W styczniu 2012r. reaktywowano Koło Gospodyń Wiejskich w Końskiej Wsi, gmina Godziesze Wielkie, wtedy powstał pomysł, aby ta sama grupa tworzyła Lokalną Grupę Dyskusyjną. Paniom spodobała się forma współpracy, chciały odmiany w działaniach na swoim terenie na rzecz społeczności lokalnej. Przewodniczącą jest pani Elżbieta Przepiórka, na spotkania przychodzi od 15-20 osób. Założeniem współpracy były kontakty oparte na zaplanowanym wspólnie na rok harmonogramie. Działania podjęto w ramach jednego z priorytetów Działu ROWPiA: „Zachowanie dziedzictwa kulturowego Wielkopolski ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa kulinarnego", kierownik priorytetu -Aldona Jankowska. Zaplanowano 7 spotkań, 1 wyjazd studyjny pn. „ Pozytywne wzorce działania w zakresie dziedzictwa kulturowego" do ŚODR w Częstochowie - PZD w Myszkowie oraz udział w Konkursach organizowanych przez Lokalną Grupę Działania 7 Kraina Nocy I Dni.

Przez cały rok organizowane były spotkania i obejmowały następujące metody:
27.01 "Kto nie ma czasu dla swojego zdrowia, ten będzie musiał mieć czas dla swojej choroby" - pokaz wgd.
23.03. Dziedzictwo kulturowe- Tradycja związana z wykonaniem palmy wielkanocnej –warsztaty - nauka powstawania kwiatów z krepy, okres wielkanocny sprzyjał zapoznaniu się z techniką pracy przy kwiatach z bibuły – powstały palmy wielkanocne. Nabyte umiejętności zostały wykorzystane podczas warsztatów przy tworzeniu wieńca dożynkowego/ w kształcie kapelusza żniwiarki/ na dożynki powiatowo - gminno - parafialne w Godzieszach Wielkich w dniu 15.08.2012 r. – Szwacin

27.04. Jak przechowywać żywność – szkolenie z wykorzystaniem grafiki prezentacyjnej.
09.05. Pozytywne nawyki i sposoby oszczędzania energii oraz wody w zagrodzie wiejskiej- szkolenie specjalistyczne ze slajdami Jolanty Szydłowskiej głównego specjalisty -Dział EiOŚ
30.05. Kuchnia pięciu smaków - szkolenie
13.07. Dziedzictwo kulturowe w tym kulinarne innych nacji w Polsce cz. I - szkolenie
10.10. Zioła i różne połączenia do wykorzystania w żywieniu – szkolenie z pokazem slajdów

21.12. Podsumowanie pracy z LGD z Końskiej Wsi połączone ze spotkaniem przedświątecznym.
Na zdjęciu po mojej lewej stronie pani przewodnicząca KGW - Elżbieta Przepiórka, następnie pani Ewa Aulich i Halina Pęczek

Tematem naszego wyjazdu w dniu 25.07.2012r. było między innymi dziedzictwo kulinarne, innych nacji w Polsce - uczestnicy wyjazdu zapoznali się z kulturą żydowską, w tym kulinarną, wynikającą z zamieszkania Żydów na terenie powiatu myszkowskiego w okresie przed wojennym oraz kultywowanie tradycji do dnia dzisiejszego przez ich potomków.
Nasza LGD spotkała się na 466 letnim żareckim rynku z panią Jadwigą Plesińską, która ma żydowskie korzenie. Jej rodzinna z dziada pradziada miała stoisko na jarmarku w Żarkach, który odbywa się w każdą środę i sobotę, każdy może kupić, co tylko chce, a cenę można targować z kupcem. UMiG w Żarkach podaje, że jarmark odwiedza ok. 8 tysięcy ludzi, mają dokładne dane z tzw. liczenia klientów, co miesiąc w innym tygodniu. Teraźniejszy jarmark to tak naprawdę, duży supermarket pod chmurką. Pani Jadzia przywozi na jarmark, przez całe swoje życie, pieczony na początku przez mamę, a obecnie przez siebie i córki chleb o nazwie „tatarczuch", jej kram jest jednym z najstarszych na targu, chleb jest zawsze i można go kupić. Chleb jest wypiekany z mąki gryczanej, z użyciem mleka, wody oraz drożdży. Gdy zaczyn drożdżowy wyrośnie, ciasto przekłada się na grube blachy i piecze w piecu chlebowym przez około 2 godziny.

