Pomoc związana z wystąpieniem szkód wywołanych niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi - WODR Poznań

IMG_1852

 

Konferencja „Sytuacja na rynku żywca wieprzowego – co dalej po roku 2013" w powiecie leszczyńskim

W dniu 30.09.2011 roku w Święciechowie k. Leszna odbyła się konferencja na temat „Sytuacja na rynku żywca wieprzowego – co dalej po roku 2013". Konferencja została zorganizowana przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego, Urząd Gminy w Święciechowie oraz Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu. Honorowy patronat nad imprezą objął eurodeputowany Pan Andrzej Grzyb. Otwarcia konferencji dokonała z-ca dyrektora Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu Pani Izabela Mroczek oraz Pan Marek Beer, Dyrektor Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego. Uczestników konferencji powitał Wójt Gminy Święciechowa Marek Lorych.

IMG_1854

Podczas spotkania wykłady prowadzili:

- Piotr Polok z PZHiPTCh „POLSUS"- „Podnoszenie efektywności w chowie i hodowli trzody chlewnej" oraz „System Jakości Wieprzowiny (PQS)",

- Andrzej Machowicz z Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu -„Możliwości wsparcia grup producentów rolnych w oparciu o działania PROW 2007-2013",

- Jacek Gmerek z Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Lesznie - „Sprzedaż bezpośrednia w kontekście wymogów weterynaryjnych".

W części poświęconej na dyskusję głos zabrał lekarz weterynarii Pan Zenon Tratwal, który przedstawił prezentację na temat „O jakości mięsa wieprzowego" .

W trakcie konferencji odbyła się również degustacja wyrobów z mięsa wieprzowego przygotowana przez Zakład Mięsny Państwa Konarczaków z Pogorzeli.

Uczestnikami spotkania byli producenci trzody chlewnej z regionu leszczyńskiego, przedstawiciele samorządu rolniczego oraz terytorialnego, przedstawiciele instytucji działających na rzecz rolnictwa oraz doradcy z WODR.

IMG_1877

IMG_1886

 

 

Ostatnio zmieniany 05 października 2011
05 października 2011

Azbest - problem na lata

Przygotowane przez

Azbest – problem rolników na lata

I. Co to jest azbest?

Azbest to nazwa handlowa grupy materiałów włóknistych, które pod względem chemicznym są uwodnionymi krzemianami magnezu, żelaza, wapnia i sodu. W zależności z jakimi metalami krzemiany tworzą zawiązek wyróżniamy kilka typów azbestu o różnej szkodliwości dla zdrowia:

  1. azbest krokidolitowy ( niebieski)

Najbardziej niebezpieczny ze wszystkich rodzajów azbestu. Jego włókna są długie i cienkie, a na dodatek jest najtrwalszy ze wszystkich materiałów azbestowych. Usuwanie jest bardzo niebezpieczne i wymaga doświadczenia oraz odpowiedniego zaplecza technicznego.

  1. azbest amozytowy ( brązowy)

Bardzo odporny na ciepło, podobnie niebezpieczny jak niebieski.

  1. azbest chryzotylowy (biały)

Najczęstsze zastosowanie przemysłowe ze wszystkich azbestów charakteryzuje się poskręcanymi włóknami i dużą odpornością. Jest również bardzo odporny na wysokie temperatury.

W zależności od zawartości azbestu, stosowanego spoiwa oraz gęstości wyróżniamy dwie klasy wyrobów azbestowych:

Wyroby twarde o gęstości > 1000 kg/ m3
Zawierają one poniżej 20% azbestu, w wyrobach tych włókna azbestu są mocno związane. Niebezpieczeństwo dla zdrowia i środowiska stwarza mechaniczna obróbka tych wyrobów. Przez długi okres pozostają wyrobami emitującymi małe ilości pyłu azbestu. Można więc je uważać za mniej groźne w użytkowaniu.
Wyroby twarde to:

  •  płyty azbestowo-cementowe faliste, „eternit”
  • płyty azbestowo-cementowe płaskie prasowane
  • płyty azbestowo-cementowe KARO
  • płyty warstwowe PW3/A i podobne
  • rury azbestowo-cementowe
  • złącza, listwy, gąsiory wykonane z azbestocementu
  • płaszcze azbestowo-cementowe stosowane w izolacji rur

Wyroby miękkie o gęstości < 1000 kg/ m3
Zawierają powyżej 20% azbestu. Najczęściej stosowane w tej grupie były wyroby tekstylne.
Wyroby miękkie to m.in.:

  • sznury, płótna, tkaniny z dodatkiem azbestu
  • płyty i uszczelki klinkieryty, stosowane w ciepłownictwie na złączach rur
  • płaszcze azbestowo – gipsowe stosowane w izolacji rur w ciepłownictwie
  • płyty i tektury miękkie
  • płyty ognioodporne

 Właściwości azbestu takie jak: duża odporność na wysokie i niskie temperatury, niewielkie przewodnictwo cieplne, i odporność na działanie czynników chemicznych sprawiły, że stał się on powszechnie wykorzystywany jako cenny surowiec w Polsce.

 II. Jak się rozpowszechnił?

 
Stosowanie azbestu stwierdzono już około 4500 lat temu na podstawie wykopalisk dokonanych w Finlandii. W Europie znany jest od 2500 lat. W końcu XIX wieku rozpoczęto wydobywanie azbestu na skalę przemysłową. Azbest był masowo wykorzystywany, głównie na wsiach, w latach 1970 i 1980 bo był to materiał nie tylko tani, ale także i trwały. Najczęściej stosowany był jako pokrycia dachowe, w mniejszym stopniu azbestocement stosowano do produkcji m.in. rur wodociągowych i kanalizacyjnych oraz do budowy przewodów kominowych. Ale gdy okazało się, że azbest ma silne działanie rakotwórcze, w całym kraju przystąpiono do jego usuwania. W Polsce podstawą prawną do odchodzenia od stosowania azbestu i materiałów z azbestu stała się ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest. ( Dz. U. Nr 101, poz.628). Z uwagi na ogrom problemu i jego ogólnopolski zasięg Rada Ministrów RP przyjęła długofalowy program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest. Jako docelowy przyjęto 30 letni okres realizacji tego zadania tj. do roku 2032.

