Ekonomika - WODR Poznań
Ekonomika (261)
21 marca 2016
Sytuacja na rynku środków produkcji związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego
Przygotowane przez Salomea Antoniak
Koniunktura na krajowym rynku środków produkcji dla rolnictwa uzależniona jest przede wszystkim od popytu krajowego determinowanego sytuacją dochodową rolników oraz uwarunkowań rynku światowego. W 2014 r. na światowych rynkach nawozów mineralnych, surowców energetycznych, metali i minerałów ceny były niższe w porównaniu z rokiem poprzednim. Podobne tendencje cenowe obserwowano na rynku środków produkcji w Polsce, czemu sprzyjał także spadek popytu. Osłabienie koniunktury na krajowym rynku środków produkcji dla rolnictwa wynikało z pogorszenia sytuacji dochodowej rolników na skutek niesprzyjających rolnictwu uwarunkowań rynkowych, które były najmniej korzystne od 2008 r. Jak wynika z analiz rynkowych IERiGŻ, w 2014 r. średni spadek cen towarów i usług kupowanych na cele bieżącej produkcji rolniczej oraz na cele inwestycyjne w Polsce wyniósł 1,8%, podczas gdy ceny produktów rolnych sprzedawanych przez gospodarstwa…
11 marca 2016
Raport Kosztów i Dochodów w produkcji roślinnej w ramach Systemu AGROKOSZTY
Przygotowane przez Piotr Konieczny
Badania w ramach Systemu Zbierania Danych o Produktach Rolniczych AGROKOSZTY ukierunkowane są na określone działalności produkcji roślinnej (np. żyto) i zwierzęcej (np. krowy mleczne), realizowane przez rolników prowadzących gospodarstwa rolne. Zakres gromadzonych danych jest bardzo szczegółowy i umożliwia wyliczenie jednostkowych kosztów wytwarzania poszczególnych produktów roślinnych lub zwierzęcych oraz pierwszej kategorii dochodowej, jaką jest nadwyżka bezpośrednia. Rachunki kosztów jednostkowych pozwalają na śledzenie zmian w relacjach poszczególnych składników kosztów bezpośrednich. Nadwyżka bezpośrednia pozwala na uproszczoną ocenę ekonomicznej efektywności wytwarzania poszczególnych produktów rolniczych w zależności od wahania plonów, wydajności jednostkowej zwierząt, zmiany cen produktów i cen środków produkcji. Zgromadzone dane mogą być punktem wyjścia do wykonywania kalkulacji, które pozwalają na określenie wysokości nadwyżki bezpośredniej na przyszłość. Dzięki…
04 marca 2016
Raport dynamiczny gospodarstwa rolnego – produkt Polskiego FADN
Przygotowane przez Piotr Konieczny
FADN (Farm Accountancy Data Network) to europejski system zbierania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych, którego formalne kształtowanie rozpoczęło się w 1965 roku (Rozporządzenie Rady EWG nr 79/65/EWG). System rozszerzał swój zasięg w miarę poszerzania się struktur europejskich. FADN jest jednym z narzędzi, które pomagają w programowaniu i realizacji zadań Wspólnej Polityki Rolnej. Dane gromadzone w ramach tej struktury wykorzystywane są przede wszystkim do: corocznego określania dochodów gospodarstw rolnych funkcjonujących na terenie Wspólnoty, analizy działalności gospodarstw rolnych, oceny skutków projektowanych zmian dotyczących rolnictwa Wspólnoty. Kto uczestniczy w systemie? Początkowo w systemie uczestniczyły gospodarstwa z 6 państw założycielskich. W miarę kolejnych rozszerzeń Unii Europejskiej przybywało uczestników systemu. Obecnie po przystąpieniu do Unii Europejskiej Rumunii, Bułgarii i Chorwacji system funkcjonuje w 28 państwach członkowskich…
09 lutego 2016
Koniunktura w rolnictwie Wielkopolski – styczeń 2016 r.
