„ Dni Pola” w Gminie Wronki"
Dnia 27 czerwca 2014r. w Gminie Wronki
Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu, biuro gminne we Wronkach pod przewodnictwem Mariusza Makówki zorganizowało „Dni Pola’’. Do organizacji tego święta przyczyniła się Rada Sołecka Kłodziska. Należy nadmienić, że to pierwsza taka uroczystość w naszej gminie dla rolników, która miała między innymi za cel ich zintegrowanie . Rozpoczęła się ona w sali wiejskiej w Kłodzisku przy kawie i cieście. Ten wyjątkowy dzień zaszczycili swoją obecnością burmistrz Mirosław Wieczór, wiceburmistrz Robert Dorna, prezes Banku Spółdzielczego we Wronkach Elżbieta Czosnowska, wiceprezes Beata Barłóg, kierownik ARiMR Andrzej Żybura oraz radni Powiatu i MiGW. Rolnicy dokonywali lustracji pól. Zwracali przede wszystkim uwagę na jakość , pielęgnację okopowych i zbóż. Rolnicy z Gminy Wronki mieli okazję wysłuchać między innymi wykładów specjalistów dr Zbigniewa Kwiatkowskiego w temacie dotyczącym hodowli bydła oraz Grzegorza Baiera w zakresie nowych odmianach zbóż. Ponadto rolnicy, wykładowcy i zaproszeni goście odwiedzili pasiekę pszczół, zlokalizowaną na terenie naszej gminy oraz plantację szparagów i borówek. „Dni Pola” zakończyły się skromnym poczęstunkiem w gospodarstwie agroturystycznym w Karolewie.
Tekst i zdjęcia: Mariusz Makówka, WODR Poznań
Prelekcje edukacyjne, lustracje upraw i wizyty w gospodarstwach
Objazd gospodarstw i pól
Rolnicy z gminy Obrzycko wzięli udział w obchodach Dni Pola połączonych z rowerowym objazdem gospodarstw i pól. Ponad dwudziestokilometrowa trasa wiodła przez malownicze tereny wsi. Rolnicy przemierzyli Obrowo, Koźmin,Ordzin, Pęckowo, Gaj Mały, Karolin i Dobrogostowo. Rozmawiano o tegorocznych plonach i aktualnych problemach rolników.
Objazd z okazji Dni Pola zorganizowano w ubiegłą środę, 25 czerwca. Koordynatorem objazdu na terenie obrzyckiej gminy był Eugeniusz Wiśniewski, starszy doradca ds. rozwoju obszarów wiejskich, przedsiębiorczości i agroturystyki w Wielkopolskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego - Zespół Doradczy w Szamotułach.
Spotkanie rolników rozpoczęło się w świetlicy wiejskiej w Obrowie. Tam odbyła się prelekcja na temat wykorzystania stacji meteorologicznych w systemach wspomagania decyzji w integrowanej ochronie roślin. Prelegentem był Lech Dudek, doradca WODR z gminy Kaźmierz specjalizujący się w dziedzinie ochrony roślin.
Po prelekcji rolnicy wsiedli na rowery - pierwszym przystankiem rowerowego objazdu było gospodarstwo Marka Wróbla w Pęckowie, gdzie zatrzymano się przy plantacji ostropestu plamistego. Wykład pt. „Klasyfikacja ostropestu plamistego. Naturalna detoksykacja organizmu - roślinne leczenie wątroby” wygłosił Eugeniusz Wiśniewski. Doradca WODR opowiadał rolnikom między innymi o historii ostropestu plamistego oraz o zastosowaniu tej rośliny w kosmetyce i farmakologii.
Drugim przystankiem objazdu była plantacja buraków cukrowych w gospodarstwie Tomasza Migi. Następnie rolnicy przejechali do Karolina, gdzie w gospodarstwie Jacka Roszaka oglądano z zainteresowaniem bydło mleczne, omawiano szczegóły dotyczące żywienia i sposobu doju krów. W dalszej części objazdu rolnicy odwiedzili siedzibę firmy projektującej i produkującej schody - działającej pozarolniczo, ale na terenie wiejskim.
Kolejnym punktem objazdu było Przedsiębiorstwo Rolniczo-Hodowlane „Gałopol” Sp. z o.o. z siedzibą w Gałowie - zakład rolny w Gaju Małym. Rolnicy oglądali tam oborę na 280 sztuk bydła mięsnego i suszarnię kaskadową do nasion zbóż, rzepaku, i kukurydzy.
W drodze do Dobrogostowa odwiedzono poletka doświadczalne zboża i rzepaku pod Kobylnikami. Przedostatnim punktem wyprawy było gospodarstwo Łukasza Olecha - oglądano tam bydło mięsne i budowaną oborę z sześćdziesięcioma stanowiskami dla krów mlecznych.
Metą objazdu pól był teren rekreacyjny przy stawie w Obrowie. Tam na rolników czekał skromny poczęstunek. Obecny na miejscu Andrzej Żybura, kierownik biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, opowiadał rolnikom o zmianach w zasadach przyznawania dopłat bezpośrednich.
Uczestnicy corocznego objazdu mieli okazję zapoznać się ze stanem upraw. Snuli też przypuszczenia co do szacowanych plonów w roku bieżącym. Dowiedzieli się wiele o aktualnej produkcji rolnej i stosowanych technologiach.
Źródło: Gazeta Szamotulska
Tekst: Jakub Monterial
Fotorelacja:
Zdjęcia: Natalia Jurgowiak, WODR Poznań
Jak co roku na terenie powiatu gostyńskiego zorganizowany został Dzień Zagrody. W tym roku zaproszonych gości, rolników i doradców rolnych WODR, gościł u siebie Pan Zbigniew Biskup z Borku Wielkopolskiego.
Wśród zaproszonych gości znaleźli się:
- Wicestarosta Powiatu Gostyńskiego;
- Burmistrz Borku Wielkopolskiego;
- Przedstawiciele Powiatowego Inspektoratu Weterynarii,
Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Izb Rolniczych,
oraz Banku Spółdzielczego; - rolnicy z gminy Borek Wielkopolski;
- doradcy ZD Gostyń.
Na wstępie przybyłych gości przywitał kierownik ZD w Gostyniu, Zbigniew Borowski. Jednocześnie przedstawił charakterystykę oraz specyfikę rolnictwa naszego powiatu.
Następnie głos zabrali: gospodarz spotkania, Pan Biskup, oraz doradca WODR pracujący na terenie gminy Borek, Leszek Ciemniak. Doradca scharakteryzował działalność prowadzoną w gospodarstwie.
Gospodarstwo rolne Pana Zbigniewa Biskupa powstało w 1985 roku i od tego czasu jest systematycznie powiększane i unowocześniane.
Obecnie obejmuje obszar 130 ha użytków rolnych głównie gruntów ornych w tym własnych 108,5 ha, na których uprawiane są zboża (pszenica konsumpcyjna), rzepak ozimy, kukurydza na ziarno oraz ok. 1 ha ziemniaków jadalnych. Uzyskiwane są dobre plony uprawianych roślin (pszenicy 7,5–8 t/ha, rzepaku 4–4,6 t/ha) dzięki wprowadzaniu nowoczesnych metod agrotechnicznych i mechanizacyjnych.
