Obszary ONW zajmują w Polsce około połowy powierzchni gruntów użytkowanych rolniczo.

Zgodnie z unijnymi przepisami Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpoczęła od 16 października wypłatę dopłat ONW oraz płatności rolnośrodowiskowych za 2014 r. Na realizację dopłat ONW Agencja ma do dyspozycji 1,37 mld zł, a na wypłatę płatności rolnośrodowiskowych 1,54 mld zł. Pieniądze te trafią do rolników do końca czerwca 2015 r.

Wnioski o przyznanie dopłat ONW i płatności rolnośrodowiskowych rolnicy składają co roku wiosną na wspólnym formularzu wraz z wnioskami o przyznanie dopłat bezpośrednich. Kto złoży je w terminie od 15 marca do 15 maja może liczyć na otrzymanie należnych mu dopłat w pełnej wysokości. Natomiast w przypadku dostarczenia wniosków od 16 maja do 9 czerwca należne dopłaty są pomniejszane o 1% za każdy roboczy dzień opóźnienia. W tym roku wnioski o przyznanie dopłat ONW złożyło 736 tys. rolników, natomiast o płatności rolnośrodowiskowe ubiegało się blisko 114 tys. gospodarzy.

Dopłaty ONW przyznawane są rolnikom, którzy gospodarują w trudnym terenie np. górskim lub niekorzystnych warunkach np. na obszarach o niedostatecznych lub zbyt intensywnych opadach deszczu. Dopłaty te mają rekompensować rolnikom wyższe nakłady finansowe ponoszone na prowadzenie działalności w takich warunkach.

Płatności rolnośrodowiskowe natomiast wypłacane są tym rolnikom, którzy zdecydowali się przystąpić do „Programu rolnośrodowiskowego”, czyli prowadzą swoją działalność w sposób chroniący środowisko naturalne czy jak najmniej ingerujący w nie. W tym programie wyróżnionych jest 9 pakietów, w każdym z nich od 1 do 12 wariantów. Rolnik, który zdecyduje się na przystąpienie do „Programu rolnośrodowiskowego” zobowiązuje się realizować go przez pięć lat.

Źródło: ARiMR – DKS.

Cukier krzepi – slogan reklamowy wymyślony przez Melchiora Wańkowicza przez długie lata kojarzył się bardzo pozytywnie i smacznie. Na początku XX w. spożycie cukru w Europie wynosiło 5 kg rocznie, a dzisiaj w ciągu roku Europejczyk spożywa 39 kg. Natomiast na statystycznego Polaka przypadają aż 42 kg cukru, w tym około 14 kg cukru w „torebkach” (słodzenie, zaprawy). Z podanych informacji wynika, że większość cukru dostarcza nam żywność przetworzona, którą kupujemy w sklepach.

Światowa Organizacja Zdrowia zaleca 25 g cukru dziennie – 5 łyżeczek, a statystyczny Polak spożywa około 100 g, czyli cztery razy więcej. Okazuje się, że to cukier jest głównym sprawcą wielu chorób cywilizacyjnych i to bardziej niż tłuszcz. Jest obwiniany za rozwój cukrzycy, osłabienie odporności organizmu, arteriosklerozę, nadwagę, zakłócenie równowagi hormonalnej, próchnicę czy wspomaganie rozwoju komórek rakowych. Dlatego tak ważne staje się ograniczenie jego konsumpcji w kontekście wpływu na zdrowie człowieka.

Wydawało się, że dla osób, które ze względu na zdrowie lub dbanie o szczupłą sylwetkę zrezygnują z używania cukru, a zaczną stosować sztuczne słodziki, będzie to idealne rozwiązanie. Niestety okazuje się, że tak nie jest. Ostatnie badania dowodzą, że słodziki wcale nie służą zdrowiu, a wręcz przeciwnie mogą sprzyjać otyłości, rozwojowi cukrzycy czy innym chorobom metabolicznym. Trzy najbardziej popularne słodziki –sacharyna (E954), sukraloza (E955), aspartam (E951) – wywołują nietolerancję glukozy, czyli organizm nie radzi sobie z wysokim poziomem cukru we krwi. Najprawdopodobniej słodziki powodują zaburzenia w pracy flory bakteryjnej, co może wywoływać choroby metaboliczne.