 III. Jak pozbyć się azbestu?

Zgodnie z przepisami prawa właściciele lub zarządcy budynków, budowli, instalacji lub urządzeń technicznych oraz terenów, gdzie znajdują się wyroby zawierające azbest, zobowiązani są do przeprowadzenia corocznej inwentaryzacji. Wyniki inwentaryzacji służą do sporządzenia informacji dla wójta, burmistrza właściwego dla miejsca występowania azbestu. Właściciel lub zarządca ma ponadto obowiązek oznakowania pomieszczeń z azbestem, opracowania i wywieszania na widocznym miejscu instrukcji bezpiecznego postępowania i użytkowania pomieszczenia z azbestem. Ponadto właściciel lub zarządca ma obowiązek zgłoszenia zamiaru prac remontowych, związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest na 30 dni przed ich rozpoczęciem do właściwego Wydziału Budownictwa i Architektury Starostwa Powiatowego lub Gminy. Jeśli w ciągu 30 dni nie otrzyma odmownej odpowiedzi, może wówczas przystąpić do prac. Właściciel lub zarządca zawiera umowę na wykonanie prac ze specjalną firmą, która ma odpowiednie zezwolenia i doświadczenie w zakresie usuwanie takich materiałów. Wykonawca prac zgłasza zamiar przystąpienia do prac związanych z usuwaniem azbestu do Państwowej Inspekcji Pracy i Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w danym rejonie. Na końcu właściciel lub zarządca powinien uzyskać od wykonawcy prac, pisemne oświadczenie o prawidłowym wykonaniu prac. Oświadczenie to należy przechowywać przez okres 5 lat, wraz z inną dokumentacją budynku, budowli, instalacji lub urządzeń oraz terenu.

 IV. Skąd pieniądze na usuwanie azbestu?

Co najmniej kilkanaście tysięcy złotych kosztuje usunięcie z dachu budynku eternitu oraz zastąpienie go blachą czy dachówką. Nie dziwi więc fakt, że rolnicy bardzo rzadko się na to decydują gdyż dodatkowo należy zapłacić za składowanie eternitu. Sytuację mogą poprawić specjalne ekologiczne kredyty na usuwanie wyrobów azbestowych. Bank Ochrony Środowiska w swojej ofercie proponuje preferencyjne kredyty na sfinansowanie inwestycji związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest oraz termomodernizację i zagospodarowanie odpadów. Pomocy udziela Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Mogą się starać o nią jednostki samorządu terytorialnego i ich związki. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa uruchomiła środki na usuwanie azbestu z PROW na lata 2007-2013 w ramach działania Modernizacja Gospodarstw Rolnych.

 V. Azbest a zdrowie człowieka?

Włókna azbestowe są niewidoczne dla oka i unoszą się w powietrzu. Wnikają one do organizmu przez układ oddechowy. Azbest w organizmie człowieka kumuluje się i pozostaje na zawsze. Azbest może być także obecny w wodzie, napojach i pokarmach, skąd przenika do organizmu człowieka. Nie ma jednak dowodów świadczących o tym, że azbest dostający się do organizmu drogą pokarmową jest szkodliwy. Najczęściej spotykane choroby wywołane stycznością z azbestem to:

  1. Pylica azbestowa – choroba występuje u osób wystawionych na kontakt z łamiącym się azbestem. Wykrywana po 20 latach od pierwszego kontaktu z włóknem azbestowym. Prowadzi do zwłóknienia tkanki płuc i tkanki łącznej. O 4 razy zwiększa ryzyko wystąpienia raka płuc i ponad 1000 krotnie zwiększa ryzyko międzybłoniaka opłucnej.
  2. Rak płuc – ryzyko zachorowania jest tym większe im więcej jest czynników zwiększających ryzyko powstania raka ( stopień szkodliwości i łamliwości azbestu, palenie papierosów, praca bez wentylacji). Pojawia się pomiędzy 15-25 rokiem od kontaktu z materiałem azbestowym.
  3. Międzybłoniak opłucnej – nowotwór atakujący błonę opłucną. Nowotwór złośliwy, szybko rozwijający się i dający wiele przerzutów. Największe ryzyko występuje u osób narażonych na kontakt z azbestem niebieskim i brązowym.

Opracowała:

Eliza Nowak

Dział Ekologii i Ochrony Środowiska
WODR w Poznaniu

05 października 2011

Krajowe systemy jakości żywności

Przygotowane przez
Krajowe systemy jakości żywności

Patrząc na bardzo szeroką ofertę produktów żywnościowych, należy się zastanowić w trakcie robienia zakupów: co i dlaczego warto wybierać?, na co zwracać uwagę?, jaki zastosować klucz przewodni? MAMY PRAWO WYBORU – TRZEBA Z NIEGO KORZYSTAĆ!
Spróbujmy prześledzić podstawowe cechy żywności wytwarzanej według różnych zasad i mającej różne nazewnictwo:

Rolnictwo konwencjonalne sposób gospodarowania ukierunkowany na maksymalizacje zysku, osiąganego dzięki dużej wydajności roślin i zwierząt. Wydajność tę uzyskuje się w wyspecjalizowanych gospodarstwach stosujących technologie produkcji oparte na dużym zużyciu przemysłowych środków produkcji i bardzo małych nakładach robocizny,

Rolnictwo integrowane – sposób gospodarowania, który umożliwia realizację celów ekonomicznych i ekologicznych poprzez świadome wykorzystanie nowoczesnych technik wytwarzania, systematyczne usprawnianie zarządzania oraz wdrażanie różnych form postępu biologicznego w sposób sprzyjający realizacji tych celów,

Rolnictwo ekologicznew sensie praktycznym oznacza produkcję rolniczą z wykluczeniem syntetycznych nawozów  i środków ochrony roślin, organizmów genetycznie modyfikowanych, stymulatorów wzrostu, przemysłowych dodatków do pasz, syntetycznych składników w lekach weterynaryjnych i w przetwórstwie spożywczym.

