W I części artykułu pisałam, że w 2013 roku zostaną wdrożone wymogi z obszaru C zasad wzajemnej zg

odności, czyli wymogi w zakresie dobrostanu zwierząt. Wymogi wzajemnej zgodności nie są przepisami nowymi. Nowym elementem jest natomiast powiązanie wysokości przyznawanych dopłat bezpośrednich i niektórych płatności, np. rolnośrodowiskowych, z przestrzeganiem tych przepisów. W tej części artykułu można zapoznać się z pozostałymi podstawowymi wymogami w zakresie dobrostanu zwierząt.
1.    Poziom gazów i kurzu, wentylacja:
Poziom gazów na poziomie nieszkodliwym. Posiadany system wentylacji musi być sprawny i spełniać swoje zadanie. Jeśli gospodarstwo posiada system wentylacji mechanicznej, musi posiadać system wentylacji awaryjnej. Jeśli gospodarstwo posiada system wentylacji mechanicznej musi posiadać system ostrzegawczy (alarmowy). System ostrzegawczy jest regularnie sprawdzany. W razie awarii wentylacji mechanicznej jest możliwość szybkiego uruchomienia wentylacji „awaryjnej”. Wszystkie czynności w pomieszczeniach inwentarskich powinny być wykonywane w sposób minimalizujący powstawanie kurzu.
Nagromadzony kurz powinien być regularnie usuwany.

2.    Postępowanie ze zwierzętami chorymi:
Zwierzęta podejrzane o chorobę, chore, cierpiące należy otoczyć natychmiastową opieką. Należy wezwać lekarza weterynarii, jeśli opieka właściciela nie przynosi pozytywnych rezultatów. Należy izolować chore zwierzę, jeśli wymaga tego jego stan zdrowia, zapewniając mu miejsce suche, czyste i wygodne.

3.    Wykonywanie zabiegów na zwierzętach:
W gospodarstwie zabiegi weterynaryjne na zwierzętach mogą być wykonywane wyłącznie przez uprawnioną osobę. Zabiegi zapobiegające agresji świń bądź jej skutkom mogą być wykonywane po wyczerpaniu innych środków zapobiegawczych. Zabiegi redukcji kłów, kastracji mogą wykonywać tylko osoby uprawnione.

4.    Swoboda ruchu zwierząt:
Powierzchnie, na których przebywają zwierzęta gospodarskie muszą zapewniać im swobodę ruchu. Zwierzęta na uwięzi muszą mieć możliwość swobodnego wstawania, kładzenia się i samooczyszczenia.

5.    Zwierzęta w otwartym systemie utrzymania:
Zwierzętom utrzymywanym w systemie otwartym należy: zapewnić schronienie przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi i drapieżnikami. W okresie zimowym w miejscach gromadzenia się zwierząt (np. wiata) – należy zapewnić ściółkę i niezamarzająca pasze i wodę.

6.    System utrzymania cieląt:
Przestrzeganie grupowego utrzymywania cieląt zgodnie z obowiązującymi warunkami.
Zapewnienie minimalnych powierzchni wymaganych dla poszczególnych systemów utrzymania.

7.    Wiązanie cieląt, zakładanie kagańców:
Przestrzegany musi być zakaz wiązania cieląt utrzymywanych grupowo z wyłączeniem czasu pojenia mlekiem lub preparatem mlekozastępczym na okres nie dłuższy niż 1 godzina, a stosowane w tym czasie uwięzie nie ranią zwierząt. Cielęta utrzymywane pojedynczo nigdy nie mogą być trzymane na uwięzi. Cielętom nigdy nie wolno zakładać kagańców.

8.    System utrzymania świń:
Świnie utrzymywane grupowo mają zapewnione minimalne powierzchnie określone w przepisach. Świnie utrzymywane pojedynczo muszą mieć zapewnioną swobodę ruchu.

9.    Parametry podłóg szczelinowych:
Parametry podłóg ażurowych, na których przebywają świnie są zgodne z obowiązującymi wymogami.

10.    Wymogi dotyczące knurów zarodowych:
Kojec knura posiada co najmniej minimalną powierzchnię przewidzianą prawem. Kojec knura musi być usytuowany tak by knur mógł widzieć, słyszeć i wąchać inne świnie. W kojcu musi być wydzielone czyste, suche miejsce przeznaczone dla wypoczynku knura.

11.    Zapobieganie agresji świń utrzymywanych grupowo:
Posiadacz zwierząt zobowiązany jest do zapobiegania agresji świń poprzez stworzenie im odpowiednich warunków bytowania a szczególnie:
- zapewnieniu świniom materiałów absorbujących ich uwagę (materiały manipulacyjne),
- tworzeniu grup świń wyrównanych wagowo i wiekowo,
- zapewnieniu dostępu do paszy wszystkim świniom jednocześnie,
- zapewnieniu świniom (lochom i loszkom) pasz objętościowych,
- eliminowaniu z grupy świń wyjątkowo agresywnych i ofiar tej agresji.

12.    Postępowanie z lochami:
W odniesieniu do ciężarnych loch i loszek wymagane jest:
- odrobaczanie loch i loszek, jeśli jest to konieczne, oraz
- oczyszczenie z pasożytów kojców, w których umieszcza się samice z prosiętami,
- oczyszczenie i jeśli to konieczne zdezynfekowanie kojców porodowych przed umieszczeniem w nim samic,
- zapewnienie lochom i loszkom materiałów umożliwiających budowę gniazda,
- zapewnienie miejsca w kojcu na swobodne proszenie się i ewentualną pomoc człowieka.

13.    Postępowanie z prosiętami:
W gospodarstwach utrzymujących prosięta wymagane jest: utrzymywanie prosiąt z lochą do minimum 28 dnia życia, chyba że zagrożone jest życie lochy lub prosiąt, zabezpieczenie prosiąt w kojcu przed przygnieceniem przez lochę, stosowanie ściółki (maty, słoma itp.) dla prosiąt do 2 tygodnia życia.

14.    Wiązanie, pętanie, drutowanie świń:
Całkowicie zabrania się: wiązania i pętania świń, drutowania nosów świniom.
Źródło: Zasady otrzymywania dopłat bezpośrednich a obowiązek spełnienia przez gospodarstwo zasad wzajemnej zgodności, ze szczególnym uwzględnieniem programów zwalczania chorób zakaźnych. Poradnik dla rolników. Warszawa 2010.

Wioletta Kmiećkowiak