Szparag jest wieloletnim, bardzo wczesnym warzywem gruntowym, cenionym przede wszystkim ze względu na wysokie walory smakowe.
Uprawa szparagów jest często istotnym źródłem dochodu w gospodarstwach rolnych, posiadających gleby słabsze w klasie IV b, V i VI. Uprawiając na tych glebach szparagi rolnicy uzyskują wyższe efekty finansowe w stosunku do roślin rolniczych uprawianych na tych glebach.
Opłacalność produkcji szparaga można dodatkowo podnieść, szczególnie na plantacjach wielkotowarowych, poprzez stosowanie folii do okrywania wałów.
Przykrywanie wałów szparaga folią rozpoczęto w krajach Europy Zachodniej już w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Celem przykrywania było najpierw ograniczenie strat ciepła podczas ogrzewania się wiosną gleby, a następnie stosowano folię dla podniesienia temperatury gleby. Dla osiągnięcia tych celów stosowano jednosezonową, przeźroczystą folię. Cienką, przeźroczystą folię rozkładano, w warunkach klimatu Europy Zachodniej, na usypane wały już w okresie od lutego do marca. Podczas zbiorów szparagów robiono w folii otwory, przez które wyjmowano wypustki szparagów. Na przykrytej folią plantacji zbierano szparagi zdecydowanie wcześniej, uzyskując za nie wyższą cenę. Całościowy zbiór szparagów z plantacji okrytej folią był również nieco wyższy, gdyż zbierane spod folii wypustki były grubsze, lepszej jakości.
Niekorzystną cechą stosowania cienkiej, przeźroczystej folii było uzyskiwanie często wypustek szparagów o główkach zabarwionych na fioletowy kolor. Ponadto podziurawiona folia nie nadawała się już do wykorzystania w sezonie następnym.
W ostatnich latach zaczęto przykrywać wały folią czarną.
Czarną folię nakłada się na usypane wały najczęściej maszynowo i obciąża punktowo przymocowując do powierzchni wału. Sposób przymocowania folii zależy od powierzchni plantacji i rodzaju folii.
Folia może być:
- jednostronnie przyorana a druga strona przymocowana punktowo np. oponami lub ziemią,
- jednostronnie przyorana a druga strona przytrzymana workami z piaskiem, co 3 – 5 m,
- z linką stalową, obciążającą brzegi,
- z kieszonkami, do których sypie się ziemię,
- z kieszonkami, przystosowana do maszynowego unoszenia i opuszczania przy pomocy wózka do zbioru.
Korzyści płynące z zastosowania czarnej folii w uprawie szparagów można podzielić na dwie grupy:
1. Wpływ na wypustki szparagów:
- wychodzące ponad powierzchnię wału wypustki szparaga pozostają nadal białe,
- wypustki szparagów są bardziej widoczne, co ułatwia ich zbiór,
- wzrost wypustek jest szybszy, co zapobiega ich ordzawieniu oraz zniekształceniom,
- grubość wypustek jest większa w stosunku do uprawianych bez użycia folii.
2. Wpływ na warunki glebowe uprawy:
- brak zasychania wierzchniej warstwy ziemi na wale. Zachowana jest pulchna i niezbita ziemia, z której łatwo można wycinać wypustki szparagów. Cecha niezbędna przy uprawie na glebach cięższych,
- zatrzymuje doskonale wilgoć wewnątrz wału,
- utrzymuje temperaturę w wałach wyższą od temperatury zewnętrznej, zapewniając lepszy wzrost wypustek szparagów.
Stosowanie czarnej folii do okrywania wałów powoduje, że przy niezbyt wysokich temperaturach powietrza można zbierać wypustki, co drugi dzień a przy wysokich temperaturach musimy zbierać wypustki codziennie, lecz jeden raz dziennie (z wałów nie okrytych należy zbierać wypustki 2 razy dziennie). Ponadto stosowanie czarnej folii powoduje zwiększenie plonów w trakcie sezonu zbioru, zwiększenie komfortu pracy i utrzymanie białego koloru wypustek bez obawy o jego zmianę, czyli powoduje lepszą jakość zbieranych wypustek oraz wcześniejsze zakończenie zbiorów o około jeden tydzień. Na plantacji okrytej czarną folią nie ma problemu ze zwalczaniem chwastów, gdyż ich wzrost pod czarną folią jest znacznie ograniczony.
Przemysł wytwarza coraz to nowsze rodzaje folii: czarno-białe, kolorowe i biologicznie rozkładalne. U folii czarno-białych czarna strona folii zwrócona na zewnątrz nagrzewa wały i zapewnia korzystniejsze warunki wzrostu wypustek podczas chłodniejszej pogody. Biała strona folii zwrócona na zewnątrz nie przegrzewa wałów oraz zapewnia korzystne warunki wzrostu wypustek szparagów podczas zbyt wysokich temperatur.
Folia czarno-biała zapewnia lepsze warunki uprawy tzn. jest bardziej elastyczna w stosowaniu, można ją, bowiem przekładać i korzystać z obu stron w zależności od warunków atmosferycznych.
Folie kolorowe gromadzą więcej ciepła w glebie, przepuszczają jednak promienie działające fotoasymilacyjnie (różowe zabarwienie wypustek pod folią).
Folie biologicznie rozkładalne produkowane ze skrobi, są jeszcze zbyt drogie i dotychczas technicznie niedopracowane.
Przy stosowaniu folii do okrywania wałów na plantacji szparaga należy pamiętać o tym, że nie należy usypywać wałów zbyt niskich oraz o tym, że nie należy usypywać wałów zbyt luźno, aby nie tworzyły się wypustki z luźnymi główkami. Ponadto miejsca po wycięciu wypustek szparagów muszą być dokładnie zasypane ziemią, jak w przypadku wałów nie przykrytych folią.
Niestety na glebach bardzo lekkich efekt przyspieszania jest mniejszy, a przy wysokich temperaturach i suszy jakość wypustek spod folii może być gorsza niż z gleby nie przykrytej.