Jarmark Czarnków - ceny 03.06.2014 

w załączniku

Prawidłowy odchów cieląt, niezależnie od przyjętego systemu wychowu, decyduje o późniejszym ich użytkowaniu. od tego jak odchowamy jałóweczki będzie zależała późniejsza wydajność krów mlecznych, ponieważ odchów ma bezpośredni wpływ na efektywność produkcji i późniejsze konsekwencje hodowlane.

Analizy ekonomiczne dowodzą, że większość kosztów ponoszonych przez hodowców na opiekę cieląt dotyczy pierwszych tygodni ich życia.
Odchów cieląt w tym okresie nie jest łatwym zajęciem. Cechuje go pracochłonność, wynikająca z konieczności kilkukrotnego w ciągu doby odpajania nowo narodzonych cieląt. Uciążliwości związane z systematycznym odpajaniem mogą zostać zniwelowane poprzez zastosowanie (szczególnie w oborach wielkostadnych) automatycznych systemów. Przykłady takie znajdziemy w wielu gospodarstwach, między innymi w Stadninie Koni w Dobrzyniewie Spółce z o.o.

Jak odchowuje się jałóweczki?

Zanim urodzą się cielęta, w gospodarstwie wiele uwagi poświęca się prawidłowemu żywieniu krów zasuszonych, ponieważ ma to przeogromny wpływ zarówno na przebieg samego porodu, przeżywalność cieląt, jak i jakość siary. Krowy w okresie zasuszenia otrzymują rację żywieniową dostosowaną do ich potrzeb, uzupełnioną w niezbędne składniki mineralne i witaminy poprawiające jakość siary i zdrowotność cieląt, jeszcze w łonie matki. Dawki wyliczane są przy zastosowaniu programu amerykańskiego, a krowy żywione systemem TMR. Prawidłowe żywienie krów w okresie zasuszania gwarantuje łagodny przebieg porodów. w gospodarstwie praktycznie nie ma trudnych akcji porodowych, które mogłyby pogarszać wskaźnik śmiertelności cieląt. Według danych Instytutu Zootechniki PIB „około 20% cieliczek urodzonych w drodze skomplikowanego porodu nie dożywa 120 dni, a krowy urodzone z trudnych porodów charakteryzuje niższa o 0,8 kg wydajność dzienna mleka, w porównaniu do krów urodzonych z prawidłowego przebiegu porodu”.

Po porodzie cielęta zostają umieszczone w indywidualnych klatkach, umożliwiających kontakt wzrokowy cieląt między sobą. Pierwsza siara podawana jest nie później jak 60 minut po urodzeniu (po ustabilizowaniu oddechu). Pobranie dobrej jakości siary gwarantuje ochronę przed infekcjami, pozwala osiągnąć wyższe przyrosty oraz lepszą zdrowotność cieląt w późniejszych okresach odchowu. Oceniając wpływ podawania siary wykazano, że „wzrost o 1 mg koncentracji immunoglobulin (Ig) w 1 ml surowicy krwi cieliczek zwiększa dzienną produkcję mleka o 8,5 kg w czasie i laktacji, natomiast zwiększenie ilości dobrej jakości siary podawanej w czasie 1-szej godziny życia od 2 do 4 kg zwiększa produkcję mleka o około 550 kg zarówno w czasie pierwszej jak i drugiej laktacji” – dane PIB.

W Stadninie Koni w Dobrzyniewie wartość siary od każdej wycielonej krowy bada się przy pomocy siaromierza (gęstość siary odpowiada udziałowi immunoglobulin). Jeżeli jest ona gorszej jakości, wówczas zostaje podjęta decyzja o podaniu nowo narodzonemu cielęciu pierwszej siary nie od matki, lecz pochodzącej z banku siary. Bank siary tworzy się poprzez jej zamrażanie w małych 4 litrowych porcjach, a pochodzi ona od krów posiadających siarę najwyższej jakości. w gospodarstwie przyjęto zasadę, że wszystkie jałóweczki urodzone nocą oraz jałóweczki pochodzące od pierwiastek otrzymują pierwszą siarę o najwyższej wartości, pochodzącą z banku siary.