W gospodarstwie prowadzona jest hodowla trzody chlewnej w cyklu otwartym, rocznie produkuje się 2250 sztuk tuczników. Do chowu zakupywane są prosięta z bardzo dobrych stad pod względem zdrowotnym oraz produkcyjnym. Zwierzęta żywione są wysokowartościowymi paszami pełnoporcjowymi, przez co osiągane są bardzo dobre przyrosty jednostkowe.
Szczególnie w ostatnich latach gospodarstwo Pana Zbigniewa zostało doposażone nowoczesnym, wysokowydajnym sprzętem mechanizacyjnym. Dostosowano również gospodarstwo do wymogów wynikających z ochrony środowiska: wybudowane zostały obiekty do przechowywania nawozów naturalnych, zainstalowano stację paliw oraz przystosowano magazyny dla środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych.
Od 2012 roku cały obszar gminy Borek Wielkopolski zakwalifikowany został jako szczególnie narażony na zanieczyszczenia azotem ze źródeł rolniczych.
Ze względu na położenie siedziby oraz budynków inwentarskich w granicach miasta pryzmy z obornikiem oraz zbiorniki z gnojówka zlokalizowane zostały na polu.
Przy gospodarstwie prowadzona jest także dodatkowa działalność pozarolnicza jaką jest skup żywca wieprzowego od okolicznych hodowców.
Od szeregu lat gospodarstwo uczestniczy w organizowanych konkursach i znajduje uznanie zarówno za osiągane wyniki produkcyjne jak i starania w zakresie dbałości o środowisko naturalne.
Między innymi w 2010 roku Pan Zbigniew Biskup został laureatem międzynarodowego konkursu „Bezpieczne Bałtykowi” uznające gospodarstwa ograniczające zanieczyszczenia wód zlewni Morza Bałtyckiego. Obecnie jest także uczestnikiem programu Baltic Deal promującego prośrodowiskowe praktyki rolnicze.
Od 2012 roku jest to także gospodarstwo demonstracyjne działające w ramach sieci takowych podmiotów utworzonej przez Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu. Są to gospodarstwa służące jako wzory dla prowadzenia działalności rolniczej zgodnie z zasadami Dobrej Praktyki.
Andrzej Obst, Główny Specjalista WODR ds. ochrony roślin, omówił trudne zagadnienie związane z Integrowaną Ochroną Roślin. Odpowiadał również na nurtujące rolników pytania związane z tym tematem oraz przedstawił jak prowadzić prawidłową dokumentację przeprowadzonych zabiegów ochrony roślin w gospodarstwie.
Przedstawiciele ARiMR, przedstawili jak przebiegł nabór wniosków w ramach działania "Ułatwianie startu młodym rolnikom" z PROW 2007–2013 w powiecie gostyńskim, a także jak ma wyglądać PROW 2014-2020.
Powiatowy lekarz weterynarii, Wioletta Chałas-Stercuła, odpowiadała na pytania rolników dotyczące kontroli weterynaryjnych przeprowadzanych przez Inspekcję Weterynaryjną w powiecie.
Poruszana była również kwestia zagrożenia oraz skutków ekonomicznych jakie niesie ze sobą afrykański pomór świń, a także następstwa związane z budową kopani odkrywkowej w rejonie gminy Krobia i okolic.
Uczestnicy spotkania nie tylko mieli możliwość wzięcia udziału w dyskusji czy wysłuchania interesujących ich tematów, ale również mieli możliwość przyjrzenia się z bliska jak funkcjonuje i wygląda prowadzone przez Pana Zbigniewa Biskupa gospodarstwo.
opracował Ł. Michalski
Integrowana ochrona roślin w praktyce
Z praktycznymi aspektami integrowanej ochrony roślin mieliśmy możliwość zapoznać się w ramach warsztatów terenowych organizowanych przez CDR o/Poznań . Po pierwszym dniu i części teoretycznej mogliśmy zdobytą wiedzę utrwalić na poletkach Stacji Badawczej Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu a znajdującej się w Winnej Górze k/ Środy Wlkp. Grupa kilkudziesięciu doradców z terenu całego kraju , w tym dwie doradczynie z powiatu wrzesińskiego , miała możliwość zobaczyć objawy i uszkodzenia powodowane przez choroby grzybowe i szkodniki na roślinach zbożowych i rzepaku - patogenów ważnych gospodarczo powodujących duże straty w nieprawidłowo prowadzonych uprawach.
Fot. 1. Przed ruszeniem na poletka krótką historię miejscowości i stacji IOR przedstawił szef Polowej Stacji Doświadczalnej w Winnej Górze dr Pankracy Bubniewicz.
Zboża jak i rzepak były w okresie nalewania plonu z dobrze wykształconymi kłosami i strąkami. W tym okresie już bardzo widoczne są gołym okiem uszkodzenia powodowane przez choroby grzybowe jak i szkodniki – ważne gospodarczo powodujące duże straty w nieprawidłowo prowadzonych uprawach. Pod czujnym okiem prof. Marka Mrówczyńskiego i pracowników naukowych IOR mieliśmy możliwość obejrzeć uszkodzenia powodowane przez patogeny grzybowe w rzepaku zarówno na łodygach , liściach jak i strąkach takich chorób jak zaraza twardzikowa , czerń krzyżowych. W zbożach natomiast zapoznaliśmy się uszkodzeniami powodowanymi przez choroby podsuszkowe , fuzariozy kłosów , głownie pyłkowe , rdze brunatne i żółte.
Fot. 2. Głownia pyłkowa jęczmienia w całek okazałości.
Zachęcam wszystkich doradców i rolników zainteresowanych tematem integrowanej ochrony roślin do odwiedzenia Polowej Stacji Doświadczalnej IOR Poznań w Winnej Górze gdzie pracownicy w dostępny i życzliwy sposób wyjaśnią zagadnienia związane z ochroną roślin.
Mariola Piotrowska –doradca rolny.
XX Powiatowy Dzień Pola w Zdroju.
Tradycyjnie w ostatnich dniach czerwca w powiecie grodziskim odbywa się rolnicza impreza plenerowa mająca na celu doskonalenie i uaktualnianie wiedzy rolniczej.
Dnia 26 czerwca br. w Zdroju gm. Grodzisk Wlkp. odbył się jubileuszowy Dzień Pola zorganizowany przez Zespół Doradczy WODR w Grodzisku Wlkp. Starostwo Powiatowe w Grodzisku Wlkp. Market Rolniczy MINGE z Granowa. Do Zdroju przyjechali rolnicy powiatu grodziskiego , by znaleźć się w gronie koleżanek po fachu, specjalistów z branży, by wymienić doświadczenia ,by usłyszeć coś nowego i przenieść zdobytą wiedzę oraz doświadczenia do swoich gospodarstw.