Jeden bochen waży około 7 kilogramów, 1 kg kosztuje 18 zł. Jest ciemny i ma słodki smak, jest to zasługa mąki oraz proporcji dodawanych składników. Chleb utrzymuje wilgotność przez siedem dni. Jest polecany osobom cierpiącym na choroby układu pokarmowego, przyspiesza trawienie. Jest sprzedawany na tradycyjnych jarmarkach, odpustach parafialnych, i targach. Tatarczuch jest nagrodzony Perłą w Konkursie Dziedzictwa Kulinarnego.
Jest jeszcze jeden ciekawy i smaczny produkt, a mianowicie: żareckie obwarzanki odpustowe - obwarzanki nawleczone na sznureczki tworzą formę korali, czasami pojedyncze obwarzanki kuliste lub owalne, poprzedzielane są kolorowymi bibułkami, Obwarzanki mają lekko-słodki smak i są wyrabiane z jaj, mąki pszennej, cukru i wody. Obwarzanki piankowe, „nanizane" na sznurek, od lat towarzyszą odpustom i pielgrzymkom. Obwarzanki odpustowe, piankowe swoją lekkość i kruchość opierają na pianie jajecznej, w odróżnieniu od bajgli żydowskich, nie zawierają w swoim składzie drożdży. Wymagają jajek, najlepszych jakościowo, wyrabiane są na blacie drewnianym, nie metalowym. Opierają się o stare receptury, przekazywane w rodzinie z pokolenia na pokolenie. Proporcje składników muszą być szczególnie starannie dobrane, tak by obwarzanki dobrze wyrosły i dobrze smakowały. Piecze się je w specjalnym piecu parowym. Obwarzanki można kupić zawsze w trakcie Żareckich Jarmarków Odpustowych i na odpustach w północnej Jurze.
-„Starannie przygotowane i wypieczone tradycyjną metodą obwarzanki utrzymują świeżość i dobry smak bardzo długo"- zapewniała nas p. Jadwiga, która upiekła obwarzanki z okazji naszego przyjazdu.

Targ w Żarkach to miejsce szczególne. Odbywa się przy kompleksie zabytkowych stodół włościańskich wybudowanych w II połowie 19 i początkach 20 wieku. Tak niezwykłe miejsce, będące wielkim spichlerzem, sprzyjało rozwojowi handlu. Pomysłem Żydów mieszkających na terenie Koziegłów i okolicy już w XIX wieku były wyroby z wiór osikowych – łyka ścinanego z osiki bez „piasku"- czyli sęków i wyrób ozdób, przede wszystkim kwiatów. Obecnie prace można obejrzeć i zakupić w „Osikowej Dolinie" w Koziegłowach.

Kwiaty z osikowego łyka

Na naszej trasie znalazł się Leśniów – z produktem tradycyjnym „Krówka Leśniowska" produkt wytwarzany przez Paulinów z klasztoru w Leśniowie. Wyjazd szkoleniowy o takim charakterze, kontakt bezpośredni z przedstawicielami innej kultury jest ciekawą formą edukacyjną dla mieszkańców obszarów wiejskich naszego powiatu, dlatego warto powielać tą formę w innych tematach, wzbogacając wiedzę, doświadczenie i zachęcając do podejmowania działań na naszym terenie.
W naszym powiecie w dniu 1.09.2012 r. zorganizowano II Festiwalu Tradycyjnych Smaków-LGD7 w Krainie Nocy i Dni w Szadku, gmina Ceków, powiat kaliski. Członkinie LGD startowały pierwszy raz w jakimkolwiek konkursie. Przygotowania były bardzo burzliwe, pomysłów było mnóstwo, trzeba było zdecydować się na konkretne produkty i wyczarować potrawy zgodne z regulaminami.

LGD Końska Wieś- stoisko konkursowe w Szadku gmina Ceków:
Pani Karolina, Aneta i Anna prezentują zgłoszone potrawy:

Konkurs: - Potrawy z warzyw: I miejsce - fasolowe smarowidło
Konkurs: - Nasze pomidory: I miejsce - dżem z zielonych pomidorów na dwa sposoby.

Odbiór nagród w konkursie Nasze pomidory -za dżem z zielonych pomidorów – za I miejsce odebrały przedstawicielki LGD, po prawej stronie, a po lewej stronie Panie z KGW Saczyn- gmina Godziesze Wielkie, z którymi współpracuję 14 lat, odbierają nagrodę za II miejsce w konkursie Nasze pomidory- za pikantny sos pomidorowy.
Nagrody wręczali: Prezes LGD7 Kraina Nocy i Dni pan Józef Podłużny, Poseł na Sejm Piotr Walkowski, Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego - Krzysztof Grabowski.

