Podejmując decyzję, co zasiać – na jaką odmianę zbóż się zdecydować, warto zastanowić się na co zwrócić uwagę przy doborze odmiany.

Bardzo ważną sprawą jest stanowisko, jakie planujemy przeznaczyć pod dany zasiew. Na obszarach, gdzie pola graniczą z lasami, najlepszym rozwiązaniem wydaje się wybór odmian ościstych, a jeśli do tego dochodzi słabe stanowisko glebowe, warto pomyśleć o odmianach mieszańcowych. Najczęściej na gleby słabe wybieramy żyto lub pszenżyto, a warto zastanowić się nad wyborem odmian mieszańcowych innych gatunków zbóż, które lepiej sobie radzą na słabszych stanowiskach dzięki silniejszej krzewistości oraz zdolności tworzenia silnego systemu korzeniowego, za pomocą którego roślina będzie mogła pobierać wodę i składniki pokarmowe z głębszych warstw profilu glebowego. Jeśli wiosną będziemy wysiewać zboża jare, bardzo ważnym czynnikiem mającym wpływ na plonowanie będzie wczesność danej odmiany. Gatunki jare są bardziej wrażliwe na brak opadów ze względu na krótszy okres wegetacji. Opłaca zastanowić się nad odmianami charakteryzującymi się wcześniejszym terminem kłoszenia i dojrzewania.

Przy wyborze nasion zbóż ozimych ważną cechą braną pod uwagę jest zimotrwałość. Doświadczenia ostatnich lat pokazują, że coraz częściej mamy do czynienia z okresami niskich temperatur i braku okrywy śnieżnej. Pod względem tej cechy zdecydowaną przewagą charakteryzują się odmiany pochodzące z polskich hodowli.

Kolejną ważną cechą jest potencjał plonowania. W wielu zestawieniach plon ziarna dla danej odmiany podawany jest dla poziomu A1 (przeciętny poziom agrotechniki) i A2 (wysoki poziom agrotechniki – wyższe o 40 kg N/ha nawożenie azotowe, ochrona przed chorobami i wyleganiem). Oceniając ten parametr zakładamy, że odmiana o wysokim potencjale plonowania, przy zapewnieniu optymalnych warunków uprawy, może dawać wysokie plony przekraczające nierzadko 10 t/ha. Dzięki prowadzonym przez COBORU (urząd odpowiedzialny za rejestrację i badanie odmian) doświadczeniom porównawczym (PDO – Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe) można przeanalizować plonowanie w poszczególnych latach. Warto brać pod uwagę wyniki plonowania odmiany w rejonie, w którym planowana jest uprawa, ponieważ niektóre odmiany wykazują lepsze przystosowanie i większą stabilność plonowania w warunkach panujących w danym rejonie. Podejmując decyzję możemy posiłkować się Listą Odmian Zalecanych dla danego województwa.

Istotną cechą, na którą również powinniśmy zwrócić uwagę, jest odporność na najważniejsze choroby zbóż. Najbardziej rozsądnym wyjściem wydaje się wybór odmiany o odporności na jak największą liczbę chorób. Posiadając tego typu informacje oraz analizując przebieg warunków atmosferycznych możemy odpowiednio zaplanować ochronę chemiczną naszej uprawy, co powinno się przełożyć na jej skuteczność. Szczególnie pożądane są odmiany charakteryzujące się wysoką odpornością na choroby kłosa, ponieważ choroby te są trudniejsze do zwalczenia ze względu na to, że pierwsze etapy infekcji są niemal bezobjawowe, co utrudnia ich zwalczanie. Bardzo ważna jest jakość produkowanego zboża paszowego, ponieważ ziarno wykorzystywane w żywieniu zwierząt musi być zdrowe. Porażenie kłosa grzybami z rodzaju Fusarium niesie za sobą zagrożenie wystąpienia mikotoksyn w ziarnie podawanym do skarmiania zwierzętom. Nieodpowiedniej jakości pasza sporządzana z takiego ziarna może powodować choroby zwierząt, gorsze przyrosty masy ciała i osiąganie niższych wyników ekonomicznych.

Warto zapoznać się z wykazem odmian roślin uprawnych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce oraz z Listą Odmian Zalecanych do uprawy na terenie Wielkopolski. Informacje można znaleźć na stronie www.coboru.pl. Warto także uczestniczyć w dniach pola i wystawach rolniczych organizowanych corocznie, gdzie można obejrzeć poletka uprawowe z kolekcjami odmian polskich i zagranicznych hodowli.

