Pomoc związana z wystąpieniem szkód wywołanych niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi - WODR Poznań
04 sierpnia 2014

Bieżąca sytuacja na rynku mleka

Przygotowane przez

Na krajowym rynku mleka odczuwalna jest tendencja spadkowa cen skupu mleka. W pierwszej połowie 2014 r. na rynku krajowym ceny skupu mleka ulegały obniżkom. Od stycznia ceny skupu mleka systematycznie spadają o kilka procent miesięcznie. W czerwcu 2014 r. średnia cena skupu mleka w kraju kształtowała się na poziomie 135,73 zł/hl i była niższa niż w maju 2014 r. o 6,7%. Porównując poziom cen w czerwcu 2014 r. do grudnia 2013 r., gdzie dostawcy otrzymywali 153,93 zł za hektolitr mleka dostarczonego do skupu, cena spadła o około 12%. Analizując ceny z początku i końca II kwartału 2014 r. zauważa się, że największe spadki cen skupu odnotowano w województwach: podlaskim, zachodniopomorskim i warmińsko-mazurskim. Dotychczas województwa te charakteryzowały się wysokimi cenami skupu mleka. Najniższe spadki cen skupu mleka wystąpiły w województwie małopolskim, łódzkim i lubuskim.

Ceny skupu mleka bez VAT w II kwartale 2014 r. wg województw:

  Województwo kwiecień maj czerwiec
w zł/hl w zł/hl w zł/hl
  Polska 145,47 139,89 135,73
  Dolnośląskie 155,97 151,63 146,67
  Kujawsko-pomorskie 141,93 136,22 131,18
  Lubelskie 140,60 137,58 134,10
  Lubuskie 151,44 146,09 145,21
  Łódzkie 135,09 132,80 130,65
  Małopolskie 134,88 131,19 130,59
  Mazowieckie 143,28 136,55 133,64
  Opolskie 155,12 151,46 147,73
  Podkarpackie 143,22 136,40 133,58
  Podlaskie 149,66 142,66 136,35
  Pomorskie 150,48 141,44 140,30
  Śląskie 151,18 146,84 142,62
  Świętokrzyskie 139,47 135,33 131,59
  Warmińsko-mazurskie 146,07 139,81 134,99
  Wielkopolskie 147,48 143,33 138,81
  Zachodniopomorskie 155,42 149,32 142,98


Graficzne przedstawienie danych z tabeli powyżej:

skup-mleka_ii-kw-2014

W województwie wielkopolskim ceny skupu mleka krowiego na przestrzeni IV-VI 2014 r. kształtowały się odpowiednio na poziomie 147,48 zł/hl, 143,33 zł/hl i 138,81 zł/hl. Różnica miedzy ceną skupu mleka z IV i VI wynosi 8,67 zł/hl, jest to spadek o 5,88%.

Mimo, iż w I półroczu 2014 r na rynku krajowym ceny skupu mleka uległy obniżkom, to i tak nadal są wyższe niż przed rokiem.

Opracowanie: Teresa Stefańczyk, Dział Ekonomiki WODR w Poznaniu

04 sierpnia 2014

Jak rozliczyć VAT za stal?

Przygotowane przez

Zasada odwrotnego obciążenia polega na przesunięciu obowiązku zapłaty podatku VAT ze sprzedawcy na nabywcę. Oznacza to, że nie dostawca, ale nabywca jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT od transakcji, których przedmiotem jest zakup stali. Sprzedawca powinien wystawić fakturę VAT bez stawki i kwoty podatku, umieszczając na fakturze informację „odwrotne obciążenie”. Sprzedawca wykazuje na fakturze jedynie kwotę netto zakupu. Podstawą opodatkowania jest w tym przypadku kwota netto.

Podatnik VAT, który kupuje stal, płaci sprzedawcy kwotę netto, a sam jest zobowiązany do naliczenia i rozliczenia VAT w swojej deklaracji VAT-7. U nabywcy kwota podatku należnego może stanowić jednocześnie kwotę podatku naliczonego. Tak naliczoną kwotę podatku nabywca wykazuje w ewidencji VAT zarówno w części dotyczącej podatku należnego, jak również w części dotyczącej podatku naliczonego. W części C deklaracji VAT-7 w pozycji 12 wpisujemy kwotę netto zakupu. W części D deklaracji VAT-7 w pozycji 41 wpisujemy ponownie kwotę netto, a w pozycji 42 podatek naliczony.

Rolnik ryczałtowiec także musi rozliczyć VAT za stal. Sprzedaż stali od czynnego podatnika VAT na rzecz rolnika ryczałtowego powinna być udokumentowana fakturą „odwrotnego obciążenia”. Rolnik ryczałtowy jest zobowiązany do zapłacenia podatku VAT. Musi złożyć deklarację VAT-9M.

04 sierpnia 2014

Szkodniki kwarantannowe

Przygotowane przez

W okresie wakacyjnym więcej podróżujemy i z zagranicznych podróży przywozimy rośliny, które nas zachwyciły. Bardzo często mogą się na nich znajdować tzw. „pasażerowie na gapę”, czyli szkodniki lub choroby, które dotychczas nie występowały w Polsce, a mogą stać się groźnymi. Od 2004 roku w Polsce obowiązuje jednolita lista kwarantannowa jak w Unii Europejskiej. Poniżej opisy szkodników kwarantannowych, które nie wystepują w Polsce, ale są na terenie UE.

Przebarwiacz fuksjowy – (Aculops fuchsiae) jest trudnym do zwalczenia roztoczem. W USA wiele gospodarstw ogrodniczych, które uprawiało fuksję musiało zaprzestać jej produkcji. Do kilku krajów UE przedostał się z sadzonkami. W Polsce na pewno będzie zagrożeniem dla szklarniowych upraw fuksji. Może również z powodu ocieplenia klimatu przystosować się do rozwoju w uprawach gruntowych.

Sówka bawełnówka egipska – (Spodoptera littoralis) to motyl o długości 2 cm i rozpiętości skrzydeł 4 cm. Gąsienice tej sówki żerują na wielu roślinach uprawnych i ozdobnych doniczkowych. Mogą wygryzać dziury w liściach, kwiatach i owocach. Wydaje 4-8 pokoleń. Występuje w Europie Zachodniej. W Polsce jest potencjalnym szkodnikiem upraw pod osłonami.

Mól bananowy, mól szklarniaczek – (Opogona sacchari) jest to motyl długości 1 do 1,5 cm o szaro-brązowych skrzydłach. Opanowuje rośliny doniczkowe – jukki, draceny, fikusy, filodendrony. Gąsienice żerują w mięsistych i zdrewniałych częściach roślin, powodując ich zamieranie. Szkodnik ten występuje w Niemczech, Włoszech, Holandii, Hiszpanii, Portugalii, Szwajcarii.

Opracowanie: Dorota Piękna-Paterczyk, WODR na podstawie materiałów z publikacji dr Hanny Legutowskiej z SGGW.

04 sierpnia 2014

Różne formy wsparcia dla grup producentów rolnych wg PROW 2014-2020

Przygotowane przez

W projekcie PROW 2014-2020 przewiduje się różne formy wsparcia grup producentów rolnych. Poniżej, zgodnie z tym dokumentem, przedstawiono odpowiednie działania.

7.10 Tworzenie grup i organizacji producentów

Podstawa prawna

Art. 27 rozporządzenia EFRROW

Ogólny opis działania

Działanie skierowane jest do grup i organizacji producentów. Celem jest dostosowanie procesu produkcyjnego do wymogów rynkowych, wspólnego wprowadzania towarów do obrotu, w tym przygotowanie do sprzedaży, centralizacja sprzedaży, dostarczanie do odbiorców hurtowych oraz ustanowienia wspólnych zasad dotyczących informacji o produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem wielkości produkcji i dostępności. Dodatkowym celem jest także realizacja innych działań, które mogą być przeprowadzane przez grupy i organizacje producentów, takie jak rozwijanie umiejętności biznesowych i marketingowych oraz organizowanie i ułatwianie procesów wprowadzania innowacji. Grupa lub organizacja producentów może ograniczać rolę pośredników w obrocie produktami, przyczyniając się do skrócenia łańcucha dostaw, a dzięki temu zapewnić sobie silniejszą pozycję na rynku. Integracja producentów, zarówno pozioma jak i pionowa, ułatwia wprowadzanie na rynek dużych, jednolitych partii towaru, o zapewnionej, powtarzalnej jakości, oraz nawiązywanie bezpośrednich kontaktów z odbiorcami produktów, co prowadzi do skracania łańcuchów dostaw. Przyczynia się to do większej opłacalności produkcji i zwiększenia dochodów producentów, budowania przez nich stabilniejszej pozycji na rynku, a jednocześnie pozwala na zapewnienie dbałości o jakość wytwarzanych produktów. Budowanie przez producentów silnych podmiotów gospodarczych pozwala im wpływać na funkcjonowanie rynku i jego konkurencyjność.