Rok 2013 był kolejnym czasem współpracy, ponownie został opracowany harmonogram działań też na rok. Zaplanowano 6 spotkań i 2 wyjazdy studyjne pn. „ Pozytywne wzorce działania w zakresie dziedzictwa kulturowego" oraz udział w konkursach. Zrealizowano zaplanowane 5 z 6 spotkań, rozpoczęto wykładem:
15.05 „Jak długo i zdrowo żyć – ze szczególnym uwzględnieniem zasad żywienia " - wykład z pokazem slajdów.
05.06 Pozytywne wzorce działania w zakresie dziedzictwa kulturowego – planowanie wyjazdu studyjnego, dodatkowo przeprowadziłam wykład nt. Podnoszenie wiedzy z zakresu kształtowania krajobrazu wiejskiego, ponieważ podczas wyjazdu planowałam pobyt w szkółce krzewów ozdobnych i pnączy w Świerklańcu - „Ogrody Śląskie"
24.07 Zachowanie dziedzictwa kulturowego ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa kulinarnego-Tradycje śląskie cz. I - wykład - przed wyjazdem studyjnym w dniu 31.07.2013 r.
13.08 Zachowanie dziedzictwa kulturowego ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa kulinarnego – warsztaty- przygotowanie potraw konkursowych na Festiwal Smaków w dniu 15.08.2013r.
24.09 Zachowanie dziedzictwa kulturowego ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa kulinarnego -Spotkanie z udziałem pani Teresy zamieszkałej we Francji, byłej mieszkanki gminy Godziesze Wielkie, w latach 60 ubiegłego stulecia- odkurzono wspomnienia dotyczące zwyczajów, kultury, tradycji kulinarnych w Polsce oraz porównano z tradycjami we Francji i utrwalonymi tradycjami włoskimi we francuskim domu, mąż p. Teresy jest Włochem.

Nasz planowany wyjazd studyjny w roku bieżącym zrealizowany został, kolejny raz, w woj. śląskim na terenie Tarnowskich Gór, Radzionkowa i Świerklańca. W dniu 31.07.2013 r. poznaliśmy zwyczaje śląskie -zwiedziliśmy kopalnię kruszców ołowiu i srebra w Tarnowskich Górach, najważniejsza była informacja od pani przewodnik o życiu górników - gwarków i ich rodzin oraz panujących zwyczajach związanych z pracą w kopalni.

Przez chwilę byliśmy w domach gwarków, spędzaliśmy święta i żyliśmy dniem codziennych obowiązków, zupełnie innych zakupów, trosk i małych radości.

W godzinach południowych, każdy chętnie zjadł śląski obiad - z kluskami śląskimi, modrą kapustą z roladą i kompotem.

Bardzo zależało mi na uświadomieniu młodemu pokoleniu, co oznacza słowo chleb. W dobie tak dużej ilości nowości kulinarnych i wypieków- nasz polski tradycyjny chleb, nie ma sobie równego. Wiedzą o tym wszyscy, którzy wracają do Polski z długotrwałego pobytu za granicą, ale nie doceniają tego osoby, które mają chleb, na co dzień, stąd wizyta w „Muzeum chleba, szkoły i innych ciekawostek” w Radzionkowie.

Zrobione przez nas chałki, zostały upieczone. Lekcja w starej szkole z tabliczkami i rysikami.

Wizyta w muzeum była inspiracją do urządzenia stoiska na III Festiwalu Tradycyjnych Smaków. Także pobyt w ogrodach śląskich w Świerklańcu wyzwolił działania twórcze związane z ogrodami i ogródkami przydomowymi. Polecam wszystkim.

Jak wspomniałam w naszym harmonogramie planowany był udział w konkursach.

W dniu 15.08.2013r odbył się III Festiwal Tradycyjnych Smaków w Krainie Nocy i Dni, organizowany przez LGD7 Kraina Nocy i Dni. Zgłosiłam LGD do konkursów w 5 kategoriach, zdobyły nagrody w 3 i tak:

"Piróg mojej babci z maczajką"

I Konkurs: Produkty i potrawy pochodzenia roślinnego - I miejsce -  „Piróg mojej babci z maczajką” - LOKALNA GRUPA DYSKUSYJNA W KOŃSKIEJ WSI, gmina Godziesze Wielkie

II Konkurs: Nasze pomidory - „Zielony sos z pomidorów z podpłomykiem z fajerek” - wyróżnienie - LOKALNA GRUPA DYSKUSYJNA W KOŃSKIEJ WSI, gmina Godziesze Wielkie.

