Pomoc związana z wystąpieniem szkód wywołanych niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi - WODR Poznań
Turystyka aktywna i specjalistyczna a przepisy o kulturze fizycznej

 

Usługi turystyczne obejmujące zajęcia rekreacyjne i sportowe, a także różne formy turystyki kwalifikowanej wymagającej od uczestników posiadania szczególnych umiejętności zachowania się i posługiwania sprzętem, wymagają spełnienia dodatkowych warunków wynikających z przepisów o kulturze fizycznej.

Zgodnie z ustawą o kulturze fizycznej Rada Ministrów i Minister właściwy ds. kultury fizycznej określają między innymi:
• szczegółowe zasady i warunki prowadzenia działalności w dziedzinie rekreacji ruchowej, uwzględniając kwalifikacje osób prowadzących działalność w tej dziedzinie, ich prawa i obowiązki,
• podstawowe założenia organizacyjne czyli kwalifikacje, stopnie i tytuły zawodowe w dziedzinie kultury fizycznej, w tym kwalifikacje osób uprawnionych do prowadzenia zajęć z zakresu rekreacji ruchowej, warunki bezpieczeństwa przy uprawianiu wybranych dyscyplin sportowych i rekreacyjnych oraz warunki bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne.

Pod pojęciem organizowania zajęć rekreacyjnych rozumie się między innymi następujące usługi świadczone przez gospodarstwa agroturystyczne:
• nauka jazdy konnej,
• żeglarstwo i windsurfing,
• kajakarstwo,
• wspinaczka skałkowa,
• wycieczki górskie,
• siłownia, fitness.

Warunki prowadzenia zajęć rekreacyjnych obejmują konieczność zapewnienia udziału w zajęciach osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia zawodowe - instruktora rekreacji określonej dyscypliny. Jeżeli instruktor posiada uprawnienia nabyte w innych państwach Unii Europejskiej to powinien potwierdzić te uprawnienia u ministra właściwego ds. kultury fizycznej. Osoby organizujące zajęcia rekreacji ruchowej powinny zapewnić odpowiednie warunki materialne (teren, pomieszczenia i sprzęt) oraz organizacyjne, poprzez ustalenie i podanie - do wiadomości uczestników - regulaminu odbywanych zajęć.

Odrębne akty prawne regulują uprawnienia żeglarstwa, sportów motorowych, sportów o charakterze strzeleckim, alpinizmu, płetwonurkowania, dalekowschodnich sportów i sztuk walk oraz kick-boxingu. Dlatego propozycje zajęć rekreacyjnych w tym zakresie powinny uwzględniać zaostrzone wymagania. W przepisach o kulturze fizycznej szczątkowo uregulowano odnowę biologiczną. W rozporządzeniu ograniczono się do określenia warunków uzyskania uprawnień instruktora odnowy biologicznej. Nie zdefiniowano jednak zakresu odnowy biologicznej obejmującej wykorzystanie solarium, sauny i kabiny klimatycznej.

Dodała: Katarzyna Kaczmarek ZD Wolsztyn WODR w Poznaniu

Źródło:
Na podstawie: "Prawno-finansowe uwarunkowania prowadzenia usług turystycznych na polskiej wsi po akcesji do UE - poradnik praktyczny", Kraków 2004.

Ostatnio zmieniany 31 stycznia 2012
31 stycznia 2012

Rolnicy a polityka rolna

Przygotowane przez
AKTUALNOŚCI „Rolnicy a polityka rolna"
W poniedziałek, 23 stycznia, w Jarocinie odbyła się Konferencja "Rolnictwo w powiecie jarocińskim w 2012 - szanse i realia" zorganizowana przez samorząd rolniczy .
W spotkaniu z rolnikami uczestniczyli :
-wiceminister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierzem Plocke , prezes Agencji Nieruchomości Rolnych w Warszawie Sławomir Pietrzak , z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z Warszawy Michał Rybarczyk ,oraz przedstawiciele władz gminnych i powiatowych ,a także organizacji samorządowych z naszego terenu.
O strategii polskiego rolnictwa, o negocjowanych założeniach Wspólnej Polityki Rolnej po 2013 roku, mówił wiceminister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke.
Rok 2012 i 2013 to dla Polski lata kluczowe ze względu na trwające negocjacje Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2014-2020 . Wspólna Polityka Rolna jest jedną z najważniejszych polityk w Unii Europejskiej. W tej perspektywie przeznacza się na nią ponad 44% całego budżetu UE.
Na dotychczasowym etapie negocjacji nie ma jeszcze ustaleń co do wysokości dopłat obszarowych na lata 2014-2020 - podkreślał wiceminister.
Podczas konferencji słuchano prelegentów i widoczny był czynny udział publiczności w dyskusji.
Pytania rolników dotyczyły m.in. reformy systemów ubezpieczeń KRUS i ZUS, wieku emerytalnego rolników, przeznaczania gruntów rolnych na inne cele niż rolne, prywatyzacji gospodarstwa rolnego w Rusku w związku z występującym w naszym regionie problem "głodu ziemi".
Rolnicy wnioskowali o wyłączenie z umów dzierżaw gospodarstwa Rusko 30% użytków rolnych i przekazanie ich na sprzedaż w celu powiększenia gospodarstw rodzinnych.
Poruszano przyszłość dopłat bezpośrednich, dopłat do paliw ,czy wykupu gruntów pod obwodnicę Jarocina.
Ofertę wsparcia rolników, głównie poprzez kredyty na działalność rolniczą, przedstawił Jan Grzesiek, prezes Banku Spółdzielczego w Jarocinie, a zarazem radny Sejmiku Województwa Wielkopolskiego.
W spotkaniu uczestniczyło około 100 rolników akcentując obawy i zagrożenia opłacalności produkcji rolnej , oraz zagrożoną przyszłość swoich gospodarstw.
Jerzy Pękała
Zespół Doradczy Jarocin

