Rokitnik pospolity (Hippophae rhamnoides) należy do rodziny oliwnikowatych. Łacińska nazwa pochodzi od greckich słów: hippis co znaczy koń i chaos w tłumaczeniu błyszczący. Wiedzieli o tym już w starożytności, i aby sierść koni była gęsta i błyszcząca, dodawali liście rokitnika do paszy dla koni. Jego owoce w czasie I wojny światowej zastępowały syntetyczną witaminę C. Rokitnik pospolity wykorzystuje się w leczeniu wielu schorzeń – krwotoków, zapalenia płuc, wysokiego ciśnienia. Z zebranych jagód można zrobić syropy, nalewki i dżemy lub wysuszyć i dodawać do herbat. Rokitnik jest bardzo ceniony za bogactwo związków antyutleniających, które są pomocne w profilaktyce chorób nowotworowych oraz hamujących proces starzenia. Dostępny w handlu olej z rokitnika polecany jest do wzmocnienia wzroku, działa przeciwmiażdżycowo, pomocny jest w chorobach serca, wrzodach oraz w kosmetyce.

Owoce są bardzo cenne, ponieważ zawierają 10 razy więcej witaminy C od pomarańczy i 4 razy więcej witaminy E od oleju z pestek słonecznika. W warunkach naturalnych krzew ten rośnie w Europie i w Azji. W Polsce jest gatunkiem chronionym. Rokitnik dorasta do 5-8 m, pędy zwłaszcza młode przybierają barwę srebrzystą, a starsze są brązowe, posiadają kolce. Korzenie rozrastają się szeroko, ale płytko. Warto zaznaczyć, że roślina ta żyje w symbiozie z promieniowcami, które wiążą wolny azot z powietrza, podobnie jak bakterie korzeniowe roślin motylkowych. Dlatego rokitnik może rosnąć na ubogich glebach. Lubi przepuszczalne podłoże o odczynie obojętnym i zasadowym. Cechuje go wysoka odporność na mróz. Formy syberyjskie rokitnika znoszą spadki temperatury do nawet -50^oC. Rokitnik jest rośliną, która kocha słońce. Kiedy go nie ma i rośnie w cieniu, zasycha i przestaje owocować. Prawidłowy wybór miejsca jest ważnym elementem uprawy tej rośliny. Co bardzo ważne – osobniki męskie i żeńskie muszą rosnąć blisko siebie, aby było owocowanie. Należy bowiem do gatunków rozdzielnopłciowych i dwupiennych. Wykształca mało atrakcyjne kwiaty, które nie są chętnie odwiedzane przez pszczoły. Jagody rokitnika są koloru pomarańczowego lub żółtego. Są soczyste, aromatyczne i mają ananasowy posmak. Osiągają wielkość od 6 do 10 mm. W Polsce owoce rokitnika dojrzewają od połowy sierpnia do października i są trudne do zrywania ze względu na liczne ciernie znajdujące się na krzewie. Najłatwiej zbiera się je po nastaniu mrozów. Jak podają dane, z jednego krzewu w zależności od odmiany i wieku rośliny można zebrać od 4-5 do 15-20 kg owoców. Owoce powinny być zbierane w fazie pełnej dojrzałości, ponieważ zawierają wtedy najwięcej substancji biologicznie aktywnych. Krzewy rokitnika można wykorzystać do nasadzeń wzdłuż ulic i autostrad, ponieważ wytrzymują zasolenie i zanieczyszczenia środowiska.

Dorota Piękna-Paterczyk, WODR w Poznaniu