III Konkurs: Najciekawsza aranżacja stoiska - wyróżnienie - LOKALNA GRUPA DYSKUSYJNA W KOŃSKIEJ WSI, gmina Godziesze Wielkie.

Przygotowane stoisko konkursowe

Grupa zaplanowała drugi wyjazd studyjny do Cekowa.
W ramach Powiatowej Inauguracji Roku Kulturalnego w dniu 20 października 2013r, Koła Gospodyń Wiejskich z powiatu kaliskiego i Lokalna Grupa Dyskusyjna wzięła udział w warsztatach p n: Regionalne spotkania z żywnością tradycyjną i ekologiczną „ Na pograniczu kultur". Przygotowano ciasta tradycyjne, wypiekane na naszym terenie, związane z tradycją różnych świąt, a także ciasta pochodzące z różnych kultur, powiązane z naszym rejonem przez migrację ludzi w latach zaborów. Nasz rejon był na pograniczu kultur i można tego doświadczyć do dnia dzisiejszego. Gospodynie wysłuchały wykładu na temat dekoracji, później tworzyły odpowiednie aranżacje na stołach z przygotowanych wypieków. Poprzez przygotowaną ekspozycję dla zaproszonych gości na w/w wydarzenie, panie zrobiły świetną promocję naszych działań w terenie.
Podsumowując, praca z LGD polegała na organizacji spotkań, realizacji metod akceptowanych przez uczestników grupy oraz aktywnym udziale pań w zaplanowanych formach, zainteresowaniu nowinkami w obszarze priorytetu, przekazywaniu materiałów z prowadzonych metod dla wszystkich uczestników.
Wspólne dyskusje i podsumowania na forum grupy, zadowolenie ze zdobywanych nagród motywują do dalszej wspólnej pracy, ja jednak zaplanowałam zakończenie współpracy z KGW Końska Wieś w ramach LGD i przeniesienia działań na inny teren, ale wszystkie panie nie wyraziły zgody na zakończenie współpracy...

Rok 2014 to kolejny rok działania Lokalnej Grupy Dyskusyjnej w Końskiej Wsi, gmina Godziesze Wielkie powiat kaliski.

Fotografie: Monika Jaśkiewicz-LGD7Kraina Nocy i Dni, Anna Krążyńska - KGW Końska Wieś

Opracowała:
Halina Modławska
Starszy doradca ZD w powiecie kaliskim.

W Dzienniku Ustaw z dnia 16 stycznia 2014 r., pod pozycją 81, zostało opublikowane Obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 sierpnia 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie.

Rozporządzenie określa warunki, które przy zachowaniu przepisów prawa budowlanego oraz odrębnych przepisów, a także ustaleń Polskich Norm zapewniają:

1. bezpieczeństwo konstrukcji;
2. bezpieczeństwo pożarowe;
3. bezpieczeństwo użytkowania;
4. odpowiednie warunki higieniczne i zdrowotne oraz ochronę środowiska;
5. ochronę przed hałasem i drganiami;
6. oszczędność energii i odpowiednią izolacyjność cieplną przegród;
7. odpowiednie warunki użytkowe;
8. ochronę uzasadnionych interesów osób trzecich;
9. trwałość budowli;
10. ochronę dóbr kultury.

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia. Do postępowań wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe. Podobnie, do budowli rolniczych, w stosunku do których przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia została wydana decyzja o pozwoleniu na budowę lub zostało dokonane zgłoszenie budowy lub wykonania robót budowlanych w przypadku, gdy nie jest wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Przepisy rozporządzenia stosuje się przy projektowaniu, budowie, przebudowie i zmianie sposobu użytkowania budowli rolniczych lub ich części, a także związanych z nimi urządzeń budowlanych.

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o budowlach rolniczych – rozumie się przez to budowle dla potrzeb rolnictwa i przechowalnictwa produktów rolnych, w szczególności takie jak: zamknięte zbiorniki na płynne odchody zwierzęce, płyty do składowania obornika, silosy na kiszonki, silosy na zboże i pasze, komory fermentacyjne i zbiorniki biogazu rolniczego.

