągu 10 miesięcy 2015 r. (w porównaniu z grudniem 2014 r.) nie były korzystne dla rolnictwa. Skumulowany wskaźnik nożyc cen zmalał do 97,0 punktów, był jednak wyższy niż w październiku 2014 r., kiedy wynosił 90,4 punktu. Oznacza to, że podwyżki cen podstawowych surowców rolniczych nie skompensowały w pełni wzrostu cen środków produkcji, jakie dokonały się w tym czasie, choć w większym stopniu niż przed rokiem o tej porze. W najbliższym czasie rynkowe uwarunkowania produkcji rolniczej mogą pogorszyć się ze względu na makroekonomiczne uwarunkowania oraz sytuację na rynkach światowych. Niskie ceny surowców (głównie energetycznych) oraz presja podaży na rynku światowym będą hamować wzrost cen zbóż na rynku krajowym, mimo sezonowego spadku podaży. Na rynku żywca sezonowy spadek cen skupu trzody chlewnej i drobiu może być głębszy. Nie zrównoważą tego sezonowe podwyżki cen mleka i bydła. Sytuacji nie zmieni zasadniczo niska dynamika cen środków produkcji.
Przy mniejszych niż przed rokiem obrotach ceny zbóż w skupie powoli rosną, ale na targowiskach spadają. Niskie ceny żywca wieprzowego i drobiu hamują popyt, a ceny oferowane przez kupujących z trudem są akceptowane przez producentów zbóż. Do tego dochodzi mniejsze zapotrzebowanie importowe na polskie zboża, mimo konkurencyjnych cen. Przy rekordowo wysokich zapasach zbóż na świecie i niskich cenach surowców energetycznych trudno spodziewać się większych podwyżek cen zbóż także na rynku krajowym.
Pogarszająca się wraz z malejącymi cenami żywca wieprzowego i powoli rosnącymi cenami zbóż opłacalność chowu trzody chlewnej zapowiada głębszy niż dotychczas oczekiwano spadek pogłowia i produkcji żywca wieprzowego w 2016 r. Bez przebudowy struktur produkcyjnych i poprawy efektywności produkcji przełamanie kryzysu w sektorze trzodowym wydaje się niemożliwe, nawet przy poprawie relacji cenowych.
Produkcja drobiarska systematycznie rośnie pod wpływem rozwijającego się eksportu. Postęp technologiczny i wysoka efektywność produkcji fermowej sprawia, że polskie drobiarstwo utrzymuje przewagi kosztowo-cenowe. Słaba dynamika cen mieszanek przemysłowych umożliwia opłacalną produkcję, mimo niskich cen żywca drobiowego. Jednakże marże producenta stopniowo maleją.
Sezonowy spadek podaży mleka oraz wzrost cen trwałych przetworów mlecznych na świecie skutkowały wzrostem cen skupu. W listopadzie i grudniu wzrost cen skupu może przyspieszyć pod wpływem poprawiającej się koniunktury na światowym rynku, ale ceny nie osiągną poziomu z poprzedniego roku. Przekroczenia cen ubiegłorocznych można się spodziewać dopiero w drugiej połowie 2016 r.
Niskie ceny surowców na świecie oraz kończący się sezon produkcyjny skutkują obniżkami cen środków produkcji, w tym przede wszystkim nośników energii. Ożywienia popytu i wzrostu cen środków produkcji można spodziewać się nie wcześniej niż wiosną 2016 r.
W październiku 2015 r. ceny detaliczne żywności podniosły się po raz drugi z rzędu (o 0,4%) i po wielu miesiącach spadków praktycznie powróciły do poziomu sprzed 12 miesięcy. Przeciętne ceny tylko o 0,4% przewyższały ceny z października 2014 r. Można więc sądzić, że spadkowa tendencja została odwrócona i w następnych miesiącach należy liczyć się z systematycznym wzrostem cen żywności. Jej dynamika nie będzie jednak zbyt wysoka.
Źródła:
- Wojciech Jóźwiak „Stan i przewidywania ekonomiczno-społecznych uwarunkowań rozwoju rolnictwa w Polsce”, IERiGŻ.
- „Analizy rynkowe – rynek środków do produkcji dla rolnictwa”, Nr 42 z 2015 r., IERiGŻ.
- Jadwiga Seremak-Bulge „Koniunktura w rolnictwie”, Rynek rolny, grudzień 2015, IERiGŻ.
Problemy płodności krów nie są obce żadnemu hodowcy, szczególnie w dobie intensywnej produkcji bydła mlecznego. Dotyczy to szczególnie rasy holsztyńsko-fryzyjskiej, której założenia genetyczne warunkują wysoką wydajność. To pociąga za sobą również wysokie wymagania co do warunków utrzymania tej rasy. Uzyskiwanie wydajności rzędu 10 czy 15 tys. kg mleka w ciągu roku przez krowy h-f powoduje wiele perturbacji. Wynikają one z błędów żywieniowych, złych warunków utrzymania, niewłaściwej opieki i obserwacji zmian, jakie zachodzą w organizmie zwierząt i manifestowane na zewnątrz odpowiednim ich zachowaniem.
Warto wiedzieć, że regulacja cyklu rujowego odbywa się na trzech płaszczyznach układu endokrynologicznego na zasadzie sprzężeń zwrotnych . Podwzgórze, przysadka oraz gonady (jajniki i macica) ściśle ze sobą współpracują tworząc tzw. oś hormonalną. Progesteron – hormon ciąży – to żeński hormon płciowy wytwarzany przez ciałko żółte i łożysko (w czasie ciąży). Jest najważniejszym hormonem wydzielanym przez jajniki, zwanym często hormonem utrzymania ciąży. Wydzielanie progesteronu wzrasta po owulacji, czyli pęknięciu dojrzałego pęcherzyka jajnikowego i uwolnieniu komórki jajowej. Po kilku dniach w jego miejscu pojawia się ciałko żółte. Komórki ciałka żółtego rozpoczynają produkcję progesteronu, którego wysokie stężenie hamuje wydzielanie hormonu luteinizującego (LH odpowiedzialnego za luteinizację ciałka żółtego, tj. za przekształcenie komórek ziarnistych w komórki luteinowe wytwarzające progesteron) oraz:
- przygotowuje błonę śluzową macicy na przyjęcie zapłodnionego jaja,
- hamuje skurcze macicy,
- wstrzymuje dojrzewanie pęcherzyków Graafa.
