W tym roku zapewne wielu z nas będzie poszukiwało starych, sprawdzonych przepisów świątecznych. Wynika to z faktu iż, mamy mniejszą swobodę w poruszaniu się, nie pędzimy, jak zazwyczaj. Większość z nas wzięła sobie do serca obecną sytuację i przestrzega zasad. Jednak zdajemy sobie sprawę iż, zbliżają się święta i musimy zadbać o klimat świąt .Zwykle w natłoku spraw i obowiązków, gubi nam się gdzieś urok prawdziwych świąt. Jakie tradycje wielkanocne przetrwały do czasów współczesnych? To one stanowią część naszej bogatej kultury i jako takie, warto je sobie odświeżyć, może nawet ponownie wprowadzić w życie, ku uciesze dzieci i reszty rodziny. Być może choć na chwilę uda nam się zapomnieć o rzeczywistości.
Wielkanoc kojarzy nam się z potrawami w skład, których wchodzą jajka. Święta bez nich to jak Boże Narodzenie bez choinki. Są pierwszym symbolem Wielkanocy, który przychodzi na myśl. Są oznaką wieczności, nieśmiertelności i nieprzemijalności człowieka. To także początek nowego życia, zgodnie z pewnym obyczajem do kołyski nowo narodzonego dziecka wkładało się jajko. Jajko jest też symbolem wiosennego przebudzenia się przyrody.
Zapomnianą już tradycją wielkanocną jest tzw. pogrzeb żuru, który tradycyjnie spożywano przez cały okres postu, od Środy Popielcowej. W ostatnie dwa dni postu wylewano demonstracyjnie garnek z żurem, aby przygotować się na specjały gospodyń. W niepamięć odeszło też widowiskowe wieszanie śledzia, czyli kolejnej bardzo często spożywanej potrawy zamiast mięsa w okresie postu. Śledzia przybijano do drzewa za karę iż tak długo gościł na talerzach domowników.
Po długim okresie postu, oczyszczony człowiek mógł liczyć na bogactwo dań na polskim stole w okresie świąt właśnie. Pieczono wówczas kołacze i mazurki oraz baby, które były pieczone już na kilka dni przed świętami, odkładając je potem do zamkniętej na klucz spiżarni. Ozdobione migdałami, bakaliami keksy, marcepanowe słodkie ciasta i baby wielkanocne definitywnie kończyły wspomnienia o diecie.
Najważniejszym posiłkiem podczas Wielkanocy jest naturalnie śniadanie, gdzie spożywa się poświęcone potrawy. W niektórych miejscach posiłek ten rozpoczyna zwyczaj dzielenia się poświęconym jajkiem, podobny w swej formie i symbolice do bożonarodzeniowego łamania się opłatkiem. Na stole kiedyś gościł zimny bufet - jajka, galarety z mięsa i warzyw, wędliny. Obok tych specjałów często znajdowało się pieczone prosię z pisanką w pysku, półmiski z mięsiwem, szynką, kiełbasą białą parzoną i pieczonym drobiem.
Dziś odchodzimy już od takich kulinarnych tradycji, jednak żur dalej gości na wielu stołach (wymiennie z białym barszczem). Przygotowujemy potrawy z jaj, we wszelakiej postaci oraz licznie obecne na naszym stole wędliny. Zgodnie z tradycją na stole nie powinno też zabraknąć soli, pieprzu i chrzanu. Również chleb jako kwintesencja życia podkreśla jego prostotę, bo wciąż jest niezbędnym składnikiem naszego pokarmu. Kiedyś gospodynie same piekły chleb na Wielkanoc. Aby zapewnić urodzaj - wychodziły do sadu obejmowały drzewa rękami oblepionymi ciastem, dziś raczej kupujemy gotowe chleby, choć wyraźnie widać powrót do domowego pieczenia chleba, na zakwasie, z mąki orkiszowej, dawniej częściej obecnej w polskich domach.
Do tradycji wielkanocnych należy również przygotowanie stołu. Wystarczy biały, wykrochmalony obrus, przybrany bukszpanem i baziami, jak robiono to przez dziesiątki lat. Specjalne miejsce na stole powinien zajmować baranek wielkanocny, który przypomina o tym, że Chrystus odkupił winy człowieka. Baranki wielkanocne obecne na naszych stołach dziś, są zrobione z czekolady, masy cukrowej, masła, ciasta. Poszukajmy, może uda nam się odnaleźć formę do wypieku lub do masła. Dzieci będą miały ogromną frajdę i miło spędzimy czas.
Zorganizujmy te święta może w nieco innej formie, mamy na to czas…
Galeria
https://archiwum.wodr.poznan.pl/pomoc-zwizana-z-wystpieniem-szkod-wywoanych-niekorzystnymi-zjawiskami-atmosferycznymi/itemlist?start=742#sigProId70e8920bd7
Pomimo trudnej sytuacji związanej z koronawirusem , wiosna pojawiła się tak jak każdego roku o tej porze. I tak jak każdego roku próbuje „rozgościć” się w naszych ogrodach. Na razie mamy jeszcze kalejdoskop pogodowy, ale zapewne już wkrótce pogoda unormuje się. Każdy kolejny, nowy dzień staje się coraz dłuższy i cieplejszy a my każdego ranka budzimy się z nadzieją, że jutro będzie lepiej. Dla mnie wiosenne kwiaty były i będą pierwszymi promykami słońca. Sadźmy zatem bratki, stokrotki i pomagajmy chociażby w niewielkim stopniu ich producentom, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji. Na portalach społecznościowych można zaobserwować ich zakłopotanie ale także pomysłowość, kreatywność i zaangażowanie w reklamę swojego asortymentu. To dowiozą towar pod wskazany adres, to zostawią skrzynkę pełną kwiatów, to…. Wszystkie pomysłowe działania i akcje, które prowadzą, mają swój cel. Ogrodnicy pragną, aby coś drgnęło i wiosenna sprzedaż „ruszyła” z impetem. Nieodłącznym zwiastunem wiosny i wyznacznikami wiosennych nasadzeń są bratki. To właśnie bratki należą do kwiatów, które sadzimy na przełomie marca i kwietnia. Dla tej grupy roślin nie straszne są krótkotrwałe spadki temperaturowe, ponieważ dzielnie sobie z nimi radzą i dobrze znoszą. Wracając do historii ich „stworzenia” warto zaznaczyć, że bratki powstały już w XIX wieku w wyniku skrzyżowania fiołka trójbarwnego z dziko rosnącymi formami. Przez wiele lat hodowcy pracowali i pracują nadal nad coraz ciekawszymi odmianami, które różnią się między sobą kolorem, kształtem płatków i pokrojem. Każdego roku pojawiają się u producentów zaskakujące kolory. W 2019 roku kolorem numer jeden w branży florystycznej według Instytutu Pantone, która wyznacza trendy modowe wśród barw, był kolor soczystego wina. I jakże by mogło być inaczej bratki w takim kolorze były dostępne w sprzedaży. Natomiast w sezonie 2020 kolorem roku został ogłoszony kolor „PANTONE 19-4052 Classic Blue”. Jak czytamy na stronie jednego z branżowych pism florystycznych: „Kolor ten przypomina gwiaździste niebo, wzbudza pewność siebie i spokój. Ponadto podkreśla pragnienie spokoju, ciszy i schronienia. Classic Blue pomaga utrzymać równowagę psychiczną oraz koncentrację. Classic blue zdominuje świat florystyki, wnętrz oraz dodatków”. I cóż… bratki w kolorze niebieskim możemy kupić także! Pomimo ciągłego pojawiania się zaskakujących kolorów, wiele osób uważa, że żółtych bratków z czarnym oczkiem żaden kolor nie zastąpi. Przyglądając się nasadzeniom w skrzynkach, donicach oraz klombach można zauważyć, że kolorystyka bratków zmieniła się i nie tylko macoszki z czarnym oczkiem zauważamy. Macoszki? Tak, tak wiele osób starszych do chwili obecnej używa takiego określenia mówiąc o bratkach. Skąd takie określenie? Otóż wyjaśniam, że bratki mają takie kwiatowe buźki, których dolny płatek - największy - żartobliwie nazywa się macochą, mniejsze płatki po bokach to córki macochy, zaś te najmniejsze to kopciuszki. Od kilku lat w sprzedaży dostępne są także bratki miniaturowe np. odmiany Endurio, które cechuje atrakcyjny pokrój oraz wczesne kwitnienie. Takie rośliny potrafią uformować kształtne „kopułki” obsypane kwiatami. Efektownie prezentują się na rabatach, w skrzynkach oraz zawieszanych pojemnikach. Z pośród wielu grup odmianowych bratka, producenci polecają grupę Select F1 doskonałą do upraw wiosennych i jesiennych oraz Matrix. Ta grupa bratków charakteryzuje się dużymi kwiatami, zwartym wzrostem oraz wyrównanym kwitnieniem.
