Pomoc związana z wystąpieniem szkód wywołanych niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi - WODR Poznań
12 października 2016

XVIII Dni Ogrodnika w Gołuchowie

Przygotowane przez

W dniach 10-11 września 2016 roku w Gołuchowie odbyły się XVIII Dni Ogrodnika – Targi Międzynarodowe. Tak jak każdego roku cieszyły się one dużym zainteresowaniem. Około 200 firm zaprezentowało najnowsze technologie i środki produkcji dla ogrodnictwa w postaci nawozów, środków ochrony roślin, stymulatorów wzrostu, najnowszych odmian warzyw, roślin sadowniczych i ozdobnych i wiele, wiele innych ciekawych propozycji dla branży ogrodniczej. W pierwszym dniu targów na Zamku Czartoryskich w Gołuchowie odbyła się gala finałowa X edycji Krajowego Konkursu „Wzorowy Ogrodnik”, na którą napłynęły zgłoszenia z całej Polski. Laureatami i finalistami w poszczególnych kategoriach zostali:

Kategoria: WARZYWNICTWO GRUNTOWE

Laureaci:

  • Zdzisław i Sylwia Wawrzyńczyk – Nowe Miasteczko, powiat Nowa Sól, woj. lubuskie

Finaliści:

  • Grzegorz Czyżowicz – Głubczyce, powiat Głubczyce, woj. opolskie
  • Sławomir Łuczak – Piaseczno, powiat Piaseczno, woj. mazowieckie
  • Anna i Stanisław Haręźlak – Jaksice, powiat inowrocławski, woj. kujawsko-pomorskie
  • Beata i Maciej Przybylscy – Szostka, powiat radziejowski, woj. kujawsko-pomorskie

Kategoria: WARZYWNICTWO POD OSŁONAMI

Laureaci:

  • Agnieszka i Ernest Kaźmierczak – Kuchary, gmina Gołuchów, powiat pleszewski, woj. wielkopolskie; Warszówka, gmina Blizanów, powiat kaliski, woj. wielkopolskie

Finaliści:

  • Anna i Wojciech Adamkiewicz – Kurza, powiat kaliski, woj. wielkopolskie
  • Tomasz Cieślak – Latowicz, powiat Mińsk Mazowiecki, woj. mazowieckie
  • Mariola i Grzegorz Stefańscy – Kościelna Wieś, powiat pleszewski, woj. wielkopolskie
  • Zdzisław Syta – Kaszewska Wola, powiat radomski, woj. mazowieckie

Kategoria: SZKÓŁKARSTWO ROŚLIN OZDOBNYCH

Laureat:

  • Iwona Biegońska – Dobrzyca, powiat koszaliński, woj. zachodniopomorskie

Finaliści:

  • Katarzyna i Tomasz Grochowscy – Radków, powiat kłodzki, woj. dolnośląskie
  • Piotr Wójcik – Kąty Wrocławskie, powiat wrocławski, woj. dolnośląskie

Kategoria: ROŚLINY OZDOBNE POD OSŁONAMI

Laureaci:

  • Maria i Antoni Bucikiewiczowie – Kalisz, powiat kaliski, woj. wielkopolskie

Finaliści:

  • Zdzisław Brudło – Jaromierz, powiat wolsztyński, woj. wielkopolskie
  • Klaudiusz Kordylasiński – Szosa Turecka, powiat kaliski, woj. wielkopolskie 

Kategoria: SADOWNICTWO

Laureat:

  • Emil Wrotek – Jaroszowa Wola, powiat piaseczyński, woj. mazowieckie

Finaliści:

  • Anna i Krzysztof Ruszczyńscy – Sycewo, powiat koniński, woj. wielkopolskie
  • Dariusz Szczepański – Podole Stare, powiat garwoliński, woj. mazowieckie
  • Łukasz Szostak – Żukowo, powiat płoński, woj. mazowieckie
  • Łukasz Wierczuk – Czuchleby, powiat Łosice, woj. mazowieckie

Kategoria: SPECJALNA

Laureaci:

  • Marzena i Jacek Bąkowscy – Trojanów, powiat kaliski, woj. wielkopolskie
    Prywatne Arboretum Trojanów

Finalista:

  • Stanisław Matuszak – Tymieniec Dwór, powiat kaliski, woj. wielkopolskie
    Hodowla i chów trzmieli

Zwycięzcy w poszczególnych kategoriach otrzymali statuetki z brązu „Wzorowy Ogrodnik” i puchary Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz certyfikat upoważniający do używania znaku Laureata Krajowego Konkursu „Wzorowy Ogrodnik”. Pozostali finaliści otrzymali grawertony z nominacją do tego tytułu.

Fachowych konsultacji udzielali pracownicy naukowi. Można było skorzystać z porad prawnika. Swoje punkty informacyjne miało wiele instytucji, m.in. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, PIORiN, Instytut Ochrony Roślin – PIB, COBORU, ARiMR, Wielkopolska Izba Rolnicza, Stacja Chemiczno-Rolnicza, ARR oraz Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.

Zainteresowani podniesieniem wiedzy mogli uczestniczyć w licznych seminariach.

