Dlaczego warto jeść jabłka
Jabłka to owoce które odgrywają bardzo duże znaczenie w żywieniu człowieka. Są niskokaloryczne, skutecznie wspomagają kuracje odchudzające – jedno jabłko to zaledwie 55 kalorii. Jabłka są niedrogie i z powodzeniem mogą zastąpić jedną przekąskę dziennie (np. drugie śniadanie). Będą idealne zwłaszcza wtedy, gdy nie mamy zbyt dużo czasu na przygotowywanie posiłków. Zawierają wiele cennych witamin; m.in. witaminę C, błonnik, potas i żelazo. Pomocne są w przypadku zaparcia, biegunki, reumatyzmu, podagry (skaza moczanowa) i artretyzmu, chronią też przed stanami zapalnymi. Jabłka na naszym rynku posiadają różne smaki od słodkich odmian do kwaśnych, dlatego można z nich przygotować wiele potraw, ciast i deserów. Oto dwa proste przepisy z wykorzystaniem jabłek.
Rolada jabłkowa
Nadzienie jabłkowe:
1 kg jabłek,
1 ½ łyżeczki cukru waniliowego,
1 ½ łyżeczki cynamonu,
Ciasto biszkoptowe:
4 jajka,
½ szklanki cukru,
¾ szklanki mąki pszennej,
1 płaska łyżeczka proszku do pieczenia,
Polewa:
5 dag czekolady mlecznej,
5 łyżek śmietany 30%,
Do dekoracji:
wiórki kokosowe ,
Czas
pieczenia: Piec około 40 minut.
Wykonanie:
Blachę wyłożyć papierem, natłuścić. Obrać jabłka, pokroić w plastry. Poukładać na blasze, posypać cukrem waniliowym i cynamonem. Z wymienionych składników przygotować biszkopt i wyłożyć na jabłka. Piec 30 min.
Po upieczeniu (po upływie około 10 minut) formę przykryć ścierką i odwrócić - tak żeby na ścierce był biszkopt, a jabłka na górze. Następnie z jabłek ściągnąć papier do pieczenia. Zwinąć roladę i zostawić do ostygnięcia.
Czekoladę połamać i dodać do niej śmietanę. Podgrzewać na małym ogniu, cały czas mieszając, aż składniki się połączą. Gotową polewą polać roladę jabłkową i posypać wiórkami kokosowymi.
Pychotka z jabłkami
8 jabłek pokrojonych w plastry,
3/4 szk. cukru- najlepiej brązowy,
2 łyżeczki cynamonu,
1 1/2 łyżki maki.
Wykonanie:
szk. mąki (przesianej),
łyżka cukru,
1/2 łyżeczki proszku do pieczenia,
3 łyżki masła,
1/2 szk. mleka.
Jabłka wymieszać z cukrem, cynamonem i mąką. Przełożyć je do naczynia żaroodpornego, skropić lekko wodą, nałożyć łyżeczkę masła. Piec przez mniej więcej 15-20 minut pod folią. Resztę składników razem wymieszać. Łyżeczką rzucać powstałą masę nieregularnie na przypieczone jabłka. Piec przez 25 minut bez przykrycia. Można podawać z lodami.
Starszy doradca Jolanta Pankowiak
Dnia 14 sierpnia b.r. odbył się w Poznaniu Ogólnopolski Festiwal Dobrego Smaku oraz regionalny konkurs produktów tradycyjnych Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionu.
Po raz kolejny doradcy z powiatu konińskiego zgłosili kilkanaście potraw, które ich zdaniem są związane ze wschodnią Wielkopolską, rzeką Wartą, darami natury naszych lasów. Były to produkty rybne – karp faszerowany, ryba w zalewie octowej i rolada rybna, owocowe – konfitura z borówki czerwonej, mączne – plecionka Skulska, mieszane – pieróg z pieca, zupy – polewka oraz alkohole - likier z kawy zbożowej, nalewka z kwiatów bzu czarnego, pestkówka i chabrówka. Niestety wstępną kwalifikację, po wysłaniu zgłoszeń, przeszły tylko dwa produkty: plecionka Skulska dzieło pani Renaty Kubackiej i likier z kawy zbożowej sporządzony przez panią Annę Gralak.
Natomiast pieróg z pieca pani Marioli Lebiody zakwalifikował się, ale do konkursu gastronomicznego, który obejmował podanie oprócz dania głównego (pieróg z pieca) także zupy, w tym wypadku grzybowej. Pani Mariola reprezentowała restaurację Don Carlos znajdującą się w Tomaszewie, gmina Stare Miasto.
Konkurs na produkt tradycyjny odbył się na dziedzińcu Muzeum Archeologicznego, natomiast konkurs gastronomiczny na scenie ustawionej na Starym Rynku. Tam też o godzinie 15:00 ogłoszono wyniki. Nasze produkty nie zdobyły nagród i wyróżnień, jednak wszyscy startujący w obu konkursach odebrali dyplomy potwierdzające uczestnictwo i nagrody książkowe.
Corocznie ta impreza promująca tradycyjne, polskie wyroby i potrawy przyciąga do Poznania rzesze zwiedzających. Na licznych straganach zgromadzonych wokół Starego Rynku można było spróbować różnych smakołyków lub kupić większe ilości. Sprzedający chętnie objaśniali metodę produkcji i opowiadali o walorach smakowych i zdrowotnych swoich produktów. Gospodynie domowe coraz częściej sięgają po stare, wypróbowane, babcine przepisy. Następnie można produkt, potrawę zgłosić do konkursu i takim właśnie sposobem wpłynąć na zachowanie naszego kulinarnego dziedzictwa.
Dziekujemy wszystkim, którzy zgłosili się do konkursu i zapraszamy za rok życząc wytrwałości w poszukiwaniu naszych tradycyjnych smaków.
Joanna Bartczak ZD Konin, Danuta Tomaszewska ZD Konin/Skulsk, Liliana Tatara ZD Konin/Rzgów
zdjęcia: Liliana Tatara
W sejmowej komisji ruszają prace nad projektem ustawy o OZE
Napisane przez Jan PikulikW tym tygodniu sejmowa komisja po raz pierwszy zajmie się projektem ustawy o odnawialnych źródłach energii (OZE). Formalnie celem przyszłej ustawy jest wdrożenie regulacji UE, w praktyce prawo to zdefiniuje kształt polskiego sektora energii odnawialnej.
OZE to jeden z priorytetów polityki energetyczno-klimatycznej Unii Europejskiej, a jeden z jej celów to 20-procentowy udział tych źródeł w finalnym zużyciu energii. Dla Polski ten cel jest nieco niższy – średnio 15,5 proc.
Źródła odnawialne na razie są droższe od konwencjonalnych i aby się rozwijały, trzeba je wspierać, czyli dotować. Ustawa o OZE ma m.in. kompleksowo uregulować te kwestie. Dzisiejszy system wsparcia branża OZE powszechnie uważa za nieprzystający do rozwoju technologii i zmieniającej się rzeczywistości. Od dłuższego czasu branża konsekwentnie wzywa do uchwalenia stabilnego prawa, które pozwoli jej się rozwijać.
Pierwszy projekt prawa, kompleksowo regulującego kwestie energetyki opartej na źródłach odnawialnych, został przedstawiony niemal trzy lata temu przez ówczesnego ministra gospodarki, wicepremiera Waldemara Pawlaka. Nie brakowało opinii, że koncepcja wsparcia dla OZE tam zaprezentowana byłaby bardzo kosztowna. Projekt nie wyszedł poza ministerstwo gospodarki. Półtora roku później premier Donald Tusk oświadczył, że Polska osiągnie europejski cel udziału OZE jak najtaniej, a niemal przed rokiem MG zaprezentowało nowy projekt, radykalnie zmieniający system wsparcia, proponując wprowadzenie tzw. systemu aukcyjnego oraz odrębnych przepisów dla prosumentów – właścicieli bardzo małych instalacji produkujących energię na własne potrzeby, ale z możliwością jej odsprzedania do sieci.
Rząd przyjął projekt w kwietniu 2014 r. Pod koniec lipca Sejm skierował go do komisji energetyki i surowców energetycznych, która po raz pierwszy planuje zająć się nim w środę. Zgodnie z zamysłem rządu większość przepisów ustawy miałaby obowiązywać od 2015 r.
Wiceprzewodniczący komisji Tomasz Nowak ocenił, że prace w Sejmie nad projektem potrwają co najmniej dwa miesiące. Jak powiedział PAP, komisja zacznie prace od przyjęcia wszelkiego typu uwag strony społecznej. Nie wykluczył, że będzie ich bardzo dużo, podobnie jak to było przy okazji prac nad nowelizacją Prawa energetycznego, zwaną „małym trójpakiem”, ale – jego zdaniem – obejdzie się bez powołania specjalnej podkomisji.
– Najpierw wysłuchamy opinii, potem przekażemy rządowi, który je zaopiniuje ze swojego punktu widzenia. Potem to przeanalizujemy i będziemy dyskutować. Myślę, że ta dyskusja w komisji zajmie dwa posiedzenia Sejmu – ocenił Nowak. Zaznaczył, że największą szansę na wprowadzenie do projektu będą miały propozycje, wokół których będzie się rysował jakiś konsensus.
W systemie aukcyjnym to rząd ma decydować, ile energii odnawialnej potrzebuje – m.in. dla spełnienia celów polityki klimatycznej UE. Aukcję wygra ten, kto zaproponuje najniższą cenę. W zamian dostanie gwarancję wsparcia przez 15 lat. Cena kupowanej energii będzie waloryzowana o poziom inflacji. W pierwszym projekcie polityki energetycznej do 2050 r. MG założyło, że po 2030 r. OZE nie będą już potrzebować wsparcia.
Zgodnie z projektem aukcje będą oddzielne dla dużych i małych instalacji. Minister gospodarki będzie podawał tzw. „cenę referencyjną”, czyli maksymalną, za jaką będzie można zakupić w danym roku energię z OZE. Wspieranie źródeł odnawialnych zostanie przerzucone na konsumentów, którzy mają mieć doliczoną do rachunku „opłatę OZE”, która w 2015 r. ma wynieść 2,27 zł za każdą zużytą megawatogodzinę. Ocena skutków regulacji szacuje koszt przyszłej ustawy na ok. 4 mld zł rocznie.
Do działalności prosumenckiej – dla instalacji o mocy poniżej 40 kW nie będzie potrzebna koncesja ani działalność gospodarcza. Nadwyżkę energii będzie można odsprzedać do sieci za 80% ceny rynkowej, ale rozliczanie będzie następować w okresie półrocznym, co zdaniem wielu ekspertów jest dla prosumentów korzystne.