Niezwykle popularnymi wczesnowiosennymi kwiatami są również różnokolorowe stokrotki, Najczęściej występują w kolorach różowych, czerwonych i białych. Polecane są do obsadzania rabat, obwódek, skalniaków a także do sadzenia w skrzynkach balkonowych, misach i donicach. Stokrotki również nie boją się zimna i marcowe opady śniegu im nie zaszkodzą. Najbardziej popularne w nasadzeniach są stokrotki z grup Tasso i Habanera. Do grupy Tasso zaliczamy stokrotki o niskim, zwartym wzroście, które nadają się na rabaty kwiatowe oraz do tworzenia kolorowych plam. Wykształcają półkoliste koszyczki kwiatowe o średnicy około 4 cm. Wszystkie odmiany w ramach tej grupy należą do jednych z najwcześniejszych na rynku. Do drugiej grupy o nazwie Habanera zaliczamy stokrotki o dekoracyjnych, języczkowatych płatkach zebranych w duże kwiatostany, które dorastają do 12 cm. Jak najlepiej zadbać o omawiane kwiaty, żeby nam pięknie i długo kwitły? Bratki są bardzo łatwe w uprawie. Preferują stanowisko słoneczne lub półcieniste. Wystarczy im przeciętna ziemia ogrodowa pod warunkiem, że zadbamy o wilgoć. Bratki nie wymagają dużego nawożenia. Z reguły wystarczą im zastosowane na etapie uprawy nawozy długo działające. Również stokrotki nie wymagają bardzo dużej dbałości. Najlepiej zapewnić im słoneczne stanowisko i żyzną, przepuszczalną jak również wilgotną glebę. Nawożenie umiarkowane. Co ważne przekwitłe kwiatostany należy regularnie obcinać. To kilka przypomnień z zakresu uprawy bratków i stokrotek. Sadźmy zatem wczesnowiosenne kwiaty i cieszmy się ich niezwykłym urokiem i barwną kolorystyką.
Galeria
https://archiwum.wodr.poznan.pl/pomoc-zwizana-z-wystpieniem-szkod-wywoanych-niekorzystnymi-zjawiskami-atmosferycznymi/itemlist?start=742#sigProId8046ae9917
Odmiany jabłoni zalecane do sadów ekologicznych i ich ochrona
Napisane przez Ryszard MichalskiCoraz więcej rolników, posiadaczy ogrodów przydomowych, interesuje się uprawami sadowniczymi metodą ekologiczną. Produkt, który ma w sobie znikome ślady substancji niebezpiecznych a najlepiej jak nie ma ich wcale, jest coraz częściej poszukiwany na rynku ze względu na walory smakowe. Ma też niestety swoją cenę, dlatego posiadacze niedużych sadów szukają odmian, których uprawa ograniczyłaby lub całkowite wyeliminowała stosowanie środków ochrony roślin a przy korzystnie wpływała na zdrowie.
Najczęściej pojawiają się pytania: Jakie odmiany ekologiczne można uprawiać w sadach jabłoniowych? Czy przy dużym nasileniu chorób i szkodników można zastosować środki ochrony roślin lub biopreparaty? Czy to się opłaca? Czy te odmiany są droższe?
Dobór odmiany uzależniony jest oczywiście od warunków klimatycznych, odporności na choroby, także od gustu smakowego właściciela (kwaskowaty, słodko-kwaskowaty, słodki), od wyglądu produktu końcowego - jabłka (kształt, barwa skórki), od przeznaczenia do wykorzystania (jabłka deserowe czy na soki) od terminu dojrzewania owoców oraz terminem zbioru.
Proponowane odmiany jabłoni do sadów ekologicznych to: Waleria , Ecolette , Ariwa, Enterprise , Liberty , Topaz , Rajka, Gold Milenium, Retina, Rewena, Rubinola, Reglindis, Chopin, Witos, Sawa, Free Redstar, Melfree.
W czasie wegetacji oraz po wystąpieniu chorób lub szkodników można korzystać z preparatów chemicznych i naturalnych środków ochrony roślin. W uprawach ekologicznych podstawę ochrony stanowią naturalne preparaty wytwarzane przez gospodarza. Środki te mogą jednak okazać się niewystarczające przy dużym pojawie szkodników czy rozległej ekspozycji patogenów grzybowych. Warto jednak spróbować, chociażby po to, by przestrzegać zasad integrowanej ochrony roślin. Naturalne preparaty to różnego rodzaju gnojówki, wywary, napary, wyciągi i roztwory. Preparat taki można zrobić domowym sposobem z roślin, które rosną w ogrodzie lub na łące poza domem. Oto klika przykładów na ekologiczne środki ochrony roślin:
1. Gnojówka z pokrzyw na mszyce i przędziorki:
0,5kg świeżych lub 125g suszonych pokrzyw zalać 5l wody. Odstawić na 2 tygodnie codziennie mieszając. Po odcedzeniu należy rozcieńczmy z wodą w stosunku 1:10 i opryskać zaatakowane rośliny.
2. Wyciąg z pokrzyw na mszyce:
0,5kg świeżych pokrzyw namoczyć w 5 litrach wody przez dobę. Po odcedzeniu opryskać preparatem zaatakowane rośliny, nie rozcieńczać.
3. Wyciąg z czarnego bzu na mszyce i bielinka kapustnika
0,5kg kwiatów i liści namoczyć przez dobę w 5l wody. Opryskać rośliny po uprzednim rozcieńczeniu wodą w stosunku 1:10.
4. Gnojówka z czarnego bzu na krety i nornice
0,5kg świeżych lub 100g suszonych kwiatów i liści zalewamy 5 litrami wody. Po tygodniu wlewamy gnojówkę do krecich kopców.
Warto wiedzieć!
Do wywarów i wyciągów roślinnych przygotowywanych samodzielnie, w celu poprawy skuteczności oprysków, warto dodawać płynne mydło potasowe ogrodnicze w ilości 10-20g na litr lekko podgrzanej wody. Po rozpuszczeniu mydła i ostudzeniu wody, należy rozcieńczyć w niej preparat roślinny. Mydło ogrodnicze dodane do preparatów roślinnych tworzy błonkę na powierzchniach opryskiwanych roślin, ułatwiając przyleganie i wydłużając działanie ochronne. Jeżeli używamy mydła szarego w kostce, warto je najpierw zetrzeć na tarce, dzięki czemu szybciej się rozpuści.
Naturalne preparaty najczęściej stosuje się profilaktycznie lub naprzemiennie ze środkami chemicznymi. Przy dużym nasileniu patogenów można skorzystać środków chemicznych. Do ochrony chemicznej należy stosować środki z listy IOR.
Poniżej lista zakwalifikowanych środków ochrony roślin do stosowania w uprawach ekologicznych sadowniczych:
Lp. |
Nazwa |
Rodzaj środka |
1 |
Akarol 770 EC |
Insektycyd, Akarycyd |
2 |
Armicarb SP |
Fungicyd |
3 |
Atilla SP |
Insektycyd |
4 |
BIOX-M |
Regulator wzrostu |
5 |
Blossom Protect |
Fungicyd, Bakteriocyd |
6 |
Caffaro Micro 37,5 WG |
Fungicyd, Bakteriocyd |
7 |
Capex |
Insektycyd |
8 |
Carpovirusine Super SC |
Insektycyd |
9 |
Champion 50 WG |
Fungicyd, Bakteriocyd |
10 |
Cobresal 50 WP |
Fungicyd |
11 |
Cobresal Extra 350 SC |
Fungicyd |
12 |
Contans WG |
Fungicyd |
13 |
Copper MAX NEW 50 WP |
Fungicyd |
14 |
Cuprablau Z 35 WP |
Fungicyd |
15 |
Cuproflow 377,5 SC |
Fungicyd |
16 |
Cuproxat 345 SC |
Fungicyd, Bakteriocyd |
17 |
Delfin WG |
Insektycyd |
18 |
DiPel WG |
Insektycyd |
19 |
Ecodian-CP VP |
Atraktant |
Szczegółowych informacji na temat wyżej wymienionych preparatów należy szukać na stronach internetowych, w czasopismach fachowych lub w punktach sprzedaży środków ochrony roślin. Należy przed zastosowaniem środka przeczytać bezwzględnie etykietę instrukcję. Ze zrozumieniem!