Cele szczegółowe i cele przekrojowe

Priorytet 3. Wspieranie organizacji łańcucha dostaw żywności, w tym przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych, promowanie dobrostanu zwierząt i zarządzania ryzykiem w rolnictwie, ze szczególnym naciskiem na:

  • poprawę konkurencyjności producentów rolnych poprzez lepsze ich zintegrowanie z łańcuchem rolno-spożywczym poprzez systemy jakości, dodawanie wartości do produktów rolnych, promocję na rynkach lokalnych i krótkie cykle dostaw, grupy i organizacje producentów oraz organizacje międzybranżowe (3A).

7.10.1 Poddziałanie: Tworzenie grup i organizacji producentów w sektorze rolnym i leśnym

Rodzaj wsparcia

Wsparcie stanowi procentowy ryczałt od wartości przychodów netto grupy lub organizacji producentów ze sprzedaży produktów lub grupy produktów, wytworzonych w gospodarstwach rolnych jej członków, w poszczególnych latach i sprzedanych odbiorcom niebędącym członkami grupy lub organizacji. Pomoc przyznawana jest w okresie pierwszych 5 lat funkcjonowania grupy/organizacji od dnia rejestracji/uznania.

Powiązania z innymi aktami prawnymi

  • Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 88, poz. 983, z późn. zm.).
  • Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz. Urz. UE L 347 z dnia 20 grudnia 2013 r., str. 671).
  • Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 50 oraz 1272).

Koszty kwalifikowane

Nie określa się.

Beneficjenci

  • Grupy producentów rolnych, które powstaną od dnia 1 stycznia 2014 roku, działające jako przedsiębiorcy, składające się z osób fizycznych i które spełnią dodatkowe warunki kwalifikowalności.
  • Organizacje producentów, które powstaną od dnia 1 stycznia 2014 roku, działające jako przedsiębiorcy, składające się z osób fizycznych lub prawnych i które spełnią dodatkowe warunki kwalifikowalności.
  • Powyżej wymienione podmioty powinny wykonywać swoją działalność jako mikro-, małe lub średnie przedsiębiorstwo.

Warunki kwalifikowalności

Pomoc może być przyznana wnioskodawcy, który spełnia następujące warunki:

  • łączy producentów jednego produktu lub grupy produktów, którzy nie byli członkami grupy producentów/wstępnie uznanej grupy producentów/organizacji, utworzonej ze względu na ten sam produkt lub grupę produktów, której przyznano pomoc na rozpoczęcie działalności ze środków Unii Europejskiej po dniu 1 maja 2004 r.;
  • przedłoży biznesplan i zadeklaruje jego realizację w celu osiągnięcia jego założeń w trakcie trwania 5-letniego okresu wsparcia.

Wsparcia nie przewiduje się na tworzenie grup i organizacji producentów w kategorii produktu: drób żywy (bez względu na wiek), mięso lub jadalne podroby drobiowe: świeże, chłodzone, mrożone.

Zasady dotyczące ustanawiania kryteriów wyboru

Przewiduje się preferencje w przyznawaniu pomocy dla grup i organizacji producentów, spełniających następujące warunki:

  • zorganizowanych w formie spółdzielni,
  • zrzeszających producentów w następujących kategoriach:
    • produkty wysokiej jakości objęte art. 16 rozporządzenia EFRROW, w szczególności rolnictwa ekologicznego;
    • świnie żywe, prosięta, warchlaki, mięso wieprzowe: świeże, chłodzone, mrożone;
    • bydło żywe: zwierzęta rzeźne lub hodowlane, mięso wołowe: świeże, chłodzone, mrożone;
    • owce lub kozy żywe, zwierzęta rzeźne lub hodowlane, wełna owcza lub kozia strzyżona potna, mięso owcze lub kozie: świeże, chłodzone, mrożone, skóry owcze lub kozie surowe (suszone);
    • miód naturalny lub jego produkty pszczele;
    • rośliny w plonie głównym, całe lub rozdrobnione, uprawiane z przeznaczeniem na cele energetyczne lub do wykorzystania technicznego;
    • szyszki chmielowe,
  • zrzeszających jak największą liczbę członków w danej kategorii,
  • zrzeszających producentów, w gospodarstwach których produkcja objęta została dobrowolnym ubezpieczeniem.

Kwoty i wielkość wsparcia

Wsparcie wynosi:

  • w pierwszym roku – 10 %,
  • w drugim roku – 8%,
  • w trzecim roku – 6%,
  • w czwartym roku – 5%,
  • w piątym roku – 4%.

Maksymalnie równowartość 100 000 euro w każdym roku pięcioletniego okresu pomocy.

Wypłata ostatniej raty wsparcia nastąpi po potwierdzeniu prawidłowej realizacji biznesplanu.

Biznesplan zawiera w szczególności:

  • informacje podstawowe o grupie/organizacji, takie jak np. nazwa, adres, forma prawna, wskazanie członków i wielkości produkcji każdego z nich;
  • cele, spójną koncepcję oraz etapy rozwoju grupy/organizacji, w oparciu o cele dla których udzielane jest wsparcie tj.:
    • dostosowania do wymogów rynkowych procesu produkcyjnego i produktów producentów, którzy są członkami takich grup lub organizacji,
    • wspólnego wprowadzania towarów do obrotu, w tym przygotowania do sprzedaży, centralizacji sprzedaży i dostawy do odbiorców hurtowych,
    • ustanowienia wspólnych zasad dotyczących informacji o produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem zbiorów i dostępności, oraz
    • innych zadań, które mogą być prowadzane przez grupy i organizacje producentów, takich jak rozwijanie umiejętności biznesowych i marketingowych oraz organizowanie i ułatwianie procesów wprowadzania innowacji;
  • opis wyjściowej i docelowej sytuacji grupy/organizacji, w tym m.in. informacje nt. zasobów poszczególnych gospodarstw będących w posiadaniu członków grupy/organizacji oraz struktury organizacyjnej i wielkości produkcji;
  • opis i harmonogram planowanych działań prowadzących do rozwoju grupy/organizacji, w tym inwestycji;
    • informacje nt. planowanych szkoleń i korzystania z doradztwa,
    • informacje nt. innych zamierzeń dotyczących rozwoju grupy/organizacji.

Ważne uwagi istotne dla zrozumienia i wdrażania działania

Pomoc na rozpoczęcie działalności ze środków Unii Europejskiej po dniu 1 maja 2004 r., o której mowa w pkt. 1 warunków kwalifikowalności, należy rozumieć jako środki wsparcia otrzymane przez grupę/organizację producentów w celu utworzenia i przeznaczenie ich na działalność administracyjną lub inwestycyjną.

Inne informacje ważne dla działania

Proces uznawania grup producentów w sektorze rolnym reguluje ustawa z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 88, poz. 983, z późn. zm.).

Producenci rolni, którzy chcą utworzyć grupę producentów rolnych, rejestrują się najpierw jako przedsiębiorcy w Krajowym Rejestrze Sądowym/Rejestrze Przedsiębiorców. Aby uzyskać status grupy producentów rolnych, osoby reprezentujące grupę składają do właściwego ze względu na siedzibę grupy marszałka województwa wniosek o rejestrację grupy wraz z wymaganymi załącznikami. Marszałek województwa, w drodze decyzji administracyjnej, stwierdza spełnienie przez grupę warunków określonych w ww. ustawie o grupach producentów rolnych i ich związkach i dokonuje wpisu do rejestru grup producentów rolnych. Marszałek województwa prowadzi rejestr grup producentów rolnych i sprawuje nadzór nad działalnością grup, poprzez przeprowadzane kontrole w zakresie spełniania przez grupy warunków określonych w ww. ustawie. Organem odwoławczym od decyzji marszałka województwa jest Minister właściwy do spraw rolnictwa.

Proces uznawania organizacji w sektorze mleka i przetworów mlecznych reguluje ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 50, z późn. zm.)

Producenci, którzy chcą utworzyć organizację w sektorze mleka, składają do Prezesa Agencji Rynku Rolnego wniosek o uznanie organizacji producentów w tym sektorze wraz z wymaganymi załącznikami. Prezes, w drodze decyzji administracyjnej, stwierdza spełnienie przez organizacje warunków określonych w ustawie i uznaje organizacje oraz wpisuje je do rejestru organizacji producentów.

7.5.2 Poddziałanie: Pomoc na inwestycje w przetwórstwo/marketing i rozwój produktów rolnych (Przetwórstwo i marketing produktów rolnych)

Opis poddziałania

Przetwórstwo i wprowadzanie do obrotu na poziomie handlu hurtowego produktów rolnych (tj. produktów wymienionych w Załączniku nr 1 do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej z wyłączeniem produktów rybnych), przy czym produkt będący wynikiem przetwarzania powinien być również produktem rolnym.

