Dnia 02.06.2016r. w województwie wielkopolskim, powiat leszczyński, gmina Krzemieniewo w miejscowości Pawłowice odbyły się Zielone Pola Pawłowice 2016. Doradcy z ZD Września brali udział w wydarzeniu. Organizatorem tegorocznej imprezy była firma Osadkowski SA oraz Instytut Zootechniki Państwowy Instytut Badawczy Zakład Doświadczalny Pawłowice. Doświadczenia przeprowadzone były na 85 ha poletek doświadczalnych obejmujące kolekcje odmian oraz doświadczenia w uprawie rzepaków, zbóż oraz kukurydzy należących do IZ PIB. Siedem niezależnych gospodarstw z różnych części Polski, prowadzi na terenie, przy wsparciu konsultantów naukowych, swoje indywidualne technologie ochrony fungicydowej oraz nawożenia dolistnego. Konsultantami naukowymi, którzy sprawują opieke merytoryczna oraz ocene stanu zdrowotności łanu są: Pracownicy IOR PIB w Poznaniu, prof. Dr hab. Marek Korbas, dr inż. Joanna Horyszkiewicz- Janka, dr Ewa Jajor oraz mgr inż. Jakub Danielewicz. Spośród siedmiu gospodarstw, które prowadzą swoje doświadczenia możemy wymienić:

- Arenda Charbielin,

- Danko Kopaszewo,

- IŻ PIB ZD Pawłowice,

- GPH Farmer,

- Attis Jakubowice,

- Stadnina Koni Nowielice,

- Sarna Sp. Z o.o.

Na Zielonych Polach w Pawłowicach można było również zobaczyć nowoczesne maszyny rolnicze. Dla osób, które chciały uzyskać informację na temat materiału siewnego, środków ochrony roślin czy też nawożenia czekali konsultanci, przedstawiciele handlowi wiodących firm branży rolnej. Dodatkową atrakcją dla uczestników były konkursy z atrakcyjnymi nagrodami.

Z uwagi na coraz większe stężenie CO₂ w powietrzu, Polska jest zobowiązana do zmniejszenia jego emisji. W jaki sposób można to osiągnąć, skoro, jak wiadomo, w naszym kraju głównym źródłem energii są kotłownie węglowe? Trzeba również dodać, że pokłady węgla powoli się wyczerpują i należy rozważyć wybór innych źródeł ciepła.

Jest wiele sposobów pozyskiwania energii, które nie emitują zbędnych, szkodliwych substancji do atmosfery. Można tutaj wymienić na przykład budowę mikrobiogazowni, czyli instalacji służących do produkcji biogazu z lokalnie dostępnych w gospodarstwie rolnym odpadów organicznych oraz do wytwarzania z niego energii.

Instalacja taka obejmuje standardowo komorę fermentacyjną, w której zachodzi biochemiczny rozkład biomasy, prowadzony przez bakterie, czego efektem jest wytworzenie biogazu, a także zbiornik na biogaz oraz agregat służący do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła. Jako substraty w mikrobiogazowni można wykorzystać różnego rodzaju odpady produkcyjne, powstające w gospodarstwach rolnych, np. gnojowicę lub obornik oraz różne produkty i półprodukty wykorzystywane w rolnictwie, np. słomę, kiszonkę z  kukurydzy, buraków lub traw. Są to substraty w stu procentach odnawialne, co jest dużą zaletą tego sposobu pozyskiwania energii.

