Środowisko - WODR Poznań
Środowisko (426)
08 kwietnia 2016
Zazielenienie – ważna praktyka dla rolnictwa i środowiska naturalnego
Przygotowane przez Wioletta Kmiećkowiak
Co to jest zazielenienie? Zazielenienie (ang. greening) to praktyki rolnicze korzystne dla klimatu i środowiska naturalnego. Dla polskich rolników to nowa rzecz w systemie płatności. Praktyki zazielenienia obowiązują w polskim rolnictwie od 1 stycznia 2015 roku. Warto więc przypomnieć zasady funkcjonowania tego mechanizmu w kampanii 2016 roku. Zazielenienie to: praktyki obowiązkowe lub tzw. praktyki równoważne do obowiązkowych praktyk zazielenienia (przynoszące ten sam albo wyższy poziom korzyści dla środowiska i klimatu jak praktyki obowiązkowe). Końcowym efektem zazielenienia powinien być wzrost bioróżnorodności. Zazielenienie to obowiązkowy komponent systemu płatności bezpośrednich – 30% stawki płatności bezpośrednich uzależnione jest od przestrzegania zasad greeningu. Stawka płatności za zazielenienie w 2015 r. wyniosła 304,31 zł/ha. Szacowana stawka „zielonej” płatności na 2016 r. to około 72,2 euro/ha. Stosowanie wymogów w zakresie…
29 marca 2016
Gospodarka odpadami powstającymi w gospodarstwie domowym i rolnym
Przygotowane przez Barbara Janas
Główne cele ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach to przede wszystkim upowszechnienie prowadzenia selektywnego zbierania odpadów komunalnych „u źródła”, zmniejszenie ilości składowanych odpadów komunalnych poprzez m.in. zapewnienie powstania odpowiednich instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych oraz rolnicze wykorzystanie odpadów biodegradowalnych. Polska jest zobowiązana do wypełniania obowiązków wynikających z dyrektyw unijnych, czyli osiągnięcia odpowiednich poziomów ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania (do dnia 16 lipca 2020 r. – do nie więcej niż 35%), a także poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia oraz odzysku innymi metodami papieru, metali, tworzyw sztucznych, szkła (do dnia 31 grudnia 2020 r. – 50%), a także innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych (do dnia 31 grudnia 2020 r. – 70%) [1]. Gospodarka odpadami w gospodarstwie domowym…
Rośliny motylkowate zarówno drobnonasienne, jak i grubonasienne są cenione głównie ze względu na wysoką zawartość białka i korzystny wpływ na żyzność gleby. Odgrywają niekwestionowaną rolę w płodozmianie, zwłaszcza w gospodarstwach o profilu ekologicznym, przerywają częste następstwo zbóż po sobie, szczególnie w tych o dużym ich udziale w zmianowaniu. Przyczyniają się do zwyżki plonów roślin następczych, gdyż są jednym z lepszych przedplonów pod inne rośliny uprawne. Poprawiają żyzność gleby, wzbogacają ją w azot. Z motylkowatych grubonasiennych takie gatunki jak bobik oraz groch, łubin, soja czy wyka pozostawiają w glebie dużą ilość masy organicznej, która zwiększa pojemność sorpcyjną gleby. Dzięki dobrze rozwiniętemu systemowi korzeniowemu mają zdolność pobierania wody i składników pokarmowych z głębszych warstw gleby. Rośliny strączkowe wykazują również działanie fitotosanitarne i fitotomelioracyjne.…
11 marca 2016
Korzyści ze stosowania pożytecznych mikroorganizmów w produkcji zwierzęcej
Przygotowane przez Wioletta Kmiećkowiak