Rodzaj wsparcia

Pomoc ma formę refundacji części kosztów kwalifikowalnych operacji.

Powiązania z innymi aktami prawnymi

Zalecenie Komisji z dnia 6 maja 2003 r. dotyczące definicji przedsiębiorstw mikro, małych i średnich (Dz. Urz. L124 z 20.05.2003, str. 36).

Koszty kwalifikowane

Koszty kwalifikowalne obejmują:

  • koszty budowy, modernizacji lub przebudowy budynków produkcyjnych lub magazynowych i budowli stanowiących infrastrukturę zakładów przetwórstwa, niezbędną do wdrożenia inwestycji w zakresie zakupu maszyn i urządzeń lub infrastruktury służącej ochronie środowiska,
  • koszty zakupu (wraz z instalacją) lub leasingu zakończonego przeniesieniem prawa własności:
    • maszyn lub urządzeń do przetwarzania, magazynowania lub przygotowania produktów do sprzedaży,
    • aparatury pomiarowej, kontrolnej oraz sprzętu do sterowania procesem produkcji lub magazynowania,
    • urządzeń służących poprawie ochrony środowiska,
  • koszty zakupu oprogramowania służącego zarządzaniu przedsiębiorstwem oraz sterowaniu procesem produkcji i magazynowania,
  • koszty wdrożenia procedury certyfikowanych systemów zarządzania jakością,
  • opłaty za patenty i licencje,
  • koszty ogólne tj.: przygotowania dokumentacji technicznej projektu, przygotowania biznesplanu, nadzoru urbanistycznego, architektonicznego, budowlanego lub leasing zwrotny, dodatkowe koszty związane z umową leasingu, takie jak np. marża finansującego i ubezpieczenie oraz podatek VAT nie są kosztami kwalifikowalnymi.

Beneficjenci

Osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która:

  • posiada zarejestrowaną działalność w zakresie przetwórstwa lub wprowadzania do obrotu produktów rolnych,
  • działa jako przedsiębiorca wykonujący działalność jako mikro, małe lub średnie przedsiębiorstwo. Rolnik, domownik, małżonek rolnika podlegający ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy w pełnym zakresie – dotyczy podmiotów składających wnioski w naborze tematycznym dotyczącym wsparcia rozpoczynania działalności gospodarczej w zakresie przetwórstwa produktów rolnych.

Warunki kwalifikowalności

Pomoc może być przyznana, jeżeli spełnione są następujące warunki:

  • Wnioskodawca jest zdolny do realizacji i utrzymania planowanego przedsięwzięcia, co weryfikowane jest na podstawie analizy danych ekonomicznych dotyczących dotychczasowej działalności gospodarczej oraz projekcji finansowych zawartych w biznesplanie. Udzielenie pomocy możliwe jest wyłącznie w przypadku, gdy realizacja inwestycji nie jest możliwa bez udziału środków publicznych (unikanie tzw. efektu deadweight).
  • Wnioskodawca deklaruje, iż po zakończeniu realizacji operacji będzie zaopatrywał się w co najmniej 50% całkowitej ilości surowców niezbędnych do produkcji na podstawie umów długoterminowych (co najmniej 3-letnich), zawieranych bezpośrednio z:
    • rolnikami
    • grupami lub organizacjami producentów,
    • związkami grup lub zrzeszeniami organizacji producentów lub
    • podmiotami wstępnie przetwarzającymi produkty rolne.

Wskazane umowy powinny zawierać również mechanizm ustalania cen nabycia produktów rolnych.

Powyższego warunku nie stosuje się do podmiotów przetwarzających:

  • produkty rolne wytworzone przez ich członków,
  • miód, produkty runa leśnego lub dziczyznę,
  • wyłącznie produkty rolne wytworzone w ramach prowadzonej przez nie działalności rolniczej.

Inwestycja, której dotyczy operacja, musi spełniać wymagania określone przepisami prawa mające zastosowanie do tej inwestycji.

  • Pomoc może być udzielona na realizację operacji w zakładach spełniających obowiązujące standardy higieniczno–sanitarne, ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt.
  • Inwestycje zakładające wzrost mocy produkcyjnych mogą być wspierane pod warunkiem udokumentowania bazy surowcowej oraz wykazania możliwości zbytu planowanej produkcji.
  • W ramach działania wspierane są inwestycje w sektorach przetwórstwa: mleka, mięsa (z wyjątkiem uboju o dużej skali), owoców i warzyw (z wyjątkiem produkcji napojów winopodobnych i winopochodnych), zbóż (z wyjątkiem produkcji słodu), ziemniaków, jaj, miodu, lnu i konopi, roślin oleistych, wysokobiałkowych, przetwarzania produktów rolnych na cele energetyczne, a także usługowego zamrażania wraz z przechowywaniem produktów rolnych.
  • Pomocą finansową objęte są operacje dotyczące sprzedaży hurtowej produktów rolnych: owoców i warzyw, kwiatów i roślin, mleka i wyrobów mleczarskich, mięsa i wyrobów z mięsa, zboża, rzepaku, szyszek chmielowych oraz materiału siewnego roślin rolniczych i warzywnych.

Szczegółowy wykaz rodzajów działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności objętej pomocą w niniejszym działaniu zostanie określony w przepisach krajowych. W sektorach przetwórstwa i wprowadzania do obrotu: mleka i wyrobów mleczarskich, mięsa, owoców i warzyw oraz zbóż, wsparcie nie może dotyczyć budowy nowych zakładów – warunek ten nie dotyczy rolników składających wnioski w naborze tematycznym, dotyczącym wsparcia rozpoczynania działalności gospodarczej w zakresie przetwórstwa produktów rolnych.

  • Operacje nie mogą dotyczyć sprzedaży detalicznej – warunek ten nie dotyczy podmiotów składających wnioski w naborze tematycznym dotyczącym wsparcia rozpoczynania działalności gospodarczej w zakresie przetwórstwa produktów rolnych.

Zasady dotyczące ustanawiania kryteriów wyboru

Kryteria wyboru będą uwzględniać operacje dotyczące w szczególności:

  • grup lub organizacji producentów oraz związków grup lub zrzeszeń organizacji producentów,
  • spółdzielni,
  • młodych rolników, tj. rolników poniżej 40 roku życia, podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy w pełnym zakresie – dotyczy podmiotów składających wnioski w naborze tematycznym, dotyczącym wsparcia rozpoczynania działalności gospodarczej w zakresie przetwórstwa produktów rolnych,
  • wnioskodawców zaopatrujących się w surowce do produkcji na podstawie długoterminowych umów, zawartych bezpośrednio z producentami rolnymi, na poziomie przekraczającym 50% całkowitej ilości nabywanych produktów rolnych, innowacyjności, ochrony środowiska, przeciwdziałania zmianom klimatu,
  • wnioskodawców uczestniczących we wspólnotowych lub krajowych systemach jakości lub przetwarzających produkty rolne pochodzące bezpośrednio od producentów ekologicznych,
  • realizacji inwestycji w gminach należących do powiatów o najwyższym poziomie bezrobocia w kraju,
  • wybranych sektorów przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych.

Kwoty i wielkość wsparcia

Poziom pomocy wynosi maksymalnie 50% kosztów inwestycji kwalifikującej się do wsparcia. Maksymalna wysokość pomocy przyznana w okresie realizacji Programu jednemu beneficjentowi wynosi 3 000 000 zł, a w przypadków związków grup producentów rolnych lub zrzeszeń organizacji producentów, wynosi 15 000 000 zł. Minimalna wysokość pomocy przyznana na realizację jednej operacji wynosi 100 000 zł. W przypadku operacji realizowanych przez rolników składających wnioski w naborze tematycznym dotyczącym wsparcia rozpoczynania działalności gospodarczej w zakresie przetwórstwa produktów rolnych, maksymalna kwota pomocy wynosi 100 000 zł. Natomiast wielkość pomocy przyznanej na realizację jednej operacji w tym przypadku nie może być niższa niż 10 000 zł.

01 sierpnia 2014

Studenci Uniwersytetu Przyrodniczego na praktykach w gospodarstwie demonstracyjnym.

Napisane przez

W dniach od 14 do 18 lipca br. w gospodarstwie demonstracyjnym w Dąbroszynie odbyły się praktyki studenckie. To pierwsza taka inicjatywa wynikająca z porozumienia pomiędzy siecią gospodarstw demonstracyjnych stworzoną przez Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego a Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu.

