Dopłaty do materiału siewnego w 2016 r. - zmiany w realizacji mechanizmu W związku z wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r, poz. 1419) od 2016 r. ulega zmianie sposób określania wysokości stawek dopłat. Stawki dopłat do materiału siewnego będą corocznie określane w drodze rozporządzenia Rady Ministrów do dnia 30 września. Wysokość stawek będzie wyliczana na podstawie wnioskowanej powierzchni upraw zadeklarowanych we wnioskach złożonych w terminie od 15 stycznia do 25 czerwca 2016 r. z uwzględnieniem gatunków roślin uprawnych objętych dopłatą oraz środków finansowych przeznaczonych na te dopłaty w danym roku. Z uwagi na zmianę przepisów ww. ustawy ulegnie zmianie także formularz wniosku o przyznanie dopłaty. Szczegółowe informacje dotyczące uzyskania dopłaty oraz aktualny wzór wniosku zostaną udostępnione na stronie internetowej ARR przed rozpoczęciem terminu na składanie wniosków, tj. przed 15 stycznia 2016 r.

Źródło: strona internetowa - www.arr.gov.pl

Wyjazd studyjny rolników z powiatu kaliskiego przebiegał jak zwykle w miłej, przyjaznej atmosferze oraz przy pięknej słonecznej pogodzie. Odbył się w dniach 22-24.09.2015r. Tym razem udaliśmy się w rejon Beskidu Niskiego do powiatu nowosądeckiego. Mijając Nowy Sącz zabieramy do autokaru Panią Esterę Zaczyk, doradcę z Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, Zespołu Doradczego w Nowym Sączu. Dzięki przychylności Kierownika Zespołu, Pana Kwiatkowskiego Pani Estera mogła być nam przewodnikiem w pierwszym dniu naszego pobytu.  Pierwszym etapem naszej podróży była pasieka „Barć” w Kamiannej. Wieś położona w powiecie nowosądeckim, gminie Łabowa. W 1960 roku przybywa do niej ks. Dr Henryk Ostach z Kongregacji Ojców Filipinów w Gostyniu, wielkopolanin urodzony w Poznaniu, syn powstańca wielkopolskiego. Po śmierci rodziców jako dziecko wychowany przez babcię i ciocię, zamieszkuje najpierw w Pisarzowicach koło Kępna a od IV klasy szkoły podstawowej  w Jarocinie. Od tego momentu jego przybycia Kamianna zaczyna się intensywnie rozwijać.. Powstaje droga asfaltowa, własna elektrownia, wodociąg, gazociąg. Zawiązuje się Ochotnicza Straż Pożarna, oraz wybudowana zostaje remiza strażacka”.  Przenosi tutaj też z niedalekiego Berestu 100-pniwą pasiekę, którą dzierżawił od instytucji „Las”. Z jego inicjatywy zostaje pobudowany Dom Pszczelarza. W 1981 roku Ksiądz Ostach zostaje prezesem Polskiego Związku Pszczelarskiego i pełni tę funkcję przez 3 kadencje. W tym czasie pszczelarstwo polskie wypłynęło na forum międzynarodowe, a produkty pszczele uzyskały rangę preparatów leczniczych. Kamianna zaczęła być znana nie tylko w Polsce. Powstają nowe obiekty - pasieka jest bazą dydaktyczną dla uczniów szkół rolniczych, studentów i pszczelarzy, działa również dział produkcji apiterapeutyków. W 1986 roku przyjmuje do pracy w pasiece "Barć" małżeństwo Emilię i Jacka Nowaków - pszczelarzy zawodowych a związanych z Kamianną już od 1972r. , którzy do dziś kontynuują dzieło ks. dra Henryka Ostacha.

Po wyjeździe z Kamiannej zatrzymujemy się na chwile w Bereście, a następnie udajemy się do obiektu agroturystycznego w Tyliczu gdzie na tej właśnie posesji znajdują się mofety. Jest to jedenaście metrowych kręgów kamiennych, z wnętrza których wydobywa się dwutlenek węgla. Powstały na przełomie lat 50. i 60. XX w. jako miejsce hodowli alg, które miały teoretycznie służyć za paszę dla zwierząt. Dwutlenek węgla przyspiesza bowiem rozwój glonów. Ale według innych źródeł prowadzono tam badania nad produkcją substancji, mającej służyć jako pokarm dla kosmonautów.

Uroczą , rodzinną atmosferę stworzyli nam państwo Jan i Małgorzata Gawęccy właściciele obiektu agroturystycznego w Krzyżówce, gdzie mieliśmy zakwaterowanie i nocleg.  Miłą niespodzianką było spotkanie w „Gawęckówce” z wójtem Gminy Łabowa, oraz jego gośćmi -  delegacją z Serbii. Przydała się tutaj znajomość języka rosyjskiego.