Źródło: Program ochrony roślin sadowniczych 2020, czasopismo Sad Nowoczesny nr 1-3 /2020
Rozwiązania Tarczy Antykryzysowej dla rolnictwa
Napisane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Prezentowane rozwiązania mają na celu przeciwdziałanie skutkom COVID-19 – epidemii, z którą aktualnie walczy cały świat. To nie koniec podobnych rozwiązań. Trwają już prace nad projektem kolejnej specustawy w tym zakresie. Każde dobre rozwiązanie mające na celu przeciwdziałanie skutkom COVID-19, zaproponowane przez zainteresowane podmioty, zwłaszcza przez rolników, ma szansę znaleźć poparcie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
ROZWIĄZANIA PROPONOWANE W PRZEPISACH TZW. TARCZY ANTYKRYZYSOWEJ
I. Rozwiązania dotyczące wyłącznie rolników i ich domowników
- Zasiłek opiekuńczy na dzieci.
- Zwolnienie z obowiązku opłacania składek emerytalno-rentowych dla osób objętych ubezpieczeniem w KRUS.
- Zmiany dotyczące zachowania ważności orzeczeń wydanych między innymi na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.
II. Rozwiązania dotyczące rolników lub przedsiębiorców, w tym prowadzących działalność rolniczą w formie spółki osobowej, spółki kapitałowej, spółdzielni rolników lub w innej formie, a także prowadzących działalność gospodarczą związaną z sektorem rolnym, w szczególności w zakresie przetwórstwa produktów rolnych, lub zatrudnianych przez nich pracowników
- Pokrycie przez państwo składek na ZUS.
- Możliwość odroczenia i rozłożenia na raty składek na ZUS.
- Dofinansowanie zatrudnienia.
- Uelastycznienie czasu pracy.
- Rozwiązania dotyczące pobytu i zatrudnienia cudzoziemców.
- Rozliczenie całej tegorocznej straty w przyszłym roku.
- Podatek od nieruchomości.
- Przedłużenie bankowych kredytów obrotowych.
- Zmiana warunków lub terminów spłaty kredytu udzielonego mikroprzedsiębiorcy, małemu lub średniemu przedsiębiorcy.
- Zmiany w zakresie maksymalnych cen lub maksymalnych marż hurtowych i detalicznych, stosowanych w sprzedaży towarów lub usług.
- Zmiany dotyczące biegu terminów przewidzianych przepisami prawa administracyjnego oraz biegów terminów procesowych i sądowych.
- Zmiana wprowadzająca ułatwienia dotyczące korzystania z usług e-administracji.
SZCZEGÓŁOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE NAJWAŻNIEJSZYCH ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PRZEPISACH DOTYCZĄCYCH WPROWADZENIA TARCZY ANTYKRYZYSOWEJ
I. Rozwiązania dotyczące wyłącznie rolników i ich domowników
1. Zmiany w zakresie zasiłku opiekuńczego rolników
W przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19, rolnikowi będzie przysługiwał zasiłek opiekuńczy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:
- dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat;
- oraz dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.
Zasiłek opiekuńczy będzie przysługiwał przez okres nie dłuższy niż 14 dni.
Zasiłek opiekuńczy za każdy dzień będzie wynosił 1/30 z kwoty emerytury podstawowej. Obecnie wysokość emerytury podstawowej po waloryzacji wynosi 972,40 zł. Stawka dzienna wyniesie zatem 32,41 zł (972,40 zł / 30 dni = 32,41 zł).
Zasiłek opiekuńczy będzie finansowany z budżetu państwa za pośrednictwem Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS).
Rada Ministrów będzie mogła, w celu przeciwdziałania COVID-19, w drodze rozporządzenia określić dłuższy okres pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego.
2. Zwolnienie z obowiązku opłacania składek emerytalno-rentowych dla osób objętych ubezpieczeniem w KRUS
Wszystkie osoby objęte ubezpieczeniem emerytalno-rentowym na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników zostaną zwolnione z obowiązku opłacania składek na to ubezpieczenie do KRUS za trzy miesiące (drugi kwartał 2020 r.).
Składki opłaci budżet państwa za pośrednictwem KRUS.
Zwolnienie następuje z mocy samego prawa, co oznacza, że nie będzie konieczne składanie przez rolników ubezpieczonych w KRUS jakichkolwiek dodatkowych wniosków w tym zakresie.
3. Zmiany dotyczące zachowania ważności orzeczeń wydanych między innymi na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników
Zachowanie ważności orzeczeń o:
- częściowej niezdolności do pracy,
- całkowitej niezdolności do pracy,
- całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji,
- niezdolności do samodzielnej egzystencji
– wydanych na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, których ważność upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu.
Orzeczenia zachowują ważność przez okres kolejnych 3 miesięcy od dnia upływu terminu ważności.
II. Rozwiązania dotyczące rolników lub przedsiębiorców, w tym prowadzących działalność rolniczą w formie spółki osobowej, spółki kapitałowej, spółdzielni rolników lub w innej formie, a także prowadzących działalność gospodarczą związaną z sektorem rolnym, w szczególności w zakresie przetwórstwa produktów rolnych, lub zatrudnianych przez nich pracowników
1. Pokrycie przez państwo składek na ZUS
Rozwiązanie to dotyczy mikroprzedsiębiorców, którzy zatrudniają do 9 pracowników (chodzi o składki za wszystkich pracowników) oraz samozatrudnionych. Państwo przejmie na 3 miesiące (za marzec, kwiecień i maj br.) pokrycie składek do ZUS od mikroprzedsiębiorców.
Zwolnienie dotyczy składek za przedsiębiorcę i pracujące dla niego osoby.
Ze zwolnienia mogą skorzystać także samozatrudnieni z przychodem do 15 681 zł (300% przeciętnego wynagrodzenia), którzy opłacają składki tylko za siebie. Zwolnienie dotyczy składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych. Zarówno przedsiębiorca, jak i pracujące dla niego osoby zachowają prawo do świadczeń zdrowotnych i z ubezpieczeń społecznych za okres zwolnienia ze składek.
Wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacania należności z tytułu składek do ZUS, płatnik składek przekazuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie później niż do 30 czerwca 2020 r. Za marzec, kwiecień i maj 2020 r. płatnik składek zobowiązany jest przesyłać deklaracje rozliczeniowe lub imienne raporty miesięczne na zasadach i w terminach określonych w przepisach ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, chyba że zgodnie z tymi przepisami zwolniony jest z obowiązku ich składania. Warunkiem zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek do ZUS jest przesłanie deklaracji rozliczeniowych lub imiennych raportów miesięcznych należnych za marzec, kwiecień i maj 2020 r. nie później niż do 30 czerwca 2020 r., chyba że płatnik składek zwolniony jest z obowiązku ich składania.
2. Możliwość odroczenia i rozłożenia na raty składek na ZUS
Przedsiębiorcy, którzy mają trudności w opłaceniu składek na ZUS za okres od stycznia 2020 r., będą mieli możliwość odroczenia terminu płatności składek lub rozłożenia należności na raty, bez opłat i odsetek za zwłokę (tj. bez tzw. opłaty prolongacyjnej). Wniosek o odroczenie terminu płatności składek lub rozłożenie ich na raty, będzie musiał być złożony do ZUS w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu.
3. Dofinansowanie zatrudnienia
Pomoc przysługuje w okresie wprowadzonego przez przedsiębiorcę przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu, w przypadku spadku obrotów gospodarczych:
- nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu 2 kolejnych miesięcy w okresie po 1 stycznia 2020 r., do łącznych obrotów z analogicznych 2 miesięcy z roku ubiegłego w następstwie wystąpienia COVID-19, lub
- nie mniej niż o 25%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanego miesiąca w okresie po 1 stycznia 2020 r., w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego.