Preparaty mikrobiologiczne (EM) to probiotyki, które można dodawać do wody pitnej i paszy w celu podniesienia odporności zwierząt, a także wykorzystywane są one w procesie fermentacji odchodów zwierzęcych (obornik, gnojowica, gnojówka), dzięki czemu uzyskuje się wartościowy nawóz oraz w celu eliminacji odorów w pomieszczeniach inwentarskich i w ich otoczeniu. Probiotyki to żywe mikroorganizmy, a także ich metabolity (produkty przemiany materii), mające korzystny wpływ na organizm gospodarza. Greckie pro bios oznacza „dla życia”. Podstawy probiotycznej technologii stworzył japoński profesor Teruo Higa. Skomponował on Kultury Mateczne pożytecznych mikroorganizmów. Podstawą stworzenia tych kompozycji jest wiedza na temat istnienia podziału mikroorganizmów, z uwagi na ich działanie w środowisku, na 3 grupy: regeneratywne (probiotyki), degeneratywne (patogeny), fakultatywne (pozornie obojętne) – jest ich…
10 marca 2016
Podmiot korzystający ze środowiska, zasady korzystania ze środowiska i najczęstsze wątpliwości rolników w tych obszarach
Przygotowane przez Wioletta Kmiećkowiak
Podmiot korzystający ze środowiska to zgodnie z art. 3 pkt 20 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2013 r. poz. 1232 ze zm.): przedsiębiorca (na podstawie art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), a także osoba prowadząca działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego oraz osoba wykonująca zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki, jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą (ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej), osoba fizyczna niebędąca przedsiębiorcą, korzystająca ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia. Kontrola osoby fizycznej, np. rolnika indywidualnego lub jednostki organizacyjnej niebędącej przedsiębiorcą, prowadzona jest wyłącznie na podstawie przepisów ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska. Na tym polu rodzi…
Rośliny, tak jak każda żywa istota, do prawidłowego wzrostu i rozwoju potrzebują pożywienia. Zapas składników pokarmowych w glebie jest ograniczony, dlatego musi być uzupełniany co pewien czas. Podstawą do prawidłowego ustalenia potrzeb nawozowych roślin jest znajomość zasobności gleby. Dlatego tak ważna jest analiza gleby. Wykonanie analizy można zlecić w laboratoriach chemiczno-rolniczych, przede wszystkim w okręgowych stacjach chemiczno-rolniczych. Analiza taka obejmuje określenie odczynu gleby (pH) i potrzeb wapnowania, a także zasobności gleb w przyswajalne formy fosforu, potasu oraz magnezu. Gro składników mineralnych znajdujących się w glebie, pochodzi z roślin wcześniej obumarłych na danym terenie. Problem zubożenia gleb rozpoczyna się na tych polach, z których plony wywozi się z miejsca, w którym rosną. W efekcie ziemia jałowieje. Aby zahamować tego…
07 marca 2016
Ujednolicony tekst rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko
Przygotowane przez Wioletta Kmiećkowiak
W Dzienniku Ustaw RP z dnia 18.01.2016 r. pod pozycją 71 został opublikowany tekst obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 21.12.2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Rzecz jest o tyle ważna, że tego typu przedsięwzięcia wymagają przeprowadzenia na etapie planowania oceny ich oddziaływania na środowisko, a więc uruchomienia i przeprowadzenia całej żmudnej procedury. Warto więc przypomnieć najważniejsze przepisy tego rozporządzenia, które mogą dotyczyć lub dotyczą rolnictwa. Rozporządzenie określa: rodzaje przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko; rodzaje przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko oraz przypadki, w których zmiany dokonywane w obiektach są kwalifikowane jako przedsięwzięcia, o których mowa w pkt 1 i 2 powyżej. Do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko…