Zaproszonych gości ,rolników, przedstawicieli firm, doradców ekspertów z zakresu uprawy i ochrony roślin powitała pani Genowefa Feldgebel –kierownik Zespołu Doradczego w Grodzisku a także przedstawiła krótką historię organizacji Dnia Pola w powiecie grodziskim.
Wśród zaproszonych gości byli: pan Antoni Kłak – Wicestarosta powiatu grodziskiego, Pan Ryszard Balcerek – przewodniczący Rady powiatu grodziskiego, Burmistrzowie i Wójtowie gmin, dr Ryszard Jaworski dyrektor WODR w Poznaniu, prof. Marek Korbas IOR w Poznaniu oraz przedstawiciele samorządu powiatowego, samorządów gminnych, kierownicy powiatowych biur ARiMR, KRUS-u, WIR , GS” Samopomoc Chłopska”, firm i instytucji pracujących na rzecz rolnictwa. Byli także gospodarze wsi : przedstawiciele Rady Sołeckiej i Koła Gospodyń Wiejskich.
Pierwsze tego typu rolnicze spotkanie odbyło się w 1994 roku w Wilkowie Polskim z którego w pamięci rolników i doradców zapisał się pokaz sporządzania sianokiszonki w foliowane bele, Wówczas była to prawdziwa nowość, teraz w ten sposób większość rolników przygotowuje paszę dla bydła. Tematyka imprezy wędrującej z gminy do gminy w poszczególnych latach była różna. Najczęściej jednak z inicjatywy Zespołu Doradczego w Grodzisku Wlkp. razem z rolnikami i przedstawicielami firm nasiennych , przy współpracy przedsiębiorstw nawozowych i chemicznych przedstawiających środki ochrony roślin przygotowywaliśmy poletka pokazowe - kolekcje odmian roślin uprawnych, a także demonstracje roślin właściwie nawożonych i chronionych, by stworzyć w ten sposób odpowiednie warunki do wymiany doświadczeń oraz doskonalenia wiedzy rolniczej.
Od ośmiu lat w organizację i sponsorowanie imprezy włączyło się grodziskie Starostwo Powiatowe, co zawdzięczamy panu Stanisławowi Hadke.i panu Mariuszowi Zgaińskiemu starostom powiatu grodziskiego. Z okazji jubileuszu XX lecia Dnia Pola okolicznościowymi dyplomami oraz słowami szacunku i uznania dziękowano przedstawicielom Samorządów Gminnych, Instytucji , KGW a przede wszystkim rolnikom za zaangażowanie i udział w organizacji „ Dnia Pola” w latach 1994-2014.
Program imprezy był bardzo bogaty, a ważną i interesującą częścią spotkania było seminarium na tematy związane nowoczesną wiedzą rolniczą z uwzględnieniem integrowanej ochrony roślin uprawnych. Z największym zainteresowaniem rolnicy wysłuchali wykładu prof. Marka Korbasa, który jest autorytem w środowisku rolniczym z zakresu ochrony zbóż, rzepaku oraz ochrony innych roślin uprawnych. Uczestnicy podziwiali poletka pokazowe założone przez pana Ryszarda Balcerka , Grzegorza Dacha, i Adama Kandulskiego w Zdroju. Stan zasiewów zbóż ozimych oraz rzepaku i rzepiku ozimego w czerwcu 2014 r. jest znacznie lepszy niż w analogicznym okresie roku ubiegłego.
Na spotkaniu szczególnie w czasie lustracji pól omawiano również bieżące zagadnienia związane z aktualnymi problemami w rolnictwie i wymieniano informacje oraz doświadczenia.
Przewodnikami było wielu wspaniałych fachowców i doradców prelegentów, a wśród nich : prof. Andrzej Korbas, Andrzej Obst – główny specjalista ds. produkcji roślinnej WODR Barbara i Paweł Sikora Firma MINGE , przedstawiciele firm: Ekoplon, Intermag,KWS Lochow, Sarzyna, Sumi- Agro, Arysta, Adob, Desio, Dow-Agro .
W ramach spotkania odbył się również konkurs wiedzy rolniczej , a wyróżnieni uczestnicy konkursu otrzymali nagrody rzeczowe ufundowane przez firmę- Market Rolniczy MINGE
Po części seminaryjnej odbyła się integracja w czasie której swój wspaniały występ, tematycznie związany z życiem i pracą na wsi zaprezentował Kabaret „ TO MY” ze Słocina. Po wspólnym poczęstunku i biesiadowaniu odbyły się podziękowania , które są największą satysfakcją dla organizatorów , gdyż świadczy to o celowości organizacji tego typu imprez na rzecz środowiska wiejskiego
Wyrazy uznania i podziękowania skierowano pod adresem sponsorów, wśród których znaleźli się: Starostwo Powiatowe, Urząd Miejski w Grodzisku Wlkp. Market Rolniczy MINGE z Granowa, WODR Poznań , KGW w Zdroju, Rada Sołecka w Zdroju i inni.
Szczególne podziękowania skierowano także pod adresem organizatorów i Kabaretu TO MY ze Słocina za stworzenie wspaniałej atmosfery w czasie jubileuszowego spotkania..
Koniec czerwca, po sianokosach i krótko przed żniwami to dobry czas na spotkanie doradców z rolnikami na Dniach Pola.
Tematem przewodnim tegorocznych Dni Pola zorganizowanych w CWE Gołaszyn były zagadnienia dotyczące integrowanej ochrony roślin.
Głównym jej założeniem jest maksymalna eliminacja środków ochrony roślin na rzecz
metod niechemicznych.
Jednym z ważnych elementów metody niechemicznej jest stosowanie zrównoważonego nawożenia i wapnowania, dlatego też na spotkanie zaprosiliśmy pracownika Okręgowej Stacji Chemiczno – Rolniczej w Poznaniu. Pan Hubert Dwornik zapoznał rolników z zasadami pobierania prób glebowych oraz kosztami badań. Temat wzbudził duże zainteresowanie wśród słuchaczy, było wiele pytań i merytorycznych wyjaśnień.
Główny specjalista d/s ochrony roślin Andrzej Obst jak zawsze z olbrzymią pasją , przy wykorzystaniu eksponatów przybliżył temat: Integrowana ochrona roślin – zwalczanie chwastów w zbożach ozimych.
Podczas przerwy kawowej zajadaliśmy się plackiem na maślance z sezonowym owocem, który stał się „dodatkową specjalnością" naszych pań pracujących w powiecie.
Kolejny temat: Integrowana ochrona roślin uprawnych – rozpoznawanie i efektywne zwalczanie chorób i szkodników w uprawach przedstawiła Halina Funka specjalizująca się w ochronie roślin.
Część praktyczna szkolenia odbyła się na poletkach doświadczalnych CWE. Rolnicy mieli okazję zapoznać się z objawami chorób zbóż, żerowania szkodników, natomiast rozpoznawanie chwastów nie sprawiało nikomu kłopotów. Podczas oglądania poszczególnych odmian zbóż wywiązała się dyskusja na temat listy odmian zalecanych do uprawy na terenie województwa wielkopolskiego i to właśnie te odmiany wzbudziły największe zainteresowanie wśród rolników.
