Pomoc związana z wystąpieniem szkód wywołanych niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi - WODR Poznań
07 września 2012

Spotkanie środowiskowe w powiecie tureckim

Przygotowane przez

Spotkanie środowiskowe w powiecie tureckim

W dniu 7 września br. w siedzibie Zespołu Doradczego w Turku odbyło się spotkanie rolników i mieszkańców wsi z powiatu tureckiego. Na spotkaniu Kierownik powiatu Grażyna Jóźwiak przedstawiła analizę udzielonych przez doradców porad oraz zebranych ankiet badania potrzeb doradczych za rok 2011/12. Uczestnicy spotkania wnosili swoje uwagi dotyczące problemów rolnictwa w powiecie, które ich zdaniem należałoby uwzględnić w planowaniu działalności doradczej na 2013 rok. Najważniejsze z nich dotyczyły zagadnień prawnych funkcjonowania rolnictwa, zdobywania dodatkowych kwalifikacji, podatków w rolnictwie, a także doskonalenia technologii na bazie prowadzonych demonstracji i pokazów.

05 września 2012

Dożynki Powiatowe 2012 Boruszyn

Przygotowane przez

Dożynki Powiatowe 2012 - Boruszyn

Dnia 02.09.2012r we wsi Boruszyn gm. Połajewo odbyły się Dożynki Powiatowe. Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą w kościele parafialnym pod wezwaniem św. Andrzeja Apostoła. Po mszy  korowód dożynkowy  wyruszył wzdłuż pięknie odrestaurowanego placu w centrum wsi na boisko sportowe obok wiejskiego Domu Kultury. Po odśpiewaniu „Roty” przez zebranych, otwarcia dokonał Starosta  powiatu Wiesław Maszewski i Wójt  Gminy  Połajewo – Stanisław Pochyluk.

Po przywitaniu zaproszonych gości, służb działających na rzecz rolnictwa ,przybyłych mieszkańców z całego  powiatu oraz gospodarzy tegorocznych dożynek, którymi byli Eugenia Jabłońska z Młynkowa i Sławomir Bazan z Boruszyna odbył się obrzęd wręczenia chleba przez zespół „Marynia” z Wronek  Panu Staroście powiatu - Wiesławowi  Maszewskiemu oraz gospodarzom dożynek, po czym  chleb został rozdzielony wśród wszystkich zaproszonych gości.

Następnie zostali nagrodzeni  rolnicy z powiatu biorący udział w organizowanych konkursach: „Rolnik roku 2012” pow. Czarnkowsko-trzcianeckiego, „Piękna wieś dziełem jej mieszkańców”, kategoria: „wieś” „zagroda rolnicza”, „zagroda nierolnicza” i gminy w konkursie  wieńców  dożynkowych.

Część artystyczną uświetniły występy dzieci i  młodzieży z tutejszej szkoły i przedszkola. Na zakończenie dożynek nagrodzeni zostali aktywni sołtysi powiatu czarnkowskiego ,którzy brali udział w konkursach : „Aktywni mieszkańcy”, „Zielone wsie”, „Sołtys na miarę Europy”. Dożynki zakończyła zabawa dożynkowa do białego rana.

Święto plonów upłynęło w miłej, sympatycznej atmosferze oraz przy słonecznej pogodzie.

ZD czarnkowsko-trzcianecki  obsługiwał swoje stoisko informacyjne (na zdjęciu)

 

Dorota Wielgosz –

doradca ZD Czarnków, Połajewo

 

zdjęcia: Damian Kalupa


 

 


 

 

 

 

Ostatnio zmieniany 10 września 2012
04 września 2012

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

Przygotowane przez

Minister rolnictwa zapowiada uruchomienie przez ARiMR nowych naborów w ramach PROW 2007 - 2013 oraz akcji kredytowej dla rolników

Minister rolnictwa Stanisław Kalemba, w towarzystwie Podsekretarza stanu w MRiRW Tadeusza Nalewajka (z lewej) i Prezesa ARiMR Tomasza Kołodzieja, zapowiedział na październik nowe nabory wniosków z PROW 2007 - 2013.

Konferencja Ministra cieszyła się dużym zainteresowaniem. Zdjęcia A. Kubat

W październiku Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpocznie przyjmowanie wniosków o przyznanie pomocy w ramach dwóch działań finansowanych ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 - zapowiedział Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stanisław Kalemba, podczas konferencji prasowej zorganizowanej w siedzibie resortu 23 sierpnia 2012 r. Uczestniczyli w niej również Podsekretarz Stanu w MRiRW Tadeusz Nalewajk oraz Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Tomasz Kołodziej. Minister dodał także, że wkrótce dostępne będą preferencyjnie oprocentowane kredyty dla rolników.

Minister zapowiedział, że od 15 października do 26 listopada 2012 r. będzie można składać  wnioski o przyznanie pomocy w ramach działania "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych". Przypomniał również, że działanie to zostało uruchomione po raz pierwszy w 2010 roku, właśnie po to, by pomóc rolnikom poszkodowanym wówczas, przez klęski żywiołowe. Na taką pomoc przeznaczono w całym okresie realizacji PROW 2007 - 2013 około 416 mln złotych. Dotychczas ARiMR przeprowadził cztery takie nabory, a z oferowanej pomocy skorzystało około 4 tys. gospodarstw. Do wykorzystania pozostało jeszcze około 200 mln zł. Warunki ubiegania się o pomoc w tegorocznym naborze nie zmieniły się w porównaniu do tych  obowiązujących w poprzednich latach. Z pomocy mogą skorzystać rolnicy, którzy ponieśli starty w wysokości co najmniej 10 tys. zł w majątku trwałym np. maszynach, budynkach produkcyjnych i jednocześnie klęska żywiołowa spowodowała co najmniej 30% straty w rolniczych uprawach. Rolnik musi udokumentować powstałe szkody, dołączając protokół z oszacowania zakresu i wysokości strat, który sporządza komisja powołana przez wojewodę. Potrzebna jest również opinia wojewody w sprawie zakresu i wysokości start powstałych w gospodarstwie rolnika. Na przywracanie produkcji rolniczej można otrzymać do 300 tys. zł wsparcia, z tym że kwota pomocy nie może przekroczyć 90% kosztów kwalifikowanych poniesionych na inwestycje w zniszczonym gospodarstwie. Dofinansowanie można otrzymać m.in. na budowę, przebudowę lub remont budynków służących do produkcji rolniczej, kupno nowych maszyn czy urządzeń rolniczych, odtwarzania sadów albo plantacji wieloletnich, jak również na zakup stada podstawowego zwierząt hodowlanych. Dzięki wsparciu ARiMR rolnicy, którzy otrzymali pomoc w ramach dotychczas przeprowadzonych czterech naborów, kupili prawie 10 tys. maszyn i urządzeń rolniczych, wybudowali lub zmodernizowali 90 tys. metrów kwadratowych budynków produkcyjnych i odtworzyli 780 ha sadów lub plantacji wieloletnich.