W związku ze spadkiem obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19, pracownikowi objętemu przestojem ekonomicznym pracodawca wypłaca wynagrodzenie w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Pracodawca otrzyma dofinansowanie do wynagrodzenia w okresie przestoju w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia plus składki na ubezpieczenia społeczne należne od pracodawcy od przyznanych świadczeń, czyli 1 533,09 zł, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy.
Przedsiębiorca, który obniżył wymiar czasu pracy w związku ze spadkiem obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19, może obniżyć wymiar czasu pracy pracownika o 20%, nie więcej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Przy tak obniżonym wymiarze czasu pracy dofinansowanie będzie wynosiło maksymalnie do wysokości 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego plus składki na ubezpieczenia społeczne należne od pracodawcy od przyznanych świadczeń, tj. 2 452,27 zł.
Powyższe świadczenia przysługiwać będą przez łączny okres 3 miesięcy przypadających od dnia złożenia wniosku o wypłatę świadczeń.
Rada Ministrów będzie mogła, w celu przeciwdziałania skutkom gospodarczym COVID-19, w drodze rozporządzenia przedłużyć ten okres, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz skutki nimi wywołane.
Wnioski będą mogły być składane elektronicznie do dyrektorów Wojewódzkich Urzędów Pracy.
4. Uelastycznienie czasu pracy
Pracodawca dotknięty skutkami epidemii COVID-19 będzie mógł skrócić dobowy czas nieprzerwanego odpoczynku dla pracownika z obecnych 11 godzin do 8 (z gwarancją oddania pracownikowi równoważnego odpoczynku w okresie 8 tygodni), a tygodniowy czas takiego odpoczynku – z 35 do 32 godzin. W porozumieniu ze związkami zawodowymi albo gdy nie ma związków z przedstawicielami pracowników, będzie mógł też wydłużyć dobowy wymiar czasu pracy do 12 godzin (równoważny system czasu pracy) oraz okres rozliczeniowy do maksymalnie 12 miesięcy.
5. Rozwiązania dotyczące pobytu i zatrudnienia cudzoziemców
Na podstawie przepisów specustawy wydłużeniu z mocy prawa ulegają terminy składania wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych, o przedłużenie wizy oraz o przedłużenie pobytu w ramach ruchu bezwizowego, jeżeli terminy te wypadałyby w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Terminy te ulegają przedłużeniu do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. Pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie biegu przedłużonego terminu uważa się za legalny, jeżeli cudzoziemiec złoży wniosek w tym terminie.
Również z mocy prawa wydłużeniu ulega okres ważności wiz krajowych, zezwoleń na pobyt czasowy oraz zezwoleń na pracę, w tym zezwoleń na pracę sezonową, jeżeli ostatni dzień ich ważności przypada w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Okresy te ulegają przedłużeniu do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. W przypadku przedłużenia z mocy prawa okresu ważności zezwolenia na pracę, wniosek o przedłużenie zezwolenia na pracę można złożyć najpóźniej ostatniego dnia przedłużonego okresu ważności tego zezwolenia.
Ponadto, jeżeli w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, upływa okres, jaki został wskazany w oświadczeniu powierzającego pracę cudzoziemcowi, cudzoziemiec ten może wykonywać pracę określoną tym oświadczeniem na rzecz podmiotu, który złożył to oświadczenie, w okresie lub okresach nieobjętych tym oświadczeniem do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni, bez zezwolenia na pracę.
Rozwiązania te umożliwiają przedłużenie pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i co bardzo ważne ich legalnemu zatrudnieniu, mimo upływu ważności odpowiednich dokumentów lub niemożności złożenia odpowiednich wniosków z powodów związanych z epidemią. Rozwiązania te dotyczą w szczególności pomocników rolnika świadczących na rzecz rolnika pomoc przy zbiorach na podstawie umowy o pomoc przy zbiorach.
6. Rozliczenie całej tegorocznej straty w przyszłym roku
Umożliwienie podatnikom CIT i PIT, którzy ponoszą negatywne konsekwencje COVID-19, odliczenia straty poniesionej w 2020 r. od dochodu z działalności uzyskanego w 2019 r. Warunek to osiągnięcie w 2020 r. – w porównaniu do 2019 r. – przychodów niższych o co najmniej 50%.
7. Podatek od nieruchomości
Rady gmin otrzymały możliwość wprowadzenia za część 2020 roku zwolnienia z podatku od nieruchomości gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, dla wskazanych grup przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19. Możliwe będzie także przedłużenie przez radę terminów płatności rat podatku od nieruchomości płatnych w kwietniu maju i czerwcu, aczkolwiek nie dłużej niż do 30 września 2020 r.
8. Przedłużenie bankowych kredytów obrotowych
Umożliwienie obliczania zdolności kredytowej w oparciu o dane finansowe na koniec 2019 r. Towarzyszyć temu będą rekomendacje w zakresie sposobu liczenia rezerw na kredyty. Sektor bankowy zadeklarował gotowość do przedłużenia kredytów obrotowych przy zmianie regulacji. Rozwiązanie to umożliwia wydłużenie kredytów obrotowych – o wartości ok. 150 mld zł – dla sektora przedsiębiorstw.
9. Zmiana warunków lub terminów spłaty kredytu udzielonego mikroprzedsiębiorcy, małemu lub średniemu przedsiębiorcy
W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii bank może dokonać zmiany określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu udzielonego mikroprzedsiębiorcy, małemu lub średniemu przedsiębiorcy, jeżeli:
- kredyt został udzielony przed dniem 8 marca 2020 r. oraz
- zmiana taka jest uzasadniona oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy dokonaną przez bank nie wcześniej niż w dniu 30 września 2019 r.
Zmiana taka jest dokonywana na warunkach uzgodnionych przez bank i kredytobiorcę, przy czym nie może ona powodować pogorszenia sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy. Rozwiązania te stosuje się odpowiednio do pożyczki pieniężnej udzielonej przez bank.
10. Zmiany w zakresie maksymalnych cen lub maksymalnych marż hurtowych i detalicznych, stosowanych w sprzedaży towarów lub usług
W ustawie przewidziano możliwość ustalenia przez ministra właściwego do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia oraz ministrem właściwym do spraw rolnictwa i rozwoju wsi, w drodze rozporządzenia, maksymalnych cen lub maksymalnych marż hurtowych i detalicznych, stosowanych w sprzedaży towarów lub usług, mających istotne znaczenie dla ochrony zdrowia lub bezpieczeństwa ludzi lub kosztów utrzymania gospodarstw domowych.
Rozwiązanie to z założenia ma dotyczyć tylko produktów podstawowych, mających wyjątkowe znaczenie dla ochrony zdrowia lub funkcjonowanie gospodarstw domowych.
Kontrolę przestrzegania przez przedsiębiorców zakazu stosowania cen lub marż wyższych niż maksymalne ceny lub marże sprawować będzie również Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, jak również Inspekcja Farmaceutyczna, Inspekcja Sanitarna oraz Inspekcja Handlowa.
Zakłada się, że w celu zapewnienia skuteczności i szybkiego przebiegu kontroli będą one prowadzone z wyłączeniem niektórych przepisów rozdziału 5 ustawy – Prawo przedsiębiorców, dotyczących ograniczenia kontroli działalności gospodarczej.
W przypadku ustalenia maksymalnych cen na produkty, bezpośrednimi uprawnieniami dysponowaliby też sami konsumenci, stosownie do treści art. 538 ustawy – Kodeks cywilny. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli w miejscu i czasie zawarcia umowy sprzedaży obowiązuje przepis określający cenę maksymalną, kupujący nie jest obowiązany do zapłaty ceny wyższej, a sprzedawca, który otrzymał cenę wyższą, obowiązany jest zwrócić kupującemu pobraną różnicę.
Ponadto w projekcie ustawy proponuje się wprowadzenie administracyjnych kar pieniężnych w dwóch obszarach w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości dotyczących zakazu stosowania cen lub marż wyższych niż maksymalne. Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (wojewódzki inspektor jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych), a także Inspekcja Farmaceutyczna, Inspekcja Sanitarna oraz Inspekcja Handlowa będą mogły wymierzać kary pieniężne.