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.”
Operacja realizowana przez Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.
Operacja mająca na celu ułatwienie transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie w zakresie gospodarowania wodą w rolnictwie współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
​Instytucja Zarządzająca PROW 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Przewidywane wyniki operacji: wymiana informacji i doświadczeń na temat nowych rozwiązań w gospodarowaniu wodą w rolnictwie.

W Sielinku k. Opalenicy 25 września 2018 roku Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu zorganizował szkolenie połączone z warsztatami „Gospodarowanie wodą w gospodarstwie rolnym”. Szkolenie połączone z warsztatami odbyło się w ramach Planu operacyjnego KSOW na lata 2018-2019 w zakresie SIR.

Naukowcy z Instytutu Melioracji, Kształtowania Środowiska i Geodezji Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu wygłosili nastepujące wykłady:

• Tematykę stanu i potrzeb drenowań w Wielkopolsce przybliżył dr hab. Rafał Stasik. Wobec coraz częstszych anomalii pogodowych, czego przykładem może duża ilość opadów w 2017 r. oraz susza w pierwszej połowie 2018 r., melioracje mogą odgrywać szczególną rolę w kształtowaniu zasobów wodnych terenów rolniczych.
• Temat geotechnologii i wykorzystania dronów omówiła mgr Joanna Jaskuła. Bezzałogowe statki powietrzne – drony są coraz powszechniej wykorzystywane w rolnictwie. Mogą służyć również do inwentaryzacji sieci drenarskiej i rowów melioracyjnych.
• Zagadnienie niedoborów wody i metod nawodnień zaprezentował prof. dr hab. Czesław Przybyła.

W trakcie szkolenia odbył się również wykład na temat działalności Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie w województwie wielkopolskim.

Szkolenie zakończyło się warsztatami z montażu i działania urządzenia do regulowania i monitorowania stanu wód gruntowych. Warsztaty prowadził dr inż. Michał Napierała.

Uczestnicy szkolenia byli bardzo zainteresowani tematyką i zadawali prelegentom wiele pytań związanych z gospodarowaniem zasobami wodnymi na terenie swoich gospodarstw rolnych.

​
​Powitanie uczestników szkolenia przez wicedyrektora Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu – Wiesławę Witaszak.

​
​Wykład „Stan i potrzeby drenowań w Wielkopolsce” – dr hab. Rafał Stasik.

​
Wykład „Geotechnologia – drony” – mgr Joanna Jaskuła.

​
Wykład „Niedobór wody – metody nawodnień” – prof. dr hab. Czesław Przybyła.

​
Warsztaty z montażu i działania urządzenia do regulowania i monitorowania stanu wód gruntowych – dr inż. Michał Napierała.

​
Warsztaty z montażu i działania urządzeń do regulowania i monitorowania stanu wód gruntowych.

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.”
Operacja realizowana przez Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.
Operacja mająca na celu ułatwienie nawiązania współpracy pomiędzy potencjalnymi partnerami w celu utworzenia grupy operacyjnej z zakresu nowoczesnej hodowli bydła współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
​Instytucja Zarządzająca PROW 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Przewidywane wyniki operacji: utworzenie grupy operacyjnej w ramach działania „Współpraca”.

Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu w ramach Planu operacyjnego KSOW na lata 2018-2019 w zakresie SIR zorganizował we wrześniu wyjazd studyjny do Holandii w tematyce stosowania embriotransferu w hodowli bydła pn. „Nowoczesna hodowla bydła z wykorzystaniem embriotransferu”.

Uczestnikami wyjazdu byli hodowcy bydła, specjaliści, przedstawiciele związku hodowców oraz doradcy.

Z Poznania wyruszyliśmy wcześnie rano, bowiem do pokonania mięliśmy ponad 800 km. W przedłużającej się podróży spędziliśmy pierwszy dzień.

W drugim dniu zaraz po śniadaniu udaliśmy się do gospodarstwa hodowli zwierząt w miejscowości Damwoude. Gospodarstwo, o charakterze typowo komercyjnym, nastawione jest na zakup zarodków oraz odchów cieląt (jałówek), od których w wieku 11 miesięcy pozyskuje się zarodki. Farma nie utrzymuje zwierząt w laktacji, oparta jest głównie na młodzieży i krowach dawczyniach.