Profesor dr hab. Andrzej Komosa z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu mówił na temat „Znaczenia jakości wody do nawadniania i fertygacji”. Zaznaczył, że skład chemiczny wody ma kluczowe znaczenie przy podejmowaniu decyzji o zakładaniu, jak również prowadzeniu uprawy roślin ogrodniczych w wełnie mineralnej oraz innych podłożach inertnych. W przypadku dużej zawartości wodorowęglanów, sodu, siarki i chloru, woda może nie nadawać się do uprawy roślin warzywnych – przede wszystkim pomidora i ogórka oraz roślin ozdobnych – róży, gerbery czy anturium. Poinformował słuchaczy, że do pierwiastków mających istotny wpływ na przydatność wody do fertygacji należy zaliczyć: żelazo, mangan, siarkę, wapń, magnez, wodorowęglany. Ważne, aby określić twardość wody oraz pH i przewodność elektrolityczną, czyli EC. Dopuszczalna zawartość żelaza aktywnego w wodzie wynosi 0,25 mg Fe/dm3. Ta mała dopuszczalna zawartość żelaza w wodzie nie wynika z toksyczności żelaza dla roślin, a jedynie ograniczania drożności rur, węży, emiterów i kapilar systemu fertygacyjnego lub nawodnieniowego. Mangan w przeciwieństwie do żelaza oddziałuje niekorzystnie na jakość wody z dwóch powodów – po pierwsze jest toksyczny dla roślin, a po drugie również ogranicza drożność systemu fertygacyjnego lub nawodnieniowego. Wapń i magnez występujące w wodzie są toksyczne dla roślin. Decydują jednak o umownym wskaźniku jakościowym nazwanym twardością wody.

Na temat „Aktualnych problemów w ochronie warzyw polowych” wykład wygłosił prof. dr hab. Józef Robak.

Zwrócił uwagę słuchaczom na fuzaryjne gnicie kapusty. Pierwsze doniesienia o tej nieznanej wcześniej chorobie pojawiły się w 2012 roku i od tego czasu przystąpiono do określenia przyczyn masowego gnicia główek kapusty głowiastej. Sprawcą tej choroby jest patogeniczny grzyb Fusarium avenaceum, który atakuje wiele gatunków roślin uprawnych (zboża, kukurydzę) i jest między innymi sprawcą suchej zgnilizny ziemniaków – choroby, która powszechnie występuje w Kanadzie. W Polsce chorobę zauważono w okresie przedzbiorczym oraz w okresie długotrwałego przechowania główek kapusty. Pierwszą towarową plantację kapusty głowiastej białej zaobserwowano w okolicach Kalisza. Dla tej choroby przyjęto tymczasową polską nazwę „Fuzaryjne gnicie główek kapusty”. Typowymi objawami towarzyszącymi tej chorobie jest widoczna na roślinie pomarańczowa grzybnia, która po kilkunastu dniach na zewnętrznych pierścieniach grzybni przybiera kolor ciemnoróżowy do purpurowego.

Jak zwykle ciekawy wykład przedstawiła dr Maria Wysocka-Owczarek. Mówiąc o „Wymaganiach pokarmowych i nawożeniu pomidorów szklarniowych w różnych warunkach uprawy” zaznaczyła, że pomimo coraz lepszego wyposażenia technicznego, wciąż istnieje duże zagrożenie porażenia roślin chorobami grzybowymi. Należy im zapobiegać, ponieważ wysokie plony zapewniające rentowność produkcji uzyskuje się dzięki utrzymaniu zdrowej plantacji jak najdłużej. 

Podczas trwania targów w Gołuchowie firma StanFlex wraz z partnerami (Precimet, Rury Walczaka i firmą Smelczyński) podjęła próbę pobicia rekordu długości rynny uprawowej. Zwiedzający z zaciekawieniem przyglądali się powstającej rynnie, która jak podają organizatorzy osiągnęła długość 501 mb. Jest to rekord długości rynny uprawowej wykonanej w całości, bez łączeń, jaka została wyprofilowana w Polsce.

Tegoroczne targi już za nami, a w przyszłym roku kolejne, bo już XIX Dni Ogrodnika, które odbędą się w pięknej scenerii Gołuchowa 9-10 września 2017 roku. 

Jest to tytuł VIII Ogólnopolskiej Konferencji z cyklu „Pożyteczne mikroorganizmy dla nowoczesnego rolnictwa”. Konferencja ta odbyła się w dniach 12 i 13 września 2016 r. w Licheniu. Organizatorem spotkania było Stowarzyszenie Ekosystem – Dziedzictwo Natury w Warszawie. Partnerzy merytoryczni konferencji to Probiotics Polska Sp. z o.o. oraz Polska Izba Technologii i Wyrobów Naturalnych.

Konferencje w Licheniu od lat cieszą się dużym uznaniem. Każdego roku licznie gromadzą osoby zaangażowane w upowszechnianie idei probiotechnologii, osoby współdziałające lub chcące współdziałać na rzecz propagowania tej naturalnej technologii, wreszcie osoby, którym na sercu leży dobro naturalnego środowiska, rolnictwa i przyszłych pokoleń.

Podczas konferencji swoją wiedzą i doświadczeniem dzielili się ludzie nauki – przedstawiciele wyższych uczelni i instytutów naukowo-badawczych, w tym Instytutu Technologii Mikrobiologicznych w Turku, jak i praktycy – producenci rolni – rolnicy, ogrodnicy, czy też pszczelarze, w tym producenci ekologiczni, licencjonowani doradcy probiotechnologii, ProBiotics Polska, a także instytucji i firm działających w obszarze rolnictwo i ochrona środowiska oraz Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu. Tam, gdzie teoria spotyka się z praktyką może powstać nowa wartość – rzetelna informacja, bo potwierdzona naukowo, ale też sprawdzona w praktyce.

Wprowadzenie na ogromną skalę monokultur i syntetycznych środków do produkcji rolnej na stałe przekształciło środowisko naturalne. Od wielu już lat dąży się do tego, aby rolnictwo na świecie było zrównoważone. Ale, aby takie rolnictwo mogło być realizowane, trzeba zatrzymać i odwrócić proces degradacji gleb. Konieczna jest biologizacja rolnictwa. O wysokiej wartości gleby i jej zdolności plonotwórczej decyduje udział w niej próchnicy. Ilość próchnicy zależy od ilości i jakości organizmów, które w glebie żyją. Im więcej w niej pożytecznych organizmów – tym lepiej. Wszelkie uproszczenia, nadmierna chemizacja i bagatelizowanie naturalnych procesów glebowych prowadzi do utraty próchnicy i w konsekwencji do degradacji gleb.