Źródło: PAP
Wybór formy opodatkowania przychodów (dochodów) uzyskiwanych z działalności gospodarczej
Przygotowane przez Salomea AntoniakCo to jest działalność gospodarcza?
Przez działalność gospodarczą rozumie się zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły. Prowadzona jest we własnym imieniu, bez względu na rezultat, a uzyskane z niej przychody nie są zaliczane do innych przychodów.
Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się – co do zasady – z opodatkowaniem osiągniętych z tego tytułu dochodów podatkiem dochodowym od osób fizycznych, tzw. podatek PIT.
Osoby fizyczne w 2014 r. mogły wybrać lub zmienić formę rozliczenia podatku od dochodów (przychodów) z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Przepisy prawa podatkowego wyróżniają cztery formy opodatkowania:
- według skali podatkowej,
- podatkiem liniowym,
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
- kartą podatkową.
Kogo dotyczy wybór formy opodatkowania przychodów?
Podatników podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzących lub rozpoczynających indywidualną działalność gospodarczą oraz działalność w formie spółki cywilnej lub jednej z osobowych spółek prawa handlowego, tj. spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej lub komandytowo-akcyjnej. Nie dotyczy to spółek kapitałowych, tj. spółki z o.o. i spółki akcyjnej, które posiadając osobowość prawną są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych.
Jaki jest tryb składania dokumentów?
Oświadczenie (dotyczy podatników kontynuujących prowadzenie działalności gospodarczej) można złożyć w formie:
- pisma w siedzibie urzędu skarbowego lub za pośrednictwem poczty,
- lub dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego przy użyciu certyfikatu kwalifikowanego lub profilu zaufanego ePUAP:
- za pomocą środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu podatkowego (dostępną na platformie ePUAP) – www.e-puap.gov.pl,
- lub na informatycznych nośnikach danych w siedzibie urzędu skarbowego.
Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało:
- nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego albo złożone w polskim urzędzie konsularnym,
- wysłane w formie dokumentu elektronicznego do organu podatkowego, a nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru.
Zasady opisane powyżej dotyczą również podatników rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej, jednak wyłącznie w sytuacji, gdy we wniosku o wpis do CEIDG nie wypełnili oświadczenia o wyborze formy opodatkowania.
Jakie dokumenty należy złożyć?
Podatnik, który wybrał określoną formę opodatkowania, powinien złożyć:
- oświadczenie o wyborze formy opodatkowania przychodów uzyskiwanych z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych) albo
- oświadczenie o wyborze formy opodatkowania dochodów uzyskiwanych z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej (zasady ogólne – podatek wg skali lub podatek liniowy) albo
- wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej PIT-16.
Który naczelnik urzędu skarbowego jest właściwy?
Przy opodatkowaniu dochodów według skali podatkowej lub wyboru opodatkowania według jednolitej 19% stawki podatku oraz ryczałtu – naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. W przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną – naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania każdego ze wspólników.
W przypadku karty podatkowej – naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca położenia zorganizowanego zakładu, wskazanego w zgłoszeniu do ewidencji działalności gospodarczej, a w przypadku wykonywania działalności bez posiadania zorganizowanego zakładu – według miejsca zamieszkania podatnika lub siedziby spółki niebędącej osobą prawną, a jeżeli nie można ustalić siedziby tej spółki – według miejsca zamieszkania jednego ze wspólników. Jeżeli działalność jest prowadzona w kilku zorganizowanych zakładach na terenie objętym właściwością miejscową kilku naczelników urzędów skarbowych, właściwość ustala się według miejsca wskazanego przez podatnika jako siedzibę działalności.
Przychodu opodatkowanego w formach zryczałtowanych oraz dochodu opodatkowanego według 19% stawki nie łączy się z przychodami z innych źródeł podlegającymi opodatkowaniu podatkiem PIT.
Jaki jest termin złożenia dokumentów?
Podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego – do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że nadal prowadzi działalność opodatkowaną w tej samej formie.
Formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej podatkiem dochodowym od osób fizycznych
Podejmując decyzję w sprawie rozpoczęcia określonej działalności gospodarczej, należy dokonać w pierwszej kolejności wyboru formy opodatkowania podatkiem dochodowym. Wybór ten wpływa nie tylko na wysokość przyszłego podatku, ale też na rodzaj i zakres prowadzonych ewidencji księgowych.
Decydując się na wybór formy rozliczenia bierzemy pod uwagę:
- rodzaj działalności, którą zamierzamy uruchomić,
- jej rozmiar,
- wysokość spodziewanych przychodów i kosztów.
Trzeba dokładnie przemyśleć swój wybór, gdyż zmiana formy opodatkowania w trakcie roku podatkowego nie jest możliwa. Można to zrobić dopiero od następnego roku podatkowego.
Zasady ogólne, czyli podatek według skali podatkowej, to podstawowa forma opodatkowania. Przepisy nie zawierają warunków ograniczających możliwość opodatkowania w tej formie, co oznacza, że może ją wybrać każda osoba fizyczna, która zdecyduje się na prowadzenie działalności gospodarczej. Wysokość podatku dochodowego płaconego według skali progresywnej zależy od faktycznie uzyskanych dochodów. Podstawę opodatkowania stanowi dochód, czyli nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania. Ustalenie podstawy opodatkowania (ustalenie dochodu) odbywa się na podstawie zapisów dokonywanych w prowadzonej podatkowej księdze przychodów i rozchodów lub w księgach rachunkowych.
Skala podatkowa na 2014 rok | ||
ponad | do | podatek wynosi |
– | 85 528 zł | 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr |
85 528 zł | – | 14 839 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł |
Kwota dochodu rocznego, który nie podlega opodatkowaniu, wynosi 3 091 zł. |
W tej formie opodatkowania podatnik opłaca miesięczne lub kwartalne zaliczki na podatek dochodowy wg skali. Do momentu nie przekroczenia pierwszego progu przedsiębiorca podlega pod stawkę 18%, natomiast uzyskany dochód powyżej progu skutkuje opodatkowaniem (nadwyżki) dochodu 32% stawką. Metodę wpłaty zaliczki, tj. czy miesięcznie czy kwartalnie, wybieramy już we wniosku CEIDG-1 przy zakładaniu działalności. Przy podatku wg skali istnieje jeszcze tzw. kwota wolna od podatku. Jest to 556 zł do wykorzystania w ciągu roku. Dopiero po przekroczeniu kwoty wolnej zapłacimy podatek.
Przy zastosowaniu podatku liniowego podstawą opodatkowania będzie dochód, czyli nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania. Podatek wynosi 19% od dochodu (bez względu na wysokość uzyskanego dochodu). Zaznaczyć należy, iż wybór podatku liniowego oznacza, że będzie on miał zastosowanie do wszystkich form działalności gospodarczej prowadzonej przez podatnika, do których mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podatek ten nie ulega zmniejszeniu o kwotę zmniejszającą podatek. Podatnik nie może również rozliczać się wspólnie z małżonkiem, ani na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci. W przypadku gdy jedynym źródłem przychodu jest działalność gospodarcza, nie można też skorzystać z większości ulg i odliczeń (w tym ulgi na dzieci). Prawo do rozliczenia podatkiem liniowym nie przysługuje podatnikom, którzy uzyskali z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki niemającej osobowości prawnej przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnicy lub co najmniej jeden ze wspólników wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.
Przy wyborze opodatkowania w formie ryczałtu podatek jest naliczany od przychodów, a nie dochodów, jak ma to miejsce w odniesieniu do skali podatkowej oraz do podatku liniowego. Koszty uzyskania przychodu nie mają więc wpływu na wysokość podatku. Przychód może być pomniejszony o straty z działalności gospodarczej, jakie zostały poniesione przez przedsiębiorcę w okresie opodatkowania dochodów na zasadach ogólnych, nie zaś o koszty uzyskania przychodów. Przychód przed opodatkowaniem pomniejsza się także o zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Ta forma opodatkowania będzie korzystna dla przedsiębiorców ponoszących niskie koszty prowadzenia działalności. Wysokość opodatkowania uzależniona jest od rodzaju prowadzonej działalności.
Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych | |
Stawka ryczałtu | Rodzaj działalności – przykłady |
20% przychodów | Wolne zawody (lekarze, architekci, tłumacze itp.). |
17% przychodów | Usługi hotelowe, parkingowe, zarządzanie nieruchomościami, fotograficzne. |
8,5% przychodów | Najem, dzierżawa, usługi związane z prowadzeniem przedszkola. |
5,5% przychodów | Działalność wytwórcza, prowizja z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej. |
3% przychodów | Działalność gastronomiczna (z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu >1,5%). |
W 2014 r. ryczałt mogli wybrać podatnicy, którzy w 2013 r. roku uzyskali przychody nie większe niż równowartość 150 tys. euro, tj. 633 450 zł. W przypadku spółki cywilnej lub jawnej dotyczy to przychodów wszystkich wspólników (liczy się ich suma). Przy tej formie opodatkowania należy prowadzić ewidencję przychodów z prowadzonej działalności. Ryczałt oblicza się samodzielnie i wpłaca co miesiąc (a w określonych warunkach co kwartał) do urzędu skarbowego.
Przy opodatkowaniu kartą podatkową na wysokość podatku nie ma wpływu ani wysokość przychodu, ani koszty jego uzyskania, gdyż podatek ustalany jest decyzją organu podatkowego. Stawki karty podatkowej są określane kwotowo, a ich wysokość jest uzależniona od:
- rodzaju i zakresu prowadzonej działalności,
- liczby zatrudnionych pracowników,
- liczby mieszkańców miejscowości, w której jest prowadzona działalność gospodarcza.
Karta podatkowa przeznaczona jest dla podatników prowadzących ściśle określone rodzaje działalności gospodarczej: usługowej, wytwórczo-usługowej i handlowej wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Można nią opodatkować m.in. usługi zegarmistrzowskie, usługi tapicerskie czy usługi krawieckie, handel detaliczny, działalność gastronomiczną (bez możliwości sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%), rozrywkową, usługi transportowe (prowadzenie taksówki), wolny zawód.
