Do świąt zostało już tylko kilka dni, więc najwyższa pora, żeby zadecydować jakie potrawy będą w tym roku cieszyły nasze podniebienia. Staramy się zadowolić gusta i spełnić życzenia kulinarne domowników. Święta Bożego Narodzenia powinny mieć rodzinny charakter, a dla wielu z nas kojarzą się z tradycyjnymi smakami , które zapamiętaliśmy z dzieciństwa. Taki szczególny smak i zapach tradycji mają z pewnością pierniki. Dlatego zachęcam do wspólnego pieczenia ,bo warto kultywować rodzinne tradycje, które tworzą więź między pokoleniami.
A oto kilka propozycji na ciasta piernikowe i pierniczki
Piernik z powidłami
Składniki:3 szklanki mąki, 3 jajka, 1 szklanka cukru, 1/ 2 kostki margaryny, 1 szklanka letniego mleka, 1 łyżeczka cynamonu, 2 łyżeczki sody oczyszczonej, 2 łyżki kakao, 50 dag powideł, polewa czekoladowa
Wykonanie :jajka utrzeć z cukrem i roztopioną margaryną. Kolejno dodawać mleko, cynamon, kakao i mąkę wymieszaną z sodą. Utrzeć wszystkie składniki, na końcu dodać pół porcji powideł i wymieszać. Wylać ciasto na blaszkę wyłożona papierem i piec około 45 minut w temperaturze 200⁰C. Po wystudzeniu piernik przekroić,przełożyć powidłami i polać polewą czekoladową.
KGW Krzyżanki
Piernik przekładany
Składniki:2 szklanki kwaśnego mleka ( lub kefiru), 3 szklanki mąki, ½ szklanki oleju, 2łyżki dżemu, 1 szklanka cukru, 2 łyżki kakao, 2 płaskie łyżki sody oczyszczonej, 1 cukier waniliowy, 1 opakowanie przyprawy do pierników
Polewa: 10 dag margaryny, 10 dag cukru pudru, 2 łyżki mleka, 1,5 łyżki kakao, 1 płaska łyżka mąki ziemniaczanej
Wykonanie :mąkę połączyć z cukrem, wlać mleko i olej. Dodać pozostałe składniki i dokładnie wymieszać. Wylać na blaszkę i piec w temperaturze 180⁰C około 40 minut. Po ostudzeniu przekroić i przełożyć dżemem. Z podanych składników przygotować polewę i polać piernik . Można posypać łuskanymi orzechami włoskimi.
KGW Dębno Polskie
Piernik
Składniki:30 dag miodu, 1 paczka przyprawy do pierników, 5 dag masła, 5 jajek, 20 dag cukru, 50 dag mąki, 1 dag sody oczyszczonej, 5 dag rodzynek, 5 dag łuskanych orzechów włoskich
Wykonanie :w rondelku miód rozpuścić z przyprawami, dodać 2 łyżki wody. Tłuszcz utrzeć z cukrem i żółtkami. Do masy dodać mąkę, syrop z miodu, pianę z białek i sodę rozpuszczoną w łyżce wody. Na końcu dodać rodzynki i posiekane orzechy włoskie. Ciasto wylać na blaszkę (posmarowaną tłuszczem, wysypaną mąką),piec około 35 minut w temperaturze 200⁰C. Można polać polewą z białej czekolady.
KGW Pępowo
Piernik wylewany
Składniki:1,5 szklanki przecieru z jabłek, 1,5 szklanki cukru, 0,5 kostki margaryny, 2 łyżki kakao, 3 jajka, 2 szklanki mąki, 2 łyżeczki sody oczyszczonej, 1 opakowanie przyprawy do pierników
Wykonanie: cukier, margarynę i przecier jabłkowy zagotować i ostudzić. Dodawać na przemian żółtka i mąkę, ucierać. Na końcu dodać sodę i przyprawę do pierników, wszystko dobrze utrzeć . Białka ubić, dodać d o masy i delikatnie wymieszać. Wylać na blaszkę wyłożoną papierem, piec około 45 minut w temperaturze 180⁰C.
Zdzisława OstrowskaPakosław
Pierniki wykrawane
Składniki:1kg mąki, 0,5 l miodu, ¾ szklanki cukru, 1 kostka margaryny, 1 łyżka smalcu,1 opakowanie przyprawy do pierników, 5 jajek, 1 łyżeczka amoniaku, 1,5 łyżeczki sody oczyszczonej,1 łyżka ciemnego kakao
Wykonanie: mąkę przesiać, dodać cukier, amoniak, sodę, przyprawę do pierników i kakao. Wymieszać, zrobić dołek, wlać miód, roztopiony tłuszcz i wbić jajka. Zagnieść ciasto, potem ciasto pokroić na plastry, każdy plaster rozwałkować na grubość pół centymetra i wykrawać foremką pierniki. Piec około 15 minut w temperaturze 160-180⁰C.
Ewa Kozak
KGW Pawłowice
Pierniki drobne ( przepis z Kuchni wielkopolskiej )
Skladniki:1,5 szklanki mąki, 2 łyżki cukru na karmel, 3 łyżki wody na karmel,2,5 łyżki miodu, 3 łyżki cukru, 2 łyżki margaryny, przyprawa do pierników, 1 jajko, 1 łyżeczka cynamonu, 2 łyżeczki sody oczyszczonej, 1łyżka śmietany
Wykonanie: mąkę przesiać, wbić jajko. Na patelni zrumienić 2 łyżki cukru na brązowy kolor, dodać 3 łyżki wrzącej wody, wymieszać i zagotować- zrobić karmel. Roztopić margarynę z miodem, dodać cukier, przyprawę korzenną do pierników, cynamon i karmel. Lekko schłodzić , wlać do mąki i zarobić ciasto. Dodać śmietanę wymieszaną z sodą - całość wymieszać i dobrze wyrobić. Rozwałkować ciasto na grubość około pół centymetra. Wykrawać foremkami pierniczki. Układać na blaszce, piec w nagrzanym piekarniku przez 25 minut.
Alicja Nowak
Dział ROWPiA
Świąteczne wypieki foto: Waleńska |
MAGIA ŚWIĄT
Święta Bożego Narodzenia kryją w sobie niepowtarzalną magię. Do świąt zostało już tylko kilka dni, więc najwyższa pora, żeby zadecydować jakie potrawy będą w tym roku cieszyły nasze podniebienia. Staramy się zadowolić gusta i spełnić życzenia kulinarne domowników. Święta Bożego Narodzenia powinny mieć rodzinny charakter, a dla wielu z nas kojarzą się z tradycyjnymi smakami , które zapamiętaliśmy z dzieciństwa. Taki szczególny smak i zapach tradycji mają z pewnością pierniki. Dlatego zachęcam do wspólnego pieczenia , bo warto kultywować rodzinne tradycje, które tworzą więź między pokoleniami.
A oto kilka propozycji, które prezentują Panie z KGW w powiecie gostyńskim.
Piernik z powidłami
Składniki:3 szklanki mąki, 3 jajka, 1 szklanka cukru, 1/ 2 kostki margaryny, 1 szklanka letniego mleka, 1 łyżeczka cynamonu, 2 łyżeczki sody oczyszczonej, 2 łyżki kakao, 50 dag powideł, polewa czekoladowa
Wykonanie :jajka utrzeć z cukrem i roztopioną margaryną. Kolejno dodawać mleko, cynamon, kakao i mąkę wymieszaną z sodą. Utrzeć wszystkie składniki, na końcu dodać pół porcji powideł i wymieszać. Wylać ciasto na blaszkę wyłożona papierem i piec około 45 minut w temperaturze 200⁰C. Po wystudzeniu piernik przekroić,przełożyć powidłami i polać polewą czekoladową.
KGW KRZYŻANKI
Piernik
Składniki:30 dag miodu, 1 paczka przyprawy do pierników, 5 dag masła, 5 jajek, 20 dag cukru, 50 dag mąki, 1 dag sody oczyszczonej, 5 dag rodzynek, 5 dag łuskanych orzechów włoskich
Wykonanie :w rondelku miód rozpuścić z przyprawami, dodać 2 łyżki wody. Tłuszcz utrzeć z cukrem i żółtkami. Do masy dodać mąkę, syrop z miodu, pianę z białek i sodę rozpuszczoną w łyżce wody. Na końcu dodać rodzynki i posiekane orzechy włoskie. Ciasto wylać na blaszkę (posmarowaną tłuszczem, wysypaną mąką),piec około 35 minut w temperaturze 200⁰C. Można polać polewą z białej czekolady.
KGW PĘPOWO
,,KATARZYNKA’’
BISZKOPT: 7 jaj, 25 dkg cukru, 15 dkg mąki pszennej, 15 dkg mąki ziemniaczanej, 1 łyżeczka proszku do pieczenia, 2 łyżki kakao
KREM: ¾ litra mleka, 1 szklanka cukru, 2 cukry waniliowe, 2 łyżki maki pszennej, 2 łyżki mąki ziemniaczanej, 1 kostka margaryny, 1 słoik powideł, 5 paczek pierników ,, KATARZYNEK’’( bez polewy),
SPOSÓB WYKONANIA:
Ugotować mleko, cukier, cukier waniliowy, dodać w odrobinie mleka, mąkę i ugotować budyń. Jak ostygnie zmiksować z kostką margaryny.
Biszkopt przeciąć na pół, na pierwszą warstwę ułożyć powidła, masa , ,, Katarzynki’’, masa i nakrywamy drugą częścią biszkoptu. Wierzch polewamy polewą czekoladową.