Progesteron umożliwia wszczepienie zapłodnionego jaja w błonie śluzowej macicy i utrzymanie ciąży. Na początku produkowany przez ciałko żółte progesteron po 14-18 tygodniach ciąży zaczyna być wytwarzany także przez łożysko i jego wydzielanie jest na tyle duże, że ciałko nie jest niezbędne do dalszego rozwoju ciąży. Jeśli do zacielenia nie dojdzie, wydzielanie progesteronu zmniejsza się i pod wpływem prostaglandyny wydzielanej przez macicę następuje liza, czyli zanik ciałka żółtego. Skutkiem tego podwzgórze znajdujące się w centralnym układzie nerwowym wydziela gonadoliberynę (GnRH), która pobudza przedni płat przysadki mózgowej do wydzielania hormonu LH oraz folikulotropowego (FSH pobudza wzrost pęcherzyków jajnikowych) i cykl zaczyna się od początku.
Umiejętność zauważenia objawów rui oraz czasu jej trwania to podstawa powodzenia w rozrodzie bydła. U krów i jałówek nie będących w ciąży występuje 21-dniowy cykl rujowy. Długość cyklu rujowego może być różna, ale zwykle waha się w granicach od 17 do 24 dni. Jałowice mają przeważnie cykl rujowy nieco krótszy niż krowy. Cykl utrzymuje się do zacielenia. Po ocieleniu przez okres od 20 do 30 dni cykle rujowe nie występują. Okres ten może się wydłużać u wysokowydajnych krów, niezdolnych do pobierania dostatecznej ilości energii na pełne pokrycie produkcji mleka. Opóźniając (ruję) zewnętrzne objawy zdradzające gotowość organizmu do kopulacji, krowa chroni się przed zbyt wczesnym zajściem w ciążę. Okres okołorujowy trwa średnio 2,5 doby i dzieli się na trzy następujące po sobie fazy.
Faza przedrujowa, podczas której występuje:
- podniecenie, szukanie kontaktu z innymi krowami, a także obskakiwanie ich;
- porykiwanie, spadek apetytu i obniżenie wydajności mlecznej;
- zaczerwienienie ścian przedsionka pochwy i lekkie obrzmienie warg sromowych;
- wyciek niewielkiej ilości bardzo rzadkiego, wodnistego śluzu.
Faza rui właściwej, którą charakteryzuje:
- tolerancja na obskakiwanie przez inne krowy;
- obfity wyciek przejrzystego, bardzo ciągliwego śluzu rujowego, zwisającego jak sopel;
- silne obrzmienie warg sromowych, zaczerwienienie, wilgotność i połyskliwość ścian przedsionka pochwy;
- szukanie kontaktu z innymi krowami, lizanie ich.
Faza porujowa, podczas której można zaobserwować:
- brak tolerancji na obskakiwanie przez inne krowy oraz chęci wspinania się na nie;
- stopniowe zanikanie niepokoju i pobudzenia, powrót apetytu;
- zmniejszenie się obrzmienia warg sromowych;
- zanikający wyciek śluzu porujowego, który jest mętny, lepki, czasem z domieszką krwi.
Liczba godzin okresu przedrujowego wynosi 12-18 godzin. Najwyższa aktywność płciowa i czas do inseminacji jest pomiędzy 10 a 18 godziną u jałówek i 14 a 22 godziną u krów od chwili zaobserwowania pierwszych objawów rui. Moment owulacji przesuwa się z wiekiem samicy. W uproszczeniu można przyjąć następujący schemat:
- objawy rui rano – unasienianie późnym popołudniem lub wieczorem;
- objawy rui w czasie dnia – unasienianie następnego dnia późnym rankiem lub koło południa;
- objawy rui wieczorem – unasienianie następnego dnia po południu.
Do najskuteczniejszych metod wykrywania rui należą :
- obserwacja – odpowiednio prowadzona (czterokrotna w różnych porach) wykrywa 90% rui;
- zastosowanie kamaru – pojemnik z tuszem umieszczony u nasady ogona, umożliwia wykrywanie 90% rui;
- zakładanie pedometru – urządzenie określające ruchliwość samic; skuteczność wykrywania rui 80-90%.
- użycie heatwatchu – mały nadajnik radiowy umiejscowiony u nasady ogona sygnalizujący tolerancję na obskakiwanie przez inne krowy; szacowana skuteczność na 95%;
- wykorzystywanie psów – specjalnie przeszkolone po zapachu feromonów wyszukują krowy z 90% efektem.
Inne metody wykrywania rui, ale o mniejszej skuteczności to:
- pomiar oporności śluzu pochwowego,
- badania temperatury ciała i mleka,
- użycie tzw. „próbnika” (buhaj niezdolny do zapłodnienia obskakiwanych krów).
Rozród jest zjawiskiem o podstawowym znaczeniu dla utrzymania gatunku. W odniesieniu do zwierząt gospodarskich ma ponadto znaczenie ekonomiczne, a to wymaga, aby do reprodukcji kwalifikowano zwierzęta nie tylko płodne i plenne, ale również o genotypie gwarantującym osobniczą zdolność do przekazywania na potomstwo innych cech użytkowych, jak wysoka wydajność mleczna, mięsna i inne. O wiele łatwiej jest zarządzać stadem, gdy jest prowadzona kontrola użytkowości. Informacje zawarte w tabulogramach (wydajność, zawartość białka, tłuszczu i mocznika, zagrożenie ketozą) są pomocne w określeniu prawidłowości żywienia. Jeżeli pojawią się zaburzenia w rozrodzie, w pierwszej kolejności przyjrzeć się trzeba dawkom żywieniowym, określić lub wykluczyć zaburzenia metaboliczne, położyć nacisk na badania profilaktyczne, by w porę uchwycić nieprawidłowości i wykluczyć wcześniej dzięki diagnozie problemy zdrowotne. Dla prawidłowego przebieg rozrodu w stadzie do badań rektalnych kwalifikuje się samice:
- po ciężkim porodzie, zatrzymanie łożyska;
- z wypływami z dróg rodnych;
- krowy i jałówki inseminowane 30-50 dni wcześniej;
- bez objawów rui powyżej dwóch miesięcy od porodu;
- z nieregularnymi rujami;
- kryte trzy lub więcej razy i niecielne;
- jałówki przeznaczone do inseminacji.