Probiotechnologia oparta na konsorcjach pożytecznych mikroorganizmów to technologia, która przywraca i wspomaga naturalne procesy, jakie zachodzą w glebie. Probiotechnologia to uprawa, chów i hodowla, które nie zagrażają ani środowisku naturalnemu, ani człowiekowi. W tym obszarze potrzebne są jednak edukacja i upowszechnianie, aby budować świadomość rolników, dzięki czemu możliwe będzie odpowiedzialne gospodarowanie. Temu też m.in. służą konferencje licheńskie.

Wykład pt. „Edukacja i praktyka. Doświadczenia Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego z probiotechnologią”, który podczas tegorocznej konferencji przedstawiła Wioletta Kmiećkowiak (główny specjalista WODR w Poznaniu), traktował właśnie o działaniach edukacyjnych upowszechniających probiotechnologię. WODR w Poznaniu, poprzez swój program działań doradczych, w oparciu o innowacyjne rozwiązania stara się budować świadomość ekologiczną rolników w ich odpowiedzialnym gospodarowaniu. W działalności doradczej Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu, biologizacja rolnictwa i naturalne technologie znalazły swoje miejsce i stały się przedmiotem działań upowszechnieniowych, tematem publikowanych artykułów i szkoleń. Wykład Wioletty Kmiećkowiak był prezentacją doświadczeń WODR w tym zakresie. Prelegentka mówiła przede wszystkim o przebiegu, wynikach i wnioskach z realizowanej w 2015 r. demonstracji upowszechnieniowej i o takim zadaniu realizowanym w roku 2016. Przedmiotem tego zadania jest uszlachetnianie obornika w pryzmie, poprzez fermentację z udziałem preparatu EmFarma Plus, celem potwierdzenia zmniejszenia uciążliwości obornika dla środowiska naturalnego i uzyskanie wysokiej jakości nawozu organicznego. Realizacja demonstracji potwierdziła, że biologizacja chowu zwierząt przynosi zadowalające efekty, m.in. eliminację odorów, uszlachetnianie nawozów naturalnych oraz redukcję populacji insektów. Stosowanie probiotycznych mikroorganizmów jest stosunkowo łatwe, bo nie wymaga używania odzieży ochronnej, nie ma okresów karencji ani prewencji oraz nie wymaga wysoce specjalistycznych inwestycji w środki aplikacji. Kontynuacja takich działań, wsparta zdobytym już wcześniej doświadczeniem, ma przede wszystkim na celu zapoznanie innych rolników, a także doradców, z wynikami doświadczenia, czyli upowszechnianie.

Kierunek, w którym zmierza rolnictwo europejskie, to koncepcja rolnictwa, któremu „po drodze” ze środowiskiem naturalnym, z jego potrzebami. Tylko jak osiągnąć kompromis? Dostępne są rozwiązania alternatywne, trzeba po nie sięgnąć. Jednym z takich rozwiązań jest probiotechnologia. Nie jest ona jedynym lekiem na całe zło, ale na pewno daje ogromne możliwości. I nie trzeba się obawiać, że zwrot w kierunku Natury, to uwstecznienie rolnictwa. Wprost przeciwnie, probiotechnologia, to szansa na rolnictwo nowoczesne, świadome, na wskroś innowacyjne. 

12 października 2016

Naturalni wrogowie szkodników

Napisane przez

Środowisko rolnicze jest miejscem bytowania wielu owadów spełniających w nim określone funkcje. Owady szkodliwe żerują na roślinach uprawnych  doprowadzając do strat w plonach, obniżenia ich jakości lub wręcz uniemożliwiają uprawę konkretnej rośliny. Obok szkodników na plantacjach występują ich naturalni wrogowie.

Wrogowie naturalni w znacznym stopniu ograniczają liczebność szkodników. Nie niszczą ich w 100% ale powodują, że walka z nimi jest łatwiejsza lub też nie jest konieczna. Na świecie występuje ok. 100 tyś. gatunków szkodników żerujących na roślinach uprawnych. Znaczenie gospodarcze ma zaledwie 5 tyś. gatunków, gdyż liczebność pozostałych 95 tyś. jest skutecznie ograniczana przez ich wrogów naturalnych. Na naszych polach możemy spotkać wśród wrogów naturalnych owady drapieżne-atakują i zabijają inne, zazwyczaj mniejsze od siebie osobniki oraz pasożyty, które to czerpią korzyści ze współżycia z innym organizmem ponoszącym z tego tytułu szkody. Większość pasożytów szkodników to parazytoidy, czyli pasożyty, których larwa zabija żywiciela, a osobnik dorosły żyje wolno.

Owady drapieżne

Chrząszcze – duże znaczenie spośród chrząszczy naturalnie występujących w uprawach mają biedronkowate i biegaczowate. Zarówno ich larwy i osobniki dorosłe prowadzą drapieżny tryb życia. Biedronki żywią się głownie mszycami oraz pluskwiakami czerwcami i roztoczami. Należą najbardziej znanych i rozpoznawalnych owadów,  a najpospolitszymi gatunkami są biedronka siedmiokropka (Adalia semipunctata) i biedronka dwukropka (Adalia bipunctata). Biegaczowate zjadają gąsienice  i poczwarki motyli, larwy chrząszczy i błonkówek, a także ślimaki i dżdżownice. Do najczęściej spotykanych należą niestrudki (Bembidion), szykonie (Pterostichus), dzier (Harpalus rufipes), skoropędek (Agonium dorsalne), tecznik liszkarz (Calosoma sycophanta) i biegacz ogrodowy (Carabus hortenisis).