KGW TRZECIANÓW
MAKOWIEC ŚNIEŻNY
Biszkopt jasny
Masa makowa: 25 dkg maku ( dwukrotnie mielony) 10 dkg cukru kryształu, 3 białka, 2 łyżki miodu naturalnego, 125 ml słodkiego mleka, Olejek migdałowy, 20 dkg bakalii (rodzynki, orzechy)
Wszystkie składniki wymieszać i smażyć na wolnym ogniu, aż do uzyskania gęstej masy.
Masa orzechowa: 20 dkg masła, 10 dkg cukry pudru, 15 dkg orzechów włoskich mielonych, 125 ml mleka, 3 żółtka, Spirytus
Mleko zagotować i zalać orzechy i wymieszać. Ostudzić. Masło utrzeć z cukrem, dodać żółtka, przestudzone orzechy i spirytus. Dobrze wymieszać.
Masa śmietanowa: 500 ml śmietany 30%, 3 łyżki żelatyny, 3 łyżki cukru pudru.
Śmietanę ubić, dodać cukier i żelatynę rozpuszczoną w 0,5 szkl gorącej wody.
Biszkopt- masa makowa- masa orzechowa- masa śmietanowa- polewa.
KGW LUDWINOWO
PLACEK CZEKOLADOWE CUDO Z ORZECHAMI
Biszkopt ciemny.
Masa: 0,5 l mleka, 1 budyń śmietankowy + 2 łyżeczki kartoflanki, 1 margaryna palma, 1 czekolada mleczna+ 2 łyżki mleka, 0,5 czekolady gorzkiej, 100 dkg orzechów,
Wykonanie:
Ugotować budyń, margarynę utrzeć, dodać zimny budyń i rozpuszczoną w kąpieli wodnej czekoladę mleczną. Pokroić na drobne kawałki czekoladę gorzką i orzechy, dodać do masy. Masę wyłożyć na biszkopt. Śmietanę ubić z śmietan-fiksem i wyłożyć na masę. Podsmażyć 100 dkg wiórków kokosowych i 50 dkg orzechów na 3 łyżkach tłuszczu i 3 łyżkach cukru. Po wystygnięciu przykryć masą ze śmietany.
KGW ZALESIE
MAKOWIEC ŚNIEŻNY
Upiec cienki biszkopt jasny.
Masa I: 25 dkg maku, 10 dkg cukru kryształu, 3 białka, 2 łyżki miodu, ½ szkl słodkiego mleka, Olejek migdałowy, 20 dkg bakalii (rodzynki, płatki migdałowe, kostka z ananasa lub papai)
Wykonanie:
Wszystkie składniki dobrze wymieszać i smażyć na wolnym ogniu, ciągle mieszając, aż do uzyskania gęstej masy.
Masa II: ½ l śmietany kremówki, 3 łyżki żelatyny, 2-3 łyżki cukry pudru
Wykonania:
Żelatynę rozpuścić w ¼ szklanki wody. Śmietanę ubić z cukrem, dodając letnią żelatynę. Wymieszać.
Masa III: 20 dkg masła, 10 dkg cukru pudru, 15 dkg orzechów mielonych, ½ szklanki mleka, 3 żółtka, Spirytus do smaku
Wykonanie:
Mleko zagotować, zalać orzechy i wymieszać. Masło utrzeć z cukrem, dodać żółtka, przestudzone orzechy i spirytus.
Przełożenie ciasta:
Biszkopt- masa I- masa II, masa III- polewa.
KGW MAGDALENKI
PLACEK Z ,, KATARZYNKAMI’’
Biszkopt ciemny: 6 jaj, 6 łyżek wody niegazowanej, 1 1/3 szkl cukru, 0,5 szkl mąki tortowej, 0,5 szkl mąki kartoflanki, 2 łyżki proszku do pieczenia, 2 łyżki kakao
Biszkopt posmarować dżemem porzeczkowym, ułożyć ,, Katarzynki’’ bez czekolady, potem polać je gotowaną gorącą masą, na masę wystudzoną polać polewę (chłodną).
Masa budyniowa: ½ l mleka, 1 łyżka czubata mąki tortowej, 1 łyżka czubata mąki ziemniaczanej, ½ szkl cukru, 2 cukry waniliowe, 1 kostka masła,
Odlać trochę mleka. Pozostałe mleko zagotować z cukrami i masłem. Mąki rozrobić z mlekiem. Ugorować budyń takim gorącym polać katarzynki ułożone na placku.
Polewa: ½ kostki margaryny, 5 łyżek cukru pudru, 3 łyżki kakao, 1 kubek gęstej śmietany 12%, 1 łyżka żelatyny namoczona w 2 łyżkach wody zimnej.
Wszystko razem zagotować ciągle mieszając. Wystudzoną polewą polać zimny budyń ( zimną polewą).
Druga polewa:
5 kostek czekolady gorzkiej, to zagotować Do zimnego dodać 1 żółtko
5 kostek czekolady mlecznej, dobrze wymieszać i na końcu
1/6 kostki margaryny z murzynkiem ubite białko.
Układanie:
Biszkopt, dżem, Katarzynki, budyń, polewa na śmietanie, biszkopt posmarowany dżemem, polewa na śmietanie, druga polewa.
KGW WILKONICE
ŚWIĄTECZNA CHOINKA
Ciasto: 5 jaj, 1 szklanka mąki, 1 szklanka cukru, ¼ szklanki oleju, 1 łyżeczka proszku do pieczenia, ½ szklanki orzechów mielonych, ½ szklanki maku (suchy)
Masa: ½ litra mleka, 2 opakowania budyniu śmietankowego bez cukru, 1 kostka masła, ½ szklanki cukru pudru
Ponadto: ½ szklanki wódki, dżem czarnej porzeczki, rodzynki, wiórki kokosowe, migdały lub orzechy, polewa czekoladowa
1 Ciasto:
Białka oddziel od żółtek i ubij z cukrem na puszystą pianę. Dodaj żółtka, wymieszaj delikatnie łyżką. Dodaj przesianą mąkę z proszkiem do pieczenia. Na koniec , powoli mieszając dodaj olej. Ciasto podziel na dwie części. Do pierwszej dodaj orzechy, do drugiej suchy mak. Ciasto wylej na przemian na blachę(można w tortownicy jako tort). Piecz biszkopt przez 30–35 minut w temperaturze 180 stopni C.
2 Masa:
Ugotowany i ostudzony budyń utrzyj z cukrem pudrem i masłem.
Ostudzone ciasto podziel na pół i skrop alkoholem. Na spod wyłóż ¾ masy budyniowej i przykryj drugą połową ciasta. Resztę masy rozsmaruj na wierzchu. Na masę nałóż dżem, posiekane migdały, orzechy i namoczone wcześniej rodzynki. Polej polewą czekoladową, zrób zygzaki i posyp kokosowymi, dekoracja według uznania. Wstaw do lodówki.
KGW GŁUCHÓW
Opracowała:
Alicja Nowak -gł. specjalista ROWPiA
Małgorzata Waleńska- doradca
Należy pamiętać, że świeżo pozyskane drewno (prosto z lasu) ma wilgotność na poziomie 80% (jest to wartość wilgotności bezwzględnej, czyli stosunek masy wody zawartej w drewnie do masy substancji drzewnej), natomiast wilgotność pożądana to 15-25%. Drewno o wyższejwilgotności składowane w nieprzewiewnych pomieszczeniach, szczególnie w ciepłej porze roku, niemalże natychmiast ulega niekorzystnym procesom – zaparza się (np.: brzoza, olsza, osika), opanowuje je sinizna (iglaste) i ostatecznie zgnilizna (wszystkie gatunki).
Obniżenie poziomu wilgotności jest niezbędne. W celu zmniejszenia ilości wody w drewnie opałowym, musi być ono po rozdrobnieniu na polana suszone przez okres przynajmniejjednego roku. Suszenie jest także niezbędne z innego powodu. Każdy, kto chociaż raz próbował spalić mokre drewno wie, że pali się ono gorzej niż suche, o ile pali się w ogóle!
Są gatunki, których drewno będąc mokre jest wyjątkowo oporne na spalenie, jak np. świerk, są też takie, które będąc mokre palą się dość dobrze, jak np. topole. Nie zmienia to jednak prawdy podstawowej. Drewno wysuszone każdego gatunku pali się lepiej od swojego mokregoodpowiednika. Dzieje się tak dlatego, ponieważ w drewnie o większej wilgotności znajduje się woda, która się przecież nie pali a musi zostać z drewna odparowana. Najlepiej ten proces obrazuje gęsty biały dym (o dużej zawartości pary wodnej) pochodzący ze spalania mokrego drewna. Im drewno bardziej suche, tym dym bardziej przezroczysty. Ponieważ woda ma niezwykle duże ciepło parowania, potrzeba jest dużo energii do jej przeprowadzenia w stangazowy.
Tak więc oprócz tego, że mokre drewno pali się o wiele słabiej, to dodatkowo występują straty energii w nim zawartej w stosunku do możliwości potencjalnych. Drewno świeże (bezpośrednio po ścince - o wilgotności 80%) ma wartość opałową niższą o około 40%w stosunku do drewna składowanego w bardzo przewiewnym pomieszczeniu przez ponad rok (o wilgotności 15%).
Marek Szymański, dr inż., specj. ds. leśnictwa
Opracowano na podstawie artykułu R. Kimbar, M. Szymański. Co należy wiedzieć kupując pilarkę? cz. I. Poradnik Gospodarski 2012r. nr 6.
