Sprawcą choroby jest grzyb, występujący wszędzie tam, gdzie uprawia się cebulę, czosnek i szczypiorek. Poraża również niektóre dziko rosnące gatunki z rodzaju cebulowych.
Choroba rozwija się na liściach i pędach kwiatostanowych w postaci nalotu grzybni barwy szarej do szaro fioletowej. Nalot stopniowo pokrywa coraz większe partie liści i pędów. Z biegiem czasu w miejscu nalotu pojawiają się jasnozielone z czasem żółknące plamy. W końcowej fazie choroby porażone liście całe żółkną, więdną i zamierają. Charakterystyczne dla mączniaka rzekomego jest wtórne porażenie chorych liści i pędów przez grzyby saprofityczne, które tworzą na powierzchni liści ciemny nalot grzybni.
Cebula wydaje wciąż nowe liście, wskutek czego powstaje charakterystyczna gruba szyjka.
Grzyb zimuje w postaci grzybni w porażonych cebulach i nasionach oraz w postaci zarodników przetrwalnikowych w resztkach roślinnych i glebie, w której mogą zachować żywotność do 6 lat. W okresie wegetacji grzyb wytwarza zarodniki konidialne, które w warunkach naszego kraju są źródłem infekcji na plantacjach cebuli. Zarodnikowanie przebiega szczególnie intensywnie przy wilgotności powietrza zbliżonej do 100%.
Bardzo duże znaczenie zapobiegawcze w zwalczaniu choroby ma wczesne niszczenie chwastów zwiększających wilgotność powietrza w strefie roślin. Na nasienniki należy przeznaczać wyłącznie cebule zdrowe o cienkich szyjkach, pochodzące z nie porażonej plantacji. Od momentu pojawienia się pierwszych objawów choroby, plantacje należy opryskiwać zgodnie z zaleceniami najnowszego programu ochrony roślin warzywnych.