Aby rozliczać się w formie karty podatkowej, należy spełnić przede wszystkim następujące warunki:
- prowadząc działalność nie można korzystać z usług innych firm (z wyjątkiem usług specjalistycznych), a także zatrudniać osób na umowę zlecenia i umowę o dzieło do wykonywania prac związanych z prowadzoną działalnością; można natomiast zatrudniać osoby na umowę o pracę, należy tylko pamiętać o limitach zatrudnienia przy poszczególnych rodzajach działalności;
- współmałżonek nie może prowadzić działalności gospodarczej w tym samym zakresie co właściciel; dozwolone jest natomiast, aby współmałżonek pracował razem z nim.
Opracowanie: Salomea Antoniak – Dział Ekonomiki, WODR w Poznaniu
Na podstawie:
- Ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 1998 r. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
- Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307; ost. zm. w Dz.U. z 2011 r. nr 234, poz. 1391).
- Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
- Ulotki Ministerstwa Finansów „Działalność gospodarcza. Formy opodatkowania”.
Karta Dużej Rodziny - do czego uprawnia i kto może z niej skorzystać?
Przygotowane przez Kamila StachowiakRada Ministrów przyjęła program wspierania rodzin wielodzietnych. W ramach programu wydawane są Karty Dużej Rodziny. Mogą z niej skorzystać także rodziny rolnicze. Karta taka przysługuje rodzinom z przynajmniej trójką dzieci, niezależnie od dochodu. Dotyczy to także rodzin zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka. Karta jest wydawana bezpłatnie, każdemu członkowi rodziny. Rodzice mogą korzystać z karty dożywotnio, dzieci - do 18 roku życia lub do ukończenia nauki, maksymalnie do osiągnięcia 25 lat. Osoby niepełnosprawne otrzymają kartę na czas trwania orzeczenia o niepełnosprawności.
Karta oferuje system zniżek oraz dodatkowych uprawnień. Jej posiadacze będą mieli możliwość korzystania z katalogu oferty kulturalnej, rekreacyjnej czy transportowej na terenie całego kraju.
Zniżki mogą oferować nie tylko instytucje publiczne, ale również przedsiębiorcy prywatni. Przystępując do programu zyskują prawo do posługiwania się znakiem „Tu honorujemy Ogólnopolską Kartę Dużej Rodziny".
Wniosek o wydanie karty, w imieniu rodziny, może złożyć każdy pełnoletni jej członek w miejscowym ośrodku pomocy społecznej w gminie na terenie której zamieszkuje. Bezpłatna karta wydawana jest każdej osobie zgłoszonej we wniosku, która spełnia wyżej wymienione kryteria. Karta posiada jeden ogólnopolski wzór. Ma takie wymiary jak karta płatnicza czy kredytowa. Karta Dużej Rodziny jest spersonalizowana. Znajduje się na niej imię i nazwisko oraz numer PESEL jej posiadacza. Dodatkowo podana jest data ważności karty, jej numer, skrót „KDR" pisany alfabetem Braille'a oraz elementy zabezpieczające przed jej podrobieniem.
Miejsca, w których przysługują zniżki, oznaczone są specjalnym znakiem „Tu honorujemy Kartę Dużej Rodziny". Z karty każdy jej posiadacz może korzystać w dowolnym czasie. Oznacza to, że aby skorzystać z karty, nie trzeba być całą rodziną w jednym miejscu. Wykaz uprawnień przysługujących na podstawie programu znajduje się na stronie internetowej: www. rodzina.gov.pl. Można także dzwonić na infolinię nt. Karty Dużej Rodziny: (22) 529 06 81, (22) 661 11 99.
ARiMR: Nowy kształt dopłat bezpośrednich od 2015 roku
Przygotowane przez Barbara SzmytW 2014 roku po raz ostatni będą obowiązywały stare zasady przyznawania płatności bezpośrednich. UE w ramach reformy Wspólnej Polityki Rolnej zmodyfikowała system płatności bezpośrednich przyznawanych rolnikom z państw Unii. Niektóre rozwiązania są obligatoryjne dla wszystkich krajów Wspólnoty, pozostałe są opracowywane we własnym zakresie przez poszczególne państwa członkowskie. Autorskim rozwiązaniem opracowanym przez nasz kraj jest wprowadzenie dodatkowej płatności, tzw. płatności redystrybucyjnej. Mający obowiązywać w Polsce projekt systemu płatności bezpośrednich na lata 2015-2020 przygotowało Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi po przeprowadzeniu ogólnopolskich konsultacji społecznych. Dokument ten trafił obecnie do Komisji Europejskiej. Projekt przygotowany przez resort rolnictwa promuje wsparcie aktywnych rolników i rozwój małych oraz średnich gospodarstw. Dopłaty mają im pomóc w tym, żeby stały się gospodarstwami towarowymi, produkującymi nie tylko na własne potrzeby. Chodzi o to, żeby dzięki dopłatom większa niż do tej pory liczba gospodarstw włączyła się w produkcję żywności dostarczanej do handlu. Aby osiągnąć ten cel nasz kraj zabiegał z sukcesem o przesuniecie 25% środków (2,34 mld euro) z II filara Wspólnej Polityki Rolnej (czyli z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020) na dopłaty bezpośrednie, czyli do I filara Wspólnej Polityki Rolnej. W ten sposób pierwotna kwota przeznaczona na te płatności zwiększy się w całej perspektywie finansowej 2014-2020 do 23,49 mld euro i w większości te środki zostaną skierowane na wzmocnienie małych i średnich gospodarstw i rozwój w nich produkcji żywności. Ponadto większe niż inni dopłaty będą też dostawać młodzi rolnicy. Nowością ma być uzależnienie otrzymywania części dopłat od przestrzegania przez rolników wymogów dbania o środowisko naturalne. Kolejnym novum jest planowane ograniczone wsparcie w postaci dopłat dla największych gospodarstw, które powinny sobie „dawać radę” dzięki sprzedaży własnej produkcji. Od 2015 roku maksymalna wysokość płatności bezpośrednich, które może otrzymać w ciągu roku jeden rolnik, ma wynieść 150 tys. euro.
Dopłaty bezpośrednie otrzymuje w Polsce ponad 1,3 mln rolników. | |
ARiMR przekazała rolnikom ponad 14 mld zł w ramach dopłat bezpośrednich za 2013 rok. Na realizację takich płatności w latach 2014-2020 przewidziano 23,49 mld euro. Zdjęcia: Tadeusz Caruk, Marek Kassa. |
Płatności w ramach wsparcia bezpośredniego od 2015 roku będą składały się z większej liczby elementów niż do tej pory i rolnicy będą mogli ubiegać się o następujące dopłaty:
- jednolitą płatność obszarową (JPO) - 44,7% całej koperty finansowej;
- płatności z tytułu zazieleniania (tzw. płatność z tytułu praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska) - 30% całej koperty finansowej;
- płatności dla młodych rolników - 2% całej koperty finansowej;
- płatności związane z produkcją (tzw. dobrowolne wsparcie powiązane z produkcją) - 15% całej koperty finansowej, w tym 2% na dopłaty do uprawy roślin wysokobiałkowych;
- płatność dodatkową (tzw. płatność redystrybucyjna) - 8,3% całej koperty finansowej;
- przejściowe wsparcie krajowe (płatność do tytoniu niezwiązana z produkcją).
Zasady przyznawania wsparcia w ramach Jednolitej Płatności Obszarowej (JPO) nie zmieniły się w stosunku do obowiązujących wcześniej, czyli płatność ta przysługuje tym rolnikom, którzy prowadzą działalność rolniczą na co najmniej 1 hektarze gruntów. Wyjątek stanowią rolnicy, którzy mają mniej niż 1 ha użytków rolnych, lecz posiadają bydło, krowy, owce czy kozy, a więc przysługuje im płatność związana z produkcją. Przy czym warunkiem jej otrzymania będzie to, że w danym roku należna im łączna kwota płatności wyniesie co najmniej 200 euro. Co roku na realizację JPO będzie przeznaczane ponad 1,5 mld euro, a stawka na 1 ha wyniesie ok. 110 euro.
Specjalne rozwiązania w systemie płatności bezpośrednich przygotowano dla rolników gospodarujących na niewielkich areałach. Od 2015 roku mają mieć oni możliwość skorzystania z tzw. uproszczonego systemu wsparcia. Wybierając ten system będą zwolnieni z kontroli norm i wymogów wzajemnej zgodności (Cross Compliance) oraz wypełniania tzw. praktyk zazielenienia. Nie będą też objęci publikowaniem ich nazwisk w wykazach beneficjentów dopłat. Do systemu płatności dla małych gospodarstw będą włączeni automatycznie rolnicy, w przypadku gdy łączna kwota wsparcia bezpośredniego obliczona dla całego gospodarstwa nie przekroczy 1250 euro, chyba że nie wyrażą na to zgody. Ważne jest to, że do takiego uproszczonego systemu rolnicy mogą przystąpić tylko w 2015 roku, bowiem zgodnie z obecnym stanem prawnym w kolejnych latach nie będzie to już możliwe. Wysokość płatności w ramach tego systemu będzie obliczana jako suma poszczególnych rodzajów płatności należnych rolnikowi, z tym że maksymalnie nie może być to więcej niż równowartość 1250 euro na gospodarstwo. Rolnicy, którzy kwalifikują się do objęcia systemem płatności dla małych gospodarstw i zdecydują się na przekazanie swojego gospodarstwa innemu rolnikowi, będą mogli ubiegać się na warunkach określonych w PROW 2014-2020 o specjalną, roczną premię w wysokości 120% rocznej płatności, do otrzymania której rolnik byłby uprawniony pozostając w systemie dla małych gospodarstw. Łączna kwota przewidziana na takie wsparcie wynosi ok. 130 mln euro.