 ROLNICTWO I ŻYWNOŚĆ Z WIELKOPRZEMYSŁOWEJ PRODUKCJI

Niewątpliwe zalety żywności produkowanej tzw. metodami konwencjonalnymi przez duże koncerny przemysłowo- spożywcze, to jej łatwa dostępność dla każdego konsumenta i relatywnie niska cena. Ta cena jest we wszechobecnej  reklamie często najważniejszym – oprócz ładnego opakowania – argumentem zachęcającym do zakupów. Należy jednak pamiętać, ze cała produkcja żywności – rolnictwo i przetwórstwo poddane jest ogromnej ingerencji człowieka. Krajowe gleby, w większości słabo lub średnio zasobne w składniki pokarmowe (tj. niezbędne dla rozwoju roślin) są wspomagane nawozami mineralnymi  w ilościach większych niż konieczne, a azotany, nagromadzone w nich i nieprzetworzone w tkankę organiczna nie służą człowiekowi. Dzieci, zwłaszcza małe, narażone są przez to na groźna chorobę krwi methemoglobinemie. Uwaga praktyczna: w marchwi największa  zawartość azotanów znajduje sie w części górnej tj. bliżej liścia.

Obecnie wielkość niezbędnego nawożenia znacznie ograniczono, nie mniej rolnictwo jest nadal liczącym sie źródłem skażenia wód powierzchniowych. Drugie źródło skażenia żywności przez rolnictwo, to chemiczne środki ochrony roślin, czyli pestycydy. Są to środki przeciw: owadom, gryzoniom, chwastom, grzybom, pleśniom, bakteriom. Zawarte w nich substancje aktywne są truciznami, wytwarzanymi dla niszczenia szkodników roślin uprawnych. Mimo starań przemysłu chemicznego, aby produkować nowe generacje pestycydów, np. szybciej rozkładalnych w środowisku – nie da sie ani precyzyjnie ustalić długotrwałych skutków pozostałości ich w środowisku i żywności, ani uchronić od kumulacji w organizmie człowieka.

W grupie najbardziej narażonych na schorzenia są dzieci poniżej 10 roku życia. Źródłem skażenia pestycydami jest żywność, a dla dzieci wiejskich – dodatkowo może być powietrze i woda. Potencjalne schorzenia, to: osłabienie systemu odpornościowego, zaburzenia nerwowe, układu dokrewnego, a przede wszystkim – udokumentowane zagrożenia nowotworowe. Jakkolwiek istnieje wiele regulacji prawnych unijnych i krajowych – póki pestycydy są używane – nadal są niebezpieczne dla przemysłowej produkcji żywności. Dotyczy to także produkcji pasz a także chowu i hodowli, w tym sposobu utrzymania i karmienia zwierząt, w tym: ryb i pszczół, jak i intensywnych technologii przetwarzania z udziałem dużej ilości środków chemicznych.

 CZY WSPÓŁCZESNY KONSUMENT MA ALTERNTYWY?  TAK!

ROLNICTWO I ŻYWNOSC EKOLOGICZNA

Źródłem certyfikowanej żywności ekologicznej jest rolnictwo, chów i przetwórstwo ekologiczne. Jakkolwiek nazwa obejmująca ten dział gospodarki jest stosunkowo nowa (funkcjonuje od lat osiemdziesiątych XX w.), ma długa tradycje; w Polsce znane jest ludziom nauki od lat dwudziestych XX w. W Unii Europejskiej produkcja takiej żywności jest regulowana rozporządzeniem, czyli aktem prawnym najwyższej rangi (Rozporządzeniem Rady UE (WE) Nr 834/2007 ( Dz. U.L.189 z lipca 2007 r.) obowiązujące w państwach członkowskich UE).

Podstawowe różnice pomiędzy rolnictwem zwanym konwencjonalnym, a ekologicznym są następujące:

 Tabela 1. Porównanie metod rolniczej produkcji żywności

Rolnictwo konwencjonalne

Rolnictwo ekologiczne

maksymalizacja plonów optymalizacja plonów, stosowanie nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin

stosowanie nawozów naturalnych (obornik, kompost) oraz mineralnych dopuszczonych do tej formy rolnictwa (np. mielone skały) stosowanie oprysków naturalnych, wyciągi z ziół) i zabiegów zmierzających do ochrony roślin (mechaniczne niszczenie chwastów, ochrona pożytecznej fauny polnej)

mechanizacja upraw – monotonia krajobrazu, monokulturowe uprawy

zachowanie bioróżnorodności; zachowanie na polach miedz, strumyków, pojedynczych drzew, wielopoziomowych nasadzeń

wielkoprzemysłowa produkcja –  skażenie środowiska

 

dobór roślin i zwierząt pod katem warunków środowiskowych, (odporność poszczególnych ras i odmian roślin)

maksymalizacja wykorzystania miejsca w pomieszczeniach, gdzie trzymane są zwierzęta, często brak możliwości ruchu, nadmierny ścisk, brak światła słonecznego

obligatoryjny dostęp do pastwisk, wybiegów, światła słonecznego, określone leczenie polegające na profilaktyce, lekach homeopa tycznych, w ściśle określonych warunkach możliwe jest konwencjonalne leczenie weterynaryjne

stosowanie przemysłowych pasz (mogących zawierać hormony wzrostu, antybiotyki, sterydy) stosowanie pasz gospodarskich jakość wytwarzanych produktów często jest przypadkowa

jakość produktów jest zapewniona przez sposób produkcji oraz przetwarzanie – połączenie wielowiekowej tradycji ze współczesnymi osiągnięciami nauk interdyscyplinarnych

dopuszcza sie stosowanie organizmów GMO

stosowanie organizmów GMO jest niedozwolone

 Należy podkreślić, że uzyskanie wysokiej jakości, a nie ilości produktu rolniczego wymaga dużej pracowitości, wiedzy i osobistego zaangażowania rolnika.