Przepisy przewidują szczególne uprawnienia dla Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKIK), który będzie mógł ukarać przedsiębiorcę dopuszczającego się wielokrotnego naruszenia przepisów zakazujących stosowania w obrocie cen i marż wyższych niż maksymalne, ustalonych w drodze rozporządzenia właściwego ministra na mocy projektowanych przepisów, w odniesieniu do wielu towarów lub usług lub na dużą skalę. Kara nakładana przez Prezesa UOKiK może wynieść do 10% obrotu osiągniętego przez przedsiębiorcę w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary.
11. Zmiany dotyczące biegu terminów przewidzianych przepisami prawa administracyjnego oraz biegów terminów procesowych i sądowych
Wprowadzone zmiany dotyczą zarówno terminów materialnych (a więc w uproszczeniu takich, od których zachowania przez stronę zależy uzyskanie określonych uprawnień lub ukształtowanie stosunku prawnego), jak też procesowych (a więc w uproszczeniu takich, od których zachowania przez stronę w toku postępowania zależy skuteczność dokonywanych czynności procesowych).
W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, bieg terminów przewidzianych przepisami prawa administracyjnego:
- od zachowania których jest uzależnione udzielenie ochrony prawnej przed sądem lub organem oraz terminy do dokonania przez stronę czynności kształtujących prawa i obowiązki jej lub drugiej strony stosunku prawnego,
- zasiedzenia, przedawnienia i innych terminów, których niezachowanie powoduje wygaśnięcie lub zmianę praw rzeczowych oraz roszczeń i wierzytelności wynikających ze stosunków cywilnoprawnych, a także popadnięcie w opóźnienie,
- zawitych, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony,
- do dokonania przez podmioty lub jednostki organizacyjne podlegające wpisowi do właściwego rejestru czynności, które powodują obowiązek zgłoszenia do tego rejestru, a także terminów na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju
– nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.
W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, bieg terminów procesowych i sądowych w:
- postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych,
- postępowaniach egzekucyjnych,
- postępowaniach karnych,
- postępowaniach karnych skarbowych,
- postępowaniach w sprawach o wykroczenia,
- postępowaniach administracyjnych,
- postępowaniach i kontrolach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa,
- kontrolach celno-skarbowych,
- postępowaniach w sprawach, o których mowa w art. 15f ust. 9 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych,
- innych postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw
– nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.
12. Zmiana wprowadzająca ułatwienia dotyczące korzystania z usług e-administracji
Z myślą o tych osobach, które z różnych powodów nadal nie posiadają możliwości korzystania z podpisu zaufanego lub podpisu osobistego oraz podpisów elektronicznych, wprowadzono przepisy, które pozwolą na wydanie takim osobom tymczasowego środka identyfikacji elektronicznej, jakim będzie „tymczasowy profil zaufany”.
„Tymczasowy profil zaufany” będzie mógł być wydany w usłudze online, która będzie mogła być zrealizowana bez konieczności osobistego stawiennictwa w urzędzie, a więc bez konieczności opuszczania miejsca zamieszkania i ułatwi kontakt z organami administracji publicznej.
Odmiany ziemniaków zalecane do uprawy we Wschodniej Wielkopolsce
Napisane przez Małgorzata FilipowiczWielkopolska, a szczególnie jej wschodnia część, to region, gdzie rolnicy często uprawiają ziemniaki na mniejszych lub większych powierzchniach. Najczęściej są to odmiany jadalne o różnym stopniu wczesności, jak również skrobiowe dla przetwórstwa. Obecnie obserwuje się nieco większe zainteresowanie zakupem sadzeniaków, gdyż w wyniku suszy, ceny ziemniaków w ubiegłym roku po zbiorach były wysokie w porównaniu z cenami z lat ubiegłych.
Co roku Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych podaje Listę Zalecanych Odmian (LZO) ziemniaków, które na podstawie badań Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego najlepiej sprawdziły się pod względem gospodarczym, wiernie plonują i mają niską podatność na choroby w warunkach poszczególnych województw w Polsce.
Dla województwa wielkopolskiego zalecane odmiany ziemniaka w roku 2020 to:
JADALNE
BARDZO WCZESNE
DENAR (1999) - odmiana typowo jadalna, o typie kulinarnym sałatkowym do wszechstronnie użytkowego o dobrym smaku, plenna, bulwy okrągłoowalne o gładkiej i żółtej skórce, oczka płytko osadzone, miąższ żółty do jasnożółtego. Odporność na mątwika ziemniaczanego wysoka, na wirusy Y (smugowatości), L (liściozwoju) 7/7- wysoka. Podatna na zarazę ziemniaka 3 (w skali 9-stopniowej).
LORD (1999) - odmiana typowo jadalna, w typie kulinarnym sałatkowym do ogólnoużytkowego, o okrągłoowalnych, dużych bulwach, o żółtej skórce i dobrym smaku. Oczka na bulwach są osadzone płytko, a miąższ jest jasnożółty, plenna. Odporność: wysoka na mątwika ziemniaczanego jak również na wirusy Y, L 7/7, podatna na zarazę ziemniaka 3 (w skali 9-stopniowej).
IMPALA (2003) - odmiana jadalna, w typie kulinarnym sałatkowym, o dobrym smaku i wysokiej plenności (duży udział bulw plonu handlowego w plonie ogólnym). Odporność na mątwika ziemniaczanego wysoka, dość podatna na wirusa Y, odporna na wirus L, mało odporna na zarazę ziemniaka.
WCZESNE
MICHALINA (2010) - odmiana jadalna, w typie kulinarnym ogólnoużytkowym, o dużych bulwach w regularnym kształcie, płytkich oczkach, gładkiej, żółtej skórce i jasnożółtym miąższu. Odporność na mątwika ziemniaczanego i wirusa Y – wysoka, na wirusa liściozwoju i zarazę ziemniaka dość podatna.
GWIAZDA (2011) - odmiana jadalna, w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym, o dobrym smaku, o bardzo dużych, okrągłoowalnych bulwach o regularnym kształcie, płytkich oczkach, żółtej skórce i jasnożółtej, o żółtej barwie miąższu, plenna. Odporna na mątwika ziemniaczanego oraz na wirusy Y i liściozwoju, podatna na porażenie zarazą ziemniaka.
BOHUN (2014) - odmiana jadalna, w typie kulinarnym ogólnoużytkowym, wysokich walorach smakowych, bardzo dużych, okrągłych bulwach, płytko osadzonych oczkach, żółtej skórce i jasnożółtym miąższu. Odporność na wirusa Y mała, liściozwoju średnia oraz mała na zarazę ziemniaka. W opisie znajdują się informacje, że odmiana jest odporna na patotyp Ro1 mątwika ziemniaka.
MADALAINE (2016) - odmiana jadalna, w typie kulinarnym ogólnoużytkowym, smaczna, bulwy o regularnym kształcie, okrągłoowalne, o żółtej skórce i miąższu oraz płytkich oczkach. Odporność na wirusa Y mała i na zarazę ziemniaka mała.
ŚREDNIOWCZESNE
LECH (2016) - odmiana jadalna w typie ogólnoużytkowym do mączystego. Bulwy średniej wielkości, gładkie, o płytkich oczkach, jasnożółtym miąższu i jasnoczerwonej skórce. Odporność na wirusa Y duża, na zarazę ziemniaka średnia. Odmiana jest odporna na patotyp Ro1 mątwika ziemniaczanego.
SATINA (2000) - odmiana jadalna w typie konsumpcyjnym wszechstronnie użytkowym, smaczna. Bulwy bardzo duże, okrągłoowalne, o płytkich oczkach i żółtej skórce i miąższu. Odmiana bardzo plenna. Odporna na mątwika ziemniaczanego, średnio odporna na wirusa Y, odporna na wirusa liściozwoju, ocena odporności (Y;L) = (5;7), podatna na porażenie zarazą ziemniaka (3) w skali 9 stopniowej.
ŚREDNIOPÓŹNE I PÓŹNE
JELLY - odmiana jadalna zaliczana do średniopóźnych, w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym. Bulwy duże owalne o gładkiej skórce, płytkich oczkach i żółtym miąższu, plenna. Odporna na mątwika ziemniaczanego, średnioodporna na wirusy Y, L oraz zarazę ziemniaka. W rejonach o dużym zagrożeniu wirusami należy częściej wymieniać sadzeniaki.