KLASYFIKACJA JAKOŚCI SIARY KROWY

Przed użyciem siara musi być łagodnie podgrzana w płaszczu wodnym o temperaturze max. 45^oC do temperatury ok. 35-37^oC.
Sprawdza się tu system zarządzania siarą i sprzęt ColoQuick, posiadający łaźnię wodną oraz mechanizm poruszający kasetą w wodzie, do której wkłada się worki z zamrożoną siarą. Czas rozmrażania wynosi 20 minut. po tym czasie następuje podanie siary cielętom. Obsługa stara się, aby jej spożycie było jak największe (średnio cielęta wypijają ok. 3 l w pierwszej godzinie po urodzeniu).

Po odpojeniu siarą, jałóweczki zostają umieszczone w pojedynczych budkach, tzw. IGLO na zewnątrz budynku inwentarskiego. Zimą oraz podczas trwania niekorzystnych warunków atmosferycznych okres przebywania wewnątrz budynku inwentarskiego zostaje wydłużony do ok. 2 tygodni. Odpajanie na zewnątrz budynku (mlekiem pełnym zbiorczym) odbywa się przy wykorzystaniu taksówki mlecznej – TAXI MILK. Przejmuje ona najcięższą część pracy, mianowicie transportowanie mleka. Mleko zbiorcze podlega w niej pasteryzacji do temperatury 64^oC, a następnie zostaje schłodzone do temperatury 40^oC. Cielęta pojone są dwukrotnie w ciągu dnia, otrzymując maksymalnie 7 l mleka na dwa odpasy do ukończenia 21 dni życia. Oprócz tego mają zapewniony stały dostęp do wody oraz paszy treściwej granulowanej Starter w ilości 75%, z udziałem całych ziaren kukurydzy w ilości 25%.

Od 22 dnia życia jałóweczki wracają do budynku, gdzie otrzymują pójło z mleka w proszku o zawartości białka 25%, a odpajanie odbywa się przy zastosowaniu stacji pojenia cieląt. Dobowa dawka pójła do 45 dnia życia, wynosi 6,5 l (950 gram mleka w proszku), a maksymalne jednorazowe porcje nie przekraczają 1,5 l. Następnie dawki są sukcesywnie zmniejszane, a odpajanie praktycznie zakończone w 70 dniu życia. Podobnie jak poprzednio, cielęta mają stały dostęp do wody i pobierają do woli paszę treściwą typu Starter z ziarnem kukurydzy. Niewielkie ilości siana otrzymują dopiero po zakończeniu odpajania preparatami mlekozastępczymi, aby nie ograniczać pobierania pasz treściwych, rozwijających nabłonek żwacza, co ma niebagatelne znaczenie w późniejszym użytkowaniu krów.
Zmiana paszy treściwej na mniej bogatą w białko następuje dopiero po ukończeniu 80 dnia życia. Wówczas jałóweczki przechodzą do następnej grupy, gdzie otrzymują paszę granulowaną Grower o zawartości białka ogólnego ok. 18% oraz paszę pełnoporcjową TMR.
Jałóweczki są systematycznie ważone. Średni przyrost wagi w wieku od 60-120 dni kształtuje się na wysokim poziomie ok. 0,9 kg.

Według głównego hodowcy tego ośrodka, zastosowanie systemu coloQuick, TAXI MILK oraz automatycznego systemu odpajania cieląt to bardzo dobre inwestycje ośrodka, co znalazło odzwierciedlenie w poprawie zdrowotności i zmniejszeniu do minimum upadków cieląt.
Ponadto te systemy pojenia cieląt zmniejszyły w ogromnym stopniu nakłady pracy fizycznej dając jednocześnie hodowcy możliwość skoncentrowania się na innych istotnych zadaniach.

Do prawidłowego rozwoju i wzrostu cieląt bardzo ważne są ruch na świeżym powietrzu. w tym gospodarstwie zwierzętom tego nie brakuje, ponieważ wzdłuż budynków inwentarskich usytuowane są utwardzone, ścielone słomą wybiegi, do których cielęta mają dostęp przez cały rok. Jałóweczki rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej osiągają w wieku 6 miesięcy masę ciała na poziomie 180-190 kg oraz kondycję około 2,3 punktu w skali BCS (5 punktowa skala oceny kondycji ciała), natomiast w wieku 15 miesięcy, kiedy na ogół następuje pierwsze krycie jałówek ich masa kształtuje się na poziomie ok. 380-400 kg, a kondycja nie przekracza 3 pkt. z uwagi na to, że jest to okres intensywnego rozwoju jałówek, w celu uzyskania pożądanych parametrów odchowu, w gospodarstwie kładzie się ogromny nacisk na prawidłowe bilansowanie dawek pokarmowych, korygowanych w zależności od uzyskiwanej masy ciała oraz wartości pokarmowej pasz objętościowych.