Muchówki – w obrębie tego rzędu istotne znaczenie w ograniczaniu występowania szkodników mają gatunki z rodziny: pryszczarkowate (Cecidomyiidae), bzygowate (Syrphidae) i rączycowate (Tachinidae).

Bzygowate – drapieżne są wszystkie stadia larwalne, które odżywiają się mszycami, a w przypadku ich braku także innymi drobnymi stadiami rozwojowymi owadów. Powszechnie występującymi przedstawicielami tej rodziny są: Episyrphus balteatus, Sphaerophoria scripta, Metasyrphus corollae. Przedstawicielem rodziny pryszczarkowatych jest pryszczarek mszycojad (Aphidioletes aphidimyza), która jest wykorzystywana także do biologicznego zwalczania mszyc w szklarniach. W obrębie rodziny rączycowatych znajdują się wyspecjalizowane parazytoidy gąsienic motyli (m.in.: kuprówki rudnicy, brudnicy nieparki, zwójek liściowych), larw rośliniarek, chrząszczy, innych muchówek i pluskwiaków różnoskrzydłych.

Pluskwiaki – drapieżcami są przedstawiciele z czterech rodzin: dziubałkowatych, tasznikowatych, tarczówkowatych i zażartkowatych. Ich pokarm stanowią głównie mszyce, przędziorki jednak osobniki niektórych gatunków wysysają również małe gąsienice motyli i owadów o miękkich okrywach ciała. Ważnymi gatunkami są dziubałek gajowy, dziubałek mały, tasznik jabłoniowiec, delikacik zielonawy, błyszczyk punktowy czy aksamitek przepaskowiec.

Sieciarki –­ formami drapieżnymi są przede wszystkim larwy. Owady dorosłe  w zależności od gatunku  są drapieżcami lub odżywiają się nektarem i pyłkiem kwiatowym. Istotne znaczenie dla ochrony przed szkodnikami mają złotooki (Chrysopidae), których w Polsce występuję około 20 gatunków. Najpowszechniejszym przedstawicielem jest złotook pospolity, którego larwy jest bardzo aktywnym drapieżcą mszyc i przędziorków.

Skorki – są to owady o niedużej wielkości od 0,5 cm do 2,5 cm z charakterystycznymi wyrostkami na końcu odwłoka, które potocznie zwane są szczypawkami. Zimują w podziemnych korytarzach. Zjadają mszyce, jaja i młode larwy piętnówek, rolnic i stonki ziemniaczanej.

Owady pasożytnicze

Błonkówki – jest to rząd z którego wywodzą się liczne pasożyty innych owadów. Dorosłe osobniki większości gatunków żywią się pyłkiem i nektarem kwiatowym, a larwy pokarmem, którym jest ciało żywiciela. Duże znaczenie w redukcji wielu szkodników mają przedstawiciele rodzin m.in.: kruszynkowate (Trichogrammatidae), gąsienicznikowate (Ichneumonidae), męczelkowate (Braconidae), bleskotkowate (Chalcididae), mszycarzowate (Aphidiidae). Jedną z najczęściej spotykanych błonkówek jest kruszynek, mały owad pasożytujący na omacnicy prosowiance, bielinkach, piętnówkach czy szkodnikach drzew owocowych.

 

Zjawisko drapieżnictwa i pasożytnictwa owadów jest wykorzystywane w ochronie roślin                   i staje się jednym z ważniejszych elementów integrowanej ochrony roślin.

 

Opracowała:

Jolanta Ptak

ZD w Krotoszynie

WODR w Poznaniu

 

Źródła:

  • Wiech K. 1997. Owady pożyteczne i inne zwierzeta. Medix Plus, Poznań
  • Tomalak M., Sosonowska D. (red.). 2008. Organizmy pożyteczne w środowisku rolniczym. IOR – PIB Poznań
  • Materiały szkoleniowe - CDR Brwinów i IOR – PIB Poznań
12 października 2016

Zmiana dla producentów trzody chlewnej

Napisane przez

Producenci trzody chlewnej – uwaga zmiana!!!!

 

Od 18 października 2016 roku zmieniają się przepisy dotyczące identyfikacji i rejestracji trzody. Nowe zasady mają na celu zapobieganie rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych wśród zwierząt.

Do nowych zasad należą :

  1. Numer identyfikacyjny świń jest równocześnie numerem siedziby stada, w którym zwierzę się urodziło i w której zwierzę przybyło powyżej 30 dni
  2. W terminie 30 od dnia urodzenia należy oznakować zwierzę poprzez nałożenie na lewą małżowinę kolczyka z numerem identyfikacyjnym.
  3. Po opuszczeniu przez zwierzę siedziby w terminie nie przekraczającym 30 dni od dnia urodzenia rolnik ma obowiązek oznakować kolczykiem zwierzę przed dniem opuszczenia z jego siedziby stada.
  4. Rolnik zakupujący zwierzę i postanawia, że dana sztuka będzie dłużej niż 30 dni przebywać w jego siedzibie ma obowiązek dodatkowo dokonać wytatuowania sztuki numerem indentyfikacyjnym swojego gospodarstwa. W przypadku utraty kolczyka należy zamówić duplikat kolczyka i oznakować  w ciągu 7 dni zwierzę, te same zasady obowiązują w przypadku utraty duplikatu.
  5. Termin 7 dni – rolnik ma obowiązek w ciągu 7 dni dokonać zgłoszenia Kierownikowi BP ARiMR kupna, sprzedaży, padnięcia oraz uboju gospodarczego

Doradcy z PZDR w Turku zorganizowali dla grupy 47 osób z powiatu tureckiego, w dniu 07.10.2016 r., wyjazd studyjny do Łodzi na IX Międzynarodowe Targi Żywności Ekologicznej i Naturalnej NATURA FOOD oraz V Targi Ekologicznego Stylu Życia beEKO. Uczestnicy wyjazdu mieli okazję wysłuchać wykładów nt. Eksportu żywności wysokiej jakości, a także uczestniczyć w pokazach kulinarnych przygotowanych przez mistrzów kuchni znanych z programów TV. Tematem przewodnim były potrawy z ryb i kasz.

