03 sierpnia 2016

Rzepak ozimy – odmiany odporne na kiłę kapusty

Przygotowane przez

Sprawcą kiły kapusty jest patogen odglebowy Plasmodiophora brasica, którego zarodniki przetrwalnikowe mogą zalegać w glebie nawet 8-9 lat nie tracąc zdolności do porażenia. Istnieją trzy metody zwalczania kiły:

  1. Metoda agrotechniczna.
  2. Metoda chemiczna.
  3. Wysiew odmian tolerancyjnych i odpornych na porażenie.

Dotychczas najbardziej skuteczną metodą zwalczania kiły kapusty w rzepaku jest przestrzeganie i stosowanie zasad agrotechniki:

  • Odpowiednio długa przerwa w uprawie rzepaku i innych roślin kapustnych na tym samym polu. W warunkach braku zagrożenia przerwa ta powinna wynosić co najmniej 3-4 lata. W sytuacji, kiedy na plantacji wystąpiła kiła kapusty, przerwa ta winna wystąpić co najmniej 7-9 lat. W zmianowaniu należy uprawiać gatunki niebędące żywicielami sprawcy kiły, np. zboża, buraki, ziemniaki, motylkowate.
  • Dokładne przyoranie resztek pożniwnych po zbiorze rzepaku, niszczenie samosiewów i chwastów.
  • W międzyplonach ścierniskowych bezwzględnie nie powinno się uprawiać gorczycy, rzepaku jarego i ozimego.
  • Utrzymanie odpowiedniego pH (6,5-7,2). Wapnowanie przed ponownym siewem rzepaku. Do tego celu polecane są wapna tlenkowe. Dodatkowo niezbędne jest nawożenie borem, manganem, cynkiem, molibdenem i magnezem.
  • Poprawa struktury gleby i uregulowanie stosunków wodnych w glebie. Zapobieganie jej zaskorupianiu, utwardzaniu, zbrylaniu i zalewaniu wodą.
  • Optymalny termin siewu dla danego rejonu. Umożliwia to dobre ukorzenienie i rozwój roślin, co może zmniejszyć ewentualne skutki porażenia. Natomiast przyspieszony siew w nadmiernie ogrzaną i wilgotną glebę będzie zwiększał ryzyko infekcji.
  • Niszczenie chwastów z rodziny kapustowatych w uprawach następczych nie tylko na polu, ale i na miedzach oraz nieużytkach znajdujących się w pobliżu. Wyeliminuje się w ten sposób rośliny żywicielskie, a tym samym źródło infekcji.
  • Na plantacjach o wyższym ryzyku należy zminimalizować zabiegi uprawowe, aby unikać nadmiernego rozprzestrzeniania się sprawcy choroby na danym polu. Zabiegi te powinny jednak gwarantować optymalne napowietrzenie i uwilgotnienie gleby. Prace polowe na polu zakażonym najlepiej wykonywać w ostatniej kolejności.
  • Czyszczenie maszyn, narzędzi i ciągników. Usunięcie resztek gleby z maszyn i kół ciągników, użytych na polach zainfekowanych, ograniczy istotnie rozprzestrzenianie się sprawcy na inne, jeszcze „czyste” plantacje. UWAGA: bez powszechnego mycia, czyszczenia i dezynfekcji sprzętu przed wjazdem na pola w rejonach zagrożonych nie ma szans na ograniczenie rozprzestrzeniania się kiły kapusty.
  • Częsta i dokładna kontrola pól, szczególnie w rejonach potencjalnie zagrożonych. Można wykonać mapę, na której zaznaczy się miejsca, gdzie występuje choroba, aby nie uprawiać tam roślin kapustowatych.

Metody chemiczne zwalczania sprawcy kiły kapusty, mimo intensywnych badań, są również niedostateczne. W tym celu wykorzystuje się fungicydy zawierające np. FLUAZYNAM (podlewanie rozsady). W uprawie rzepaku podjęto prace badawcze nad zastosowaniem FLUAZYNAMU do opryskania zakażonej gleby przed siewem nasion i wymieszaniu go z glebą.

Wysiew odmian odpornych i tolerancyjnych na porażenie

W ostatnich latach z pomocą przyszła hodowla, która dostarcza coraz więcej odmian kiłoodpornych o podwyższonej tolerancji na tego patogena. Należą do nich następujące odmiany :

SY ALISTER – w Polsce od 2014 r.; charakteryzuje się dobrą zimotrwałością, wczesnym kwitnieniem, średnio wczesnym dojrzewaniem i dużą tolerancją na suchą zgniliznę kapustnych, szybkim tempem wzrostu; można wykorzystać przy technologii uprawy w systemie bezorkowym.

SY ALISTROM F1 – odmiana odporna na powszechne rasy kiły kapusty w Polsce, zimotrwałość wysoka, odporna na wyleganie, niskie wymagania glebowe.

ARCHIMEDES F1 – odporna na specyficzne rasy kiły i dodatkowo na suchą zgniliznę kapustnych, bardzo dobra zimotrwałość, wysoka odporność na pękanie łuszczyn i osypywanie nasion.

MENTOR F1 – dobra zimotrwałość, odporna na wyleganie, nadaje się do upraw uproszczonych.

DK PLATINIUM F1 – dobra zimotrwałość, równomierność dojrzewania, słaba podatność na osypywanie nasion, rośliny wysokie, odporna na wyleganie.

ANDROMEDA – dobra zimotrwałość, równomierność dojrzewania, słaba podatność na wyleganie i osypywanie nasion, duża odporność na suchą zgniliznę kapustnych.

Pozostałe odmiany kiłoodporne to: MENDEL, MENDELSON, CRACER, PT 235, PT 242.

Czytany 3180 razy Ostatnio zmieniany 03 sierpnia 2016

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.