Uprawa winorośli nie należy w Polsce do znaczącej, z powodu niekorzystnych warunków klimatycznych. Dzięki osiągnięciom hodowlanym mamy w doborze odmiany, które łączą w sobie wytrzymałość na mróz i niskie wymagania termiczne w okresie wegetacji z niezłym smakiem owoców. Nowe odmiany mieszańcowe i zmieniający się klimat, być może stworzą szansę na towarową uprawę winorośli w Polsce. Krzew winny należy do roślin długowiecznych i może (jak podają statystyki) owocować nawet przez 25 lat. Winorośl jest rośliną ciepłolubną i w warunkach Polski jego uprawę umożliwiają różnego rodzaju osłony. Zasadniczo w Polsce do towarowej uprawy winorośli nadają się najcieplejsze rejony kraju. Do nich należą tereny położone na południowy zachód od linii łączącej Gorzów Wlkp, Poznań, Łódź, Radom, Lublin i Chełm. Występowanie chorób i szkodników może powodować znaczne straty w plonowaniu. Dużą uwagę należy zwrócić na odpowiednią gęstość sadzenia roślin, właściwe cięcie, utrzymanie roślin w dobrej kondycji poprzez prawidłową agrotechnikę. Istotnym elementem jest również wycinanie krzewów porażonych przez choroby oraz usuwanie liści po zakończeniu wegetacji. Do znaczących chorób grzybowych i bakteryjnych w uprawie winorośli należą: mączniak rzekomy winorośli, mączniak właściwy winorośli, szara pleśń, rak bakteryjny. Na winorośli można zdiagnozować również choroby fizjologiczne. Omówić należy chlorozę oraz sektorowe zamieranie gron.
Chloroza wywoływana jest z reguły niedoborem żelaza. Przy nadmiernej ilości wapna jego pobieranie jest utrudnione, szczególnie na glebach ciężkich i wilgotnych lub zbyt suchych. Objawy uwidaczniają się na liściach młodych, które stopniowo żółkną a nerwy pozostają zielone. Przy silnej chlorozie liście przybierają kolor kremowo biały a ich brzegi zasychają. Temu zaburzeniu zapobiec można poprzez utrzymanie właściwego odczynu gleby oraz odpowiednie nawożenie, szczególnie żelazem. Do uzupełnienia tego pierwiastka można zastosować chelat żelaza lub siarczan żelazawy.
Sektorowe zamieranie gron jest także chorobą fizjologiczną, której objawy występują w okresie dojrzewania owoców. Na szypułkach gron z pobliżu rozgałęzień pojawiają się drobne, ciemne plamy, które stopniowo obejmują całe części szypułek. Takie jagody więdną i marszczą się. Zasadniczo choroba ta występuje razem z szarą pleśnią, która pojawia się w miejscach zamierania tkanek. Przyczynami powyższego zaburzenia fizjologicznego może być: brak wapnia i magnezu wywołany zbyt wysoką zawartością potasu w glebie, nieregularne nawadnianie oraz różnice temperaturowe między dniem a nocą. Zaleca się, aby w momencie osiągnięcia przez jagody wielkości groch wykonać zapobiegawczo oprysk roztworem siarczanu magnezu.
Do świąt zostało już tylko kilka dni, więc najwyższa pora, żeby zadecydować jakie potrawy będą w tym roku cieszyły nasze podniebienia. Staramy się zadowolić gusta i spełnić życzenia kulinarne domowników. Święta Bożego Narodzenia powinny mieć rodzinny charakter, a dla wielu z nas kojarzą się z tradycyjnymi smakami , które zapamiętaliśmy z dzieciństwa. Taki szczególny smak i zapach tradycji mają z pewnością pierniki. Dlatego zachęcam do wspólnego pieczenia ,bo warto kultywować rodzinne tradycje, które tworzą więź między pokoleniami.
A oto kilka propozycji na ciasta piernikowe i pierniczki
Piernik z powidłami
Składniki:3 szklanki mąki, 3 jajka, 1 szklanka cukru, 1/ 2 kostki margaryny, 1 szklanka letniego mleka, 1 łyżeczka cynamonu, 2 łyżeczki sody oczyszczonej, 2 łyżki kakao, 50 dag powideł, polewa czekoladowa
Wykonanie :jajka utrzeć z cukrem i roztopioną margaryną. Kolejno dodawać mleko, cynamon, kakao i mąkę wymieszaną z sodą. Utrzeć wszystkie składniki, na końcu dodać pół porcji powideł i wymieszać. Wylać ciasto na blaszkę wyłożona papierem i piec około 45 minut w temperaturze 200⁰C. Po wystudzeniu piernik przekroić,przełożyć powidłami i polać polewą czekoladową.
KGW Krzyżanki
Piernik przekładany
Składniki:2 szklanki kwaśnego mleka ( lub kefiru), 3 szklanki mąki, ½ szklanki oleju, 2łyżki dżemu, 1 szklanka cukru, 2 łyżki kakao, 2 płaskie łyżki sody oczyszczonej, 1 cukier waniliowy, 1 opakowanie przyprawy do pierników
Polewa: 10 dag margaryny, 10 dag cukru pudru, 2 łyżki mleka, 1,5 łyżki kakao, 1 płaska łyżka mąki ziemniaczanej
Wykonanie :mąkę połączyć z cukrem, wlać mleko i olej. Dodać pozostałe składniki i dokładnie wymieszać. Wylać na blaszkę i piec w temperaturze 180⁰C około 40 minut. Po ostudzeniu przekroić i przełożyć dżemem. Z podanych składników przygotować polewę i polać piernik . Można posypać łuskanymi orzechami włoskimi.
KGW Dębno Polskie
Piernik
Składniki:30 dag miodu, 1 paczka przyprawy do pierników, 5 dag masła, 5 jajek, 20 dag cukru, 50 dag mąki, 1 dag sody oczyszczonej, 5 dag rodzynek, 5 dag łuskanych orzechów włoskich
Wykonanie :w rondelku miód rozpuścić z przyprawami, dodać 2 łyżki wody. Tłuszcz utrzeć z cukrem i żółtkami. Do masy dodać mąkę, syrop z miodu, pianę z białek i sodę rozpuszczoną w łyżce wody. Na końcu dodać rodzynki i posiekane orzechy włoskie. Ciasto wylać na blaszkę (posmarowaną tłuszczem, wysypaną mąką),piec około 35 minut w temperaturze 200⁰C. Można polać polewą z białej czekolady.
KGW Pępowo
Piernik wylewany
Składniki:1,5 szklanki przecieru z jabłek, 1,5 szklanki cukru, 0,5 kostki margaryny, 2 łyżki kakao, 3 jajka, 2 szklanki mąki, 2 łyżeczki sody oczyszczonej, 1 opakowanie przyprawy do pierników
Wykonanie: cukier, margarynę i przecier jabłkowy zagotować i ostudzić. Dodawać na przemian żółtka i mąkę, ucierać. Na końcu dodać sodę i przyprawę do pierników, wszystko dobrze utrzeć . Białka ubić, dodać d o masy i delikatnie wymieszać. Wylać na blaszkę wyłożoną papierem, piec około 45 minut w temperaturze 180⁰C.
Zdzisława Ostrowska
Pakosław
Pierniki wykrawane
Składniki:1kg mąki, 0,5 l miodu, ¾ szklanki cukru, 1 kostka margaryny, 1 łyżka smalcu,1 opakowanie przyprawy do pierników, 5 jajek, 1 łyżeczka amoniaku, 1,5 łyżeczki sody oczyszczonej,1 łyżka ciemnego kakao
Wykonanie: mąkę przesiać, dodać cukier, amoniak, sodę, przyprawę do pierników i kakao. Wymieszać, zrobić dołek, wlać miód, roztopiony tłuszcz i wbić jajka. Zagnieść ciasto, potem ciasto pokroić na plastry, każdy plaster rozwałkować na grubość pół centymetra i wykrawać foremką pierniki. Piec około 15 minut w temperaturze 160-180⁰C.
Ewa Kozak
KGW Pawłowice
Pierniki drobne ( przepis z Kuchni wielkopolskiej )
Skladniki:1,5 szklanki mąki, 2 łyżki cukru na karmel, 3 łyżki wody na karmel,2,5 łyżki miodu, 3 łyżki cukru, 2 łyżki margaryny, przyprawa do pierników, 1 jajko, 1 łyżeczka cynamonu, 2 łyżeczki sody oczyszczonej, 1łyżka śmietany
Wykonanie: mąkę przesiać, wbić jajko. Na patelni zrumienić 2 łyżki cukru na brązowy kolor, dodać 3 łyżki wrzącej wody, wymieszać i zagotować- zrobić karmel. Roztopić margarynę z miodem, dodać cukier, przyprawę korzenną do pierników, cynamon i karmel. Lekko schłodzić , wlać do mąki i zarobić ciasto. Dodać śmietanę wymieszaną z sodą - całość wymieszać i dobrze wyrobić. Rozwałkować ciasto na grubość około pół centymetra. Wykrawać foremkami pierniczki. Układać na blaszce, piec w nagrzanym piekarniku przez 25 minut.
Alicja Nowak
Dział ROWPiA
Jak przedłużyć świeży wygląd świątecznego drzewka?
Przygotowane przez Magdalena Świątkowska
Święta Bożego Narodzenia zbliżają się wielkimi krokami, zatem czas wyruszyć po choinkę. Ale co zrobić, by cieszyła nasze oko nie tylko w grudniu, ale i w styczniu? Otóż trzeba o to zadbać już w momencie zakupu.
1. Im bliżej Świąt kupimy choinkę tym dłużej postoi. Wybierając warto zwrócić uwagę na rodzaj drzewka, mianowicie do wyboru mamy świerk, jodłę i sosnę.
Świerk pospolity zaczyna gubić igły już w momencie przyniesienia do domu, a po kilku tygodniach zrzuca je wszystkie.
Jodła kaukaska może stać w mieszkaniu nawet do 2 miesięcy nie gubiąc igieł, ale nie wprowadza do mieszkania zapachu lasu.