W dobrze zarządzanym stadzie nie może zabraknąć rzetelnie i na bieżąco prowadzonej dokumentacji. Sporządzana nawet w najprostszej formie może być dużą pomocą w pracy hodowcy, gdyż pamięć ludzka bywa zawodna. Zapisów można dokonywać tradycyjnie na papierze lub w większych stadach za pomocą komputera. Zgromadzone dane, aby mogły posłużyć do analizy rozrodu stada, muszą zawierać co najmniej następujące informacje o każdej krowie i jałówce:
- datę wycielenia,
- datę zaobserwowania rui,
- datę krycia,
- datę zacielenia lub stwierdzenia cielności.
Czas od narodzin do pierwszego wycielenia to najbardziej kapitałochłonny okres w życiu zwierzęcia. Jałówki rasy h-f prowadzimy z założeniem, aby były dobrze przygotowane do ocielenia w wieku 23-24 miesięcy i osiągnęły masę ciała 550-580 kg po ocieleniu. Zbyt wczesne wycielenia jałówek powodują zwiększenie liczby trudnych porodów. Z kolei opóźnienie wieku pierwszego wycielenia to wydłużenie okresu ,,pustego ” żywienia oraz dłuższy okres spłacania się jałówki. Dzień wycielenia to początek kolejnego cyklu rozrodczego w życiu krowy. Od tego dnia rozpoczynamy obserwację, aby ustalić optymalny termin pokrycia krowy.
Krowa po wycieleniu powinna być skutecznie zacielona w ciągu 80-90 dni, jednak nie wcześniej niż 6 tygodni po porodzie. Zapisanie daty krycia pozwala określić, kiedy należy wezwać lekarza weterynarii w celu przeprowadzenia kontroli cielności. Badanie takie powinno być wykonane u każdej krowy przed upływem dwóch miesięcy (50-60 dni) od pokrycia. Fakt, że krowa nie wykazuje objawów rui, nie oznacza wcale, że została zacielona. Dlatego wczesne rozpoznanie ciąży pozwala na identyfikację tych zwierząt, które były pokryte, nie powtarzały rui, a nie są cielne. Dzięki temu, jeśli krowa nie jest cielna, nie dopuścimy do niepotrzebnego wydłużenia okresu międzyciążowego. Wczesne badanie cielności pozwala szybko rozpocząć leczenie jałowiejących samic. Opóźnione leczenie często trwa dłużej i nierzadko kończy się wybrakowaniem zwierzęcia ze stada, co jest dużą stratą dla hodowcy.
Dzięki informacji o dacie zacielenia będziemy wiedzieli, kiedy powinniśmy krowę zasuszyć. Powinno to nastąpić 45-60 dni przed datą ocielenia. Jest to minimalny czas, jakiego potrzebuje przyszła matka na regenerację gruczołu mlekowego. Okres zasuszania dłuższy niż 8 tygodni z ekonomicznego punktu widzenia jest nieuzasadniony, gdyż u takich krów nie obserwowano po porodzie wyraźnych zmian w ilości i jakości produkowanego mleka, natomiast zbytnio się otłuszczały, co ma niekorzystny wpływ na przebieg porodu i okres okołoporodowy.
Prawidłowe prowadzenie rozrodu w stadzie to ważny i jednocześnie jeden z trudniejszych elementów hodowli bydła mlecznego. Zaburzenia płodności uwarunkowane są genetycznie w ok. 20%, natomiast w 80% zależą od wielu czynników środowiska. Skłonność do zaburzeń fizjologii układu rozrodczego przejawiają zwierzęta o wysokim potencjale produkcyjnym, często też pochodzące z importu. Objawia się to zazwyczaj zmianą długości cyklu rujowego (czasem trwania, częstotliwością występowania rui, brakiem rui itp.) Jeżeli mamy problemy z płodnością w stadzie powinniśmy się zastanowić nad przyczynami takiego stanu. Najczęściej jest ich kilka: błędy w kierowaniu rozrodem, nieprawidłowe żywienie, złe utrzymanie zwierząt.
Poniższe dane przedstawiają optymalne, z ekonomicznego punktu widzenia, wyniki w rozrodzie, do których każdy hodowca powinien starać się dążyć:
- okres międzywycieleniowy 365-380 dni;
- średnia liczba dni od ocielenia do I zaobserwowanej rui mniej niż 40 dni;
- średnia liczba dni od ocielenia do I krycia 50-60 dni;
- średni okres międzyciążowy 85-100 dni;
- wskaźnik zużycia nasienia 1,5-1,7 porcji;
- okres zasuszenia 45-60 dni;
- średni wiek I ocielenia 24 miesiące;
- średni wiek I krycia 15 miesięcy;
- wskaźnik brakowania z powodu jałowości poniżej 10%.
Obecnie przyjmuje się, że zasada „co rok cielę” dotyczy krów o wydajności nie przekraczającej 6 tys. kg. Na każdy 1000 kg mleka ponad ten poziom można wydłużyć okres międzywycieleniowy o 10-14 dni.