Dlatego ze względu na zdrowie najlepiej byłoby zrezygnować ze słodzenia cukrem i słodzikami, ale nie jest to takie proste. Badania dowodzą, że człowiek jest zaprogramowany na czerpanie przyjemności z jedzenia słodyczy. W mózgu człowieka silnie jest pobudzony ośrodek przyjemności kiedy zjemy coś słodkiego – ciastko czy kostkę czekolady. Dlatego czujemy się nie tylko szczęśliwi, ale też bardziej spokojni. Mózg człowieka jest zalewany endorfinami i niestety tak uzależniamy się, bo chcemy, żeby stan błogości po zjedzeniu czegoś słodkiego trwał jak najdłużej. Więc znowu sięgamy po ciastko, czekoladę lub batonik. Wśród naukowców panuje opinia, że cukier uzależnia tak samo jak narkotyki.

Dlatego może lepszy jest cukier brązowy wyrabiany najczęściej z trzciny cukrowej? I tutaj znowu niezbyt optymistyczna wiadomość. Mimo panującej opinii brązowy cukier wcale nie jest zdrowszy od białego. Ma tyle samo kalorii co biały, ale ze względu na obecność melasy (brązowy kolor) ma trochę więcej minerałów i polifenoli.

Dla osób, którym mimo wskazań zdrowotnych bardzo trudno jest całkowicie zrezygnować ze słodkości, jest opcja ze stosowaniem naturalnych słodzików. Na rynku mamy stewię i ksylitol z drzewa brzozowego (E967). Stewia jest rośliną zawierającą bardzo słodkie glikozydy stewiolowe, które są pozyskiwane podczas procesu suszenia i obróbki liści stewii. Słodzik ze stewii nie ma kalorii, gdyż glukoza w niej zawarta nie jest wchłaniana przez organizm człowieka. Natomiast cukier brzozowy – ksylitol ma właściwości słodzące (u dzieci ostrożnie, bo może działać przeczyszczająco), ale też działanie przeciwpróchnicze. Ma zastosowanie do słodzenia gum do żucia.

Ale jeżeli nie cukier to co? Inne substancje słodzące, spośród których można wybierać, to:

• miód naturalny,
• syrop klonowy,
• syrop kukurydziany,
• słód jęczmienny,
• syrop z agawy (bardzo słodki, ma niski indeks glikemiczny),
• lukrecja.

Mamy w czym wybierać, ale naturalna i najzdrowsza słodycz to świeże owoce, potem suszone oraz warzywa – marchewka, orzechy, ziarna zbóż. Warto spróbować.

Mistrzami województwa wielkopolskiego w konkursie „AGROLIGA 2014” zostali:

• w kategorii Rolnik – Jan Drabina z Czerniejewa,
• w kategorii Firma – Szymkowiak Grupa Producentów Drobiu Sp. z o.o. z Dębienka

Jan Drabina z żoną Teresą, synem Szymonem i córką Anną prowadzą wspólnie w Noskowie w powiecie wrzesińskim 40-hektarowe gospodarstwo specjalizujące się w hodowli norek. Państwo Drabina przejęli gospodarstwo po rodzicach Pana Jana w 1996 r. Miało ono wtedy 15 ha powierzchni i było wielokierunkowe. w 2000 r. właściciele podjęli odważną decyzję specjalizacji swojego gospodarstwa w kierunku hodowli norek i wybudowali 2 pawilony. w 2001 r. ruszyła produkcja, której podstawą był zakup 300 matek. Obecnie stado liczy 5500 matek, a hodowla odbywa się w 27 pawilonach zajmujących ok. 3 ha gruntu. Rocznie sprzedaje się ok. 20 000 skórek. Całość przejmuje Dom Aukcyjny w Helsinkach, dla którego gospodarstwo Państwa Drabina jest rzetelnym, dobrym partnerem, gwarantującym wysoką jakość produkcji.

Dziś, po 14 latach działalności gospodarze wiedzą, że decyzja o specjalizacji była słuszna. Gospodarstwo prezentuje się okazale. Budynki mają piękne dachy i elewacje, utrzymane w ładnej, dobrze komponującej się z otoczeniem kolorystyce. Ciągi komunikacyjne i podwórza są estetycznie utwardzone i obsadzone zielenią ozdobną. Odchody zwierząt gromadzone są na profesjonalnie zbudowanej płycie obornikowej i po rocznym kompostowaniu służą do nawożenia pól. Pawilony hodowlane są estetyczne, gwarantują zwierzętom dobrostan i są utrzymywane w czystości, tak że sąsiedztwo fermy nie stanowi dolegliwości dla sąsiadów.