Teren Międzynarodowych Targów Łódzkich podzielony został na strefę produktów ekologicznych, strefę produktów naturalnych, strefę produktów regionalnych i strefę ekologicznego stylu życia, a zajęły go 284 stoiska instytucji, firm, gospodarstw ekologicznych i stowarzyszeń. Wystawcy udzielali informacji lub krótkich prezentacji produktów, nowoczesnego sprzętu AGD czy rehabilitacyjnego, a na wielu stoiskach zachęcali do degustacji produktów żywnościowych oraz testowania naturalnych kosmetyków. Oczywiście można było także dokonać zakupów na stoiskach, z czego korzystali prawie wszyscy zwiedzający targi.

Uczestnicy naszego wyjazdu studyjnego byli usatysfakcjonowani zdobytą wiedzą, informacjami, a także nawiązanymi kontaktami z gospodarstwami ekologicznymi i przetwórczymi.

Grażyna Jóźwiak, PZDR Turek

Ostatnio zmieniany 12 października 2016

Temat niszczenia upraw przez dziką zwierzynę nie jest problemem nowym. Mimo, że rolnicy mają z reguły możliwość ubiegania się o odszkodowania za wyrządzone szkody, nie zawsze korzystają z tego prawa. W wyniku wejścia w życie kolejnej ustawy o prawie łowieckim procedura odszkodowawcza, z założenia, powinna być korzystniejsza dla rolników. Kwestie prawne w tej sprawie regulują ustawy: Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r., Ustawa prawo łowieckie z dnia 13 października 1995 r. oraz uchwalona w tym roku Ustawa o zmianie ustawy – Prawo łowieckie z dnia 22 czerwca 2016 r.

Zgodnie z wymienionymi ustawami za szkody wyrządzone w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny odpowiada Skarb Państwa, a nie jak do tej pory odpowiednie koła łowieckie. Wniosek o dokonanie oględzin, oszacowanie szkód i ustalenie wysokości odszkodowania należy zgłosić do właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkód wojewody, można taki wniosek złożyć za pośrednictwem właściwego miejscowo wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Natomiast jeśli szkody wystąpiły w następstwie przeprowadzonego polowania szkodę zgłasza się do dzierżawcy albo zarządcy obwodu łowieckiego, najczęściej są to koła łowieckie. Za szkody występujące w wyniku bytowania żubrów, wilków, rysi, niedźwiedzi i bobrów również odpowiada Skarb Państwa. Różnica polega na tym, że wniosek o oszacowanie szkód zgłasza się do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Jednak w powyższych ustawach pomijane są zwierzęta, które ostatnimi czasy powodują coraz większe szkody w produkcji rolniczej, są to przykładowo dzikie gęsi, czaple, lisy, zające a także gatunki chronione kruki, kormorany, wydry czy żurawie.

Na terenie powiatu gnieźnieńskiego nie wydaje się być nowością, że na polach stołują się dziki, sarny, jelenie czy daniele, gdyż jest to zwierzyna dość popularna. Do zniszczeń dochodzi częściej, gdy uprawy znajdują się w sąsiedztwie lasów. W tym przypadku zmiana ustawy powinna korzystnie wpłynąć na możliwości egzekwowania należnego odszkodowania, bowiem od tego roku za te szkody odpowiada Skarb Państwa, a nie jak dotychczas, odpowiednie koła łowieckie, których budżety są z reguły dość skromne.

W ostatnich latach coraz większy problem stwarzają bobry. Sytuacja dotyczy całego powiatu, jednak największe populacje bobrów zauważalne są na terenie gminy Czerniejewo. Gdzie to sukcesywnie budowane żeremie powodują zakłócenia przepływu wód w wyniku, czego dochodzi do zalewania jednych terenów użytkowanych rolniczo, natomiast na przyległych terenach występują problemy z niedoborem wody powierzchniowej.

Kolejnym przykładem szkodnika w uprawach są dzikie gęsi. Co prawda są to ptaki wędrowne, lecz kierunki i terminy ich migracji zbiegają się w czasie z wiosennymi i jesiennymi zasiewami. A właśnie na świeżo obsianych polach ptaki decydują się z reguły na przystanek w wędrówce, niszcząc doszczętnie kiełkujące rośliny. Problem ten jest bardzo widoczny na terenie gminy Kiszkowo. Gęsi nie są jedynym gatunkiem ptaków, który niszczy uprawy rolnicze. W ostatnich czasach zwiększyła się populacja żurawi, które to bytują z reguły na niższych uprawach, dlatego też częściej goszczą na łąkach czy też uprawach roślin motylkowych. Ze względu na gabaryty samych żurawi, jak i liczebność stada ptaki te wydeptują uprawy, na których wylądowały niszcząc przy okazji inne uprawy, które pozostają w ich zasięgu. Problem zwiększonej populacji żurawi jest zauważalny zwłaszcza na terenie gminy Kiszkowo oraz gminy Trzemeszno.