Od 2 do 29 października 2012 roku w województwie podkarpackim zostanie przeprowadzony nabór wniosków o przyznanie pomocy z działania "Modernizacja gospodarstw rolnych". Wynika to z tego, że tylko w tym regionie zostały jeszcze pieniądze z PROW 2007 - 2013 na takie inwestycje. Pozostałe 15 województw wykorzystało środki na "Modernizację gospodarstw rolnych" dostępne w ramach tego Programu we wcześniejszych naborach. Gospodarze z Podkarpacia mają jeszcze do wydania na inwestycje w modernizację gospodarstw ok. 49 mln zł. Zakładając, że poziom dofinansowania o jaki będą się ubiegać będzie taki jak w poprzednich naborach, czyli ok. 127 tys. zł, to pieniędzy wystarczy dla prawie 400 rolników. Maksymalna pomoc jaką może otrzymać rolnik w całym okresie realizacji PROW 2007 - 2013 wynosi 300 tys. zł., z tym, że poziom dofinansowania waha się od 40% do 60% kosztów kwalifikowanych poniesionych na realizację takich inwestycji. Wyższy poziom dofinansowania mogą uzyskać rolnicy przed "40", którzy gospodarują w trudnych warunkach, czyli korzystają ze wsparcia ONW. Pieniądze można przeznaczyć m.in. na zakup maszyn czy urządzeń rolniczych, inwestycje w budynki produkcyjne albo zakładanie i wyposażenie sadów lub plantacji wieloletnich. Pomoc, będzie przyznawana w zależności od liczy punktów jaką uzyska wniosek. Oceniane będą dwa aspekty - wielkość ekonomiczna gospodarstwa wyrażona w ESU oraz czy cel inwestycji jest związany ze wzrostem wartości dodanej brutto w gospodarstwie. Mówiąc o wsparciu na "Modernizację gospodarstw rolnych" Minister Stanisław Kalemba zwrócił uwagę, na to, że pomoc taka cieszyła się bardzo dużą popularnością. W Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 przeznaczono na inwestycje w gospodarstwach ok. 8,5 miliarda złotych. Od początku wdrażania PROW 2007 - 2013 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przyjęła 78 tys. wniosków o przyznanie takiego wsparcia, a 90% z nich zostało rozpatrzone.

Minister Stanisław Kalemba zapowiedział również uruchomienie dla rolników akcji kredytowej w wysokości 1,57 miliarda złotych. Preferencyjnie oprocentowane kredyty będą dostępne w bankach współpracujących z ARiMR. Oprocentowanie, które będą płacili rolnicy będzie trochę wyższe niż dotychczas obowiązujące, ale w porównaniu z innymi kredytami będzie i tak bardzo atrakcyjne. Rolnicy, którzy zdecydują się na kredyt inwestycyjny zapłacą tylko 3% należnego bankowi oprocentowania, resztę pokryje za nich ARiMR. W wypadku  kredytów klęskowych rolnik, który posiada odpowiednie ubezpieczenia zapłaci teraz  1,5% należnego bankowi oprocentowania, a gdy nie będzie miał ubezpieczonych budynków czy upraw zapłaci 4,5% odsetek, resztę uiści za niego ARiMR. Ustalony został limit kredytu, które jedno gospodarstwo może otrzymać na zakup ziemi, teraz będzie to 1,5 miliona złotych.

Minister przypomniał także, że rolnicy, którzy realizują inwestycje związane z wytwarzaniem biogazu rolniczego lub wytwarzaniem z niego energii elektrycznej, dofinansowywane z działania "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej", mają 18 miesięcy na uzupełnienie dokumentów związanych z taką pomocą. Wydłużenie terminu umożliwia nowelizacja rozporządzenia dotyczącego zasad i warunków przyznawania pomocy w tym działaniu.

Prezes ARiMR Tomasz Kołodziej przedstawił ogólny stan realizacji zadań Agencji. Podkreślił, że ARiMR  jest największą i  najsprawniej działającą agencją płatniczą. Od początku swojego istnienia przekazała ona na rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich 160 miliardów złotych, z tego 142 mld zł po wstąpieniu Polski do UE. Prezes poinformował również o tym jak przebiega realizacja wypłat w tym roku. Do sierpnia 2012 r. Agencja wypłaciła rolnikom i innym naszym beneficjentom 18 miliardów złotych, a z tej kwoty 7 mld zł to pieniądze przekazane w ramach PROW 2007 - 2013. Realizację wsparcia w ramach tego Programu Prezes ocenił bardzo dobrze, ponieważ dotychczas ARiMR przekazał 37 mld zł, co plasuje Polskę na pierwszym miejscu w unijnym rankingu dotyczącym wypłat z PROW 2007 - 2013.

