Ciepło spalania i wartość opałowa to podstawowe parametry charakteryzujące drewno jako materiał opałowy. Ciepło spalania jest to ilość MJ, jaka powstaje przy spaleniu 1kg suchego paliwa i ochłodzeniu powstających spalin do temperatury otoczenia. Podczas ochładzania spalin ulega skropleniu para wodna, oddając ciepło utajone.
Pełną wartość ciepła spalania udaje się uzyskać jedynie w laboratorium. Waha się ona dla drewna suchego w granicach 20MJ. Przykładowo węgiel kamienny w zależności od jakości posiada wartość opałową od 16,7 do 29,3MJ/kg. Wartość opałowa czystego, pierwiastkowego węgla wynosi około 33,3MJ/kg. W warunkach normalnego spalania para wodna nie ulega skropleniu, nie oddając ciepła utajonego. Ciepło spalania pomniejszone o ciepło utajone pary wodnej nazywane jest wartością opałową drewna. Za wartość opałową drewna przyjmuje się przy obliczaniu zapotrzebowania na drewno opałowe 15MJ/kg. Taką wartość opałową posiada drewno o wilgotności bezwzględnej 15-25% (składowane przez 12-18 miesięcy). Dla gatunków iglastych o podanej powyżej wilgotności średnia wartość opałowa drewna jest wyższa o około 6%.Wartość opałowa drewna przeliczona na jednostki objętości (np. MJ/m3) nosi nazwę opałowej wartości właściwej. Koryguje ona wartość opałową drewna o gęstość poszczególnych gatunków.
Teoretycznie gatunki o cięższym drewnie powinny mieć wyższą opałową wartość właściwą. Mają one jednak, jak już wspomniano, niższe ciepłe spalania i wskutek tego przykładowo lżejsze drewno sosnowe ma wyższą opałową wartość właściwą w stosunku do cięższego drewna olchowego. Nie ma prostych zależności pomiędzy wartością opałową drewna i kory. Zależy to od gatunku drzewa, z którego drewno pochodzi. W niektórych przypadkach wartość opałowa kory jest nieznacznie niższa od wartości opałowej drewna (np. drewno sosnowe – różnica 2%), nieznacznie wyższa (np. świerk – różnica 1%), wysoka (drewno olchowe – 12%) lub bardzo wysoka (drewno brzozowe – wartość opałowa kory wyższa o 17%!).
W związku z tym nie ma żadnych przesłanek, aby korować drewno opałowe, zwłaszcza że z pewnością pozbawione korowiny drewno brzozowe włożone do kominka byłoby chyba jednym wielkim nieporozumieniem. Wbrew pozorom nawet przy drewnie opałowym estetyczne walory drewna są czasem niezmiernie istotne.
Marek Szymański, dr inż., specjalista ds. leśnictwa
Wykorzystano artykuł: R. Kimbar, M. Szymański, Co warto wiedzieć o drewnie opałowym. Część 1. Poradnik Gospodarski 2012 nr 4, s. 34-36.