03 marca 2015

Szkodniki rzepaku – chowacz czterozębny

Przygotowane przez
chowacz-czterozebny

Chrząszcz długości 2,5-3 mm, czarny z szarozielonym odcieniem, na górnej stronie między pokrywami przy przedpleczu z jasną plamką, która jest zasadniczą cechą odróżniającą ten gatunek chowacza od innych, odnóża czerwono-żółte, aż po kolor rdzawobrązowy. Samiec z owłosionym ryjkiem, samica tylko w części nasadowej. Jajo białe, owalne, długości 0,5 mm. Larwa beznoga, biała, z ciemnobrązową głową, o długości 4-5 mm. Poczwarka biała, długości do 4 mm.

Chrząszcz zimuje w ściółce liściastej lub iglastej oraz w glebie na głębokości do 8 cm. Pojawia się na polach rzepaku o kilka dni później niż chowacz brukwiaczek. Po odbyciu żeru uzupełniającego następuje składanie jaj w wygryzione jamki na ogonach liściowych lub nerwach głównych. Po upływie 6-11 dni wylęgają się larwy. Larwy żerują w ogonach liściowych, nerwach głównych i łodygach przemieszczając się w kierunku do korzenia. Po 3-4 tygodniach rozwoju wygryzają w pobliżu szyjki korzeniowej otwór, przez który wypadają do gleby i tam się przepoczwarczają. Młode chrząszcze pojawiają się pod koniec czerwca i w lipcu. Po krótkim okresie żerowania przenoszą się na miejsca zimowania.

Pierwsze widoczne objawy występowania chowacza czterozębnego to „ukłucia” na nerwach głównych i ogonkach liściowych, wykonane przez samice w celu złożenia jaj. We wnętrzu łodygi żerują białe larwy w brązowych chodnikach. W przeciwieństwie do uszkodzeń powodowanych przez chowacza brukwiaczka, łodyga rzepaku nadal rośnie prosto. Podczas silnego uszkodzenia łodygi mogą wystąpić zahamowania we wzroście roślin i przy silniejszym wietrze mogą się łamać. Z powodu braku skrzywień i zniekształceń łodyg wykrycie szkód powodowanych przez chowacza czterozębnego może być dość trudne. Straty w plonach mogą wynieść ponad 20% z powodu łamania i wylegania uszkodzonych roślin. Sucha wiosna zwiększa straty plonu nasion. Wydrążone w dolnej części łodygi otwory stanowią bramę dla wtórnych infekcji wywoływanych przez suchą zgniliznę kapustnych, zgniliznę twardzikową , szarą pleśń i werticiliozę. Objawy uszkodzeń mogą być mylone z tymi, które powodowane są przez chowacza brukwiaczka oraz z uszkodzeniami powodowanymi przez pchełkę rzepakową. Występowanie szkodnika ogranicza: prawidłowa agrotechnika, izolacja przestrzenna od innych roślin kapustowatych, wczesny wysiew nasion, wysiew odmian późnych oraz chemiczne zwalczanie.


Opracowano na podstawie: Poradnika Sygnalizatora Ochrony Rzepaku, IOR PIB, Poznań 2008.

Czytany 2018 razy

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.