W I części artykułu pisałam, że w 2013 roku zostaną wdrożone wymogi z obszaru C zasad wzajemnej zg

odności, czyli wymogi w zakresie dobrostanu zwierząt. Wymogi wzajemnej zgodności nie są przepisami nowymi. Nowym elementem jest natomiast powiązanie wysokości przyznawanych dopłat bezpośrednich i niektórych płatności, np. rolnośrodowiskowych, z przestrzeganiem tych przepisów. W tej części artykułu można zapoznać się z pozostałymi podstawowymi wymogami w zakresie dobrostanu zwierząt.
1.    Poziom gazów i kurzu, wentylacja:
Poziom gazów na poziomie nieszkodliwym. Posiadany system wentylacji musi być sprawny i spełniać swoje zadanie. Jeśli gospodarstwo posiada system wentylacji mechanicznej, musi posiadać system wentylacji awaryjnej. Jeśli gospodarstwo posiada system wentylacji mechanicznej musi posiadać system ostrzegawczy (alarmowy). System ostrzegawczy jest regularnie sprawdzany. W razie awarii wentylacji mechanicznej jest możliwość szybkiego uruchomienia wentylacji „awaryjnej”. Wszystkie czynności w pomieszczeniach inwentarskich powinny być wykonywane w sposób minimalizujący powstawanie kurzu.
Nagromadzony kurz powinien być regularnie usuwany.

2.    Postępowanie ze zwierzętami chorymi:
Zwierzęta podejrzane o chorobę, chore, cierpiące należy otoczyć natychmiastową opieką. Należy wezwać lekarza weterynarii, jeśli opieka właściciela nie przynosi pozytywnych rezultatów. Należy izolować chore zwierzę, jeśli wymaga tego jego stan zdrowia, zapewniając mu miejsce suche, czyste i wygodne.

3.    Wykonywanie zabiegów na zwierzętach:
W gospodarstwie zabiegi weterynaryjne na zwierzętach mogą być wykonywane wyłącznie przez uprawnioną osobę. Zabiegi zapobiegające agresji świń bądź jej skutkom mogą być wykonywane po wyczerpaniu innych środków zapobiegawczych. Zabiegi redukcji kłów, kastracji mogą wykonywać tylko osoby uprawnione.

4.    Swoboda ruchu zwierząt:
Powierzchnie, na których przebywają zwierzęta gospodarskie muszą zapewniać im swobodę ruchu. Zwierzęta na uwięzi muszą mieć możliwość swobodnego wstawania, kładzenia się i samooczyszczenia.

5.    Zwierzęta w otwartym systemie utrzymania:
Zwierzętom utrzymywanym w systemie otwartym należy: zapewnić schronienie przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi i drapieżnikami. W okresie zimowym w miejscach gromadzenia się zwierząt (np. wiata) – należy zapewnić ściółkę i niezamarzająca pasze i wodę.

6.    System utrzymania cieląt:
Przestrzeganie grupowego utrzymywania cieląt zgodnie z obowiązującymi warunkami.
Zapewnienie minimalnych powierzchni wymaganych dla poszczególnych systemów utrzymania.

7.    Wiązanie cieląt, zakładanie kagańców:
Przestrzegany musi być zakaz wiązania cieląt utrzymywanych grupowo z wyłączeniem czasu pojenia mlekiem lub preparatem mlekozastępczym na okres nie dłuższy niż 1 godzina, a stosowane w tym czasie uwięzie nie ranią zwierząt. Cielęta utrzymywane pojedynczo nigdy nie mogą być trzymane na uwięzi. Cielętom nigdy nie wolno zakładać kagańców.

8.    System utrzymania świń:
Świnie utrzymywane grupowo mają zapewnione minimalne powierzchnie określone w przepisach. Świnie utrzymywane pojedynczo muszą mieć zapewnioną swobodę ruchu.

9.    Parametry podłóg szczelinowych:
Parametry podłóg ażurowych, na których przebywają świnie są zgodne z obowiązującymi wymogami.

10.    Wymogi dotyczące knurów zarodowych:
Kojec knura posiada co najmniej minimalną powierzchnię przewidzianą prawem. Kojec knura musi być usytuowany tak by knur mógł widzieć, słyszeć i wąchać inne świnie. W kojcu musi być wydzielone czyste, suche miejsce przeznaczone dla wypoczynku knura.

11.    Zapobieganie agresji świń utrzymywanych grupowo:
Posiadacz zwierząt zobowiązany jest do zapobiegania agresji świń poprzez stworzenie im odpowiednich warunków bytowania a szczególnie:
- zapewnieniu świniom materiałów absorbujących ich uwagę (materiały manipulacyjne),
- tworzeniu grup świń wyrównanych wagowo i wiekowo,
- zapewnieniu dostępu do paszy wszystkim świniom jednocześnie,
- zapewnieniu świniom (lochom i loszkom) pasz objętościowych,
- eliminowaniu z grupy świń wyjątkowo agresywnych i ofiar tej agresji.