Trzeci dzień to pobyt w gospodarstwie mlecznym, w którym stado krów dojnych liczyło 170 sztuk o wydajności 10,5 tys. litrów. W gospodarstwie wprowadzona została kompletna automatyzacja żywienia, która pozwala hodowcy więcej czasu poświęcić na obserwowanie stada pod kątem rozrodczości, zdrowotności, a także utrzymania dobrostanu zwierząt. Hodowca może pochwalić się wysoką jakością mleka, uzyskiwaniem 170 tys. komórek somatycznych w 1 mm mleka.

W godzinach popołudniowych odwiedziliśmy w Leeuwarden farmę rządową. Tutaj prowadzona jest działalność naukowo-dydaktyczna. Gospodarstwo współpracuje z uczelniami i instytucjami krajowymi oraz zagranicznymi. Można uznać, że jest to „pole doświadczalne” oparte o 550 sztuk krów. Dzięki temu opracowuje się dla gospodarstw produkujących mleko nowe technologie, które uwzględniają ochronę środowiska w postaci obniżenia emisji dwutlenku węgla oraz metanu.

Właśnie ze względu na duże ograniczenia emisji dwutlenku węgla w Holandii wprowadzono ograniczenie pogłowia krów dla każdego gospodarstwa (zmniejszenie objęło 8% posiadanego stada).

Czwarty dzień spędziliśmy w gospodarstwie mlecznym, gdzie głównym kierunkiem jest produkcja i przenoszenie zarodków uzyskiwanych dzięki synchronizacji rui i superowulacji. Gospodarstwo posiada ponad 100 sztuk cieląt oraz jałówki, od których pobiera się zarodki. Przebywają tu również zwierzęta młode odchowywane odpłatnie. Są to dawczynie zarodków, które wracają do właściciela, gdzie po wycieleniu rozpoczynają laktację. W tej „fabryce” zarodków utrzymywane jest również stado 45 krów o wysokim potencjale genetycznym ze średnią wydajnością 12,5 tys. litrów mleka. Dojone robotem krowy dają 40 litrów mleka dziennie, są też sztuki przekraczające tę normę i do robota podchodzą 5 razy dziennie.

Uczestnicy wyjazdu mogli bezpośrednio porozmawiać z właścicielami farm, z hodowcami. Mogli podpatrzeć, w jaki sposób prowadzone jest gospodarstwo. Wizyty te sprzyjały wymianie doświadczeń pomiędzy hodowcami z Polski i Holandii.

Mając na uwadze zbliżający się sezon jesienno-zimowy i związane z tym migracje dzikich ptaków, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przypomina hodowcom o możliwości ponownego wystąpienia choroby grypy ptaków i konieczności ewentualnego, wcześniejszego przygotowania się na taką okoliczność.

Poniżej publikujemy zasady bioasekuracji oraz w części „Pobierz załącznik” udostępniamy na ten temat ulotkę.

* * *

W związku z zagożeniem występowania wysoce zjadliwej grypy ptaków w Polsce hodowcy drobiu powinni zachowywać szczególną ostrożność i stosować odpowiednie środki bioasekuracji minimalizujące ryzyko przeniesienia wirusa grypy ptaków do gospodarstwa, w szczególności:

• utrzymywać drób w sposób ograniczający jego kontakt z dzikim ptactwem;
• przechowywać paszę w sposób zabezpieczający przed kontaktem z dzikimi ptakami oraz ich odchodami;
• karmić i poić drób w sposób zabezpieczający pasze i wodę przed dostępem dzikich ptaków oraz ich odchodami;
• stosować w gospodarstwie odzież i obuwie ochronne oraz po każdym kontakcie z drobiem lub dzikimi ptakami umyć ręce wodą z mydłem;
• stosować maty dezynfekcyjne w wejściach i wyjściach z budynków, w których utrzymywany jest drób.

Hodowco!  Pamiętaj o zgłaszaniu niezwłocznie do odpowiednich osób i instytucji (lekarz weterynarii prywatnej praktyki, powiatowy lekarz weterynarii, wójt/burmistrz/prezydent miasta) podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej drobiu.

Objawy kliniczne wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu:

• zwiększona śmiertelność,
• znaczący spadek pobierania paszy i wody;
• objawy nerwowe: drgawki, skręt szyi, paraliż nóg i skrzydeł, niezborność ruchów;
• duszności,
• sinica,
• wybroczyny,
• biegunki,
• nagły spadek nieśności.​