Płatności z tytułu zazieleniania – na ich realizację przeznaczono ok. 1 mld euro, a szacowana stawka wyniesie ok. 74 euro/ha. Takie wsparcie otrzymają rolnicy, którzy w swoich gospodarstwach stosują dywersyfikację upraw, utrzymują trwałe użytki zielone (TUZ) oraz zachowują obszary proekologiczne (EFA). Obowiązek dywersyfikacji upraw nie będzie dotyczył gospodarstw o powierzchni gruntów ornych poniżej 10 ha, co oznacza, że ok. 83% rolników nie musi go realizować. Rolnicy posiadający gospodarstwa o powierzchni od 10 ha do 30 ha muszą na tych gruntach prowadzić co najmniej 2 uprawy, przy czym uprawa główna nie może zajmować więcej niż 75% gruntów. Natomiast w gospodarstwach o powierzchni powyżej 30 ha gruntów ornych należy prowadzić minimum 3 uprawy. W tym przypadku uprawa główna nie może zajmować więcej niż 75% gruntów, a dwie uprawy łącznie nie mogą zajmować więcej niż 95% powierzchni. Jeżeli rolnik wdraża w swoim gospodarstwie „pakiet rolnictwo zrównoważone” lub „pakiet ochrona gleb i wód” w ramach działania rolnośrdowiskowo-klimatycznego PROW 2014-2020, może nie realizować praktyki dywersyfikacji upraw. Warunek różnicowania upraw będzie również spełniony, gdy rolnik realizuje w swoim gospodarstwie „pakiet ochrona gleb i wód” wdrażany w ramach działania rolnośrodowiskowego z PROW 2007-2013. Praktyka dywersyfikacji upraw stanowi element płatności na zazielenienie, która będzie realizowana od 2015 r., co oznacza, że planując w tym roku strukturę zasiewów jesiennych w gospodarstwie dla upraw ozimych rolnik powinien ocenić, czy w roku 2015 spełni kryteria dywersyfikacji. Utrzymanie trwałych użytków zielonych (TUZ) będzie obowiązkowe niezależnie od wielkości gruntów rolnych. I tak, jeżeli rolnik posiada cenne przyrodniczo trwałe użytki zielone na obszarach Natura 2000, a informację o tym otrzyma wraz z wnioskiem o przyznanie płatności bezpośrednich za 2015 rok, nie może tam wprowadzić innych upraw lub wykonywać prac agrotechnicznych, które je zniszczą. Trwałe użytki zielone znajdujące się poza obszarami Natura 2000 nie mogą być również, co do zasady, przekształcane w inne użytkowanie. Jednak istnieje możliwość niewielkiego zmniejszenia takich powierzchni, przewidziano bowiem, że powierzchnia TUZ na poziomie krajowym może ulec w danym roku pewnemu zmniejszeniu, ale nie więcej niż o 5% w stosunku do powierzchni trwałych użytków zielonych w 2015 roku. Do utrzymania obszarów proekologicznych (EFA) zobowiązani są rolnicy posiadający gospodarstwa, w których powierzchnia gruntów ornych wynosi powyżej 15 ha. Gospodarstwa takie muszą przeznaczyć co najmniej 5% swoich gruntów ornych na obszary proekologiczne. Z analizy wielkości powierzchni gospodarstw rolnych w Polsce wynika, że ok. 91% z nich jest zwolnionych z realizacji tego zobowiązania. Aby ułatwić rolnikom wywiązanie się z tego warunku, możliwe będzie wspólne rozliczenie tego zobowiązania przez nie więcej niż 10 rolników. Wspólną realizację tej praktyki mogą realizować rolnicy, których gospodarstwa położone są w bliskiej odległości, tj. w okręgu o średnicy 30 km. Wspólnie rozliczane mogą być jedynie przylegające obszary proekologiczne.
Płatność dla młodych rolników. To dodatkowe wsparcie będzie przysługiwało maksymalnie przez pięć lat tym gospodarzom, którzy nie mają więcej niż 40 lat. Okres przysługiwania tej płatności będzie pomniejszony o różnicę pomiędzy datą rozpoczęcia działalności rolniczej, a datą złożenia pierwszego wniosku o płatność dla młodych rolników. Zatem, jeżeli rolnik nie przekroczył 40 lat, rozpoczął działalność rolniczą w 2012 roku, a pierwszy wniosek o przyznanie płatności dla młodych rolników złoży w 2015 roku, wówczas płatność ta będzie mu przysługiwała przez 2 lata. Szacowana wysokość takiej dodatkowej płatności wyniesie ok. 62 euro/ha i będzie ona przyznawana maksymalnie do 50 hektarów.
Na realizację płatności związanych z produkcją przeznaczone będzie co roku ok. 500 mln euro. Płatności te będą przysługiwały rolnikom, którzy hodują młode bydło, krowy, owce, kozy, którzy prowadzą uprawę chmielu, roślin wysokobiałkowych, buraków cukrowych, ziemniaków skrobiowych, pomidorów, lnu, konopi włóknistych czy owoców miękkich (truskawek i malin). Wysokość wsparcia uzależniona jest od rodzaju prowadzonej produkcji.
Rolnicy, uprawnieni do jednolitej płatności obszarowej (JPO) otrzymają dodatkową płatność (tzw. płatność redystrybucyjną) do każdego uprawianego przez nich hektara ziemi mieszczącego się w przedziale od 3,01 do 30 ha. Oznacza to, że na przykład gospodarstwo o powierzchni 35 ha kwalifikujących się do jednolitej płatności obszarowej otrzyma dodatkową płatność do 27 hektarów powierzchni, a gospodarstwo o powierzchni 20 hektarów kwalifikujących się do jednolitej płatności obszarowej otrzyma dodatkową płatność do 17 hektarów powierzchni. Rocznie przewidziano na jej realizację ok. 280 mln euro, a szacowana stawka tej dopłaty wyniesie ok. 41 euro/ha.
Z kolei przejściowym wsparciem krajowym mają być objęci rolnicy, którzy w 2013 roku otrzymali z ARiMR płatność niezwiązaną z produkcją w sektorze tytoniu. W latach 2015-2020 na jego realizację przewidziano 180 mln euro. Szacowana wysokość udzielanego wsparcia wyniesie w 2015 roku ok. 4,31 zł za 1 kg tytoniu odmiany Virginia i ok. 3,01 zł za 1 kg pozostałych odmian. Wysokość wsparcia w kolejnych latach będzie malała o 5%.
System dopłat bezpośrednich będzie „obsługiwała” tak jak do tej pory ARiMR.
Do pobrania: „Projekt systemu Płatności Bezpośrednich w Polsce na lata 2015-2020”.
ARiMR zaprasza do składania aktualizacji wniosków o przyznanie pomocy z działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” PROW 2007-2013
Przygotowane przez Barbara SzmytW terminie od 5 września do 3 listopada 2014 r. można składać osobiście lub przez upoważnioną osobę w oddziałach regionalnych lub biurach powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wnioski aktualizacyjne o przyznanie pomocy z powyższego działania. Takie wnioski aktualizacyjne mogą składać osoby, które spełniają następujące dwa warunki. Po pierwsze ubiegały się o wsparcie na „Modernizację gospodarstw rolnych” w czasie naborów prowadzonych przez ARiMR w 2011, 2012 i 2013 roku i wówczas nie dostały pomocy z powodu braku środków, to znaczy znajdują się na „białej” części ostatnio opublikowanych na stronie Agencji list wojewódzkich określających kolejność przysługiwania dofinansowania w poszczególnych naborach. Po drugie nie otrzymały bądź nie otrzymają z ARiMR do dnia 4 września 2014 roku informacji o odmowie przyznania im pomocy finansowej z tego działania.
Nie złożenie wniosku aktualizacyjnego w powyższym terminie oznacza, że taka osoba zostanie wykluczona z przyznania pomocy z działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”.
Żadnych aktualizacji wniosków o przyznanie pomocy z tego działania nie muszą dokonywać osoby, które mieszczą się w limitach dostępnych środków, czyli znajdują w „zielonej” części ostatnich list określających kolejność przyznawania pomocy w wymienionych wyżej naborach.
Formularz aktualizacyjny wniosku o przyznanie pomocy oraz formularze niektórych załączników do wniosku wraz z instrukcjami ich wypełniania są udostępnione na stronach internetowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa www.arimr.gov.pl oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi www.minrol.gov.pl. Można je również otrzymać w Oddziałach Regionalnych i Biurach Powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Możliwość przyznania pomocy finansowej większej liczbie wnioskodawców ubiegających się o wsparcie z działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” wynika z przesunięcia dodatkowych 200 mln euro, na które zgodę wyraziła Komisja Europejska. To z kolei pozwoliło na dokonanie przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego nowelizacji rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy z tego działania.
Aktualizacja wniosków swoim zakresem obejmować będzie w szczególności kryteria, które będą mieć znaczenie dla liczby uzyskanych punktów, przy czym należy mieć na uwadze, że oprócz dotychczasowych kryteriów związanych z wielkością ekonomiczną gospodarstwa, wpływem realizowanej operacji na wzrost wartości dodanej brutto w gospodarstwie oraz wspólnym ubieganiem się o przyznanie pomocy, które nie ulegają zmianie, zostały wprowadzone dodatkowe kryteria, które będą preferowały projekty:
- Przyczyniające się do poprawy stanu środowiska naturalnego.
Punkty za kryterium środowiskowe przyznawane będą w przedziale od 1 do 5 w zależności od udziału wnioskowanej kwoty pomocy na cele środowiskowe w całości wnioskowanej kwoty pomocy, o którą ubiega się wnioskodawca (od 30 do 50% – 1 punkt, powyżej 50 do 70% – 3 punkty i powyżej 70% –5 punktów). Kryterium to będzie uwzględnione w odniesieniu do wnioskodawców, którzy podczas aktualizacji wniosku o przyznanie pomocy wykażą, iż zaplanowana przez nich operacja ma na celu poprawę warunków ochrony środowiska naturalnego. Do wnioskowanej kwoty pomocy na poprawę ochrony środowiska naturalnego nie wlicza się wnioskowanej kwoty pomocy np. na zakup ciągnika rolniczego. Wykaz kosztów kwalifikowalnych mających wpływ na ochronę środowiska określają wytyczne dostępne na stronie internetowej Agencji. - Zawierające inwestycje związane z utrzymaniem lub zwiększeniem trwałych użytków zielonych.
Punkty za kryterium związane z utrzymaniem lub zwiększeniem trwałych użytków zielonych przyznawane będą w przypadku gdy w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji będą zawarte koszty kwalifikowane związane z ogółem zabiegów stosowanych w gospodarstwie na trwałych użytkach zielonych w rozumieniu art. 2 lit. c rozporządzenia nr 1120/2009 i operacja będzie realizowana w gospodarstwie, w którym trwałe użytki zielone stanowią co najmniej 30% użytków rolnych i nie mniej niż 5 ha. Punkty przyznawane będą w zależności od tego, czy realizacja operacji przyczyni się do utrzymania czy też zwiększenia powierzchni trwałych użytków zielonych w gospodarstwie. Zwiększenie powierzchni TUZ będzie punktowane 2 punktami, jeżeli powierzchnia TUZ zwiększy się co najmniej o 10% i nie mniej niż o 1 ha. W przypadku gdy powierzchnia TUZ zostanie utrzymana na niezmienionym poziomie, przyznawany będzie 1 punkt. Powierzchnia trwałych użytków zielonych w gospodarstwie określana będzie na podstawie powierzchni trwałych użytków zielonych zadeklarowanej w 2014 r. we wniosku o przyznanie jednolitej płatności obszarowej. Wykaz kosztów kwalifikowalnych związanych z ogółem zabiegów stosowanych w gospodarstwie na trwałych użytkach zielonych określają wytyczne dostępne na stronie internetowej Agencji. - Realizowane w gospodarstwach, w których głównym kierunkiem produkcji jest trzoda chlewna.