W przetwórstwie ekologicznym technologie przetwarzania dobiera się tak, by utrzymać tzw. pierwotność produktu, tj. zachować w możliwie niezmienionym składzie i postaci substancje odżywcze – witaminy, białka, węglowodany oraz makro- i mikroelementy. Stosowane metody utrwalania to: suszenie, pasteryzacja, kwaszenie i marynowanie. Nie stosuje się konserwowania metodami UHT ani promieniowania jonizującego. Produkty przetworzone nie zawierają większości dodatków do żywności chemii spożywczej; dopuszczone jest niezbędnych 10 % z ogólnej liczby normowanych „E”

Zgodnie z cytowanymi wyżej dokumentami przetworzony produkt ekologiczny musi zawierać  co najmniej  95% składników pochodzenia ekologicznego a pozostałe  10 % również nie jest dowolne. System produkcji w rolnictwie ekologicznym w Polsce jest kontrolowany zgodnie z cytowaną ustawa i rozporządzeniem WE przez 11 jednostek certyfikujących, podległych Ministerstwu Rolnictwa.  Posiadają one pełną informacje o producencie, nadają certyfikaty zgodności z zasadami rolnictwa ekologicznego, przedłużają ich ważność (certyfikat ważny jest przez rok) lub cofają je. Na etykietach certyfikowanych produktów musi widnieć  informacja o ekologicznym sposobie produkcji, najczęściej Produkt rolnictwa ekologicznego lub Rolnictwo ekologiczne – kontrola WE oraz nazwa (logo) i numer jednostki certyfikującej; dodatkowe (choć nie obligatoryjne) oznaczenia – to numer certyfikatu producenta, a także nazwa stowarzyszenia producenckiego (np. EKOLAND).

„Rolnictwo ekologiczne jest najwyższą znaną formą współpracy człowieka z przyroda, jednocześnie forma najbardziej wydajna energetycznie i ekonomicznie. Wymaga jednak większego nakładu i dobrej organizacji pracy, sporej wiedzy i chęci stałego jej pogłębiania (...). Nastawienie na bylejakość, na jak najłatwiejszy i jak najwyższy zysk wyklucza możliwość prowadzenia gospodarstwa metodami ekologicznymi.” (Prof. M. Górny)

W jaki sposób więc rozpoznać, że mamy do czynienia z produktami ekologicznymi?

Niektórzy producenci znakują swoje towary oznaczeniami stworzonymi przez siebie, tworzą jakby własne „znaki ekologiczne”. Produkty te być może są wytwarzane metodami ekologicznymi, a być może nie. Aby mieć absolutną pewność, że kupujemy produkt ekologiczny, który na każdym stadium produkcji, przygotowania i obrotu podlegał systemowi kontroli gwarantującemu zgodność z wymogami dotyczącymi produkcji ekologicznej,  szukajmy znaku rolnictwa ekologicznego – wspólnotowego logo.

EU_Organic_Logo_Colour_rgb

Znakiem tym mogą oznaczać swoje produkty wszystkie certyfikowane gospodarstwa ekologiczne i certyfikowani producenci żywności. Wspólnotowe logo „rolnictwo ekologiczne” sprawia, że produkty stają się markowe.

Na całym świecie rośnie popyt na żywność wysokiej jakości wyprodukowaną pod ścisłą kontrolą jednostek certyfikujących czyli żywność ekologiczną. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku innych "markowych" produktów, zdarzają się przypadki jej fałszowania.W związku z tym w krajach Unii Europejskiej wprowadzono system kontroli i certyfikacji produkcji ekologicznej. Graficznym odzwierciedleniem tego, że produkt został wytworzony zgodnie z tym systemem jest wspólnotowy znak „Rolnictwo ekologiczne, umieszczony na etykiecie produktu.

Na etykiecie powinny się znaleźć następujące informacje:
- nazwa i numer upoważnionej jednostki certyfikującej, której podlega producent,
- nazwa i adres producenta oraz jeśli różny – właściciela lub sprzedawcy produktu,
- nazwa produktu, gdzie stosowne, znak identyfikacyjny partii towaru.
-  napis „Rolnictwo ekologiczne – system kontroli WE”,
- wspólnotowy znak „Rolnictwo ekologiczne”.

Biorąc w sklepie do ręki produkt oznaczony w taki właśnie sposób możemy być pewni, że jest to naprawdę ekologiczna żywność, a co za tym idzie, że:
- przynajmniej 95% składników tak oznaczonego produktu zostało wyprodukowane metodami ekologicznymi,

- produkty były nadzorowane podczas procesu produkcji i przygotowania zgodnie z przyjętymi wytycznym,
- produkty są sprzedawane bezpośrednio przez producenta lub w zamkniętych, zabezpieczonych i oznakowanych opakowaniach, wiadomo przez kogo, gdzie i w jakich warunkach został wytworzony produkt (na produkcie znajduje się nazwa producenta, przetwórcy i sprzedawcy oraz kod i nazwa jednostki certyfikującej).

