Osiągnięcie wysokich plonów zbóż jest możliwe przy stosowaniu właściwej technologii produkcji, dostosowanej do warunków gospodarstwa.
U podstaw każdej technologii stoi odmiana, której wybór ma istotny wpływ na rodzaj i intensywność stosowanych później zabiegów agrotechnicznych oraz uzyskanie plonu o wysokiej jakości. Nawożenie mineralne musi być tak dobrane do potrzeb rośliny, aby zapewnić jej wydanie maksymalnego plonu, możliwego do uzyskania w danych warunkach. Musi to być dawka bezpieczna dla środowiska. Zasadniczym kryterium wyboru odmiany do uprawy jest przeznaczenie uzyskanego ziarna. W przypadku wykorzystania ziarna na cele pastewne znaczenia nabierają odpowiednie wartości zawartości składników odżywczych ziarna. Jakość odmian może się w pełni ujawnić dopiero przy poprawnej agrotechnice, zwłaszcza przy odpowiednim poziomie nawożenia. Odmiany będące w doborze odmian charakteryzują się odmiennymi wymaganiami odnośnie gęstości siewu, terminu siewu, nawożenia azotem, glebowymi, mrozoodpornością, odpornością na wyleganie i choroby.
Przegląd najnowszych odmian pszenżyta ozimego z krajowego Rejestru i wspólnotowego katalogu CCA.
Odmiany zarejestrowane w krajowym Rejestrze w roku 2011
AGOSTINO
Odmiana pastewna, typu półkarłowego. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność prawie średnia. Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, septoriozę liści, septoriozę plew duża, na rdzę źdźbłową, rdzę żółtą, fuzariozę kłosów, choroby podstawy źdźbła dość duża. Rośliny niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, a liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Pełnomocnik hodowcy: Lantmännen SW Seed sp. z o.o.
BERENIKO
Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność mała do średniej. Odporność na mączniaka prawdziwego bardzo duża, na rdzę brunatną duża do bardzo dużej, na septoriozę liści i fuzariozę kłosów duża, na choroby podstawy źdźbła, septoriozę plew dość duża, na rynchosporiozę i rdzę żółtą średnia. Rośliny o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren mała, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, a liczba opadania dość duża. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Hodowca: Danko Hodowla Roślin Sp. z o. o.
BOROWIK
Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność prawie średnia. Odporność na rdzę brunatną i septoriozę liści duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła dość duża, na septoriozę plew, rynchosporiozę średnia. Rośliny o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, a liczba opadania mała. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Hodowca: Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR
KWS TRISOL
Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność mała. Odporność na mączniaka prawdziwego duża do bardzo dużej, na rdzę brunatną duża, choroby podstawy źdźbła dość duża, na septoriozę liści, rynchosporiozę i fuzariozę kłosów średnia, na septoriozę plew dość mała. Rośliny o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, a liczba opadania dość duża. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Pełnomocnik hodowcy: KWS Lochow Polska sp. z o.o.
MAESTOZO
Odmiana pastewna. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność prawie średnia. Odporność na rdzę brunatną duża do bardzo dużej, na mączniaka prawdziwego i septoriozę liści duża, na septoriozę plew, rdzę żółtą, rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła dość duża. Rośliny wysokie do bardzo wysokich o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym przeciętna. Odporność na porastanie w kłosie, liczba opadania i zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Hodowca: DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o.
MIKADO
Odmiana pastewna, typu półkarłowego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Mrozoodporność dość duża. Odporność na rdzę brunatną duża do bardzo dużej, na rdzę żółtą i fuzariozę kłosów dość duża, na septoriozę liści i plew, rynchosporiozę średnia, na choroby podstawy źdźbła dość mała. Rośliny dość niskie, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania i zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Hodowca: DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o.
