Integrowana produkcja warzyw i owoców w kraju i Wielkopolsce powinna cieszyć się coraz większym zainteresowaniem producentów, gdyż zasady tej produkcji są coraz bardziej powszechne wśród konsumentów a produkty pochodzące z integrowanej produkcji zaczynają mieć znaczenie na rynku.
Jest to system produkcji, w którym dąży się do uzyskania wysokich i dobrych jakościowo plonów, przy ograniczeniu do niezbędnego minimum zużycia agrochemikaliów. Integrowana produkcja oparta jest również na umiejętnym wykorzystaniu w procesie produkcji warunków naturalnych oraz postępu biologicznego i technologicznego z zakresu uprawy, nawożenia, ochrony roślin, przechowywania i przygotowania warzyw i owoców do spożycia. System integrowanej produkcji jest, więc formą pośrednią pomiędzy produkcją konwencjonalną, w której dla uzyskania wysokich plonów używa się często zbyt dużych ilości agrochemikaliów a produkcję ekologiczną, w której dla dobra konsumentów użycie agrochemikaliów jest niezwykle restrykcyjne.
Głównym celem produkcji integrowanej jest opłacalna produkcja pełnowartościowych warzyw i owoców, uzyskanych bez szkody dla środowiska naturalnego, nie zawierających pozostałości środków chemicznych mogących zagrażać zdrowiu konsumentów. Najważniejszymi elementami integrowanej produkcji są: odpowiednie zmianowanie, racjonalne nawożenie oraz stosowanie kompleksowych metod ochrony roślin przed chorobami, szkodnikami i chwastami.
Produkcja integrowana jest systemem wymagającym od producenta dużej wiedzy w tym zakresie i jest znacznie trudniejsza od produkcji tradycyjnej.
Producenci, stosujący metodę integrowaną produkcji, uprawnieni są do ubiegania się o otrzymanie certyfikatu na wyprodukowane tą metodą warzywa i owoce. Certyfikat jest oficjalnym potwierdzeniem, że dana produkcja jest prowadzona zgodnie z wymogami stawianymi produkcji integrowanej, a uzyskane produkty są wysokiej jakości zarówno w odniesieniu do walorów dietetycznych jak i ich zdrowotności. Zgodnie z ustawą o ochronie roślin uprawnienia do wystawiania certyfikatów, posiada obecnie tylko Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa.
Osoba ubiegająca się o wystawienie certyfikatu integrowanej produkcji na wyprodukowane płody rolne musi jednak spełnić kilka niezbędnych warunków. Przede wszystkim musi posiadać zaświadczenie ukończenia kursu z zakresu produkcji integrowanej.
Wykaz jednostek mających uprawnienia i jednocześnie zatwierdzonych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi został zamieszczony w załączniku do Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie integrowanej produkcji z dnia 26 lipca 2004 (Dz. U. z dnia 13 sierpnia 2004r).
Na terenie województwa wielkopolskiego jednostkami upoważnionymi do prowadzenia szkoleń w zakresie integrowanej produkcji są:
- Instytut Ochrony Roślin, 63-318 Poznań, ul. Miczurina 20,
- Stowarzyszenie Naukowo – Techniczne Inżynierów i Techników Rolnictwa, Oddział w Kaliszu, 62-800 Kalisz, ul. Rumuńskiego 2,
- Stowarzyszenie Naukowo – Techniczne Inżynierów i Techników Ogrodnictwa, Oddział w Poznaniu, 61-712 Poznań, ul. Wieniawskiego 5/9,
- Wielkopolski Związek Ogrodniczy, 60-837 Poznań, ul. Mickiewicza 33.
Zaświadczenie o ukończeniu kursu przez producenta będzie ważne 3 lata. Po upływie tego czasu, jeżeli producent będzie nadal zainteresowany uprawą tego samego gatunku metodą integrowaną i będzie chciał uzyskać certyfikat, musi zaliczyć kurs ponownie.
Następnym niezbędnym warunkiem dla uzyskania certyfikatu jest dokumentowanie całego procesu produkcji. Do tego celu służy notatnik integrowanej produkcji, w którym należy zamieścić ogólne dane dotyczące gospodarstwa oraz przede wszystkim w odpowiednich tabelach, szczegółowe dane związane z całym procesem uprawy.
Przez cały okres prowadzenia produkcji należy być przygotowanym na kontrole ze strony pracowników jednostki do tego uprawnionej, czyli Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Kontroli podlegać może proces produkcji, jego zgodność z obowiązującą instrukcją integrowanej produkcji oraz pobierane mogą być próby materiału roślinnego dla przeprowadzenia koniecznych analiz kontrolnych.
Z wnioskiem przystąpienie do systemu produkcji integrowanej oraz o wydanie certyfikatu na tą produkcję należy wystąpić do Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, w terminie do końca lutego każdego roku.
Certyfikat będzie wydany po spełnieniu wszystkich wyżej wymienionych warunków i zachowuje ważność przez okres 12 miesięcy.
Jarosław Górski