Pojęcie żywności ekologicznej, a zwłaszcza żywności naturalnej pochodzącej z ustalonych prawnie, dobrowolnych systemów certyfikowanych, jest bardzo często mylone z żywnością niecertyfikowaną, dotyczy to np. tzw. zdrowej żywności, żywności domowej, żywności bezglutenowej itp. - Istnieje konieczność właściwej edukacji konsumenta, prowadzenia szkoleń, warsztatów i wprowadzania odpowiednich programów nauczania w przedszkolach i szkołach. Chwytem marketingowym stosowanym przez nieuczciwą konkurencję jest natomiast używanie określeń "zdrowa żywność", a także "żywność naturalna", "żywność tradycyjna" w odniesieniu do produktów, które nie zostały poddane certyfikacji. Wprowadzanie w błąd konsumenta poprzez informowanie go, że produkt jest rzekomo lepszy dla zdrowia od innych produktów, jest prawnie zabronione, ale niestety wykorzystywane w stosunku do nieuświadomionej części konsumentów, których nadal jest bardzo wielu.

Świadomość konsumentów istotnie wzrosła w przeciągu ostatnich lat. Zdarza się, że producenci sięgają po przebiegłe chwyty i sposoby, by wprowadzić konsumenta w przekonanie, że jego produkt posiada wyjątkowe cechy. Nierzadko wystarczą marketingowe zabiegi, choćby takie jak etykieta z szarego papieru stylizowana na ręcznie pisaną czy kraciasta lniana szmatka na słoiku z konfiturami, by stworzyć złudzenie naturalności i wywołać sentymentalne wspomnienie "babcinej spiżarni" - twierdzi dyrektor firmy certyfikującej.

Sprawą oczywistą jest, że żywności wysokoprzetworzonej nie można uznać za żywność naturalną, jeśli do jej produkcji zastosowano substancje, które wprawdzie mają ułatwiać proces technologiczny, umożliwiają manipulacje smakiem i barwą, przedłużają trwałość produktów, dzięki czemu produkty mogą być długo składowane i dzięki czemu nie powstają straty wynikające z krótkich terminów przydatności, ale przestaje się liczyć ich negatywne oddziaływanie na zdrowie ludzi i środowisko. Ponadto procesy przetwórcze wykorzystywane w przemysłowej produkcji spożywczej ingerują w znacznym stopniu w pierwotny skład surowca.

PRODUKTY INTEGROWANEJ PRODUKCJI  (IP)

W rozumieniu Ustawy o ochronie roślin z (Dz. U. z 2004 r. Nr 11, poz. 94 z późn. zm.) obejmują wyłącznie nieprzetworzone produkty pochodzenia roślinnego dla których zostały opracowane i zaakceptowane metodyki produkcji integrowanej. Przygotowano dwadzieścia jeden metodyk, które obejmują następujące produkty: agrest, borówka wysoka, brzoskwinia i morela, buraki ćwikłowe, cebula, gruszki, jabłka, kalafior, kapusta głowiasta, malina, marchew, ogórek gruntowy, ogórek pod osłonami, papryka, pomidory pod osłonami, porzeczka czarna i czerwona, sałata pod osłonami, śliwki, truskawki, wiśnie oraz ziemniaki.

System integrowanej produkcji spełnia wszystkie kryteria stawiane systemom jakości żywności przyjmowanym przez państwa członkowskie, określone w rozporządzeniu
Komisji (WE) nr 1974/2006 ustanawiającym szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów
wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). Integrowana produkcja (IP) to rozwijający się prośrodowiskowy system
gospodarowania uwzględniający najnowsze osiągnięcia nauki i techniki rolniczej, w ramach którego wytwarzana jest żywność. W systemie tym produkowane są wysokiej jakości owoce, warzywa oraz rolnicze płody rolne. Specyfika uprawy wynika z prawidłowo dobranego płodozmianu i agrotechniki, racjonalnego nawożenia opartego na rzeczywistym zapotrzebowaniu pokarmowym roślin.   Chemiczna ochrona roślin w odróżnieniu od rolnictwa konwencjonalnego ograniczona jest do stosowania tylko środków ochrony roślin bezpiecznych dla środowiska naturalnego, w tym dla organizmów pożytecznych. Zabronione jest stosowanie preparatów z grupy toksycznych i bardzo toksycznych dla ludzi. Środki ochrony roślin stosuje się tylko wtedy, gdy inne metody ograniczania występowania agrofagów nie są wystarczające, w możliwie najniższych dopuszczalnych dawkach i stosuje się je po przekroczeniu przez agrofaga progu szkodliwości lub na podstawie sygnalizacji.

System produkcji integrowanej jest systemem zawierającym szczegółowe obowiązki dotyczące metod gospodarowania, które określone są w metodykach (IP) i gwarantują, iż produkty uzyskane taką metodą w sposób znaczący przewyższają handlową jakość produktów w zakresie zdrowia roślin i ochrony środowiska naturalnego. Integrowana produkcja (IP) jest systemem otwartym dla wszystkich producentów, a udział w systemie jest dla nich dobrowolny. Warunkiem uczestnictwa jest zgłoszenie się do Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, poddanie się kontrolom oraz przestrzeganie zasad, które mają zagwarantować produkcję żywności wysokiej jakości.

ŻYWNOSC REGIONALNA I TRADYCYJNA

Produkty tradycyjne i regionalne stanowią kolejna przeciwwagę w stosunku do wytwarzanej masowo żywności przemysłowej. Są przeznaczone dla konsumentów szukających wyrobów unikalnych, o ciekawych smakach, wytworzonych z udziałem lokalnych surowców i tradycyjnej technologii. Ten kierunek produkcji żywności rozwija sie od dziesiątków lat.  Polska jest na początku drogi, pierwsze akty prawne opracowano w 2004 roku (Dz. U. 2004, 10, 68), co dało początek tworzenia Listy Produktów Tradycyjnych. W 2005 roku zawierała ona 43 pozycje, pod koniec 2007 – 293. Dla przykładu na krajowej Liście Produktów Tradycyjnych figurują już następujące przysmaki ślaskie:
– z miesa: krupniok, murzin wielkanocny, ciulim lelowski, porębskie prażonki, sery klagany i wołoski;
– wypieki: buchty, ciastka ze szpyrek, kołocz (kołocz – ciasto weselne z posypką, które jest według starej legendy darem skrzatów dla pracowitego ludu śląskiego – jako pierwszy może zostać uznany za produkt charakterystyczny dla Śląska na rynkach UE).