Zapewnienie dobrostanu zwierząt oraz odpowiednie żywienie połączone z systematyczną (co miesiąc) kontrolą masy ciała, gwarantują efekt w postaci zdrowych, dobrze rozwiniętych jałówek, które są nagradzane na różnych wystawach hodowlanych, uzyskując czołowe miejsca w kraju.
Dbałość o podstawowy żeński materiał hodowlany znajduje swoje odzwierciedlenie w wysokiej wydajności mlecznej krów.
Stadnina Koni w Dobrzyniewie Spółka z o.o. w 2013 r. uzyskała średnią wydajność od krowy sięgającą prawie 11 000 kg. Najwyższą wydajność – 12 486 kg osiągnięto po raz kolejny w oborze Dobrzyniewo, a rekordzistka uzyskała nawet 19 570 kg mleka.

Kontynuacja najlepszych tradycji hodowlanych, upowszechnianie postępu biologicznego, a przede wszystkim praca i ogromne zaangażowanie kadry kierowniczej oraz pracowników, przyczyniły się do spektakularnych osiągnięć jednostki, wielokrotnie nagradzanej i docenianej.

Stadnina Koni w Dobrzyniewie Spółka z o.o. w dniu 23 lutego 2014 r. otrzymała tytuł Kryształowy HIT 2013 za wybitne osiągnięcia w zarządzaniu państwowym przedsiębiorstwem rolniczym.

Firmą od wielu lat kieruje Prezes mgr inż. Felicjan Pikulik.

System Gwarantowanej Jakości Żywności – QAFP (Quality Assurance for Food Products) został opracowany w 2009 roku z inicjatywy Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego, organizacji zrzeszającej przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży mięsnej. Dnia 11 grudnia 2009 r. decyzją Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, System Gwarantowanej Jakości Żywności QAFP wraz z zeszytem branżowym „Kulinarne mięso wieprzowe” został uznany za krajowy system jakości żywności. Dotychczas zostały opracowane następujące zeszyty branżowe szczegółowo omawiające możliwość uzyskania znaku gwarantowanej jakości żywności QAFP: KULINARNE MIĘSO WIEPRZOWE WĘDLINY TUSZKI, ELEMENTY I MIĘSO Z KURCZAKA, INDYKA I MŁODEJ POLSKIEJ GĘSI OWSIANEJ

W maju 2014 roku, jak informuje www.farmer.pl , rusza kampania informacyjna na temat wieprzowiny wysokiej jakości QAFP. Program jest współfinansowany ze środków UE i potrwa do 2017 roku – poinformował prezes Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego (UPEMI) Wiesław Różański. UPEMI dysponuje budżetem na kampanię w wysokości 3 mln zł. Ma ona polegać na informowaniu o zaletach mięsa ze znakiem QAFP podczas warsztatów kulinarnych, konkursów, w spotach telewizyjnych i w mediach. Wcześniej system QAFP był promowany ze środków krajowych zebranych na funduszach promocji mięsa: wieprzowego, drobiowego i wołowego. Konsumenci coraz częściej zwracają uwagę na jakość i bezpieczeństwo produktów. Dlatego istnieje potrzeba wprowadzania odpowiednich systemów oraz procedur gwarantujących żywność wysokiej jakości. Proces produkcji mięsa wieprzowego jest kontrolowany od wyboru ras świń, przez odchów, żywienie i dobrostan w jakim przebywają zwierzęta. Kolejnym etapem kontroli jest skup, transport, ubój, przechowywanie, paczkowanie mięsa, aż do pojawienia się na półce sklepowej. System ten gwarantuje ponadstandardową jakość. Dodajmy, że w podobnych systemach jakościowych w Niemczech, Francji czy Austrii produkuje się ponad 80% mięsa.

W tym opracowaniu zwróćmy uwagę na etap produkcji żywca wieprzowego, który odbywa się w zagrodzie rolnika. Etap ten opisuje zeszyt branżowy KULINARNE MIĘSO WIEPRZOWE. W opracowaniu zawarte są wymagania produkcyjne i jakościowe. We wstępie czytamy: „Każdy segment łańcucha produkcji wieprzowiny kulinarnej QAFP musi spełnić wszystkie oczekiwania jakościowe w wielu obszarach, w tym związanych z zachowaniem dobrostanu zwierząt, bezpieczeństwem zdrowia konsumentów i wysoką jakością kulinarną mięsa.”