Usytuowanie budowli rolniczych i projekt zagospodarowania działki lub terenu powinny być zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku tego planu z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Zamknięte zbiorniki na płynne odchody zwierzęce powinny mieć:

1. 1. dno i ściany nieprzepuszczalne;
   2. szczelne przykrycie, z wyłączeniem zbiorników na płynne odchody zwierzęce lub ich części znajdujących się pod budynkiem inwentarskim, stanowiących technologiczne wyposażenie budynku inwentarskiego;
   3. wylot wentylacyjny i zamykany otwór wejściowy.

Zgodnie z rozporządzeniem:

Dopuszcza się sytuowanie zamkniętych zbiorników na płynne odchody zwierzęce oraz zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, a także płyt do składowania obornika w odległościach mniejszych niż określone powyżej lub na granicy działek, w przypadku gdy będą przylegać do tego samego rodzaju budowli rolniczych na działce sąsiedniej.

Z kolei odległość silosów na kiszonki powinna wynosić co najmniej:

1. 25 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, jednak nie mniej niż 30 m od otworów okiennych i drzwiowych w tych pomieszczeniach;
2. 50 m od budynków służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych i magazynów środków spożywczych;
3. 8 m od budynków magazynowych pasz i ziarna;
4. 15 m od instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego;
5. 15 m od składu węgla i koksu;
6. 5 m od granicy działki sąsiedniej.

Silosy na kiszonki powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne. Konstrukcja silosów na kiszonki powinna zapewniać ochronę przed oddziaływaniem soków powstałych w procesie

kiszenia oraz przenikaniem tych soków do otaczającego środowiska przez wykonanie odpowiednich spadków i kanalików do odprowadzania soków do szczelnych studzienek.

Ważna jest też odległość myjni urządzeń ochrony roślin, która powinna wynosić co najmniej 30 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, silosów na kiszonki, magazynów pasz i ziarna, jak i obiektów budowlanych służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych oraz 5 m od granicy działki sąsiedniej. Myjnie urządzeń do ochrony roślin powinny być wyposażone w szczelne zbiorniki ścieków. Myjnie płytowe dla pojazdów i urządzeń rolniczych powinny posiadać utwardzoną nawierzchnię z betonu szczelnego ze spadkami dla odpływu wód opadowych oraz szczelne osadniki błota i tłuszczu, a także studzienki zbiorcze.

Płyty do składowania obornika powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne.

Odległości pomiędzy budowlami rolniczymi a budowlami i budynkami związanymi z nimi technologicznie nie ogranicza się, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Nie ogranicza się też odległości od granicy działki sąsiedniej, jeżeli działka sąsiednia jest własnością inwestora lub jest on jej użytkownikiem wieczystym.

Budowle rolnicze uciążliwe dla otoczenia, w szczególności z uwagi na zapylenie, zapachy lub wydzielanie się substancji toksycznych, powinny być odizolowane od przyległych terenów pasem zieleni złożonym z roślinności średnio i wysokopiennej. Instalacje i urządzenia budowli rolniczych służące do odprowadzania zużytych wód, soków kiszonkowych, a także innych nieczystości i zanieczyszczeń, powinny być projektowane i wykonane w sposób zabezpieczający przed przenikaniem szkodliwych substancji do wód i gruntu.

Zamknięte zbiorniki na płynne odchody zwierzęce oraz zamknięte zbiorniki na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej zaopatrzone w przykrycie inne niż sztywne i odporne na uszkodzenia mechaniczne, a także otwarte zbiorniki na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, o wysokości mniejszej niż 1,8 m, powinny być zabezpieczone ogrodzeniem o wysokości co najmniej 1,8 m.

Budowle rolnicze, z wyłączeniem płyt do składowania obornika i silosów na kiszonki, powinny być chronione przed wyładowaniami atmosferycznymi zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi ochrony odgromowej.

Rozporządzenie określa też odległości dla silosów na zboże i pasze.

W rozporządzeniu sporo miejsca poświęcono wymaganiom dotyczącym biogazowni rolniczych i urządzeniom budowlanym z nimi związanych.

To tylko niektóre wybrane zagadnienia z ww. rozporządzenia. Warto więc zapoznać się z jego treścią.

Źródło: Obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 sierpnia 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie (Dz. U. z dnia 16 stycznia 2014 r., poz. 81).