Historia wiejskich ogrodów sięga XIII wieku, czasów, gdy ogrody te nie były jeszcze tak kolorowe jak współczesne, bo nie było tylu kwiatów. Sadzono wtedy wyłącznie rośliny użytkowe, ponieważ ogród był źródłem utrzymania i wyżywienia rodziny. Na zagonach rosły: zboża, kapusta, chmiel czy len. Na miedzach, ale także na skraju ogrodów sadzone były drzewa owocowe, najczęściej jabłonie i grusze. W XVI wieku polskie ogrody przeżyły metamorfozę, bo pojawiły się warzywa przywiezione prze min. Bonę Sforzę z Włoch. Początkowo bardzo niechętnie sadzone, bo królowa Bona była bardzo surową władczynią i miała wielu wrogów. Natomiast zioła w ogrodach wiejskich najważniejszą rolę zaczęły odgrywać na przełomie XVIII i XIX wieku. Najczęściej uprawianymi były wówczas: bylice, mięta, rumianek, lubczyk, nagietek. W późniejszym czasie ze względu na charakterystyczny zapach sadzono je na rabatach pod oknami. Ogrody ozdobne rozwinęły się na wsi wraz z rozwojem ogrodów dworskich tj. na przełomie XVII i XVIII wieku. Jednak wydarzeniem, które wpłynęło na ich dynamiczny rozwój było prawdopodobnie uwłaszczenie chłopów, na przełomie XVIII i XIX wieku. Kiedy chłopi dostali swój kawałek ziemi mogli z nim zrobić, co chcieli a więc uprawiać, ale także upiększać domostwo. Właśnie wtedy stały się popularne takie rośliny jak jaśminowce, irysy, dalie, kalina koralowa czy też lilak.

Zieleń na wsi we wszystkich jej formach jest nieodłącznym elementem krajobrazu. Odgrywała od początku dziejów istotne znaczenie dla ludzi oraz zwierząt, jako pasza, pożywienie, ochronne, upiększające, w postaci barwnych ogrodów kwiatowych czy też wysokich drzew wśród niskich budynków. W tradycyjnych ogrodach wiejskich królowały warzywa, zioła i kwiaty. Zestaw gatunków związany był z regionem. Najczęściej stosowanymi rodzajami roślin ozdobnych były malwy, słoneczniki i maciejki. Drewniana chata, wokół niej kolorowy ogród a w nim: pomarańczowe nagietki, pachnący jaśminowiec, w kącie koper, pietruszka, lubczyk. Taki widok można było spotkać na wsi przy prawie każdym domostwie. Bardziej lub mniej zadbany, bo niektóre rośliny bujnie się rozrastały, co było pożądane a chłopi zwyczajnie zajęci pracą w polu nie mieli czasu na zbytnie upiększanie ogrodów. Współcześnie na wsi zachowały się nieliczne tradycyjne ogrody, w których krzewi się dawne obyczaje przekazywane z pokolenia na pokolenie, ale jest ich coraz mniej.

Na polskiej wsi pod oknami zawsze można było znaleźć tzw. przedogródek. Był to najczęściej wąski pas ziemi, gdzie siano zioła i kwiaty, sadzono krzewy tj.: kalina koralowa czy lilak pospolity. W ogrodach przyokiennych charakterystycznym widokiem były nagietki, ostróżki, dalie i naparstnice. Z racji, iż były to rośliny wysokie, pięknie prezentowały się na tle ścian, dodawały uroku. Kiedyś przedogródki były codziennością a współcześnie są prawie niespotykane albo zwyczajnie zapomniano o roli przedogródka. Widok polskiej wsi pełnej zieleni i zapachu kwiatów, wydaje się sielankowy, swojski, związany z tym miejscem. To jak wyglądał wiejski ogród wynikało z tego, jakie życie wiedli gospodarze. Były mniejsze lub większe, bogatsze i biedniejsze, ale zawsze związane z naturą, z obserwacją pór roku. Gatunki występujące w ogrodach były pospolite, dostosowane do potrzeb a upiększanie np.: łączenie fioletowych „marcinków” z pomarańczowymi nagietkami należało do bardzo odważnych kompozycji.

Z upływem czasu wraz z rozwojem technologii ogródki uległy przekształceniom. Obecnie coraz mniej obserwuje się ogrodów warzywnych i ziołowych, które kiedyś były niezastąpione. Wymagania ich właścicieli były coraz większe i inne. Ogrody zaczęły spełniać funkcję miejsca do wypoczynku, placu zabaw, rekreacyjną. Wyznaczono jeszcze miejsce, ale już na mały warzywnik i mały sad, dołączono część gospodarczą, np. do przechowywania narzędzi, sprzętu. Zmiany, jakie dokonują się obecnie na wsi są wynikiem postępujących zmian społecznych, technologicznych, ekonomicznych oraz politycznych. Przyspieszenie tempa życia sprawia, że ludzie potrzebują w swoich ogródkach bardziej chwili wytchnienia wśród zieleni niż uprawiania go. Tereny wiejskie do niedawna izolowane były od miast. Mówiono o różnicach między miastem a wsią. Współcześnie wsie zlokalizowane w niedalekiej odległości od miast zostają przez nie wchłonięte. Obszary te z punktu widzenia lokalizacji oraz transportu są bardzo atrakcyjne do zamieszkania. Poza tym tereny rolnicze coraz częściej zostają przekształcone na działki budowlane, przez co model tradycyjnych wiejskich ogrodów ulega zmianie na rzecz trawników, chodników, długowiecznych krzewów i drzew, wiecznie zielonych i łatwych do utrzymania.

Źródło:
Iwaniuk A., Kowalik E. 2014: Polski ogród wiejski
Borcz Z. 2003: Architektura wsi
Taczanowska E. 2003: Zieleń i mała architektura ogrodowa w gospodarstwie agroturystycznym
Raszeja E. 2013: Ochrona krajobrazu w procesie przekształceń obszarów wiejskich