ODMIANY SKROBIOWE
ŚREDNIOWCZESNE
ZUZANNA (2007) - odmiana o średniej zawartość skrobi (19%), bulwy regularne od średnich do dużych, bardzo plenna. Warto zwrócić uwagę na to, że przy wysokim plonie nie spada zawartość skrobi. Odporność na mątwika ziemniaczanego i wirus liściozwoju wysoka, na wirus Y średnioodporna. Podatna na zarazę ziemniaka (3). W przypadku nasilenia tej choroby należy wykonywać zabiegi ochrony roślin. Odmiana typowa dla przemysłu.
BORYNA (2012) - odmiana w typie mączystym, charakteryzująca się dużymi, regularnymi bulwami o czerwonej skórce, o średnio płytko osadzonych oczkach i białym miąższu, o dużej zawartości skrobi. Odporna na wirusa Y i liściozwoju, na zarazę ziemniaka średnia do dużej. Odmiana odporna na patotyp Ro1 mątwika ziemniaczanego.
MIESZKO (2015) - odmiana o dużej zawartości skrobi, średnio 20%. Bulwy duże o regularnym kształcie, płytko osadzonych oczkach. Barwa skórki tej odmiany jest żółta, a miękisz jasnożółty. Plenna. Odporność na wirusa Y (smugowatości) duża, średnia na wirusa L (liściozwoju) i zarazę ziemniaka. Odmiana jest odporna na patotyp Ro1 mątwika ziemniaczanego.
SZYPER (2016) - odmiana w typie kulinarnym mączystym, bulwy średnie do dużych o regularnym kształcie i dość płytko osadzonych oczkach, żółtej skórce i jasnożółtym miąższu. Duża zawartość skrobi. Odmiana charakteryzuje się dużą odpornością na wirus Y, średnioodporna na wirus liściozwoju i zarazę ziemniaka, odporna na patotyp Ro1 mątwika ziemniaczanego.
PÓŹNE
KURAS (2007) - odmiana charakteryzuje się średnią zawartością skrobi (19%), bardzo plenna. Bulwy bardzo duże, okrągłe o kremowym miąższu i wysokiej skłonności do gromadzenia glikoalkaloidów, stąd nie może być skarmiana przez zwierzęta, ani nie nadaje się na cele konsumpcyjne. Odporna na mątwika ziemniaczanego, ma bardzo wysoką odporność na wirus Y, podatna na wirus liściozwoju (L). Wysoka odporność na zarazę ziemniaka.
HINGA (1996) - odmiana charakteryzuje się średnią zawartością skrobi (20%), plenna o dużym plonie kłębów i skrobi. Odporna na wirus smugowatośći (Y), średnioodporna na wirus liściozwoju (L), odporna na zarazę ziemniaka.
Wyżej wymienione odmiany nie należą do najnowszych, znajdujących się w Krajowym Rejestrze. Jednak ich wartość użytkowa i znaczenie gospodarcze oraz odporność na patogeny sprawiły, że rolnicy wciąż je uprawiają. Istnieje możliwość sadzenia innych odmian ziemniaka, które są uprawiane na mniejszych powierzchniach ze względu na swoje walory smakowe. Dlatego też rolnicy przy wyborze odmiany do uprawy powinni sprawdzić ich charakterystyki i podjąć właściwą decyzję. Wykaz odmian ziemniaków znajduje się na stronie COBORU Słupia Wielka.
Informacje na podstawie LZO 2020, podanych przez COBORU Słupia Wielka www.coboru.pl
Trudna sytuacja w rolnictwie w dobie epidemii koronawirusa.
Napisane przez Małgorzata KrólTrudna sytuacja w rolnictwie z powodu szalejącego koronawirusa zaostrza się. A to przecież dopiero początek perturbacji gospodarczych. Na sytuację narzekają producenci bydła oraz ogrodnicy. Negatywne konsekwencje zaczynają odczuwać także producenci trzody chlewnej, mleka czy zbóż. Jednym z bezpośrednich skutków epidemii dla producentów zbóż jest jest czasowe zamykanie punktów skupu w obawie przed rozprzestrzenianiem się koronawirusa. Niektórzy rolnicy nie mają możliwości sprzedaży ziarna, co negatywnie wpływa na ich sytuację finansową. Sytuacje pogarszają opóźnienia w realizacji wypłat płatności obszarowych oraz brak realizacji płatności suszowych i dopłat do kwalifikowalnego materiału siewnego. Epidemia dotknęła również rynek nawozowy i środków ochrony roślin. Nasilają się sygnały o problemach z eksportem polskiej wołowiny szczególnie do Włoch i Hiszpanii. Jeśli kryzys będzie się pogłębiał to w krótkim czasie niezbędne będą interwencje na rynku wołowiny. Epidemia koronawirusa i związane z nią zakłócenia w łańcuchu dostaw zaczynają mieć negatywny wpływ na polski rynek mleka. Prawdopodobny spadek unijnego eksportu do Chin może osłabić popyt na polskie produkty również na rynku wspólnotowym. Największe zawirowanie będzie dotyczyło mleka w proszku. Polska jest bowiem znaczącym producentem odtłuszczonego mleka w proszku oraz serwatki. Produkty te w przeważającej wielkości trafiają na eksport. Epidemia koronawirusa będzie mieć również ogromny wpływ na rynku pszczelarskim. Polski Związek Pszczelarski zgłasza już problem w realizacji projektów w ramach Mechanizmu Wsparcia Produktów Pszczelich, których nie będzie można zrealizować w terminach wyznaczonych w umowach przez KOWR. Wszystkie umowy powinny być rozliczone do końca lipca. Wszelkie opóźnienia w inseminacji i transporcie pszczół, sprzętu pszczelarskiego czy leków będą miały ogromny wpływ na moment zakończenia realizacji projektów. Ponadto związki w ramach mechanizmu organizują szkolenia, które obecnie nie są realizowane i pojawi się problem ich rozliczenia.
Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych zebrała od organizacji członkowskich informacje o wpływie koronawirusa na cały sektor rolny. Biorąc pod uwagę trudną sytuację wywołaną przez pandemię koronawirusa w rolnictwie powstała lista propozycji pomocy:
- odroczenie lub anulowanie uiszczania składek KRUS i ZUS,
- przyspieszenie uregulowania płatności bezpośrednich za rok 2019,
- przyspieszenie wypłat suszowych za rok 2019,
- odroczenie spłat rat kredytów
- zwiększenie wysokości pomocy de minimis na 2020 r
- odroczenie płatności podatku rolnego i czynszu dzierżawnego,
- skrócenie okresu zwrotu VAT przez Urzędy Skarbowe i czasowa rezygnacja z rozliczeń w systemie split payment w stosunku do rolników będących płatnikami podatku VAT,
- wprowadzenie uproszczonych procedur zaciągania kredytów preferencyjnych,
- wprowadzenia zmian do ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników w zakresie zasiłków chorobowych,
- zwiększenie kontroli związanych z nieuczciwym obniżaniem cen na produkty rolne, a podnoszeniem cen żywności dla konsumentów,
- uruchomienie zakupu na rezerwy państwowe towarów, których nie będzie można wyeksportować,
- wypracowanie procedur zapewniających pomoc rolnikowi w sytuacjach gdy z powodu kwarantanny nie może opiekować się zwierzętami gospodarskimi,
- uelastycznienie prawa pracy w sytuacji obowiązkowych kwarantann pracowników.
Zebrane stanowiska i analizy związków zrzeszonych w Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych przekazano do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Dane źródłowe:
wiescirolnicze.pl
strefaagro.pl
Ptasia grypa nazywana inaczej influenzą ptaków to obok ASF jedna z najgroźniejszych chorób powodujących znaczne spustoszenie w gospodarstwach zajmujących się produkcją zwierzęcą. Polska jest jednym z największych producentów drobiu w Unii Europejskiej, więc rozprzestrzenienie się takiej choroby powoduje ogromne straty dla hodowców, ale też całej gospodarki. W grudniu 2019 roku pojawiły się informacje związane z wystąpieniem ptasiej grypy w Wielkopolsce. Pierwsze ogniska znaleziono w powiecie ostrowskim. Według danych Głównego Lekarza Weterynarii było to gospodarstwo, w którym hodowano ponad 10 000 indyków. Od tego czasu niemal codziennie pojawiają się nowe alerty o wystąpieniu ptasiej grypy w kolejnych gospodarstwach.