Jednym z narzędzi ułatwiających wdrażanie zasad integrowanej ochrony roślin jest system wspomagania decyzji, pozwalający na określenie optymalnych terminów wykonania zabiegów. Uczestnicy spotkania zapoznali się z działaniem polowej stacji meteorologicznej, która znajduje się w pobliżu poletek doświadczalnych. Obecnie wykorzystywana jest ona w Internetowym systemie wspomagania decyzji w ochronie ziemniaka przed sprawcą zarazy ziemniaka.
Opracowała
Halina Funka ZD Rawicz
Znaczenie żywności ekologicznej w codziennej diecie
Przygotowane przez Elżbieta DryjańskaChoroby cywilizacyjne nazywane obecnie także przewlekłymi chorobami niezakaźnymi, do których należą m.in. cukrzyca, otyłość, miażdżyca, nowotwory i alergie wywoływane są przez nieprawidłowy sposób odżywiania, niezdrowy styl życia i zanieczyszczenie żywności oraz środowiska. Przy zapobieganiu bądź leczeniu chorób cywilizacyjnych warunkiem koniecznym jest nie tylko przestrzeganie prawidłowej diety (sposób odżywiania i styl życia), ale także konsumpcja żywności charakteryzującej się jak najwyższą jakością. Z większości badań porównawczych przeprowadzonych dla żywności ekologicznej i konwencjonalnej wynika, że żywność ekologiczna z uwagi na swój skład ma korzystniejsze właściwości prozdrowotne niż żywność z produkcji masowej, tzw. konwencjonalnej. Od żywności charakteryzującej się wysoką wartością biologiczną oczekuje się, że będzie ona zawierała odpowiednią ilość składników odżywczych przy jak najniższej ilości substancji szkodliwych. Warunki te spełnia właśnie żywność ekologiczna, w której znacznie częściej niż w żywności konwencjonalnej stwierdza się wyższe zawartości takich substancji odżywczych jak witamina C, karotenoidy i związki fenolowe, będące silnymi przeciwutleniaczami. Wyższe zawartości cukrów i suchej masy w ziemiopłodach ekologicznych z jednej strony sprawiają, że surowce te charakteryzują się wyższą jakością technologiczną, a z drugiej strony pozytywnie oddziałują na smak ekologicznych warzyw i owoców. Produkty ekologiczne mają bardziej intensywny, typowy dla danego surowca smak niż produkty konwencjonalne. Dodatkowo ekologiczne surowce roślinne są bardziej bezpieczne dla zdrowia, ponieważ zawierają istotnie mniejsze ilości substancji szkodliwych, którymi są pestycydy i azotany. Dotychczasowe badania wskazują również na to, że pomimo zaniechania w rolnictwie ekologicznym syntetycznych fungicydów, brak jest różnic w zawartości mykotoksyn w zbożach ekologicznych i konwencjonalnych. Badania dotyczące zanieczyszczeń mikrobiologicznych wskazują, że spożywanie produktów ekologicznych w porównaniu do konwencjonalnych nie stanowi zwiększonego ryzyka dla zdrowia, szczególnie jeśli zostaną one poddane odpowiedniej obróbce termicznej. Ekologiczne surowce pochodzenia zwierzęcego (mleko, mięso, jaja) zawierają istotnie więcej nienasyconych kwasów tłuszczowych o prozdrowotnym działaniu, zwłaszcza najważniejszego składnika, jakim jest sprzężony kwas linolowy CLA. W przypadku mleka stwierdzono także wyższą zawartość witamin β-karotenu i α-tokoferolu oraz witaminy D. Mięso zwierząt z chowu ekologicznego zawiera więcej tłuszczu śródmięśniowego, wskutek czego charakteryzuje je większa marmurkowatość i soczystość. Konsumenci często oceniają lepiej smak mięsa z produkcji ekologicznej niż konwencjonalnej. Jaja z produkcji ekologicznej zawierają karotenoidy w większej ilości i o bogatszym składzie niż jaja konwencjonalne.
Podsumowując należy stwierdzić, że skład surowców z produkcji ekologicznej jest pod wieloma względami korzystniejszy dla zdrowia niż w przypadku surowców otrzymywanych z konwencjonalnej, czyli opartej na chemizacji produkcji rolniczej. Stanowi to dobrą podstawę do hipotezy, że regularna konsumpcja żywności ekologicznej powinna korzystnie wpływać na zdrowie człowieka. Hipoteza ta wymaga jednak potwierdzenia badaniami naukowymi.
Autorem powyższego doniesienia jest Pani prof. dr hab. Ewa Rembiałkowska, SGGW Katedra Żywności Funkcjonalnej, Ekologicznej i Towaroznawstwa, Zakład Żywności Ekologicznej.
Postawy Europejczyków wobec gospodarki odpadami i wydajności zasobów
Przygotowane przez Elżbieta DryjańskaEuropejczycy chcą zmniejszenia strat związanych z gospodarką odpadami. Zdaniem mieszkańców Europy generuje się za wiele i za mało ponownie wykorzystuje. Takie są wyniki najnowszego badania „Postawy Europejczyków wobec gospodarki odpadami i wydajności zasobów”.
Według nowego badania większość obywateli europejskich uważa, że ich własny kraj generuje zbyt dużo odpadów. Ankieta na temat „Postawy Europejczyków wobec gospodarki odpadami i wydajności zasobów” wskazuje, że 96% respondentów twierdzi, że ważne jest dla nich, aby w Europie efektywniej wykorzystywano surowce wtórne. Tylko dla 3% respondentów kwestia ta nie jest istotna.
Respondenci zapytani o to, co zachęca skutecznie do segregacji odpadów, odpowiadają, że (71%) decyduje pewność co do skuteczności recyklingu. Taka odpowiedź nie zaskakuje, bo co może bardziej zniechęcać jak wiedza, że posegregowane odpady ostatecznie i tak skończą na wspólnym wysypisku. Dlatego też 59% uczestników ankiety preferuje przetwarzanie i kompostowanie odpadów w okolicy miejsca zamieszkania. Nie bez znaczenia są również zachęty finansowe (59%).
Jak jeszcze możemy tracić mniej? Osiem na dziesięć zapytanych osób (83%) twierdzi, że unikają marnotrawienia żywności i innych rodzajów odpadów, kupując dokładnie to, czego potrzebują, a trzy z czterech (77%) dokłada starań, aby naprawić uszkodzone urządzenia, zamiast kupować nowe. Dwóch na trzech respondentów (67%) daje lub sprzedaje przedmioty do ponownego wykorzystania.
Pytani o odpady z tworzyw sztucznych, 96% respondentów zgadza się, że potrzebne są kolejne inicjatywy przemysłu, które ograniczą ilość odpadów z tworzyw sztucznych. Wśród odpowiedzi 94% podkreśla, że należy lepiej zamieszczać informacje o tym, które z odpadów nadają się do recyklingu tworzyw sztucznych.