Żurawi dotyczy jeszcze jedna kwestia, bowiem żadna z ustaw nie przewiduje odszkodowania za straty w uprawach spowodowanych przez te ptaki. Jednak do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska coraz częściej zgłaszają się rolnicy, których uprawy niszczone są właśnie przez żurawie. Z uwagi na to, że są to ptaki chronione zabronione jest nawet celowe ich płoszenie. Jak wynika z informacji przedstawionych na stronie internetowej Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska stosowanie armatek hukowych celem płoszenia możliwe jest jedynie po uzyskaniu stosownego zezwolenia wydawanego przez tą instytucję.

Producentom rolnym pozostaje śledzenie na bieżąco zmian w przepisach oraz monitorowanie stanu swoich upraw, tak aby w odpowiednim czasie zdążyć zgłosić zaistniałą szkodę. Nie zapominając o odpowiednim udokumentowaniu zniszczeń, bowiem warto posiadać kilka zdjęć potwierdzających stanowisko poszkodowanego. Bądź jeśli odszkodowanie z mocy ustawy nie przysługuje, to we własnym zakresie warto zabezpieczać uprawy przed szkodnikami, tak aby ograniczyć straty.

Ostatnio zmieniany 12 października 2016
12 października 2016

Agroturystyka „Pod Bocianem”

Napisane przez

 

   Powiat ostrowski nie jest bardzo bogaty w oferty dotyczące gospodarstw agroturystycznych(  14 gospodarstw) w porównaniu do innych rejonów województwa wielkopolskiego. Jednak wiele gospodarstw jest bardzo ciekawych , godnych zauważenia i polecenia. Jednym z takich miejsc jest agroturystyka „Pod Bocianem”.

  Gospodarstwo znajduje się  w niewielkiej miejscowości  Sławin , przy ujściu rzeki Ołobok do Prosny. Sławin to wieś leżąca w gminie Sieroszewice , powiat ostrowski. Ciekawostką   jest to , że przez Sławin przepływają aż trzy rzeki : Prosna , Ołobok i Gnilna Barycz.

   Lokalizacja gospodarstwa jest atrakcyjna zarówno dla chcących spędzić czas aktywnie jak i dla co chcą odpoczywać w ciszy i spokoju. W pobliżu gospodarstwa znajduje się drewniany młyn wodny z 1929r.

   Okazją do zapoznania się z tym urokliwym i godnym polecenia miejscem było spotkanie pracowników ZD w powiecie ostrowskim z okazji przejścia na emeryturę wieloletniego pracownika WODR (ponad 50 letni staż pracy ) kolegi Henryka Jędroszki

 

Ostatnio zmieniany 13 października 2016

W polu obserwacji Polski FADN znajdują się gospodarstwa towarowe, a minimalna wielkość ekonomiczna 4 000 euro, po przekroczeniu której włącza się gospodarstwo rolne do pola obserwacji FADN, ustalana jest od 2010 roku obrachunkowego na podstawie analizy sum Standardowej Produkcji (SO) z danych GUS w poszczególnych klasach wielkości ekonomicznej. Standardowa Produkcja jest to średnia z pięciu lat wartość produkcji określonej działalności rolniczej (roślinnej lub zwierzęcej) uzyskana z 1 ha lub od 1 zwierzęcia w ciągu 1 roku, w przeciętnych dla danego regionu warunkach produkcyjnych. W celu wyeliminowania wahań wartości produkcji powodowanych np. warunkami pogodowymi czy też zmianami cen produktów, do obliczeń przyjmowane są średnie z pięciu lat odpowiedniego okresu, na podstawie uśrednionych danych rocznych z określonego regionu. Typ rolniczy gospodarstwa rolnego określany jest na podstawie udziału poszczególnych działalności rolniczych w tworzeniu całkowitej wartości SO gospodarstwa. Typ rolniczy gospodarstwa odzwierciedla jego system produkcji. Działalność gospodarcza inna niż rolnicza nie jest brana pod uwagę w typologii gospodarstw dokonywanej na podstawie działalności rolniczych. W Polskim FADN jest osiem typów ogólnych (TF8) gospodarstw rolnych. Niniejszy artykuł oparty jest na danych prezentowanych w opracowaniu IERiGŻ PIB Warszawa „Wyniki standardowe uzyskane przez indywidualne gospodarstwa rolne (GR) uczestniczące w Polskim FADN – Wielkopolska i Śląsk” w latach 2010-2014. Przedstawione wyniki zawierają wartości średnie ważone dla grup gospodarstw rolnych w polu obserwacji wyłanianych według typów rolniczych.

Tabela nr 1. Rozkład gospodarstw rolnych w polu obserwacji obejmujących region Wielkopolska i Śląsk według klasy wielkości ekonomicznej i typów rolniczych – „uprawy ogrodnicze”.

  Uprawy ogrodnicze
PSR 2002 PSR 2010
Liczba GR % Liczba GR %
Bardzo małe (2 000 <= € < 8 000) 1 539 19,9% 0 0%
Małe (8 000 <= € < 25 000) 3 305 42,8% 2 783 43,0%
Średnio małe (25 000 <= € < 50 000) 1 628 21,1% 1 697 26,2%
Średnio duże (50 000 <= € < 100 000) 769 10,0% 1 154 17,8%
Duże (100 000 <= € < 500 000) 425 5,5% 790 12,2%
Bardzo duże (€ >= 500 000) 49 0,6% 45 0,7%

Źródło: GUS
​PSR – Powszechny Spis Rolny

Wykres nr 1. Rozkład gospodarstw rolnych w polu obserwacji obejmujących region Wielkopolska i Śląsk według typów rolniczych – „uprawy ogrodnicze”.

