Celem rozwoju rolnictwa jest pozyskiwanie wysokiej jakości zadawalającego plonu przy wzrastającej efektywności produkcji. Różnorodność prac w gospodarstwie rolnym wymaga od producenta wiedzy z różnych dziedzin: agrotechniki, mechanizacji, rachunkowości, zarządzania, czy marketingu. Ważnym czynnikiem są więc dobre źródła informacji. Doradztwo wielkopolskie widzi ten problem i poprzez dostępne metody i formy doradcze (szkolenia, wdrożenia, demonstracje, pokazy, wyjazdy szkoleniowe, imprezy promocyjne) aktywizuje rolników do efektywniejszego działania. W produkcji roślinnej ważnym czynnikiem rozwoju jest propagowanie postępu biologicznego (wprowadzanie nowych, wydajniejszych i lepszych jakościowo odmian), czy nowych technik i technologii produkcji.
Upowszechnienie w ostatnich latach Internetu stwarza przesłanki do wykorzystania tego narzędzia w rolnictwie. Internet daje możliwość dostępu do szybkiej informacji niezbędnej przy podejmowaniu decyzji. Daje również możliwość wykorzystania programów komputerowych, wprowadzania systemów decyzyjnych w procesie produkcji. WODR w Poznaniu wspólnie z IOR – PIB w Poznaniu w 2008 roku rozpoczął wdrażanie internetowego systemu decyzyjnego w ochronie roślin, a konkretnie w ochronie ziemniaków przed zarazą ziemniaczaną w oparciu o program komputerowy NegFry.
System ten wskazuje optymalny moment wykonania zabiegu chemicznego, zwalczającego chorobę. Działa on w oparciu o dane pogodowe z polowych stacji meteorologicznych, które przekazywane automatycznie do systemu są przetwarzane komputerowo przez program NegFry na dwie wielkości: dzienne ryzyko i kumulowane ryzyko wystąpienia zarazy, a w konsekwencji precyzyjnie określa datę aplikacji fungicydu.
Wdrażanie tego systemu w Wielkopolsce rozpoczęto od trzech prototypowych polowych stacji meteorologicznych zakupionych w 2008 r. przez Zrzeszenie Plantatorów i Producentów Ziemniaka przy WPPZ w Luboniu
Stacje te postawiono w pobliżu upraw ziemniaków w rejonie działania Zrzeszenia ( w powiatach :wrzesińskim, słupeckim i gnieźnieńskim). Sprawnie i niezawodnie działający system ochrony oraz aktywizacja innych rolników – producentów ziemniaków spowodowały, że system decyzyjny został rozbudowany o kolejne polowe stacje meteorologiczne, powiększając obszar ochrony ziemniaków na powiaty : jarociński, pleszewski, średzki, poznański.
Od roku 2012 ochrona ziemniaków przed zarazą ziemniaczaną w oparciu o program komputerowy NegFry była prowadzona w ziemniaczanym zagłębiu pilskim, gdzie zakupiono i postawiono 6 polowych stacji meteorologicznych w miejscowościach o największej produkcji ziemniaków skrobiowych. W roku 2012 również Zrzeszenie Plantatorów i Producentów Ziemniaka w Luboniu zakupiło 1 stacje, poszerzając obszar ochrony ziemniaków o system komputerowy w rejonie kolskim. Również WODR w Poznaniu w roku 2012 zakupił 1 polową stację meteorologiczną. Została ona postawiona w CEW Marszew, gdzie prowadzona była ochrona ziemniaków na polach demonstracyjnych w oparciu o program NegFry.