Następną metodą, którą można wykorzystać do produkcji energii „na własną rękę” jest zastosowanie kotłów biomasowych, które stają się coraz bardziej popularne ze względu na niską cenę paliw pochodzenia roślinnego oraz ich ekologiczność. Biomasa jest paliwem odnawialnym – sadząc drzewa i inne rośliny można uzupełniać zapasy, a podczas spalania biomasy do atmosfery uwalnia się tylko tyle dwutlenku węgla, ile spalane rośliny pobrały wcześniej w procesie fotosyntezy. Ich spalanie nie przyczynia się zatem do powiększenia dziury ozonowej. Jedynym pojawiającym się mankamentem jest to, iż kotły na biomasę potrzebują sporej przestrzeni. Dużo miejsca zajmuje też wykorzystywane do nich paliwo. Najmniej wydajne powierzchniowo są pod tym względem kotły na słomę – w sezonie grzewczym zużywa się jej tyle, że trzeba przeznaczyć na nią przestrzeń wielkości dużej stodoły. Biopaliwa należy uzupełniać w kotle częściej niż węgiel. Pod tym względem znów najgorzej wypada słoma, której porcja wypala się w ciągu kilkudziesięciu minut, a najlepiej pelety, ziarna zbóż i pestki spalane w specjalnych kotłach z automatycznymi podajnikami i zasobnikami, w których można zgromadzić zapas paliwa na kilka dni.

Kolejnym sposobem pozyskiwania ciepła jest wykorzystanie kolektorów słonecznych. Pobierają one energię słoneczną przetwarzając ją w energię cieplną. Dzięki kolektorom słonecznym jesteśmy w stanie wytworzyć energię do ogrzania całego domu. Kolektory te stosuje się także do podgrzewania wody użytkowej oraz do wspomagania centralnego ogrzewania. Taka metoda wytwarzania energii wiąże się z potrzebą nakładu finansowego na zakup kolektora, jednak inwestycja ta niesie za sobą wiele korzyści, m.in. to, że dzięki niemu do atmosfery nie emitują żadne szkodliwe substancje. Jest to w pełni „czysta” forma pozyskiwania ciepła. Ważne jest, aby świadomość Polaków o rosnącym stężeniu CO₂ w powietrzu nie pozostawała obojętna. Należy starać się, aby choć w niewielkim stopniu poprawić stan naszego powietrza, by przyszłe pokolenia mogły cieszyć się z czystego, niezanieczyszczonego środowiska.

Rdza brunatna jest jedną z najważniejszych chorób żyta. Objawy na liściach w postaci brunatnych lub pomarańczowych wypuklych poduszeczek (urediniospor) zmniejszają powierzchnię asymilacyjną roślin, co wpływa na wielkość plonu. Odmiany żyta charakteryzują się dużym zróżnicowaniem w podatności na chorobę.

Nasze doświadczenie polega na ocenie rozwoju objawów chorobowych rdzy brunatnej na życie. Obserwacje przeprowadzane są raz w tygodniu na 16 poletkach doświadczalnych, w tym:

• 4 poletkach z odmianą Słowíańskie – bez fungícydów,
• 4 poletkach z odmianą Palazzo – bez fungicydów,
• po 4 poletka z odmianami Słowiańskie i Palazzo - trzykrotny zabieg fungicydowy.

Obserwacje polegają na ocenie na każdym poletku 100 źdźbeł (w 10 miejscach na poletku po 10 żdźbeł). Wyniki obserwacji wprowadzane są do arkusza kalkulacyjnego przygotowanego przez IOR.

W przyszłości w oparciu o zgromadzone dane zostanie zbudowany komputerowy system wspomagania decyzji. System taki jest zazwyczaj połączony z małymi stacjami meteorologicznymi rejestrującymi lokalne warunki pogodowe. Na podstawie zebranych danych system sygnalizuje potrzebę wykonania zabiegu chemicznego. Na terenie CWE Gołaszyn w poblizu poletek doświadczalnych usytuowana jest stacja meteorologiczna.