Ocena rozrodu na podstawie długości OMW i jego składowych (Słoniewski 2008)
Ocena stanu rozrodu | Przeciętna długość okresu (dni) | ||
Okres spoczynku poporodowego OSPP | Okres międzyciążowy OMC | Okres międzywycieleniowy OMW | |
Znakomity | 57-78 | 80-110 | 360-390 |
Dobry | 79-86 | 111-120 | 391-400 |
Nieznaczne problemy | 87-94 | 121-130 | 401-410 |
Umiarkowane problemy | 95-102 | 131-145 | 411-425 |
Duże problemy | ponad 102 | ponad 145 | ponad 425 |
Podstawowa wiedza zootechniczna, ścisła współpraca hodowcy z lekarzem weterynarii oraz spełnienie wymogów utrzymania krów jest zasadniczym warunkiem uzyskania dobrej płodności bydła mlecznego w stadzie.
Rzepak jest najważniejszą rośliną oleistą uprawianą w Polsce. Z nasion otrzymujemy olej rzepakowy, który jest używany do celów spożywczych oraz wykorzystywany do produkcji biopaliw. Rosnący popyt na nasiona wymusza na producentach rolnych zwiększanie powierzchni upraw rzepaku. Wraz ze wzrostem powierzchni wzrasta zagrożenie dla roślin ze strony szkodników. Ponadto ocieplenie klimatu – bezmroźne zimy, a także zakaz stosowania zapraw insektycydowych z grupy neonikotynoidów mają wpływ na zwiększającą się liczebność szkodników występujących na plantacjach rzepaku.
Rzepak ozimy atakowany jest przez szkodniki w okresie wegetacyjnym zarówno jesienią jak i wiosną następnego roku, aż do fazy dojrzewania łuszczyn. Spotykamy około 30 gatunków szkodników, które powodują znaczne uszkodzenia roślin. W wyniku ich żerowania straty w plonie rzepaku wynoszą od 10 – 50%.
Zagrożenie dla upraw rzepaku jesienią stanowią szkodniki takie jak: śmietka kapuściana, pchełki ziemne, pchełka rzepakowa, rolnice, gnatarz rzepakowiec, tantniś krzyżowiaczek i chowacz galasówek. Ich żerowanie powoduje, że rośliny są osłabione i nieprawidłowo wykształcone. Są bardziej narażone na wymarznięcie podczas zimy.
Wiosną gdy rośliny rozpoczynają swój wzrost i rozwój wegetatywny, na rzepaku zaczynają pojawiać się pierwsze szkodniki. Pojawiają się: chowacz brukwiaczek i chowacz czterozębny, a w późniejszym okresie słodyszek rzepakowy, chowacz podobnik, pryszczarek kapustnik i mszyca kapuściana. W celu stwierdzenia obecności szkodników na plantacji rzepaku należy prowadzić monitoring uprawy. Do tego celu wykorzystujemy żółte naczynia wypełnione wodą z dodatkiem płynu do mycia naczyń lub żółte tablice sygnalizacyjne.
W integrowanej ochronie roślin, która obowiązuje od 1 stycznia 2014 roku decyzje o wykonaniu zabiegów ochrony roślin należy podjąć w momencie przekroczenia progów ekonomicznej szkodliwości. Próg ekonomicznej szkodliwości to takie nasilenie szkodników, przy którym wartość spodziewanej straty w plonie przewyższa koszty wykonania zabiegu ochronnego. Progi te są pomocne w podejmowaniu decyzji czy i kiedy wykonać zabieg chemicznym środkiem ochrony roślin. Nie bez znaczenia jest też wiedza i doświadczenie rolnika podczas podejmowania decyzji o wykonaniu zabiegu ochrony roślin.
Wyróżniamy następujące przykładowe progi ekonomicznej szkodliwości dotyczące najważniejszych szkodników rzepaku:
- chowacz brukwiaczek – 10 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu kolejnych 3 dni lub 2 – 4 chrząszczy na 25 roślinach
- chowacz czterozębny – 20 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni lub 6 chrząszczy na 25 roślinach
- chowacz podobnik – 4 chrząszcze na 25 roślinach
- gnatarz rzepakowiec – 1 gąsienica na 1 roślinie
- mszyca kapuściana – 2 kolonie na 1 m2 na brzegu pola
- pchełki ziemne – 1 chrząszcz na 1 mb rzędu
- pryszczarek kapustnik – 1 owad dorosły na 4 rośliny
- słodyszek rzepakowy – 1 chrząszcz na roślinie
- śmietka kapuściana – 1 śmietka w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni
Gdy stwierdzimy, że zostały przekroczone progi ekonomicznej szkodliwości do zwalczania szkodników w rzepaku możemy zastosować następujące chemiczne środki ochrony roślin:
-chowacz brukwiaczek : Bulldock 025 EC – 0,25 l/ha, Dursban 480 EC – 0,6 l/ha, Fury 100 EW – 0,1l/ha, Nurelle D 550 EC – 0,6 l/ha, Owadofos Extra 480 EC – 0,6 l/ha, Pyrinex 250 CS 0,75 – 1 l/ha, Wojownik 050 CS – 0,12 l/ha.
- chowacz czterozębny : Fastac 100 EC – 0,10 – 0,12 l/ha, Klon 480 EC – 0,6 l/ha.
-słodyszek rzepakowy : Alfastop 100 EC – 0,12 l/ha, Avaunt 150 EC – 0,17 l/ha, Decis 2,5 EC – 0,2 l/ha, Kaiso 050 EG – 0,15 kg/ha, Patriot 100 EC – 0,05 l/ha, Wojownik 050 CS – 0,12 l/ha.
-chowacz podobnik, pryszczarek kapustnik :Alfazot 025 EC – 0,25 l/ha, Kaiso 050 EG – 0,15 kg/ha, Minuet 100 EW – 0,1 l/ha, Proteus 110 OD – 0,5 – 0,6 l/ha, Trebon 30 EC – 0,25 – 0,3 l/ha.
-mszyca kapuściana : Decis 2,5 EC – 0,35 l/ha, Decis Mega 50 EW – 0,15 l/ha, Khoisan 25 EC – 0,35 l/ha.