Kryterium to będzie uwzględnione w odniesieniu do wnioskodawców, którzy podczas aktualizacji wniosku o przyznanie pomocy wykażą, iż głównym kierunkiem produkcji w ich gospodarstwie jest trzoda chlewna. Preferencją objęci będą producenci z całego kraju, ponieważ skutki wystąpienia kryzysu związanego z wykryciem przypadków choroby ASF, m.in. spadek cen skupu żywca, dotknęły producentów trzody chlewnej z całej Polski. Punkty za kryterium związane ze średnioroczną liczbą sztuk trzody chlewnej przyznawane będą w zależności od wielkości stada obliczonego za okres od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. na podstawie zdarzeń zgłoszonych do rejestru zwierząt gospodarskich oznakowanych do dnia 31 lipca 2014 r. w następujący sposób:
– jeżeli średnia roczna liczba świń w stadzie wynosi od 10 do 200 sztuk, przyznaje się 1 punkt;
– jeżeli średnia roczna liczba świń w stadzie wynosi więcej niż 200 i nie więcej niż 1000 sztuk, przyznaje się 3 punkty;
– jeżeli średnia roczna liczba świń w stadzie wynosi więcej niż 1000 i nie więcej niż 2000 sztuk, przyznaje się 2 punkty.
Warunkiem przyznania osobom wspólnie wnioskującym punktów na podstawie ww. kryteriów jest spełnienie odpowiednio przez gospodarstwo każdej z tych osób warunków odnoszących się do procentowego udziału trwałych użytków zielonych w użytkach rolnych, powierzchni trwałych użytków zielonych, wpływu realizacji operacji na powierzchnię trwałych użytków zielonych, głównego kierunku produkcji oraz średniej rocznej liczby świń. W przypadku kryterium dotyczącego trwałych użytków zielonych 2 punkty będą przyznawane, jeżeli warunki dotyczące procentowego udziału trwałych użytków zielonych w użytkach rolnych i powierzchni TUZ oraz wpływu realizacji operacji na zwiększenie powierzchni TUZ są spełnione w każdym z gospodarstw osób wspólnie wnioskujących o pomoc. Jeżeli realizacja operacji ma przyczynić się do utrzymania powierzchni TUZ w gospodarstwie co najmniej jednej z osób wspólnie wnioskujących – przyznawany będzie 1 punkt. Podobnie w przypadku warunku dotyczącego średniej rocznej liczby świń w stadzie – maksymalna liczba punktów, tj. 3 punkty, będzie przyznana, jeżeli warunki dotyczące głównego kierunku produkcji i średniej rocznej liczby świń w stadzie wynoszącej więcej niż 200 i nie więcej niż 1000 sztuk są spełnione w gospodarstwie każdej z osób wspólnie wnioskujących. W przypadku gdy w gospodarstwach osób wspólnie wnioskujących średnia roczna liczba świń w stadzie wynosi więcej niż 1000 i nie więcej niż 2000 sztuk będą przyznane 2 punkty. Tyle samo punktów będzie można przyznać w przypadku, gdy w gospodarstwie co najmniej jednej z osób wspólnie wnioskujących średnia roczna liczba świń w stadzie wynosi więcej niż 200 i nie więcej niż 1000 sztuk, a w gospodarstwach innych osób wspólnie wnioskujących zawiera się w przedziale od 10 do 2000 sztuk.
Biorąc pod uwagę stanowisko KE, że najsłabsze z punktu widzenia kryteriów selekcji wnioski nie powinny być finansowane, przyjęte zostało, że do finansowania będą przyjmowane wnioski, którym na podstawie kryteriów wyboru zostanie przyznane co najmniej 3,5 punktu, tj. tyle, ile stanowi suma 25% punktów możliwych do uzyskania za wielkość ekonomiczną gospodarstwa (2,5 pkt) oraz średniej z najniższej liczby punktów możliwej do uzyskania za dodatkowe kryteria (1 pkt).
Po upłynięciu terminu na aktualizację Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa poda na stronie internetowej informację o kolejności przysługiwania pomocy w postaci jednej krajowej listy rankingowej.
W celu usprawnienia procesu obsługi wniosków skrócono z 21 dni do 14 dni termin na usunięcie przez wnioskodawcę braków we wniosku o przyznanie pomocy (zarówno w związku z pierwszym, jak i drugim wezwaniem Agencji do usunięcia braków) oraz zniesiono możliwość występowania przez wnioskodawcę z prośbą do ARiMR o przedłużenie terminu wykonania przez wnioskodawcę określonej czynności w toku postępowania w sprawie przyznania pomocy np. dokonania uzupełnienia wniosku. Ponadto skrócono termin na wniesienie przez wnioskodawcę prośby o przywrócenie terminu wykonania czynności w toku postępowania w sprawie przyznania pomocy (z 45 dni do 14 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia). Zmiana terminu na wniesienie prośby o przywrócenie terminu wykonania określonych czynności dotyczy również postępowania w sprawie wniosków o płatność.
Szarlotka domowa podana na ciepło z bitą śmietaną
Przygotowane przez Katarzyna KaczmarekPromując tradycyjne metody utrwalania i przetwarzania owoców i warzyw w gospodarstwach domowych zarówno na wsi jak i w miastach , chciałam się pochwalić wypróbowanym przepisem znalezionym w intrenecie , który ma już dużą tradycję rodzinną Pani , która prowadzi swojego bloga . Ona podaje ,że najlepiej smakuje z lodami waniliowymi i też ma rację , natomiast ja podaję z bitą śmietaną i też jest pysznie .
Przepis godny wypróbowania
Ciasto:
• 3 szklanki mąki
• 1 łyżeczka proszku do pieczenia
• 1 szklanka cukru
• 1 cukier wanilinowy
• 250 g zimnego masła
• 4 jajka
Jabłka:
• 2 kg jabłek (najlepiej szara reneta albo antonówka)
• około 12 łyżeczek cukru
• 1 cukier waniliowy
• 1 łyżeczka cynamonu , może być też w wersji bez cynamonu i 5-10 dkg rodzynek
Przygotowanie:
- Jabłka obrać, pokroić na niewielkie kawałki i razem z cukrem oraz cukrem wanilinowym lekko podsmażyć, tak aby się nie rozpadły. Dodać cynamon.
- Przesiać mąkę razem z proszkiem do pieczenia bezpośrednio na stolnicę, dodać 3/4 szklanki cukru, cukier wanilinowy oraz masło. Całość posiekać nożem. Dodać 3 żółtka i 1 całe jajko. Zagnieść szybko ciasto i podzielić na 2 części. Zawinąć w folię i włożyć do lodówki na godzinę.
- Jedną część ciasta rozwałkować (najlepiej pomiędzy dwoma arkuszami papieru do pieczenia) i przełożyć do prostokątnej formy. Odkleić wierzchnią warstwę papieru. Wstawić do lodówki. Białka z 3 jaj ubić na pianę, następnie stopniowo dodawać resztę (1/4 szklanki) cukru, ciągle ubijając, aż piana będzie sztywna i błyszcząca.
- Piekarnik nagrzać do 175 stopni. Formę z ciastem wyjąć z lodówki, wyłożyć jabłka. Przykryć ubitą pianą z białek. Na wierzch położyć drugą część rozwałkowanego ciasta.
- Wstawić do nagrzanego piekarnika i piec przez 1 godzinę (gdyby w trakcie pieczenia wierzch za bardzo się zrumienił, położyć kawałek folii aluminiowej). Po upieczeniu posypać cukrem pudrem.
Pychota !
Zajadać na ciepło z dużą ilością bitej śmietany lub z lodami waniliowymi !
Źródło przepisu ; http://www.kwestiasmaku.com
Wyróżnienie i nagroda w XIV edycji konkursu "Nasze Kulinarne Dziedzictwo - Smaki Regionów"
Przygotowane przez Anna CzarneckaWyróżnienie i nagroda w XIV edycji konkursu „Nasze kulinarne dziedzictwo - Smaki Reginów”
Dnia 14 sierpnia 2014 odbyła się XIV edycja konkursu ” Nasze Kulinarne Dziedzictwo - Smaki Regionów”. Organizatorem konkursu jest Polska Izba Produktu Regionalnego i Lokalnego pod patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi przy współpracy Urzędu Marszałkowskiego i Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu .Ideą konkursu jest zachęcenie mieszkańców obszarów wiejskich do szukania alternatywnych źródeł dochodu. Skierowany jest on do producentów oraz wytwórców regionalnych i lokalnych produktów żywnościowych, czyli surowców lub wyrobów przeznaczonych do bezpośredniego spożycia lub sporządzenia potraw. Powiat szamotulski reprezentowali: państwo K i J Just ze Śmiłowa gmina Szamotuły i pani Angelika Gotowa – Grabowska z Sokolnik Małych , gmina Kaźmierz. Państwo Just wystawiali olej z czarnuszki, który został nagrodzony wyróżnieniem. Natomiast pani Angelika otrzymała pierwsza nagrodę za boczek gotowany, prezentowała również sałatkę z buraczków czerwonych . Konkurs udowodnił, jak wspaniałą i oryginalną żywność mogą zaoferować szamotulscy producenci konsumentom.
Tekst: Anna Czarnecka, Eugeniusz Wiśniewski
Zdjęcia: Eugeniusz Wiśniewski
Powszechnie stosowane płodozmiany zbożowe i upraszczanie agrotechniki stwarzają konieczność wprowadzenia do uprawy międzyplonów: ozimego, ścierniskowego, wsiewek poplonowych. Poplony są czynnikiem wzrostu poziomu żyzności i sprawności gleby. Resztki pożniwne poplonów zawierają dużo substancji organicznej i składników mineralnych, wzmagają aktywność drobnoustrojów, poprawiają właściwości fizyczne gleby i zwiększają efektywność nawożenia mineralnego. Uprawa poplonów przyczynia się ponadto do lepszego wykorzystania powierzchni uprawnej i znacznego zwiększenia produkcji pasz.