Obecnie znanych jest kilka szczepów wirusa influenzy ptaków. Od kilku lat choroba występuje bardzo powszechnie. W Polce po raz pierwszy ptasia grypa pojawiła się w 1995 roku, był to wirus H7N7, później na przełomie 2006 i 2007 roku atakował wirus H5N1, kolejny w 2013 wirus H9N2, a od 2016 roku panuje najgroźniejszy H5N8.
Główni nosiciele wirusa to dzikie ptactwo migrujące po całym świecie. Choroba występuje w dwóch typach: HPAI i LPAI. Ten pierwszy powoduje wysoką śmiertelność, jest bardzo niebezpieczny, a drugi przebiega dosyć łagodnie, nie stanowi poważnego zagrożenia. Ptactwo zaraża się głównie drogą oddechową oraz pokarmową. Najbardziej niebezpieczny jest bezpośredni kontakt ptactwa domowego z wędrującym. Zakażona może być woda, pasza, sprzęty, środki transportu, a także strój rolnika. Choroba u ptaków rozwija się od 3 do 7 dni w zależności od gatunku drobiu, typu wirusa czy wielkości stada. Główne objawy u ptaków to: brak apetytu, stany depresyjne, nerwowość, problemy z oddychaniem, obrzęk zatok, czasami biegunka. Choroba może też występować bezobjawowo i doprowadzać do nagłej śmierci.
Ptasia grypa jest zagrożeniem również dla człowieka. Objawy są bardzo podobne do zwykłej grypy: gorączka, katar, kaszel, ból mięśni, w najgorszym przypadku może nawet dojść do zapalenia płuc. Najważniejsze jest przestrzeganie podstawowych zasad higieny: dokładne mycie rąk, zmiana obuwia przy wejściu na teren produkcji, zmiana odzieży na ochronną oraz przejście przez maty dezynfekujące. Niebezpieczny może okazać się bezpośredni kontakt z chorym ptactwem lub padliną. Obróbka termiczna niszczy wirusa, dlatego spożycie gotowanego lub smażonego mięsa drobiowego z zakażonych zwierząt nie powinno stanowić niebezpieczeństwa dla zdrowia człowieka.
Ptasia grypa bardzo szybko się rozprzestrzenia, dlatego służby weterynaryjne uruchamiają różne procedury jej zwalczania. Główne zadania bioasekuracji, czyli połączenia wszystkich elementów, które mają nie dopuścić do rozprzestrzeniania się influenzy w gospodarstwach to:
- Zabezpieczenie budynków przed dostępem dzikiego ptactwa i innych zwierząt
- Zabezpieczenie źródła wody oraz paszy
- Stosowanie zmiennej odzieży i obuwia
- Maksymalne ograniczenie wstępu na gospodarstwo
- Regularne czyszczenie sprzętów na gospodarstwie
- Mycie i dezynfekcja budynków i sprzętów
- Mycie pojazdów przed wjazdem na gospodarstwo
- Prowadzenie dokumentacji gospodarstwa
W Polsce w ciągu pierwszych trzech miesięcy 2020 roku choroba opanowała prawie 10 województw. Zakażony drób musiał być poddany utylizacji w specjalnie przeznaczonych do tego miejscach, a fermy zostały odkażone. Ponadto sztaby kryzysowe zabroniły wypuszczania drobiu na wybiegi oraz sprzedaży do ubojni. Najbardziej dotkliwe dla rolników jest ograniczenie lub całkowity zakaz eksportu drobiu z Polski, który często dotyczy również gospodarstw, w których choroba nie wystąpiła. Zakaz sprzedaży może trwać kilka miesięcy, co będzie szczególnie trudnym okresem dla rolników i całej branży drobiarskiej. Wiele gospodarstw będzie musiało zmierzyć się z likwidacją produkcji.
Źródła:
- Szkolenie pt. Higiena, „Bioasekuracja” i dobrostan w gospodarstwach rolnych, jako alternatywy dla stosowania antybiotyków u zwierząt, 19.02.2020, Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, oddział w Poznaniu
- Marian Flis (2017); Ptasia grypa: groźna zoonoza przenoszona przez ptaki wolno żyjące – historia i stan obecny, Ornis Polonica, 58, 35-43
- Strona Internetowa Głównego Inspektoratu Weterynarii
Anna Wasiewicz
PZDR nr 7
Zwolnienie rolników ze składek KRUS - zapowiadana pierwsza forma pomocy dla rolników
Napisane przez Elżbieta DryjańskaZapis do projektu ustawy mówi o zwolnieniu z opłacania składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za II kwartał 2020 r. (za 3 miesiące) osób objętych tym ubezpieczeniem w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2020 r. poz. 174). Osobom tym, w związku z epidemią, składki na to ubezpieczenie, za ten okres sfinansuje budżet państwa za pośrednictwem Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Zwolnienie ze składek do KRUS jest analogicznie z tym, które ma miejsce w przypadku składek do ZUS. Propozycja dotycząca ww. zwolnienia z opłacania składek stanowi oczekiwaną i istotną pomoc państwa dla środowiska rolniczego w okolicznościach panującego w kraju stanu epidemii w związku z zagrożeniem koronawirusem, chociaż niektóre produkcje rolnicze już generują dużo większe straty, chociażby agroturystyka, turystyka czy sektor produkcji wołowiny.
Minister Rolnictwa informuje jednak o trwających pracach nad innymi jeszcze rozwiązaniami, by dać wsparcie rolnikom. Podkreśla w swych wypowiedziach, że w czasach kryzysów, takich jak epidemia, żywność zawsze będzie potrzebna i zawsze będzie na nią zbyt. Zaznacza, że zrywające się łańcuchy dostaw, kłopoty z przetwórstwem i eksportem zapewne odbiją się na dochodach poszczególnych gospodarstw. Trwają prace nad konstruktywnym wsparciem dla rolników.
Nie zamykajmy targowisk i bazarów – apel ministra rolnictwa do samorządów
Napisane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi– W trosce o umożliwienie konsumentom dostępu do dobrej, polskiej żywności, zachowanie bytu rolników i sprzedawców apeluję do samorządów o niezamykanie targowisk i bazarów. Uważajmy na siebie i innych, ale też wspierajmy się – zaapelował dziś Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Krzysztof Ardanowski.
Wdrożone w życie przepisy, ograniczające przebywanie poza miejscem zamieszkania, dopuszczają możliwość robienia zakupów spożywczych i dotarcie do pracy. W tym trudnym dla nas wszystkich czasie minister J.K. Ardanowski zwraca uwagę, że targowiska i bazary to miejsca pracy wielu osób i ich rodzin. To miejsca, na które docierają produkty od rolników, którzy mają ograniczony dziś zbyt z powodu zamknięcia barów, restauracji czy stołówek.
– Żywności mamy pod dostatkiem. Dajmy szansę nam wszystkim: produkującym, sprzedającym i konsumentom. Przestrzegajmy jednak podstawowych zasad, które znajdują się na stronie Głównego Inspektora Sanitarnego – podkreśla minister.
Minister Ardanowski zwraca uwagę na odpowiedzialność społeczeństwa, które w zdecydowanej większości przestrzega wszystkich przepisów związanych z postępowaniem w czasie epidemii koronawirusa. Dlatego też uważa, że przy zachowaniu wszelkich środków ostrożności i bezwzględnego przestrzegania zaleceń GIS możliwe jest zachowanie miejsc pracy, rolniczych dochodów i zaopatrzenia mieszkańców.
Zakazana została działalność związana z prowadzeniem obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwałego zakwaterowania!
14 marca w Polsce ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wywołanymi przez wirus SARS-CoV-2. Wprowadzone w następstwie tego ograniczenia dotyczą również rolników a szczególnie tych, którzy świadczą usługi turystyczne. Zakazana została działalność związana z prowadzeniem obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwałego zakwaterowania takich jak kwatery dla gości, domki lub chaty (bez obsługi), gospodarstwa agroturystyczne oraz schroniska młodzieżowe i górskie, ośrodki kolonijne i pozostałe obiekty wypoczynku wakacyjnego.
Tydzień później na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia 20 marca br. na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej ogłoszono już stan epidemii. W związku z tym stan zagrożenia epidemicznego został zastąpiony stanem epidemii, obowiązującym od dnia 20 marca br. do odwołania. Wszyscy kwaterodawcy zobowiązani są do przestrzegania ww. przepisów.
