Nowy szkodnik zimujący w domach - wtyk amerykański

Jesienią br. w wielu domostwach Południowej Wielkopolski tak jak w całym kraju pojawił się mało znany, dosyć groźnie wyglądający owad, mylony niekiedy z karaczanem wschodnim (karaluchem).

Jest to wtyk amerykański (Leptoglossus occidentalis) - pluskwiak różnoskrzydły, który jest szkodnikiem inwazyjnym roślin iglastych, głównie sosny. W okresie jesieni szuka schronienia w budynkach mieszkalnych, gospodarczych, garażach, magazynach itp. z temperaturą wyższą niż na otwartej przestrzeni, gdzie nie przetrwałby zimy ze względu na wrażliwość na niskie temperatury.

W Europie pojawił się w końcu XX wieku - zawleczony z USA prawdopodobnie z sadzonkami roślin iglastych. Obecnie występuje już w całej Polsce a w bieżącym roku spotyka się go znacznie częściej niż w latach minionych. Tegoroczne ciepłe lato oraz odpowiednia ilość opadów przyczyniły się do wyjątkowej ekspansji tego owada.

Wygląd

Owad dorosły ma około 2 cm długości (fot. poniżej), 3 pary odnóży, długie segmentowane czułki i mocno wypukłe oczy. Dominujący kolor to różne odcienie brązu i beżu. Pokrywa skrzydeł tworzy wzór przypominający literę X. Dolna część odwłoka segmentowa, w postaci pasów.

Szkodliwość

Wtyk amerykański nie stanowi zagrożenia dla zdrowia ludzi lecz atakowany, wydziela bardzo nieprzyjemną, smrodliwą woń. Jest on jednak inwazyjnym szkodnikiem roślin iglastych. Wysysa soki niedojrzałych szyszek powodując zakłócenia ich rozwoju uszkadza również igły roślin.

Zwalczanie

W warunkach domowych najlepszym rozwiązaniem jest ręczne wyłapywanie szkodników do jakiegoś pojemnika, słoika, pomagając sobie np. patykiem lub łyżką. Owady te dosyć szybko przemieszczają się dlatego trzeba to robić sprawnie aby uniknąć wydalenia przez nie silnie cuchnącej wydzieliny.

W zaleceniach ochrony roślin brak jest danych dotyczących zwalczania chemicznego tego pluskwiaka. Można jednak stosować produkty pochodzenia naturalnego, które nie posiadają okresu karencji i nie są zaliczane do typowych insektycydów. Jednym z nich jest Epular 940 EC w formie koncentratu przeznaczony do mechanicznego eliminowania szkodliwych owadów i roztoczy.

Jest to produkt na bazie oleju rydzowego – uzyskiwanego z lnicznika siewnego zwanego inaczej lnianką. Stosowany jest do mechanicznego eliminowania np. mszyc, przędziorków, miseczników i innych w uprawach roślin ozdobnych, sadowniczych, warzywniczych a także ziół. Stosowany jest także w ogrodach w profilaktyce przeciw kleszczom. Produkt ten w stężeniu 0,9%-1,2% (90 - 120 ml w 10 l wody) stosowany w formie oprysku pokrywa szkodniki cienką, lepką powłoką, która utrudnia oddychanie, żerowanie, rozmnażanie, przemieszczanie się szkodników, co w konsekwencji powoduje ich śmierć.

                                                                             Stanisław Zabarski

Źródło:

- konsultacja z prof. dr hab. Gabrielem Łabanowskim

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”.
​Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Operacja pn. „Lokalne Partnerstwo ds. Wody” mająca na celu zainicjowanie współpracy oraz stworzenie sieci kontaktów między lokalnym społeczeństwem a instytucjami i urzędami w zakresie gospodarki wodnej na obszarach wiejskich ze szczególnym uwzględnieniem rolnictwa współfinasowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach II Schematu Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Drugie spotkanie Lokalnego Partnerstwa ds. Wody w powiecie kolskim odbyło się 22 września 2020 roku w Starostwie Powiatowym w Kole.

