Nasiona kwalifikowane to luksus w produkcji polowej zbóż czy dokładnie skalkulowany element uzyskania najwyższych dochodów z uprawianych powierzchni ?
Nasiona zbóż są tym ogniwem w produkcji, z którego zakupu rolnicy rezygnują przy ograniczeniu nakładów , wykorzystując do obsiewu własne zboże . Jest to jednak pozorna oszczędność. Rzeczywiście, na glebach bardzo słabych , w niedostatecznej kulturze rolnej ,kiedy rolnik zamierza stosować bardzo ekstensywną technologię uprawy , może nie warto wysiewać nasion kwalifikowanych. Nawet najwyższej jakości nasiona najlepszej odmiany nie wydadzą bowiem w takich warunkach rekordowego plonu. Sytuacja wygląda inaczej ,gdy zaczynamy inwestować w uprawę gleby: doprawiamy ją przy użyciu najnowocześniejszego sprzętu , regulujemy pH, poprzez zwiększone nawożenie bilansujemy zawartość makro i mikroelementów. Zaczynamy stosować pełną technologię ochrony chemicznej , wykonujemy trzykrotne zabiegi fungicydowe , dostarczamy wszystkie mikroelementy i dodatkowo stosujemy najnowocześniejsze biostymulatory wzrostu. W tak intensywnej technologii każde najsłabsze ogniwo jest przyczyną spadku plonu. Nie pozwolimy sobie na to , aby nasza technologia była nieprecyzyjna , nie dając nawożenia azotowego lub nie chroniąc roślin przed presją chorób , ale spokojnie możemy zgodzić się na nieprecyzyjny siew--nieznana odmiana , słabe zaprawienie , nieznane parametry kiełkowania i MTZ , niski stopień odsiewu ( czasem nawet 3-4 odsiew).Dodatkowo zaczyna nam zwykle brakować czasu w krótkim okresie od żniw do siewu , aby dokładnie przygotować swoje nasiona , więc robimy to w pośpiechu : szybkie przeczyszczenie ( jak ziarno jest dorodne to można ten etap pominąć) i szybkie zaprawianie ( tej czynności lepiej nie pomijać , ponieważ można sobie wprowadzić na pole śnieć cuchnącą ). Czy warto ? Kupno nasion kwalifikowanych odpowiednio dobranej do warunków gospodarstwa odmiany jest kluczem do sukcesu . Odmiana jest w tej chwili najmocniejszym czynnikiem wzrostu plonu zbóż. Poprzez właściwy dobór możemy beznakładowo zwiększyć plon. Odmiany przed wprowadzeniem do produkcji są dokładnie przetestowane w doświadczeniach .Wyniki doświadczeń pozwalają na dokładne dopasowanie odmiany do warunków danego gospodarstwa. W przypadku zakupu nasion kwalifikowanych pszenicy ozimej wzrostu plonu wynosi nawet 5,5-7,1dt z 1 ha. Wzrost plonu występuje po zastosowaniu nasion kwalifikowanych, lecz ich zakup skłania rolnika do poprawienia całej technologii uprawy. Rolnicy intensyfikując produkcję w swoich gospodarstwach , coraz częściej sięgają po kwalifikowane nasiona zbóż. Po katastrofalnym spadku zużycia nasion kwalifikowanych w Polsce w latach 2006-2007 ( wymiana na poziomie około 7% ) sytuacja poprawia się i w tej chwili ich produkcja wraca do wyższych poziomów. Według informacji podawanych przez IORiN w 2011r udział kwalifikowanych nasion zbóż wnosił 15,8%. W krytycznym okresie wymienialności materiału siewnego, tj. 2007r., wprowadzono uregulowania prawne , na podstawie których rolnik, zakupując kwalifikowany materiał siewny, uzyskuje dopłatę z Agencji Rynku Rolnego. Dla zbóż wynosi ona 100 zł/ha. Wysokość dopłat wykorzystanych przez rolników jest różna w poszczególnych województwach i tak np. dla województwa wielkopolskiego przy liczbie złożonych wniosków 14208 na 158543ha kwota dopłat wynosi 18mln.233tys zł . Co roku w Polsce wzrasta powierzchnia upraw objętych dopłatami ARR. Rolnicy coraz bardziej doceniają korzyści płynące z wykorzystania na swoich polach efektów prac hodowlanych . Kwota przeznaczona przez ARR na dopłaty do kwalifikowanego materiału siewnego przekroczyła w 2012 r. 98 mln. zł i była ponad 5-krotnie wyższa niż w pierwszym roku realizowania pomocy .Wybór odpowiedniej odmiany oraz zastosowanie kwalifikowanego materiału siewnego są najlepszą drogą do uzyskania na polach produkcyjnych wysokich plonów o wysokiej jakości. Jest to ważne szczególnie wtedy, gdy inne nakłady na produkcję ( nawożenie ,ochrona chemiczna i uprawa) są już na dobrym poziomie agrotechnicznym . Rolnicy , którzy dokładnie kalkulują koszty produkcji, coraz częściej sięgają po kwalifikowany materiał siewny jako nieodzowny czynnik uzyskania dochodu z rolnictwa.
Grzegorz Baier—WODR Poznań
Źródło: „agronom.pl „ lato 2013
Maria Czupak "Rolnicy wysiewają coraz więcej nasion kwalifikowanych bo liczą dochód"