28 kwietnia 2017

Co to jest lepkość gleby?

Przygotowane przez

Lepkość gleby jest to jej zdolność do przylegania, tj. wilgotnej gleby do różnych powierzchni, przedmiotów stykających się z nią, między innymi do narzędzi uprawowych, kół ciągników i maszyn rolniczych. Lepkość gleby zależy od jej uziarnienia, wilgotności, struktury oraz od rodzaju powierzchni stykającej się z glebą. Nadmierna lepkość w znacznym stopniu utrudnia procesy uprawy, ogranicza czas i sposób ich wykonywania, prowadzi do szybkiego wzrostu oporów uciągu i pogorszenia jakości uprawy. Zjawisko to zwiększa się wraz ze wzrostem wilgotności i rozdrobnienia gleby oraz ilości cząsteczek spławialnych. Maksymalną lepkość wykazują utwory glebowe zawierające 60% tych cząsteczek. Występują zazwyczaj w przedziale wilgotności odpowiadającym konsystencji plastycznej. Lepkość jest tym większa, im więcej cząsteczek zawiera gleba. Zjawisko to związane jest z elektrostatycznymi i molekularnymi siłami działającymi pomiędzy różnymi fazami gleby.

Wzrost wilgotności zwiększa lepkość, ale tylko do maksymalnego nasycenia kapilarnego, czyli gdy meniski wody w płaszczyźnie styku między glebą a metalem łączą się. Pojawienie się swobodnej wody na płaszczyźnie styku wywołuje spadek lepkości. Po przekroczeniu tej granicy lepkość się zmniejsza. Na spadek lepkości wpływa też obecność próchnicy, która umożliwia powstawanie agregatów strukturalnych zmniejszających powierzchnię styku gleby z daną powierzchnią uprawową. Ograniczeniu lepkości sprzyja także zmniejszenie kwasowości gleby oraz wysycenie kompleksu sorpcyjnego gleby kationami wapnia. Przyjętą miarą lepkości gleby jest siła potrzebna do oderwania metalowego krążka lub płytki od powierzchni gleby. Lepkość gleb suchych jest równa zeru, co potwierdza, że jej pojawienie się następuje przy pewnej wilgotności. Gleby gliniaste silniej przylegają do przedmiotów drewnianych, a gleby piaszczyste – do żelaznych.

Czytany 3693 razy Ostatnio zmieniany 01 maja 2017

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.