Stosując niechemiczne metody ochrony roślin możemy również ograniczać liczebność szkodników na plantacjach poprzez właściwą agrotechnikę i dobór odpowiednich odmian rzepaku do uprawy.
Opracował : Starszy doradca Wacław Biadała
Literatura
„Integrowana ochrona upraw rolniczych”
„Zastosowanie integrowanej ochrony pod redakcja Marka Mrówczyńskiego.”
„ Atlas szkodników roślin rolniczych” – praca zbiorowa pod redakcją Pawła K. Beresia.
„ Rzepak nowe wyzwania” – poradnik dla plantatorów wydanie trzecie
Wielkopolski Rolnik Roku 2015 - konińskie zgarnia pulę!!!
Przygotowane przez Magdalena KopećJest nam niezmiernie miło poinformować, że dnia 13 marca 2016r dwa nominowane gospodarstwa z powiatu konińskiego zostały nagrodzone tytułem Wielkopolski Rolnik Roku 2015. Statuetkę Siewcy otrzymały: gospodarstwo sadownicze Państwa Agnieszki i Huberta Michalskich znajdujące się w Mostkach w gminie Sompolno oraz gospodarstwo mleczarskie Państwa Katarzyny i Marka Michalaków z miejscowości Kolonia Golina w gmine Golina.
Laureaci prowadzą wzorowe gospodarstwa, na europejskim poziomie, chętnie sięgają po fundusze i ciągle rozwijają produkcję. W obu przypadkach jest to tradycja rodzinna – gospodarstwa zostały przejęte od rodziców, rozbudowane i zmodernizowane a rosnące pokolenie następców już czeka na swoją kolej :)).
Państwo Agnieszka i Hubert Michalscy specjalizują się w produkcji jabłek odmian Gala, Golden Delicious, Reinders, Champion, Jonagold, Gloster i Idared oraz gruszek odmiany Konferencja. Oferują owoce przez cały rok, stawiają na rzetelność produkcji i wysoką jakość, potwierdzoną certyfikatem Integrowanej Produkcji. Gospodarstwo wyposażone jest w chłodnie z kontrolowaną atmosferą. Pozwala to zahamować spadek jędrności, zmniejszyć spadek kwasowości oraz utrzymać świeżą barwę jabłek. Stosowany jest również system jakości SmartFresh, wydłużający trwałość owoców bez zmiany ich cech konsumpcyjnych. Państwo Michalscy posiadają swoją stronę internetową - zapraszamy do obejrzenia - oprócz ciekawostek i aktualności można skorzystać ze sprawdzonych przepisów na potrawy z jabłek: http://sadwmostkach.pl/
Państwo Katarzyna i Marek Michalakowie prowadzą hodowlę krów mlecznych w nowej, wolnostanowiskowej oborze na 40 krów i uwięziowej na 36 sztuk. Obok znajduje się automatyczna hala udojowa (rybia ość 8), pomieszczenie ze zbiornikiem na mleko o pojemności 2600 litrów i pomieszczenia socjalne, w części stropowej magazyn paszowy. Obora jest pod kontrolą użytkowości mlecznej. O poziomie gospodarowania i organizacji pracy świadczy fakt, że Państwo Michalakowie zostali laureatami konkursu „Bezpieczne Gospodarstwo Rolne 2015” w województwie wielkopolskim. Szukając nowych wyzwań i możliwości rozwoju Państwo Michalakowie rozważają pomysł sprzedaży mleka i innych wyrobów mleczarskich bezpośrednio z gospodarstwa indywidualnym odbiorcom.
Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego Zespół Doradców w Koninie serdecznie gratuluje laureatom!!!
Doradca rolny ZD w powiecie konińskim Magdalena Kopeć
zdjęcia: Marta Błaszczyk i Magdalena Kopeć
Galeria
-
Laureaci 2015 Laureaci 2015
-
Wręczanie statuetek laureatom Wręczanie statuetek laureatom
-
Laureaci 2015 Laureaci 2015
-
Statuetka pana Marka Michalaka Statuetka pana Marka Michalaka
-
Nasi nominowani: od lewej państwo Michalakowie, państwo Michalscy Nasi nominowani: od lewej państwo Michalakowie, państwo Michalscy
-
Nominacje Nominacje
https://archiwum.wodr.poznan.pl/pomoc-zwizana-z-wystpieniem-szkod-wywoanych-niekorzystnymi-zjawiskami-atmosferycznymi/itemlist?start=3906#sigProId83d61f1276
Palma wielkanocna, gałązka wierzbowa – skąd się wzięły?
Przygotowane przez Aldona JankowskaZ wielkanocnymi palmami jest związanych wiele ludowych zwyczajów i wierzeń. W niektóre wierzymy do dziś. Tradycja ma dla nas duże znaczenie, dlatego należy dbać o to, co jest dla nas ważne. Niby oczywiste, ale czy wiemy, skąd się wzięła palma wielkanocna i gałązka wierzbowa? Jaka historia jest z tym związana?
Historia palm wielkanocnych związana jest z wędrówką Jezusa po Ziemi, a dokładniej z wjazdem do Jerozolimy. Mieszkańcy miasta witali Zbawiciela gałązkami palmowymi i stąd nazwa tego dnia – Niedziela Palmowa. W Polsce jednak palmy nie rosną i dlatego do wykonania palm wielkanocnych często używa się gałązek wierzby, szybko budzącej się do życia po długiej zimie i powszechnie spotykanej na terenie całego kraju. Do wykonywania symbolicznych palm wykorzystuje się właśnie te rośliny – są zwiastunami wiosny w przyrodzie i życiu człowieka. Jest nawet legenda na ten temat. Po radosnym powitaniu Jezusa w Jerozolimie przyszedł dla Jezusa czas straszliwego cierpienia. Po odbyciu Drogi Krzyżowej i zaprowadzeniu na Golgotę został skazany na okrutną śmierć na krzyżu. Z tego powodu nie tylko ludzie, ale i cała natura pogrążyli się w głębokim smutku. Wierzba babilońska, usłyszawszy straszną wieść z Golgoty, z żalu zwiesiła swoje gałązki nad wodą i zaczęła gorzko płakać. Od tego czasu mówi się na nią: wierzba płacząca. Na pamiątkę tego wydarzenia jej gałązek używa się do wykonywania palm wielkanocnych.