Przygotowane przez Teresa Stefańczyk
Dział Ekonomiki Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu prowadzi badanie sytuacji ekonomicznej i społecznej gospodarstw rolnych w Wielkopolsce na bazie ankiet badania koniunktury w rolnictwie prowadzonej przez Instytut Rozwoju Gospodarczego SGH w Warszawie. Ankietowania dokonują gminni specjaliści doradztwa rolnego wśród rolników z terenu obsługiwanej gminy, a następnie zestawiana jest ankieta dla województwa. Odpowiedzi ilościowe w ankiecie zbiorczej są prezentowane w procentach, co jest czytelniejsze. Poza tym zamieszczone są wykresy, które obrazują graficznie odpowiedzi rolników. Główne pytania ankiety to: Sytuacja finansowa gospodarstw rolnych. Zakupy bieżące. Inwestycje. Kredyty. Ocena perspektyw gospodarowania. Dane o wykształceniu i wieku kierownika gospodarstwa. W styczniu br. ankietowano 269 gospodarstw rolnych, gospodarujących na 7 669,87 ha gruntów rolnych. Na podstawie ankiet można wywnioskować: Ad. 1. Przychody pieniężne jako takie…
20 stycznia 2016
Rolnicy – nieświadomi uczestnicy w wyłudzaniu podatku VAT
Przygotowane przez Agnieszka Przybyła
Kupując tanie paliwo rolnik może nieświadomie uczestniczyć w wyłudzaniu podatku VAT. Ministerstwo Finansów informuje „…że na terytorium Polski zaobserwowano nasilenie zjawiska oszustw w obrocie paliwami. Nabywcami paliwa od oszustów mogą być w coraz większym stopniu rolnicy, prawdopodobnie nieświadomi uczestnictwa w takim procederze”. Należy pamiętać, że to konsument (a w tym przypadku rolnik) płaci podatek w cenie paliwa. Jak wiemy nieświadomość prawa nie zwalnia nas z jego przestrzegania. W pierwszej kolejności organ podatkowy może zakwestionować rolnikowi, który rozlicza podatek VAT prawo do odliczenia podatku naliczonego, a wartość tego podatku wynikała z faktury dokumentującej zakup paliwa. I dlatego też rolnik nabywając paliwo powinien sprawdzić, czy osoba, która mu je sprzedaje, jest wiarygodna szczególnie wtedy, gdy zakup paliwa…
13 stycznia 2016
Obciążenia fiskalne wielkopolskich gospodarstw rolnych na podstawie danych Polski FADN
Przygotowane przez Zbigniew Błaszczyk
Państwo dla wypełnienia swoich podstawowych funkcji musi posiadać określone środki finansowe, które pochodzą głównie z podatków. Podatkiem jest „publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa lub gminy wynikające z ustawy podatkowej”. Podatki są głównym instrumentem polityki fiskalnej państwa, umożliwiają finansowanie jego działalności. Mówiąc najogólniej, dzięki podatkom państwo: opłaca szkoły, szpitale, budowę dróg i wspiera najuboższych. Każdy kto znajduje się w sytuacji objętej podatkiem ma obowiązek go zapłacić. Znany amerykański prawnik Oliver Wendell Holmes twierdzi, że: „podatki są ceną, którą musimy płacić za cywilizację”. Podstawową funkcją opodatkowania jest funkcja fiskalna, czyli uzyskiwanie środków pieniężnych niezbędnych dla pokrycia potrzeb publicznych. Drugą, wtórną funkcją podatków jest funkcja…
11 stycznia 2016
Sytuacja rynkowa i opłacalność produkcji mleka krowiego w III kwartale 2015 r.