Norki

Ponadto w gospodarstwie uprawia się na 35 ha zboża, które dają wysokie plony bardzo dobrej jakości. w sumie w 2013 r. sprzedaż wyniosła za produkcję roślinną 120 000 zł, a za produkcję zwierzęcą 3 735 000 zł. Gospodarstwo jest w pełni wyposażone w niezbędny sprzęt, ciągniki i maszyny rolnicze. Są one doskonale utrzymane, stoją w szczelnych, czystych i estetycznych pomieszczeniach, a wszelkie naprawy i remonty wykonywane są na bieżąco.

Państwo Jan i Teresa są fachowcami w swojej branży. Są członkami Polskiego Związku Hodowców i Producentów Zwierząt Futerkowych, organizują u siebie specjalistyczne szkolenia i pokazy, przyjmują zainteresowanych na praktyki. Od dobrego „oka”, znajomości światowych trendów i fachowości Pani Teresy zależy na fermie bardzo dużo, bo to ona decyduje, które sztuki są najlepsze w swojej rasie i wybiera je do dalszej hodowli. Robi to jak widać z sukcesem, bo odbiorcy bardzo sobie chwalą jakość uzyskanych skór.

Państwo Drabina są uznanymi producentami rolnymi z Wielkopolski. w 2011 r. uzyskali statuetkę „Siewcy” w konkursie „Wielkopolski Rolnik Roku”, w 2012 r. zdobyli tytuł Rolnik Farmer Roku, posiadają też resortową odznakę honorową „Zasłużony dla Rolnictwa” oraz wiele wyróżnień na Krajowych Wystawach Skór w różnych kategoriach.

Państwo Jan i Teresa Drabinowie

Ze względu na nowoczesność, skalę i jakość produkcji oraz dbałość o estetykę budynków i otoczenia oraz oddziaływanie na środowisko Państwo Jan i Teresa Drabina zasługują na tytuł Mistrz Województwa Wielkopolskiego w Konkursie AGROLIGA 2014 w kategorii ROLNIK.

Szymkowiak Grupa Producentów Drobiu to rodzinna grupa producencka specjalizująca się w chowie brojlerów kurzych. Prowadzona jest przez 3 pokolenia tej samej rodziny. Grupę stanowi 5 oddzielnych ferm drobiu w miejscowościach: Rosnówko, Witobel-Zamysłowo, Wilczyna i Dębno. Wszystkie one korzystają z najnowocześniejszych technologii, są też w pełni zautomatyzowane. Automaty sterują zadawaniem paszy i wody, sterują mikroklimatem. w części kurników zamontowane są automatyczne wagi do rozważania paszy, dzięki którym do drobiu trafia robiona na bieżąco mieszanka o składzie właściwym dla danej fazy rozwojowej. Witaminy i probiotyki z firmy BIO POINT podawane są kurczętom automatycznie, w odpowiednich do wieku dawkach, wraz z wodą do picia. w części kurników zainstalowano także najnowocześniejszy system chłodzenia (PAD COOLING), dzięki któremu w kilkanaście minut można nawet w najgorętsze lato schłodzić wnętrze kurnika do 12^oC.

Brojlery

Firma nie jest uciążliwa dla otoczenia, wszystkie fermy mają pozwolenia zintegrowane i działają zgodnie z przepisami o ochronie środowiska. Łączy nowoczesność produkcji z wielkopolską rzetelnością. Jak w każdym interesie, oprócz masowości produkcji, liczy się jakość. Aby produkt finalny, którym jest brojler, mógł osiągać wysoką jakość rynkową, przede wszystkim musi być zabezpieczony odpowiedni wsad, czyli zdrowe pisklęta. Na równi z tym ważne jest zabezpieczenie dobrej paszy. w firmie korzystają w tym zakresie ze sprawdzonych przez lata dostawców piskląt. Ferma z zachodnio-pomorskiego Czarnego czy wielkopolska firma BroMargo z Margońskiej Wsi dają wyborne pisklęta na brojlery. Współpracują też systematycznie z profesjonalną firmą w zakresie dezynfekcji obiektów inwentarskich, jak też z prywatną lecznicą zwierząt. To równie ważni partnerzy, bo gwarantują wysoką zdrowotność kurcząt. Nie inaczej rzecz ma się z odbiorcami wyrobów z ferm Grupy. Wszyscy oni przestrzegają rzetelnych kupieckich zasad: zawsze na czas odbierają brojlery, i zawsze terminowo rozliczają się za wyprodukowany surowiec.