Na początek studenci - pan Wojciech Borowski i pan Piotr Tomczak - przeszli szkolenie z zasad BHP i instruktaże stanowiskowe na miejscu w gospodarstwie demonstracyjnym. Pan Krzysztof Szwat, właściciel gospodarstwa, zapoznał ich z funkcjonowaniem gospodarstwa a potem codziennie zabierał na pola, żeby pokazać i omówić poszczególne tematy. I tak nasi praktykanci, studenci I roku kierunku Medycyny Roślin, zapoznali się z podstawowymi gatunkami roślin uprawnych (zboża, kukurydza, bobowate), poznali najczęściej występujące agrofagi (chwasty, choroby, szkodniki) oraz zasady integrowanej ochrony roślin. Zapoznali się z ryzykiem wynikającym z intensywnej produkcji roślinnej a mającym ogromny wpływ na stan środowiska i zachowanie bioróżnorodności. Poznali również system funkcjonowania doradztwa rolniczego przedstawiony przez miejscowego doradcę rolnego.

Dzięki wspaniałej pogodzie i będąc w przedsionku zaczynających się żniw studenci mogli jeszcze zaobserwować masowe pojawienie się miotły, chabrów i przytuli, widzieli uszkodzenia kłosów przez lednicę zbożową czy ploniarkę zbożówkę, szukali omacnicy prosowianki. Porównywali pola wolne od agrofagów i obficie porośnięte chwastami. Zaniedbane chwastami zboża czy łubiny, występujące na szczęście dość rzadko, powstały w wyniku podtopienia pól deszczami nawalnymi, na których długo stała woda. Rolnicy nie mogli wjechać na nie ciągnikami i wykonać stosownych oprysków. Studenci pytali w takich przypadkach o wczesną ochronę chemiczną, profilaktykę oraz o system melioracyjny i udrożnienia rowów. Zdali sobie sprawę, że uprawa roślin a przy tym i medycyna roślin zależna jest od bardzo wielu czynników min. również od warunków atmosferycznych, prawidłowej agrotechniki, obserwacji upraw i rozległej, sprecyzowanej wiedzy rolnika.

Liliana Tatara ZD Konin/Rzgów

Ostatnio zmieniany 21 października 2014
01 sierpnia 2014

Gręziny - moja wieś aktywna.

Napisane przez

Gręziny - Moja wieś aktywn.

Wieś Grędziny położona przy drodze Poznań-Bydgoszcz w gminie Gołańcz. Jest to mała wieś i Koło Gospodyń Wiejskich zostało założone dwa lata temu. W 2014r. pokazali się pierwszy raz na gali produktów regionalnych. Tereny, które mieszkańcy zamieszkują są  terenami łowieckimi i we wsi jest kilku myśliwych.  Członkinie KGW prezentują smakowite wyroby z dziczyzny i zapraszają  po najznakomitsze receptury i przepisy, które są  wyjątkowe smakowite i zdrowe. Całe stoisko pięknie przygotowane, nawet las w postaci świerków i zwierzęta stanowił tło do potraw oraz dodawał uroku całemu stoisku.

Myśliwym ze wsi Gręziny życzymy udanych łowów, a członkiniom KGW przygotowywania fantastycznych potraw i wspaniałych przepisów.

 

Greziny2

Greziny3

Greziny4

Greziny5

 

Lidia Rybińska

Ostatnio zmieniany 01 sierpnia 2014
01 sierpnia 2014

Żniwa w pełni rozpoczęte ….

Przygotowane przez

Piękna słoneczna pogoda sprzyja nie tylko urlopowiczom,  ale także rolnikom, którzy właśnie są w trakcie żniw. Dzięki niej przebiegają one szybko i sprawnie.

Z rozmów z rolnikami wynika, że tegoroczne plony zbóż są wyższe niż w roku ubiegłym, ale niestety ceny są niskie w porównaniu do nakładów jakie rolnicy ponieśli w uprawie.  W skupach zbóż ceny kształtują się następująco:

  • 1 tona pszenicy – 600-630 zł
  • 1 tona jęczmienia – 500-540zł
  • 1 tona pszenżyta – 500-530zł
  • 1 tona żyta – 440-470zł

Natomiast, jeśli chodzi o rzepak to plony są dość zróżnicowane. Rolnicy oczekiwali jednak większych plonów w tym sezonie, ale majowe przymrozki pokrzyżowały rolnikom plany. Drugim niezadowoleniem plantatorów jest cena, która okazała się jeszcze niższa niż w ubiegłym roku. Firmy skupujące rzepak oferują za tonę 1150-1230zł. Ta niska cena jest spowodowana napływem  dużych ilości ton rzepaku z innych krajów po jeszcze tańszej cenie niż ta, która jest oferowana polskim plantatorom.  Z tego powodu znaczna liczba rolników postanowiła zmagazynować rzepak, o ile mieli takie możliwości,  i wstrzymać się ze sprzedażą, do momentu aż ceny wzrosną.

 

Marzena Stypa

WODR ZD Gniezno

 

Ostatnio zmieniany 01 sierpnia 2014
01 sierpnia 2014

Rolniku ! Od 1 -31 sierpnia to czas składania wniosków o zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej w 2014 roku

Przygotowane przez

Rolniku !

Od 1 -31 sierpnia to czas składania wniosków o zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej w 2014 roku

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 52 poz. 379);
  • Ustawa z dnia 22 grudnia 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. z 2011 r. Nr 291 poz. 1707)

 

Rok

2009

2010

2011

2012

2013

2014

Stawka*

0,85zł

0,85 zł

0,85 zł

0,95 zł

0,95 zł

0,95 zł.

*Stawka zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju.

Akty prawne regulujące wysokość stawek zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju.

  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 listopada 2013 roku w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2014 r. (Dz. U. z 2013 r., poz. 1408).
  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 listopada 2012 roku w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2013 r. (Dz. U. z dnia 10 grudnia 2012 r., poz. 1380).
  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2011 roku w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2012 r. (D. U. z dnia 9 stycznia 2012 r. Nr 5, poz. 19).
  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 listopada 2010 roku w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2011 r. (D. U. z dnia 13 grudnia 2010 r. Nr 235, poz. 1541).
  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 grudnia 2009 r. w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2010 r.(Dz.U. z 2009 r. Nr 217, poz. 1687)

Podmioty uprawnione:

Zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego przysługuje producentowi rolnemu, tj. osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, będąca posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. W przypadku gdy grunty gospodarstwa rolnego stanowią przedmiot posiadania samoistnego i posiadania zależnego, zwrot podatku przysługuje posiadaczowi zależnemu. W przypadku gdy grunty gospodarstwa rolnego stanowią przedmiot współposiadania, zwrot podatku przysługuje temu współposiadaczowi, w stosunku do którego pozostali współposiadacze wyrazili pisemną zgodę. Pisemna zgoda nie dotyczy współmałżonków.

Terminy składania wniosków:

Wniosek o zwrot podatku składa się w terminach od dnia 1 lutego do ostatniego dnia lutego i od 1 sierpnia do dnia 31 sierpnia danego roku. Do wniosku o zwrot podatku dołącza się faktury VAT albo potwierdzone za zgodność z oryginałem ich kopie, stanowiące dowód zakupu oleju napędowego w okresie 6 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku.

Tryb postępowania przy wydaniu decyzji:

Wójt, burmistrz (prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce położenia gruntów będących w posiadaniu lub współposiadaniu producenta rolnego przyznaje, na wniosek tego producenta, w drodze decyzji, zwrot podatku (w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku). Decyzja zawiera limit (kwota stanowiąca iloczyn stawki zwrotu podatku na 1 litr oleju napędowego, liczby 86 oraz powierzchni użytków rolnych, będących w posiadaniu lub współposiadaniu producenta rolnego, określonej w ewidencji gruntów i budynków, według stanu na dzień 1 lutego danego roku), kwotę zwrotu podatku (iloczyn ilości oleju napędowego zakupionego przez producenta rolnego, wynikającej z faktur VAT, i stawki zwrotu podatku na 1 litr oleju napędowego, obowiązującej w dniu złożenia wniosku o zwrot podatku, w ramach rocznego limitu),część limitu pozostałą do wykorzystania.

Terminy wypłaty zwrotu podatku

Wypłata zwrotu podatku przyznanego na podstawie decyzji, w terminach: od dnia 1 kwietnia do dnia 30 kwietnia – jeżeli wnioski o zwrot podatku zostały złożone w terminie od dnia 1 lutego do dnia ostatniego dnia lutego i od dnia 1 października do dnia 31 października – jeżeli wnioski o zwrot podatku zostały złożone w terminie od dnia 1 sierpnia do dnia 31 sierpnia.

 

 

01 sierpnia 2014

Miary i objętości, plony …

Przygotowane przez

Miary i objętości, plony …

Mamy okres żniw i częstym wątkiem sąsiedzkim rozmów jest kwestia zbiorów a dokładniej plonów. Sąsiedzi między sobą w rozmowach często lekko przechwalają się co i komu, ile „sypnęło”. Czasem też zachodzi potrzeba oszacowania wagi za pomocą objętości danej rzeczy. I wtedy odbywa się to … „na oko”.

