W sierpniu 2011 roku Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą „ Ulepszenie krajowych źródeł białka roślinnego, ich produkcji, systemu obrotu i wykorzystania w paszach”. Program ten jest realizowany w latach 2011 – 2015 . Jego głównym celem jest stworzenie warunków do zmniejszenia importu białka paszowego o ok. 50 proc., w wyniku zwiększenia wartości biologicznej i użytkowej białka roślinnego pochodzącego z krajowych surowców.Program będzie realizowany przez 4 ośrodki: Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, Instytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu oraz Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach. Realizacja programu jest nadzorowana przez ministra rolnictwa. Na jego wykonanie w okresie pięciu lat trzeba będzie przeznaczyć ok. 35 mln zł z budżetu państwa.
Planowany wzrost rodzimej produkcji białka roślinnego zostanie osiągnięty dzięki:
• przewidywanemu wzrostowi do 500 000 ha areału uprawy roślin strączkowych, przy zachowaniu dotychczasowych dopłat, co przełoży się na produkcję ok. 300 000 ton białka paszowego;
Źródło: archiwum własne autora – plantacja łubinu
• wzrostowi produkcji białka rzepakowego o 200 000 ton;
Źródło: archiwum własne autora – plantacja rzepaku
• zwiększeniu produkcji białka z suszonych wywarów o 150 000 ton.
Źródło: wrp.pl – suszony wywar kukurydziany DDGS
Przewidziane programem działania pozwolą zwiększyć produkcję białka paszowego o ok. 650 000 ton rocznie.
Szczegółowe cele programu to:
• przystosowanie odmian roślin strączkowych do uprawy i lepszego wykorzystania ich plonów jako źródła białka w paszach;
• wprowadzenie do aktualnego zmianowania zbożowego roślin strączkowych;
• ograniczenie stosowania śruty z soi GMO przez częściowe jej zastępowanie rodzimymi źródłami białka roślinnego;
• opracowanie modelowego systemu rynkowego produkcji i obrotu nasionami roślin strączkowych w Polsce;
• opracowanie mieszanek traw (z zastosowaniem ich odmian wysokocukrowych) z roślinami motylkowatymi.
W dniu 13 lipca 2012 roku Sejmowa Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi wysłuchała informacji podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Bogdana Dombrowskiego o realizacji w/w programu. Komisja ta uchwaliła dezyderat do Prezesa Rady Ministrów
między innym o zwiększenie transferu wyników badań placówek badawczych do praktyki rolniczej. Wdrożenie omawianego programu ma ogromne znaczenie w aspekcie bezpieczeństwa żywnościowego kraju.
Zebrał i opracował: Jan Sarnowski
WODR Poznań (2012)