04 września 2012

XIX Krajowe Dni Ziemniaka - fotogaleria

Przygotowane przez

„Ziemniak jadalny – integrowana technologia, jakość, spożycie” było hasłem wiodącym XIX Krajowych Dni Ziemniaka, które odbywały się w dniach 25 i 26 sierpnia br w Marszewie k. Pleszewa na terenach Centrum Edukacyjno-Wystawowego Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Ta licząca się w branży impreza o charakterze wystawowo-targowo-szkoleniowym przeznaczona jest dla producentów, firm obrotu i przetwórstwa ziemniaka, firm zaopatrzenia w środki produkcji, w tym zwłaszcza kwalifikowane sadzeniaki oraz wszystkich instytucji, organizacji i osób związanych lub zainteresowanych branżą ziemniaka. Objęta jest patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a jej głównym celem jest prezentacja postępu biologicznego, technologicznego i ekonomiczno-organizacyjnego w uprawie, obrocie i przetwórstwie ziemniaków, wspieranie procesów unowocześniania branży, promocja krajowych odmian, ułatwianie kontaktów między uczestnikami rynku oraz integracja jednostek tego sektora agrobiznesu. Odbywa się od 1994r. corocznie w innym regionie kraju, tradycyjnie w ostatnią sobotę i niedzielę sierpnia, a Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu po raz drugi został wybrany jako partner Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego w Radzikowie przy jej organizacji (wcześniej 2009r. – Sielinko). Jednocześnie również po raz drugi miejscem organizacji tej specjalistycznej ogólnopolskiej imprezy był Marszew, który gościł V edycję Dni Ziemniaka w 1998r.

 

Punktem centralnym tegorocznych dni ziemniaka było pole z kolekcją 100 odmian ziemniaka, zawierającą odmiany 8 hodowców, w tym 85 odmian z Krajowego Rejestru odmian oraz 15 z Katalogu Europejskiego. Wśród odmian krajowych można było zobaczyć 68 odmian jadanych i 17 odmian skrobiowych. Charakterystyka wszystkich odmian została zebrana w katalogu dostępnym na stoisku Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.

Innowacją była kwatera, na której zastosowano doglebowe kompleksowe nawożenie ziemniaków zchelatyzowanymi nawozami płynnymi zaaplikowanymi bezpośrednio w redliny podczas sadzenia. Dało to możliwość porównania efektów takiego sposobu nawożenia
z tradycyjnym wysiewem nawozów mineralnych. Drugim polem do porównań były efekty prowadzonej w sposób tradycyjny ochrony przed zarazą ziemniaczaną a ochroną opartą na sygnalizacji wg systemu decyzyjnego NegFry.

Dopełnieniem kolekcji były dostępne na terenach targowych dwie wystawy, tj.: wystawa próbek bulw poszczególnych odmian oraz wystawa objawów chorób ziemniaka. Przedstawiciele IHAR prowadzili tu pokaz rozpoznawania wirusowych i kwarantannowych chorób ziemniaków.

 

Wystawę rolniczą współtworzyło ok. 80 firm, w tym przedstawiciele hodowców odmian, producentów i sprzedawców sadzeniaków, a także firm oferujących środki ochrony, nawozy, usługi związane z produkcją, przechowywaniem i dystrybucją bulw, wyposażenie przechowalni, urządzenia do konfekcjonowania, opakowania zbiorcze, przetwory z ziemniaków, maszyny i sprzęt rolniczy itp. Tu również można było zaprenumerować fachową prasę lub zasięgnąć informacji na stoiskach instytucji działających w obszarze rolnictwa (KRUS, PIP, PIORiN, ARR, ARiMR, WODR, Stacja Chemiczno-Rolnicza, Instytut Ochrony Roślin). Ciekawostkami dla zwiedzających okazały się stoiska prezentujące muzealne eksponaty sprzętu wykorzystywanego w uprawie ziemniaków udostępnione przez Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie oraz chata sołtysa  z okresu dwudziestolecia międzywojennego XX wieku, prezentowana przez pana Karola Matczaka z Koźlątkowa Kolonii w gminie Lisków (powiat kaliski).

 

Pierwszy dzień XIX Krajowych Dni Ziemniaka zdominowały seminaria dyskusyjne. W namiocie szkoleniowym usytuowanym przy kolekcji odmian dyskutowano m.in.: o technologiach uprawy, sposobach zwalczania szkodników, roli systemów decyzyjnych w integrowanej ochronie ziemniaków, jakości bulw i ich wartości handlowej, opłacalności produkcji oraz promocji spożycia. Zagadnienia te przybliżyli zainteresowanym przedstawiciele Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego w Boninie i Jadwisinie oraz Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu i przedstawiciele firm zajmujących się produkcją sadzeniaków i ich obrotem.

 

Podczas obydwu dni na terenach targowych promowano spożycie ziemniaków i ich przetworów. W sobotę promocja przybrała formę „Festiwalu Smaków - potrawy z ziemniaków”, czyli konkursu na potrawę z ziemniaka lub z ziemniakami organizowanego przez Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu, Zespół Doradczy w powiecie pleszewskim oraz Stowarzyszenie „Wspólnie dla Przyszłości”. Swoimi umiejętnościami kulinarnymi chwaliły się panie z piętnastu Kół Gospodyń Wiejskich, Stowarzyszenia Forum Kobiet oraz Klubu 4H z terenu powiatu pleszewskiego i jednego KGW z powiatu jarocińskiego. W oparciu o regulamin przygotowany przez organizatorów ocenie poddano 19 różnorodnych potraw, m.in.: pyrczok, babka ziemniaczana, szagówki, szare kluski, zapiekanka z ziemniaków, ziemniaki pieczone nadziewane, ziemniaki smażone, kotlety i krokiety z ziemniaków, pierogi oraz kilka zup na bazie ziemniaków.
W ocenie brano pod uwagę smak i jakość potraw oraz wygląd estetyczny potrawy i sposób podania.

Laureatami Festiwalu Smaków zostali:

I miejsce - Koło Gospodyń Wiejskich z Kuźni, gm. Chocz, powiat pleszewski
za prażonki z boczkiem i kapuśniakiem,

II miejsce – Stowarzyszenie Forum Kobiet Powiatu Pleszewskiego za kotlety ziemniaczane z mięsem i kapustą zasmażaną na maśle z rodzynkami,

III miejsce – Środowiskowy Dom Samopomocy w Czerminie, powiat pleszewski za roladę z ziemniaków i sałatkę jarzynową.

 

Po zakończeniu oceny przystąpiono do powszechnej degustacji, podczas której można było nie tylko spróbować wszystkich potraw, ale również otrzymać przepisy, według których zostały przygotowane.