Aby wyrób został wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych zgłaszający go producent musi udokumentować co najmniej 25 - letnia tradycje wytwarzania go na danym terenie. Na ogół lokalne receptury znane są od wieków i przekazywane z pokolenia na pokolenie. Po spełnieniu odpowiednich wymogów umożliwiających certyfikacje i po akceptacji marszałka danego województwa – minister rolnictwa dokonuje wpisu na Liste.

Wytwarzanie żywności tradycyjnej i regionalnej zwiększa turystyczna atrakcyjność miejsca pochodzenia, a także – z uwagi na pracochłonną produkcje – przyczynia sie do zmniejszenia bezrobocia na wsi. Rozpoznawanie tych produktów na rynku umożliwiają znaki graficzne na opakowaniach zgodne z nazewnictwem obowiązującym w krajach UE.

Są to loga:
1. Chroniona Nazwa  Pochodzenia (ChNP
2. Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG)
3. Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (GTS)

Opracowała:

Dr inż. Wiesława Juszkiewicz
Dział Ekologii i Ochrony Środowiska
WODR w Poznaniu

 

30 września 2011

Festyn w Rokietnicy 2011

Przygotowane przez

 

 

 Festyn w Rokietnicy pt: „Rumpuć Rokietnicki”

 

Tradycyjne od paru lat w Rokietnicy w pierwszy weekend września odbywa się festyn pt.: „Rumpuć Rokietnicki” na którym mieszkańcy i organizacje społeczne promują swoją działalność i osiągnięcia. Między innymi można oglądać wystawy różnych prac konkursowych, osiągnięcia ogrodników i rolników, rękodzieło, potrawy regionalne, występy zespołów folklorystycznych oraz wiele innych atrakcji.

Doradca WODR z organizował stoisko pszczelarskie na którym promował zalety produktów pszczelarskich oraz korzyści z obecności pszczół w środowisku człowieka i przyrody.

Atrakcją imprezy jest degustacja staropolskiej potrawy zwanej „rumpuciem” przygotowanej w specjalnym 1500 litrowym kotle.

 

                                                                                Smól Zdzisław

 

 

 

 

P9035003

 

 

 

Ostatnio zmieniany 30 września 2011

Siemianice – prezentacja odmian kukurydzy

 

SAM_5318

28092011167

fot. Jan Sarnowski i Piotr Twardowski

W dniu 28 września 2011 o godz. 11˚˚ przy bezchmurnym niebie i wysokiej jak na tę porę roku temperaturze powietrza odbył się pokaz odmian kukurydzy firmy Pionieer.

Poletka pokazowe zostały starannie założone i przygotowane w Gospodarstwie Rolnym P. Józefa Nawrota w miejscowości Siemianice, (gm. Łęka Opatowska, powiat kępiński).

Uczestnikami pokazu byli zarówno doradcy rolni z miejscowego Zespołu Doradczego WODR jak również zainteresowani rolnicy z poszczególnych gmin powiatu kępińskiego.

Pole pokazowe było tak przygotowane, że każda odmiana kukurydzy (łącznie 10 odmian) została wysiana w 4 rzędach – obok siebie, tak iż gołym okiem można było dostrzec różnice przy poszczególnych odmianach.

SAM_5259

fot. Jan Sarnowski

Jak powiedział Józef Nawrot : „Odmiany dostosowane do lokalnych warunków gospodarowania (m.in. warunki glebowe, klimat) potrafią przypadku kukurydzy dać nadwyżkę plonu o +4 do +5 t z ha, jednak wiąże się to ściśle z wieloma czynnikami, gdzie świadomość rolnika odgrywa najważniejsza rolę a i warunków pogodowych w danym roku nie da się przewidzieć. Bardzo istotną rolę pełni płodozmian ...kukurydza, jęczmień, rzepak.

Plony kukurydzy (wilgotnej 33%) w b.r. kształtują się na poziomie 13-14 ton z ha, choć obecnie zmagamy się z niedoborem opadów, źle rzutującym na przyszły rok. Trzeba także wspomnieć o tym, że kukurydza pozostawia po sobie ok. 130 kg N min./ha a były takie lata, że zostawało jedynie 20-30 kg N min./ha. Odmiany kukurydzy, które dostały ocenę ponad średnią i w zależności od rodzaju gleby stosuje się w warunkach polowych w następnych latach i wtedy można osiągnąć większe efekty."

28092011170

fot. Piotr Twardowski

SAM_5316

 fot. Jan Sarnowski

Dalszy wykład prowadzili przedstawiciele Pionieer w regionie centralnej Polski- Małgorzata Wrąbel i Paweł Trawiński, który wspomniał o desykacji kukurydzy (opolskie) na początku września b.r. , co przyspiesza i znacznie ułatwia zbiór a także przypomniał historię „mrozów majowych" , kiedy producenci kukurydzy rozkładali bezradnie ręce, czekając na przesiewanie – jednak opłaciło się czekać, ponieważ kukurydza wykazała się bardzo dużą zdolnością regeneracji i mimo wszystko plony mogą być niezłe.

Ze strony rolników padło wiele ciekawych i fachowych pytań, głównie jeśli chodzi o specyfikę doboru odmian kukurydzy na różne warunki.

Z ciekawszych odmian wymieniono:

SAM_5263

P8000 – bardzo wczesna odmiana, FAO 230, liście o dużej szerokości 10-12 cm, posiadająca cenioną cechę „stay green" a więc stale zielona,

rewelacyjny mieszaniec uniwersalny o bardzo wysokim potencjale plonowania we wszystkich kierunkach użytkowania

SAM_5286

fot. Jan Sarnowski

PR39D23 – odmiana na gleby klasy IV b, V, a nawet VI.

