WIELKOPOLKI ROLNIK ROKU 2014

W dniu 22 marca 2015 roku w Sali Ziemi na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich odbyła się uroczysta gala ogłoszenia wyników XIV edycji konkursu Wielkopolski Rolnik Roku 2014. Na uroczystość rozdania statuetek Siewcy przybyli: Zofia Szalczyk - Wiceminister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Krzysztof Grabowski – Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego, Grzegorz Skrzypczak – Rektor Uniwersytetu Przyrodniczego – przewodniczący kapituły, Piotr Walkowski - Poseł na Sejm RP, Prezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej, członkowie Kapituły Konkursu, przedstawiciele instytucji działających w otoczeniu rolnictwa, nominowani oraz rolnicy z województwa wielkopolskiego.

Kapituła Konkursu powołana przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego przyznała 20  nominacji, spośród których wybrała 10 laureatów zatwierdzonych przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego. Laureaci otrzymali statuetkę Siewcy i tytuł Wielkopolski Rolnik Roku 2014 oraz nagrodę pieniężną w wysokości 10 tys. zł.

W trakcie uroczystości Pani Zofia Szalczyk gratulując laureatom podziękowała za ich ciężką pracę jaką codziennie wykonują. Przekazała informacje z jakich do tej pory funduszy unijnych rolnicy mogli skorzystać i jakie środki są przewidziane na Polskie Rolnictwo w latach 2014 – 2020. Powiedziała że duża część tych środków trafi na Wielkopolskę.

W swym wystąpieniu Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego Krzysztof Grabowski podziękował wszystkim nominowanym i laureatom Wielkopolskiego Rolnika Roku 2014 podkreślając, że takimi rolnikami Wielkopolska może się szczycić. Kapituła  Wielkopolskiego Rolnika Roku za ciężką pracę przy ocenie gospodarstw, ponieważ bardzo trudno wybrać z bardzo dobrych gospodarstw te najlepsze.

W tegorocznym konkursie laureatami w dwudziestce nominowanych znaleźli się dwaj rolnicy z powiatu ostrowskiego: Pan Janusz Kałużny  z miejscowości Gałązki Wielkie, gmina Nowe Skalmierzyce oraz Marian Dolata z miejscowości Tarchały Wielkie, gmina Odolanów. Pan Janusz Kałużny wraz z żoną  w swym gospodarstwie zajmuje się produkcją indyków. Pan Marian Dolata wraz z żoną w swym gospodarstwie prowadzi produkcję roślinną i zwierzęcą. Pan Marian Dolata  znalazł się wśród laureatów i otrzymał statuetkę Siewcy i tytuł Wielkopolski Rolnik Roku 2014

W tegorocznej gali konkursu Wielkopolski Rolnik Roku 2014 udział wzięli wszyscy pracownicy Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Konkurs Wielkopolski Rolnik Roku cieszy się dużym uznaniem oraz zainteresowaniem o czym świadczy ilość osób które przybyły na tegoroczną galę rozdania statuetek Siewcy. Gospodarstwa biorące udział w tym konkursie prezentują bardzo wysoki poziom i pokazują wielkopolskie rolnictwo, które charakteryzuje się nowoczesną technologią produkcji. 

Ewa Zając

Doradca ZD WODR                                                                                                                                                              Gmina Odolanów

Barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi) z rodziny selerowatych należy do jednych z najniebezpieczniejszych roślin występujących  w naszym kraju. Roślina dorasta do 4 metrów wysokości, ma wielkie skrętolegle ułożone liście o zmiennych kształtach, łodygę o szerokości od 5 do 12 cm, kwiatostany w postaci baldachu o średnicy do 50 cm /kwiaty wytwarzają charakterystyczny zapach kumaryny/. Wyglądem przypomina olbrzymi koper znany z naszych ogródków, z którym jest zresztą spokrewniona.  