Jak się definiuje kulinarne mięso wieprzowe objęte znakiem jakości QAFP?

Są to elementy: schab, szynka, karkówka, łopatka, polędwiczka w postaci całych mięśni lub dzielone na mniejsze porcje kulinarne, wytworzone zgodnie z założeniami systemu QAFP i spełniające wymagania jakościowe określone w tym Systemie.

Kulinarne mięso wieprzowe objęte znakiem jakości QAFP musi:
a) cechować się barwą różowo-czerwoną, prawidłową strukturą i nie wykazywać nadmiernej ilości wycieku swobodnego,
b) być wolne od wad jakości 1,
c) w przypadku schabu (m. longissimus) cechować się zawartością tłuszczu śródmięśniowego w zakresie 2-3%,

Kulinarne mięso wieprzowe objęte znakiem jakości QAFP nie może:
a) być mrożone,
b) być nastrzykiwane ani poddane jakimkolwiek innym zabiegom polegającym na wprowadzeniu do niego wody bądź jakichkolwiek substancji dodatkowych.

Chów świń – elementy, które musi spełnić hodowca

GENOTYP ŚWIŃ

1. Warchlaki przyjęte do tuczu powinny pochodzić z krzyżowania towarowego – dwurasowego ras (wbp ×pbz, pbz × wbp, puławska × wbp, wbp × puławska, złotnicka biała × wbp) lub trzyrasowego ras (wbp × pbz × duroc, pbz × wbp × duroc oraz puławska × wbp × duroc, złotncka biała x wbp x duroc). W miejsce knurów duroc mogą być używane również inne knury terminalne o znanym pochodzeniu wolne od recesywnych genów RYR1T oraz RN-.
2. Dopuszcza się do tuczu warchlaki produkowane w ramach programów realizowanych przez firmy produkujące zwierzęta hybrydowe, warunkiem jest tu tylko znane pochodzenie.
3. Obszar obejmowany Systemem rozpoczyna się od produkcji prosiąt.
4. Warunkiem przyjęcia warchlaków do tuczu jest wykazanie, że chlewnie, z których pochodzi materiał użyty do ich produkcji są wolne od recesywnego genu RYRT. Podobne wymagania dotyczą firm produkujących zwierzęta hybrydowe.

ŻYWIENIE ZWIERZĄT

1. Należy zapewnić zwierzętom paszę, której ilość oraz wartość odżywcza dostosowana jest do ich wieku oraz potrzeb pokarmowych.
2. Zwierzęta karmione są minimum raz dziennie.
3. Zwierzęta utrzymywane grupowo mają zapewniony jednoczesny dostęp do pasz.
4. Sprzęt i urządzenia do karmienia i pojenia wykonane są z materiałów nieszkodliwych dla zdrowia zwierząt i ludzi.
5. Sprzęt i urządzenia do karmienia i pojenia są czyszczone i dezynfekowane regularnie, utrzymywane w dobrym stanie technicznym i sanitarnym.
6. Stosowane w żywieniu świń premiksy, oprócz witamin i soli mineralnych, mogą zawierać inne dozwolone prawem substancje.
7. Zabronione jest dodawanie dodatków paszowych nie wpisanych do Rejestru Dodatków Paszowych oraz materiałów wymienionych w załączniku III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 767/2009 w sprawie wprowadzenia na rynek i stosowania pasz, zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1831/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady i uchylającego dyrektywę Rady 79/373 EWG, dyrektywę Komisji 80/511/EWG, dyrektywy Rady 82/471 EWG, 83/228/EWG, 93/74/EWG, 93/113/WE i 96/25/WE oraz decyzję Komisji 2004/217/WE (Dz. Urz. UE L 229 z 01.09.2009, str. 1, z późn. zm.).
8. Ze względu na umięśnienie tuszy i wykorzystanie paszy, tucz należy zakończyć po osiągnięciu m.c. 95-125 kg.

WARUNKI CHOWU

1. Każde gospodarstwo musi posiadać nadzór lekarza weterynarii
2. Osoby obsługujące zwierzęta powinny posiadać udokumentowaną wiedzę w zakresie chowu świń.