Wśród omawianej grupy gospodarstw rolnych w typie „Uprawy ogrodnicze” średnia powierzchnia użytków rolnych w rejonie Wielkopolska i Śląsk wynosiła 4,60-6,30 ha. Liczba gospodarstw w tej grupie w ostatnim roku zwiększyła się (Tabela nr 2), a ich udział procentowy w stosunku do ogólnej liczby gospodarstw towarowych w rejonie o minimalnej wielkości ekonomicznej 4 000 euro wzrósł o 1%, z 4% do 5%. Według klas wielkości ekonomicznej w grupie gospodarstw „Uprawy ogrodnicze” (Tabela nr 1, Wykres nr 1) wyraźnie dominują gospodarstwa w klasie „małe” – 42,8- 43,0% i „średnio-małe” – 21,1-26,2%. Porównując wyniki Powszechnego Spisu Rolnego z lat 2002 i 2010 zauważamy zanik gospodarstw rolnych w klasie „bardzo małe”. Najmniej gospodarstw w rejonie w omawianym typie rolniczym jest w klasie wielkości ekonomicznej „bardzo duże” – 0,6-0,7%. Omawiane gospodarstwa rolne w typie „uprawy ogrodnicze” charakteryzują się bardzo wysokim udziałem środków trwałych – 88-92% oraz dominacją kapitału własnego – 79-86%, co świadczy o wysokiej autonomii finansowania majątku. Wielkość ekonomiczna grupy gospodarstw „uprawy ogrodnicze” to 36-54 tys. euro.

Tabela nr 2. Wybrane informacje o gospodarstwie rolnym.

Wyszczególnienie j.m. Uprawy ogrodnicze
2010 2011 2012 2013 2014
Liczba reprezentowanych GR szt. 7 715 7 715 7 715 6 305 8 150
Liczba GR w próbie szt. 118 113 106 90 81
% 1,5% 1,5% 1,4% 1,4% 1,0%
Wielkość ekonomiczna euro 36 291,0 36 515,8 36 107,4 53 824,3 42 393,3
Powierzchnia użytków rolnych ha 5,60 5,60 4,80 6,30 5,20
Udział gruntów dzierżawionych % 13% 13% 15% 21% 15%
Liczba osób pełnozatrudnionych AWU 2,9 2,9 2,8 3,2 2,7
Liczba osób pełnozatrudnionych AWU/100 ha 51,79 51,79 60,87 50,79 51,92
Udział pracy najemnej w nakładach pracy ogółem % 43% 43% 53% 47% 51%
Zwierzęta ogółem LU 0,30 0,30 0,40 0,30 0,10
Obsada zwierząt LU/100 ha 5,36 5,36 8,70 4,76 1,92
Wartości standardowej produkcji 242 456 207 506 231 385 295 157 250 100
Produkcja ogółem na osobę zł/AWU 83 606 71 554 82 638 92 237 92 630
Udział zbóż w standardowej produkcji % 3% 4% 4% 3% 2%
Wartość aktywów ogółem 575 204 551 118 574 908 698 975 648 478
Aktywa trwałe 508 764 491 279 519 728 630 884 595 472
Udział aktywów trwałych w aktywach ogółem % 88% 89% 90% 90% 92%
Kapitał własny 496 841 476 217 496 123 553 342 518 328
Udział kapitału własnego % 86% 86% 86% 79% 80%

LU – jednostka przeliczeniowa zwierząt
AWU – jednostka przeliczeniowa pracy według współczynników stosowanych w UE

Bazując na danych rachunkowych Polski FADN, w gospodarstwach regionu Wielkopolska i Śląsk odnotowano, że w strukturze własnościowej użytków rolnych dominowały grunty własne. Niemniej znaczny był udział dodzierżawionych użytków rolnych, który wynosił od 13% do 21%. Z analizy danych rachunkowych wynika, że w gospodarstwach rolnych typ rolniczy „uprawy ogrodnicze” udział warzyw i kwiatów w zasiewach wynosił od 23% do 39% (głównie produkcja pod osłonami). Jeżeli chodzi o produkcję zwierzęcą, to jej udział jest nieduży i wynosi zaledwie od 0,10 do 0,40 LU.

Tabela nr 3. Wybrane informacje o produkcji gospodarstwa rolnego.

Wyszczególnienie j.m. Uprawy polowe
2010 2011 2012 2013 2014
Zboża ha 3,20 2,95 2,44 2,93 2,30
% 57% 53% 53% 47% 44%
Warzywa i kwiaty ha 1,31 1,38 1,35​ 2,44 1,30
% 23,4% 24,6% 29,3% 38,7% 25,0%
Uprawy pastewne ha 0,32 0,34 0,30 0,24 0,14
% 5,7% 6,1% 6,5% 3,8% 2,7%
Uprawy trwałe i sady ha 0,23 0,20 0,21 0,36 0,23
% 4,1% 3,6% 4,6% 5,7% 4,4%
Pozostałe uprawy ha 0,15 0,25 0,19 0,28 0,07
% 2,7% 4,5% 4,1% 4,4% 1,3%
Powierzchnia użytków rolnych wyłączona z produkcji, ugory, odłogi ha 0,39 0,48 0,11 0,05 1,16
% 7,0% 8,6% 2,4% 0,8% 22,3%
Krowy mleczne LU 0,01 0,01 0,01 0,00 0,00
% 3% 3% 3% 0% 0%
Pozostałe bydło LU 0,04 0,03 0,06 0,05 0,05
% 13% 10% 15% 17% 50%
Drób LU 0,01        
% 3%        
Trzoda chlewna LU 0,24 0,25 0,27 0,23 0,01
% 80% 83% 68% 77% 10%

Z danych Polski FADN według liczby gospodarstw w próbie w kraju wynika, że dochody z pozarolniczych źródeł w typie gospodarstw „uprawy ogrodnicze” wystąpiły w 6% i stanowiły średnio w analizowanym okresie 23% udział dochodu spoza gospodarstwa rolnego w dochodzie rodziny rolniczej. Można zaobserwować, że udział dochodu spoza gospodarstwa rolnego w dochodzie rodziny rolniczej wzrósł z 11% do 31% w roku 2013, natomiast w roku 2014 odnotowano na poziomie 17%. Pozostała część dochodu gospodarstw domowych – średnio 77% to dochód uzyskany z rodzinnego gospodarstwa rolnego. Najważniejszym źródłem dochodów spoza gospodarstwa rolnego gospodarstw domowych była praca najemna – średnio 51% dochodów pochodziło z tego źródła, drugim co do ważności źródłem dochodów, które przysparzało około 36% dochodów w gospodarstwach domowych były emerytury i renty.