Gałązek niektórych drzew można używać obok lub zamiast wierzby, ale topoli – nie! Z tym związana jest inna legenda. Było to w czasach, gdy cały świat obiegła smutna wieść o śmierci Jezusa. Drzewa i krzewy postanowiły okazać żałobę na rozmaite sposoby. Sosna zdecydowała się na życie w skromnych warunkach, na piaszczystej ziemi, z dala od szumu i zgiełku. Przybrała ciemny kolor. Winorośl obsypała się prawie czarnymi jagodami, z których po wyciśnięciu spływa po dzień dzisiejszy „Lacrima Christi” – „krew Chrystusa”. Cis postanowił, że będzie rósł na cmentarzach, jego trujących kwiatów nie tkną pszczoły, a ptaki nie będą śpiewały na jego gałęziach. Inne rośliny także pogrążyły się w żałobie i tylko topola była niewzruszona. Uznała, że nie zgrzeszyła i to nie z jej powodu zmarł Jezus. Pozostała wesoła i kolorowa. Wkrótce jednak opamiętała się i w obawie przed karą boską za własną pychę zaczęła drżeć ze strachu. Drży do dziś i nie ma dla niej miejsca w palmach wielkanocnych. Jest jeszcze drugi powód strachu topoli przed Panem Bogiem. Podobno, gdy żadne drzewo nie chciało użyczyć Judaszowi gałęzi na jego niecny zamiar, jedynie topola nie pożałowała na ten cel swoich konarów. Za ten czyn próżno jest więc szukać jej w palmach wielkanocnych.
Poświęcona palemka ma chronić ludzi, ich domy i zwierzęta przed chorobami, czarami, ogniem i wszelkim złem. Palmy należy wkładać w domu za święty obraz i umieszczać na dachu, aby odganiały pioruny. Podobno zdrowie zapewnia dzieciom uderzenie je witką z palemki. Poświęcona gałązka wystawiona w oknie podczas burzy ocali dom przed piorunem. Bazie z poświęconej palmy zmieszane z ziarnem siewnym podłożone pod pierwszą zaoraną skibę zapewnią urodzaj. Należy pamiętać, że nie wolno poświęconych palm, gałązek wierzbowych wyrzucić - można tylko spalić.
Na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich (MTP) w Poznaniu w dniach 18-20 marca 2016 r. odbywają się XX Targi Edukacyjne w Poznaniu. W ramach targów zorganizowane jest EKO FORUM, czyli stoisko, na którym zaprezentują się instytucje państwowe i samorządowe, organizacje pozarządowe oraz inne podmioty, których statutowymi zadaniami są: ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego, promocja zrównoważonego rozwoju oraz aktywna pozaszkolna edukacja przyrodnicza. W tym roku EKO FORUM odbywa się po raz siódmy. Koordynatorem organizacji przedsięwzięcia jest Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego (ZPKWW). Poniżej w części „Pobierz załącznik” jest dostępny informator EKO FORUM.
Jednym z wystawców jest również Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu. Na stoisku WODR w Poznaniu będzie można m.in. obejrzeć ul demonstracyjny i poszerzyć wiedzę o życiu pszczół oraz zagrać w grę „Przyrodnicze Koło Fortuny”.
Serdecznie zapraszamy na EKO FORUM!
Informacje organizacyjne:
Wstęp na Targi Edukacyjne dla publiczności jest bezpłatny.
Targi Edukacyjne odbywają się w terminie:
- 18-19 marca (piątek-sobota) godz. 10.00-18.00
- 20 marca (niedziela) godz. 10.00-16.00
Stoisko EKO FORUM jest zlokalizowane w pawilonie nr 7A.
Wejście na Targi – od ulicy Śniadeckich.
- Informator EKO FORUM 2016 (2080 Pobrań)
U schyłku zimy radośnie witamy pierwsze symptomy wiosny. Odradzająca się przyroda już w lutym daje o sobie znać, pokazując nam pierwsze, urokliwe kwiaty. Stanowią one nie tylko ozdobę ogrodów, ale też pierwszy pokarm dla budzących się ze spoczynku owadów. Część tych wspaniałych roślin rzadko występuje w naturze i jest objęta ochroną.
Zwiastunami nadchodzącej wiosny są na pewno:
![]() |
Śnieżyczka przebiśnieg – zakwita od lutego, często przebijając się przez topniejący śnieg. Śnieżyca wiosenna – ma duże, śnieżnobiałe kwiaty z zieloną plamką na płatkach. |
![]() |
Rannik zimowy – niewielka, długowieczna bylina kwitnąca od lutego. Gatunek ten dobrze rozsiewa się sam. Ma złociste płatki kwiatów. |
![]() |
Krokusy – zakwitają nawet na koniec lutego, jednak najbardziej okazałe i różnokolorowe są odmiany krokusa wiosennego. Lubią gleby próchniczne. Ich bulwy wykopuje się co 2-3 lata. |
![]() |
Sasanki – najczęściej są kojarzone z nadejściem wiosny. Mają duże, różowe lub fioletowe kwiaty. Pokryte są włoskami. |
Również niektóre drzewa i krzewy charakteryzują się wczesnym kwitnieniem. Są to:
![]() |
Wawrzynek wilczełyko – jest to wczesny i efektownie kwitnący krzew. Ma różowe, odurzająco pachnące kwiaty. |
![]() |
Kaliny – krzewy mało wymagające, jeśli chodzi o glebę. Dorastają do 1-2 metrów wysokości. Najczęściej ich pąki są białe, jasnoróżowe lub purpurowe. |
![]() |
Leszczyny i wierzby – nie są tak kolorowe, a jednak również zwiastują rychłe nadejście wiosny. Ich charakterystyczne kotki, bazie pojawiają się przed rozwojem liści. |
Po zimowym spoczynku ziemia, która teraz budzi się do życia, jest pełna energii. Pora zakasać rękawy i zacząć prace w ogrodach, na działkach. Porządkujemy, przekopujemy i sadzimy. Wkrótce ziemia odwdzięczy nam się pięknymi kolorami oraz pysznymi owocami i warzywami.