Zdajemy sobie sprawę, że jest to trudna sytuacja, ale niezbędna w związku z rozprzestrzeniającym się w Polsce i na świecie groźnym wirusem. Należy zamknąć obiekty i śledzić na bieżąco komunikaty Ministerstwa Zdrowia oraz Głównego Inspektora Sanitarnego. Jeśli zagrożenie minie będziecie Państwo mogli ponownie otworzyć swoje obiekty. Prosimy Państwa kwaterodawców i turystów o wyrozumiałość oraz zrozumienie teraz i w późniejszym czasie. Nie wolno wynajmować pokoi i obiektów, bo ograniczenie kontaktów to jedyna droga do zatrzymania tej epidemii. Mamy na pewno stracony sezon turystyczny na wiosnę, Wielkanoc i najprawdopodobniej na weekend majowy. Musimy teraz, jako Polacy zrobić wszystko, by nie stracić możliwości odpoczynku w wakacje. Po takich przeżyciach będzie nam potrzebny. Bądźmy zdyscyplinowani, solidarni w walce z epidemią i pełni nadziei, że latem, wszystko, co w ofertach gospodarstw agroturystycznych będzie dla turystów dostępne. O nasz wypoczynek zadbają na pewno rolnicy prowadzący działalność turystyczną i agroturystykę i zapewne, jak co roku będą obdarzać swoich klientów ciepłem rodzinnym, serdecznością i gościć tym, czym chata bogata.
Więcej...
Konkurs „Rolnik Roku regionu Morza Bałtyckiego” odwołany!
Przygotowane przez Magdalena StachowiakUwaga! Ze względu na obecne ograniczenia związane z pandemią COVID-19, Fundacja WWF Polska ogłosiła odwołanie konkursu „Rolnik Roku regionu Morza Bałtyckiego 2020”.
Fundacja WWF Polska ogłosiła kolejną edycję konkursu „Rolnik Roku regionu Morza Bałtyckiego”.
Celem konkursu jest inspirowanie rolników z całego zlewiska Bałtyku do aktywnego angażowania się w zwalczanie eutrofizacji.
Konkurs adresowany jest do rolników/rolniczek indywidualnych, gospodarstw rodzinnych, przedsiębiorstw rolnych, czerpiących dochód z produkcji konwencjonalnej lub ekologicznej (hodowli zwierząt i/lub uprawy roślin). Nominowani kandydaci muszą wykazać się podjęciem konkretnych działań mających na celu ograniczenie emisji substancji biogennych: związków azotu i/lub fosforu z ich gospodarstw. Za emisję substancji biogennych uważa się ich wyciek do wód, jak również emisję gazów, np. amoniaku pochodzącego z obornika.
Zwycięzcy I etapu, ogólnokrajowego, otrzymają nagrody w wysokości: 1000 euro (I miejsce), 500 euro (II miejsce), 300 euro (III miejsce). Zwycięzca II etapu, całego regionu bałtyckiego, otrzyma nagrodę w wysokości 10 000 euro.
W minionych edycjach konkursu Polska zawsze wypadała bardzo dobrze na tle całego regionu. Gospodarstwa zgłoszone do konkursu stanowiły wizytówkę dla całego kraju na temat realizowanych działań na rzecz ograniczania spływu substancji biogennych z gospodarstw rolnych do wód.
Przyjmowanie zgłoszeń do konkursu jest już rozpoczęte. Zgłoszenia należy nadsyłać do 30 kwietnia 2020 r. na adres e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript. lub pocztą tradycyjną na adres: Fundacja WWF Polska, ul. Usypiskowa 11, 02-386 Warszawa, z dopiskiem Rolnik Roku.
Formularz zgłoszeniowy, informacje o konkursie oraz o laureatach z poprzednich edycji można znaleźć na stronie www.wwf.pl/rolnikroku oraz poniżej.
Do pobrania:
Plany działalności PROW drogą elektroniczną
Napisane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju WsiMając na uwadze obecne zagrożenie pandemią koronawirusa Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwraca się z prośbą, zarówno do doradców, jak i rolników, o ograniczenie kontaktów bezpośrednich.
Dotychczas było przyjęte, że sporządzenie „Planów poprawy dobrostanu zwierząt” oraz „Planów działalności ekologicznej i rolnośrodowiskowej” powinno wiązać się z wizytą doradcy w gospodarstwie. W tej trudnej dla wszystkich sytuacji zagrożenia COVID-19 rolnicy mogą przekazywać dane niezbędne do sporządzenia planów drogą elektroniczną. Wszelkie dostarczone przez rolnika informacje muszą być rzetelne i dokładne, gdyż od tego zależy opracowanie poprawnego i kompletnego planu.
Od 15 marca, jak co roku, rolnicy mogą składać wnioski o przyznanie płatności bezpośrednich oraz płatności w ramach niektórych działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. W przygotowaniu wniosków rolnikom pomagają doradcy. Dodatkowo rolnicy przystępujący do działań PROW 2014-2020, tj. „Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego”, działania „Rolnictwo ekologiczne” lub działania „Dobrostan zwierząt” zobowiązani są do sporządzenia, przy udziale uprawnionego doradcy, odpowiednio „Planu działalności rolnośrodowiskowej”, „Planu działalności ekologicznej” lub „Planu poprawy dobrostanu zwierząt”. W tym roku prosimy o korzystanie w tym celu z drogi elektronicznej.
Koronawirus a zalecenia Inspekcji Weterynaryjnej
Napisane przez Główny Inspektorat WeterynariiPoniżej znajdą Państwo zebrane i opublikowane przez Główny Inspektorat Weterynarii informacje dotyczące choroby COVID19 wywoływanej przez koronawirus SARS-CoV-2.
- Zalecenia dla osób objętych kwarantanną w związku z COVID-19 dotyczące postępowania ze zwierzętami domowymi i gospodarskimi
- Informacja dla rolników poddanych kwarantannie domowej w związku z pandemią koronawirusa
- Zalecenia dla pracowników Inspekcji Weterynaryjnej w związku z zagrożeniem wirusem SARS-CoV-2
- Zalecenia dla producentów żywności w związku z koronawirusem
- Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt (OIE) – pytania i odpowiedzi odnośnie choroby COVID19 wywołanej przez koronawirus – tłumaczenie
- Instrukcja Głównego Inspektoratu Sanitarnego dla pracowników urzędów dotycząca zasad postępowania w związku z potencjalnym ryzykiem zakażenia nowym koronawirusem
Czy koronawirus przenosi się za pomocą żywności?
Zgodnie z informacją Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) obecnie nie ma dowodu, że żywność jest źródłem lub jedną z dróg przenoszenia wirusa. Również dotychczasowe doświadczenia związane z występowaniem koronawirusów wskazują, że przenoszenie wirusów poprzez żywność nie występowało: http://www.efsa.europa.eu/en/news/coronavirus-no-evidence-food-source-or-transmission-route.
Główny Lekarz Weterynarii na bieżąco śledzi informacje przekazywane przez Ministra Zdrowia, Główny Inspektorat Sanitarny, Światową Organizację Zdrowia (WHO), a także informacje umieszczane m.in. na stronach EFSA i Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC). Jeśli zaistnieje taka potrzeba, wdrożone zostaną odpowiednie procedury mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa zdrowia publicznego, w tym bezpieczeństwa żywności.
Czy w związku z pandemią koronawirusa trzeba podejmować szczególne działania wobec zwierząt towarzyszących?
Główny Inspektorat Weterynarii monitoruje sytuację związaną z Covid-19. Aktualnie Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt (OIE) nie wskazuje na potrzebę szczególnych działań wobec zwierząt towarzyszących: https://www.oie.int/en/scientific-expertise/specific-information-and-recommendations/questions-and-answers-on-2019novel-coronavirus/ oraz tłumaczenie tej strony zwierającej pytania i odpowiedzi odnośnie choroby wywołanej przez koronawirus SARS-CoV-2: https://www.wetgiw.gov.pl/inspekcja-weterynaryjna/oie---pytania-i-odpowiedzi-odnosnie-choroby-wywolanej-przez-koronawirus-2019-covid-19.
Co można zrobić w przypadku posiadania zwierząt domowych? To, co w przypadku dłuższej nieobecności właściciela (np. urlop): pomoc sąsiedzka, rodzina. To samo będzie dotyczyć rolników mających zwierzęta hodowlane.
Eutanazja zwierząt z powodu kwarantanny właściciela nie wchodzi w grę.