Senior rodu – Józef Szymowiak przy sterownikach w jednym z kurników

Ze względu na nowoczesność, efektywność i jakość produkcji oraz dbałość o estetykę budynków i otoczenia oraz oddziaływanie na środowisko Firma Szymkowiak Grupa Producentów Drobiu Sp. z o.o. zasługuje na tytuł Mistrz Województwa Wielkopolskiego w Konkursie AGROLIGA 2014 w kategorii FIRMA.

Bioróżnorodność, inaczej też różnorodność biologiczna (ang. biodiversity), to zróżnicowanie życia na wszelkich poziomach jego organizacji. Od 1992 r. ochrona środowiska przyrodniczego i różnorodności biologicznej jest integralną częścią Wspólnej Polityki Rolnej. Bioróżnorodność ma podstawowe znaczenie dla ewolucji oraz trwałości układów podtrzymujących życie w biosferze. Im wyższa jest biologiczna różnorodność danego ekosystemu, tym jest on odporniejszy na rozmaite kataklizmy, zarówno naturalne (susze, powodzie, choroby, gradobicia itp.), jak i sztuczne (skażenie chemiczne i promieniotwórcze, zawleczenie obcych gatunków, hałas, globalne ocieplenie itp.). W celu ochrony bioróżnorodności konieczne jest przewidywanie, zapobieganie oraz zwalczanie przyczyn zmniejszania się lub jej zanikania. Znaczenie ochrony bioróżnorodności wynika przede wszystkim z konieczności zachowania równowagi w przyrodzie. Kluczowe znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej w przestrzeni rolniczej mają m.in. łąki i pastwiska. Ekstensywnie użytkowane, wilgotne, a najlepiej okresowo zalewane łąki, są w naszych warunkach siedliskiem o wyjątkowo wysokich walorach przyrodniczych. Jest to środowisko występowania (lęgów, zimowania, migracji, baza pokarmowa) wielu gatunków będących przedmiotem ochrony, w tym bardzo specyficznej ornitofauny, zupełnie odmiennej od tej, która bytuje na gruntach ornych. Składa się ona w dużej mierze z gatunków zagrożonych wyginięciem i zanikających. Generalnie na łąkach i pastwiskach gnieździ się niemal o 30% więcej gatunków ptaków niż na gruntach ornych. Wiele gatunków ptaków wymaga do życia, z jednej strony otwartych pól lub łąk, a z drugiej – zadrzewień, ugorów lub zabudowań. Ptaki takie z reguły zdobywają pokarm na otwartych przestrzeniach pól uprawnych, łąk lub pastwisk, ale gniazda zakładają w śródpolnych zadrzewieniach, krzewach rosnących na miedzach lub w obrębie zabudowań wiejskich. Z drugiej strony, spora grupa ptaków krajobrazu rolniczego zdecydowanie unika zadrzewień, zakrzaczeń czy zabudowań. Są to głównie gatunki wywodzące się ze stepów i ewolucyjnie przystosowane do szerokiej, otwartej przestrzeni. Użytki zielone to bogactwo roślin, często rzadkich i chronionych. Stąd jednym z głównych zagrożeń bioróżnorodności w rolnictwie jest likwidacja użytków zielonych. Użytki zielone (łąki i pastwiska) to jedne z najważniejszych półnaturalnych zbiorowisk roślinnych terenów rolniczych. Zajmują około 20% powierzchni Polski, w tym łąki stanowią blisko 80% tej powierzchni. Są źródłem najtańszych pasz bogatych w białko i składniki mineralne i głównym zadaniem łąk jest właśnie dostarczanie paszy zwierzętom hodowlanym. Jednakże ich rola nie ogranicza się jedynie do rolnictwa, lecz obejmuje również ochronę środowiska, gospodarkę oraz sprawy społeczne. Znaczenie użytków zielonych dla środowiska naturalnego to: utrzymywanie różnorodności biologicznej roślinnej i