Samica długości 2-2,2 mm, z 15-członowymi czułkami i czerwonym odwłokiem. Samiec długości 0,7-1,5 mm, z 16-członowymi czułkami, brązowym tułowiem, czerwonym lub żółtoszarym odwłokiem i długimi odnóżami. Jajo początkowo czerwone, później brudnobiałe o wymiarach 0,27 x 0,05 mm. Larwa początkowo szklista, potem biała, później żółtawo-biała do pomarańczowej, bez głowy i odnóży, długości około 2 mm.

Pryszczarek kapustnik – fot. Farmer.pl

Larwy zimują w ziemnych kokonach na głębokości do 10 cm. Wylot drugiego pokolenia, najgroźniejszego dla rzepaku, następuje w początkach kwitnienia. Samice składają jaja grupkami do łuszczyn. Składanie jaj uzależnione jest od otworów wydrążonych bądź powstałych wskutek żeru chowacza podobnika. Samica potrafi jednak składać jaja do młodych nie uszkodzonych łuszczyn, które mają jeszcze bardzo cienką warstwę komórek. W okresie 2-3 tygodni od złożenia jaj łuszczyny pękają i larwy wypadają do gleby, gdzie przędą kokon i przepoczwarczają się. Ruchoma poczwarka wychodzi na powierzchnię gleby, skąd wylatują muchówki. W jednej łuszczynie można znaleźć do 180 jaj. Rozwój pokolenia trwa 3-4 tygodnie. Na rzepaku ozimym rozwijają się 2-3 pokolenia, na jarych 3-4. Roślinami żywicielskimi są poza rzepakiem liczne inne gatunki kapustowatych.

Larwy pryszczarka kapustnika uszkadzają nasiona i wysysają wewnętrzne ściany łuszczyn. Poszczególne łuszczyny przedwcześnie żółkną, nabrzmiewają, często deformują się przy wierzchołku, kurczą i przedwcześnie pękają. Powoduje to osypywanie się nasion i powstawanie samosiewów. We wnętrzu łuszczyn znajdują się liczne larwy (do 100 sztuk), które niszczą zawiązki nasion. Pryszczarek kapustnik ma znaczenie gospodarcze w powiązaniu z chowaczem podobnikiem, który przygotowuje drogę do składania jaj w łuszczynach. Szkody na rzepaku ozimym powoduje głównie pierwsze pokolenie pryszczarka kapustnika. Najwięcej uszkodzeń roślin obserwuje się w pasie brzeżnym plantacji. Uszkodzenia łuszczyn spowodowane przez pryszczarka kapustnika są bramą dla bardzo groźnych chorób rzepaku: suchej zgnilizny kapustnych, czerni krzyżowych i szarej pleśni. Istnieje możliwość pomylenia uszkodzeń na łuszczynach z objawami występowania czerni krzyżowych, powstałymi w wyniku gradobicia lub spowodowanymi przez ptaki.

Rozwój szkodnika uzależniony jest głównie od warunków termicznych i wilgotnościowych powietrza oraz gleby. Wysokie temperatury w maju i czerwcu oraz brak dużych opadów deszczu sprzyjają powstawaniu większej liczby pokoleń pryszczarka kapustnika. Chłody i opady deszczu oraz susze wpływają niekorzystnie na szkodnika. Występująca w kwietniu i maju odpowiednia wilgotność gleby decyduje o terminie pojawienia się muchówek na plantacjach.

Czynniki ograniczające występowanie szkodnika to: prawidłowa agrotechnika, zrównoważone nawożenie, izolacja przestrzenna od innych roślin kapustowatych, wysiew roślin późno zakwitających oraz chemiczne zwalczanie.

Źródło: Poradnik Sygnalizatora Ochrony Rzepaku, IOR PIB Poznań 2008.