Zacznijmy od … pola powierzchni pola. Rzadko się zdarza by pole uprawne było idealnym kwadratem. Często jest to jakaś powierzchnia o granicach (miedzach) różnej długości. W czasach technologii GPS nie stanowi to problemu jednak wyjście na pole z miarą mierniczą daje nam największą pewność co do pomiaru długości. Najlepszym kształtem do pomiaru powierzchni pola jest … trójkąt. Dzielimy nasze pole uprawne na trójkąty i korzystając ze wzoru Herona*1, mamy możliwość obliczenia powierzchni każdego rodzaju trójkąta. Dopiero po takich pomiarach możemy zastanowić się nad określeniem całkowitej powierzchni danego pola uprawnego.

Teraz czas na określenie ilości zbioru. To jest tym trudniejsze, że rzadko który rolnik posiada wytarowane przyczepy, i co za tym idzie – rzadko który rolnik posiada wagę – najazdową lub kanałową.

waga

Waga kanałowa.  (fot. własne, za pozwoleniem Ł. Wachowiaka, Chawłodno)

Trudności też może sprawić oszacowanie masy danego produktu za podstawie jego objętości. Poniżej zamieszczam zestawienie podające orientacyjne przeliczniki wagowe i objętościowe.

Rodzaj produktu/materiału

Przeciętna masa 1 m3 w kg

Przeciętna objętość
1 t w m3

Płody rolne

 

 

Pszenica

750-800

1,33-1,25

Żyto

650-750

1,54-1,33

Jęczmień

600-640

1,67-1,56

Owies

400-450

2,5-2,22

Gryka

615-640

1,63-1,56

Groch, bobik, wyka

800-850

1,25-1,18

Rzepak

700-720

1,43-1,39

Ziemniaki

600-700

1,67-1,43

Buraki (korzenie)

600-650

1,67-1,54

Trawa i koniczyna (świeże)

350

2,86

Snopy luzem

75-90

13,3-11,1

Siano świeże

50-90

20-16,66

Siano zleżałe

60-70

16,66-14,28

Słoma zbóż jarych (zleżała)

80

12,5

Słoma zbóż ozimych

90

11,11

Wytłoki suche

330

3

Kiszonka z zielonek

600-700

1,67-1,43

Nawozy mineralne

 

 

Superfosfat pylisty

1100

0,91

Mączka fosforowa

1400

0,72

Sole potasowe

1000

1

Siarczan amonowy

800

1,25

Azotniak

950

1,05

Materiały opałowe

 

 

Węgiel kamienny

650-900

1,54-1,11

Węgiel brunatny

650-750

1,54-1,33

Torf

324-650

3,09-1,54

Koks

320-400

2,78-2,5

Drwa

350-400

2,86-2,5

Materiały budowlane

 

 

Cement w proszku

1400

0,71

Beton żwirowy

2200

0,45

Beton żużlowy

1300

0,77

Wapno palone (suche)

600-1000

1,67-1

Wapno gaszone (twarde)

1320-1430

0,76-0,7

Cegła zwykła

1800

0,56

Ziemia

 

 

Glina mokra

2000

0,5

Glina sucha

1600

0,63

Piasek mokry

2000

0,5

Piasek suchy

1600

0,63

Ziemia mokra

1800

0,56

Ziemia sucha

1400

0,71

Żwir czysty suchy

1700

0,59

Różne

 

 

Obornik

700-900

1,43-1,11

Śnieg świeżo nasypany

80-190

12,00-5,26

Śnieg mokry zbity

200-800

5,00-1,25

 

Wszelkie obowiązuje nas miary i wielkości zapisane są w rozporządzeniu w sprawie legalnych jednostek miar (Dz. U. Nr 255, Poz. 1638).

Rozporządzenie to określa ($1):

1) nazwy, definicje i oznaczenia legalnych jednostek miar, zwanych dalej „jednostkami miar”;

2) legalne jednostki miar nienależące do Międzynarodowego Układu Jednostek Miar (SI), które mogą być stosowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej „jednostkami dopuszczonymi”;

3) przedrostki i ich oznaczenia przeznaczone do tworzenia dziesiętnych podwielokrotności i wielokrotności legalnych jednostek miar;

4) zasady pisowni oznaczeń legalnych jednostek miar.

W rozporządzeniu tym czytamy m. im, że kilogram – ($2, pkt 2) to jednostka oznaczająca jednostkę masy o oznaczeniu „kg”, lecz przedrostek k – kilo w tym przypadku nie oznacza wielokrotności 1000 (tysiąca, 106). Wyjaśnione jest to w $7.1 pkt. 3.:

3) dziesiętne podwielokrotności i wielokrotności kilograma wyraża się przez dołączenie odpowiednio:

a) nazwy przedrostka do nazwy „gram”,

b) oznaczenie przedrostka do oznaczenia „g”;

Rozporządzenie to też podaje jednostki miar stosowane wyłącznie w specjalnych dziedzinach (Załącznik nr 2, tabela 3 i 4). Jest to:

  • Pole powierzchni gruntów rolnych lub terenów budowl., o nazwie ar (oznaczenie: a, wartość w jednostkach SI: 1a=102 m2), lub hektar (oznaczenie ha, wartość w jednostkach SI: 1 ha = 104 m2).
  • Wielkością masy jest tona o oznaczeniu t, wartość w jednostkach SI: 1t = 103 kg.

 

Na koniec zagadka: 10 kwintali na morgę*2 – ile to w jednostkach SI?

 

*1) Wzór Herona: wzór pozwalający obliczyć pole (S) trójkąta, jeśli znane są długości a, b, c jego boków. Wzór znany był już Archimedesowi, a jego nazwa pochodzi od Herona, w którego Metryce jest podany (za www. wikipedia.org).

 

heron1

heron2

 

*2) Morga – jaką przyjmujemy powierzchnię, dla jakiego obszaru Polski :) ?

 

Michał Gawłowski,

ZD Wągrowiec,

WODR w Poznaniu.

 

 

 

Ostatnio zmieniany 03 września 2014
01 sierpnia 2014

Program rolnośrodowiskowo-klimatyczny 2014-2020

Przygotowane przez

PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWO - KLIMATYCZNY 214-2020

Program rolnośrodowiskowo-klimatyczny jest działaniem w ramach II filara Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2014-2020, który musi być realizowany przez każdy kraj członkowski. Realizacja programów rolno środowiskowo-klimatycznych ma promować produkcję opartą na metodach zgodnych z wymogami ochrony środowiska i ma się przyczynić do zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich z zachowaniem bioróżnorodności oraz uwzględniania zmian klimatycznych na terenach wiejskich. Przyszły program rolno środowiskowo-klimatyczny będzie ukierunkowany na: zachowanie ekstensywnie wykorzystywanie trwałych użytków zielonych, w tym w szczególności na ochronę cennych siedlisk przyrodniczych i zagrożonych gatunków roślin i zwierząt, a także ochronę różnorodności krajobrazu, ochronę zagrożonych zasobów genetycznych roślin i zwierząt, zrównoważone gospodarowanie nawozami i środkami ochrony roślin oraz działania przyczyniające się do ochrony gleb i wód.

Zgodnie z nowymi założeniami program rolno środowiskowo-klimatyczny będzie obejmował następujące pakiety:
•   Rolnictwo zrównoważone
•   Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000 oraz cenne siedliska poza obszarami Natura 2000
•    Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie
•    Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie                      

•    Ochrona gleb i wód
•    Strefy buforowe i miedze śródpolne

 

Rolnictwo ekologiczne będzie osobnym programem podzielonym na następujące pakiety:
- 1 - Uprawy rolnicze
- 2 - Uprawy warzywne
- 3 - Uprawy sadownicze + jagodowe
- 4 - Uprawy paszowe

 

Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone  

Celem jest promowanie zrównoważonego systemu gospodarowania; racjonalne wykorzystywanie nawozów, uwzględniające potrzeby roślin, które umożliwia ograniczenie negatywnego wpływu rolnictwa na środowisko, gospodarowanie w oparciu o analizę gleby i plan nawozowy;     ograniczanie wymywania nawozów i przenikania ich do wód gruntowych, zapobieganie ubytkowi zawartości próchnicy organicznej  w glebie

Wymogi: obowiązek corocznego opracowania i przestrzegania planu nawozowego, opartego na bilansie azotu oraz aktualnej chemicznej analizie gleby, z określeniem zawartości P, K, Mg i potrzeb wapnowania   i określeniem dawek azotu;  obowiązek posiadania na gruntach ornych co najmniej 4 upraw, przy czym największa z nich nie może przekraczać 60% ich powierzchni;
stosowanie w płodozmianie roślin strączkowych i motylkowatych drobnonasiennych; obowiązek koszenia lub wypasu na trwałych użytkach zielonych;  maksymalna dawka azotu (pochodzącego z nawozów naturalnych, kompostów i nawozów   mineralnych) na gruntach ornych nie powinna przekraczać 150 kg N/ha, a na trwałych użytkach  zielonych 120 kg N/ha