12.    Postępowanie z lochami:
W odniesieniu do ciężarnych loch i loszek wymagane jest:
- odrobaczanie loch i loszek, jeśli jest to konieczne, oraz
- oczyszczenie z pasożytów kojców, w których umieszcza się samice z prosiętami,
- oczyszczenie i jeśli to konieczne zdezynfekowanie kojców porodowych przed umieszczeniem w nim samic,
- zapewnienie lochom i loszkom materiałów umożliwiających budowę gniazda,
- zapewnienie miejsca w kojcu na swobodne proszenie się i ewentualną pomoc człowieka.

13.    Postępowanie z prosiętami:
W gospodarstwach utrzymujących prosięta wymagane jest: utrzymywanie prosiąt z lochą do minimum 28 dnia życia, chyba że zagrożone jest życie lochy lub prosiąt, zabezpieczenie prosiąt w kojcu przed przygnieceniem przez lochę, stosowanie ściółki (maty, słoma itp.) dla prosiąt do 2 tygodnia życia.

14.    Wiązanie, pętanie, drutowanie świń:
Całkowicie zabrania się: wiązania i pętania świń, drutowania nosów świniom.
Źródło: Zasady otrzymywania dopłat bezpośrednich a obowiązek spełnienia przez gospodarstwo zasad wzajemnej zgodności, ze szczególnym uwzględnieniem programów zwalczania chorób zakaźnych. Poradnik dla rolników. Warszawa 2010.

Wioletta Kmiećkowiak

Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U.z 2006r,nr123.poz.858 z póź.zm.)określa zasady  i warunki zbiorowego odprowadzania ścieków, ich oczyszczania  oraz zasady  ich odbioru z uwzględnieniem wymagań ochrony środowiska.
W sytuacji kiedy chcemy odprowadzić wody deszczowe z własnej posesji musimy uwzględnić fakt ,czy w naszej miejscowości istnieje kanalizacja deszczowa czy tez nie.
Zgodnie z tą ustawą zabrania się wprowadzania do kanalizacji odprowadzającej wody opadowe ścieków przemysłowych i ścieków bytowych .Nie wolno tez wprowadzać wód opadowych i wód z drenów do kanalizacji sanitarnej.
Tam gdzie istnieje sieć kanalizacyjna  ,zarówno na wprowadzanie ścieków do kanalizacji sanitarnej jak i na wprowadzanie wód opadowych do kanalizacji burzowej wymagane jest zawarcie umowy z właścicielem sieci. Taka umowa zawiera warunki przyłączenia posesji  do określonej kanalizacji. W umowie określa się  m.in .ilość i jakość usług, sposób i termin rozliczenia się, warunków kontroli urządzeń, okres obowiązywania usługi itp. Posiadając umowę na   odprowadzanie wód opadowych do kanalizacji deszczowej  nie musimy posiadać oddzielnego pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do gruntu lub zbiornika wodnego. . Posiada je przedsiębiorstwo czy instytucja  do której należy dana sieć . Jedyne co obowiązuje „dostawcę” wód deszczowych to opłata za korzystanie ze środowiska . Nalicza się ją dwa razy w roku a jej wielkość zależy m.in. od powierzchni z której odprowadzana jest woda deszczowa.

Inaczej sprawa wygląda  jeśli  w naszej miejscowości  nie ma sieci kanalizacji deszczowej. Wówczas  należy wystąpić z wnioskiem do starostwa o wydanie pozwolenia wodnoprawnego  na wprowadzanie ścieków deszczowych bezpośrednio do środowiska np. do rowu lub gruntu z terenu utwardzonego .W tym pozwoleniu zostaną  określone warunki odprowadzania wód opadowych do środowiska  a więc    m.in. ilość ścieków ,ich jakość oraz warunki eksploatacji urządzeń podczyszczających . Dodatkowo  może być wymagane zawarcie oddzielnych umów np. z lokalnym zarządcą dróg lub z zarządcą urządzeń melioracji wodnych , w których zostaniemy zobowiązani do  właściwego  utrzymanie rowów i kanałów. Poza tym należy ,dwa razy w roku , odprowadzać do urzędu marszałkowskiego opłatę za korzystanie ze środowiska   a jej  wysokość  uzależniona jest od wielkości  powierzchni utwardzonej.

Za  nieprzestrzeganie przepisów, zwłaszcza za nielegalne podłączenie do kanalizacji sanitarnej lub deszczowej , grożą sankcje w postaci kar ograniczenia wolności albo kary grzywny  do 10 tys zł.