Przygotowane przez Teresa Stefańczyk
Na krajowym rynku mleka odczuwalna jest tendencja spadkowa cen skupu mleka. Od kwietnia po zniesieniu kwotowania produkcji mleka ceny skupu mleka systematycznie spadają o kilka procent miesięcznie. Od początku roku do końca września 2015 r. ceny mleka spadły o 17,8% w porównaniu z analogicznym okresem 2014 roku. We wrześniu 2015 r. średnia cena skupu mleka w kraju kształtowała się na poziomie 108,79 zł/hl, nieznacznie wzrosła w stosunku do średniej ceny z lipca 2015 r. – 108,47 zł/hl o 0,3%. Porównując poziom cen z września 2015 r. do września 2014 r., gdzie dostawcy otrzymywali 124,68 złotych za hektolitr mleka dostarczonego do skupu, cena spadła o około 14,12%. Ceny skupu mleka bez VAT w III kwartale 2015 r. wg województw Województwo lipiec sierpień wrzesień w zł/hl w zł/hl w…
08 stycznia 2016
Składki na ubezpieczenie społeczne rolników w I kwartale 2016 r.
Przygotowane przez Piotr Konieczny
Uchwałą nr 13 Rady Ubezpieczenia Społecznego Rolników z 3 grudnia 2015 r., miesięczna składka na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie w I kwartale 2016 r. została ustalona w wysokości 42,00 zł za każdą osobę podlegająca temu ubezpieczeniu. Osoby objęte wymienionym ubezpieczeniem na wniosek w ograniczonym zakresie opłacają 1/3 pełnej składki, tj. 14 zł. Podstawowa miesięczna składka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe (stanowiąca 10% emerytury podstawowej obowiązującej w ostatnim miesiącu poprzedniego kwartału) w I kwartale 2016 r. stanowić będzie 10% obowiązującej w czerwcu 2015 r. emerytury podstawowej (880,45 zł), tj. 88 zł. Osoby ubezpieczone w gospodarstwie rolnym o powierzchni powyżej 50 ha przeliczeniowych użytków rolnych opłacają składkę podstawową i dodatkową miesięczną składkę na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, o której mowa w art. 17 ust. 4 pkt. 1-4, wynoszącą w I kw. 2016 r.: 12% emerytury podstawowej, tj. 106,00 zł dla gospodarstw rolnych obejmujących obszar użytków rolnych do 100 ha przeliczeniowych; 24% emerytury podstawowej, tj.…
07 stycznia 2016
Analiza opłacalności produkcji mleka, żywca wieprzowego i wołowego w IV kwartale 2015 r.
Przygotowane przez Jan Brożek
Jaka jest w IV kwartale 2015 r. opłacalność najważniejszych kierunków produkcji rolniczej i jakie są perspektywy jej poprawy? Sytuacja na rynku trzody chlewnej nadal jest bardzo trudna, głównie ze względu na niskie ceny skupu w stosunku do cen opłacalnych dla tego kierunku produkcji. Koszt produkcji w październiku 2015 r. 1 kg tucznika to ok. 5,28 zł (w cyklu zamkniętym, bez robocizny), a średnia rynkowa cena brutto skupu (15 październik 2015 r.) to ok. 4,49 zł/kg, za wagę żywą, czyli że cena skupu nie pokrywa kosztów produkcji, a tym bardziej nie zapewnia opłacalności tej produkcji. Główną przyczyną tak trudnej sytuacji w opłacalności tej produkcji jest z jednej strony mały eksport wieprzowiny i spadek skupu tuczników, a z drugiej strony duży import wieprzowiny, i to głównie powoduje spadek cen skupu…
Więcej...