Zapraszamy na szkolenie podstawowe stosowania ŚOR
Przygotowane przez Sebastian WoźniakZespół Doradczy w powiecie nowotomyskim w dniach 30-31.03.2016 rok organizuje w Sielinku szkolenie z zakresu stosowania środków ochrony roślin.
Szkolenie to jest tzw. PODSTAWOWE, czyli skierowane dla osób które nigdy nie posiadały uprawnień do stosowania środków ochrony roślin.
Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do zapisania się na listę uczestników pod numerem tel: 519 623 306 lub u doradców gminnych na terenie powiatu nowotomyskiego.
Opracował: Sebastian Woźniak, ZD NWT
Więcej...
Jubileuszowa X wystawa Międzynarodowych Targów Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Gardenia to ulubione targi mieszkańców gminy Rychwał.
Już po raz piąty z rzędu biuro gminne WODR w Rychwale przy współpracy Urzędu Miasta i Gminy Rychwał zorganizowało wyjazd, który także był jubileuszowy. Na Gardenię wybrali się stali bywalcy, którzy dzieląc się wiedzą na temat nowych trendów zarazili swoją miłością do ogrodnictwa nowych uczestników. Choć było zimno i wietrznie wszyscy byli pełni entuzjazmu. Co można było obejrzeć – zapraszam do galerii. A dodatkowo: były rurki z kremem, rogaliki oraz kawa i herbata na śniadanie i podwieczorek, potem także wielkie zakupy drzewek, krzewów, sadzonek, cebulek, bylin, doniczek, wikliny, nasion, narzędzi itp., a w drodze powrotnej humor i śpiewanie piosenek biesiadnych. Takie wyjazdy studyjne to świetny sposób na integrację społeczności wiejskiej. Po nim pozostają zacieśnione przyjaźnie, wymiana doświadczeń, nawiązane nowe znajomości i piękne ogrody w całej gminie. Można spodziewać się, że wkrótce powstanie np.: Towarzystwo Przyjaciół Gardenii, które zrzeszać będzie miłośników ogrodnictwa z Rychwała.
Dziękuję wszystkim uczestnikom za udział w wyjeździe i zapraszam za rok. Specjalne podziękowania składam panu Burmistrzowi Rychwała za wspieranie wielu wyjazdów organizowanych we współpracy z WODR w postaci finansowania autokaru.
Doradca rolny ZD w powiecie konińskim Zofia Stempin
zdjęcia: Liliana Tatara
Galeria
-
-
ozdoba ogrodowa ozdoba ogrodowa
-
różne akcesoria różne akcesoria
-
-
samojezdne kosiarki samojezdne kosiarki
-
ozdobne kamienie ozdobne kamienie
-
ceramika ceramika
-
krasnali na szczęście nie było krasnali na szczęście nie było
-
ozdobne żyrandole ozdobne żyrandole
-
miejsce zabaw dla maluchów miejsce zabaw dla maluchów
-
pomysłowe zagospodarowanie pomysłowe zagospodarowanie
-
miejsce do posiedzenia miejsce do posiedzenia
-
bardzo wygodne bujaki bardzo wygodne bujaki
-
kompozycje kompozycje
-
donice donice
-
ozdoby ogrodowe ozdoby ogrodowe
-
meble ogrodowe meble ogrodowe
-
tłumy, tłumy .... tłumy, tłumy ....
-
troszkę większe kosiarki troszkę większe kosiarki
-
handel kwitł handel kwitł
https://archiwum.wodr.poznan.pl/pomoc-zwizana-z-wystpieniem-szkod-wywoanych-niekorzystnymi-zjawiskami-atmosferycznymi/itemlist?start=3906#sigProId9b3abdd778
Wielkopolskie Forum Rolnicze w powiecie krotoszyńskim
Przygotowane przez Piotr SzkudlarekDnia 8 marca 2016 r w murach Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Józefa Marcińca w Koźminie Wielkopolskim odbyło się coroczne Forum Rolnicze.
Zaproszonych gości oraz uczestników Forum powitał Przewodniczący Rady Powiatowej Wielkopolskiej Izby Rolniczej Pan Sławomir Szyszka. W imieniu władz gminy i powiatu gości i uczestników spotkania powitał Burmistrz Miasta i Gminy Koźmin Wielkopolski Maciej Bratborski oraz Starosta krotoszyński Pan Stanisław Szczotka.
Dyrektor szkoły Pani Ilona Bałoniak skierowała słowa powitania do wszystkich
w imieniu gospodarzy obiektu, zaprezentowała szkołę, jej ofertę edukacyjną oraz wyniki dydaktyczne uczniów.
Wykłady rozpoczął prezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej Pan Piotr Walkowiak. W swoim wystąpieniu przedstawił aktualną sytuację w rolnictwie. Skupił się głównie na omówieniu wsparcia dla producentów trzody i mleka oraz na szacowaniu szkód w uprawach.
Następnie głos zabrali przedstawiciele Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w osobach Zastępcy Dyrektora Pani Lidii Czechak oraz pracownika Biura Wsparcia Inwestycyjnego Pana Janusza Leśniewskiego, który omówił program PROW na lata 2014-2020.
W dalszej części Pan Leszek Iliński z Agencji Nieruchomości Rolnych przedstawił aktualności dotyczące obrotu gruntami rolnymi.
Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu reprezentowała Pani Dyrektor Elżbieta Kaczmarek, która przedstawiła działalność ośrodka oraz podziękowała rolnikom za dotychczasową współpracę, zachęcając jednocześnie do dalszego korzystania z usług ośrodka.
