Obecnie w Krajowym Rejestrze Odmian znajdują się 83 odmiany pszenicy, w tym jedna elitarna (grupa E), 43 jakościowe (grupa A), 30 chlebowych (grupa B), jedna na ciastka (grupa K) i 8 pszenic pozostałych, w tym paszowych (grupa C).
Natomiast krajowy rejestr pszenżyta ozimego liczy 40 odmian. Udział odmian krajowych wynosi 90% i jest dominujący, natomiast zagranicznych 10%. Krajowy rejestr żyta to: 40 odmian, w tym 19 populacyjnych, 18 mieszańcowych, dwie syntetyczne i jedna zielonkowa – Pastar. Rodzimych odmian jest 54%, a rodowód zagraniczny ma 46% odmian.
Oferta z katalogu CCA liczba odmian |
Oferta Krajowego Rejestru liczba odmian |
560 odmian jęczmienia | 21 odmian jęczmienia ozimego |
1400 odmian pszenicy | 83 odmiany pszenicy ozimej |
100 odmian pszenżyta | 40 odmian pszenżyta ozimego |
140 odmian żyta | 40 odmian żyta ozimego |
Nowe odmiany pszenicy ozimej wpisane do Krajowego Rejestru
ARTIST (DSV Polska) – odmiana chlebowa (grupa B). Zimotrwałość mała do średniej (4o). Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i septoriozę plew – dość duża, na choroby podstawy źdźbła i fuzariozę kłosów – średnia, na brunatną plamistość liści i septoriozę liści – mała. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie dość słabe, gęstość w stanie zsypowym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie duża, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka średnia. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność mąki dość duża. Tolerancja na zakwaszenie przeciętna. Plenność bardzo dobra.
FAKIR (Lantmannnen SW Seed) – odmiana oścista, chlebowa (grupa B). Zimotrwałość prawie średnia (4,5o). Odporność na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – dość duża, na brunatną plamistość liści i septoriozę liści – średnia. Rośliny o przeciętnej wysokości i odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania dość wczesny. Masa 1000 ziaren przeciętna, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypowym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania duża do dość dużej. Zawartość białka dość duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS bardzo duży. Wydajność mąki mała. Tolerancyjna na zakwaszenie gleby przeciętna. Plenność dość dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki powyżej średniej.
KWS LIVIUS (KWS Lochow Polska) – odmiana chlebowa (grupa B). Zimotrwałość dość mała (3,5o). Odporność na choroby podstawy źdźbła, rdzę brunatną, brunatną plamistość liści, septoriozy liści i septoriozę plew – dość duża. Rośliny wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Zawartość białka dość duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży. Wydajność mąki dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. Plenność dobra do bardzo dobrej .Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny.
PENGAR (Saaten-Union Polska) – odmiana chlebowa (grupa B).Zimotrwałość mała (3o). Odporność na rdzę brunatną – duża, na mączniaka prawdziwego i septoriozę plew – dość duża, na choroby podstawy źdźbła, septoriozy liści i fuzariozę kłosów – średnia, na brunatną plamistość liści – dość mała. Rośliny o przeciętnej wysokości i odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren mała, wyrównanie dość słabe, gęstość w stanie zsypowym dość mała. Odporność na porastanie kłosa średnia. Wskaźnik sedymentacyjny SDS dość duży. Wydajność mąki dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Plenność dobra.
Do uprawy na terenach przyleśnych, na których występuje uszkadzanie przez zwierzynę (dziki, sarny, jelenie), polecane są do uprawy pszenice o ościstym typie kłosa: MEWA, OSTKA STRZELECKA, OSTROGA i nowo zarejestrowany FAKIR.
Nowe odmiany pszenżyta wpisane do Krajowego rejestru
PALERMO (Danko HR) – odmiana pastewna. Charakteryzuje się dość dużą zimotrwałością (6o). Jej odporność na septoriozę plew jest duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną , septoriozę liści i fuzariozę kłosów – dość duża, a na rychnosporiozę i choroby podstawy źdźbła – średnia. Rośliny są stosunkowo wysokie i odznaczają się dużą odpornością na wyleganie. Masa 1000 ziaren jest dość duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypowym duża do bardzo dużej. Odmiana Palermo jest średnio odporna na porastanie w kłosie. Liczba opadania dość mała, a zawartość białka dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. Plenność bardzo dobra.