04 marca 2016
Są środki na dofinansowanie budowy i przebudowy małych zbiorników wodnych
Przygotowane przez Jolanta Szydłowska
Rolnicy często pytają doradców, czy są jakieś środki, które można uzyskać na budowę małych zbiorników wodnych. Warto więc przypomnieć, że na dofinansowanie prac związanych z ochroną, rekultywacją i poprawą jakości gruntów rolnych (bo taki jest ogólny cel przedsięwzięcia), od 2012 roku można uzyskać dotację z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego. Dnia 9 sierpnia 2012 r. została podjęta Uchwała nr 2324/2012 przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego, która określa zasady przydzielania środków z budżetu Województwa Wielkopolskiego, przeznaczonych na prace związane z ochroną, rekultywacją i poprawą jakości gruntów rolnych. Środki te mogą być przeznaczone m.in. na budowę, przebudowę dróg dojazdowych do gruntów rolnych, budowę i renowację zbiorników wodnych służących małej retencji, rolnicze zagospodarowanie gruntów zrekultywowanych w cyklu trzyletnim, przeciwdziałanie erozji gleb i ruchom masowym ziemi…
BioEnergy Farm 2 to projekt współfinansowany przez Unię Europejską. Skupia się na małych biogazowniach wykorzystujących zwierzęce odchody jako główny substrat. Celem projektu jest dostarczanie uporządkowanej i obiektywnej informacji o możliwościach wytwarzania biogazu z wykorzystaniem obornika, w mikroskali, w gospodarstwach rolnych. W ramach projektu BioEnergy Farm 2 są dostępne następujące materiały: O projekcie Bio-Energy Farm 2 Odnawialne źródła energii Mikrobiogazownie – prosumenckie źródło energii w gospodarstwie rolnym Substraty i zagospodarowanie nawozowe pofermentu Problemy technologiczne, eksploatacyjne i sterowanie pracą biogazowni rolniczej Przewodnik do przygotowania projektu uruchomienia biogazowni Narzędzia do kalkulacji opłacalności inwestycji w mikrobiogazownie w gospodarstwach rolniczych
25 lutego 2016
Nauka dla praktyki rolniczej w zakresie rolnictwa ekologicznego
Przygotowane przez Elżbieta Dryjańska
System ekologiczny oznacza sposób gospodarowania o zrównoważonej produkcji roślinnej i zwierzęcej w obrębie gospodarstwa, oparty na środkach pochodzenia biologicznego i mineralnego nieprzetworzonych technologicznie, czyli rolnictwo bez agrochemii. Rolnictwo ekologiczne za podstawowy cel uznaje uzyskanie wysokiej jakości ziemiopłodów i dbałość o środowisko przyrodnicze. Każde gospodarstwo ekologiczne podlega corocznej kontroli (certyfikacji) potwierdzającej realizację kryteriów ekologicznego gospodarowania. Rolnictwo ekologiczne nie sprowadza się więc wyłącznie do odrzucenia przemysłowych środków produkcji, lecz polega na umiejętnym gospodarowaniu środkami własnymi i dążeniu do samowystarczalności paszowej i nawozowej. Wymaga od rolnika wiedzy, doświadczenia i gotowości działania. Niezmiernie ważnym przy podejmowaniu przez rolnika właściwych decyzji jest przepływ informacji z osiągnięć nauki do praktyki rolniczej. Szczególny nacisk w rolnictwie ekologicznym kładziony jest na stosowanie optymalnej agrotechniki (zabiegów uprawowych,…
Więcej...