Źródło: Energia-pl.pl
Pierwsza część uroczystości miała miejsce w siedzibie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, gdzie laureaci otrzymali z rąk sekretarza stanu Kazimierza Plocke listy gratulacyjne honorowego patrona konkursu Ministra Marka Sawickiego. Ponadto Halina Huszczak została odznaczona Honorową Odznaką "Zasłużony dla Rolnictwa".
W ramach drugiej części uroczystości w Pałacu Prezydenckim odbyła się Gala AgroLiga 2013, gdzie w obecności kilkuset osób, wysokich osiągnięć gospodarczych osobiście gratulował Prezydent RP Bronisław Komorowski.
W imieniu firmy "TOP" listy gratulacyjne oraz puchar ufundowany przez Prezesa ARR Radosława Szatkowskiego odebrali Halina i Włodzimierz Huszczak.
fotograf Łukasz Kamiński ,zdjęcie pochodzi z Kancelarii Prezydenta RP. Krajowy Laureat AgroLigi 2013
ZAZIELENIENIE WPR JUŻ OD 2015 roku
Już od 2015 roku na rolników nałożony zostanie nowy wymóg tzw. ZAZIELENIENIE WPR. Sprawa jest ważna gdyż według projektu 30% dotychczasowych płatności bezpośrednich uzależniona będzie od spełnienia tego wymogu.
Na dzień opracowania artykułu trwają jeszcze prace nad szczegółami dotyczącymi powyższego zagadnienia ale już dzisiaj znane są główne założenia.
WIĘKSZOŚĆ GOSPODARSTW PLANUJE STRUKTURĘ ZASIEWÓW W SWOIM GOSPODARSTWIE JESIENIĄ. MAJĄC NA UWADZE KRÓTKI OKRES NA DOSTOSOWANIE SIĘ GOSPODARSTW DO PLANOWANYCH WYMOGÓW JUŻ DZISAJ WARTO JE POZNAĆ.
W ramach ZAZIELENIENIA rolnicy zobowiązani będą do spełnienia trzech praktyk:
1)dywersyfikacja upraw,
2)utrzymanie trwałych użytków zielonych,
3)utrzymanie obszarów proekologicznych(EFA).
LUB stosować praktyki równoważne do trzech praktyk zazielenienia - przynoszące korzyści dla klimatu i środowiska równoważne lub wyższe niż praktyki w ramach zazielenienia:
- programy rolnośrodowiskowe,
- programy rolnośrodowiskowo - klimatyczny
- krajowe i regionalne mechanizmy certyfikacji środowiskowej.
Gospodarstwa ekologiczne będą automatycznie objęte płatnością zieloną.
Rolnicy gospodarujący na obszarach Natura 2000 oraz objętych RDW(Ramowa Dyrektywa Wodna) będą otrzymywać płatność zieloną pod warunkiem realizacji praktyk zazielenienia zgodnie z celami dyrektywy ptasiej, siedliskowej oraz RDW.
Ad 1) DYWYRSYFIKACJA UPRAW
Gospodarstwa do10 ha gruntów ornych będą zwolnione z realizacji dywersyfikacji upraw. Pozostałe (większe niż 10 ha gruntów ornych) objęte będą dwustopniowym system:
- gospodarstwa posiadające od 10 do 30 ha gruntów ornych będą zobowiązane do prowadzenia 2 różnych uprawy na gruntach ornych, w tym uprawa główna nie powinna zajmować więcej niż 75 % gruntów ornych;
- gospodarstwa powyżej 30 ha gruntów ornych zobowiązane będą do minimum 3 uprawy na gruntach ornych; w tym uprawa główna nie może pokrywać więcej niż 75% gruntów ornych, a dwie uprawy główne łącznie nie mogą pokrywać więcej niż 95% gruntów ornych.
Za uprawę w ramach dywersyfikacji upraw uznawany będzie każdy rodzaj w klasyfikacji botanicznej upraw, formy wszystkich gatunków z rodzin Krzyżowych, Psiankowatych i Dyniowatych (Brassicaceae, Solanaceae i Cucurbitaceae), a także grunt ugorowany oraz trawy i inne rośliny zielne.
Formy ozime i jare uważane będą za odrębne uprawy, nawet jeśli należą do tego samego rodzaju.
AD 2) UTRZYMANIE TRWAŁYCH UŻYTKÓW ZIELONYCH
Na niniejszą praktykę składają się dwa elementy:
- obowiązek utrzymania TUZ na poziomie gospodarstwa w odniesieniu do wyznaczonych przez państwo członkowskie TUZ cennych przyrodniczo położonych na obszarach Natura 2000, włączając gleby torfowe i podmokłe, które wymagają ścisłej ochrony w celu osiągnięcia celów dyrektyw ptasiej (2009/147/WE) i siedliskowej (92/ 43/EWG).
Rolników będzie obowiązywał zakaz przekształcania i zaorywania TUZ położonych na wyznaczonych obszarach.
- jednocześnie wprowadzono obowiązek kontroli utrzymania TUZ na poziomie krajowym, tak aby udział TUZ w całkowitej powierzchni użytków rolnych nie zmniejszył się o więcej niż 5%.(Rolnik, który przekształci trwały użytek zielony w grunt orny lub sad a jednocześnie w kraju powierzchnia TUZ zmniejszy się o więcej niż 5% może być decyzją Kierownika Biura Powiatowego ARiMR zobowiązany do odnowienia określonej powierzchni TUZ w swoim gospodarstwie.
Ad 3) OBSZARY PROEKOLOGICZNE EFA
Lista obszarów, które mogą być kwalifikowane jako obszary EFA, z której państwo członkowskie powinno wdrożyć na swoim terytorium jeden bądź więcej elementów, obejmuje:
- grunty ugorowane,
- tarasy,
- elementy krajobrazu,
- strefy buforowe,
- systemy rolno-leśne,
- pasy gruntów kwalifikujących się do płatności przylegających do krawędzi lasu,
- obszary objęte zagajnikami o krótkiej rotacji,
- obszary zalesione w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich,
- międzyplony lub pokrywę zieloną oraz
- uprawy wiążące azot.
Szczegółowe kryteria kwalifikacji poszczególnych elementów jako obszarów proekologicznych zostaną określone przez Komisję Europejską w dokumentach wykonawczych do rozporządzenia bazowego.
Najprawdopodobniej będzie możliwość zastosowania tzw. współczynników ważenia powierzchni EFA: możliwość wspólnej realizacji działania EFA na poziomie grupy rolników (max 10), których gospodarstwa położone są w bliskim sąsiedztwie, pod warunkiem, że obszary EFA przylegają do siebie. Przynajmniej 50% obszarów EFA musi leżeć na gruntach kwalifikowanych każdego z rolników, z wyłączeniem TUZ.
Wymóg zazielenienia będzie miało charakter obowiązkowy, a kara za zazielenienie – dotkliwa:v w pierwszym i drugim roku wdrażania (2015 i 2016) nie będzie wykraczać poza kwotę płatności zielonej (30% płatności obszarowej)
v w 2017 r. będzie wykraczała o 20% poza kwotę płatności zielonej,
v od 2018 r. o 25% będzie wykraczała poza kwotę płatności przeznaczonej na zazielenienie, tzn. będzie mogła wynosić do 125% płatności zielonej.