Sosna pospolita ze względu na rzadkie igły nie jest często wybieranym drzewkiem, za to osoby, które ją wybiorą będą cieszyły się żywicznym zapachem igieł, które długo utrzymują się na gałązkach.
2. Należy wybrać drzewko zdrowe, czyli takie, które ma ciemno zielone, gęsto osadzone igły, a gałązki są elastyczne i ciężko je złamać. Czubek choinki powinien być jasnobrązowy i prosty. Aby sprawdzić czy igły mocno trzymają się gałązek wystarczy nieco podnieść drzewko i uderzyć nim o ziemię. Brązowe końcówki igieł oznaczają najczęściej, że drzewko zostało przesuszone i nie wytrzyma do Nowego Roku.
3. Przed wniesieniem do mieszkania należy choinkę zahartować, zwłaszcza jeśli na zewnątrz są niskie temperatury. W tym celu należy zostawić ją na 1-2 dni w garażu, piwnicy, klatce schodowej lub postawić przy ścianie domu otulając agrowłókniną. Zbyt drastyczna zmiana
temperatury może spowodować szybkie osypywanie się igieł.
4. Stojak na choinkę powinien posiadać zbiornik z wodą (można dodać odżywkę do kwiatów ciętych, co spowoduje, że igły dłużej utrzymają swój zielony kolor oraz będą dłużej trzymały się gałązek). Woda powinna być uzupełniania codziennie.
Jeśli wsadzimy drzewko do donicy z piaskiem musimy zadbać, by ziemia cały czas była wilgotna. Choinka, gdy nie będzie miała dostępu do wody wytrzyma co najwyżej tydzień.
5. Drzewko można wstawić na kilka godzin do wiadra z ciepła wodą, co spowoduje, że pory otworzą się szerzej, a drzewko nabierze więcej wody i dłużej zachowa świeżość. Aby ułatwić pobór wody można najpierw przyciąć kilka cm pień (2-3 cm).
6. Drzewka nie lubią wysokiej temperatury, mocnego światła oraz przeciągów dlatego nie powinno stawiać się choinek blisko kaloryfera oraz okna. Jeśli stawiamy drzewko w salonie należy starać się utrzymać niższą temperaturę (ok. 20 stopni) oraz często go wietrzyć. Otwarte okno (pod warunkiem, że nie będzie przeciągu) na pewno nie zaszkodzi choince.
7. Należy codziennie gałązki spryskiwać zimną wodą lub starać się utrzymać w mieszkaniu wysoką wilgotność powietrza. Niska wilgotność spowoduje, że ze świerka opadną igły, a z jodły zaschną w pędach.
8. Aby choinka dłużej zachowała „świeżość” zamiast zwykłych lampek należy powiesić na niej oświetlenie LED, które wytwarza mniej ciepła niż tradycyjne żarówki, a przy tym pobiera mniej prądu.
9. Ozdoby choinkowe również powinny być rozwieszone na gałązkach proporcjonalnie do ich ciężaru.
Ciepło spalania i wartość opałowa to podstawowe parametry charakteryzujące drewno jako materiał opałowy. Ciepło spalania jest to ilość MJ, jaka powstaje przy spaleniu 1kg suchego paliwa i ochłodzeniu powstających spalin do temperatury otoczenia. Podczas ochładzania spalin ulega skropleniu para wodna, oddając ciepło utajone.
Pełną wartość ciepła spalania udaje się uzyskać jedynie w laboratorium. Waha się ona dla drewna suchego w granicach 20MJ. Przykładowo węgiel kamienny w zależności od jakości posiada wartość opałową od 16,7 do 29,3MJ/kg. Wartość opałowa czystego, pierwiastkowego węgla wynosi około 33,3MJ/kg. W warunkach normalnego spalania para wodna nie ulega skropleniu, nie oddając ciepła utajonego. Ciepło spalania pomniejszone o ciepło utajone pary wodnej nazywane jest wartością opałową drewna. Za wartość opałową drewna przyjmuje się przy obliczaniu zapotrzebowania na drewno opałowe 15MJ/kg. Taką wartość opałową posiada drewno o wilgotności bezwzględnej 15-25% (składowane przez 12-18 miesięcy). Dla gatunków iglastych o podanej powyżej wilgotności średnia wartość opałowa drewna jest wyższa o około 6%.Wartość opałowa drewna przeliczona na jednostki objętości (np. MJ/m3) nosi nazwę opałowej wartości właściwej. Koryguje ona wartość opałową drewna o gęstość poszczególnych gatunków.
Teoretycznie gatunki o cięższym drewnie powinny mieć wyższą opałową wartość właściwą. Mają one jednak, jak już wspomniano, niższe ciepłe spalania i wskutek tego przykładowo lżejsze drewno sosnowe ma wyższą opałową wartość właściwą w stosunku do cięższego drewna olchowego. Nie ma prostych zależności pomiędzy wartością opałową drewna i kory. Zależy to od gatunku drzewa, z którego drewno pochodzi. W niektórych przypadkach wartość opałowa kory jest nieznacznie niższa od wartości opałowej drewna (np. drewno sosnowe – różnica 2%), nieznacznie wyższa (np. świerk – różnica 1%), wysoka (drewno olchowe – 12%) lub bardzo wysoka (drewno brzozowe – wartość opałowa kory wyższa o 17%!).
W związku z tym nie ma żadnych przesłanek, aby korować drewno opałowe, zwłaszcza że z pewnością pozbawione korowiny drewno brzozowe włożone do kominka byłoby chyba jednym wielkim nieporozumieniem. Wbrew pozorom nawet przy drewnie opałowym estetyczne walory drewna są czasem niezmiernie istotne.
Marek Szymański, dr inż., specjalista ds. leśnictwa
Wykorzystano artykuł: R. Kimbar, M. Szymański, Co warto wiedzieć o drewnie opałowym. Część 1. Poradnik Gospodarski 2012 nr 4, s. 34-36.
Spotkanie opłatkowo-wigilijne w Rakowie w powiecie kępińskim.
Przygotowane przez Piotr TwardowskiOrganizatorami spotkania byli; Wójt Gminy Łęka Opatowska, Koło Gospodyń Wiejskich w Rakowie, oraz Maria Pieczara z Zespołu Doradczego w Kępnie.
W uroczystości wzięli udział; przedstawiciele Urzędu Gminy Łęka, radni gminni i powiatowi, WODR –ZD Kępno, Koła Gospodyń Wiejskich, Izby Rolnicze, sołtysi, Strażacy, prasa lokalna i osoby starsze z Rakowa. Program artystyczny w wykonaniu dzieci z przedszkola w Rakowie i Szkoły w Siemianicach przybliżył tradycję Świąt Bożego Narodzenia, oraz stworzył atmosferę uroczystości .
Wójt Gminy i zaproszeni goście złożyli zebranym życzenia świąteczne i noworoczne ,a Ksiądz odczytał fragment Ewangelii o Bożym Narodzeniu. Nadszedł czas na dzielenie się opłatkiem i składanie sobie najlepszych życzeń. Była to również okazja do spotkania znajomych, których nie widziało się wiele lat.
Podczas degustacji tradycyjnych wigilijnych potraw uczestnicy dyskutowali o bieżących sprawach wsi, gminy, rolnictwa, życia zawodowego i rodzinnego. Można było dostrzec wzruszenie podczas wspólnego śpiewu kolęd, szczególnie u osób starszych, którzy dziękowali organizatorom za zaproszenie i możliwość wspólnego spotkania.
Wzruszające było również odczytane podziękowanie i odśpiewane „sto lat" dla mnie za wieloletnią i wszechstronną współpracę z Kołami Gospodyń Wiejskich w gminie Łęka Opatowska. Ofiarowany storczyk będzie przypominał o wspólnych szkoleniach, pokazach, wyjazdach studyjnych, innych wielorakich przedsięwzięciach realizowanych w tej gminie.
Chór parafialny zaintonował śpiew kolęd, a goście je kontynuowali . Takie spotkania środowiskowe
są potrzebne, gdyż jednoczą ludzi i pozwalają „oderwać' się od szarej rzeczywistości życia i przenieść w radosną atmosferę świąt Bożego Narodzenia.
Z okazji Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku życzę wszystkim czytającym, Dyrekcji , Pracownikom WODR w Poznaniu, koleżankom i kolegom z terenu całego województwa :
WSZYSTKIEGO NAJLEPSZEGO: głębokiej wiary, niezłomnej nadziei, nieustającej miłości , zdrowia i radości na każdy dzień, spełnienia wszystkich marzeń, oraz Bożego Błogosławieństwa w życiu.
Maria Pieczara
Zespół Doradczy w powiecie kępińskim
Z okazji nadchodzących
Świąt Bożego Narodzenia
Pragniemy życzyć ,
Aby te dni, wypełniły szczególnie ciepłe chwile, spędzone w gronie najbliższych,
a w nowym 2014 roku życzymy zdrowia oraz realizacji postanowień i zamierzeń.
Kierownik oraz pracownicy
ZD w Pleszewie
Więcej...
Wymagania stawiane w zakresie alternatywnych źródeł energii znajdują konkretne efekty i zainteresowanie mieszkańców gminy Gizałki. Dla przypomnienia dodam, że odnawialne
źródła energii to: kolektory słoneczne na które mieszkańcy mogą otrzymać powyżej 45% dofinansowania z Banku Spółdzielczego lub z Banku Ochrony Środowiska. Istotne znaczenie powinny również spełniać panele fotowoltaiczne czy rośliny energetyczne.