Źródło: Ochrona środowiska w praktyce. Nr 64 12/2011r

Jolanta Szydłowska

Rośliny doniczkowe są ozdobą każdego domu. Żyją wśród nas w naszych domach, a my razem z nimi. Pielęgnujemy je poprzez: podlewanie, nawożenie, dbanie o odpowiedni klimat, staramy się aby miały dostateczną ilość światła , ale nie przyszło by nam do głowy, że mogą nam zaszkodzić. Czasem zastanawiamy się dlaczego nasz stan zdrowia pogarsza się, mamy złe samopoczucie. Zdarza się że boli nas głowa, jesteśmy niewyspani, niezdolni do prawidłowego funkcjonowania, ciągle czujemy się zmęczeni. Przyczyna takich złych stanów może tkwić w naszych roślinach doniczkowych. Tak jak istnieją rośliny, które potrafią oczyścić powietrze, czy chłonąć toksyny, tak też istnieją kwiaty doniczkowe, które mają toksyczne działanie. Przede wszystkim musimy wiedzieć które kwiaty są trujące, które drażnią skórę, jak ustrzec się od niepożądanych skutków ich działania i jak postępować, gdy się zatrujemy. Co robić aby nie doprowadzić do zatrucia siebie, dzieci i zwierząt domowych.
Najważniejsza jest profilaktyka, czyli zapobieganie nieszczęśliwym wypadkom, dlatego do wszystkich roślin trujących nie mogą mieć dostępu dzieci i zwierzęta. Kwiaty te nigdy nie stawiamy na podłodze, tylko wysoko na półce, na którą jest utrudniony dostęp, tak aby nie mogły dosięgnąć do nich nasze pociechy. Istnieje dużo trujących roślin przy których musimy zachować szczególna ostrożność podczas ich pielęgnacji, gdyż z uszkodzonej łodygi lub liścia wypływać może toksyczny sok. Pamiętajmy aby zawsze myć ręce, zakładać rękawiczki,  nie przecierać oczu i aby toksyny nie dostały się do jamy ustnej.
Jeśli dojdzie do zatrucia trucizną z roślin, zacznijmy działać. Gdy ktoś tylko polizał roślinę to niech wypłucze usta. W przypadku połknięcia kawałka rośliny trującej należy wywołać wymioty. Gdy pomimo to pojawi się ból brzucha, gorączka i niemiarowe bicie serca należy niezwłocznie zawieź chorego do szpitala, zabrać ze sobą trującą roślinę aby pokazać lekarzowi prawdopodobną przyczynę zatrucia.
Najczęstszymi objawami zatrucia rośliną trująca są: wymioty, gorączka, drżenie mięśni, zaczerwienienie błon śluzowych, ślinotok, zaburzenia pracy serca i układu oddechowego, a nawet zgon.

Przykłady najpopularniejszych roślin trujących w naszych domach:
bieluń (datura), bluszcze: pospolity i kanaryjski, anturium, skrzydłokwiat, filodendron, gwiazda betlejemska, kroton, hortensja, kliwia, cyklamen, difenbachia, oleander, fikus, hoja, jukka, amarylis, dracena, szeflera, konwalia, złotokap i wiele innych.
Zadrzewienia, zakrzaczenia i żywopłoty nadają krajobrazowi urozmaicony charakter mozaikowy lub liniowy. Odgraniczają one pola, często o niezbyt dużej powierzchni, tworząc trwałą strukturę mozaikową. Lasy i zarośla były kiedyś cenione przez rolników, dostarczały budulca i opału, a ponadto również owoców, ziół, grzybów. Wraz ze wzrostem intensyfikacji rolnictwa, w tym z rozwojem mechanizacji, żywopłoty i zadrzewienia śródpolne zaczęły być traktowane jako przeszkody w nowoczesnej metodzie produkcji. Drogi polne obsadzone drzewami stały się zbyt wąskie dla nowoczesnych, wysokowydajnych maszyn rolniczych. Trwałe ogrodzenia pastwisk w postaci żywopłotów zastąpiono drutem kolczastym lub pastuchem elektrycznym. Tym sposobem dla rolnika wartość miedź i zadrzewień drastycznie spadła. Dla przyrody są one wciąż bardzo cenne. Zadrzewienia i zakrzaczenia śródpolne pełnią rozliczne funkcje w świecie zwierząt. Dla wielu stanowią miejsce schronienia, gniazdowania, zdobywania pokarmu. Dla niektórych gatunków jak np. nietoperze są cenną pomocą w orientacji w terenie.   
Co to są strefy buforowe?
•    wąskie pasy ziemi leżące wzdłuż strumieni rzek lub innych wód powierzchniowych, porośnięte odpowiednio dobranymi zespołami roślinności;
•    strefa przejściowa między użytkami rolniczymi, a ekosystemami wodnymi
Funkcje stref
•    oddzielają ekosystemy wodne od bezpośredniego wpływu użytków rolniczych;
•    ograniczają przemieszczanie się składników nawozowych w środowisku;
•    najprostszy sposób ochrony wód powierzchniowych przed zanieczyszczeniami odpływającymi z obszarów użytkowanych rolniczo;
•    i inne
Program rolnośrodowiskowy wychodzi naprzeciw ochronie istniejących stref buforowych. Pakiet 9 programu ma na celu ochronę przed zanieczyszczeniami pochodzenia rolniczego. Pasy zieleni utrzymywane szczególnie na granicy z ciekami wodnymi powstrzymują spływ biogenów do wód. Strefy buforowe i miedze śródpolne maja również duże znaczenie dla zachowania bioróżnorodności. Stanowią bazę pokarmową dla wielu gatunków zwierząt, a także dla wrogów naturalnych szkodników upraw. Jedyną kwestią pomijaną w programie jest zakładanie nowych zadrzewień śródpolnych.

Pakiet 9 obejmuje cztery warianty z płatnościami:
9.1 Utrzymanie dwumetrowych stref buforowych;        44 zł/100 mb
9.2  Utrzymanie pięciometrowych stref buforowych;    110 zł/ 100 mb
9.3  Utrzymanie dwumetrowych miedz śródpolnych;    40 zł/100 mb
9.4  Utrzymanie pięciometrowych miedz śródpolnych.    100 zł/100 mb

Wymagania szczegółowe dla wariantów:
A)    9.1 i 9.2
•    utrzymanie stref buforowych o szerokości 2 i 5 m;
•    wykaszanie raz w roku lub co 2 lata, nie później niż do 30 września, przy zachowaniu istniejących drzew i krzewów;
•    usunięcie biomasy w ciągu 2 tygodni od skoszenia
•    zakaz stosowania nawozów i środków ochrony roślin.
B)    9.3 i 9.4
•    utrzymanie miedz śródpolnych o szerokości 2 i 5 m
•    wykaszanie raz w roku lub co 2 lata, nie później niż do 30 września, przy zachowaniu istniejących drzew i krzewów, w przypadku żywopłotów – pielęgnacja
•    zakaz stosowania nawozów i środków ochrony roślin.


