Jakość drewna zależy w głównej mierze od liczebności i wielkości sęków. W przypadku drzew iglastych oraz liściastych pierścieniowo naczyniowych (m.in. dąb, jesion, wiąz, robinia akacjowa) ważny jest też parametr szerokości słojów rocznych oraz ich równomiernego zmniejszania się w kierunku od rdzenia ku obwodowi.
Z syntezy wyników badań naukowych przeprowadzonych przez prof. W. Pazdrowskiego z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu wynika, że jakość drewna była wyraźnie zróżnicowana pomiędzy poszczególnymi grupami jakości pni. Przyjęte przez tego autora grupy jakości drzew to:
- A – drzewa, na których sęki i ślady po ich zarośnięciu oraz inne wady występowały na wysokości powyżej 3 m od powierzchni gruntu,
- B – drzewa, na których sęki i ślady po ich zarośnięciu oraz inne wady występowały na wysokości powyżej 1 m od powierzchni gruntu, a poniżej 3 m,
- C – drzewa, na których sęki i ślady po ich zarośnięciu oraz inne wady występowały na całej strzale.
Najwyższy udział umownych elementów bezsęcznych miały sosny z grupy A, nieco niższy z grupy B, natomiast drzewa o najgorszej jakości pni – z grupy C charakteryzowały się najniższym udziałem tych elementów. Spośród badanych siedlisk leśnych (bór świeży, bór mieszany świeży, las mieszany) we wszystkich siedliskach stwierdzono tę prawidłowość. Przeprowadzona analiza statystyczna wykazała, że zaobserwowane różnice są statystycznie istotne w przypadku drzew z grup o lepszej jakości (A oraz B) w relacji do C.
Okazało się, że statystycznie istotna jest (wyższa) ilość elementów bezsęcznych w stosunku do ogólnej ilości elementów uzyskanych z drzew, które wyrosły na siedliskach bogatszych w składniki pokarmowe niż u drzew z siedlisk uboższych. Dodatkowo zaobserwowano mniejszą zmienność sękatości u drzew o lepszej jakości pni i na bogatszych siedliskach. Udowodniono, że sękatość drewna jest skorelowana ze stopniem oczyszczania się pni z gałęzi. Niemniej, wzrost żyzności siedliska prowadzi do poprawy jakości surowca drzewnego do pewnego stopnia. Najwięcej surowca drzewnego sosnowego o najwyższej jakości – bezsęcznego – uzyskano z drzew pochodzących z siedliska bór mieszany świeży (61% miąższości) i kolejno z lasu mieszanego świeżego (53%) i boru świeżego (37%).
Ilość drzew z grup jakości A i B można zwiększyć w toku zabiegów hodowlanych (usuwając wadliwe, pozostawiając pożądane) oraz poprzez podkrzesywanie drzew.
Źródło: Pazdrowski W. 1988. Wartość techniczna drewna sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) w zależności od jakości pni drzew w drzewostanach rębnych. Roczniki Akademi Rolniczej w Poznaniu, Rozprawy Naukowe, zeszyt 170.