W spotkaniu wzięło udział 14 osób – przedstawiciele Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu, Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, Starostwa Powiatowego w Kole, Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie Zarządu Zlewni w Kole, Rejonowego Związku Spółek Wodnych w Kole, Gminnej Spółki Wodnej w Dąbiu, Wielkopolskiej Izby Rolniczej (biuro w Kole), Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Kole oraz firmy „Pietrucha” Sp. z o.o.

Otwarcia dokonał i spotkanie prowadził przedstawiciel Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu – Michał Sosiński. Następnie przedstawiono prezentację dotyczącą metod i możliwości retencjonowania wody w rowach za pomocą gotowych rozwiązań wykonywanych przez firmę „Pietrucha” Sp. z o.o. (zaproszony gość).

Po prezentacji przeprowadzono dyskusję odnośnie stwierdzonych problemów w zakresie zwiększania retencyjności obszarów wiejskich oraz przyszłego działania LPW. Efektem dyskusji były następujące wnioski:

1. Projekt nowelizacji ustawy Prawo Wodne – brak oddolnych konsultacji zwłaszcza ze spółkami wodnymi i gminami.
2. Niezbędnym jest stworzenie podstaw prawnych działania LPW, umocowania w przepisach, określenie mechanizmów wsparcia finansowego, planistycznego itd.
3. Podstawą działań LPW winny być spółki wodne – wiedza i doświadczenie o systemach wodnych śródpolnych na danym terenie. Należy zrobić wszystko, aby wzmocnić spółki funkcjonujące albo reaktywować nowe tam, gdzie ich nie ma.
4. LPW winno docelowo przyczynić się do konsekwentnego działania (realizacji planów) w zakresie zwiększania retencji. Nie ma to być akcyjność. Będzie to dawało konkretne wyniki rzeczowe w perspektywie kilkuletniej, np. 5- czy 10-letniej.
5. Propozycja rozwiązania systemowego tworzenia dofinansowania LPW w planie wieloletnim, tj. inwestycji na retencjonowanie wód na obszarach wiejskich – np. część (procent) ze starostwa, gmin i parę procent z podatku rolnego na WIR oraz dofinansowanie BP (przez wojewodę) lub inne.
6. Istnieje w terenie duża potrzeba tworzenia nowych urządzeń piętrzących śródpolnych, konserwacja istniejących, odtwarzanie zdekapitalizowanych zastawek, budowy małych zbiorniczków śródpolnych itp.
7. Wskazano na istotne znaczenie uświadamiania rolnikom działań związanych z gospodarką wodną, również przedstawienie wymiernych korzyści, w szczególności ekonomicznych z konkretnych działań w tym zakresie (stabilizacja plonowania, ograniczenie strat suszowych). Istotne jest nie tylko gromadzenie wody, ale też jej odpowiednie rozprowadzanie – jej rozbiór. Działania inwestycyjne winny być w pierwszej kolejności realizowane pod konkretne potrzeby i możliwości (priorytetyzacja).

Zebranie trwało około 3 godziny. Ustalono termin kolejnego spotkania, które powinno odbyć się w połowie listopada br.

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”.
​Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Operacja pn. „Lokalne Partnerstwo ds. Wody” mająca na celu zainicjowanie współpracy oraz stworzenie sieci kontaktów między lokalnym społeczeństwem a instytucjami i urzędami w zakresie gospodarki wodnej na obszarach wiejskich ze szczególnym uwzględnieniem rolnictwa współfinasowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach II Schematu Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

W 2020 roku z inicjatywy Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przystąpiono do wdrażania działań związanych z tworzeniem lokalnych partnerstw do spraw wody (LPW), czyli sieci efektywnej współpracy pomiędzy wszystkimi kluczowymi partnerami na rzecz zarządzania zasobami wodnymi w rolnictwie i na obszarach wiejskich na poziomie lokalnym. W Wielkopolsce do pilotażu LPW wytypowano powiat kolski. Zadaniem LPW będzie między innymi wypracowanie rekomendacji dla Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie potrzeb oraz możliwości podjęcia działań związanych ze zwiększeniem dyspozycyjnych zasobów wodnych w rolnictwie, roli poszczególnych podmiotów LPW, w tym doradztwa ds. wody, a także propozycji rozwiązań systemowych. W przyszłym roku LPW mają zacząć działać w każdym powiecie w kraju.