Maciej Tyrakowski
Technik doradca WODR
Opracowano na podstawie prezentacji Departamentu Płatności Bezpośrednich MRiRW.
Więcej...
DNI POLA 2014 W GMINIE KAŹMIERZ w………… pełnym słońcu !!!
Przygotowane przez Anna CzarneckaDNI POLA 2014 W GMINIE KAŹMIERZ w………… pełnym słońcu !!!
W dniu 18 czerwca 2014 roku zgodnie z wieloletnią tradycją Gminna Służba Doradcza WODR Poznań, gminy Kaźmierz zorganizowała Dni Pola 2014 połączone z II samochodowym objazdem pól i gospodarstw na terenie gminy Kaźmierz. W roku bieżącym ze względu na wydłużoną trasę przejazdu do zaplanowanych miejsc na terenie gminy organizatorzy wzorem roku ubiegłego zaplanowali przejazd samochodami osobowymi. Zgodnie z programem spotkanie miało swój początek w Gospodarstwie Agroturystycznym „Dom nad Zalewem” pani Violetty Wawszczak w Radzynach. W dniu tym od samego rana aura zachęcała do wzięcia udziału w tej imprezie i dlatego zgodnie z przewidywaniami rolnicy nie zawiedli i licznie przybyli do Radzyn tym razem samochodami a nie rowerami. Przybyli także zaproszeni goście – W-ce Przewodniczący Rady Powiatu – Pan Zenon Gałka, Wójt Gminy Kaźmierz pan Wiesław Włodarczak, Sekretarz Urzędu Gminy w Kaźmierzu pan Karol Hartwich, Kierownik Biura Powiatowego ARiMR w Szamotułach pan Andrzej Żybura, pan Michał Człapa - Przewodniczący Komisji Rolnictwa Rady Gminy Kaźmierz, pan Ireneusz Glanc – Delegat do Wielkopolskiej Izby Rolniczej, pan dr Edwin Naglik z Zakładu Doświadczalnego IUNG w Baborówku, pan Andrzej Obst z Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu, oraz Panie i Panowie Doradcy z powiatu szamotulskiego a także liczna grupa rolniczek i rolników z terenu gminy Kaźmierz i gmin okolicznych. Tu wszyscy uczestnicy wysłuchali komunikatów i informacji dot. aktualnej sytuacji w rolnictwie. Tematyka wykładów była bardzo różnorodna i obejmowała: „Fundusze UE dla rolnictwa na lata 2014 - 2020 ”, zmiany w płatnościach obszarowych na rok 2015, omówiono także stan i oceniono uprawy rolnicze. Następnie specjaliści z WODR Poznań przedstawili słuchaczom wykłady – „Integrowana Ochrona Roślin – rozpoznawanie i zwalczanie chorób oraz szkodników w zasiewach zbóż i rzepaku”, „Technologia uprawy zbóż na cele konsumpcyjne – charakterystyka odmian”. Kolejnym planowanym założeniem programu był objazd gospodarstw i pól na terenie gminy Kaźmierz. W ramach tego punktu wszyscy uczestnicy odwiedzili Gospodarstwo Demonstracyjne pana Wojciech Kalinowskiego w miejscowości Piersko gdzie zapoznali się z doświadczeniami odmianowymi. W tym miejscu uczestnicy objazdu mieli możliwość obejrzeć i porównać kolekcją odmian pszenicy, pszenżyta, oraz rzepaku ozimego prowadzonych według zasad Integrowanej Ochrony Roślin. Następnie wszyscy dotarli do Campingu w Komorowie gdzie wspólnym piknikiem nad brzegiem jeziora Bytyńskiego zakończyli Dni Pola 2014 roku. Tradycyjnie już rolnicy naszej gminy nie zawiedli i licznie uczestniczyli w imprezie za co bardzo Dziękujemy !
Dziękujemy także bardzo serdecznie wszystkim, którzy pomogli i przyczynili się do organizacji i sprawnego przebiegu tej imprezy rolniczej.
Do zobaczenia w przyszłym roku !!!
Tekst i zdjęcia: Lech Dudek
Nowelizacja Prawa energetycznego z 11 września 2013 r. stanowi zachętę do instalacji przez osoby prywatne odnawialnych źródeł energii w tzw. mikroinstalacjach, których moc zainstalowana nie przekracza 40 kWe lub 120 kWt.
Użytkownik może sprzedać wygenerowaną energię elektryczną - operator sieci dystrybucyjnej (OSD) jest zobowiązany ją odkupić po cenie równej 80 proc. średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej w poprzednim roku kalendarzowym. OSD nie może pobierać opłaty za przyłączenie oraz jest zobowiązany do pokrycia kosztów instalacji układu zabezpieczającego i pomiarowo-rozliczeniowego.
Jakie źródło zatem wybrać?
Mikrobiogazownie to instalacje, które mogą zmienić obraz polskiej wsi. Nie wymagają one tak wysokich nakładów jak duże jednostki, co z pewnością jest bardzo istotne dla polskiego rolnika. Sprawność elektryczna biogazowni wynosi około 30 proc., natomiast sprawność całkowita – 80 proc.
Obecnie w Polsce istnieje mniej niż 10 takich obiektów. Potencjał jest jednak ogromny – nasz sąsiad, Niemcy, posiada ponad 8 000 biogazowni, z których większość to mikrobiogazownie.
Źródło: sprokkelen.files.wordpress.com
Ułatwienie procedur oraz oferowane dotacje mogą przynieść wzrost zainteresowania wśród rolników. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oferuje dotacje na budowę mikrobiogazowni na terenach rolniczych w wysokości do nawet 500 tys. zł. Koszt instalacji o mocy 10 kWe produkującej 80 MWh energii elektrycznej oraz 100 MWh cieplnej to ok. 300 tys. zł. Instalacje te są szczególnie korzystne dla rolników posiadających gospodarstwa rolne o powierzchni powyżej 10 ha oraz hodowlę zwierząt z racji zagospodarowania wszystkich produktów na własny użytek. W biogazowi o mocy 30 kW w Studzionce (gmina Pszczyna, woj. śląskie), przetwarzającej odchody zwierzęce z gospodarstwa, uzyskiwana energia cieplna ogrzewa wszystkie budynki, zaś naturalny nawóz (produkt uboczny) wykorzystuje się w uprawach.
Małe elektrownie wodne w Polsce są definiowane jako jednostki o mocy mniejszej niż 5 MW. Granica ta jest jednak umowna – w niektórych krajach UE jest to 10 MW. MEW charakteryzują się wysoką sprawnością – od 70 do 85 proc. – a koszt budowy to 6-10 tys. zł/kW mocy zainstalowanej, przy czym niższe kwoty dotyczą budowy w miejscu z zaporą piętrzącą wodę, jak np. przy starych młynach.