12 lutego 2016
Nawożenie azotowe mineralne w zgodzie z prawem
Przygotowane przez Wioletta Kmiećkowiak
A. Nawozy azotowe mineralne stosowane poza OSN W przepisach nie ma wprost ograniczenia co do terminów stosowania nawozów mineralnych azotowych poza OSN. W ustawie o nawozach i nawożeniu mówi się jedynie o tym, że nawozy stosuje się w sposób, który nie zagraża zdrowiu ludzi lub zwierząt lub środowisku. Ustawa o nawozach i nawożeniu (Dz.U. z 2007 r. nr 147, poz. 1033 z późn. zm.) zabrania stosowania wszelkich nawozów na glebach: zalanych wodą, przykrytych śniegiem, zamarzniętych do głębokości 30 cm (jeśli zmarzlina sięga płycej, to nawozy można stosować), podczas opadów deszczu. Powyższe dotyczy również terenów OSN. W prawie istnieją jedynie ograniczenia co do dawkowania nawozów naturalnych, tj. maksymalna dawka azotu ze wszystkich nawozów naturalnych zastosowana w ciągu roku nie może przekroczyć 170 kg N w czystym składniku…
(…) Stosowanie jakiejkolwiek „chemii” w przypadku pszczół stanowi dla nich realne zagrożenie. Podtrucia i osłabienie rodzin pszczelich automatycznie zwiększa ich podatność na choroby. Ale można temu zaradzić odsyłając pszczelarzy np. do stosowania preparatów naturalnych – kompozycji pożytecznych, probiotycznych mikroorganizmów (efektywne mikroorganizmy). EM-y są bezpieczne dla człowieka, zwierząt i roślin – nie mają okresów karencji i prewencji. Są to produkty powstające w procesie fermentacji naturalnych kompozycji pożytecznych mikroorganizmów, z dodatkiem komponentów roślinnych i mineralnych, w oparciu o ProBiotechnologię. Dobroczynne działanie tych kompozycji to wynik takiego doboru szczepów mikroorganizmów, które w takiej właśnie kompozycji współdziałają wzajemnie się wspierając. Dzięki swojej aktywności biologicznej i wytwarzanym enzymom, mikroorganizmy te mogą przerwać, w danym środowisku, dominację chorobotwórczej mikroflory i zainicjować procesy korzystne…
Entomolodzy alarmują, że dramatycznie spada na świecie kondycja pszczół. Zdaniem naukowców, poza pszczołą miodną, zagrożone wymieraniem są także inne gatunki owadów zapylających. A przecież aż 70% roślin użytkowych jest owadopylnych. Ten artykuł będzie jednak dotyczył pszczoły miodnej. Spadek liczebności pszczół to niższe i słabsze jakościowo plony. Efektem złego zapylenia są najczęściej źle wykształcone owoce i nasiona. Niektóre gatunki roślin bez udziału owadów zapylających praktycznie nie zawiązują owoców i nie wydają nasion. Albert Einstein powiedział: „Kiedy wyginie pszczoła, rodzajowi ludzkiemu pozostaną 4 lata.” Pośród nośników (wektorów) pyłku pszczoła jest uznawana za ten najlepszy. Z oczywistych więc powodów ochrona pszczół stała się koniecznością. Jakie działania podjąć? Przede wszystkim trzeba zapewnić sprzyjające…
10 lutego 2016
Pożyteczne probiotyczne mikroorganizmy – dobrodziejstwem dla gleby i roślin
Przygotowane przez Wioletta Kmiećkowiak
O dobroczynnym znaczeniu probioemów dla gleby i roślin, a także zwierząt, ludzi i środowiska naturalnego, napisano już sporo. Pomimo tego warto do tego tematu powrócić, szczególnie teraz, krótko przed nadejściem wiosny i rozpoczęciem prac polowych. Twórcy i propagatorzy probiotycznej technologii zapewniają o dobroczynnym jej wpływie na jakość gleby i upraw. Potwierdzają to badania naukowe i, co ważne, obserwacje i pozytywne doświadczenia rolników stosujących te preparaty. Sami mogą się przekonać, że podstawą sukcesu w produkcji roślinnej jest dobrze odżywiona i biologicznie aktywna gleba. Probiotechnologia to sposób wytwarzania i stosowania kompozycji pożytecznych mikroorganizmów oraz ich metabolitów, zawartych w fermentowanej mieszaninie z naturalnych składników. Probioemy dostępne na rynku to wyroby powstałe na bazie odpowiednio dobranych kompozycji pożytecznych mikroorganizmów, specjalnie wyselekcjonowanych szczepów drobnoustrojów…