04 maja 2016

Optymalny termin zbioru traw

Napisane przez Zbigniew Zając

Strawność i koncentracja składników pokarmowych w paszach objętościowych jest ściśle związana z zawartością włókna, która z kolei jest uzależniona od stadium wegetacji i rośnie w miarę wzrostu i rozwoju roślin.

Przyrost masy zielonej nie przebiega równomiernie w okresie wegetacji – trawy najintensywniej rosną od fazy krzewienia do końca kłoszenia. Od początku kwitnienia wzrost ulega osłabieniu i pod koniec prawie całkowicie ustaje, a przyrost masy składa się głównie z bezwartościowego balastu (włókna).

W starzejących się trawach maleje udział liści w stosunku do łodyg, co skutkuje tym, że rośnie zawartość włókna, a maleje udział łatwostrawnych cukrów, białka, związków mineralnych i witamin.

Dla strawności skarmianych pasz istotne są również wzajemne proporcje między celulozą, hemicelulozą i ligniną – głównymi składnikami włókna. W trawach w miarę starzenia rośnie udział trudno strawnej ligniny, która w żwaczu jest rozkładana tylko w minimalnym stopniu (0-20%). We wczesnych stadiach rozwojowych traw przy zawartości włókna 15% strawność zielonki może dochodzić do 80%, natomiast w fazie przekwitania, gdy poziom włókna osiąga 35%, strawność obniża się do około 60%, a ponadto wraz ze wzrostem zawartości włókna w zielonkach z traw spada koncentracja składników pokarmowych w 1 kg suchej masy.

Wysoki poziom włókna w paszach zmniejsza nie tylko strawność i zawartość składników pokarmowych, ale ogranicza również pobieranie pasz. Zaspokojenie potrzeb pokarmowych wysokowydajnych krów wymaga pobierania dużych ilości pasz, co jest jednak ograniczone pojemnością żwacza. Spasanie pasz o dużej zawartości włókna, a więc o niskiej strawności sprawia, że zalegają one dłużej w przewodzie pokarmowym. Wywołany tym stan sytości zmniejsza spożycie i powoduje, że zapotrzebowanie zwierząt na składniki pokarmowe może być pokryte za pomocą takich pasz tylko w ograniczonym zakresie.

Największe zmiany w jakości runi łąkowej zachodzą w trakcie wzrostu i rozwoju traw i pokosu. Ich wartość pokarmowa jest tym wyższa, im wcześniej są zbierane. Jednak dobra jakość pasz z młodych traw uzyskana w wyniku wczesnego koszenia łączy się z obniżeniem plonu. Dlatego optymalny termin zbioru musi być kompromisem między ilością a jakością paszy.

Uwzględniając plon zielonej masy, koncentrację składników pokarmowych, strawność i efekty w produkcji zwierzęcej najbardziej odpowiednim terminem łąk jest początek kłoszenia głównych gatunków traw występujących w runi łąkowej. W trawach zbieranych w tej fazie rozwoju relacje między plonem a zawartością składników pokarmowych i strawnością są najbardziej optymalne.

Czytany 3325 razy Ostatnio zmieniany 06 maja 2016