Odczyn gleby decyduje o wielkości i jakości plonów uzyskiwanych w gospodarstwie. Wiedza rolnika dotycząca odczynu oraz wymagań roślin uprawnych związanych z pH jest niezwykle istotna dla dobrego i efektywnego zarządzania produkcją roślinną. Znajomość wymagań oraz tolerancji odczynu gleby dla różnych gatunków roślin uprawnych pozwala na ułożenie prawidłowego płodozmianu zgodnego z aktualnym stanem gleby oraz zaplanowanie programów poprawiających pH gleby. Należy pamiętać, że odczyn gleby wpływa głównie na stan i funkcjonowanie środowiska glebowego. Decyduje również o właściwościach chemicznych, biologicznych i fizycznych gleby, co w rezultacie przekłada się na wielkość produkcji roślinnej.
Wzrost odporności na czynniki stresowe i ostateczne plonowanie roślin zależy głównie od żyzności gleby. Decyduje o niej poziom zasobności w przyswajalne formy składników pokarmowych. Odczyn gleby w dużym stopniu wpływa na gospodarkę i dostępność makroelementów (N, P, K, S, Ca, Mg) oraz mikroelementów (Mn, Mo, B, Fe, Zn, Cu). Najbardziej pożądana kwasowość dla grupy makroelementów waha się w przedziale 5,6-7,2, zaś mikroelementów 5,0-5,6.
Żyzna biologicznie żywa gleba jest doskonałym środowiskiem do wzrostu i rozwoju roślin. W procesie tym główną rolę odgrywają organizmy glebowe, takie jak: bakterie, grzyby, glony, promieniowce, a spośród organizmów wyższego rzędu dżdżownice. Liczba i masa poszczególnych organizmów zależy przede wszystkim od odczynu gleby. Liczba bakterii w odczynie bardzo kwaśnym może być nawet 10-krotnie niższa niż w odczynie obojętnym. Należy zauważyć, że chociaż niektóre z bakterii mogą funkcjonować w odczynie kwaśnym, np. bakterie kwasu mlekowego hamujące rozwój grzybów, to jednak większość bakterii wymaga odczynu zbliżonego do obojętnego. Spośród mikroorganizmów najważniejszą rolę w życiu biologicznym gleby odgrywają bakterie odpowiedzialne za przemiany azotu i węgla. Pozostałe mikroorganizmy to grzyby i promieniowce mające mniejsze znaczenie. Na ogólną masę mikroorganizmów ok. 18 t/ha, bakterie stanową 8 t/ha, grzyby ok. 7 t/ha, promieniowce ok. 1,5 t/ha.
Odczyn gleby ma również istotny wpływ na kondycję i strukturę gleby. Struktura gleby zależy od wielu czynników: rodzaju gleby, ilości substancji organicznej, aktywności biologicznej, rodzaju uprawy, obciążeń w uprawie, a także gospodarki wodnej. Struktura gleby, która określa ilość i kształt porów, to przestrzenne rozmieszczenie stałych składników glebowych. Najbardziej pożądanym rodzajem struktury jest struktura gruzełkowata i ziarnista zapewniająca odpowiednią ilość porów, które są zmiennie wypełniane powietrzem i wodą.
Duże znaczenie ma także właściwe zakwaszenie, które wpływa na kompleks sorpcyjny. Sorpcja glebowa z kolei ma ogromne znaczenie dla gospodarki składnikami pokarmowymi. Odpowiada za ich magazynowanie, zapobiega ich wymywaniu, reguluje i kieruje odżywianiem roślin. Za intensywność zjawiska sorpcji odpowiada kompleks nazywany układem koloidalnym gleby. Układ ten, to zestaw bardzo mocno rozdrobnionych cząstek stałych pochodzenia mineralnego, organicznego i mineralno-organicznego. Dzięki dużemu rozdrobnieniu cząstki te mają ogromną powierzchnię czynną w stosunku do masy, co w znacznym stopniu wpływa na pojemność sorpcyjną tego układu.
Reasumując, gleba ulegając zakwaszeniu staje się mniej żyzna, produktywna, tak na gruntach ornych, jak i na użytkach zielonych. Pogarsza się również jej życie, co wpływa na gospodarkę azotem i zły bilans pozostałych składników odżywczych. Odczyn gleby staje się niebezpiecznie niski dla plonów, kiedy pH spada poniżej 5,0-5,5. Analizując wpływ odczynu gleby na tak wiele procesów możemy stwierdzić, że pH w bardzo dużym stopniu wpływa na żyzność gleby, a w efekcie końcowym na efekt produkcyjny i finansowy.