W pierwszym spotkaniu, które odbyło się 9 lipca 2020 roku w Zespole Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Ustawicznego w Kościelcu (gmina Koło),  wzięło udział 20 osób – przedstawiciele Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu, Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, Starostwa Powiatowego w Kole, Urzędów Miejskich w Kole i Dąbiu, Nadleśnictwa Koło, Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie Zarządu Zlewni w Kole, Rejonowego Związku Spółek Wodnych w Kole, Gminnej Spółki Wodnej w Dąbiu, Wielkopolskiej Izby Rolniczej (biuro w Kole), Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Kole, a także poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Leszek Galemba.

Otwarcia dokonała Wiesława Nowak – dyrektor Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu. Następnie przedstawiono prezentację dotyczącą celu powstania LPW.

Osiągniętym efektem spotkania była wymiana dotychczasowych doświadczeń związanych z zarządzaniem zasobami wody, budowanie sieci współpracy oraz poszukiwanie możliwości przyszłej kooperacji na rzecz poprawy stosunków wodnych w rolnictwie. Spotkanie przebiegało w dobrej i koncyliacyjnej atmosferze. Zebrani przedstawili w indywidualnych wystąpieniach zakres swoich działań związanych z wodą oraz wyrazili duże zainteresowanie i akceptację idei utworzenia lokalnych Partnerstw ds. Wody. Zebranie trwało prawie 3 godziny. Termin kolejnego spotkania wyznaczono na pierwszą połowę września br.

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.”

Trwa nabór wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania 3 „Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych”, poddziałanie 3.1 „Wsparcie na przystępowanie do systemów jakości” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w ramach unijnych systemów jakości, tj.:

• gwarantowanych tradycyjnych specjalności,
• chronionych nazw pochodzenia,
• chronionych oznaczeń geograficznych,
• rolnictwa ekologicznego,
• ochrony nazw pochodzenia i oznaczeń geograficznych wyrobów winiarskich

oraz krajowych systemów jakości, tj.:

• „Jakość Tradycja”,
• „Quality Meat Program” (QMP),
• „Quality Assurance for Food Products” – „Tuszki, elementy i mięso z kurczaka, indyka i młodej polskiej gęsi owsianej”,
• „Quality Assurance for Food Products” – „Kulinarne mięso wieprzowe”,
• „Quality Assurance for Food Products” – „Wędliny”,
• Integrowana Produkcja Roślin (IP).

Termin składania wniosków: od 30 października do 3 grudnia 2020 r.

Wniosek o przyznanie pomocy składa się do Dyrektora Oddziału Terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę wnioskodawcy.

W przypadku Oddziału Terenowego Poznań pytania dotyczące naboru wniosków proszę kierować na adres e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript. lub telefonicznie: 61 85 60 625.

Miejsce składania wniosków: oddziały terenowe Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.

Tryb: wniosek o przyznanie pomocy składa się do dyrektora oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę wnioskodawcy na formularzu udostępnionym na stronie internetowej http://www.kowr.gov.pl/promocja/prow/prow-2014-2020/wsparcie-na-przystepowanie-do-systemow-jakosci oraz w siedzibach oddziałów terenowych Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.

Ogłoszenie o naborze wniosków o przyznanie pomocy w ramach poddziałania „Wsparcie na przystępowanie do systemów jakości” Dyrektor Generalny Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa podał do publicznej wiadomości działając na podstawie § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 sierpnia 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na przystępowanie do systemów jakości” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz.U. z 2019 r. poz. 449).