W ostatnich latach na terenie naszej gminy obserwuje się duże zainteresowanie elektrowniami wiatrowymi. Budową i eksploatacją farm wiatrowych o dużej mocy zajmują się wyspecjalizowane firmy. Rozwój małych elektrowni wiatrowych, pracujących na potrzeby własne indywidualnych odbiorców energii, znajduje się dopiero w fazie początkowej. Z punktu widzenia możliwości wykorzystania wiatru do celów energetycznych charakteryzują go dwie wielkości: prędkość i powtarzalność. Optymalna średnia prędkość wiatru wynosi 4-25 m/s. Powtarzalność to suma godzin ok.2000 rocznie podczas, których wieje wiatr z określoną prędkością powyżej 4m/s. W gminie Gizałki ma powstać 17 elektrowni wiatrowych. W miejscowości Szymanowice powstał jeden z pierwszych wiatraków, który jest na ukończeniu. Na terenie gminy w przyszłym roku powstanie docelowa farma wiatrowa na obszarze miejscowości: Tomice, Szymanowice, Nowa Wieś, Ruda Wieczyńska.
Opracowała:
Marzena Latosińska
UPRAWA ZIEMNIAKÓW ODMIAN WCZESNYCH I BARDZO WCZESNYCH.
Przygotowane przez Izabela GrzesiakUprawa ziemniaków bardzo wczesnych i wczesnych, zajmuje dużą powierzchnię w strukturze zasiewów w naszej gminie. Kilka praktycznych uwag na temat tej uprawy.
Aby przyspieszyć zbiór ziemniaków należy je podkiełkować. Kiełkowanie rozpoczynamy w pierwszej dekadzie lutego w myśl zasady: im dłużej kiełkujesz, tym wcześniej kopiesz.
Aby uzyskać wysoki i dobrej, jakości plon ziemniaków trzeba 6 -8 tygodni przed sadzeniem ziemniaki wsypać do skrzynek, aby kiełkowały. W skrzynkę o wymiarach 40-60cm wsypujemy 15-17kg ziemniaków. Zaprawiamy w celu ochrony ziemniaków przed chorobami i szkodnikami preparatem Prestige Forte 370 FS. Ilość środka 60ml na 100kg bulw dawka wody 1500-2000ml .
Praktycznie zamaczamy skrzynki w tym preparacie. W pomieszczeniu gdzie wstawiamy skrzynki z ziemniakami powinna być temperatura 12-15 stopni C, wilgotność 90% oraz
oświetlenie naturalne dzienne 10 godzin. Ustawiamy skrzynki w ilości 8-10 skrzynek pionowo. Wskazane jest przestawianie skrzynek co 2 tygodnie w celu zapewnienia optymalnego
naświetlenia wszystkich ziemniaków. Ziemniaki bardzo wczesne i wczesne uprawia się na najlepszych glebach w gospodarstwie kompleksów glebowych pszennych dobrych /2/ i żytnich bardzo dobrych/4/. Jest dopuszczalna uprawa na słabszych kompleksach glebowych będących w wysokiej kulturze. Ziemniaki można uprawiać, zwłaszcza w latach suchych, na kompleksie zbożowo-pastewnym
Mocnym /8/. Najkorzystniejsze nachylenie pola – stok południowy. Stanowisko i nawożenie: Ziemniak nie przepada za obornikiem, jednak można go stosować tylko musi być spełniony warunek, że zasadzimy ziemniaka dopiero po 2-3 latach od stosowania obornika. Gdy ziemniak posadzimy 1 rok po zastosowaniu obornika spowodujemy to że bulwy ziemniak staną się mniej smaczne, ale najgorszą nie pożądaną cechą jest to że ziemniak będzie się źle przechowywał. Pod korzeń, czyli przed posadzeniem ziemniaka możemy zastosować nawozy mineralne takie jak saletrzak 250 kg/ha . Superfosfat potrójny 200 kg/ha i sól potasową w ilości 200 kg/ha.
Uprawa: Ziemniaki sadzimy pod koniec marca lub na początku kwietnia. Głębokość sadzenia nie powinna być duża gdyż spowolni to rozwój i wzrost ziemniaka. Ziemniak wschodzi dość długo, bo od 3 do 5 tygodni. Należy pamiętać żeby uzyskać lepszą jakość ziemniaka należy je systematycznie pryskać przed stonką i zarazą ziemniaczaną.
Nakłady na 1 ha wynoszą 7-12 tyś zł. Po 60 dniach od wschodów plon ziemniaków bardzo wczesnych i wczesnych wynosi 12-20 ton z 1 ha. Cena sprzedaży kształtuje się na poziomie 500-2000 zł za 1 tone.
Andrzej Otto – starszy doradca.
Rachunkowość rolna instrumentem kształtowania zdolności konkurencyjnej gospodarstw rolnych
Przygotowane przez Elżbieta Różańska„O konkurencyjności świadczą dochody i działalność inwestycyjna. Duże albo rosnące dochody informują o aktualnych przewagach (mocnej lub umacniającej się pozycji na rynku), działalność inwestycyjna natomiast na przystosowaniu się do zmieniającego otoczenia, co jest warunkiem trwałości przewag konkurencyjnych.” - Prof. drhab. Wojciech Jóźwiak IERiGŻ.
Odmienne warunki gospodarowania po 1989 r. sprawiły, że w polu ich działania pojawiło się wiele nowych wcześniej nieznanych wyzwań i towarzyszących im rodzajów ryzyka np. zbyt produktów, ceny zbytu produktów. Zatem jednym z nieodzownych warunków sprawnego funkcjonowania indywidualnych gospodarstw rolnych jest posiadanie przez kierownika gospodarstwa informacji o ich sytuacji ekonomicznej.
Postęp produkcyjny w gospodarstwach rolnych - czynnik warunkujący funkcjonowanie na rolniczej mapie gospodarczej - podnosi efektywność gospodarowania, ale jednocześnie komplikuje proces organizacji i zarządzania gospodarstwem rolnym. Pokonanie tych trudności warunkowane jest szybkim dostępem do niezbędnych informacji co jest warunkiem koniecznym do podejmowania prawidłowych decyzji w gospodarstwie. Informacja jest podstawą wyboru celów i zadań, sposobów i środków ich realizacji, warunkiem trafności sądów, decyzji i skutecznego postępowania. Bez niej nie ma racjonalnego planowania, dobrego przygotowania działań oraz maksymalnie efektywnej realizacji zadań. Zebranie informacji, a więc orientacja w tym „jak jest” pozwala odpowiedzieć na pytanie „dlaczego tak jest ?”, „co będzie?” i „jak postępować?”
Informacje powinny być :
- kompletne, tj. dostarczające możliwie wszystkie potrzebne fakty szczegóły,
- dokładne i prawdziwe,
- łatwo osiągalne istotne dla sprawy i aktualne,
- dostosowane do potrzeb decyzyjnych (właściwa forma i czas),
- o odpowiedniej częstotliwości dopływu i zasięgu czasowym,
- oryginalne oraz prezentowane w dogodnej dla odbiorcy formie.
Informacja jest potrzebna na każdym etapie procesu decyzyjnego, zwłaszcza jednak przy wprowadzeniu nowych rozwiązań w zmieniaj ących się warunkach gospodarowania W okolicznościach silnej konkurencji niezbędne są informacje o kosztach własnych.. Dostarczanie tych danych jest głównym zadaniem rachunku kosztów, który jest bardzo ważną częścią składową rachunkowości. Na rachunkowości spoczywa bowiem zadanie grupowania danych liczbowych i określanie zależności między procesami produkcyjnymi, a wysokością kosztów.
Rachunkowość rolna, a raczej jej ówczesna wersja, znana już była w starożytnych cywilizacjach.
W kręgu zainteresowania leżały głównie zbiory zbóż i pogłowie zwierząt inwentarskich. Jako produkty strategiczne dla wojska były one skrupulatnie ewidencjonowane i w części zagarniane przez państwo w ramach świadczeń obowiązkowych.
W starożytnym Rzymie zboże stanowiło istotny czynnik polityki społecznej. Już Juliusz Cezar w I wieku przed Chrystusem zarządził wydawanie darmowych przydziałów zboża najbiedniejszym obywatelom Wiecznego Miasta.. Korzystało z tego daru kilkadziesiąt tysięcy rodzin rocznie. Cesarska administracja musiała zatem stale znać stan zapasów dyspozycyjnych pszenicy, jak i źródeł W Polsce początki rachunkowości rolnej sięgają XI wieku. Spisywano składniki gospodarstw chłopskich, wchodzących w skład latyfundiów ziemskich celem ustalenia wymiaru świadczeń - daniny. Na bieżące potrzeby majątków rachunkowość „prowadziły” często osoby niepiśmienne; zamiast cyfr i liczb oznaczaj ących ilość worków, koszyków czy furmanek stosowano nacięcia na drewnie - stąd karbowi. W późniejszych wiekach ograniczano się raczej do inwentury majątkowej przydatnej przy zakupie i sprzedaży dóbr szlacheckich. Buchalterią rolniczą posiłkowali się co światlejsi polscy rolnicy w początkach XX w, jednak jej rozwój nastąpił dopiero po transformacji ustrojowej dwadzieścia lat temu.
Obecnie Polska jako członek Unii Europejskiej realizuje rachunkowość we wspólnotowym systemie Sieci Danych Rachunkowości Gospodarstw Rolnych Polski FADN.
Celem rachunkowości jest ukazanie w mierniku pieniężnym:
- stanu i ruchu zasobów gospodarstwa rolnego,
- źródeł ich finansowania,
- przebiegu i wyników działalności gospodarczej.
Na system rachunkowości składają się następujące główne jej części:
- księgowość,
- rachunek kosztów
- sprawozdawczość finansowa.