07 stycznia 2016
Poziom zadłużenia indywidualnych gospodarstw rolnych na podstawie danych Polski FDN
Przygotowane przez Zbigniew Błaszczyk
Polscy rolnicy z reguły dość ostrożnie korzystali z kredytów, które według nich zwiększają ryzyko utraty zdolności płatniczej gospodarstwa rolnego. Nastawienie to uległo dość dużej zmianie wraz z wprowadzeniem kredytów preferencyjnych ARiMR. Z dotychczasowych badań wynika, że korzystanie z kapitału obcego i prawidłowo zaciągnięte kredyty, zwłaszcza długoterminowe, pozytywnie wpływa na wyniki produkcyjne, dochody oraz efektywność działalności gospodarstw rolnych. W analizie finansowej ważną rolę odgrywa ocena struktury pasywów w bilansie majątkowym gospodarstwa rolnego, gdzie struktura pasywów charakteryzuje źródła finansowania majątku gospodarstwa. W ramach pasywów wyróżnia się przede wszystkim kapitał własny i kapitał obcy (zadłużenie). Udział tych dwóch składników pasywów wskazuje na poziom autonomii finansowej gospodarstwa rolnego. Im wyższy jest udział kapitału własnego, tym…
30 grudnia 2015
Formy opodatkowania pozarolniczej działalności gospodarczej
Przygotowane przez Agnieszka Przybyła
Rolnicy w celu zapewnienia bytu materialnego rodziny szukają nowych źródeł dochodu, poza obszarem dotychczasowej działalności. Często zdarza się, że nowa pozarolnicza działalność gospodarcza jest bardziej dochodowa i wtedy rolnik podporządkowuje gospodarstwo do nowych wymagań. Działalność pozarolniczą można postrzegać jako dziedzinę, która wpływa na rozwój ekonomiczny wsi. Zachętą do rozpoczęcia różnego rodzaju działalności pozarolniczej stanowią dotacje udzielane z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Rodzaj projektu zależy od indywidualnej potrzeby rolnika. Rolnik prowadzący gospodarstwo rolne i chcący rozpocząć prowadzenie działalności pozarolniczej podlega takim samym obowiązkom nakładanym przez przepisy prawne jak każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Rozpoczynając prowadzenie firmy gospodarz powinien zapoznać się z odpowiednimi obowiązującymi przepisami lub skorzystać z pomocy osób, które posiadają…
23 grudnia 2015
Przejście rolnika ryczałtowego na zasady ogólne
Przygotowane przez Agnieszka Przybyła
To rolnik sam decyduje, czy chce nadal być rolnikiem ryczałtowcem, czy może chce przejść na zasady ogólne. Obecnie rolnik ryczałtowiec może przejść na zasady ogólne opodatkowania VAT, gdy zostaną spełnione łącznie następujące warunki: rolnik ryczałtowiec dokona zgłoszenia rejestracyjnego w Urzędzie Skarbowym (właściwym ze względu na miejsce prowadzenia działalności rolniczej), rozpocznie prowadzenie ewidencji kupna i sprzedaży towarów i usług umożliwiających sporządzenie deklaracji dla potrzeb podatku od towaru i usług. Należy pamiętać, że zgłoszenie rejestracyjne dokonuje się najpóźniej przed dniem wykonywania przez rolnika pierwszej czynności, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Naczelnik urzędu skarbowego rejestruje takiego podatnika jako „podatnika VAT czynnego”. Wnioskodawca deklaruje także, jak będzie rozliczał podatek VAT: co miesiąc…
1 grudnia 2015 roku Rada Ministrów zdecydowała, że w 2016 roku zwrot stawki podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego zostanie zwiększony z 0,95 zł/l do 1,00 zł/l. Producent rolny za każdy ha użytków rolnych uzyska 86,00 zł. Termin składania wniosków będzie taki sam, jak do tej pory: od 1 lutego 2016 roku do 20 marca 2016 roku – dotyczy zakupu oleju napędowego w okresie od 1 sierpnia 2015 roku do 31 stycznia 2016 roku; od 1 sierpnia 2016 roku do 31 sierpnia 2016 roku – dotyczy zakupu oleju napędowego w okresie od 1 lutego 2015 roku do 31 lipca 2016 roku; W 2016 roku zwrot będzie wypłacany w dwóch terminach: od 1 do 30 kwietnia 2016 roku – gdy wniosek będzie złożony w pierwszym terminie; od 1 do 31 października 2016 roku – gdy wniosek będzie złożony w drugim terminie. Pieniądze wypłacane będą gotówką w kasie urzędu gminy lub miasta albo przelewem na rachunek bankowy, który został…