W drugi dzień pobytu zwiedzaliśmy Krynicę delektując się wodami Jan, Zuber  i Słotwinka

Trzeci dzień przeznaczony był na zwiedzanie Muszyny. Zaczęliśmy od Muszyńskich Ogrodów Biblijnych. Położone są przy parafii Św. Józefa.  Powstały dzięki unijnemu wsparciu, zaprojektowane przez prof. Zofię Włodarczyk z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Rośliny, budowle i cytaty z Pisma św. przypominają historię zbawienia. Na obszarze jednego hektara posadzono rośliny znane z Ewangelii, a także z Ziemi Świętej. Są palmy, drzewa oliwne, papirusy, winnice, a ponadto zboże, oset czy róże. Drugi etap to Muszyńskie Ogrody Sensoryczne. Rozłożone są na malowniczym wzgórzu, przystosowano do celów terapeutycznych i edukacyjnych dla osób niewidomych oraz z zaburzeniami psychofizycznymi lub z upośledzeniem umysłowym. Zaprojektowane są tak, by w sposób celowy oddziaływać na zmysły pozawzrokowe. Pełnią one podobną rolę, co ogrody do hortiterapii (ogrodoterapii) –  poprzez zabawy edukacyjne pomagają w budowaniu więzi interpersonalnych. Ogrody oraz parkowe ścieżki w Muszynie w pełni dostosowane są do potrzeb osób niepełnosprawnych. Podzielono je na siedem stref. Zwiedzanie rozpoczęliśmy podążając alejką różaną do tzw. ogrodu zdrowia. Ustawiono tu różnorodne urządzenia do ćwiczeń, z których mogą korzystać osoby niepełnosprawne. Podczas ćwiczeń można podziwiać panoramę i kwiatowe kompozycje utworzone m.in. z róż, tawuł, żywotników, świerków, klonów i grabów.

Idąc dalej alejkami, dotarliśmy do części zwanej ogrodem zapachu. Na tym obszarze rośliny dobrane są w taki sposób, by natężenie zapachów było intensywniejsze. Dla osób niewidomych ta część ogrodu jest skondensowanym zielnikiem. W celach poznawczych i dydaktycznych mogą oni dotykać każdej rośliny, rozetrzeć w palcach liście lub płatki, by uzyskać intensywny zapach olejków eterycznych. Wśród hiacyntów, lilii, świerków, jodeł są  także zioła, takie, jak: wonny tymianek, szałwia, mięta, czosnek.  

Kolejny etap to ogród dźwięku. Warto się w nim zatrzymać i wsłuchać w delikatny szum drzew, świergot ptaków, szmer wody płynącej w strumieniu, chrzęst żwiru pod nogami. Dalej przechodzimy do strefy zapachowo-dotykowej. Tu wykorzystujemy równocześnie zmysł dotyku i węchu. Rośliny zostały dobrane w taki sposób, żeby wydzielały intensywny zapach oraz posiadały różnorodne faktury i kształty liści czy kwiatów.

Ostatni etap spaceru to  ogród smaku. Rosną tu krzewy i drzewa owocowe  Można tutaj rozkoszować się smakami owoców: czereśni, malin, jabłek, aronii innych. Kończąc spacer dotarliśmy na szczyt wzgórza. Stąd  podziwialiśmy feerię barw ogrodu oraz piękną panoramę Muszyny.

Przed wejściem do każdego z ogrodów stoi tablica informacyjna. Teksty są napisane powiększoną czcionką oraz pismem Brajla. Wszystkie ogrody oraz ścieżki ruchowe wyposażone zostały w elementy małej architektury, m.in. ławki, drewniane siedziska, drewniane balustrady. Zauważyliśmy, że ogród jest chętnie odwiedzany przez osoby niepełnosprawne, gdyż spotykaliśmy je wędrując po ogrodzie.

Podziwiając przepiękną dolinę Popradu, zadowoleni, wracaliśmy do domu.

Strony internetowe:

http://www.polskaniezwykla.pl

http://www.kamianna.pl/

http://zerobarier.pl/ 

http://www.niedziela.pl

Projekt na chwilę obecną jest w fazie gorących konsultacji publicznych i wydaje się, że niebawem będą znane wszystkie wytyczne.
Nabór na to działanie jest jednym z najbardziej oczekiwanym przez Rolników. Jednak nie ma, co oszukiwać się, kryteria, jakie trzeba będzie spełnić nie będą tak proste, jak przy dawnym podobnym naborze na działanie określane potocznie „Niskotowarówką”.
Wchodząc głębiej w literaturę projektu, by jedynie! zakwalifikować się do „Restrukturyzacji małych gospodarstw” nie będzie aż tak trudno.  Gorzej będzie z wywiązaniem się ze zobowiązań, które na siebie przyjmie Rolnik chcący otrzymać dofinansowanie. Ale po krótce jak to wygląda ….