Księgowość ma za zadanie tworzenie bazy danych dla systemu rachunkowości. Zajmuje się ewidencj ą wszelkich zmian w maj ątku i kapitałach podmiotu gospodarczego. Zmiany mogą być ujmowane w jednostkach naturalnych (kg, t, m, szt.), wówczas mamy do czynienia z księgowością ilościową, lub też w jednostkach pieniężnych - księgowość wartościowa (finansowa).
Rachunek kosztów obejmuje działania służące odzwierciedleniu procesu zaopatrzenia, produkcji i bytu w ustalonym przedziale czasu.
Sprawozdawczość finansowa obejmuje zestaw informacji wytwarzanych przez system rachunkowości. To ewidencja działalności gospodarstwa i jego stanu finansowego.
Rolnik prowadzący zapisy rachunkowe:
- może na bieżąco kontrolować wyniki swojej działalności, między innymi rozliczenia z kontrahentami,
- podnosi swoj ą wiedzę z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym,
- posiada wiarygodną dokumentację (Raport Indywidualny - RI) do ewentualnego przedstawienia w obsługującym go banku,
- może porównać swoje wyniki produkcyjne i finansowe z innymi nie tylko poprzez wykonanie raportu porównawczego dla jego gospodarstwa przez IER i GŻ PIB, ale też dzięki wiedzy medialnej czy sąsiedzkiej,
- znając strukturę kosztów może podjąć działania w celu ich zmniejszenia,
- wie w końcu czy, dlaczego gdzie i ile „mu się nie opłaca” (opłaca).
Analiza kosztów produkcji jest obecnie szczególnie uzasadniona. Ich wielkość jest głównym czynnikiem opłacalności . Koszty rosną szybko, niektóre z nich w znacznym stopniu są zależne od rolnika, a więc mogą być przez niego regulowane - ograniczane. Znajomość wielkości poszczególnych kosztów pozwala wskazać, które z nich można minimalizować poprzez zmianę licznych czynników produkcji. Liczenie kosztów w gospodarstwach rolnych nie jest, niestety, powszechne. Spora jeszcze grupa rolników w miarę prawidłowo oceni „ na oko” bieżące plony, jednak zbiorów nie waży, nie zapisuje ich wielkości, w konsekwencji nie zna faktycznego ich zużycia. Aby ponosić zwiększone koszty wystarczy stracić z pola widzenia bieżące koszty produkcji.
Chociaż niechęć rolników do „papierów” i całej tej „buchalterii” jest zrozumiała, by nie napisać - sympatyczna, to jednak należy stanowczo podkreślić, że rejestracja zaszłości gospodarczych i składników maj ątkowych jest nieodzownym warunkiem sensownego zarządzania gospodarstwem rolnym. Rachunkowość jako instrument zarządzania z trudem, ale konsekwentnie znajduje akceptacj ę w świadomości kierowników gospodarstw rolnych. Coraz więcej rolników analizuje zaszłości i ich ekonomiczne skutki. Rachunkowość rolna staje się rolnikowi już nie tyle przydatna, co wręcz niezbędna. Stanowić zaczyna naturalną część jego warsztatu pracy i umiejętności.
Źródło: FADN - dr inż. Lech Goraj, mgr Elżbieta Olewnik
Pozyskiwanie środków finansowych na modernizację gospodarstw rolnych ze źródeł krajowych i UE
Przygotowane przez Elżbieta RóżańskaPropozycje reformy wspólnej polityki rolnej na lata 2014-2020
Budżet unijny na WPR w Polsce na lata 2014-2020 wyniesie (w cenach bieżących) nieco ponad 32 mld euro. W perspektywie finansowej 2014-2020 Polska uzyska na rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich nominalnie o około 12% więcej unijnych środków niż otrzymała w latach 2007-2013 (w okresie 2007-2013 budżet UE dla Polski na WPR wyniósł 28,6 mld euro w cenach bieżących - środki wypłacane w ramach WPR oraz kwoty wsparcia dla rolników określane w decyzjach administracyjnych podawane są w cenach bieżących).
- Polska będzie największym beneficjentem unijnych funduszy. Z ogółu funduszy spójności na wyrównanie poziomu rozwoju między krajami i regionami UE trafi do nas 23 % środków budżetu UE.
- Na polskie rolnictwo przeznaczonych zostało 32 mld euro -133,4 mld zł przez 7 lat.
Polska otrzymała znaczną kwotę na WPR. Więcej od nas mają tylko Francuzi, Niemcy, Hiszpanie i Włosi, a więc największe i najludniejsze kraje Unii Europejskiej. |
Środki finansowe z budżetu UE dla Polski w ramach płatności bezpośrednich i rozwoju obszarów wiejskich w latach 2007-2013 (mln EUR, ceny bieżące)
Rodzaj wsparcia |
2007 |
2008 |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
Łącznie 2007-2013 |
Płatności bezpośrednie |
1 264 |
1 579 |
1 877 |
2 192 |
2 477 |
2 788 |
3 045 |
15 222 |
Rozwój obszarów wiejskich |
1 990 |
1 933 |
1 971 |
1 936 |
1 861 |
1 857 |
1 851 |
13 399 |
Łącznie płatności PROW |
3 253 |
3 511 |
3 849 |
4 128 |
4 338 |
4 623 |
4 896 |
28 621 |
Źródło: Rozporządzenie Rady (WE) nr 1782/2003 oraz Rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009; Środki na rozwój obszarów wiejskich - decyzja KE z 27 kwietnia 2010 (2010/236/EU)
Środki dla Polski z budżetu UE w ramach płatności bezpośrednich i rozwoju obszarów wiejskich w latach 2014-2020 (mln EUR, ceny bieżące)
Rodzaj wsparcia |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
Łącznie 2014-2020 |
Płatności bezpośrednie |
2 970 |
2 987 |
3 005 |
3 022 |
3 042 |
3 062 |
3 062 |
21 148 |
Rozwój obszarów wiejskich |
1 570 |
1 567 |
1 565 |
1 563 |
1 561 |
1 559 |
1 556 |
10 941 |
Łącznie płatności PROW |
4 541 |
4 557 |
4 573 |
4 589 |
4 607 |
4 625 |
4 623 |
32 081 |
Źródło: skonsolidowane projekty rozporządzeń Rady i Parlamentu Europejskiego (dokumenty Rady nr 13294/13 REV1 oraz 13349/1/13 REV1)
Działania proponowane w ramach PROW - 2014- 2020:
- 1.1 Działanie „Transfer wiedzy i innowacji”
- 1.2 Działanie „Doradztwo”
- 1.3 Działanie „Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych”
- 1.4 Działanie „Modernizacja gospodarstw rolnych”
- 1.5 Działanie „Przetwórstwo i marketing produktów rolnych ”
- 1.6 Działanie „Scalanie gruntów”
- 1.7 Działanie „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich działań zapobiegawczych”
- 1.8 Działanie „Premia dla młodych rolników”
- 1.9 Działanie „Restrukturyzacja małych gospodarstw”
- 1.10 Działanie „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej”
- 1.11 Działanie „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiej skich”
- 1.12 Działanie „Zalesianie i tworzenie terenu zalesionego”
- 1.13 Działanie „Tworzenie grup producentów”
- 1.14 Działanie „ Program rolnośrodowiskowo - klimatyczny”
- 1.15 Działanie „Rolnictwo ekologiczne”
- 1.16 Działanie „Płatności dla obszarów ONW”
- 1.17 Działanie „W spółpraca”
- 1.18 Działanie LEADER
Działanie „Modernizacja gospodarstw rolnych”
Pomoc ma być jest udzielana na inwestycje poprawiające ogólne wyniki gospodarstw rolnych. Poprzez poprawę ogólnych wyników gospodarstwa rolnego rozumie się poprawę konkurencyjności lub zwiększenie rentowności gospodarstwa rolnego w wyniku jego restrukturyzacji, co wyrazi się wzrostem wartości dodanej brutto w gospodarstwie (GVA) oraz dodatkowo:
- poprawę efektywności korzystania z zasobów wodnych w gospodarstwie,
- poprawę efektywności korzystania z energii w gospodarstwie,
- zwiększenie wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w gospodarstwie,
- redukcję emisji podtlenku azotu i metanu z rolnictwa w gospodarstwie.
Restrukturyzacja musi doprowadzić do wzrostu wartości dodanej brutto w gospodarstwie (GVA), w szczególności w wyniku racjonalizacji technologii produkcji lub wprowadzenia innowacji, zmiany profilu lub skali produkcji, poprawy jakości produkcji lub zwiększenia wartości dodanej produktu, co najmniej o 20 % w odniesieniu do roku bazowego w okresie 5 lat od dnia przyznania pomocy.
W ramach tego działania będą realizowane wyłącznie takie rodzaje operacji, które będą przyczyniały się do poprawy ogólnych wyników gospodarstwa w powyżej zdefiniowany sposób, przy czym poprawa w zakresie konkurencyjności lub zwiększenia rentowności gospodarstwa rolnego w wyniku jego restrukturyzacji jest obligatoryjna.
W tym działaniu będą również realizowane inwestycje zbiorowe, przez które rozumie się inwestycje realizowane przez co najmniej dwóch rolników, dotyczące gospodarstw tych rolników i w nich realizowane np. budowa wspólnej przechowalni, silosu albo zakup wspólnej maszyny do prac polowych.
W ramach działania będę realizowane operacje, w tym dotyczące budynków inwentarskich:
- wynikające z konieczności dostosowania gospodarstw prowadzących produkcję mleka do planowanego zniesienia kwotowania produkcji mleka,
- dotyczące produkcji bydła mięsnego;
- dotyczące produkcji prosiąt,
- dotyczące przechowalnictwa produktów rolnych pochodzących z gospodarstwa (m.in. zboża, owoce, warzywa),
- stanowiące projekty zbiorowe (realizowane przez co najmniej 2 rolników),
- dotyczące gospodarstw ekologicznych lub gospodarstw prowadzących produkcję integrowaną,
- mające na celu poprawę jakości produktu lub zwiększenie wartości dodanej produktu, w tym poprzez przygotowanie produktu do sprzedaży,
- mające na celu zakładanie plantacji wieloletnich.