Na zakończenie Festiwalu rozstrzygnięto także dwa towarzyszące mu konkursy. Najcięższego z pięciu zgłoszonych ziemniaków (830g) zaprezentowała pani Barbara Dorsz ze Sławoszewa (gm. Kotlin w powiecie jarocińskim), natomiast najbardziej fikuśnego z piętnastu dostarczonych – ukształtowanego przez naturę – pan Michał Orpel ze Strzydzewa (gm. Czermin w powiecie pleszewskim).

 

W niedzielę w godzinach południowych IHAR zaprosił zwiedzających do udziału
w ocenie jakości kulinarnej sześciu odmian ziemniaków. Za najsmaczniejsze, wyłonione w oparciu o głosy osób uczestniczących w degustacji uznano ex aeqo odmiany: Owacja (Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka Strzekęcin) i Oberon (Hodowla Ziemniaka Zamarte). Hodowcy najsmaczniejszych odmian otrzymali Puchar Marszałka Województwa Wielkopolskiego. Pozostałe odmiany zgodnie z oceną degustujących zajęły miejsca:

II miejsce – brak

III miejsce – Sagita (HZPC)

IV miejsce – Viviana (Europlant)

V miejsce – Gwiazda (HZ Zamarte)

VI miejsce – Promyk (PMHZ Strzekęcin)

 

Atrakcją drugiego dnia Krajowych Dni Ziemniaka były niewątpliwie pokazy polowe pracy maszyn. Zaprezentowano, m.in.:

  • Sadzarkę  4-rzędową do ziemniaków firmy GRIMME w zestawie z możliwością zaprawiania bulw, zagregatowaną z obsypnikiem aktywnym GRIMME serii GH-75-4,
  • kombajn 1-rzędowy GRIMME SE-140 z koszem zasypowym o pojemności 4t,
  • pracę kosza przyjęciowego GRIMME RH 1260 Combi z możliwością wstępnego wysypu i przesortowania ziemniaków na stole selekcyjnym oraz możliwością rozsortowania do skrzyniopalet.

 

XIX Krajowe Dni Ziemniaka uwieńczyło wręczenie Złotych Medali Krajowych Dni Ziemniaka promujących produkty lub usługi wyróżniające się w branży oryginalnością, innowacyjnością i jakością oraz znaczeniem dla gospodarki, mierzonym wielkością sprzedaży i zainteresowaniem odbiorców. Kapituła Złotego Medalu pod przewodnictwem prof. Franciszka Borówczaka (Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu), skupiająca przedstawicieli IHAR Oddział Jadwisin i Bonin, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu przyznała Złote Medale XIX Krajowych Dni Ziemniaka dla:

 

  • IHAR Bonin za czasopismo branżowe Ziemniak Polski – nagrodę odebrali redaktor naczelny, dr Jacek Chotkowski i sekretarz redakcji, Krystyna Żalejko,
  • Hodowli Ziemniaka Zamarte Sp. z o.o. – za skrobiową odmianę ziemniaków Kuba, zarejestrowaną za granicą, którą Kapituła uznała za perspektywiczną.
  • AGRARADA Sp. z o.o. z Brzezimierza – za bogatą prezentację i pokaz pracy maszyn firmy GRIMME do sadzenia, zbioru i wstępnego sortowania ziemniaków.

 

Wiesława Witaszak

Centrum Edukacyjno-Wystawowe

w Marszewie

View the embedded image gallery online at:
https://archiwum.wodr.poznan.pl/pomoc-zwizana-z-wystpieniem-szkod-wywoanych-niekorzystnymi-zjawiskami-atmosferycznymi/itemlist?start=7252#sigProIdba2fff739c

Ostatnio zmieniany 05 września 2012
04 września 2012

Kapusta biała – odmiany do kwaszenia

Przygotowane przez

Odmiany kapusty do kwaszenia - Novoton i Liberator pojawiając się na rynku przed kilkoma laty, ustanowiły nowe standardy dla odmian kapusty do kwaszenia. Dzięki intensywnym pracom hodowlanym hodowcy dostarczyli producentom wysoko plonujące odmiany, gwarantujące wysokie zbiory w różnych warunkach uprawy, odporne na zmienne warunki pogodowe. Plony szczególnie Novotona, przewyższają plony wielu innych odmian co gwarantuje dobry dochód nawet w latach o niskich cenach kapusty. Przetwórcy natomiast zyskali wysokiej jakości produkt do wyprodukowania smacznej kwaszonki, dzięki wysokiej zawartości cukrów, witamin i suchej masy w tych odmianach.

W sezonie 2010 uzyskiwano bardzo wysokie plony w uprawie odmiany Novoton, przy zachowaniu wymaganej jakości surowca. Po obróbce i przygotowaniu Novotona do kwaszenia, producenci uzyskiwali około 140 140 ton/ha. Przy tak trudnym roku jak 2010, w którym plony były o wiele niższe od średniej wieloletniej, odmiana Nowoton plonowała jak czołowe odmiany w najlepszych latach.

W sezonie 2011, gdy ceny uzyskiwane za kapustę białą nie zapewniały przekroczenia progu opłacalności wielu producentów zaczęło oszczędzać na zabiegach chemicznej ochrony roślin. Na plantacjach zaczęły pojawiać się gnijące główki, objawy chorób grzybowych, rośliny były atakowane przez szkodniki. Kapusty odmiany Novoton również nie ominęły patogeny. Na wielu plantacjach wydawało się, że rośliny mocniej są porażone niż inne odmiany. Novoton rośnie jednak bardzo szybko i silnie zwiększa swoją masę, więc i jego ochrona powinna być bardziej intensywna. W czasie zbiorów okazało się jednak, że nawet przy kilkuprocentowym porażeniu roślin przez szkodniki i choroby, plony Novotona oscylowały w granicach 140 – 180 ton / ha. Oprócz bardzo wysokiego potencjału plonotwórczego po zakwaszeniu okazało się, że ze 140 ton surowca producenci kapusty kwaszonej uzyskiwali 120 ton gotowej kwaszonki. Ubytki masy na poziomie 14 – 16% okazały się najmniejszymi w całym asortymencie jesiennych odmian do kwaszenia.