Roślina ta naturalnie występowała na obszarze Kaukazu w Rosji skąd w latach 50 i 60 została sprowadzona na  teren naszego kraju. W zamyśle miała stanowić doskonałą bazę paszową dla zwierząt – dzięki szybkiemu wzrostowi i olbrzymiej produkcji biomasy wykorzystywano ją do produkcji zielonek. Stosowano ją również jako roślinę miododajną. Roślinę tę wysiewały głównie Państwowe Gospodarstwa Rolne – niestety okazało się, iż w naszym klimacie barszcz Sosnowskiego jest toksyczny dla ludzi jak i zwierząt. Problem stanowił również zbiór mechaniczny /ze względu na wielkość rośliny/, pozyskanie barszczu ręcznie okazało się niemożliwe gdyż roślina ta powoduje bardzo niebezpieczne i trudno gojące się oparzenia. Powoli zaprzestano uprawy tej rośliny jednak z czasem pozostawione bez pełnej likwidacji plantacje i pojedyncze osobniki zaczęły się sukcesywnie rozprzestrzeniać, zajmując zazwyczaj tereny nie uprawiane przez człowieka /wzdłuż dróg, cieków wodnych, na nieużytkach/. Ekspansja tej rośliny jest o tyle niebezpieczna, iż roślina ta nie tylko degraduje środowisko ale przede wszystkim stanowi zagrożenie dla zwierząt kręgowych i ludzi. Oparzenia sokiem rośliny lub wydzielanymi przez nią oparami olejków eterycznych działają drażniąco na naszą skórę – początkowo szczypie ona i jest zaczerwieniona, potem mogą pojawić się bolesne pęcherze wypełnione płynem surowiczym a w przypadku ekspozycji poparzonego miejsca na  promieniowanie słonecznym (UV) obumieranie komórek skóry – głębokie trudno gojące się rany. W przypadku oparzenia zalecane jest  jak najszybsze zmycie soku ze skóry przy pomocy zimnej wody i mydła, i niewystawianie poparzonego miejsca na działanie promieni słonecznych, w przypadku silnego poparzenia należy bezwzględnie zgłosić się do lekarza. Poparzenia sokiem rośliny ujawniają się dopiero po kilkunastu minutach lub kilku godzinach od kontaktu z rośliną, co jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci, gdyż brak natychmiastowych objawów naraża je na wydłużony kontakt z rośliną.

Zwalczanie tej uciążliwej zarówno dla środowiska jak i ludzi rośliny można przeprowadzać mechanicznie /podcinanie korzeni, ścinanie roślin, koszenie, usuwanie baldachów, głęboka orka wschodzących roślin/ bądź przy pomocy środków ochrony roślin /środki oparte na glifosacie oraz trichlopyrze/. Niestety nie istnieje w naszym kraju kompleksowy program zwalczania tej niebezpiecznej rośliny, coraz częściej jednak w likwidacje niebezpiecznych stanowisk barszczu angażują się jednostki samorządu lokalnego oraz PIORiN.

doradca ZD Złotów, Kamil Mróz

XVI Targi Rolno-Ogrodnicze

      XVI Targi Rolno-Ogrodnicze już za nami. Tegoroczne odbyły się w niedzielę, 19 kwietnia, tradycyjnie na terenach wystawowych Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych CKU w Przygodzicach.  Targi te cieszą się zawsze dużym zainteresowaniem rolników, hodowców, ogrodników oraz mieszkańców terenów wiejskich. W tym roku prezentowali się producenci maszyn, sprzętu rolniczego, środków do produkcji rolnej i firmy działające na rzecz rolnictwa m.in. KRUS, Banki Spółdzielcze i WODR. Jak co roku Targom towarzyszył kiermasz roślin, kwiatów, drzew i krzewów.  Tradycją jest, że swoje stoisko prezentuje WODR w Poznaniu - Zespół Doradczy w powiecie ostrowskim, oferując pomoc doradczą, prezentując materiały informacyjne i prasę rolniczą. Rolnicy odwiedzający nasze stoisko najczęściej pytali o nowy Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, zwłaszcza o działania skierowane do małych gospodarstw. Padały również pytania o zasady wypełniania tegorocznych wniosków o dopłaty bezpośrednie, z którymi rolnicy mają dużo problemów. Targi w Przygodzicach były dobrą okazją do zaopatrzenia się w rośliny, nawiązania kontaktów handlowych, poznania nowinek technologicznych, uzyskania informacji jak również biesiadowania i dobrej zabawy. Do zobaczenia za rok !  