Eliza Nowak

W 2013 roku zostaną wdrożone wymogi z obszaru C zasad wzajemnej zgodności, czyli wymogi w zakresie dobrostanu zwierząt. Czasu więc zostało niewiele, bo raptem rok. Problematyka to nie łatwa, dlatego warto się z nią zapoznać. W artykule tym zostaną przedstawione podstawowe wymogi dotyczące dobrostanu zwierząt, aktualne w chwili obecnej. Należy jednak liczyć się z tym, że przepisy te mogą jeszcze ulec zmianom, zanim zaczną w pełni obowiązywać. Warto też przypomnieć, że wymogi wzajemnej zgodności nie są przepisami nowymi. Nowym elementem jest natomiast powiązanie wysokości przyznawanych dopłat bezpośrednich i niektórych płatności, np. rolnośrodowiskowych, z przestrzeganiem tych przepisów. Spełnianie wymogów wzajemnej zgodności gwarantuje konsumentom, że rolnictwo zaspokaja oczekiwania społeczeństwa w zakresie produkcji bezpiecznej żywności przy zachowaniu zasad ochrony środowiska naturalnego i poszanowania praw zwierząt.   
Wprowadzenie dobrostanu zwierząt jako wymogu wzajemnej zgodności ma na celu zapewnienie zwierzętom gospodarskim zdrowia, komfortu bytowania oraz zapobieganiu zranieniom i cierpieniom. Wymogi wzajemnej zgodności obejmujące dobrostan zwierząt zostały podzielone na trzy grupy:
•    Wymogi ogólne dotyczą wszystkich utrzymujących zwierzęta gospodarskie bez względu na gatunek i ilość zwierząt w gospodarstwie.
•    Wymogi dotyczące cieląt – są to dodatkowe wymogi oprócz wymogów ogólnych, do przestrzegania których zobowiązani są posiadacze cieląt.
•    Wymogi dotyczące świń – są to dodatkowe wymogi oprócz wymogów ogólnych, do przestrzegania których zobowiązani są posiadacze  świń.
Prawo polskie dotyczące dobrostanu zwierząt w zakresie wymogów wzajemnej zgodności określają:
-    Rozporządzenie MRiRW z dn. 15.02.2010r. w sprawie wymagań i postępowania przy utrzymywaniu zwierząt gospodarskich, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach UE (Dz. U. 2010.56.344 ze zm.). Obowiązuje od dn. 30.06.2010r.
-    Ustawa z dn. 21.08.1997r. o ochronie zwierząt (Dz.U.2003.106.1002 ze zm.).
-    Rozporządzenie MRiRW z dn. 28.06.2010r. w sprawie minimalnych warunków utrzymywania gatunków zwierząt gospodarskich innych niż te, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach UE (Dz.U.2010.116.778). Obowiązuje od dn. 30.06.2010r.
Podstawowe wymogi:
1.    Stosowanie dozwolonych technologii chowu i hodowli zwierząt:
Stosowane w gospodarstwie technologie chowu nie mogą być zabronione prawem i nie mogą powodować cierpień zwierząt. Na zwierzętach nie wolno wykonywać zabiegów powodujących ich trwałe zranienie lub długotrwałe cierpienie.
Szczególną uwagę należy zwracać na metody i narzędzia przy przepędzaniu zwierząt.

Wykonywane zabiegi powodujące krótkotrwałe zranienie i cierpienie mogą mieć tylko charakter:
- identyfikacyjny,
- pielęgnacyjny,
- zapewniający bezpieczne postępowanie ze zwierzętami.

2.    Kwalifikacje personelu obsługującego zwierzęta:
Doświadczenie zdobyte w wyniku praktyki w gospodarstwie rolnym (własnym, jako pracownik, itp.) lub posiadanie wykształcenia rolniczego, zootechnicznego, weterynaryjnego lub ukończenie specjalistycznych szkoleń. Najważniejsze jest, aby osoba obsługująca zwierzęta posiadała podstawową wiedzę w zakresie żywienia, pielęgnacji i bezpiecznego obchodzenia się ze zwierzętami.

3.    Dozór, kontrola zwierząt:
Jeden raz dziennie - wszystkie zwierzęta utrzymywane w pomieszczeniu za wyjątkiem cieląt. Dwa razy dziennie - cielęta. Zwierzęta gospodarskie utrzymywane w systemie otwartym (poza cielętami) kontrolowane muszą być tak często jak to jest konieczne i możliwe. Cielęta utrzymywane w systemie otwartym kontrolowane są minimum 1 raz dziennie.
Dla potrzeb dozoru zwierząt przebywających w pomieszczeniach inwentarskich o każdej porze gospodarstwo musi zapewnić:
- oświetlenie stałe lub
- oświetlenie przenośne.

4.    Karmienie i pojenie zwierząt:
Zwierzęta gospodarskie muszą otrzymywać pasze (rodzaj i ilość) dostosowane do gatunku, wieku, kierunku użytkowania i potrzeb behawioralnych. Nowonarodzone zwierzęta powinny otrzymać siarę najszybciej jak to jest możliwe. Cielęta muszą otrzymać siarę najszybciej jak to jest możliwe nie później niż 6 godzin od narodzin. Cielęta muszą mieć zapewnioną w paszach objętościowych wzrastającą ilość włókna od 50 g do 250 g w wieku między 8. a 20. tygodniem życia. Cielęta muszą mieć dostarczane żelazo w paszach lub dodatkowo celem zapewnienia hemoglobiny we krwi na poziomie minimum 4,5 milimola/l (w gospodarstwie nie prowadzi się opasu cieląt na białe mięso). Zwierzęta szczególnie cielęta i prosięta muszą mieć zapewnioną wystarczającą do ich potrzeb ilość wody pitnej. Dostęp do wody musi być stały dla zwierząt chorych oraz w czasie upałów.