Na razie przydatna dla rolnika może być tabela przedstawiająca progi ekonomicznej szkodliwości rdzy brunatnej żyta:

Pierwsza organizacja kobieca powstała w 1866r. w Piasecznie i przyjęła nazwę „Towarzystwo Gospodyń”. W 1918r. organizacje kobiet wiejskich w Polsce przyjęły wspólna nazwę „Koła Gospodyń Wiejskich”. W tych czasach kobiety stawiały sobie ambitne zadania. Organizacje miały elitarny charakter, a ich działalność była bardzo ceniona. Wówczas już były organizowane szkolenia, pokazy, kursy, konkursy, a tematyka była różnorodna. Między innymi odbywały się pokazy gotowania, pieczenia, przetwórstwa, warzywnictwa, hodowli drobiu, racjonalnego odżywiania. Także panie organizowały potańcówki, a wśród konkursów dominował konkurs na „najpiękniejszy ogródek warzywny”. Sprowadzano pisklęta i pasze dla drobiu dla wszystkich mieszkańców wsi. Kwitło życie towarzyskie i społeczne, a członkinie KGW spotykały się na wieczorkach tanecznych i rozrywkowych co miało wielkie znaczenie dla ducha przy braku telewizji.

Działalność Kół Gospodyń Wiejskich przerwał wybuch II wojny światowej. Po wojnie ruch KGW wznowił swoją działalność i nadal członkinie zajmowały się programem takim, jaki był ustalony przed wojną. Jednak organizacja wieczorków, czy zabaw tanecznych były już imprezami dochodowymi, dzięki którym KGW wyposażały swoje świetlice w niezbędne sprzęty, zastawę stołową czy urządzenia kuchenne. Sprzęt służył kobietom do organizacji imprez kulturalnych oraz rodzinnych. KGW współpracowały także z różnymi organizacjami w tym ze strażą pożarną, szkołami, kościołem. Brały udział w uroczystościach świeckich i kościelnych urozmaicając je występami lub przygotowywały zaplecze gospodarcze.

Działaniami innowacyjnymi kobiet była organizacja wyjazdów autokarowych do teatru, kina, a także wyjazdy krajoznawcze czy kultu maryjnego. Twórcze wyjazdy kształtowały światopogląd oraz budowały polską tożsamość.

W latach 80-tych działalność kobiet nie odbiegała od dotychczasowej, ale powstały Wielkopolskie Ośrodki Doradztwa Rolniczego, które wspierały i wspierają kobiecą organizację do dzisiaj, stwarzając możliwości szkoleniowe, wyjazdowe oraz poznawcze i dysponują bazą dydaktyczną.

W ostatnim 10 leciu obserwuje się reaktywację KGW w Wielkopolsce. Członkinie uczestniczą w różnych konkursach gminnych, powiatowych i wojewódzkich. Sięgają po środki z Unii Europejskiej na realizację planów i zamierzeń w swoich wsiach. Wsie oraz świetlice wiejskie pięknieją z dnia na dzień. Wyposażane są w nowoczesny sprzęt audiowizualny najwyższej jakości. Gmina Gołańcz jest przykładem, gdzie co roku organizowany jest konkurs przez burmistrza miasta i gminy Gołańcz Pana Mieczysława Durskiego „Moja wieś aktywna”, którego celem jest popularyzowanie dziedzictwa kulturowego, pobudzanie aktywności mieszkańców, integracja środowiska wiejskiego. Ta niezwykła impreza trwa cały rok, wsie zbierają punkty do konkursu, by w miesiącu lutym zaprezentować swoją wieś na gali produktów regionalnych, która ma charakter dydaktyczny, artystyczny i rozrywkowy. Impreza ta jest niezwykle widowiskowa i przyciąga zawsze rzesze publiczności. Uwzględniane są dawne i współczesne obyczaje, a scenki i produkty przedstawiane są z niezwykłym poczuciem humoru.

W skład organizacji wchodzą rolniczki, nauczycielki, pielęgniarki, urzędniczki, przedstawicielki lokalnego biznesu. Na przestrzeni niemal półtora wieku w działalność Kół Gospodyń Wiejskich wchodziły trzy pokolenia kobiet.

Z okazji tak pięknego Jubileuszu 150 lecia Kół Gospodyń Wiejskich składamy wszystkim członkiniom życzenia zdrowia, szczęścia oraz wszelkiej pomyślności w życiu osobistym. Życzymy także wielu bardzo satysfakcjonujących osiągnięć oraz realizacji wszelkich planów i zamierzeń.

Lidia Rybińska

WODR Poznań.