1. Bez zmian pozostaje kwota - można uzyskać maksymalnie 60 000 zł pomocy w formie premii. Taka premia nie obciąża budżetu domowego. Oznacza to, że Rolnik nie musi wnosić wkładu własnego tak jak np.: w Modernizacji Gospodarstw Rolnych, gdzie wysokość wsparcia jest określona procentowo i zwracana po zakończeniu inwestycji.
2. Po zakwalifikowaniu się do „Restrukturyzacji” Rolnik otrzyma najpierw pieniądze na inwestycje, a dopiero później je rozliczy. Jednak premia wypłacana będzie w dwóch ratach – pierwsze 80% kwoty pomocy Rolnik otrzyma po zaakceptowaniu złożonego wniosku, a pozostałe 20% kwoty po prawidłowej realizacji biznesplanu.
3. Działanie skierowane będzie dla małych gospodarstw, których wielkość ekonomiczna gospodarstwa będzie mniejsza niż 10 000 euro (na chwilę obecną jest to około 43 000 zł) w momencie składania wniosku.
4. Po otrzymaniu pierwszej raty premii, w wysokości 48 000 zł, Rolnik będzie miał 3 lata, aby wielkość ekonomiczna jego gospodarstwa wzrosła powyżej 10 000 euro. Zgodnie z założeniami biznesplanu wzrost będzie musiał wynieść minimum 20% w stosunku do roku bazowego (rok złożenia wniosku). Dopiero po spełnieniu tego warunku Rolnik otrzyma II ratę premii - pozostałe 12 000 zł.
5. Ważnym wymogiem jest także to, że przez 5 lat od dnia otrzymania II raty premii, Rolnik musi utrzymać strukturę produkcji zgodną z zapisami w biznesplanie. Z tego wynika, że im szybciej Rolnik zrealizuje założenia biznesplanu i dostanie II ratę premii tym krótszy będzie ten czas.
6. Na chwilę obecną wiadomo, że beneficjentem tego działania może być Rolnik będący osobą fizyczną, ubezpieczony na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników z mocy ustawy i w pełnym zakresie, jako Rolnik, prowadzący wyłącznie działalność rolniczą. Poza tym musi być ubezpieczony w pełnym zakresie w KRUS, jako Rolnik przez okres ostatnich 24 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o pomoc. 
7. Rolnik wnioskodawca „Restrukturyzacji” będzie musiał udokumentować fakturami, że przez okres ostatnich 12 miesięcy (czyli przed przystąpieniem do działania) uzyskał przychód w wysokości minimum 5 000 zł a dodatkowo po podpisaniu umowy z ARiMR będzie musiał prowadzić uproszczoną rachunkowość rolną.
8. Premię będzie mógł wykorzystać miedzy innymi na: zakup nowych maszyn, urządzeń, zakup gruntów rolnych, budowę lub modernizację budynków lub budowli, sprzęt komputerowy i oprogramowanie dla gospodarstwa.  
9. Refundacji nie będą podlegały maszyny i urządzenia używane.

Kryteria dostępu dla działania „Restrukturyzacja małych gospodarstw” będzie określała punktacja. Im więcej punktów zdobędzie Rolnik na podstawie informacji przedstawionych w biznesplanie, tym wyżej na liście rankingowej. Minimum, jakie musi uzyskać, aby składać wniosek to 10 punktów.

Punkty przyznane będą:

1. za kwalifikacje zawodowe, czyli wykształcenie rolnika - maksymalnie 5 punktów,
2. za rodzaje planowanej produkcji: 

• za rolnictwo ekologiczne – 4 punkty,
• za rośliny wysokobiałkowe - 2 punkty,

  3. za kompleksowość biznesplanu:

• za to czy będzie to inwestycja budowlana – 2 punkty,
• za to czy rolnik będzie korzystał z usług doradczych i uczestniczył w szkoleniach – maksymalnie 2 punkty,
• za to czy będzie przygotowywał produkty rolne do sprzedaży - 1 punkt,
• za to czy będzie przetwarzał produkty role w gospodarstwie - 3 punkty,
• za to czy jest członkiem grupy producenckiej – 2 punkty,

  4.  za działania w zakresie ochrony środowiska i klimatu;

• jeśli będzie zmniejszony udział zbóż w strukturze zasiewów w gospodarstwie poniżej 66% otrzyma 0,5 punktu,
• jeśli Rolnik zobowiąże się do przygotowania planu nawozowego i jego stosowania otrzyma 2 punkty,
• jeśli maszyny, które zakupi wpłyną na poprawę ochrony środowiska i klimatu może otrzymać maksymalnie 5 punktów,

  5.  za innowacyjność, za postęp biologiczny, za nowoczesne technologie może otrzymać maksymalnie 2 punkty,
  6.  jeśli docelowa wielkość ekonomiczna gospodarstwa będzie wynosiła powyżej 12 000 euro może otrzymać od 1 do 5 punktów. 

Z „Restrukturyzacji małych gospodarstw” nie będą mogły skorzystać osoby, które w ramach PROW 2007-2013, korzystały z następujących programów: Ułatwianie startu młodym rolnikom, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, Modernizacja gospodarstw rolnych.
Korzystając z programu „Restrukturyzacji małych gospodarstw” nie możemy jednocześnie korzystać z następujących programów PROW 2014-2020: Premia na rozpoczęcie działalności pozarolniczej, Modernizacja gospodarstw rolnych, Premia dla młodych rolników.

Jacek Michalski
ZD Konin gmina Kleczew