DODROSTAN ZWIERZĄT

1. Zwierzęta gospodarskie są doglądane minimum 1 raz dziennie.
2. W gospodarstwie znajduje się system oświetleniowy pozwalający na doglądanie zwierząt o każdej porze.
3. Budynki i pomieszczenia inwentarskie są zbudowane z materiałów nieszkodliwych dla zdrowia zwierząt i ludzi.
4. Budynki i pomieszczenia inwentarskie są zbudowane tak, że nie ma żadnych elementów wystających, ostrych itp., mogących powodować zranienie lub cierpienie zwierząt.
5. W pomieszczeniach dla świń jest zapewnione oświetlenie na poziomie minimum 40 lx przez 8 godzin dziennie.
6. W pomieszczeniach dla świń ciągły hałas nie przekracza 85 db.
7. Pomieszczenia dla świń muszą być wyposażone w odpowiedni, wydajny system wentylacyjny, wraz z systemem wentylacji awaryjnej i systemem alarmowym/ostrzegawczym.
8. W pomieszczeniu inwentarskim stężenie:
   • NH3 nie przekracza 20 ppm,
   • H2S nie przekracza 5 ppm,
   • CO2 nie przekracza 3000 ppm,
9. Pomieszczenia muszą być tak skonstruowane, aby ochraniać zwierzęta przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi i znacznymi różnicami w warunkach klimatycznych.

W pomieszczeniach, w których prowadzony jest chów świń zaleca się utrzymywanie temperatury powietrza 16-18^oC , z uwzględnieniem grupy wiekowej świń i ich warunków utrzymania.

SKUP ŚWIŃ

1. Skupowane mogą być wyłącznie zwierzęta hodowane zgodnie z wymogami QAFP.
2. Skup świń powinien być prowadzony w  sposób minimalizujący niekorzystny wpływ na zwierzęta, w tym szczególnie ograniczający ich stres i zmęczenie. Organizacja skupu zwierząt, z których pozyskuje się mięso objęte przedmiotowym znakiem jakości, dopuszcza wyłącznie jednorazowy ich załadunek (w gospodarstwie hodowcy) i rozładunek (w rzeźni).
3. Skup zwierząt musi być prowadzony z zachowaniem pełnej ich identyfikacji w zakresie genotypu i warunków środowiskowych chowu, w tym warunków żywienia.

Opracował: Jan Sarnowski, WODR Poznań

W opracowaniu wykorzystano informację ze strony www.farmer.pl
oraz ze strony http://www.qafp.pl/strona,zeszyty-branzowe-1.html za zgodą Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego.
 

„MILKILINE” w PRH Gałopol - najnowsza technologia doju

         W czwartek 8 maja bieżącego roku w siedzibie Przedsiębiorstwa Rolniczo – Hodowlanego „GAŁOPOL”  w Gałowie (powiat szamotulski), uroczyście otwarto nową w pełni zautomatyzowaną oborę, oraz pierwszą w Polsce halę udojową  włoskiej firmy „MILKILINE” zaopatrzoną w system doju MILPROP4C . Jest to system który zarządza niezależnym udojem ćwiartek, poprawiając w ten sposób produktywność stada i redukując zagrożenia wystąpienia stanów chorobowych w strzykach. Za unikalnym charakterem systemu przemawia jego zdolność  do pomiaru przewodności elektrycznej mleka. Dynamiczny pomiar gwarantuje sukcesywne wstrzymanie udoju mleka we właściwym momencie i indywidualnie dla każdego strzyka. Wyniki z pomiaru dostarczają dojarzowi informacji o kondycji zdrowotnej strzyków, alarmując o ewentualnym stanie chorobowym (mastitis). MilproP4C chroni strzyki przed zjawiskiem pustodoju, kończąc udój we właściwym momencie, sukcesywnie i indywidualnie dla każdej ćwiartki.

Fotorelacja z uroczystości otwarcia:

- widok na oborę i halę udojową

- zwiedzanie fermy mlecznej

- hala udoju

- wnętrze hali - 36 stanowisk udojowych

- wnętrze obory

- stoiska firm BLATTIN i DE HEUS

- uroczystość otwarcia

- wystąpienie Prezesa Zarządu PRH "Gałopol"

- zaproszeni goście

Tekst: Karol Jażdżewski, Piotr Matusiak - WODR Poznań, ZD w Szamotułach

Zdjęcia: Piotr Matusiak