Aktywizacja stanowi ważny czynnik rozwoju na obszarach wiejskich, znacząco wspiera procesy rozwoju tych obszarów, zarówno w sferze pozarolniczej jak i rolniczej. Celem rozwoju rolnictwa jest pozyskiwanie wysokiej jakości zadawalającego plonu przy wzrastającej efektywności produkcji. Różnorodność prac w gospodarstwie rolnym wymaga od producenta wiedzy z różnych dziedzin : agrotechniki, mechanizacji, rachunkowości, zarządzania, czy marketingu. Ważnym czynnikiem są więc dobre  źródła informacji. Nie zawsze starcza rolnikowi czasu , czy sposobności sięgnięcia do tych źródeł. Przestrzeń tą wypełnia państwowe doradztwo rolne. Doradztwo wielkopolskie widzi ten problem i wychodzi temu naprzeciw i jednocześnie aktywizuje rolników do efektywniejszego działania. Poprzez dostępne nam metody i formy doradcze (szkolenia, wdrożenia, demonstracje, pokazy, wyjazdy szkoleniowe, imprezy promocyjne) staramy się aktywizować i rozwijać produkcję rolniczą. W produkcji roślinnej ważnym czynnikiem aktywizacji jest propagowanie postępu biologicznego (wprowadzanie nowych, wydajniejszych i lepszych jakościowo odmian), czy nowych technik i technologii produkcji. Upowszechnienie w ostatnich latach Internetu stwarza przesłanki do wykorzystania tego narzędzia w rolnictwie, daje możliwość dostępu do szybkiej informacji niezbędnej przy podejmowaniu decyzji. Daje również możliwość wykorzystania programów komputerowych, wprowadzania systemów decyzyjnych w procesie produkcji. WODR w Poznaniu wspólnie z IOR –em PIB w Poznaniu w 2008 roku rozpoczął  wdrażanie internetowego systemu decyzyjnego w ochronie roślin, a konkretnie w ochronie ziemniaków przed zarazą ziemniaczaną. System ten wskazuje moment wykonania zabiegu. Działa w oparciu o dane pogodowe z polowych stacji meteorologicznych, które przekazywane automatycznie do systemu są przetwarzane komputerowo przez program NegFry  na dwie wielkości : dzienne ryzyko i kumulowane ryzyko wystąpienia zarazy, a w konsekwencji precyzyjnie określa datę aplikacji fungicydu. Wdrażanie tego systemu w Wielkopolsce rozpoczęto od trzech prototypowych  polowych stacji meteorologicznych zakupionych w 2008 r. przez Zrzeszenie Plantatorów i Producentów Ziemniaka przy  WPPZ w Luboniu

Stacje te postawiono w obrębie ziemniaków w rejonie działania Zrzeszenia ( w powiatach :wrzesińskim, słupeckim i gnieźnieńskim). Sprawnie i niezawodnie działający ten system ochrony oraz aktywizacja innych rolników – producentów ziemniaków spowodowały, że system decyzyjny został rozbudowany o kolejne polowe stacje meteorologiczne powiększając obszar ochrony ziemniaków w powiatach : jarociński, pleszewski, średzki, poznański)

Dane te obrazuje niżej zamieszczona tabela.

Stan polowych stacji meteorologicznych wykorzystywanych w systemach    decyzyjnych w Wielkopolsce (w latach)

Tabela wyraźnie przedstawia trend rozwojowy systemów decyzyjnych w naszym województwie. Nie ukrywamy, że jest to efekt pracy doradczej WODR, również efekt aktywizacji producentów rolnych.

Systemy decyzyjne są w pełni bezpieczne, zapewniają wysoką skuteczność działania, nawet w latach o wysokiej presji infekcyjnej choroby. Aplikacja środka ochrony roślin odbywa się w terminach wyznaczonych przez system (w okresach rozwoju choroby). Od roku 2011 systemy decyzyjne zostały wprowadzone (jak widać w tabeli) do ochrony sadów w rejonie pilskim i konińskim. Aplikacja środków ochrony roślin według wskazań systemu decyzyjnego pozwala w przeciętnych warunkach uzyskać dostateczną ochronę przy zmniejszonej liczbie zabiegów o 30 % w porównaniu z ochroną tradycyjną. W ziemniakach pozwala zmniejszyć ilość zabiegów o 2 – 3 w sezonie, a efekt ochrony ten sam w porównaniu z konwencjonalnym. Zmniejszenie liczby zabiegów fungicydowych odgrywa znaczącą rolę w redukcji kosztów chemicznej ochrony, a w konsekwencji obniża koszty produkcji ziemniaków, podnosi jej efektywność. Wywiera też pozytywny wpływ na ochronę środowiska, a więc czyni je bardziej przyjazne ludziom, czy też zwierzętom. Warto w to inwestować dla ochrony ludzi i środowiska., warto aktywizować rolników i otoczenie. Działania te są jednym z głównych priorytetów w pracy doradczej WODR.

Opracował : Gł .specj. ds. technologii produkcji WODR Poznań

Mieczysław Łepkowski