Dostęp do pasz:
Zwierzęta gospodarskie utrzymywane w pomieszczeniach powinny być karmione:
- minimum 1-2 razy dziennie,
- minimum 2 razy dziennie - cielęta.
Zwierzęta utrzymywane grupowo w pomieszczeniach i nie karmione do woli lub z automatycznych stacji paszowych muszą mieć zapewnioną możliwość
jednoczesnego dostępu do paszy.

5.    Higiena sprzętu i urządzeń do karmienia i pojenia:
•    Sprzęt i urządzenia do karmienia i pojenia muszą być:
- Wykonane z materiałów nieszkodliwych dla zdrowia zwierząt i ludzi,
- Czyszczone i dezynfekowane regularnie,
- W dobrym stanie technicznym i sanitarnym,
- Skonstruowane i rozmieszczone w sposób zapobiegający zanieczyszczaniu znajdujących się w nich paszy i wody.

6.    Budynki i pomieszczenia inwentarskie:
•    Budynki i pomieszczenia inwentarskie muszą być:
- Utrzymywane w czystości,
- Zbudowane z materiałów nieszkodliwych dla zdrowia zwierząt i ludzi,
- Zbudowane tak, że nie ma żadnych elementów wystających, ostrych itp., powodujących zranienie lub cierpienie zwierząt,
- Właściwie skonstruowane celem zabezpieczenia potrzeb termicznych zwierząt.

•    Podłogi, na których przebywają zwierzęta muszą być gładkie, nie śliskie, stabilne, równe.

•    Miejsce do leżenia zwierząt:
Nie może mieć negatywnego wpływu na zwierzęta (zwierzęta nie unikają go, nie są poranione itp.), jest czyste i suche. Wielkość jego powierzchni powinna pozwolić na to, żeby przebywające na nim zwierzęta mogły odpoczywać jednocześnie. Dla cieląt do 2 tygodnia życia i prosiąt musi być wyłożone ściółką (słoma, trociny, maty itp.).

7.    Warunki oświetleniowe i hałas:
•    Oświetlenie:
Zwierzęta nie mogą przebywać cały czas w ciemnościach. Pomieszczenia inwentarskie powinny być oświetlane:
- światłem naturalnym lub
- światłem sztucznym.
Świnie muszą mieć zapewnione światło przez min. 8 godz. dziennie na poziomie 40 lx tj. ok.:
- 24 W/m² światła żarowego lub
- 6 W/m² światła jarzeniowego lub/i
- stosunek powierzchni oszklonych do podłogi: 1:20.
Cielęta muszą mieć zapewnione oświetlenie odpowiadające oświetleniu naturalnemu w godzinach 9-17 tj. około 8-16 W/m² światła żarowego lub 2- 4 W/m² światła jarzeniowego lub/i stosunek powierzchni oszklonych do podłogi: 1:18/20 lub 20-30 lx.

•    Hałas:
Świnie nie mogą być narażone na ciągły hałas powyżej 85 dB.

! O pozostałych wymogach w zakresie dobrostanu zwierząt czytaj w II części artykułu, która ukaże się niebawem.
Źródło: Zasady otrzymywania dopłat bezpośrednich a obowiązek spełnienia przez gospodarstwo zasad wzajemnej zgodności, ze szczególnym uwzględnieniem programów zwalczania chorób zakaźnych. Poradnik dla rolników. Warszawa 2010.

Wioletta Kmiećkowiak

Jednostki samorządu terytorialnego i ich związki lub podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego mogą, od 2 stycznia 2012 r ,składać wnioski  w Kancelarii Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarski Wodnej w godzinach od 7.30 do 15.30, na dofinansowanie przydomowych  oczyszczalni ścieków oraz podłączenia budynków do zbiorczego systemu kanalizacyjnego. Ze środków tych będą mogli następnie skorzystać mieszkańcy  poszczególnych gmin.  Pomoc mieszkańcom będzie udzielana w formie dotacji lub kredytów oprocentowanych  stawką 3,5 %. Na jedną oczyszczalnię lub jedno przyłącze będzie można uzyskać do  75 000 zł. Ponieważ ilość środków ,jak zawsze jest ograniczona dlatego warto wcześniej zapoznać się z zasadami ich przyznawania . W urzędach gmin należy  pytać o szczegóły projektu i  zasady przyznawania pomocy., Dofinansować można tylko nowe urządzenia , posiadające atest. Przydomowe oczyszczalnie ścieków muszą być  zlokalizowane na terenie ,który nie jest przewidziany do  kanalizacji zbiorowej  albo siedlisko położone jest na  działce zbyt oddalonej od  kanalizacji zbiorowej.  i nie opłaca się instalować  przyłącza do sieci.

Jolanta Szydłowska

Celem międzyplonów i wsiewek jest utrzymywanie pokrywy roślinnej na gruntach ornych w okresie między dwoma plonami głównymi/ towarowymi, w formie zasiewu jednogatunkowego lub mieszanki kilku gatunków w okresie jesienno- zimowym. Korzyści wynikające z uprawy międzyplonów polegają na ograniczeniu wymywania azotanów, wapnia i potasu z gleby, ocienieniu i zapobieganiu erozji a także wzbogacaniu jej w substancje organiczna. Wszystkie formy międzyplonów stanowią miejsce schronienia i żerowania dla wielu gatunków zwierząt. Efekty środowiskowe powodowane uprawą międzyplonów będą dostrzegane po upływie dłuższego czasu i są trudne do oszacowania.