Źródło: mew.pl
Do zbudowania MEW konieczny jest raport oddziaływania na środowisko oraz pozwolenie wodnoprawne. Jako odnawialne źródło energii MEW ma prawo do zielonych certyfikatów, co w połączeniu ze sprzedażą energii pozwala na uzyskanie łącznej ceny ok. 400 zł/MWh.
Turbiny wiatrowe są dostępne na rynku z pionową i poziomą osią obrotu. Ceny instalacji wahają się od 8 do 50 tys. zł za rozwiązania o mocy ok. 3 kW. Po przeanalizowaniu stopnia wykorzystania mocy dla różnych rozwiązań turbiny o pionowej osi obrotu (VAWT) potrafią wyprodukować więcej energii niż rozwiązania o poziomej osi obrotu (HAWT) dla średniorocznej prędkości wiatru równej 2 m/s. Okres zwrotu z budowy przydomowej elektrowni wiatrowej o mocy 3 kW to od 3 do 5 lat.
Źródło: odec.ca
Panele fotowoltaiczne to jedne z droższych źródeł energii. Niemniej jednak stają się w Polsce coraz bardziej popularne. Według Pawła Dobrowolskiego, prezesa Lumen Technik, potencjał rozwoju fotowoltaiki jest ogromny – Polska posiada podobne do Niemiec warunki nasłonecznienia, a w Niemczech zainstalowanych jest 10 tys. razy więcej instalacji PV.
Źródło: inzynierpv.pl
Jak podaje Instytut Energii Odnawialnej, ceny modułów spadły w roku 2013 o 25 proc., a już w 2018 r. cena energii elektrycznej z sieci będzie wyższa niż cena zielonej energii z instalacji PV. IEO podaje również, że program „Prosument”, którego celem jest zachęcenie kredytami i dotacjami do zakupu i montażu instalacji, przyczyni się do rozwoju PV w Polsce.
Podsumowując, nowelizacja Prawa energetycznego i coraz szybszy rozwój technologii znacząco uatrakcyjniają inwestycje w mikroinstalacje OZE, jednak kluczowym aspektem nadal pozostaje ciągłość wsparcia dla tego typu instalacji przez ustawodawcę.
Tekst powstał w ramach Akademii Energii, projektu edukacyjnego zainicjowanego w 2012 r. przez Fundację 2065 im. Lesława A. Pagi. Biorą w nim udział osoby pasjonujące się energetyką, które z tą branżą wiążą swoją przyszłość zawodową. Adresatami programu są studenci i absolwenci uczelni wyższych, kierunków ekonomii, prawa, finansów oraz uczelni technicznych, którzy mają nie więcej niż 26 lat.
Źródło: wnp.pl
Omacnica prosowianka przystąpiła do ataku – są pierwsze gąsienice
Przygotowane przez Grzegorz BaierJak sygnalizuje IOR PIB w Poznaniu omacnica prosowianka intensywnie składa jaja. W miejscowości Krzeczowice w dniu 30 czerwca stwierdzono już jedno puste złoże świadczące o wylęgu pierwszych gąsienic. Oznacza to, że należy pomyśleć o ochronie chemicznej przeciwko temu szkodnikowi.
IOR PIB w Poznaniu sygnalizuje również o intensywnych nalotach motyli. Przykładowo z nocy 28/29 czerwca w pułapce świetlnej w miejscowości Nienadówka odłowiono 17 dorosłych osobników. Omacnica składa już jaja. Można je odnaleźć na liściach kukurydzy od strony spodniej. Ze złóż wylęgają się gąsienice, te z kolei wgryzają się w kolbę lub łodygę.
IOR również informuje, że to ostatni dzwonek na wyłożenie biopreparatów zawierających Trichogramma spp.
Głównym celem ochrony chemicznej kukurydzy przed omacnicą są gąsienice, które niestety szybko po wylęgnięciu chowają się w różne zakamarki rośliny. Bardzo ważny jest zatem termin aplikacji insektycydów.
W ochronie kukurydzy przed tym szkodnikiem stosuje się 1 lub 3 zabiegi insektycydowe. Ci co planują trzyzabiegowe zwalczanie mogą już się decydować na zastosowanie pierwszego oprysku. Oczywiście decyzja ta powinna być poprzedzona lustracją plantacji. Stwierdzeniu 6-8 złóż jaj na 100 roślinach powinno być sygnałem do wykonania zabiegu.
Pierwszy zabieg można już wykonać teraz, czyli w momencie składania jaj przez motyle i przy założeniu, że wylęgają się już pierwsze gąsienice. Drugi jest bardziej zalecany i przypada zazwyczaj 2 tygodnie później. Po tym czasie nastąpi okres licznych wylęgów gąsienic ze złóż jaj. Trzeci warto wykonać w okresie wiechowania kukurydzy.
Z racji trudności sprzętowych (brak opryskiwaczy szczudłowych) większość rolników nie może wykonać pełnej ochrony kukurydzy przed tym szkodnikiem.
Kukurydza intensywnie rośnie i z każdym dniem przybywa jej centymetrów. Warto jednak rozważyć, czy na niektórych plantacjach przypadkiem nie da się jeszcze wykonać zabiegu typowym opryskiwaczem. Wprawdzie obecnie nie jest to najbardziej optymalny termin zwalczania omacnicy, niemniej jednak może w pewnym stopniu ograniczyć jej populację. Na taki zabieg powinni się zdecydować głównie ci, którzy w zeszłym roku na swoich polach obserwowali duże nasilenie szkodnika.
Do walki z omacnicą można wykorzystać następujące preparaty:
- Arkan 050CS (lambda-cyhalotryna) – w dawce 0,2 l/ha
- Karate 2,5 WG (lambda-cyhalotryna) – w dawce 0,2-0,4 kg/ha
- Karate Zeon 050 CS (lambda-cyhalotryna) – w dawce 0,2 l/ha
- LambdaCe Z 050 CS (lambda-cyhalotryna) – w dawce 0,2 l/ha
- Proteus 110 OD (tiachlopryd, deltametryna) – w dawce 0,5 l/ha
- Rumo 30 WG (indoksakarb) – w dawce 0,125-0,15 kg/ha
- Sakarb 30 WG (indoksakarb) – w dawce 0,125-0,15 kg/ha
- Sparviero (lambda-cyhalotryna) – w dawce 0,125 l/ha
- Steward 30 WG (indoksakarb) – w dawce 0,125-0,15 kg/ha
- Wojownik 050 CS (lambda-cyhalotryna) – w dawce 0,2 l/ha
Grzegorz Baier, WODR Poznań
Źródło: farmer.pl, 02.07.2014 r.
Lada moment żniwa – zbiory jęczmienia ozimego i rzepaku. Potem zbiór kolejnych upraw. Warto więc pomyśleć o poplonach, które to mają dobroczynne znaczenie dla gleb. Może facelia?