Cechy odmiany Novoton

- odmiana o około 130 – 135 dniach wegetacji,

- główki zbite, lekko spłaszczone,

- główki o masie 6 – 8 kg,

- krótki głąb wewnętrzny,

- wysoka tolerancja na pękanie (możliwość przetrzymania w polu),

- tolerancja na wciornastki,

- rośliny o bardzo mocnym systemie korzeniowym,

- rośliny o silnym wigorze,

- kapusta przeznaczona do kwaszenia oraz na surówki,

- możliwość przechowywania do dwóch miesięcy.

 

Cechy odmiany Liberator

- odmiana o około 130 – 135 dniach wegetacji,

- główki zbite, okrągłe, o doskonałej strukturze wewnętrznej,

- główki o masie 5 – 7 kg,

- wysoka zdrowotność,

- wysoka tolerancja na pękanie (możliwość przetrzymania w polu),

- zalecana do zbioru mechanicznego,

- silny liść okrywający, chroniący główkę przed uszkodzeniami,

- silny system korzeniowy, utrzymujący roślinę w pozycji pionowej,

- wzniesiony pokrój roślin,

- kapusta przeznaczona na świeży rynek, do kwaszenia oraz na surówki,

- możliwość przechowywana do grudnia

 

Jarosław Górski

03 września 2012

Rolnicy z gmin Rychwał i Grodziec chwalili ziemniaki w Marszewie.

Napisane przez

Zosia_1_Marszew

Rolnicy z gmin Rychwał i Grodziec w powiecie konińskim dnia 25 sierpnia br. uczestniczyli w wyjeździe do Centrum Edukacyjno Wystawowego w Marszewie koło Pleszewa na XIX Krajowe Dni Ziemniaka.
Wyjazd z Rychwała zorganizowali wspólnie Burmistrz Urzędu Gminy i Miasta w Rychwale oraz doradca Ośrodka Doradztwa Rolniczego Zofia Stempin.  Natomiast Rolników z Grodźca zachęcił do wyjazdu gminny doradca WODR Alfred Kuźnik.

Zosia_4_Marszew

Tematem przewodnim tegorocznych Dni Ziemniaka była min. „Integrowana produkcja ziemniaka jadalnego”. Przed wyjazdem, a także w drodze powrotnej do domu, Rolnicy żywo dyskutowali z doradcami, co to znaczy integrowana produkcja, co to znowu za nowość? A oto wnioski z tych rozważań.


„Integrowana znaczy zrównoważona” – padło na początek. I bardzo dobrze. A jak każdy dodał swoją opinię na ten temat to wyszło z tego niezłe wytłumaczenie pojęcia.
Jest to metoda a raczej system produkcji roślinnej. Dąży on do uzyskania jak najwyższych plonów o bardzo dobrej jakości, przy zmniejszonych dawkach nawozów mineralnych i organicznych oraz chemicznych środków ochrony roślin. Końcowy produkt tego systemu – tej produkcji – ma spełniać oczekiwania konsumenta i ma mieć najwyższe walory jakościowe i odżywcze, ma być bezpieczny dla zdrowia. W tej produkcji ważne jest stosowanie takich zabiegów agrotechnicznych by były nieszkodliwe dla środowiska naturalnego, ale miały korzystny wpływ na wegetację roślin. Ważny jest zatem dobry płodozmian i dostarczanie roślinom takich nawozów i w takiej ilości, jakiej potrzebują a nie w nadmiarze. W systemie tym będzie liczyła się zatem precyzja. Rolnicy, ale także warzywnicy i sadownicy powinni wdrożyć ten sposób produkcji u siebie, jeżeli chcą ograniczyć koszty produkcji, produkować bezpieczną żywność i żyć w zdrowym środowisku naturalnym. I na koniec stwierdzono jeszcze, że produkcja integrowana wcale nie jest taka prosta i że będzie wymagać od rolnika poświęcenia, przynajmniej na początku, większej ilości czasu niż dotychczas.
W stu procentach sprawdziły się tutaj dwa przysłowia: „co dwie głowy to nie jedna” i „podróże kształcą”. Więcej nie potrzeba dodawać.

Zosia_5_Marszew


Z ciekawością Rolnicy obejrzeli również wystawę maszyn i środków do produkcji ziemniaków oraz zapoznali się z ofertą sprzedaży kwalifikowanych sadzeniaków. Zwiedzili poletka demonstracyjne odmian ziemniaków zarejestrowanych w Polsce i wystawy próbek bulw. Dużym zainteresowaniem cieszyła się wystawa objawów chorób ziemniaka, gdzie udzielano konsultacji dotyczących metod ich zwalczania. Natomiast hitem imprezy okazał się Festiwal smaków, czyli konkurs potraw z ziemniaka a po konkursie, oczekiwana z niecierpliwością, wspaniała degustacja dla wszystkich. Całą imprezę uświetniły występy regionalnych zespołów artystycznych oraz liczne kiermasze.

Zosia_6_Marszew

Pomimo kapryśnej pogody uczestnicy byli bardzo zadowoleni z wyjazdu a bogaty i ciekawy program imprezy dostarczył wielu pomysłów i wzbogacił o nowe doświadczenia.

Liliana Tatara, Zofia Stempin, Alfred Kuźnik PZD Konin :)

 

 

Ostatnio zmieniany 07 września 2012
03 września 2012

Dożynki Powiatu Tureckiego

Przygotowane przez

Dożynki powiatu tureckiego

2 września 2012 r. w Tokarach na terenie gminy Kawęczyn odbyły się dożynki Powiatu Tureckiego. Udział w ich przygotowaniu mieli również doradcy z Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego z Zespołu Doradczego w Turku, którzy przygotowali stoisko wystawowo-informacyjne. W czasie trwania uroczystości doradcy służyli fachowym doradztwem.

02 września 2012

Krajowe Dni Ziemniaka 2012 w Marszewie.

Napisane przez

wanda_5   wanda_6

W dniach 25-26 sierpnia br. w Marszewie k/Pleszewa w Centrum Edukacyjno-Wystawowym Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu odbyła się XIX edycja Krajowych Dni Ziemniaka. Głównym celem tej specjalistycznej imprezy o charakterze wystawowo-targowym i szkoleniowym jest prezentacja postępu technologicznego, biologicznego i ekonomicznego w uprawie, obrocie i przetwórstwie ziemniaków. Tegoroczne Dni Ziemniaka zorganizował Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie oraz WODR w Poznaniu. Patronat honorowy nad imprezą objął Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Wojewoda Wielkopolski oraz Marszałek Województwa Wielkopolskiego.