1.    Wsiewki poplonowe są to rośliny wsiewane w roślinę ochronną, po sprzęcie której następuje zasadniczy jej rozwój. Wysiew dokonywany jest jesienią w rosnącą roślinę ozimą lub razem z siewem roślin jarych. Najczęściej uprawiane są rośliny motylkowe i trawy o powolnym początkowym tempie wzrostu i mało wrażliwe na zacienienie. Na gleby lekkie, wilgotne i kwaśne najczęściej stosuje się seradele. Na gleby średnie i ciężkie wsiewa się głównie trawy: kupkówkę czy życicę trwałą. Wsiewki poplonowe mogą być w okresie jesieni koszone lub wypasane. Rośliny te mają chronić glebę przez cały okres jesienno-zimowy, aż do marca. Wsiewki traw wraz ze ścierniskiem  chronią glebę przed spływami powierzchniowymi, wymywaniem azotów do wód podziemnych, oraz stanowią bazę pokarmowa dla  zimujących ptaków.
2.    Międzyplon ozimy są to rośliny uprawiane po roślinach zbożowych, na tyle szybko schodzących z pola, aby umożliwić uprawę przedsiewną i terminowy zasiew międzyplonu. W międzyplonie można uprawiać kilka gatunków roślin; żyto ozime, mieszankę żyta z wyką ozimą, rzepak ozimy, rzepik ozimy lub inne mieszanki roślin ozimych. Nie mogą być wsiewane te same gatunki roślin, jakie były uprawiane przed siewem międzyplonu na danym polu, jak również forma jara gatunku uprawianego w międzyplonie nie może być uprawiana jako roślina następcza. Wytworzona duża ilość biomasy może zostać wykorzystana jako pasza, a znacząca ilość resztek roślinnych zasili glebę w substancję organiczną. Uprawa międzyplonów ozimych poprawia właściwości biologiczne gleby, chroni przed erozją i wymywaniem azotanów, ale stwarza również zagrożenie przesuszenia gleby dla rośliny następczej.
3.    Międzyplon ścierniskowy jest najbardziej typowym rodzajem międzyplonu. Duży wpływ na udanie się  tego międzyplonu ma ilość opadów oraz występowanie nocnych przymrozków, w krótkim czasie ich rozwoju. Poplony ścierniskowe są uprawiane po wcześnie schodzących zbożach. Do uprawy na glebach najlżejszych najlepiej nadają się: łubin żółty, saradela, facelia. Na glebach nieco mocniejszych można uprawiać: słonecznik, łubin wąskolistny, rzepak, grykę, rzodkiew oleistą, rzepę ścierniskową. Na glebach ciężkich: bobik, wykę jarą. Wszystkie z uprawianych gatunków w poplonach ścierniskowych mogą być wypasane lub koszone na zielonkę, ze względów środowiskowych najlepiej pozostawić biomasę w formie mulczu.
4.    Wymogi dla pakietu ochrona gleb i wód
4.1    Wymogi dla wariantu wsiewki poplonowe
•    Wsiewanie roślin (wsiewka) w rosnące rośliny ozime lub razem
z siewem roślin jarych i utrzymanie ich przez okres zimy;
•    Zabiegi agrotechniczne można wznowić w terminie od 1 marca;
•    Sprzątnięcie słomy po żniwach;
•    Przyoranie biomasy wsiewki poplonowej, z wyjątkiem uprawy gleby w systemie bezorkowym;
•    Możliwość przemiennego stosowania wsiewki poplonowej na różnych działkach rolnych w ciągu 5 lat;
•    Zakaz stosowanie ścieków i osadów ściekowych na wsiewkę.
4.2    Wymogi dla wariantu międzyplon ozimy
•    Siew roślin poplonowych (rośliny ozime) należy wykonać do końca września;
•    Stosowanie pod międzyplon tylko nawozów naturalnych;
•    Nie stosowanie ścieków i osadów ściekowych na międzyplon;
•    Biomasa roślin poplonowych powinna być przyorana, z wyjątkiem uprawy gleby w systemie bezorkowym, możliwość koszenia lub spasania biomasy roślin poplonowych wiosną;
•    Zabiegi agrotechniczne można wznowić w terminie od 1 marca;
•    Międzyplony poplonowe można stosować przemiennie na różnych działkach rolnych w ciągu 5 lat.
•    Zakaz uprawy tej samej rośliny, która była uprawiana w międzyplonie lub jej formy jarej w następnym roku w plonie głównym.
4.3    Wymogi dla wariantu międzyplon  ścierniskowy.
•    Siew roślin poplonowych (rośliny jare) należy wykonać do końca września;
•    Stosowanie pod międzyplon tylko nawozów naturalnych;
•    Niestosowanie ścieków i osadów ściekowych na międzyplon;
•    Biomasa roślin poplonowych powinna być przyorana, z wyjątkiem uprawy gleby w systemie bezorkowym, możliwość spasania biomasy roślin poplonowych jesienią;
•    Zabiegi agrotechniczne można wznowić w terminie od 1 marca;
•    Międzyplony poplonowe można stosować przemiennie na różnych działkach rolnych w ciągu 5 lat.
•    Zakaz uprawy tej samej rośliny, która była uprawiana w międzyplonie lub jej formy jarej w następnym roku w plonie głównym.
5. Stawki płatności  
•    Wsiewki poplonowe 330 zł/ ha
•    Międzyplon ozimy 420 zł/ha
•    Międzyplon ścierniskowy 400 zł/ha
6. Płatność rolnośrodowiskowa jest degresywna, czyli przyznawana w wysokości:
•    100% stawki podstawowej – za powierzchnię od 0,1 ha do 100 ha,
•    50%  stawki podstawowej – za powierzchnię od 100,01 ha do 200 ha,
•    10% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 200 ha.