Właściwości miodu zależą głównie od tego, z jakich roślin pszczoły zbierały nektar, spadź bądź pyłek kwiatowy. Miody naturalne dzielimy na nektarowe i spadziowe.

Miody uzyskiwane w Polsce:

Miód wielokwiatowy  zwany potocznie miodem tysiąca kwiatów, pszczoły wytwarzają z nektarów zebranych z wielu roślin miododajnych kwitnących na polach, w sadach, lasach i na łąkach w tym samym czasie. Miód z kwiatów wiosennych ma jasny kolor, przyjemny zapach i łagodny smak. Miód z nektaru kwiatów letnich jest znacznie ciemniejszy i ma bardziej zdecydowany smak oraz zapach. Ma żółtą barwę, po skrystalizowaniu przybiera kolor jasnobrunatny. Jest bardzo słodki. Właściwości miodu wielokwiatowego wykorzystuje się przy takich dolegliwościach jak: anemia, zmęczenie, zapalenie gardła, przeziębienie. Pomocny jest w leczeniu chorób serca / dzięki łatwo przyswajalnym cukrom prostym wspomaga mięsień sercowy/, regulacji ciśnienia. Pomocny przy chorobach wątroby i pęcherzyka żółciowego. Osobom uczulonym na pyłki pomaga znosić i uodparniać się na alergie. Ze względu na łagodny smak, miód wielokwiatowy poleca się podawać dzieciom przy leczeniu grypy, przeziębień, chorób dolnych dróg oddechowych, a także zapobiegawczo. Zdaniem fachowców, miód wielokwiatowy dodaje człowiekowi energii.

Miód rzepakowy jest w stanie płynnym prawie bezbarwny lub ma barwę lekko słomkową i słaby zapach kwiatów rzepaku. Bardzo szybko krystalizuje, drobne kryształki mają smalcowatą konsystencję oraz białą lub kremową barwę. Dobrze rozpuszcza się w wodzie. Pomocny w leczeniu wątroby, trzustki, nerek, układu pokarmowego, wrzodów żołądka i dwunastnicy, ma właściwości detoksacyjne. Polecany jest przy leczeniu schorzeń układu krążenia, niewydolności mięśnia sercowego, dusznicy sercowej i miażdżycy. Obniża ciśnienie tętnicze krwi i wyrównuje niedobory potasu w organizmie. Skuteczny także przy przeziębieniach i stanach zapalnych dróg oddechowych. Przyspiesza gojenie ran i chroni przed zakażeniem.  W przypadku oparzeń zapobiega tworzeniu się pęcherzy.

Miód lipowy w stanie płynnym ma kolor jasnożółty, czasem bursztynowy z zielonkawym odcieniem. Zapachem przypomina kwiaty lipy. W smaku jest pikantny, czasem z lekką goryczką. Działa antyseptycznie, przeciwskurczowo, napotnie, przeciwgorączkowo, wykrztuśnie, lekko nasennie i uspokajająco, obniża gorączkę. Pomaga w leczeniu grypy, przeziębienia, kaszlu, ostrych i przewlekłych chorobach przeziębieniowych, anginach, zapaleniach zatok obocznych nosa, dróg oddechowych. Zalecany jest przy chorobach dróg moczowych i nerwicach. Odznacza się wysoką aktywnością antybiotyczną. Ułatwia zasypianie, łagodzi stres i równoważy ciśnienie.

Miód akacjowy w stanie płynnym jest jasny. Bardzo wolno się krystalizuje. Odznacza się niską aktywnością antybiotyczną. Pomocny w leczeniu wrzodów żołądka, dwunastnicy, zapalenia błony śluzowej oraz stanów kurczowych jelita cienkiego i grubego. Zalecany przy leczeniu nadkwasoty żołądka, zaburzeń przewodu pokarmowego i układu trawiennego. W chorobie wrzodowej przyspiesza regenerację tkanki, odnowę błony śluzowej, usuwanie nadżerek i owrzodzeń. Łagodnie wycisza niepokój wewnętrzny, ułatwia zasypianie, wzmacnia znużony, wyczerpany organizm. Zaleca się wypicie na 2 godziny przed snem szklanki naparu z melisy z łyżką miodu akacjowego. Ze względu na dużą zawartość fruktozy może być stosowany przy niektórych rodzajach cukrzycy.