Następnie Pani dr Anna Lis-Wlazły z Inspektoratu Weterynarii omówiła aktualną sytuacją dotyczącą zdrowotności zwierząt hodowlanych na terenie powiatu.
Po krótkiej przerwie swoją ofertę przedstawiły BS Krotoszyn oraz BGŻ BNP Paribas, a także firmy zajmujące się produkcją i dystrybucją ogniw fotowoltaicznych. Oferta przeznaczona była zarówno dla gospodarstw rolnych jak i dla użytkowników indywidualnych. Z przedstawicielami banków i firm można było porozmawiać indywidualnie w kuluarach.
Forum Rolnicze zakończył występ kabaretu „Helka” z Rozdrażewa oraz losowanie nagród wśród uczestników.
Tekst i foto
Piotr Szkudlarek
WODR Poznań
Konkurs na najlepszy obiekt turystyki na obszarach wiejskich w Wielkopolsce – zgłoszenia do 15 V 2016 r.
Napisane przez Dorota Jakowczuk-GregulecUrząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego ogłosił nabór zgłoszeń do X edycji „Konkursu na najlepszy obiekt turystyki na obszarach wiejskich w Wielkopolsce”.
Zgłoszenia do konkursu będą przyjmowane do 15 maja 2016 roku.
Celem konkursu jest promocja wielkopolskiej wsi jako miejsca wypoczynku, a także motywacja jednostek turystycznych i agroturystycznych, zwłaszcza tych małych, do podnoszenia standardu usług i wzbogacania oferty.
W konkursie oceniane są trzy kategorie obiektów:
- Gospodarstwo agroturystyczne w funkcjonującym gospodarstwie rolnym.
- Obiekt bazy noclegowej o charakterze wiejskim.
- Obiekt na terenach wiejskich o charakterze np. terapeutycznym, edukacyjnym, rekreacyjnym itp. wykorzystujący tradycje i walory wsi.
Kandydatów do konkursu mogą zgłaszać: starostowie, wójtowie i burmistrzowie miast i gmin, organizacje agroturystyczne i turystyczne, Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Wielkopolska Izba Rolnicza, związki branżowe i organizacje społeczno-zawodowe rolników oraz Lokalne Grupy Działania programu LEADER. Ponadto do konkursu mogą się również zgłaszać samodzielnie gestorzy i właściciele obiektów z pieczęcią gminy na zgłoszeniu, potwierdzającą przyjęcie do wiadomości przez burmistrza/wójta faktu przystąpienia obiektu do konkursu.
Szczegółowe informacje dotyczące X edycji konkursu (regulamin, arkusz zgłoszenia obiektu, kryteria oceny, oświadczenie o wyrażenie zgody na udział w konkursie) znajdują się na stronie internetowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego: www.umww.pl oraz na stronie internetowej Wielkopolskiego Turystycznego Serwisu Regionalnego: www.wielkopolska.travel/agroturystyka.
Za zajęcie I, II i III miejsca oraz za wyróżnienia w każdej kategorii ocenianych obiektów Zarząd Województwa Wielkopolskiego przyzna dyplomy oraz nagrody finansowe. Przedsięwzięciom nietuzinkowym, służącym integracji społecznej oraz szeroko pojętej edukacji, może zostać przyznana nagroda specjalna – njczęściej jest to również nagroda finansowa.
Laureaci i obiekty wyróżnione w konkursie są objęci działaniami promocyjnymi prowadzonymi przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego takimi, jak: publikacje na stronach internetowych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego i Wielkopolskiego Turystycznego Serwisu Regionalnego, publikacje w prasie lokalnej, telewizji regionalnej, wydanie i rozpowszechnianie katalogu, w którym ujęci są wszyscy laureaci konkursu, na targach turystycznych oraz podczas innych wydarzeń promujących nasz region.
W dniu 10 marca 2016r. w sali konferencyjnej P.R.H „Gałopol” Sp. z o.o. w Gałowie odbyło się szkolenie na temat: "Rozpoznawanie zakażeń i zwalczanie gruźlicy bydła". Spotkanie zorganizowali Powiatowy Lekarz Weterynarii w Szamotułach Robert Łęgosz oraz Prezes Przedsiębiorstwa Rolniczo – Hodowlanego „Gałopol” Marian Pankowski ze względu na występowanie tej jednostki chorobowej na terenie powiatu i jej wpływ na rozwój hodowli bydła.
Zgromadzonych powitał pan Marian Pankowski i przedstawił krótką charakterystykę gospodarstwa , które prowadzi. Następnie doktor Robert Łęgosz omówił ogniska chorobowe zaobserwowane na terenie powiatu.
Prelegentem na tym spotkaniu był pan dr Marek Lipiec, pracownik naukowy Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach.
Zdjęcia: Eugeniusz Wiśniewski
Galeria
-
Prezez PRH "Gałopol" Marian Pankowski Prezez PRH "Gałopol" Marian Pankowski
-
Uczestnicy szkolenia Uczestnicy szkolenia
-
Uczestnicy szkolenia Uczestnicy szkolenia
-
Uczestnicy szkolenia Uczestnicy szkolenia
-
Powiatowy Lekarz Weterynarii Robert Łęgosz Powiatowy Lekarz Weterynarii Robert Łęgosz
-
Uczestnicy szkolenia Uczestnicy szkolenia
-
Uczestnicy szkolenia Uczestnicy szkolenia
-
Powiatowy Lekarz Weterynarii Robert Łęgosz Powiatowy Lekarz Weterynarii Robert Łęgosz
-
Dr Marek Lipiec Dr Marek Lipiec
-
Uczestnicy szkolenia Uczestnicy szkolenia
-
Uczestnicy szkolenia Uczestnicy szkolenia
-
Dr Marek Lipiec Dr Marek Lipiec
https://archiwum.wodr.poznan.pl/pomoc-zwizana-z-wystpieniem-szkod-wywoanych-niekorzystnymi-zjawiskami-atmosferycznymi/itemlist?start=3906#sigProId22c78a6d86