 

Płatność przyznawana tylko do gruntów ornych

Degresywność:

1) 100 % płatności – za powierzchnię od 0,1 ha do 10 ha;

2)  50 % płatności – za powierzchnię od 10,1 do 20 ha;

 

Pakiet 2. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura  2000

Wariant 2.1. Ochrona siedlisk lęgowych  ptaków

Wariant 2.2. Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe

Wariant 2.3. Zalewowe łąki selernicowe i słonorośla

Wariant 2.4. Murawy

Wariant 2.5. Półnaturalne łąki wilgotne

Wariant 2.6. Półnaturalne łąki świeże

Pakiet polega przede wszystkim na ograniczeniu nawożenia oraz przestrzeganiu ilości i terminów  wykonywanych pokosów lub intensywności wypasu na obszarach cennych przyrodniczo; uwzględnia modyfikacje pakietu 4 i 5 z okresu programowania 2007–2013; jest obowiązek sporządzenia dokumentacji przyrodniczej przez eksperta zatwierdzanej przez RDOŚ                     

a) tam gdzie nie ma PZO/PO,                                                                                                                                                                

b) warianty siedliskowe

Degresywność:

1) 100 % płatności – za powierzchnię od 0,1 ha do 10 ha;

2)  50 % płatności – za powierzchnię od 10,1 do 20 ha.

Wariant 2.1. Ochrona siedlisk lęgowych ptaków

Brak listy gatunków ptaków; wariant dotyczy ochrony siedlisk ptasich na obszarach specjalnej ochrony (OSO) wyznaczonych w ramach sieci Natura 2000; będzie on dostępny dla rolników, którzy gospodarują na powyższych obszarach; grunty objęte wsparciem - trwałe użytki zielone użytkowane jako łąka, pastwisko.

Płatność :

Podstawowa:

- realizacja wymogów obowiązkowych - (dopuszczalny zakres użytkowania dla cennych siedlisk przyrodniczych): zakaz przeorywania; zakaz włókowania; częstość koszenia; opóźnienie koszenia

Dodatkowa:

- realizacja wymogów uzupełniających – (wynikających z indywidualnych potrzeb ochrony danego pakietu): opóźnienie koszenia (jeszcze bardziej);  koszenie ręczne; eliminacja gat. inwazyjnych

Warianty 2.1 – 2.6:

W zależności od wariantu określenie formy użytkowania – kośne, pastwiskowe, kośno-pastwiskowe; ograniczenie terminów (w tym opóźnienie) i częstotliwości koszenia; obowiązek pozostawienia powierzchni nieskoszonych; obowiązek usunięcia skoszonej biomasy;  wypas ograniczony czasowo oraz przy określonej obsadzie i obciążeniu (w niektórych wariantach zakaz); ograniczenie nawożenia lub zakaz nawożenia;  ograniczenie możliwości wykonywania zabiegów agrotechnicznych i pielęgnacyjnych;  inne specyficzne wymogi dla niektórych wariantów (np. wymóg uzupełniający – koszenie ręczne, w wariancie 2.1 - W przypadku wodniczki (Acrocephalus paludicola) przewiduje się odmienne użytkowanie dostosowane do szczególnych wymagań tego gatunku).

 

Pakiet 3. Obszary cenne poza obszarami Natura 2000

Wariant 3.1. Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe

Wariant 3.2. Zalewowe łąki selernicowe i słonorośla

Wariant 3.3. Murawy

Wariant 3.4. Półnaturalne łąki wilgotne

Wariant 3.5. Półnaturalne łąki świeże

Wymogi: jak w pakiecie 2 dla analogicznych wariantów

Celem jest utrzymanie bądź przywrócenie właściwego stanu ochrony cennych siedlisk przyrodniczych użytkowanych rolniczo poza obszarami Natura 2000.  Warunkiem zaklasyfikowania trwałych użytków zielonych do wariantów jest wykonanie dokumentacji przyrodniczej przez eksperta, która będzie podstawą do realizacji zadań w danym wariancie oraz uzyskanie pozytywnej opinii właściwej instytucji.

Degresywność:

1) 100 % płatności – za powierzchnię od 0,1 ha do 10 ha;

2)  50 % płatności – za powierzchnię od 10,1 do 20 ha.

 

Pakiet 4. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie

Wariant 4.1. Produkcja lokalnych odmian roślin uprawnych

Wariant 4.2. Wytwarzanie w gospodarstwach rolnych nasion roślin uprawnych

istotnych dla zachowania różnorodności biologicznej

Wariant 4.3. Utrzymywanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych

Wariant 4.4. Zakładanie nowych sadów -reintrodukcja starych odmian drzew owocowych.

Celem jest zachowanie lokalnych odmian roślin uprawnych. Pakiet skierowany jest do rolników, którzy czynnie uczestniczą w ochronie i doskonaleniu lokalnych tzn. miejscowych lub starych, zaniechanych w uprawach odmian gatunków roślin uprawnych, a także gatunków roślin uprawnych obecnie zagrożonych erozją genetyczną. Pakiet daje możliwość utrzymywania istniejących zasobów genowych roślin uprawnych in situ.

 

Wariant 4.1. Produkcja lokalnych odmian roślin uprawnych

Celem jest ochrona in situ - czyli zachowanie populacji, starych odmian i gatunków w ich naturalnym otoczeniu, w warunkach, które pozwoliły na wykształcenie się ich specyficznych własności, poprzez stosowanie tradycyjnego sposobu uprawy, który doprowadził do  wyodrębnienia ich unikalnych cech.

Wymogi: uprawa gatunków - (lista gatunków zostanie określona w rozporządzeniu) lub  zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze odmian regionalnych  i amatorskich; maksymalna powierzchnia dla poszczególnych gatunków  roślin uprawnych – 5 ha w gospodarstwie.

Wariant 4.2. Wytwarzanie w gospodarstwach rolnych nasion roślin uprawnych istotnych dla zachowania różnorodności biologicznej

Celem jest wytwarzanie nasion spełniających minimalne wymagania jakościowe gatunków nie zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze jako odmiany regionalne, amatorskie oraz produkcja nasienna zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze odmian regionalnych i amatorskich.  Zwiększenie dostępności nasion roślin uprawnych istotnych dla zachowania różnorodności biologicznej.

Wymogi: uprawa celem uzyskania nasion; maksymalna powierzchnia dla poszczególnych gatunków roślin  uprawnych –5 ha w gospodarstwie; przy odtworzeniu materiału siewnego odmian amatorskich i regionalnych powierzchnia plantacji nasiennych powinna być zgodna z przepisami o nasiennictwie.

Wariant 4.3. Utrzymywanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych

Celem jest zachowanie dawnych odmian roślin sadowniczych, środowiska życia wielu organizmów, tradycyjnego sposobu uprawy i charakterystycznego elementu krajobrazu wiejskiego. Sad tradycyjny to: co najmniej 12 drzew w przedziale od 15/20 lat, reprezentujących nie mniej niż 4 odmiany lub gatunki; przy czym korony drzew rozpoczynają się na wysokości od 120 cm i średnice pnia na wysokości około 1 m nie mogą być mniejsze niż 47 cm, a jednocześnie liczba tych drzew w przeliczeniu na 1 ha powierzchni sadu jest nie mniejsza niż 90.

Wymogi: zabiegi pielęgnacyjne; zabezpieczenie pni młodych drzew przed gryzoniami; utrzymanie ogólnego porządku w sadzie; koszenie i usuwanie bądź rozdrabnianie trawy do 31 lipca lub wypasanie.

 

Wariant 4.4. Zakładanie nowych sadów - reintrodukcja starych odmian drzew owocowych.

Celem jest odtworzenie dawnych sadów starych odmian drzew owocowych, odtworzenie środowiska życia wielu organizmów, tradycyjnego sposobu użytkowania i charakterystycznego elementu krajobrazu wiejskiego. Powierzchnia bezpośrednio zajętej pod sad - nie mniejszej niż 0,1 ha i nie większą niż 1ha, z liczbą drzew spełniających kryteria ilościowe  i jakościowe. Obowiązek zachowania sadu co najmniej przez okres kolejnych 10 lat od uzyskania ostatniej płatności rolnośrodowiskowej, tak aby po zakończeniu płacenia sady nie zostały wycięte. Beneficjent wykonuje nasadzenia nowego sadu z dawnymi odmianami, stanowiącymi co najmniej 60% obsady (możliwość dosadzenia 40% drzew innych odmian, ale też na silnie rosnących podkładkach i prowadzonych jako wysokopienne), obsada – nie mniejsza niż 125 drzew/ha, zobowiązany jest do posadzenia i utrzymywania co najmniej 10 odmian lub gatunków drzew owocowych w sadzie (wymienionych w rozporządzeniu), lub odmian drzew tradycyjnie uprawianych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed 1950 r.  Zakłada się obowiązek rozmnażania dawnych odmian drzew na silnie rosnących podkładkach, np. siewka Antonówki dla jabłoni, siewka Gruszy kaukaskiej dla gruszy oraz prowadzenie ich jako wysokopiennych drzew o minimalnej docelowej wysokości pnia 1,20 m, w rozstawie nie mniejszej niż 4 x 5 m i nie większej niż 8 x 10 m.