W 2013 roku WODR w Poznaniu zakupił dodatkowo 39 stacji, które rozstawione są na obszarze całej Wielkopolski w gospodarstwach demonstracyjnych. Łącznie w 2014 roku działało w systemie decyzyjnym w Wielkopolsce 56 polowych stacji meteorologicznych
Systemy decyzyjne (tak potwierdza NegFry) są w pełni bezpieczne, zapewniają wysoką skuteczność działania, nawet w latach o wysokiej presji infekcyjnej choroby. Aplikacja środka ochrony roślin odbywa się w terminach wyznaczonych przez system (w okresach rozwoju choroby). Aplikacja środków ochrony roślin według wskazań systemu decyzyjnego pozwala w przeciętnych warunkach uzyskać dostateczną ochronę przy zmniejszonej liczbie zabiegów do 30 % w porównaniu z ochroną tradycyjną.
Na ogólną powierzchnię uprawy ziemniaków w Wielkopolsce - 36 tyś. ha, 8,5 tyś. ha chronione jest przed zarazą w oparciu o program NegFry, tj. 3,0 tyś. rolników spośród 15 tyś. rolników uprawiających ziemniaki. Średnia powierzchnia uprawy ziemniaków w Wielkopolsce – 1,3 ha.
W sezonie wegetacyjnym średnio należy wykonać 4 (w ziemniakach wczesnych do 7 (w ziemniakach późnych) zabiegów fungicydowych przeciwko zarazie ziemniaczanej. Daje to możliwość utrzymania zdrowotności liści na poziomie 90 % , co pozwala uzyskać plon powyżej 35 t z ha bulw (przy oczywiście właściwej agrotechnice i odpowiedniej wilgotności). Program komputerowy NegFry wyznacza aplikację fungicydów w okresach silnej presji infekcyjnej patogena, a to pozwala zmniejszyć ilość zabiegów o 1 (w ziemniakach wczesnych) do 2 (w ziemniakach późnych) na zarazę - co potwierdzają ostatnie lata. Przyjmując średni koszt fungicyd 150 zł na 1 zabieg na ha. plus koszt wykonania zabiegu - 50 zł, to koszt 1 zabiegu na ha łącznie wynosi 200 zł.. Przy ograniczeniu 1 zabiegu pomniejsza to koszt ochrony o 200 zł na ha; przy ograniczeniu 2- óch zabiegów - 400 zł na ha. Dla przykładu przy uprawie 10 ha ziemniaków daje to możliwość zaoszczędzenia : przy ograniczeniu o 1 zabieg - 2000 zł, a przy ograniczeniu o 2 zabiegów - 4000 zł na ha. Efekt ochrony ten sam w porównaniu z konwencjonalnym.
Systemy decyzyjne w Wielkopolsce dotyczące różnych upraw są systematycznie rozbudowywane. Wspólnie z IOR – PIB w Poznaniu wdrażamy internetowy system ochrony żyta przed rdzą .System monitoruje rozwój patogena i aplikację fungicydu w okresach krytycznych. Zamierzamy również wdrożyć komputerowy program ochrony ziemniaków przed stonką ziemniaczaną, oraz buraków cukrowych przed rolnicami.
Zmniejszenie liczby zabiegów chemicznych odgrywa znaczącą rolę w redukcji kosztów chemicznej ochrony, a w konsekwencji obniża koszty produkcji upraw, podnosi jej efektywność. Wywiera też pozytywny wpływ na ochronę środowiska, a więc czyni je bardziej przyjazne ludziom, czy też zwierzętom. Systemy decyzyjne są elementem integrowanej ochrony roślin. Warto w to inwestować dla ochrony ludzi i środowiska., warto aktywizować rolników i otoczenie. Działania te są jednym z głównych priorytetów w pracy doradczej WODR.
Jesteśmy dopiero na początku wprowadzania takich systemów wspomagania decyzji, nie tylko w ochronie, ale także w innych segmentach produkcyjnych: nawożeniu, ochronie przed przymrozkami, wyznaczaniu optymalnych terminów siewu i sadzenia. Do tego potrzebne są nowe modele prognostyczne, no i oczywiście rozbudowana sieć polowych stacji meteorologicznych.