Soja należy do roślin ciepłolubnych, dlatego termin siewu przypada na przełom kwietnia-maja (25.04-15.05). Soja preferuje wyższe temperatury do wzrostu, przynajmniej 15°C oraz średnią dobową temperaturę na głębokości wysiewu 12-14°C. Przy niższej temperaturze następuje spowolnienie wzrostu i nie tworzą się nowe liście, pędy i strąki. Soja w naszych warunkach zwykle jest uprawiana po zbożach, można ją również wysiewać w stanowisku po uprawie okopowych, ale w trzecim roku po oborniku. Soja udaje się na większości gleb w Polsce, czyli na glebach przepuszczalnych, lekkich glinach oraz czarnych ziemiach od klasy bonitacyjnej I do IVa lub IVb w dobrej kulturze, z wyjątkiem bardzo ciężkich, zlewnych i kwaśnych o pH poniżej 5,5.
Dawki fosforu i potasu zależą od zasobności gleby i przy średniej ich zawartości powinny kształtować się na poziomie 60 kg P2O5 i 100-120 kg K2O /ha. Soja ma zdolność symbiozy (współżycia) z bakteriami brodawkowymi i może korzystać przez nie z azotu wiązanego. Dzięki temu można ograniczyć dawkę azotu do 30 kg/ha. Jednak w pierwszym roku uprawy soi na danym polu może być zbyt mało bakterii. Dlatego bezpieczniej będzie wysiać 30 kg N/ha przed siewem i drugą dawkę na początku kwitnienia. Niezależnie od tego, należy pamiętać o zaprawianiu nasion zaprawą nasienną i Nitraginą przeznaczoną dla soi. Szczepienie nasion przeprowadzić 2-3 dni przed siewem, chroniąc je przed działaniem promieni słonecznych. Aby uniknąć styku fungicydowej zaprawy nasiennej z bakteriami brodawkowymi, można pod wieczór opryskać pole szczepionką rozpuszczoną w wodzie, po czym je zabronować. Głębokość siewu – 3-4 cm, rozstawa rzędów – 20-25 cm lub 12-15 cm przy zwiększonym wysiewie nasion.
Ochrona herbicydowa
Niestety Zalecenia Ochrony Roślin nie podają zaleceń dotyczących zwalczania chwastów i szkodników (polecany Pirimor 500 WG na mszyce). Jednak praktyka rolnicza wykazuje, że znane w naszym kraju środki ochrony roślin z następującymi substancjami aktywnymi: Afalon dyspersyjny 450 (linuron), Comand 360 CS i 480 (chlomazon), Basagran 480 (bentazon), Sencor (metrybuzyna), Stomp (pendimetalina) działają skutecznie na soję. Należy je stosować po wysiewie i przed pojawieniem pierwszych wschodów. Soja plonuje na poziomie 2-3 t/ha. Ciekawym przykładem jest czeska odmiana Annushka (110 dni okres wegetacji), która zasiana na opolszczyźnie po zbiorze jęczmienia ozimego (połowa lipca) wydała w początkach listopada plon 2 t/ha.
Odmiany soi
W Krajowym Rejestrze Odmian znajduje się obecnie pięć odmian soi.
Lp. | Hodowca | Odmiana | MTN |
Zawartość białka % |
Zawartość tłuszczu % |
PDOiR 2014 % wzorca |
1. | HR Strzelce | ALDANA | 165 g | 35 | 20 | 96 |
2. | Katedra Genetyki i HR UP Poznań | AUGUSTA | 125 g | 35 | 20 | 87 |
3. | Hodowla Soi AgroYoumis Polska | MAVKA | 180 g | 36-40 | 18-22 | 104 |
4. | Euralis Nasiona | ALIGATOR | brak danych | brak danych | brak danych | brak danych |
5. | Hodowla Soi AgroYumis Polska | MADLEN | brak danych | brak danych | brak danych | brak danych |
Odmiana Aligator – w tym roku nie będzie dostępna na rynku.
Odmiana Madlen – w tym roku dostępność ograniczona.
We Wspólnotowym Katalogu Odmian Roślin Rolniczych (CCA) znajdują się obecnie 383 odmiany, ale tych dostępnych u nas i udających się w naszych warunkach jest zdecydowanie mniej.
Źródło:
- Małgorzata Tyszka, „Odmiany soi – którą wybrać” w „Farmer” 02-04-2015.
- Małgorzata Tyszka, „Jakie stanowisko lubi soja?” w „Farmer” 03-04-2015.
- Władysław Kościelniak, „Soję warto uprawiać dla nasion” w „Nowoczesna Uprawa” nr 2/2011.