 

 

 

Pakiet 5. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie

Wariant 5.1. Zachowanie lokalnych ras bydła

Wariant 5.2. Zachowanie lokalnych ras koni

Wariant 5.3. Zachowanie lokalnych ras owiec

Wariant 5.4. Zachowanie lokalnych ras świń

Wariant 5.5. Zachowanie lokalnych ras kóz

 

Celem jest zachowanie rodzimych ras zwierząt poprzez wspieranie i utrzymanie hodowli lokalnych ras odpowiednich gatunków zwierząt zagrożonych wyginięciem, wpisanych do księgi hodowlanej oraz objętych programem ochrony zasobów genetycznych.

 

Wariant 5.1 Zachowanie lokalnych ras bydła Celem jest utrzymanie ras bydła, dla których realizowane są programy ochrony zasobów genetycznych:  polska czerwona, białogrzbieta, polska czerwono-biała, polska czarno-biała.

Wymogi: minimalna liczba krów tej samej rasy w jednym stadzie zakwalifikowanych do udziału w programie ochrony: 4 sztuki; wpis krów do księgi zwierząt hodowlanych danej rasy;
prowadzenie mlecznej oceny wartości użytkowej i dokumentacji hodowlanej  w stadzie; realizacja programu hodowlanego ochrony zasobów genetycznych bydła danej rasy.

Degresywność dla krów:

1) 100 % płatności – za liczbę zwierząt do 10;

2)  66 % płatności – za liczbę zwierząt od 11 do 20;

3)  33 % płatności – za liczbę zwierząt od 21 do 40;

 

Wariant 5.2. Zachowanie lokalnych ras koni
 Celem jest utrzymanie ras koni, dla których realizowane są programy ochrony: konik polski, koń huculski,  koń małopolski, koń śląski, koń wielkopolski, koń zimnokrwisty w typie sokólskim, koń zimnokrwisty w typie sztumskim.

Wymogi: minimalna liczba samic w stadzie: 2 klacze tej samej rasy zakwalifikowane do udziału w programie ochrony; wpis koni do księgi zwierząt hodowlanych danej rasy i prowadzenie dokumentacji hodowlanej stada; realizacja programu hodowlanego ochrony zasobów genetycznych koni danej rasy.

Degresywność dla koni:

1) 100 % płatności – za liczbę zwierząt do 5;

2)  66 % płatności – za liczbę zwierząt od 6 do 10;

3)  33 % płatności – za liczbę zwierząt od 11 do 20

 

 

Wariant 5.3. Zachowanie lokalnych ras owiec Celem jest utrzymanie ras owiec, dla których są realizowane programy hodowlane zasobów genetycznych : polska owca górska odmiany barwnej, wrzosówka, świniarka, owca olkuska, merynos odmiany barwnej, polska owca nizinna odmiany uhruskiej, owca wielkopolska, polska owca nizinna odmiany żelaźnieńskiej, korideil, owca kamieniecka, owca pomorska, merynos polski w starym typie, cakiel podhalański, polska owca pogórza, czarnogłówka

Wymogi: realizacja programu hodowlanego ochrony zasobów genetycznych  owiec danej rasy; minimalna liczba owiec matek tej samej rasy zakwalifikowanych do udziału w programie ochrony: 15 sztuk – owce rasy cakiel podhalański;  30 sztuk - owce rasy merynos polski w starym typie;  10 sztuk – owce pozostałych ras; wpis owiec do księgi zwierząt hodowlanych danej rasy i prowadzenie dokumentacji hodowlanej stada; stosunek tryków do maciorek w stadzie nie przekracza: dla tryków stadnych 1: 20-30; dla tryków młodych 1:15

Degresywność  dla owiec:

1) 100 % płatności – za liczbę zwierząt do 40;

2)  66 % płatności – za liczbę zwierząt od 41 do 80;

3)  33 % płatności – za liczbę zwierząt od 81 do 160;

 

Wariant 5.4. Zachowanie lokalnych ras świń

Celem jest utrzymanie ras świń, dla których realizowany jest program ochrony zasobów genetycznych: puławska,  złotnicka biała, złotnicka pstra.

Wymogi: realizacja programu hodowlanego ochrony zasobów genetycznych świni danej rasy; prowadzenie oceny wartości użytkowej i dokumentacji hodowlanej w stadzie; wpis loch do księgi zwierząt hodowlanych danej rasy; minimalna liczba loch stada podstawowego tej samej rasy zakwalifikowanych do programu ochrony w stadzie: świnie rasy puławskiej – 10 sztuk; świnie rasy złotnickiej białej – 6 sztuk; świnie rasy złotnickiej pstrej – 3 sztuk.

Degresywność dla świń:

1) 100 % płatności – za liczbę zwierząt do 20;

2)  66 % płatności – za liczbę zwierząt od 21 do 40;

3)  33 % płatności – za liczbę zwierząt od 41 do 80.

 

Wariant 5.5 Zachowanie lokalnych ras kóz Celem jest realizacja tego wariantu ma za zadanie odtworzenie i zachowanie rodzimej rasy kóz karpackich. Koza ta uważana była za wymarłą, jednak poszukiwania  w terenie pozwoliły na odnalezienie osobników o fenotypie charakterystycznym dla tej rasy.

Wymogi: realizacja programu ochrony zasobów genetycznych kozy karpackiej, prowadzenie kontroli użytkowości i dokumentacji hodowlanej w stadzie, minimalna liczba samic w stadzie: 3 kozy karpackie zakwalifikowane do programu ochrony; wpis kóz do księgi hodowlanej; co najmniej 15 kóz powinno przypadać na 1 kozła

 

Pakiet 6. Ochrona gleb i wód

Celem jest odpowiednie użytkowanie gleb, ochrona przed erozją wodną i wietrzną, przeciwdziałanie utracie substancji organicznej w glebie,  ochrona wód przed zanieczyszczeniami. W oparciu o opracowanie eksperckie i przekazane uwagi oraz biorąc pod uwagę potrzebę uproszczenia działania potrzebę ukierunkowania  ograniczoność środków finansowych propozycja kontynuacji obecnych 3 wariantów ale z modyfikacjami:

Wariant 6.1. Wsiewki poplonowe;

Wariant 6.2. Międzyplon ozimy;

Wariant 6.3. Międzyplon ścierniskowy.

Degresywność:

1) 100 % płatności – za powierzchnię od 0,1 ha do 10 ha;

2)  50 % płatności – za powierzchnię od 10,1 do 20 ha;

Rozważa się zróżnicowanie płatności w zależności od tego czy gospodarstwo korzysta z kwalifikowania międzyplonów w ramach elementów (EFA) - obszarów proekologicznych :

1) pełna płatność – dla gospodarstw, które nie kwalifikują międzyplonów jako element ecological focus area (EFA),

2) płatność w pomniejszonej wysokości dla gospodarstw kwalifikujących międzyplony jako element ecological focus area (EFA),

Wariant 6.1. Wsiewki poplonowe

Wymogi: wsiewanie roślin jako wsiewki poplonowej w rosnące rośliny ozime lub razem z siewem roślin jarych i utrzymanie ich przez okres zimy; sprzątnięcie słomy z całego pola po żniwach; niewznawianie zabiegów agrotechnicznych przed dniem 1 marca;  przyoranie biomasy wsiewki poplonu  z wyłączeniem uprawy gleby w systemie bezorkowym; niestosowanie ścieków i osadów ściekowych w siewce poplonowej; dopuszczalny wypas;

Obszar wdrażania: Cały kraj

Wariant 6.2. Międzyplon ozimy

Wymogi: wykonanie po zbiorze plonu głównego siewu roślin ozimych jako międzyplonu ozimego do dnia 15 września; niestosowanie pod międzyplon ozimy innych nawozów niż naturalne; niestosowanie ścieków i osadów ściekowych na międzyplon ozimy; przyoranie biomasy międzyplonu ozimego, z wyłączeniem uprawy gleby  w systemie bezorkowym; zakaz spasania międzyplonu ozimego poza okresem wiosny; niewznawianie zabiegów agrotechnicznych przed dniem 1 marca;

Obszar wdrażania: Tereny zagrożone erozją wodną i  wietrzną,  oraz obszary problemowe o niskiej zawartości próchnicy (OPR-MOG) -  ok. 33% powierzchni kraju (ok. 12% UR)