Uzasadnione ekonomicznie wykorzystanie odnawialnych źródeł energii może stanowić element ww. rodzajów operacji. Nie przewiduje się dofinansowania prostych inwestycji odtworzeniowych.
Warunki kwalifikowalności
Wielkość ekonomiczna gospodarstwa uprawnionego do otrzymania pomocy stanowi co najmniej równowartość 15 tys. euro. i nie jest większa niż 100 tys. euro.
Wielkość ekonomiczna gospodarstwa = Standardowa Produkcja jest to średnia z 5 lat wartość produkcji określonej działalności produkcyjnej (roślinnej lub zwierzęcej) uzyskiwana w ciągu 1 roku z 1 ha lub od 1 zwierzęcia (z wyjątkami: grzyby jadalne - na 100 m2, drób - na 100 szt., pszczoły - na 1 pień pszczeli), w przeciętnych dla danego regionu warunkach produkcyjnych.
Rolnik posiadający gospodarstwo o powierzchni powyżej 300 ha nie może ubiegać się o pomoc w ramach tego działania.
Podział gospodarstwa, który będzie miał związek z dążeniem do obejścia ww. warunków, zostanie potraktowany jako stworzenie sztucznych warunków w celu uzyskania pomocy.
Nie przewiduje się wsparcia gospodarstw w zakresie chowu drobiu.
Przewiduje się preferencj ę w przyznawaniu pomocy na operacje dotyczące budowy lub modernizacji budynków inwentarskich łącznie z ich wyposażeniem w zakresie niezbędnym do produkcji.
Rodzaj wsparcia
Pomoc ma formę refundacji części kosztów kwalifikowalnych operacji (części poniesionych kosztów realizacji inwestycji).
Wysokość pomocy przyznanej na realizację operacji nie może przekroczyć;
-
500 000 zł - dotyczy budowy lub modernizacji budynków inwentarskich łącznie z ich wyposażeniem w zakresie niezbędnym do produkcji,
-
200 000 zł - dotyczy pozostałych operacji.
Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi w gospodarstwie rolnym, w okresie realizacji Programu, nie może przekroczyć 500 000 zł, przy czym na operacje inne niż dotyczące budowy lub modernizacji budynków inwentarskich łącznie z ich wyposażeniem w zakresie niezbędnym do produkcji - maksymalnie 200 000 zł.
Beneficjent będzie mógł otrzymać zaliczkę.
Intensywność pomocy
- Do 50% kosztów kwalifikowalnych operacji i nie mniej niż 40 %.
- Podwyższony poziom pomocy będzie miał zastosowanie w przypadku: młodych rolników, inwestycji zbiorowych.
Działanie „Premia dla młodych rolników”
Celem działania jest poprawa konkurencyjności wszystkich rodzajów gospodarki rolnej i zwiększenie rentowności gospodarstw rolnych, ze szczególnym naciskiem na ułatwianie wymiany pokoleniowej w sektorze rolnym.
Beneficjent
Młody rolnik - osoba, która nie ukończyła 40 roku życia, posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe i po raz pierwszy rozpoczyna samodzielne prowadzenie gospodarstwa rolnego jako kieruj ący gospodarstwem, czyli nie prowadziła działalności rolniczej lub prowadzi działalność rolniczą nie dłużej niż 18 miesięcy w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy.
Kierujący gospodarstwem prowadzi gospodarstwo osobiście, na własny rachunek i we własnym imieniu, ponosi koszty i czerpie korzyści w związku z jego prowadzeniem.
Warunki kwalifikowalności
Warunkiem jest przedłożenie i realizacja biznesplanu dotyczącego rozwoju gospodarstwa. Biznesplan zawiera w szczególności:
- cele, spójną koncepcję i etapy rozwoju gospodarstwa,
- opis wyjściowej i docelowej sytuacji gospodarstwa, w szczególności informacje dotyczące zasobów gospodarstwa oraz struktury produkcji,
- opis i harmonogram planowanych inwestycji,
- początkowy i docelowy ogólny wynik gospodarstwa,
- informacje nt. sposobu uzupełnienia wykształcenia (jeśli dotyczy) oraz planowanych szkoleń i korzystania z doradztwa,
- informacje nt. innych zamierzeń dotyczących rozwoju gospodarstwa.
Gospodarstwo młodego rolnika:
- ma powierzchnię użytków rolnych równą co najmniej średniej powierzchni gruntów rolnych w gospodarstwie w województwie, w którym położone jest gospodarstwo młodego rolnika, oraz nie większą niż 300 ha;
- ma wielkość ekonomiczną nie mniejszą niż 20 tys. euro i nie większą niż 100 tys. euro;
- stanowi własność beneficjenta lub dzierżawę z zasobu własności rolnej Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.
Nie przewiduje się wsparcia rolników prowadzących działalność w zakresie chowu drobiu.
Gospodarstwo młodego rolnika musi osiągnąć wymaganą wielkość w okresie realizacji warunków, z zastrzeżeniem których została wydana decyzja o przyznaniu pomocy i stanowiących jednocześnie warunek wypłaty pierwszej raty premii.
Zasady dotyczące ustanawiania kryteriów wyboru
Kryteria wyboru będą uwzględniać sytuację agrarną i społeczną w regionach (poziom bezrobocia, wielkość gospodarstw), a także mogą uwzględniać poziom wykształcenia wnioskodawców itp.
Rodzaj wsparcia
- Pomoc w postaci premii przyznawanej w związku z rozpoczynaniem samodzielnego prowadzenia gospodarstwa rolnego
- Premia będzie wypłacana w dwóch ratach (I rata w wysokości 80% kwoty pomocy, druga rata w wysokości 20% kwoty pomocy). Warunkiem wypłaty drugiej raty jest prawidłowa realizacja biznesplanu
- W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się możliwość dokonania zmian w realizowanym biznesplanie
- Wydatkowanie I raty premii na inwestycje w gospodarstwie musi być udokumentowane
- Beneficjent zobowiązuje się do prowadzenia rachunkowości rolnej w gospodarstwie
- Beneficjent ma stać się „aktywnym rolnikiem” w rozumieniu przepisów UE o płatnościach bezpośrednich w terminie 18 miesięcy od daty przejęcia gospodarstwa
- Unijne przepisy przewidują maksymalną wysokość premii dla młodych rolników w kwocie 75 tys. euro. Na razie nie określono wysokości pomocy w ramach tego działania
- Młodzi rolnicy maj ą także otrzymać pomoc w postaci wyższych o 25 % dopłat bezpośrednich, wypłacanych przez pierwsze 5 lat od przejęcia gospodarstwa
Działanie „Restrukturyzacja małych gospodarstw”
Priorytetem działania jest poprawa konkurencyjności wszystkich rodzajów gospodarki rolnej i zwiększenie rentowności gospodarstw rolnych”, ze szczególnym naciskiem na:
- ułatwianie restrukturyzacji gospodarstw stoj ących przed problemami strukturalnymi, szczególnie gospodarstw o niskim poziomie uczestnictwa w rynku, gospodarstw prowadzących działalność o charakterze rynkowym w określonych sektorach i gospodarstw wymagających zróżnicowania produkcji rolnej.
Beneficjent
- Rolnik będący beneficjentem tego działania jest osobą fizyczną.
Warunki kwalifikowalności
- prowadzenie działalności rolniczej w celach zarobkowych w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej,
- prowadzenie rachunkowości rolnej w gospodarstwie,
- przedłożenie i realizacja biznesplanu dotyczącego rozwoju gospodarstwa.
- Biznesplan zawiera w szczególności:
- cele, spójną koncepcję i etapy rozwoju gospodarstwa,
- opis wyjściowej i docelowej sytuacji gospodarstwa, w szczególności informacje dotyczące zasobów gospodarstwa oraz struktury produkcji,
- opis i harmonogram planowanych działań prowadzących do restrukturyzacji gospodarstwa, w tym inwestycji,
- początkowy i docelowy ogólny wynik gospodarstwa,
- informacje nt. planowanych szkoleń i korzystania z doradztwa,
- informacje nt. innych zamierzeń dotyczących rozwoju gospodarstwa.
- Gospodarstwo rolne ma wielkość ekonomiczną nie mniejszą niż 2 tys. euro i nie większą niż 15 tys. euro. W okresie realizacji biznesplanu ma nastąpić wzrost wielkości ekonomicznej gospodarstwa do poziomu co najmniej 15 tys. euro, przy czym wzrost ten musi wynieść co najmniej 20% wartości wyjściowej.
- Nie przewiduje się wsparcia gospodarstw w zakresie chowu drobiu.
Zasady dotyczące ustanawiania kryteriów wyboru
Preferowanie w przyznawaniu pomocy projektów dotyczących określonych działalności rolniczych (np. niszowych).
Rodzaj wsparcia
Premia w wysokości 60 000 zł. Kwota premii nie przekracza równowartości 15 000 euro, zgodnie z projektem Rozporządzenia Parlamentu i Rady (WE) w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Obszarów Wiejskich.
Premia będzie wypłacana w dwóch ratach (I rata w wysokości 80% kwoty pomocy, druga rata w wysokości 20% kwoty pomocy). Warunkiem wypłaty drugiej raty jest prawidłowa realizacja biznesplanu.
Wydatkowanie I raty premii na inwestycje w gospodarstwie musi być udokumentowane.