Organizatorzy zapewnili bogaty program. Zaprezentowano min.

  • wystawę maszyn i środków do produkcji ziemniaków oraz ofertę sprzedaży kwalifikowanych odmian,

  • zwiedzanie poletek demonstracyjnych 100 odmian ziemniaka zarejestrowanych w Polsce oraz wystawy próbek bulw,

  • doradztwo w zakresie technologii uprawy wraz z możliwością uczestnictwa w seminariach szkoleniowych a także festiwal smaków – konkurs potraw z ziemniaka,

  • liczne kiermasze oraz występy regionalnych zespołów artystycznych.

wanda_1   wanda_4

Targi odwiedziła również grupa Rolników z gminy Stare Miasto wraz z panem wójtem. W wyjeździe do Marszewa uczestniczyło 26 osób. Wyjazd zorganizowano wspólnie Ośrodek Doradztwa Rolniczego z Urzędem Gminy. Rolnicy skorzystali z proponowanych porad i ofert a także uczestniczyli w w/w atrakcjach. I choć liczba producentów ziemniaków (także w naszej gminie) z roku na rok maleje, to zainteresowani Rolnicy uczestniczący w wyjeździe wrócili zadowoleni, być może z perspektywami na przyszłość, co do uprawy nowych smakowitych odmian ziemniaka.

Wanda Nowak – st. doradca WODR Poznań, PZD w Koninie

Doradcy z powiatu konińskiego uczestniczący: Basia Gęziak, Fredek Kuźnik, Tomek Olejnicki, Zosia Stempin. Zdjęcia robiła Basia Gęziak :)

wanda_7   wanda_3

 

    

 

Ostatnio zmieniany 07 września 2012
31 sierpnia 2012

Ostatni moment na poplony

Przygotowane przez

Poplony siano już od wieków. Zasada „za kosą pług” a potem oczywiście poplon zobowiązywała do działania. Dopiero wprowadzenie zbioru kombajnowego zbóż spowodowało, że zboża zostają dłużej  na polu, do pełnej dojrzałości i niskiej wilgotności ziarna.Także stosowanie nawożenia mineralnego, zwłaszcza azotowego, wpłynęło na wydłużenie okresu wegetacji zbóż a tym samym późniejsze zbiory, które często nie pozwalają już na siew poplonu. W zasadzie dopiero wprowadzenie dopłat z programu rolnośrodowiskowego przywróciło poplony do łask.

 

Co uzyskujemy przez  siew poplonu?

Uproszczenia w uprawie, specjalizacja produkcji itd. powodują , że odchodzi się od następstwa roślin zgodnego z zasadami poprawnego zmianowania .W strukturze zasiewów dominują zboża. Prawie całkowite zaniechano uprawy roślin motylkowych. Wszystko to powoduje ,że gleby ubożeją, tracą strukturę. Rozprzestrzeniają się choroby i szkodniki. Poplony są doskonałym „przerywnikiem” dla różnych monokultur uprawowych. Poza tym pole powinno jak najkrócej  pozostawać  bez okrywy roślinnej .Obecność roślin na polu w okresie jesieni i zimy  zapobiega  erozji wietrznej i wodnej a także powoduje zatrzymanie większej niż gdzieindziej  ilości śniegu. Rośliny poplonowe pobierają i zatrzymują  w sobie składniki mineralne ,których nie wykorzystały  poprzedzające je, rosnące w plonie głównym  uprawy. W ten sposób  ogranicza się  straty cennych minerałów ,które spływając  do wód  gruntowych i cieków wodnych stanowią zagrożenie dla środowiska Zaoranie poplonu  pozwala z powrotem wzbogacać  glebę w składniki mineralne a przede wszystkim  w substancje organiczne. W gospodarstwach z dużą ilością inwentarza rolnik uzupełnia je za pomocą obornika i gnojowicy lub gnojówki. W gospodarstwach bezinwentarzowych jedyną możliwością utrzymania żyzności gleby są poplony. Wysiewane po zbiorze rośliny głównej, wcześnie schodzącej z pola, mogą dać 15 do 30 ton masy zielonej będącej znakomitym nawozem. Świeża masa przyoranych roślin może  zastąpić ok. 8 do 20 t obornika. Poza tym siew poplonu   pozwala uzyskać  dodatkową paszę jesienią i wczesną wiosną . Poplony  (szczególnie rośliny motylkowate ale nie tylko) poprawiają  wartość stanowiska, pozwalają na ograniczenie nawożenia, zwłaszcza azotowego. Uprawa roślin mątwikobójczych, np. niektórych odmian  gorczycy białej, rzodkwi oleistej, poprawia  stan fitosanitarny gleby. Udane poplony  ograniczają zachwaszczenie, zmniejszają  negatywne  efekty  suszy, poprawiają strukturę gleby. Trudno wymienić tu wszystkie zalety międzyplonów. Przystępując do Programu rolnośrodowiskowego można też otrzymać płatności, za każdy hektar poplonu utrzymanego na polu do wiosny. Jest to rekompensata  za dobrowolne  podjęcie działań, przez rolnika, na rzecz środowiska.

Jak można wykorzystać poplony?

Poplony można spasać, można zaorać jako nawóz zielony, można też wiosną zrobić z roślin ozimych kiszonki. Rośliny jare zasiane jako poplon można  pozostawić na zimę jako mulcz.  Udane poplony z  roślin  jarych, pozostawione do wiosny,  zimą zamarzną i stworzą  na powierzchni gleby swego rodzaju powłokę ,pierzynkę  nazywaną  mulczem. Mulcz ogranicza parowanie a gleba pod nią jest wręcz pulchna i wilgotna. Można w nią wsiać wiosną , bez orki np. nasiona  buraków cukrowych.

Rolnicy często twierdzą ,że po poplonach pole jest bardzo wysuszone, że wyciągają one wilgoć.