Na terenie powiatu ostrzeszowskiego dominują gleby lekkie, gdzie uprawa poplonów ścierniskowych jest często zawodną, dlatego w swej pracy doradczej często propaguję uprawę międzyplonów ozimych. Wysiewamy je w końcu lata lub wczesną jesienią po sprzęcie plonu głównego, a zbieramy wiosną w następnym roku przeważnie jako źródło najwcześniejszej zielonej paszy dla bydła.
Dodatkową przewagą międzyplonu ozimego nad ścierniskowym jest możliwość stosowania go po roślinach późno schodzących z pola. W międzyplonach ozimych uprawia się rośliny motylkowate (koniczynę inkarnatkę, wykę ozimą), trawy (życicę wielokwiatową i życicę trwałą lub inne), zboża (żyto ozime, pszenicę ozimą, pszenżyto ozime) oraz rośliny kapustne (rzepak i rzepik), w praktyce jednak najczęściej spotyka się żyto ozime w siewie czystym lub mieszance z wyką oraz rzadziej rzepik ozimy.
Zalecane normy wysiewu:
-żyto ozime –ok .200kg/Ha
-rzepak i rzepik ozimy w ilości 10-12 kg/Ha
-żyto +wyka ozima w ilości 60+ 50 kg/Ha
-rzepak ozimy +wyka ozima w ilości 8-10 + 40-50 kg/Ha
O ile poplon nie jest zadeklarowany do dodatkowej płatności w programie rolnośrodowiskowym, którego założenia wykluczają stosowanie nawożenia mineralnego, możemy stosować przed siewem poplonów nawożenie fosforowo –potasowe w ilości 30-50 kg P2O5 i 40-60 K2O/Ha . Wczesną wiosną z chwilą ruszenia wegetacji, należy zastosować nawożenie azotowe w dawce od 30 do 200kg N/Ha w zależności od planowanego terminu zbioru. Im jest on późniejszy tym większą stosujemy dawkę azotu. Użytkowanie poplonu ozimego rozpoczynamy najczęściej w połowie kwietnia np. gdy żyto osiągnie wysokość 20 cm a rzepak jest w fazie pączkowania.
Dodatkową zachętą do stosowania międzyplonu jest w/w program rolnośrodowiskowy – rolnik, który deklaruje działanie na rzecz środowiska poprzez uprawę międzyplonów będzie otrzymywał dodatkowe płatności. W programie rolnośrodowiskowym w ramach PROW 2014-2020 dla rolników uprawiających międzyplony przewiduje się stawkę 543 zł/Ha przy zachowaniu degresywności : uprawa poplonu na powierzchni od 0,10-10,00 Ha -100% stawki oraz na powierzchni od 10,00-20,00 Ha -50% stawki.
Opracował: Tomasz Szymański
ZD Ostrzeszów
Materiały źródłowe:,, Uprawa roślin rolniczych” praca zbiorowa pod redakcją prof.dr.hab. Zygmunta Hryncewicza , publikacje –Internet.
Więcej...
Program rolnośrodowiskowo – klimatyczny w nowej perspektywie finansowej 2014 – 2020 w oparciu o projekt Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
Realizacja działania rolnośrodowiskowo – klimatycznego ma przyczynić się do zrównoważonego gospodarowania nawozami, zapobieganiu erozji gleb oraz przyczynić się do ich ochrony, zachowanie i ochronę cennych siedlisk przyrodniczych i zagrożonych gatunków roślin i zwierząt, ochronie zagrożonych zasobów genetycznych roślin uprawnych i zwierząt gospodarskich a także ochronę różnorodności krajobrazu.
Głównym założeniem programu jest promowanie produkcji rolnej opartej na metodach zgodnych z wymogami ochrony środowiska i przyrody.
Beneficjent podejmował będzie zobowiązanie na okres 5 lat i w tym też okresie będzie objęty obowiązkiem zachowania wszystkich trwałych użytków zielonych i elementów krajobrazu nieużytkowanych rolniczo stanowiących ostoje dzikiej przyrody w jego gospodarstwie.
Beneficjent musi także posiadać gospodarstwo rolne położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej o powierzchni użytków rolnych nie mniejszej niż 1 ha.
Celem działania jest między innymi:
1. Odtwarzanie, ochrona i wzbogacanie ekosystemów powiązanych z rolnictwem i leśnictwem a w szczególności :
- Odtwarzanie, ochrona i wzbogacanie różnorodności biologicznej , w tym na obszarach Natura 2000 i obszarach z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami oraz rolnictwa o wysokiej wartości przyrodniczej , także stanu europejskich krajobrazów
- Poprawa gospodarki wodnej w tym nawożenia i stosowania pestycydów
- Zapobieganie erozji gleb i poprawa gospodarowania glebą
2. Wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami i przechodzenia na gospodarkę niskoemisyjną i odporną na zmianę klimatu w sektorach rolnym spożywczym i leśnym, poprzez następujące cele szczegółowe
- Redukcja emisji gazów cieplarnianych i amoniaku z rolnictwa
- Promowanie ochrony pochłaniaczy dwutlenku węgla oraz pochłaniania dwutlenku węgla w rolnictwie i leśnictwie
Działanie rolnośrodowiskowo – klimatyczne według projektu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 z dnia 07.04.2014 przyjmuje następujący kształt i zasady przyznawania płatności :
PODDZIAŁANIE PŁATNOŚĆ W RAMACH ZOBOWIĄZAŃ ROLNOŚRODOWISKOWO – KLIMATYCZNYCH WSPARCIE UDZIELANE BĘDZIE NA NASTĘPUJĄCE PAKIETY :
1. Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone
2. Pakiet 2. Ochrona gleb i wód
3. Pakiet 3. Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych
4.Pakiet 4. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000
5.Pakiet 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000
W RAMACHA PODDZIAŁANIA WSPARCIE OCHRONY I ZRÓWNOWARZONEGO UŻYTKOWANIA ORAZ ROZWOJU ZASOBÓW GENETYCZNYCH W ROLNICTWIE POMOC UDZIELANA BĘDZIE NA NASTĘPUJĄCE PAKIETY :
1. Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie
2. Pakiet 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie
Beneficjent objęty wsparciem w ramach poszczególnych pakietów powinien pamiętać o tym iż uczestnictwo w działaniu zobowiązuje go do przestrzegania pewnych wymogów oraz dążenia do osiągnięcia celu danego pakietu :
Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone ( działanie równoważne do praktyki dywersyfikacji upraw)
Cel: Promowanie zrównoważonego systemu gospodarowania, zapobieganie ubytkowi substancji organicznej w glebie.
Beneficjent powinien racjonalnie korzystać z zasobów przyrody w oparciu o analizę gleby, plan nawozowy oraz odpowiedni płodozmian. Płatność przyznawana jest corocznie przez 5 lat do gruntów ornych.
Pakiet 2. Ochrona gleb i wód ( działanie równoważne do praktyki dywersyfikacji upraw)
Cel: Odpowiednie użytkowanie gleb i ochrona wód, ochrona przed erozją wodną i wietrzną, przeciwdziałanie utracie substancji organicznej w glebie, ochrona wód przed zanieczyszczeniami.
Beneficjent powinien stosować jedną z następujących praktyk agrotechnicznych na danej powierzchni: międzyplon ozimy lub ścierniskowy oraz pasy ochronne użytków zielonych zakładane na gruntach ornych położonych na obszarach erodowanych ( o nachyleniu powyżej 20 %) w poprzek stoku.
Pakiet realizować będzie można na wyznaczonych obszarach :
- szczególnie zagrożonych erozją wodną i wietrzną
- problemowych o niskiej zawartości próchnicy
- OSN
Płatność przyznawana jest corocznie przez 5 lat zobowiązania. Dopuszczalne jest zwiększenie lub zmniejszenie powierzchni objętej zobowiązaniem o nie więcej niż 35 % w każdym roku, w odniesieniu do wielkości powierzchni objętej zobowiązaniem w pierwszym roku. Gdy rolnik ubiega się o płatność w ramach praktyki równoważnej do dywersyfikacji, płatność będzie pomniejszona o 1/3 średniej płatności z tytułu praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska
Pakiet 3. Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych
Cel: Zachowanie powierzchni sadów odmian drzew owocowych, środowiska życia wielu organizmów, tradycyjnego sposobu uprawy i charakterystycznego elementu krajobrazu wiejskiego.
Płatność przyznawana jest corocznie przez 5 lat zobowiązania, tylko do sadów.
Pakiet 4. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000
Cel: Utrzymanie właściwego stanu cennych siedlisk przyrodniczych użytkowanych rolniczo oraz poprawę warunków bytowania zagrożonych gatunków ptaków związanych z TUZ na OSO.
Zwraca się tu szczególną uwagę na :
- ograniczenie nawożenia
- stosowanie odpowiednich terminów i ilości wykonywanych pokosów
- intensywność wypasu
Płatność przyznawana jest corocznie przez 5 lat zobowiązania do TUZ na obszarach Natura 2000. KOSZTY TRANSAKCYJNE (płatność powiększona -maksymalnie do 20 % całkowitej płatności) – dokumentacja przyrodnicza wykonana do wyjściowej powierzchni siedliska, na której będzie realizowany pakiet, wpływ na koszty będzie miał także fakt obecności lub braku planów zadań ochronnych/ planów ochrony POZ/PO.
Pakiet 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000. Cel: Utrzymanie bądź przywrócenie właściwego stanu lub zapobieganie pogarszaniu się cennych siedlisk przyrodniczych poprzez stosowanie tradycyjnych i ekstensywnych sposobów użytkowania poszczególnych siedlisk.
Zwraca się tu szczególną uwagę na :
- ograniczenie nawożenia
- stosowanie odpowiednich terminów i ilości wykonywanych pokosów
- intensywność wypasu
Płatność przyznawana jest corocznie przez 5 lat zobowiązania do TUZ. KOSZTY TRANSAKCYJNE (płatność powiększona - maksymalnie do 20 % całkowitej płatności) – dokumentacja przyrodnicza wykonana do wyjściowej powierzchni siedliska, na której będzie realizowany pakiet .
Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie
Cel: Zachowanie ginących i cennych odmian , gatunków i ekotypów roślin uprawnych , dywersyfikacja upraw na obszarach wiejskich , wytwarzanie nasion gatunków zagrożonych erozja genetyczną. Produkcja tegoż materiału siewnego.
Realizacja pakietu polega na uprawie lub wytwarzaniu materiału siewnego /nasion :
- odmian regionalnych i/lub amatorskich wpisanych do Krajowego Rejestru
- pozostałych gatunków zagrożonych erozja genetyczną.
Płatność przyznawana jest corocznie przez 5 lat do gruntów ornych.