Miód mniszkowy ma jasnożółty kolor, krystalizuje szybko, nierównomiernie. Ma wysoką aktywność biologiczną (czy biotyczną). Polecany jest przy chorobach żołądka, zaburzeniach trawienia, chorobach jelit, skurczach żołądka i jelit oraz chorobach wątroby i dróg żółciowych, a także przy niedokrwistości i schorzeniach reumatycznych. Pomocny w stanach wyczerpania psychicznego i fizycznego.

Miód wrzosowy należy do najlepszych miodów nektarowych. Uzyskiwany jest z kwiatów wrzosu. Ma barwę brunatno-czerwoną. Krystalizuje dość szybko, przybierając galaretowatą konsystencję w kolorze pomarańczowym lub ciemnobrunatnym. Nie jest zbyt słodki, ma przyjemny zapach wrzosu. Zalecany jest przy chorobach dróg moczowych, prostaty, kamicy nerkowej oraz przy zapaleniu jelit i biegunkach. Ze względu na antyseptyczne właściwości, po miód wrzosowy warto sięgnąć w stanach zapalnych jamy ustnej. Zwiększa odporność organizmu i chroni przed rozwojem zakażeń.

Miód gryczany jest najczęściej ciemno-herbaciany  lub bursztynowy i ma płynną konsystencję. Uzyskiwany jest z nektaru biało-różowych kwiatów gryki. Trudno go pomylić z inną odmianą miodu.. Po skrystalizowaniu kolorem przypomina mocną herbatę. Miód gryczany łatwo rozpoznać po ostrym, lekko piekącym smaku. Ma charakterystyczny zapach i ostry smak. Dzięki dużej zawartości rutyny, substancji oczyszczającej naczynia, polecany jest przy miażdżycy, chorobie wieńcowej i nadciśnieniu tętniczym. Rutyna ma także właściwości przyśpieszające gojenie ran zewnętrznych i wewnętrznych. Przez wzgląd na te właściwości miodu zaleca się jego spożywanie przy złamaniach. Miód gryczany jest bogaty w minerały i witaminy. Ze względu na dużą zawartość magnezu zaleca się jego spożywanie przy stanach wyczerpania nerwowego. Bursztynowy nektar korzystnie wpływa również na pamięć.

Miód faceliowy jest jasnożółty, ma przyjemny, delikatny, lekko kwaśny smak. Po krystalizacji staje się jasnokremowy, prawie biały. Zalecany jest przy przeziębieniach i nieżycie żołądka.

Miód malinowy w stanie płynnym jest jasnożółty, a po skrystalizowaniu ma barwę żółtobiałą. Smak ma przyjemny i słodki, a zapachem przypomina owoce maliny. Działa napotnie, rozgrzewająco, antyseptycznie i przeciwgorączkowo. Stosuje się go w przeziębieniach, schorzeniach górnych dróg oddechowych, nieżycie żołądka, jelit, niedokrwistości oraz prewencyjnie przy miażdżycy. Wzmacnia układ odpornościowy i wspomaga pracę serca. Ze względu na doskonały smak i łagodność działania polecany jest szczególnie dzieciom.

Miód nostrzykowy o lekkim zapachu waniliowym ma jasny kolor, a po skrystalizowaniu staje się jeszcze jaśniejszy lub żółty. Zawiera kumarynę, która obniża ciśnienie tętnicze krwi. Miód działa uspokajająco i nasennie. Zalecany przy nerwicy serca oraz przy innych schorzeniach serca i naczyń krwionośnych. Ma wpływ na zmniejszenie krzepliwości krwi, obniża ciśnienia krwi oraz wykazuje działanie przeciwkrzepliwe. Zaleca się go jako środek przeciwskurczowy w chorobie wieńcowej serca i zakrzepicy naczyń wieńcowych. Można polecić także przy bezsenności, migrenie, nerwobólach i zespole klimakterycznym.