To jest tylko pół prawdy. Taka sytuacja może wystąpić  po poplonach ozimych, albo wtedy gdy np. gorczyca zbyt mocno wyrośnie a zima jest łagodna i rośliny nie zmarzną wówczas pole  trzeba koniecznie zaorać. Dlatego, tam gdzie to możliwe zaleca się zastosować tylko uprawę agregatem w celu wymieszania poplonu z glebą a także w celu zniszczenia  chwastów, które wyrosły w poplonie. Dzięki temu  zgromadzona w zimie wilgoć pozostaje w glebie  i nie niszczy się  jej struktury gruzełkowatej, która pozwala na podsiąkanie wody z głębszych warstw. Jednocześnie wzruszona płytko warstwa na powierzchni pola zapobiega wyparowaniu wilgoci.

 

Jakie gatunki roślin można użyć  do siewu poplonów?

 

Teoretycznie każde, najlepiej te, które mamy w gospodarstwie, może to być nawet mieszanka zbożowa jara lub ozima. Najlepiej jednak wybierać gatunki , które charakteryzują się  szybkim wzrostem początkowym, mają małe   potrzeby wodne w okresie kiełkowania i wschodów, małe wymagania glebowe a ich nasiona są stosunkowo tanie. Dobór roślin do poplonu zależy też od terminu, w którym je wysiewamy i od sposobu jego „spożytkowania”. Najwięcej wartości mają poplony z udziałem roślin motylkowatych (obecnie nazywa się je bobowatymi).  Zaleca się mieszanie różnych gatunków roślin w celu zniwelowania wpływu zmiennych warunków glebowych i pogodowych.   Dobrze jest  też zastosować gatunki, które  mają jakieś dodatkowe cenne właściwości tak jak np. wcześniej wspomniane ograniczające rozwój mątwika niektóre odmiany gorczycy białej lub rzodkwi oleistej.

Trzeba jednak pamiętać o stosowaniu zasady, że  w poplonie siejemy  wyłącznie rośliny niezbożowe  jeśli  w gospodarstwie uprawia się dużo  zbóż.

I jeszcze jedna bardzo ważna rzecz!. Bywa ,że po zasiewie poplonu  wystąpi długotrwała susza i nasiona nie skiełkują. Wtedy trzeba koniecznie pole jeszcze raz uprawić, w celu zapobieżenia lub zlikwidowania zachwaszczenia  i ewentualnie zasiać jeszcze raz poplon albo przygotować pole np. pod uprawy ozime.

 

Jakość poplonu w dużej mierze zależy też od warunków pogodowych występujących późnym latem i jesienią. Generalnie siew poplonów powinno się zakończyć do końca sierpnia ale przy wilgotnej i ciepłej aurze także później zasiane rośliny poplonowe mogą dać spodziewany efekt.

Do połowy  sierpnia mogą być wysiane, głównie do spasania lub na przyoranie jesienią, takie gatunki jak: łubiny - 140-160 kg/ha, bobik  - 200-250 kg/ha, seradela  - 50-60 kg/ha,słonecznik - 25-30 kg/ha, groch siewny pastewny - 140-160 kg/ha, gorczyca biała - 15-20 kg/ha(zniszczyć lub zaorać przed zakwitnięciem !),facelia - 10-15 kg/ha, rzodkiew oleista  - 25-30 kg/ha, żyto - 180-200 kg/ha i inne rośliny.

Do połowy  wrześniu można jeszcze wysiać, z powodzeniem  na przyoranie jesienią  lub na pozostawienie ,w formie  mulczu, do wiosny np.  gorczycę białą –  10 - 20 kg/ha, facelię – wysiew 8–10 kg/ha, ewentualnie mieszankę gorczycy białej i facelii – wysiew 10 + 5 kg/ha oraz rzodkiew oleistą – wysiew 25–30 kg/ha, rzepak jary i ozimy – 4-5 kg/ha (uwaga: niektóre nasiona pozostają i kiełkują w uprawach następczych zachwaszczając pole) wyższe ilości wysiewu dotyczą przeznaczenia  na mulcz

Na poplony ozime można jeszcze wysiać żyto z wyką ozimą (kosmatą) - wysiew w ilości 80 kg żyta + 40 kg w I dekadzie września, żyto lub pszenżyto - 180-200 kg na hektar najlepiej w drugiej dekadzie września.

 