Koszty transakcyjne są uzależnione od liczby uprawianych gatunków roślin i nie będą one wyższe niż 20 % całkowitej płatności.
Pakiet 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie.
Cel: Zachowanie rodzimych ras zwierząt poprzez wspieranie i utrzymanie hodowli lokalnych ras odpowiednich gatunków zwierząt zagrożonych wyginięciem, objętych programem ochrony zasobów genetycznych.
Pakiet obejmuje rasy wybranych gatunków zwierząt gospodarskich ( bydło, konie, świnie, owce, kozy), których malejąca liczebność stwarza zagrożenie ich wyginięciem.
Zwierzęta, które biorą udział w programie są wybierane spośród zwierząt objętych oceną wartości użytkowej wpisanych do ksiąg hodowlanych danej rasy.
Płatność przyznawana jest corocznie przez 5 lat do samic ras zakwalifikowanych do programu.
DEGRESYWNOŚĆ
Do pakietów: 1. Rolnictwo zrównoważone,
100% stawki podstawowej od 0,10 ha – 50 ha na gruntach ornych
Do pakietu 2. Ochrona gleb i wód:
100% stawki podstawowej 0,10 ha – 10 ha
50% stawki podstawowej powyżej 10 ha – 20 ha
Do Pakietu 3. Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych
100% stawki podstawowej 0,1 ha - 10 ha
50% stawki podstawowej powyżej 10 ha – 20 ha
Do pakietów: 4 Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000
100% stawki podstawowej od 0,10 ha – 50 ha
50% stawki podstawowej powyżej 50 ha - 100 ha
25 % stawki podstawowej powyżej 100 ha - 150 ha
Dla obszarów Natura 2000 położonych w granicach Parków Narodowych nie stosuje się progów degresywności i limitów powierzchni.
Do pakietu : 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000
100% stawki podstawowej od 0,10 ha – 10 ha
50% stawki podstawowej powyżej 10 ha - 20ha
Do Pakietu 6.Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie
100% stawki podstawowej od 0,10 ha – 10 ha
50% stawki podstawowej powyżej 10 ha - 20ha
Płatność przysługuje do maksymalnej powierzchni 5 ha dla poszczególnych gatunków / roślin odmian uprawnych przy jednoczesnej możliwości zwiększania lub zmniejszania powierzchni objętej zobowiązaniem w odniesieniu do wielkości powierzchni objętej zobowiązaniem w pierwszym roku.
Do Pakietu 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie
100% stawki – minimalna ilość zwierząt ( krowy, klacze, owce, lochy, kozy)
Stawki płatności PROW 2014 – 2020
PAKIET |
Wysokość stawek podstawowych 2014-2020 |
|
1. ROLNICTWO ZRÓWNOWAŻONE |
400 zł/ha GO |
|
2. OCHRONA GLEB I WÓD |
MIĘDZYPLON |
543 zł/ha |
PASY OCHRONNE NA STOKACH O NACHYLENIU POWYŻEJ 20% |
450 zł/ha |
|
3. ZACHOWANIE SADÓW TRADYCYJNYCH ODMIAN DRZEW OWOCOWYCH |
1964 zł/ha |
4. CENNE SIEDLISKA I ZAGROŻONE GATUNKI PAKÓW NA OBSZARACH NATURA 2000 5. CENNE SIEDLISKA POZA OBSZARAMI NATURA 2000 |
EKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE NA OSO |
589 zł/ha |
RYCYK ( KRZYK, KRWAWODZIÓB, CZAJKA) |
842 zł/ha |
|
WODNICZKA |
1169 zł/ha |
|
DUBELT( KULIK WIELKI) |
1048 zł/ha |
|
ZMIENNO WILGOTNE ŁĄKI TRZĘŚLICOWE |
1 277 zł/ha / 1 277 zł/ha |
|
ZALEWOWE ŁAKI SELERNICOWE I SŁONOROŚLA |
1209 zł/ha / 1209 zł/ha |
|
MURAWY |
1300 zł/ha / 1300 zł/ha |
|
PÓŁNATURALNE ŁĄKI WILGOTNE |
874 zł/ha / 874 zł/ha |
|
PÓŁNATURALNE ŁĄKI ŚWIEŻE |
1 072 zł/ha / 1 072 zł/ha |
|
TORFOWISKA |
600 zł/ha / 600zł/ha wymogi obowiązkowe 1206 zł/ha/ 1206 zł/ha dodatkowo obowiązkowe i uzupełniające |
6. ZACHOWANIE ZAGROŻONYCH ZASOBÓW GENETYCZNYCH ROŚLIN W ROLNICTWIE |
UPRAWA |
750 zł/szt. |
|||||
WYTWARZANIE NASION/ MATERIAŁU SIEWNEGO |
1000 zł/szt. |
. |
|||||
7. ZACHOWANIE ZAGROŻONYCH ZASOBÓW GENETYCZNYCH ZWIERZĄT W ROLNICTWIE |
ZACHOWANIE LOKALNYCH RAS BYDŁA |
1600 zł/szt. |
Max 100 sztuk |
||||
ZACHOWANIE LOKALNYCH RAS KONI |
1900zł/szt. (pozostałe konie) 1550zł/szt. ( klacze zimnokrwiste) |
klacze zimnokrwiste w typie Sztumskim i Sokulskim |
|||||
ZACHOWANIE LOKALNYCH RAS OWIEC |
360 zł/szt. |
||||||
ZACHOWANIE LOKALNYCH RAS ŚWIŃ |
1140 zł/szt. |
Max 70 loch puławska, 100 loch złotnickiej |
|||||
ZACHOWANIE LOKALNYCH RAS KÓZ |
580 zł/szt. |
OPRACOWAŁA:
ANNA NOSEK
VII Międzynarodowe Targi Żywności Ekologicznej i Regionalnej NATURA FOOD
Przygotowane przez Elżbieta DryjańskaW dniach 3-5 października 2014 r. odbędzie się najważniejsza w Polsce impreza branży produktów ekologicznych i regionalnych – VII Międzynarodowe Targi Żywności Ekologicznej i Regionalnej NATURA FOOD. Miejsce imprezy – tereny targowe: Hala Expo-Łódź, al. Politechniki 4.
Podczas NATURA FOOD swoją ofertę będą prezentować:
- producenci i przetwórcy żywności ekologicznej, regionalnej i tradycyjnej:
- wytwarzający żywność naturalną z oznaczeniami unijnymi,
- z oznaczeniami Krajowego Systemu Jakość-Tradycja,
- certyfikowanych przetwórców żywności ekologicznej,
- członkowie Europejskiej Sieci Dziedzictwa Kulinarnego,
- produktów wpisanych na Listę Produktów Tradycyjnych MRiRW,
- produktów naturalnych, nieprzemysłowych i o niskim stopniu przetworzenia, którym nie nadano żadnych certyfikatów jakościowych ani innych oznaczeń;
- rolnicy ekologiczni;
- hurtownie i sklepy z żywnością wysokiej jakości;
- jednostki certyfikujące;
- lokalne winiarnie, browary.
Rolników ekologicznych szczególnie zachęcamy do wzięcia udziału w konferencji IFOAMU EU, gdyż konstruowane są obecnie nowe rozporządzenia dotyczące rolnictwa ekologicznego w Europie Środkowej i Wschodniej. Dyrektor EU IFOAM Marco Schlüter wyjaśni główne zmiany w prawodawstwie UE i nowym planie działania UE w rolnictwie ekologicznym, skupiając się na ekologicznych wyzwaniach i możliwościach dla operatorów, takich jak producenci, handlowcy i sprzedawcy.
Główne tematy, które zostaną omówione, to: proponowany system importu oraz wymogi certyfikacji detalistów, ewentualne wprowadzenie progu decertyfikacji dot. pestycydów, nowe przeszkody administracyjne i obciążenia, potencjalny wpływ na MŚP oraz nowe wymogi środowiska naturalnego.
IFOAM EU domaga się rewizji nowego rozporządzenia dot. rolnictwa ekologicznego, gdyż stoi na stanowisku wspierającego rozwój sektora poprzez stopniowe procesy zmian krok po kroku. Jednocześnie zaznacza, że przepisy te powinny uwzględniać różnorodność państw, regionów i podmiotów członkowskich. Dalsze ulepszenia, w celu zapewnienia właściwej realizacji kontroli w państwach członkowskich i regionach, powinny być kluczowym elementem nowego wniosku.
Konferencja IFOAM EU – 3 października 2014 r., targi NATURA FOOD, Hala Expo-Łódź, al. Politechniki 4, sala konferencyjna A.
Źródło: www.naturafood.pl
Późne lato i jesień to okres obfitości owoców i warzyw. Jabłka, śliwki, gruszki, papryka są piękne, bogate w cenne składniki odżywcze i niezwykle tanie. Teraz na rynkach hurtowych szczególnie tanie, co zostało spowodowane zamknięciem wschodnich granic Polski i ustaniem eksportu polskich produktów żywnościowych do Rosji. Możemy pomóc zarówno sobie, jak i polskim rolnikom trapiącym się trudnymi do zbycia nadwyżkami produkcji, przerabiając i utrwalając warzywa i owoce we własnych gospodarstwach domowych. Co prawda sklepy są pełne przetworów, ale dżem, kompot czy marynata zrobiona samodzielnie, z doskonałej jakości surowców, bez żadnych chemicznych dodatków, smakują inaczej, lepiej, przypominają smaki z dzieciństwa, a także sprawiają sporą frajdę oraz dają satysfakcję tym, którzy je wytwarzają. Potem zimą przypominają letni czas, wnoszą dobry smak i radość do naszych domów. Sama chętnie robię przetwory, a że nie jestem najbardziej pracowita, to staram się robić je w sposób możliwie prosty. Oto kilka sprawdzonych przepisów:
Ser z jabłek – kiedyś robiony był na dworach szlacheckich w latach dużych urodzajów jabłek. Ładne jabłka szły do kopców i piwnic, a te gorsze przerabiano na „jabłkowe sery”, które wcale serami nie są. Przysmak jest u nas zupełnie zapomniany, jednak większość książek kucharskich sprzed 100-150 lat podaje przepisy na serki z jabłek. Metody ich przygotowania są dwie. Pierwsza przypomina sposób wytwarzania sera: przetartą, dobrze odparowaną masę jabłeczną umieszcza się w płóciennym worku i pozostawia na kilkanaście – kilkadziesiąt godzin pod obciążeniem, w wyniku czego otrzymuje się coś w rodzaju suchej jabłkowej marmolady, którą kroi się w dowolne kształty, podsusza i zjada. Metoda druga przewiduje suszenie w piecu dość cienko rozsmarowanej masy bez obciążenia, efekt jest ten sam.