SAM_5315

fot. Jan Sarnowski

CLARICA – odmiana na niestabilne warunki glebowo-pogodowe, odznaczająca się wiernym plonowaniem w każdym roku.

28092011177

fot. Piotr Twardowski

P9400 – późniejsza odmiana ziarnowa o liczbie FAO 290, posiada najwyższy potencjał plonowania, a także „szybko zrzuca wodę".

M23-odmiana na biogaz (może być na kiszonkę), rośliny osiągają bujny wzrost dochodzący nawet do 4-5 m wysokości.

SAM_5245

 fot. Jan Sarnowski

Podsumowując trzeba zaznaczyć iż obecny rok mimo tak zróżnicowanych warunków meteorologicznych ( przymrozki, nierównomiernie rozłożone opady) jest „rokiem dobrym dla kukurydzy".

Po zakończeniu pokazu uczestnicy raczyli się smacznym obiadem w Motelu „Wielkopolski"

                                                                                                                                                                                                                                                                                                Piotr Twardowski

Ostatnio zmieniany 06 października 2011
29 września 2011

Szkolenie CC w gminie Stęszew

Przygotowane przez

Szkolenie z zakresu Cross-Compliance w gminie Stęszew

 

W dniach 21-22.09.2011 r. w gminie Stęszew odbyło się dwudniowe szkolenie z zakresu Cross-Compliance, czyli tzw. zasady wzajemnej zgodności. Zasada ta odnosi się do określonych przepisami minimalnych wymogów, które muszą spełnić rolnicy, korzystający z płatności w ramach programów pomocowych:

* Płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego

* Pomocy finansowej z tytułu gospodarowania na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania

* Płatności rolnośrodowiskowej

* Zalesiania gruntów rolnych.

Program szkolenia obejmował 10 godz. szkolenia teoretycznego, które przeprowadził p.Konstanty Hipś oraz 2 godz. szkolenia praktycznego, prowadzonego przez p.Dominika Głodka. Część pokazowa odbyła się w gospodarstwie Państwa Zofii i Henryka Olejniczaków, gdzie rolnicy mogli zapoznać się z działaniem sprzętu, służącego do pomiarów m.in. temperatury, wilgotności, stężenia gazów (amoniaku, siarkowodoru, dwutlenku węgla), natężenia światła oraz hałasu, a także pomiaru wielkości kojców. Rolnicy uczestniczący w szkoleniu otrzymali zaświadczenia o ukończeniu kursu.

Serdecznie podziękowania dla Urzędu Miasta i Gminy w Stęszewie oraz Państwa Z.H. Olejniczaków za możliwość przeprowadzenia kursu.

Konstanty Hipś

Starszy doradca

Gmina Stęszew

Zdjcie0075

 Zdjcie0072

 

 

 

 

Ostatnio zmieniany 29 września 2011
29 września 2011

Dożynki w gminie Tarnowo Podgórne 2011

Przygotowane przez

Dożynki gminne  „U księdza za płotem"

 

    Tradycyjnie w ostatnią niedzielę sierpnia odbyły się dożynki w gminie Tarnowo Podgórne. „U księdza za płotem". Proboszcz parafii pod wezwaniem św. Jadwigi i Jakuba Apostoła, ksiądz Ignacy Karge, który w tym roku obchodził 50 rocznicę święceń kapłańskich użyczył miejsca na przeprowadzenie imprezy oraz był jednym z organizatorów. Msza święta koncelebrowana przez trzech kapłanów, rozpoczęła się o godz. 10.30. W wygłoszonej homilii, ksiądz Henryk Nowak wyraził szacunek i podziw dla rolniczego trudu i zmagania się z czasem i pogodą oraz zaapelował o większy szacunek dla tego trudnego zawodu zapewniającego żywność. Podczas mszy poświęcono wieńce przygotowane przez poszczególne wsie wchodzące w skład gminy -  niektóre z nich były wręcz arcydziełami kunsztu artystycznego. Po zakończeniu mszy świętej zebrani uformowali korowód wychodząc drzwiami usytuowanymi naprzeciwko ołtarza głównego i przeszli za symboliczny płot, gdzie rozpoczęły się obrzędy dożynkowe w wykonaniu zespołu pieśni i tańca „Lusowiacy". Licznie zebrani mogli podziwiać wspaniałe układy choreograficzne, perfekcję wykonania tańców i śpiewów oraz urodę dziewcząt w zespole. Kapłani sprawujący Eucharystię poświęcili chleby wypieczone z ziarna z tegorocznych zbiorów oraz staropolskie i swojskie jadło przygotowane przez poszczególne wsie. Okolicznościowe przemówienia wygłosili Wójt Gminy Tadeusz Czajka oraz  poseł Platformy Obywatelskiej Waldy Dzikowski. Po przekazaniu chlebów od starościny i starosty dożynek władzy w osobie pana Wójta i pana posła, osoby te dzieliły się chlebem z zebranymi uczestnikami dożynek. Święto było też okazją do  wymiany spostrzeżeń na temat tegorocznych  żniw. Obecne było też stoisko Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, gdzie informacji  udzielał doradca  WODR  Pan Wiesław Biały. Dożynki uświetnił 12-ty, powiatowy Przegląd Zespołów Folklorystycznych z udziałem 8 zespołów, a  gwiazdą wieczoru był ludowy zespół litewski Nemunas z Kowna.

Doradca WODR

 Wiesław Biały

 

 

 

 

29 września 2011

Spotkanie środowiskowe

Przygotowane przez

SPOTKANIE ŚRODOWISKOWE W POWIECIE GOSTYŃSKIM.