W ostatnich latach poplony zyskują na znaczeniu i to nie tylko dzięki programowi rolnośrodowiskowemu. Rolnicy dostrzegają bardzo korzystny wpływ poplonów na poprawę żyzności gleb. W glebie ważna jest obecność materii organicznej. Jej deficyt dotyka szczególnie gospodarstwa bez inwentarza. W tych gospodarstwach poplony mają ważne zadanie – pozostawić po sobie jak największą ilość materii organicznej. Poprawa żyzności gleby umożliwia uzyskiwanie zadowalających plonów o dobrej jakości. Poplony zwykle są wysiewane na polach, które przeznaczane są pod uprawę roślin jarych (zboża jare, buraki cukrowe, kukurydza, ziemniaki). W gospodarstwach, w których udział zbóż w strukturze zasiewów przekracza 70%, w pierwszej kolejności powinny być obsiewane poplonami po to, aby poprawić wartość stanowiska. W takich gospodarstwach warunkuje to zwyżkę plonów zbóż w porównaniu ze zbożami uprawianymi po sobie. Uprawa międzyplonów, pozostających na polu przez okres jesień – zima, zapobiega erozji wietrznej i wodnej gleb. Ma to ogromne znaczenie, szczególnie na glebach lekkich. Międzyplony wzbogacają glebę w próchnicę, co poprawia jej właściwości fizyko-chemiczne, reguluje stosunki wodno-powietrzne i ogranicza wymywanie składników mineralnych do głębszych warstw gleby oraz wykorzystuje nadmiar azotu zgromadzonego w glebie i ogranicza jego straty. Uprawa międzyplonów działa też fitosanitarnie – poprzez wysianie międzyplonu można bowiem wyeliminować lub ograniczyć rozwój niektórych patogenów. Międzyplony ścierniskowe lubią równomiernie rozłożone opady deszczu, najlepiej kiedy od lipca do września wynoszą one blisko 150 mm opadów. Średnia temperatura nie powinna być niższa niż 12°C. Długość okresu wegetacji to przeciętnie 65-90 dni.
Jakie rośliny wybiera się na międzyplony ścierniskowe? Najczęściej: gorczycę, facelię błękitną, łubiny, seradelę, bobik, groch pastewny, rzepak. Można też sporządzić mieszanki z tych gatunków o zbliżonej długości okresu wegetacji i wymaganiach glebowych oraz podobnej wielkości nasion, aby mieć ułatwiony łączny siew.
Facelia
Facelia błękitna (Phacelia tanacetifolia) należy do rodziny faceliowatych (Hydrophyllaceae). Jest rośliną jednoroczną, szorstkoowłosioną, o charakterystycznych niebieskofioletowych kwiatach, obcopylną, zapylaną głównie przez pszczoły. Facelia jest też znaną i cenioną rośliną miododajną. Uprawiana w poplonie ścierniskowym najczęściej nie osiąga jednak przed zbiorem pełni kwitnienia ze względu na krótki okres wegetacji.
Facelia jest jedną z najbardziej niezawodnych roślin poplonowych uprawianych na wszystkich rodzajach gleb. Potrafi pobierać wymyte składniki pokarmowe z głębszych warstw gleb ze względu na głęboki, dobrze rozwinięty system korzeniowy, i przemieszczać je do części nadziemnej. Ma niewielkie wymagania glebowe (można ją uprawiać w zasadzie na wszystkich rodzajach gleb), ale gleba powinna być w dobrej kulturze, niezaperzona i niezakwaszona (pH obojętne). Jest odporna na suszę, dość dobrze znosi jesienne przymrozki (-7 do -10°C). Charakteryzuje się krótkim okresem wegetacji (90-110 dni w zależności od warunków pogodowych). Dzięki szybkiemu tempu wzrostu facelia zagłusza wschodzące chwasty i chroni glebę przed stratami wilgoci.
Przy sprzyjających warunkach pogodowych dobry plon zielonej masy można otrzymać już po 50-60 dniach. W poplonie ścierniskowym, gdy rośliny facelii osiągną wysokość 30-40 cm, można otrzymać 20-30 t/ha zielonki. Jako roślina poplonowa uprawiana na mulcz, łatwo się kruszy po przemarznięciu i wiosną można zastosować siew bezpośredni buraków czy kukurydzy w mulcz. Zieloną masę facelii można bezpośrednio przyorać, zwałować lub rozdrobnić i przyorać. Przyorana zielona masa może zastępować obornik, jego równowartość dochodzącą do 200-250 dt. Korzystny stosunek C:N wpływa na dobry rozkład zielonej masy facelii w glebie.
Dobór poplonów oraz termin siewu zależą od rejonu kraju. Facelię zwykle można wysiewać od 25 lipca do 15 sierpnia. Wcześniejszy wysiew facelii ogranicza się w zasadzie do stano-wisk po sprzęcie pierwszych przedplonów takich jak: jęczmień ozimy czy rzepak. Wysiew w terminie późniejszym nie zapewni jednak dobrych plonów biomasy. Zaleca się wysiew w ilości 8-10 kg na hektar (na lepszych glebach). Na słabszych stanowiskach zaleca się wysiewać do 12 (15) kg. Przedsiewna uprawa gleby polega na bezpośrednim wykonaniu orki na głębokość 12-15 cm po zbiorze przedplonu oraz doprawieniu agregatem z wałem strunowym na głębokość 2-3 cm.
Aby uzyskać dobry plon facelii, należy zadbać o jej nawożenie: przed wykonaniem orki należy zastosować do 50 kg P2O5 i 60-80 kg K2O na hektar. Azot trzeba podać w ilości 60 kg na hektar, połowę zalecanej dawki przed siewem facelii, a resztę w czasie wegetacji. Nasiona facelii błękitnej powinno się wysiewać w rzędy 10-15 cm lub 20-25 cm na głębokość 2-3 cm. Preferuje się lekkie wałowanie gleby przed siewem, aby umożliwić szybsze wschody i lepsze podsiąkanie wody.
W poplonach, po wcześnie schodzących przedplonach, można ją wysiewać w następujących mieszankach: facelia (4 kg) + wyka (40 kg), facelia (4 kg) + seradela (40 kg). W praktyce stosuje się często mieszanki: facelia (5 kg) + gorczyca (10 kg), facelia (4 kg) + łubin żółty (80 kg).
Facelia z przeznaczeniem na przeoranie jest szczególnie zalecana przy rekultywacji gruntów zdegradowanych (czasowo wyłączonych z produkcji). Ma też działanie fitosanitarne na glebę – ogranicza ilość mątwika. Facelia nie jest też atakowana przez choroby i szkodniki, w związku z tym, że pomiędzy nią a innymi gatunkami uprawnymi nie występuje pokre-wieństwo gatunkowe.
Na podstawie danych COBORU można uznać, że w obrocie znajdują się następujące odmiany facelii: Angelia, Asta, Lisette, Natra, Stala, Anabela i Atara.
Wioletta Kmiećkowiak
Dział EOŚ WODR w Poznaniu
Źródło:
1) dr. inż. Andrzej Lewandowski „Farmer” 13/2006
2) dr Danuta Leszczyńska, X’12, www.farmer.pl
3) Krajowy Rejestr Odmian 2014, www.coboru.pl