Serek jabłkowy – wg przepisu na „Ser z jabłek” Maryi Gruszeckiej (Ilustrowany kucharz krakowski, 1892) i przepisu na „Ruskie pastyle jabłeczne” Wincenty Zawadzkiej (Kucharka litewska, 1854):
- 800 g masy jabłecznej z antonówek lub innych jabłek o dużej zawartości pektyn (patrz przepis)
- 200 g cukru
- 200 g miodu
- sok i skórka z 1 cytryny
Jabłka upiec w piekarniku (do miękkości) lub rozgotować, przetrzeć przez sito, zważyć. Dodać w odpowiednich proporcjach pozostałe składniki, wymieszać, gotować na mocnym gazie mieszając płaską drewnianą łopatką, bo bardzo szybko się przypala, aż do zgęstnienia, czyli ok. 30 min. (masa w tym czasie zmienia kolor z szarawej na brązowo-złotą). Gęstą masę rozsmarować (na wysokość nie większą niż 1 cm, bo zbyt długo się suszy) na blasze przykrytej papierem do pieczenia, wysuszyć w piekarniku (kilka godzin w temp. 50oC – wysuszona masa powinna byś sprężysta, dać się zwinąć w rulon i nie popękać). Serek pokroić na drobne kawałki, obtoczyć w cukrze, dosuszyć przez 30 min. w 50oC. Jet to wersja podstawowa, do której można dodać przyprawy, orzechy, nasiona, a także inne owoce. Zostałam kiedyś poczęstowana taką wersją, gdzie na wierzchu każdego obtoczonego w cukrze kawałka znajdowała się połówka orzecha włoskiego – pychota! Pamiętać należy, że do wyrobu serków jabłkowych należy stosować odmiany jabłek z wysoką zawartością pektyn, wtedy łatwiej jest uzyskać sztywną galaretę. Jeśli chcemy zrobić serek z dodatkiem owoców wczesnych, np. porzeczek, można zużyć do tego celu „zeszłoroczne” musy jabłkowe ze słoika. Przy zeszłorocznych musach zapewniłam dodatkowo sztywność masy, dodając pod koniec wysmażania rozpuszczoną w ¼ objętości wody podanej na przepisie galaretkę cytrynową. Muszę się też przyznać, że do swoich serków nie dodawałam miodu, tylko sam cukier. Też wyszły bardzo smaczne.
Ser jablkowy, czesc otoczona cukrem, czesc bez...
Przecier pomidorowy z dodatkami…
Zakupić dowolną ilość pomidorów gruntowych, odmian o wysokiej zawartości suchej masy. Umyć pod bieżącą wodą, pokroić na ćwiartki, wrzucić do garnka o grubym dnie, przykryć pokrywką i zagotować. Po zagotowaniu pokrywę zdjąć i gotować dalej. Gdy pomidory będą miękkie – przetrzeć przez sito. Można przez dłuższe gotowanie odparować je mocniej, wtedy przecier będzie gęściejszy. Przecier można „dosmaczyć” solą i cukrem, ale nie jest to konieczne.
Dodatki…
Takim przecierem można zalewać pokrojoną i ciasno ułożoną w słojach paprykę słodką (najlepsza czerwona, ale każda się nadaje) czy cukinię, zakręcić i gotować w kąpieli wodnej pod przykryciem nie dłużej niż 7 minut. Mamy wtedy gotowy półprodukt na błyskawiczne leczo, do wykorzystania zimą, kiedy papryka i cukinie są bardzo drogie. Jeśli jednak jest w domu duża zamrażarka, proponuję pokrojoną w kostkę cukinię zamrozić, bo kilkakrotne gotowanie powoduje, że może stać się zbyt miękka.
Jeśli uprawiamy w ogródku zioła, można zebrać je świeże, włożyć gałązki do słoika, zalać przecierem, zakręcić i zagotować – jak wyżej. Tak przygotowany, aromatyczny przecier można używać do gotowania zup, sosów, past i innych potraw.
Dżemy (klasyczne, bez zagęstników)
- Dowolne owoce
- Cukier do smaku
- Trochę wody
Jeśli chcesz, by Twój dżem zachował kolor owoców, musisz do smażenia użyć bardzo płaskiego naczynia o możliwie dużej średnicy, najlepsze są więc patelnie z grubym dnem, i przeprowadzić proces wysmażania możliwie szybko. Na dno wlewamy troszkę wody, wsypujemy do pełna dowolnych owoców, przykrywamy pokrywką i podgrzewamy. Gdy owoce puszczą sok, patelnię odkrywamy, palnik ustawiamy na pełną moc i nie odstępujemy patelni, stale mieszając jej zawartość płaską, drewnianą łopatką. Mieszanie zapobiega przypaleniu masy i przyspiesza jej odparowywanie. Trwa to ok. 0,5 godziny. Gdy zredukujemy objętość masy do ok. 1/3, można wsypać cukier. Wsypujemy, mieszamy i próbujemy. Jedni lubią bardziej słodkie, inni mniej. Po dokładnym rozpuszczeniu cukru wrzącą masę dżemu przekładamy do wyparzonych słoików, zakręcamy, na kilka minut odwracamy „do góry nogami” i po wystudzeniu przechowujemy w chłodnym, ciemnym miejscu.
Powidła (na leniwo)
- 10 kg lub więcej śliwki węgierki (mniej się nie opłaca)
- Cukier – do smaku
Dojrzałą, bardzo słodką śliwkę węgierkę pestkujemy i ściśle układamy w dużej brytfannie do pieczenia mięsa oraz na pełnej emaliowanej blasze, którą mamy na wyposażeniu naszego piekarnika. Blachę wkładamy na najwyższe piętro piekarnika, brytfannę – na ażurowych raszkach umieszczamy niżej. Piekarnik ustawiamy na ok. 120-150oC, drzwiczki zostawiamy lekko uchylone i zabezpieczone przed zamknięciem i (najlepiej) idziemy spać. Rano miękkie śliwki z blachy przekładamy do brytfanny. Zmieszczą się bez problemu, bo znacząco zmniejszyły swoją objętość. Masę mieszamy, zostawiamy w piekarniku jak poprzedniego dnia i idziemy do pracy. Po powrocie brytfannę wyjmujemy z piekarnika, masę (która powinna już przypominać powidła, czyli być gęsta, ciemna i dość jednorodna) mieszamy, stawiamy na palniku i próbujemy. Jeśli śliwki były wystarczająco słodkie i stan powideł nas zadowala – wrzącą masę przekładamy do wyparzonych słoików, zakręcamy, na kilka minut odwracamy „do góry nogami” i po wystudzeniu przechowujemy w chłodnym, ciemnym miejscu. Jeśli są zbyt kwaśnie – dodajemy cukier, tak dużo, aż smak będzie odpowiedni, trzeba więc próbować. Cukier nadaje też pewną śliskość i blask powidłom, są dzięki niemu „ładniejsze”, ale naprawdę nie jest konieczny. Niektóre bardzo ambitne gospodynie przecierają powidła przez sito, żeby masa była gładka i jednorodna. Ja tego nie robię, bo lubię czuć śliwkowe grudki na języku.
Domowe przetwarzanie może przynieść dużo frajdy. Zachęcam do takiej aktywności. Nie będą Państwo sami, bo zarówno pora roku, jak i sytuacja polityczna sprawiły, że robienie przetworów owocowo-warzywnych cieszy się ogromnym zainteresowaniem. Temat jest stale obecny w Internecie, powstały m.in. strony, gdzie „blogerzy przerabiają polskie jabłka na pomoc sadownikom” (https://www.facebook.com/events/350844971734857/?ref=52&source=1). Włączmy się w te inicjatywy z korzyścią dla siebie i innych. Przetwarzajmy i zachęcajmy do przetwarzania!
Wielu rolników ze względu na spadające ceny skupu zbóż podczas żniw postanowiło przechować ziarno w magazynach licząc na wzrost cen w późniejszym okresie.
Aby ziarno zostało bezpiecznie przechowane do sprzedaży w późniejszym terminie powinno być składowane w magazynach do tego celu przeznaczonych, czyli magazynach zbożowych wśród których można wyróżnić:
-magazyny podłogowe
Fot. S. Wojtylak-Gallas Magazyn podłogowy
-magazyny komorowe o konstrukcji stalowej (np. silosy typu BIN)
Fot. S. Wojtylak-Gallas Magazyny komorowe o konstrukcji stalowej typu BIN
Podczas przechowywania ziarna magazyn zbożowy musi być chroniony przed gryzoniami, dostępem wilgoci oraz opadów atmosferycznych. Ściany magazynu powinny być gładkie, okna, drzwi i otwory wentylacyjne zabezpieczone i doszczelnione. Podłogę przed załadunkiem należy pozamiatać a całą powierzchnię magazynu oczyścić i dokładnie odkurzyć (najlepiej odkurzaczem przemysłowym ) .
Decydując się na przechowywanie ziarna w magazynie szczególną uwagę zwracamy na:
1. Wilgotność ziarna
Najważniejszym parametrem podczas przechowywania zbóż jest wilgotność ziarna, (mierzona za pomocą miernika wilgotności). Wysoka wywołuje zmiany biochemiczne i mikrobiologiczne ograniczając czas bezpiecznego składowania. Bezpieczna wilgotność ziarna zależy od długości okresu przechowywania, do 6 miesięcy nie powinna być większa niż 14%, powyżej 6 miesięcy wilgotność nie może przekraczać 13%.
Fot. S. Wojtylak-Gallas Miernik wilgotności ziarna
2.Temperaturę ziarna
Optymalna temperatura przechowywanego ziarna wynosi od 17-10°C. Pomiar temperatury obywa się za pomocą przenośnego termometru składającego się z lancy 1,5 m i rączki, na której znajduje się wyświetlacz LCD. Urządzenie to posiada dwa sensory mierzące temperaturę otoczenia jak i temperaturę w pryzmie.
W przypadku wzrostu temperatury ziarna w czasie przechowywania, materiał należy niezwłocznie poddać przewietrzaniu stosując np. rakiety napowietrzające, dmuchawy.
Magazynowanie ziarna jest jedną z ważniejszych operacji technologicznych. Ziarno przechowywane w optymalnych warunkach posiada wysoką jakość, która jest niezbędna do uzyskania dobrej ceny , a wysoka cena sprzedanego ziarna to sukces finansowy działalności rolniczej.
S. Wojtylak -Gallas
WODR ZD Słupca