05 czerwca 2012

Bakterioza pierścieniowa – groźna choroba kwarantannowa ziemniaka

Przygotowane przez

Bakterioza pierścieniowa ziemniaka – wywołuje ją bakteria Clavibacter michiganensis spp. Zarówno kraje należące do EPPO, jak i kraje Ameryki Północnej (Kanada, Meksyk, USA) zamieściły sprawcę tej choroby na liście organizmów kwarantannowych z zerową tolerancją tzn., że ani jedna bulwa w partii ziemniaków nasiennych, ziemniaków przeznaczonych na rynek krajowy czy eksport nie może być zainfekowana bakteriami Cms.

Objawy choroby w pierwszym okresie są trudne do zdiagnozowania. Uwidaczniają się głównie dopiero pod koniec wegetacji oraz przechowywania bulw. Mogą być one również mylone lub maskowane objawami innych chorób ziemniaka, jak : zaraza, rak łodygi, więdnięcie, brunatna zgnilizna ziemniaka lub błędnie odczytywane jako objawy starzenia się roślin czy skutki suszy.

Liście na zainfekowanych roślinach tracą turgor, bledną od brzegów, więdną i uschnięte zwisają na łodygach asymetrycznie od dołu ku górze. W porażonych bulwach w strefie wiązek przewodzących widoczne są jamki, z których po naciśnięciu wypływa śliz bakteryjny. Według EPPO żadnemu krajowi, w których wystąpiła bakterioza nie udało się do końca wyeliminować jej źródeł. Największy problemem w zwalczaniu Cms stanowią bulwy i rośliny porażone latentnie (bezobjawowo). W tym okresie koncentracja bakterii (zbyt mała) nie daje bezpośrednich objawów, ale stanowi potencjalne zagrożenie dla następnych generacji roślin. Bakterie przenoszone są przez porażone bulwy, także zimują w porażonych resztkach roślin, pozostawionych bulwach, samosiewach ziemniaka, a także w resztkach innych roślin żywicielskich: buraka cukrowego, pomidora, papryki, oberżyny, czy chwastów psiankowatych. Są one również zdolne przetrwać na powierzchni ścian przechowalni, pojemników i urządzeń, które miały kontakt z porażonymi bulwami i porażać następne bulwy. Poważnym problemem w zwalczanie bakteriozy jest brak chemicznego  lub biologicznego sposobu bezpośredniego zwalczania sprawcy w tkankach ziemniaka. Dlatego bulwy porażone powinny być poddane utylizacji – najlepiej zabiegowi termicznemu (parowaniu) Mogą być poddane także przerobowi przemysłowemu (gorzelnie, krochmalnie) z odpowiednim systemem odpływu i dezynfekcji ścieków .Wykrycie Cms w konkretnym gospodarstwie powoduje, że z mocy ustawy zostaje nałożona kwarantanna na uprawę ziemniaków i zachodzi konieczność wykonywania zabiegów określonych przepisami fitosanitarnymi.

 

Mieczysław Łepkowski, WODR Poznań

Gł. specj. ds. .roślin okopowych
Czytany 12802 razy

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.