Wykres nr 2. Dochody rodziny rolniczej w gospodarstwach prowadzących rachunkowość Polski FADN według typów rolniczych – „uprawy ogrodnicze”.

Wykres nr 3. Dochody spoza gospodarstwa rolnego w gospodarstwach prowadzących rachunkowość Polski FADN według typów rolniczych – „uprawe ogrodnicze”.

W niniejszym artykule bazując na danych Polski FADN podjęto próbę krótkiego scharakteryzowania gospodarstw rolnych według typu rolniczego „uprawy ogrodnicze”. Wyniki prezentowane w niniejszym opracowaniu są średnimi arytmetycznymi dla gospodarstw towarowych prowadzących rachunkowość rolną w ramach Polskiego FADN.

Materiał źródłowy:

  • Wyniki uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w latach 2010-2014, IERiGŻ PIB Warszawa.
  • Lech Goraj, Stanisław Mańko „Rachunkowość i analiza ekonomiczna w indywidualnym gospodarstwie rolnym”.
11 października 2016

Przydomowy ogród

Napisane przez

Gospodarstwo rolne państwa Katarzyny i Tomasza Wienke zlokalizowane jest w miejscowości Milcz na terenie gminy Chodzież. Właściciele zajmują się przede wszystkim hodowlą bydła mlecznego, której to w całości podporządkowana jest produkcja roślinna. Posiadane maszyny i urządzenia w zupełności są w stanie obsłużyć wszystkie prace rolnicze w gospodarstwie.

Ważnym punktem każdej zagrody jest obszar wydzielony na przydomowy ogród. Miejsce, które znajduje się na tyłach gospodarstwa było zaniedbane i trochę zapomniane. Przygoda z upiększaniem tego miejsca zaczęła się około 10 lat temu. Gospodyni postanowiła zmienić to miejsce w bardziej estetyczne i funkcjonalne. Usunięte zostały stare krzaki, niektóre drzewa i resztki zniszczonego ogrodzenia. Gdzieś w głowie pojawił się ogólny zarys tego terenu. W miejsca przeznaczone pod kwiaty, drzewka, iglaki i inne ozdobne rośliny przywieziono ziemię z pobliskich łąk, na której jak się okazało po latach rośliny świetnie się czują. Zapomniana studnia, w której jest czysta woda zyskała nowy wystrój . Kamienie, stare belki, pnie i inne drobiazgi z odzysku też znalazły miejsce w ogrodzie i otoczeniu domu. Powstało miejsce przeznaczone na ognisko, duża ławka ze starych belek ,desek i kamieni. Gdzie tylko możliwe, pojawiały się kwiaty i ozdobne krzaki. Wiele razy roślinki przesadzane były w nowe miejsca, celem uzupełnienia tych, które uschły albo zostały zniszczone przez zwierzęta z pobliskiego lasu.

Dziś miejsce to jest ostoją wypoczynku i relaksu, gdzie również dzieci mają swój kącik, w którym spędzają każdą wolną chwilę. Po latach ciężkiej pracy można śmiało powiedzieć, że zamierzone cele zostały spełnione. 

Ostatnio zmieniany 11 października 2016

Atrakcyjnie spędzili czas ci, którzy zdecydowali się udać w sierpniowe niedzielne popołudnie do Lipiej Góry. Odbywał się tam II Festiwal Kulinarny „Smaki Doliny Noteci”. Na przyjezdnych czekały specjały przygotowane przez sołectwa gminy Szamocin, atrakcje dla dzieci, stoiska z rękodziełem i występy artystyczne. Festiwalowi towarzyszyły II Rajd Motorowodny Wielką Pętlą Wielkopolski oraz IV Rajd Konny.

Organizatorami wydarzenia byli Starosta Powiatu Chodzieskiego, Burmistrz Miasta i Gminy Szamocin, Szamociński Ośrodek Kultury oraz lokalni działacze z Lipiej Góry. Patronat nad festiwalem objął Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego Krzysztof Grabowski. 

Potrawy, jakie wymyślono w związku z konkursem kulinarnym były naprawdę różnorodne, a jury zostało postawione przed trudnym zadaniem. Komisja oprócz smaku doceniała także estetykę podanych dań oraz stoiska i obsługę. Ostatecznie jurorzy, którymi byli Małgorzata Kryszak, Jadwiga Kądziołka oraz Wojciech Burzyński, przyznali I miejsce sołectwu Heliodorowo, natomiast dwa równorzędne drugie miejsca sołectwu Raczyn i sołectwu Jaktorowo.

Na terenie boiska w Lipiej Górze, gdzie odbywały się wydarzenia, zameldowali się też uczestnicy IV Rajdu Konnego, których odznaczył w nagrodę za udział starosta chodzieski Julian Hermaszczuk. Festyn odwiedzili również uczestnicy II Rajdu Motorowodnego Wielką Pętlą Wielkopolski, cumujący swoje łodzie na śluzie w Krostkowie. 




Ostatnio zmieniany 11 października 2016