TRANSFER (HR Strzelce) – odmiana pastewna. Cechuje się dużą zimotrwałością (6,5o). Odmianę Transfer charakteryzuje duża odporność na fuzariozę kłosów, dość duża na rdzę brunatną, septoriozę plew i choroby podstawy źdźbła. Odznacza się ona natomiast średnią odpornością na rynchosporiozę oraz dość małą odpornością na mączniaka prawdziwego. Rośliny odmiany Transfer są niskie, z dość dużą odpornością na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania raczej późny. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie, natomiast gęstość ziarna w stanie zsypowym duża do bardzo dużej. Odmiana ta cechuje się średnią odpornością na porastanie w kłosie i średnimi wartościami liczby opadania oraz małą zawartością białka w ziarnie. Tolerancja na zakwaszenie gleby odmiany Transfer jest dość mała. Charakteryzuje się ona bardzo dobrą plennością.
Nowe odmiany żyta ozimego wpisane do Krajowego rejestru
BRANDIE (Monsanto Polska) – odmiana mieszańcowa trójkomponentowa. Odporność na mączniaka prawdziwego i rdzę brunatną ma dużą, na pleśń śniegową , septoriozy liści, rynchosporiozę i rdzę źdźbłową – dość dużą, a na choroby podstawy źdźbła – średnią. Rośliny są dość wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie oraz średnim terminie kłoszenia i dojrzewania. Odmiana o dużej masie 1000 ziaren, dobrym ich wyrównaniu i dużej gęstości w stanie zsypowym. Odporność na porastanie ziarna w kłosie i liczbę opadania ma średnie, a zawartość białka dość dużą. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego jest mała, natomiast końcowa temperatura kleikowania wysoka. Odmiana wykazuje średnią tolerancję na zakwaszenie gleby i osiąga bardzo dobrą plenność.
KWS BONO (KWS Lochow Polska) – odmiana mieszańcowa trójkomponentowa. Odporność na pleśń śniegową i choroby podstawy źdźbła ma dość dużą, a na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i źdźbłową, septoriozy liści i rynchosporiozę – średnią. Rośliny są dość niskie o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia odmiany jest późny, a dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren mała, wyrównanie dość słabe, gęstość ziarna w stanie zsypowym duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie ma średnią, liczbę opadania – dość dużą, a zawartość białka – małą. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego jest duża, końcowa temperatura kleikowania wysoka do bardzo wysokiej. Tolerancja odmiany na zakwaszenie gleby jest średnia, natomiast plenność bardzo dobra.
SU PREFORMER (Saaten – Union Polska) – odmiana mieszańcowa trójkomponentowa. Odporność na pleśń śniegową, mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i źdźbłową, septoriozy liści, rynchosporiozę oraz choroby podstawy źdźbła ma średnią. Rośliny są dość niskie o przeciętnej odporności na wyleganie oraz średnim terminie kłoszenia i dojrzewania. Masę 1000 ziaren ma dość małą, wyrównanie średnie, gęstość ziarna w stanie zsypowym dość dużą. Odporność odmiany na porastanie ziarna w kłosie jest średnia, liczba opadania duża, a zawartość białka mała do bardzo małej. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego bardzo duża, końcowa temperatura kleikowania bardzo wysoka. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. Plenność bardzo dobra.
Grzegorz Baier, WODR w Poznaniu
Źródło:
- top agrar 7/2014
- Janusz Biernacki „Pszenica CCA – ryzyko czy okazja?”
- Andrzej Najewski „Nie wróżka, a PDOiR prawdę Ci powie…”, COBORU Słupa Wielka
- Anna Skrzypek „Siej pszenżyto z PDOiR”, COBORU Słupia Wielka
- Anna Skrzypek „PDOiR, czyli vademecum odmian żyta”, COBORU Słupia Wielka