Działanie „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej”
Celem jest ułatwianie różnicowania działalności, zakładania nowych, małych przedsiębiorstw i tworzenia miejsc pracy.
Koszty kwalifikowalne
Koszty inwestycyjne materialne i niematerialne, bezpośrednio związane z podjęciem działalności nierolniczej.
Beneficjenci
Osoba fizyczna ubezpieczona na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, jako rolnik, małżonek rolnika lub domownik deklarujący podjęcie działalności pozarolniczej.
Warunki kwalifikowalności
- operacja jest uzasadniona ekonomicznie (biznesplan).
- miejsce prowadzenia działalności znajduje się na obszarze wiejskim,
- operacja jest realizowana poza obszarem funkcjonalnym miast,
- utworzenie co najmniej jednego miejsca pracy w przeliczeniu średniorocznym (również samozatrudnienie),
- pomoc może być przyznana tylko raz w okresie realizacji Programu
- wypłacenie ostatniej raty uzależnione jest od prawidłowej realizacji planu operacyjnego.
Wsparciem nie może być objęta działalność polegająca na świadczeniu usług dla gospodarstw rolnych.
Rodzaj wsparcia
Pomoc w postaci premii w wysokości do 100 tys. zł przyznawanej w związku z rozpoczynaniem samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej.
Dodatkowe informacje specyficzne dla działania
W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się możliwość dokonania zmian w realizowanym biznesplanie.
Wydatkowanie premii musi być udokumentowane.
Płatności bezpośrednie
Zrównanie dopłat bezpośrednich pomiędzy wszystkimi krajami członkowskimi nie nastąpi przed rokiem 2020.
Utrzymano propozycj ę mechanizmu częściowego zmniejszenia różnic, zgodnie z którą kraje, w których rolnicy otrzymuj ą średnio mniej niż 90 % średniej unijnej wysokości dopłat, w nowej perspektywie będą miały zmniejszoną różnicę między obecnym poziomem dopłat a poziomem 90 % średniej unijnej o 1/3. Polska zostanie tym mechanizmem objęta, jednak efekty jego zastosowania będą znikome. Polscy rolnicy otrzymują obecnie niewiele poniżej progu 90 % średniej unijnej, więc zwiększenie wyniesie zaledwie kilka euro.
W projekcie rozporządzenia dotyczącego płatności bezpośrednich zapewniono możliwość kontynuowania uproszczonego systemu płatności bezpośrednich SAPS do 2020 r. Jednocześnie wprowadzono nowe komponenty systemu płatności, takie jak: I) płatność za praktyki rolnicze korzystne dla klimatu i środowiska (zazielenienie), II) płatności dla małych gospodarstw, III) płatności dla młodych rolników, IV) płatności związane z produkcją oraz v) płatności z tytułu obszarów o ograniczeniach naturalnych.
Płatności bezpośrednie będą wypłacane tylko aktywnym rolnikom.
Aby skierować płatności bezpośrednie wyłącznie do rolników czynnych zawodowo, w projekcie rozporządzenia wprowadzono tzw. definicję aktywnego rolnika. Z płatności bezpośrednich będą wykluczane podmioty nieprowadzące działalności stricte rolniczej (np. lotniska, koleje, obiekty sportowe etc.). Zasady te nie obejmą podmiotów, które otrzymują płatności nie większe od określonej przez państwo członkowskie kwoty, która z kolei nie może przekroczyć 5 tys. euro.
Państwa członkowskie maj ą możliwość przesunięcia środków finansowych między filarami. Ponadto te kraje, które stosuj ą SAPS będą mogły kontynuować do 2020 r. płatności z budżetu krajowego dla sektorów wspieranych obecnie w ramach płatności uzupełniaj ących
Zazielenienie
W ramach nowego systemu płatności bezpośrednich wprowadzono obowiązek realizacji praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska. „Zazielenienie” ma być realizowane poprzez trzy obowiązkowe praktyki: dywersyfikację upraw, utrzymanie trwałych użytków zielonych (TUZ), utrzymanie obszarów proekologicznych (tzw. EFA) lub praktyki równoważne (przynoszące ten sam, bądź wyższy poziom korzyści dla środowiska i klimatu jak praktyki obowiązkowe). Praktyki równoważne mogą obejmować elementy programu rolno - środowiskowo - klimatyczne albo krajowe lub regionalne systemy certyfikacji środowiskowej. Lista praktyk równoważnych będzie określona w załączniku do rozporządzenia.
Obszary proekologiczne
Gospodarstwa posiadające do 15 ha gruntów ornych będą wyłączone z wymogu utrzymywania obszarów proekologicznych. Ich odsetek ma w 2015 roku wynosić 5% i może on być podniesiony do 7% po przedstawieniu przez Komisję raportu (najpóźniej w marcu 2017 r.). Lista kategorii gruntów traktowanych jako proekologiczne obejmuje m.in. uprawy wiążące azot (motylkowate) i międzyplony, jak również grunty ugorowane, tarasy, elementy krajobrazu, włączaj ąc elementy położone na obszarze przylegaj ącym do gruntu ornego, strefy buforowe, włączaj ąc strefy buforowe pod TUZ oddzielone od przylegaj ącego gruntu rolnego, systemy rolno - leśne, pokrywę zieloną, obszary pod zagajnikami o krótkiej rotacji, na których nie stosuje się nawozów mineralnych i/lub środków ochrony roślin, czy pasy działki przylegającej do krawędzi lasu. Państwo członkowskie wybierze kategorie obowiązujące na jego terenie. Do określenia procentowej powierzchni obszarów EFA kraje będą mogły stosować odpowiednie współczynniki ważenia uwzględniające znaczenie poszczególnych kategorii gruntów dla środowiska.
Dywersyfikacja upraw
Gospodarstwa do 10 ha powierzchni gruntów ornych będą wyłączone z wymogu dywersyfikacji upraw. Dla gospodarstw między 10 a 30 ha wymagane będą 2 różne uprawy; uprawa główna nie powinna zajmować więcej niż 75% gruntów ornych. Natomiast gospodarstwa powyżej 30 ha gruntów ornych będą musiały posiadać minimum 3 uprawy na gruntach ornych, przy czym dwie uprawy główne nie powinny zajmować więcej niż 95% gruntów ornych.
Trwałe użytki zielone
Obowiązek utrzymania trwałych użytków zielonych (TUZ) na poziomie gospodarstwa ograniczono do wyznaczonych przez państwa członkowskie TUZ cennych przyrodniczo na obszarach Natura 2000, obejmuj ących gleby torfowe i podmokłe. Ponadto, jeśli w danym kraju lub regionie udział TUZ w całkowitej powierzchni UR nie zmniejszył się o więcej niż 5%, wtedy możliwa będzie kontrola utrzymania TUZ na poziomie kraju lub regionu (pierwotna propozycja Komisji zakładała obowiązek kontroli udziału TUZ na poziomie gospodarstwa).
Zmiany w modulacji płatności
W nowej perspektywie pożegnamy tak nielubianą modulację dopłat bezpośrednich. Komisji Europejskiej udało się jednak przeforsować mechanizm tzw. degresywności płatności bezpośrednich. Tym razem jednak planowane zmniejszenie o 5 % będzie dotyczyło wyłącznie gosp. uzyskujących więcej niż 150 tys. euro rocznie, a uzyskane w ten sposób środki mają pozostawać, tak jak obecnie, w dyspozycji danego państwa członkowskiego i zasilać programy w II filarze.
Obowiązywać ma mechanizm tzw. dyscypliny finansowej. Oznacza to, że w przypadku braku pieniędzy w unijnej kasie na wypłatę dopłat obszarowych w pełnej wysokości, będzie zastosowana redukcja, by dopiąć unijny budżet (dotyczyć będzie gospodarstw otrzymuj ących więcej niż 2 tys. euro).
Publikowane maj ą być listy beneficjentów unijnych dopłat (oprócz kwoty uzyskanych dopłat na liście znajdzie się tylko imię i nazwisko rolnika oraz jego numer identyfikacyjny)
Kwoty cukrowe
Kampania 2016/2017 będzie ostatnim sezonem obowiązywania kwot cukrowych
Jednocześnie wraz z wygaśnięciem systemu kwot cukrowych wygasną również płatności cukrowe (obecnie wypłacane jako tzw. płatności historyczne, niezwiązane z produkcj ą.
Będzie istniała możliwość wsparcia plantatorów buraków cukrowych w ramach tzw. płatności związanych, na które Polska będzie mogła przeznaczyć aż 13 % koperty finansowej dla płatności bezpośrednich.
Jedynym dostępnym mechanizmem interwencyjnym będą dopłaty do prywatnego przechowywania cukru, a stabilność warunków produkcji ma być zapewniona poprzez system umów kontraktacyjnych.
Likwidacja kwot mlecznych
O likwidacji kwot mlecznych zadecydowano już podczas poprzedniej reformy, kilka krajów (w tym Polska) chciało jednak przedłużenia systemu do 2020 roku - jednak większość opowiedziała się za likwidacją kwot tak, jak to zaplanowano - od roku 2015.
Małe gospodarstwa na specjalnych warunkach
Na specjalne traktowanie mogą liczyć w nowej perspektywie małe gospodarstwa ( do 5 ha UR)
Uzgodniono możliwość stosowania uproszczonego sytemu dopłat obszarowych -będą mogły liczyć na wsparcie na poziomie od 500 do 1250 euro/gospodarstwo.
Na płatności dla małych gospodarstw można przeznaczyć do 10 % koperty krajowej, za wyjątkiem sytuacji, gdy płatności te będą naliczane na podstawie płatności historycznych.
Źródło:
Projekt MINROL
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Redakcja AgroNews,