Jolanta Szydłowska

31 sierpnia 2012

Wrześniowe porzekadła

Przygotowane przez

jarzab-pospolitywrzosowisko

Wrzesień

1
Bronisława, Idzi
Pierwszy września pogodny, w zimie czas wygodny.
Dzień świętego Idziego, gdy się wypogodzi, cztery niedziele potem pogodą dogodzi.
Gdy na święty Idzi ładnie, śnieg na pewno późno spadnie.
Gdy święty Idzi burzliwie się poda, przez cały wrzesień niestała pogoda.
Gdy wrzesień z pogodą zaczyna, zwykle przez miesiąc pogoda trzyma.
Na święty Idzi chłop podwieczorku nie widzi.
Na święty Idzi, to się w polu tylko bydło i oracza widzi.
Święty Idzi gruszkę na drzewie widzi.
Święty Idzi wiedzie wrzesień, wnet nadejdzie dżdżysta jesień.
Wielka dla zboża i siewki wygoda, gdy w święty Idzi przyświeca pogoda.
2
Juliana, Wilhelma
Jeśli wrzesień z pogodą zaczyna, zwykle przez miesiąc pogoda trzyma.
3
Izabeli, Gerarda
Wrzeszczy wrzesień, że już jesień.
4
Rozalii, Selli
Gdy nadejdzie wrzesień, rolnik ma zawsze pełną kieszeń.
5
Wawrzyńca, Doroty
Gdy wrzesień bez deszczów będzie, w zimie wiatrów pełno wszędzie.
6
Beaty, Eugeniusza
Jak we wrześniu krety kopią po nizinach, będzie wietrzno, ale lekka zima.
7
Melchiora, Reginy
Święta Regina mgły rozpina.
W dzień świętej Reginy wabią chłopaków dziewczyny.
Święta Regina gałęzie ugina.
8
Marii, Radosława
Gdy Narodzenie Maryi pogodne, to będzie tak cztery tygodnie.
Gdy na Siewną jest błękitnie, wtedy pięknie wrzos zakwitnie.
Jakie Najświętszej Maryi Panny urodziny, takie też i imieniny (15.09).
Jeśli w Maryi Narodzenie nie pada, to sucha jesień się zapowiada.
Kiedy Panna się rodzi, już jaskółka odchodzi.
W Narodzenie Panny Marii pogodnie, tak będzie cztery tygodnie.
W Narodzenie Panny pluta, w zimie zedrzesz buta.
W Narodzenie Panny jaka pogoda, osiem tygodni takich nam poda.
9
Piotra, Sergiusza
Gdy grzyby wielkie korzenie mają, wielką zimę zapowiadają.
10
Mikołaja, Łukasza
Na świętego Łukasza jest w domu chleb i kasza.
11
Jacka, Prota, Dagny
Gdy na Jacka pogodnie, suche w jesieni dnie.
Jeśli na Jacka nie panuje plucha, to pewnie zima będzie sucha.
Ze wszystkich świętych najlepszy Jacek, bo kto żyje dostał placek.
Jeśli na świętego Prota jest pogoda albo słota, to na świętego Hieronima (30.09) deszczyk jest, albo go ni ma.
12
Marii, Gwidona, Maji
Jeśli wrzesień będzie ciepły i suchy, pewno październik nie oszczędzi pluchy.
13
Jana Chryzostoma, Filipa
Czym dłużej jaskółki we wrześniu zostają, tym dłużej piękne i jasne dni bywają.
14
Bernarda, Roksany
Na Podwyższenie Świętego Krzyża jesień się przybliża.
15
Rolanda, Nikodema, Albina
Jakie Najświętszej Maryi Panny urodziny (08.09), takie też i imieniny (15.09).
Nikodem gdy suchy, rozprasza jesienne pluchy.
Pogoda na Nikodema - niedziel cztery deszczu nie ma.
16
Kamili, Edydty, Kornela
Im głębiej we wrześniu grzebią się robaki, tym srożej się zima da ludziom we znaki.
17
Roberta, Justyny
Jaką pogodę na nowiu da wrzesień, taka bywa zwykle przez całą jesień.
18
Stanisława, Ireny
Kiedy Irena z mrozem przybywa, babie lato krótkie bywa.
19
Teodora, Konstancji, Januarego
Na świętego Teodora zapełniona komora.
20
Filipy, Franciszka
Gdy we wrześniu grzybów brak, niezawodny zimy znak.
21
Miry, Mateusza
Gdy na święty Mateusz śnieg przybieżał, będzie po pas całą zimę leżał.
Mateusz bez dżdżów potoku da win do przyszłego roku.
Na Mateusza słońce grzeje, po Mateuszu wiatr ciepło wywieje.
Na świętego Mateusza dostanie kapusta kapelusza.
Na święty Mateusz jeśli mróz, jeszcze sanie do szopy włóż.
Na święty Mateusz płaszcz miej, a na święty Michał (29.09) futro wdziej.
Niech po świętym Mateuszu chucha, kto sobie nie kupił kożucha.
Pogoda na świętego Mateusza cztery niedziele się nie rusza.
Święty Mateusz dodaje chłodu i raz ostatni podbiera miodu.
22
Tomasza, Maurycego, Joachima
Joachima boską mocą dzionek już się równa z nocą.
Jeśli jasny Maurycy, to rad w zimie wiatr ryczy.
Jeśli Maurycy ma jasne lice, to przyprowadzi wnet nawałnicę.
Maurycy jak się śmieje, wiater rychło powieje.
23
Tekli, Bugusława
Skoro wrzesień, to już jesień, ale jabłek pełna kieszeń.
24
Gerarda, Gerardy
Gerard czasem wróży na to, że z nim przyjdzie drugie lato.
Na Gerarda, gdy sucho, zima będzie z pluchą.
25
Kleofasa, Aurelii
Gdy Kleofas we mgle chodzi, mokrą zimę zwykle zrodzi.
26
Cypriana, Damiana, Justyny
We wrześniu, gdy tłuste ptaki, srogo się zima da ludziom we znaki.
27
Gaji, Wincentego
Straszna jest wrześniowa słota - miarka deszczu, korzec błota.
28
Wacława, Marka
Na świętego Wacława w polu pustki, w domu sława.
Gdy na Wacława i Michała (29.09) jasno, nie będzie w zimie ciasno.
29
Michaliny, Michała
Do Michała przymrozków ile i w maju tyle.
Gdy deszcz w świętego Michała, będzie łagodna zima cała.
Gdy dębówki obrodzą na Michała, to w Narodzenie śniegu fura cała.
Gdy na Michała obrodzą żołędzie, dużo śniegów w zimie będzie.
Gdy noc jasna na Michała, to nastąpi zima trwała.
Deszcze Michałowe prawią w zimie powietrze zdrowe.
Gdy w Michała deszcz spadnie, lekka zima będzie snadnie.
Gdy w Michała wiatr od wschodu lub północy, w zimie mrozy wielkiej mocy.
Gdy wietrzno w Michała, będzie mroźna zima cała.
Jeśli bociany do Michała zostały, nie będzie mrozów przez grudzień cały.
Jeśli deszcz na Michała, zima będzie nie trwała.
Jeśli nie odlecą ptaszki do Michała, do Wigilii zima nie nastąpi trwała.
Jeżeli święty Michał deszczem przysłuży, to suchą wiosnę nam wróży.
Kiedy na Michała wiatr północny wieje, na ładną pogodę chłop traci nadzieję.
Noc jasna na Michała, zima ostra i trwała, gdy noc słotna, zima do końca grudnia lekka i błotna.
Od świętego Michała trąbka myśliwego do boru woła.
Po świętym Michale wolno paść i na skale.
Ptaszki do Michała, zima gdzieś została.
Ptaszki przed Michałem odleciały, będzie ostry grudzień cały.
Święty Michał lato przekichał.
W Michała, kiedy deszcze wszędzie, cała zima lekka będzie.
Zbytek na świętego Michała żołędzi, wiele śniegu w Boże Narodzenie napędzi.
30
Zofii, Grzegorza
Wiele ostu we wrzesień wróży pogodną jesień.

Strona 519 z 590