Miód nawłociowy pojawił się sprzedaży nie tak dawno. Ma charakterystyczny kwaśnosłodki smak, po skrystalizowaniu mętnieje i przybiera jaśniejszą barwę. Odznacza się wysoką aktywnością antybiotyczną. Polecany jest przy dolegliwościach i schorzeniach dróg moczowych, pęcherza, prostaty, kamicy nerkowej i zapaleniu jelit. Pomocny przy leczeniu grypy, kataru, przeziębień i biegunek. Jest lubiany przez dzieci.

Miód koniczynowy wytwarzają pszczoły z nektaru koniczyny białej i czerwonej. Jest aromatyczny, łagodny i ma kwaskowaty smak. Wstanie płynnym ma słomkowo-żółtą lub łososiową barwę. Krystalizuje powoli, przyjmując gęstą, drobnoziarnistą konsystencję. Działa wykrztuśnie, napotnie, przeciwzapalnie i moczopędnie. Jest skuteczny przy zatrzymaniu moczu, w leczeniu biegunek, niedomagań przewodu pokarmowego, zapalenia oskrzeli i wyczerpania nerwowego. Dzięki dużej zawartości fruktozy polecany jest przy cukrzycy.

Miód bławatkowy  ma barwę złocistożółtą, o zapachu bławatka, miód o ostrym, charakterystycznym smaku. Stosuje się go głownie na przewlekłe stany zapalne nerek oraz przeciwzapalnie.

Miód leśny ma intensywny kolor i subtelny aromat charakterystyczny dla lasów. Zwykle jest to mieszanka zapachów lipy, dzikiej róży, głogu, maliny, kruszyny dziurawca, rumianku, borówki i wielu innych ziół. Różnorodność nektarów, z których pszczoły wytworzyły miód leśny, wzbogaca jego jakość. Miód leśny pomaga w przeziębieniach i schorzeniach na tle alergicznym, wzmacnia system nerwowy i poprawia samopoczucie.

Miód sosnowy jest niesamowicie aromatyczny. Wystarczy dosłownie kilka sosnowych igieł by uzyskać cudownie pachnący żywicą słoiczek. Miód sosnowy- szczególnie dba o nasz układ oddechowy, ale uwaga: gdy mamy kaszel, chrypkę lub katar trzeba wziąć łyżeczkę miodu sosnowego do ust i trzymać w buzi jak najdłużej, bez przełykania. Pod wpływem temperatury z zioło-miodu zaczną ulatniać się sosnowe olejki eteryczne. Okadzą one nasze górne drogi oddechowe, zabijając bakterie chorobotwórcze.

Miód spadziowy wytwarzają pszczoły z zebranej z drzew i roślin rolniczych wydzieliny produkowanej przez mszyce i czerwce. W sprzedaży spotykamy najczęściej miody ze spadzi iglastej / świerki, jodły, sosny, modrzewie/  i ze spadzi liściastej /dęby, klony, lipy, brzozy, buki, wierzby, głóg/. Różnią się barwą, konsystencją, smakiem, aromatem i szybkością krystalizacji. Miód spadziowy ma charakterystyczny zielonkawy kolor i korzenny smak, ale spośród wszystkich rodzajów miodu jest najmniej słodki. Jest to miód gęstszy od miodu nektarowego i zawiera więcej związków mineralnych, szczególnie potasu, fosforu, chloru, siarki, wapnia, magnezu i żelaza. Charakteryzuje go wysoka aktywność antybiotyczna i bakteriobójcza. Działa antyseptycznie, przeciwzapalnie i wykrztuśnie, wspomaga system odpornościowy człowieka. Polecany  w schorzeniach dróg oddechowych, przewodu pokarmowego, serca, układu krążenia, układu nerwowego, przy zaburzeniach trawienia. Polecany osobom po kuracjach antybiotykami, lekami sterydowymi i przeciwnowotworowymi. Zalecany osobom pracującym dużo przy komputerze.

Tekst i zdjęcia

doradca ZD Złotów, Monika Górzna