zwierzęcej, regulacja wielu cykli biochemicznych, ograniczanie transferu azotu do cieków wodnych (w tym i do wód gruntowych), pobieranie i akumulacja węgla atmosferycznego oraz umożliwianie gromadzenia substancji organicznych w glebie. Łąki pełnią rolę buforu chroniącego przed zanieczyszczeniem, to znaczy, że zatrzymują zanieczyszczenie między wlotem do systemu ciekowego, a jego wylotem z łąki. Podobnie jak inne obszary pokryte roślinnością, takie jak lasy lub uprawy jednoroczne (zbożowe itd.), łąki ogrywają decydującą rolę w ochronie wody, ponieważ uczestniczą w pełnym cyklu jej obiegu. Pełnią rolę rezerwuaru wód powierzchniowych i podziemnych (funkcje retencyjne). Stanowią miejsce występowania cennych i wartościowych pod względem przyrodniczym gleb. Są to tereny, gdzie bioróżnorodność jest bardzo wysoka. Realnym zagrożeniem dla tych użytków jest zubażanie ich składu gatunkowego, wprowadzanie gatunków obcych, zbytnie uszlachetnianie runi łąk, przeorywanie, zbyt wczesne rozpoczynanie pokosów i wypasów oraz intensyfikacja wypasu, używanie ciężkiego sprzętu (zmiana stosunków powietrzno-wodnych w glebie oraz struktury użytkowanej roślinności w wyniku ugniatania), odłogowanie, nadmierne nawożenie, zwłaszcza mineralne (wzrost nawożenia powoduje wypieranie z runi gatunków dwuliściennych, szczególnie motylkowych), odwadnianie (obniżenie poziomu wód gruntowych to przyczyna mineralizacji wierzchniej warstwy gleby organicznej, eutrofizacji siedliska i ubożenia składu runi), zmiana stosunków wodnych. Komasacja (scalanie) gruntów powoduje likwidację mozaikowości roślinności, struktur liniowych (miedze, drogi) i innych małych elementów bioróżnorodności. Użytki zielone to typowe zbiorowiska pochodzenia antropogenicznego, a więc mogą utrzymywać się tylko w wyniku działalności gospodarczej człowieka, przede wszystkim dzięki systematycznemu wypasaniu i wykaszaniu. Przy jednorodnej i długotrwałej gospodarce roślinność tych siedlisk osiągnęła ustabilizowany stały skład gatunkowy. Antropogeniczne pochodzenie łąk i pastwisk powoduje, że należą one do najbardziej zagrożonych typów roślinności. Zaprzestanie wypasania lub wykaszania jest tak samo, a może nawet bardziej szkodliwe, aniżeli zbyt duża intensyfikacja tych zabiegów. Ich zaprzestanie prowadzi do zachwaszczenia i sukcesji. Koszenie było jednym z głównych czynników powstawania łąkowych zbiorowisk roślinnych i wykształcenia się specyficznej kombinacji gatunków. Rośliny przyzwyczajają się do cyklicznego charakteru użytkowania użytków. Powodem zmniejszania się powierzchni cennych siedlisk jest między innymi zaniechanie użytkowania rolniczego, bo użytki zielone o wysokich walorach przyrodniczych mają niejednokrotnie niską wartość paszową. Wypas na glebach wytrzymujących wpływ wydeptywania, przy odpowiedniej obsadzie zwierząt, może kształtować bardzo bogate gatunkowo zbiorowiska roślinne. Najlepszym rozwiązaniem, zwłaszcza na użytkach wilgotnych i podmokłych, byłoby koszenie ręczne, ewentualnie mechaniczne z użyciem lekkiego sprzętu celem zachowania struktury roślinności i wierzchniej warstwy gleby. Koszenie powinno odbywać się od wewnątrz do zewnętrz, co ułatwia zwierzętom ucieczkę. Pokos należy zebrać z użytku, aby nie osłabiać runi łąkowej. Bezwzględnie zakazane jest wypalanie użytków.