Wiele instalacji stosowanych w zakładach produkcyjnych , w tym także w gospodarstwach rolnych emituje do powietrza zanieczyszczenia w postaci  gazów i pyłów
Wprowadzanie zanieczyszczeń do powietrza  powodujących negatywne oddziaływanie instalacji  na środowisko może  wymagać  zgłoszenia a czasami uzyskania pozwolenia na emisję gazów i pyłów do powietrza.
W zasadzie nie wymagają takiego  zgłoszenia ( ani pozwolenia) instalacje , z których emisja zanieczyszczeń odbywa się w sposób niezorganizowany (np. bez wyciągów stanowiskowych, bez wentylacji ogólnej itp.) albo przez system wentylacji grawitacyjnej. Nie wymagają też zgłoszenia instalacje dla których nie ma określonych norm  emisji,

Wyjątek od tej zasady stanowi emisja niezorganizowana  z urządzeń wykorzystujących w procesie produkcyjnym  lotne związki organiczne LTO.

Dla przykładu nie wymagają zgłoszenia  instalacje z wentylacją grawitacyjną,  emisje gazów  z oczyszczalni ścieków a także emisje zanieczyszczeń  na poziomie niższym, niż  emitują instalacje wymagające zgłoszenia wskazane w dalszej części informacji.  

Poniżej  przedstawiono tylko niektóre  instalacje wymagające zgłoszenia np.

1.  Instalacje energetyczne o nominalnej mocy    cieplnej
a) 1 – 5 MW które opalane są węglem kamiennym,
b) 1-10 MW opalane koksem, drewnem, słomą, olejem napędowym, olejem opałowym, benzyną
lub koksem, drewnem, słomą, olejem napędowym ,olejem opałowym, benzyną  oraz węglem kamiennym       pod warunkiem ,że nominalna moc cieplna wprowadzona w postaci węgla  kamiennego  nie przekracza 5 MW
c)  instalacje 1-15 MW opalane paliwem gazowym lub opalane   paliwem gazowym oraz węglem kamiennym, koksem, drewnem, słomą , olejem napędowym i olejem opałowym, benzyną, pod warunkiem, że nominalna moc cieplna wprowadzona w postaci węgla  kamiennego  nie przekracza 5 MW,  a nominalna moc cieplna w postaci węgla kamiennego, koksu, drewna, słomy, oleju napędowego oleju  opałowego i benzyny nie przekracza 10 MW

2. Instalacje inne niż energetyczne o nominalnej mocy cieplnej od 0,5 do 1 MW opalane węglem kamiennym, koksem, drewnem, słomą, olejem napędowym, olejem opałowym , benzyną  oraz  paliwem gazowym emitujące gazy lub pyły pochodzące wyłącznie ze spalania w/w paliw
lub wtedy ,gdy  zanieczyszczenia powietrza z wprowadzane z tych instalacji, ale z procesów innych niż spalanie w/w paliw, nie powodują przekroczenia o 10 % dopuszczalnych poziomów albo 10 % wartości dopuszczalnych uśrednionych do 1 godziny,

3. Instalacje do produkcji  węgla drzewnego,

4. Instalcje do suszenia owoców, warzyw, zbóż i innych płodów rolnych lub leśnych w ilości większej niż 30 Mg na 1 godz.

5. Instalcje do przechowywania owoców i warzyw, zboża ,innych płodów rolnych i leśnych w ilości większej niż 50 Mg.

6. Instalacje do przesyłu, przeładunku lub magazynowania paliw płynnych.

7. Instalacje do chowu lub hodowli zwierząt ,z wyłączeniem instalacji zaliczonych do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco  oddziałowywać na środowisko tj. instalacje w obiektach  o obsadzie 60 DJP na obszarach wiejskich i 40 DJP w zwartej zabudowie wiejskiej i w granicach miast. .
8. Instalacje do suszenia ,brykietowania lub mielenia węgla o mocy przerobowej  mniejszej niż 30 t na godzinę

9. Instalacje do przetwórstwa owoców  lub warzyw o zdolności produkcyjnej mniejszej niż 50 Mg na rok .

10. Młyny spożywcze

11. Zbiorniki materiałów sypkich o pojemności mniejszej niż  50 m3

12. Instalacje do spawania –  do 3 stanowisk spawalniczych

Natomiast pozwolenia  na emisję zanieczyszczeń do powietrza  wymagają instalacje  o większej skali produkcji niż wykazana  powyżej.

Pozwolenia  na emisję zanieczyszczeń do powietrza  wydaje:
- starosta – dla instalacji mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których może być wymagany raport oddziaływania na  środowisko
- marszałek województwa- dla instalacji mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których  jest wymagany raport oddziaływania na  środowisko
- wojewoda – dla przedsięwzięć na terenach zamkniętych  oraz dla stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji.

Kwestie konieczności zgłoszenia bądź uzyskania pozwolenia na emisję zanieczyszczeń regulują  m.in. rozporządzenia Ministra Środowiska  z 2 lipca 2010r (nr 130, poz. 880 i 881 Dz.U.z 2010r  )

Informację opracowano m.in.  na podstawie publikacji  „Ochrona środowiska od A do Z”        


Jolanta Szydłowska