Odmiany zarejestrowane w krajowym Rejestrze w roku 2010
CERBER
Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność dobra do bardzo dobrej. Mrozoodporność mała do średniej. Odporność na rdzę brunatną, choroby podstawy źdźbła dość duża, na rdzę źdźbłową, septoriozę liści średnia, na mączniaka prawdziwego i fuzariozę kłosów dość mała, na rdzę żółtą mała, na septoriozę plew mała do bardzo małej. Rośliny przeciętnej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren i gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość mała, a liczba opadania dość duża. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Hodowca: Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR
CYRKON
Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność dobra do bardzo dobrej. Mrozoodporność mała do średniej. Odporność na rdzę brunatną duża, choroby podstawy źdźbła dość duża, na rdzę źdźbłową, septoriozę liści i plew średnia, na mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą i fuzariozę kłosów mała. Rośliny o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania dość wczesny. Masa 1000 ziaren i gęstość w stanie zsypnym przeciętna. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość mała, liczba opadania niska. Zawartość białka przeciętna. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Hodowca: Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR
ELPASO
Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność mała do średniej. Odporność na fuzariozę kłosów duża do bardzo dużej, na septoriozę plew dość duża, na mączniak prawdziwego, rdzę brunatną, rdzę źdźbłową, rdzę żółtą i choroby podstawy źdźbła średnia, na septoriozę liści mała. Rośliny o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania dość wczesny. Masa 1000 ziaren bardzo mała, gęstość w stanie zsypnym dość dobra. Odporność na porastanie ziarna w kłosie przeciętna, liczba opadania duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Hodowca: Danko Hodowla Roślin Sp. z o. o.
FREDRO
Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność mała do średniej. Odporność na septoriozę plew i fuzariozę kłosów duża, na rdzę brunatną dość duża, na rdzę źdźbłową, septoriozę liści i choroby podstawy źdźbła średnia, na mączniaka prawdziwego dość mała, na rdzę żółtą mała. Rośliny przeciętnej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania wczesny. Masa 1000 ziaren i gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość duża, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Hodowca: Danko Hodowla Roślin Sp. z o. o.
Odmiany zarejestrowane w krajowym Rejestrze w roku 2009
ATLETICO
Odmiana pastewna, typu półkarłowego. Plenność dość mała. Mrozoodporność średnia. Odporność na rdzę brunatną duża, na rdzę źdźbłową, rdzę żółtą, septoriozę liści, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła średnia, na mączniaka prawdziwego i septoriozę plew dość mała. Rośliny niskie do bardzo niskich, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie ziarna w kłosie przeciętna, liczba opadania duża. Zawartość białka duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. Hodowca:Danko Hodowla Roślin Sp.z o.o.
TULUS
Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność prawie średnia. Odporność na mączniaka prawdziwego i rdzę brunatną duża, na septoriozę liści i plew dość duża, na rdzę źdźbłową, rdzę żółtą, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła średnia. Rośliny dość wysokie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, gęstość w stanie zsypnym przeciętna. Odporność na porastanie ziarna w kłosie i liczba opadania dość mała. Zawartość białka duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Pełnomocnik hodowcy: Saaten-Union Polska sp. z o.o.
Opis odmian z krajowego Rejestru przygotowali: mgr Anna Domańska, mgr inż. Andrzej Najewski oraz mgr inż. Piotr Tokarski z Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych.
Odmiany ze wspólnotowego katalogu CCA
GRINGO (2008 r., Wielka Brytania)
Odmiana o skróconym źdźble, nadzwyczaj plenna, zarówno w technologii średniointensywnej oraz intensywnej. Gringo jest odmianą półkarłową, zbliżoną wysokością do odmiany Magnat. Dobrze się krzewi i doskonale znosi rozrzedzony siew. Maksymalnie wykorzystuje optymalne warunki środowiska, stając się konkurencyjną wobec pszenic paszowych. Wartość paszową odmiany podnosi wysoka zawartość białka. Przeznaczona do uprawy w różnych warunkach klimatyczno-glebowych, ze wskazaniem na gleby średnie i dobre. W warunkach wysokiego nawożenia azotem wymaga skracania źdźbła.
Pełnomocnikiem hodowcy w Polsce jest firma Danko.
KORAL (2008 r., Austria)
Odmiana średniowczesna, o tradycyjnej długości źdźbła, wyróżniająca się wysoką plennością (107 proc. wzorca na poziomie a1 oraz 102 proc. na a2). Posiada wysoką odporność na porastanie i choroby, w szczególności mączniaka, rdzę żółtą, rdzę brunatną i septoriozę liści. Wykształca grube i wyrównane ziarno. Bardzo dobra zimotrwałość odmiany pozwala na uprawę na terenie całego kraju. Nadaje się na również na słabsze stanowiska. Jest szczególnie polecana w regionach o dużej presji rdzy żółtej.
Pełnomocnikiem hodowcy w Polsce jest firma Danko.
Źródło: COBORU, farmer.pl
Andrzej Obst