Rolnicy sami mogą podjąć określone działania, aby zapobiegać utracie bioróżnorodności m.in. poprzez realizację programów rolnośrodowiskowych, których głównym zadaniem jest redukcja negatywnego wpływu rolnictwa na środowisko i maksymalizacja jego pozytywnego oddziaływania na różnorodność biologiczną oraz krajobraz obszarów wiejskich. Jednym z zadań programu rolnośrodowiskowego jest też zachowanie bioróżnorodności na trwałych użytkach zielonych. Celem jest też ochrona cennych przyrodniczo siedlisk i zagrożonych gatunków ptaków związanych z użytkami zielonymi.

O tym, jak ważne dla zachowania bioróżnorodności są łąki i pastwiska, niech świadczy fakt obowiązku ich ochrony, narzucony przepisami prawa. Zgodnie z wymogami wzajemnej zgodności (cross-compliance) na łąkach i pastwiskach położonych na obszarach Natura 2000 obowiązują wymogi wynikające z planów ochrony (PO) lub planów zadań ochronnych (PZO), podzielone na działania obligatoryjne i fakultatywne. Zgodnie z założeniami, do działań obligatoryjnych zaliczane są:

• zachowanie siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków stanowiących przedmioty ochrony, które są położone na trwałych użytkach zielonych,
• ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych.

Przez zachowanie siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków stanowiących przedmioty ochrony, które są położone na trwałych użytkach zielonych, rozumie się takie działania, które nie dopuszczają do częściowego lub całkowitego zniszczenia siedliska poprzez zaoranie czy zalesienie. Natomiast przez ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych rozumie się taką gospodarkę rolną, która nie prowadzi do zmiany stanu gatunkowego roślin wynikającego ze stosowania podsiewania, wałowania, zmiany sposobu nawożenia czy stosunków wodnych. Minimalne normy określone dla gospodarstw rolnych mówią, że grunty rolne są utrzymywane zgodnie z normami, jeżeli na łąkach i pastwiskach zadeklarowanych do płatności okrywa roślinna jest na nich koszona i usuwana co najmniej raz w roku, w terminie do dnia 31 lipca, lub są na nich wypasane zwierzęta w okresie wegetacyjnym traw. Jeśli gospodarstwo realizuje pakiety rolnośrodowiskowe bądź jest położone na obszarach szczególnie cennych przyrodniczo, to stosowane powinny być właściwe dla nich terminy i zabiegi lub jeżeli znajdują się na nich cenne siedliska roślin, ptaków i owadów określonych w przepisach w sprawie minimalnych norm, to są na nich wypasane zwierzęta w sezonie pastwiskowym określonym w tych przepisach lub też okrywa roślinna jest na nich koszona i usuwana co najmniej raz w roku w terminie do dnia 31 października, pod warunkiem że rolnik w terminie do dnia 9 czerwca danego roku złoży oświadczenie o występowaniu na łące lub pastwisku danego siedliska do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na formularzu opracowanym i udostępnionym przez tę Agencję. W ramach dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska ochrona trwałych użytków zielonych (TUZ) oznacza, że:

• gdy w danym roku stosunek wielkości powierzchni trwałych użytków zielonych do wielkości powierzchni całkowitego obszaru rolnego w Polsce zmaleje o więcej niż 5% w stosunku do poziomu referencyjnego, to zmiana sposobu użytkowania trwałych użytków zielonych w danym roku wymaga zgody kierownika biura powiatowego Agencji; o taką zgodę należy wystąpić nie później niż na 30 dni przed zmianą;
• gdy w danym roku stosunek trwałych użytków zielonych w Polsce zmaleje o więcej niż 8% w stosunku do poziomu referencyjnego, kierownik biura powiatowego odmawia udzielenia zgody na przekształcenie; rolnicy posiadający grunty przekształcone z trwałych użytków zielonych mają obowiązek przywrócenia ponownie wskazanej powierzchni do dnia 15 maja roku następnego.

Również w wymogach programu rolnośrodowiskowego bez względu na to, który pakiet czy wariant rolnik realizuje, jest on zobowiązany do zachowania TUZ i elementów krajobrazu rolniczego nieużytkowanych rolniczo, a stanowiących ostoje przyrody na terenie gospodarstwa rolnego.

Co w przyszłości? Bioróżnorodność rolnicza jest największym dziedzictwem biologicznym i kulturowym świata. Jest zabezpieczeniem przed nieurodzajem, inwazją patogenów roślin i zwierząt gospodarskich. Ochronę, pomnażanie oraz użytkowanie rolniczych zasobów genowych uznano więc za działania priorytetowe w europejskiej polityce rolnej, co znajduje swoje odzwierciedlenie we Wspólnej Polityce Rolnej (WPR) na lata 2014-2020, w tym w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) na lata 2014-2020. Cele te będą realizowane przede wszystkim poprzez działanie rolnośrodowiskowo-klimatyczne oraz poprzez tzw. zazielenienie, czyli praktykę korzystną dla klimatu i środowiska.

Fot. Wioletta Kmiećkowiak