 

Spotkanie środowiskowe dotyczące przygotowania planu działania  Zespołu Doradczego w powiecie gostyńskim odbyło się 15 września 2011.

Kierownik ZD Zbigniew Borowski przywitał przybyłych członków Rady Powiatowej WIR  oraz pracowników WODR w powiecie, a następnie przedstawił harmonogram spotkania.

Omówiona została charakterystyka  rolnictwa oraz priorytet powiatowy ,, Ochrona środowiska z uwzględnieniem Dyrektywy Azotanowej na terenie powiatu gostyńskiego’’- jego cele i metody doradcze.

Przedstawione zostały  również potrzeby doradcze powiatu na podstawie ankiet przeprowadzanych na szkoleniach oraz rejestracji porad drogą elektroniczną.

Na zakończenie spotkania uczestnicy wysłuchali wykładu  Pana Jarosława Górskiego  na temat podatku VAT w rolnictwie i otwierania działalności gospodarczej na obszarach wiejskich.

Podsumowaniem spotkania była dyskusja oraz wysłuchanie i przyjęcie wniosków.

Małgorzata Waleńska

WODR w powiecie gostyńskim.

Ostatnio zmieniany 29 września 2011
28 września 2011

Czwarty Piknik Ekoagroturystyczny

Przygotowane przez

IMG_1824

 

Czwarty Piknik Ekoagroturystyczny

Już po raz czwarty rolnicy oraz doradcy z powiatu leszczyńskiego zainteresowani ekologią i agroturystyką wzięli udział w pikniku, który w tym roku odbył się w gospodarstwie agroturystycznym „Bajka" Państwa Urszuli i Mieczysława Nowackich w Ludwinowie w gminie Pępowo.

Spotkanie było okazją do nawiązania współpracy między producentami żywności ekologicznej, kwaterodawcami wiejskimi, lokalnymi producentami żywności, którzy zaprezentowali na nim swoje produkty.  Uczestnicy pikniku wysłuchali wykładu pt: „Lokalna Grupa Działania – partnerstwo na rzecz rozwoju turystyki na obszarach wiejskich na przykładzie LGD Gościnna Wielkopolska", który przedstawił Pan Marian Poślednik, prezes tej grupy.

Pani Ewa Ulanicka, dyrektor Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gostyniu omówiła zasady sanitarne przy sprzedaży produktów roślinnych i mleka z gospodarstwa. Wioletta Kmiećkowiak, specjalistka Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu przedstawiła wykład pt: „Wstęp do rolnictwa ekologicznego".

Spotkanie pozwoliło na wymianę wiedzy i doświadczeń pomiędzy tymi, którzy już taką działalność prowadzą, a osobami, którzy chcieliby się tym zająć.

 

Kamila Stachowiak

ZD Leszno

IMG_1827

 

IMG_1832

 

 

 

 

 

 

27 września 2011

FESTIWAL SMAKÓW

Napisane przez

FESTIWAL SMAKÓW

18 września br. w Marszewie w Centrum Edukacyjno-Wystawowym odbyła się impreza określana mianem „ Festiwal smaków"- Potrawy z kapusty. Organizatorami uroczystości było Stowarzyszenie „Wspólnie dla Przyszłości" oraz Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu- zespół Doradczy w Pleszewie. Marszewski konkurs potraw odbył się po raz pierwszy. Kulinarne zdolności pań Kół Gospodyń Wiejskich zadziwiły wszystkich odwiedzających festiwal, a przyznam, że tłum gości zadziwiał. W konkursie wzięło udział 17 Kół Gospodyń Wiejskich z powiatu pleszewskiego. Impreza rozpoczęła się o godzinie 14.00 po uroczystym otwarciu jury wyruszyło smakować i oceniać to co Panie przygotowały, a było co próbować... Potrawy oceniano pod względem smaku i oryginalności. Wszystkie były pyszne, pięknie reprezentowały się wśród naturalnych jesiennych ozdób. Na stołach królowały gołąbki, pierogi z kapustą, bigosy, krokiety, kapuśniaki, kapusta podana na różne sposoby: „dziadówka", „pazibroda" i wiele innych . Przyznano następujące wyróżnienia:
I miejsce: Koło Włościanek z Żegocina za karpia faszerowanego kapustą i borowikami.
II miejsce: Kolo Gospodyń Wiejskich w Sośnicy za Pierogi z kapustą i grzybami.
III miejsce Koło Gospodyń Wiejskich z Pieruch za kulebiaka i kapuśniaka z chlebem wiejskim.
Dodatkowym punktem imprezy był konkurs na najlepszą nalewkę domowego wyrobu. Robert Mikołajczak, Robert Cichy, Bożena Grabowska, Ewa Andersz -Wanat spróbowali aż 24 trunki. Wygrała nalewka pani Ireny Urbaniak z Kwilenia. Wyróżniono ponadto nalewkę pani Marii Rególskiej ze Skrzypni i pani Józefa Jarmuż z Gołuchowa.
Powodzeniem cieszył się również konkurs na najcięższą głowę kapuścianą. I miejsce zdobył Artur Matuszak z wynikiem 13,95 kg, II Zofia Seidel z wynikiem 13,15 kg, III miejsce Gabriela Kierońska z wynikiem 12,05kg. Całą imprezę zakończyły rozgrywki i konkurencje sportowe.
Komisja, organizatorzy oraz goście z zadowoleniem uznali, że konkurs cieszył się dużym zainteresowaniem Przygotowanych dań oraz nalewek każdy mógł kosztować do woli w niebywale przyjaznej atmosferze. Uczestnicy wykazali się duża znajomością umiejętności kulinarnych. Zaprezentowali wiele oryginalnych ,smacznych potraw i nalewek.
Uczestnikom, gościom dziękujemy i zapraszamy za rok.
Maciej Kałużny
Doradca z gminy Czermin

Ostatnio zmieniany 27 września 2011