 

 

 

Wariant 6.3. Międzyplon ścierniskowy

Wymogi: wykonanie po zbiorze plonu głównego siewu roślin jarych jako międzyplonu ścierniskowego do dnia 15 września; niestosowanie pod międzyplon ścierniskowy innych nawozów niż naturalne; niestosowanie ścieków i osadów ściekowych na międzyplon ścierniskowy; przyoranie biomasy międzyplonu ścierniskowego, z wyłączeniem uprawy gleby w systemie bezorkowym; możliwość spasania biomasy międzyplonu ścierniskowego w okresie jesieni; niewznawianie zabiegów agrotechnicznych przed dniem 1 marca;

Obszar wdrażania: Tereny zagrożone erozją wodną i  wietrzną,  oraz obszary problemowe o niskiej zawartości próchnicy (OPR-MOG) -  ok. 33% powierzchni kraju (ok. 12% UR)

Pakiet 7. Strefy buforowe i miedze śródpolne

Wariant 7.1. Miedze śródpolne

Wariant 7.2. Remizy śródpolne

Wariant 7.3. Strefy buforowe przy ciekach i akwenach

Celem jest : zwiększenie różnorodności biologicznych obszarów rolnych; redukcja zanieczyszczeń obszarowych; zwiększenie liczebności owadów zapylających na polu, poprawa warunków pożytkowych dla pszczół miodnych; zapewnienie korzystnych warunków lęgowych, żerowiskowych oraz - osłonowych dla wielu przedstawicieli fauny pól uprawnych; ochrona gleb i wód. Zachowanie bioróżnorodności terenów rolniczych, na których dominują grunty orne

Miedze śródpolne dzieli się na dwa subwarianty:

a) strefy przyrodnicze z roślinnością segetalną,

b) miedze śródpolne o charakterze trwałym

Strefy przyrodnicze z roślinnością segetalną

Polega na utworzeniu strefy przyrodniczej na gruntach ornych o szerokości od 5 do 25 m (min. długość 50 m) wzdłuż granic działki (położonej między gruntami ornymi lub przylegającej do gruntów ornych).Należy : corocznie wysiać mieszanki (co najmniej  5 gatunków) roślin segetalnych (materiał siewny tych gatunków powinien pochodzić  z lokalnych populacji tych gatunków) wraz  z siewem uprawy (np. zbóż, lnu) z pozostawieniem luk dla rozwoju gatunków segetalnych (wysiew roślin uprawnych  w mniejszej gęstości); corocznie zebrać uprawy po wysianiu się nasion gatunków segetalnych; corocznie zaorać i zbronować strefy po zbiorze uprawy lub przed następnym sezonem wegetacyjnym; zakaz stosowania nawozów mineralnych oraz gnojówki i gnojowicy; zakaz stosowania środków ochrony roślin; zakaz wprowadzania gatunków obcych geograficznie oraz gatunków inwazyjnych

Miedze śródpolne o charakterze trwałym

Polega na utworzeniu miedzy śródpolnej o szerokości od 5 - 25 m (min. długość 50 m), położonej pomiędzy gruntami ornymi lub przylegającej do gruntów ornych, obsianej trwałymi roślinami pastewnymi z przewagą traw. Należy wysiać mieszanki traw i gatunków zielnych (kilka gatunków, wyłącznie rodzimych, naturalnie występujących w danym regionie) ; wysoko wykaszać raz w roku 50% powierzchni, nie później niż do dnia 15 lipca, przy zachowaniu istniejących drzew i krzewów; usunąć biomasę w ciągu 2 tygodni od skoszenia, z wyjątkiem uzasadnionych przypadków;  zakaz stosowania nawozów;  zakaz stosowania środków ochrony roślin; zakaz składowania siana, słomy, resztek poplonowych; obowiązek eliminacji obcych geograficznie gatunków inwazyjnych; zakaz przeorywania i bronowania z wyjątkiem pierwszego roku realizacji, jeżeli zabiegi te poprzedzają wysiew mieszanki  materiału siewnego roślin pastewnych dla ochrony środowiska; zakaz wypasu; dopuszczone stosowanie nasadzeń gatunkami drzew i krzewów (wyłącznie gatunki rodzime, naturalnie występujące w danym regionie).

Wariant 7.2. Remizy śródpolne

Celem jest zapewnienie korzystnych warunków lęgowych, żerowiskowych oraz osłonowych dla wielu przedstawicieli fauny pól uprawnych oraz odtwarzanie  i ochrona elementów krajobrazu rolniczego.

Wariant ten polega na zakładaniu i utrzymaniu założonych niewielkich powierzchniowo obszarów pokrytych roślinnością zielną, krzewami i drzewami. Wariant dostępny jest na gruntach ornych.

Wymogi: utworzenie remizy (min. 0,1 ha), przy czym płatność do remiz śródpolnych stanowiących nie więcej niż 8% powierzchni GR w gospodarstwie; utworzenie dwóch stref: zewnętrznej w skład, której wchodzą wysokie trawy i zioła oraz niskie, odporne krzewy (np. róża, tarnina) i wewnętrznej z wyższymi krzewami (np. kalina, głóg) oraz pojedynczymi drzewami (jarzębina, czeremcha, jabłoń dzika), stanowiącymi pokarm dla zwierząt.

 

Wariant 7.3. Strefy buforowe przy ciekach i akwenach

Celem jest redukcja zanieczyszczeń obszarowych, ograniczenie przedostawania się substancji biogennych do cieków wodnych.

Wymogi: wysianie mieszanki traw i gatunków zielnych (kilka gatunków, wyłącznie rodzimych, naturalnie występujących w danym regionie) np. mieszanki  materiału siewnego roślin pastewnych dla ochrony środowiska zgodnie ustawą o nasiennictwie); utrzymywanie założonych stref buforowych o szerokości minimum 20-m; wykaszanie raz w roku lub co 2 lata, nie później niż do dnia 30 września, przy zachowaniu istniejących drzew i krzewów; usunięcie biomasy w ciągu 2 tygodni od skoszenia, z wyjątkiem uzasadnionych przypadków; zakaz stosowania nawozów; zakaz stosowania środków ochrony roślin;  zakaz przeorywania i bronowania.

 

 

 

 

ZAZIELENIENIE

W ramach płatności bezpośredniej w nowej WPR przewidziano obowiązek zazielenienia, obejmujący trzy praktyki: dywersyfikację upraw, utrzymanie trwałych użytków zielonych oraz utrzymanie obszarów proekologicznych (EFA) 

1. Dywersyfikacja upraw - z realizacji tej praktyki zwolnione będą gospodarstwa
o powierzchni poniżej 10 ha gruntów ornych;  gospodarstwa posiadające od 10 do 30 ha gruntów ornych zobowiązane będą posiadać 2 różne uprawy (przy czym uprawa główna nie powinna zajmować więcej niż 75 % gruntów ornych); gospodarstwa o powierzchni powyżej 30 ha gruntów ornych zobowiązane będą posiadać przynajmniej 3 uprawy (przy czym uprawa główna nie może obejmować więcej niż 75% gruntów ornych, a dwie uprawy główne łącznie nie mogą zajmować więcej niż 95% gruntów ornych).

2. Trwałe użytki zielone - obowiązek utrzymania niezmienionej powierzchni TUZ na poziomie krajowym (w oparciu o udział TUZ w całkowitej powierzchni użytków rolnych). Ponadto rolnicy zobowiązani będą do utrzymania na poziomie gospodarstwa wyznaczonych przez państwo członkowskie TUZ cennych przyrodniczo położonych na obszarach Natura 2000. Rolnikom nie wolno będzie ich przekształcać ani zaorywać.

3. EFA (ecological focus area) - trzecia praktyka zazielenienia polega na przeznaczeniu 5 % powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie na tzw. obszary proekologiczne (EFA). Po 2017 r. odsetek ten wzrośnie do 7%.  Obowiązek ten będzie dotyczyć gospodarstw o powierzchni powyżej 15 ha gruntów ornych.

Lista obszarów EFA, z której państwo członkowskie powinno wybrać jeden bądź więcej obszarów uznanych za obszary EFA, obejmuje: grunty ugorowane, tarasy, elementy krajobrazu, strefy buforowe, systemy rolno-leśne,  międzyplony lub pokrywę zieloną,  uprawy wiążące azot,  obszary pod zagajnikami o krótkiej rotacji, na których nie stosuje się nawozów mineralnych i/lub środków ochrony roślin,  pasy działki przylegające do krawędzi lasu.

 

Pakiety równoważne do zazielenienia:

Rolnictwo zrównoważone = dywersyfikacja upraw

Ochrona gleb i wód = EFA (ecological focus area)

Strefy buforowe i miedze śródpolne = EFA (ecological focus area)

 

Źródło:  Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Monika Górzna, WODR ZD Złotów

 

 

 

Strona 409 z 590