Z reguły należy nawadniać rozsadę warzyw posadzoną do gruntu. Nawadnianie zaleca się stosować w uprawie warzyw o bardzo dużych i dużych wymaganiach wodnych, które z reguły wytwarzają dużą masę liści, a także u odmian wczesnych o krótszym okresie wegetacji lub karłowych, u których zredukowany jest system korzeniowy.

Do warzyw o bardzo dużych wymaganiach wodnych należą: kalafior, kapusta pekińska, brokuł, sałata, kalarepa, rzodkiewka, kapusta wczesna, seler, ogórek.

Kalafior

Deszczowanie kalafiorów w okresach suszy należy wykonywać często, lecz przy użyciu małych dawek wody. Pierwsze deszczowanie powinno nastąpić zaraz po posadzeniu rozsady, następne w miarę potrzeby aż do końca wiązania róż, przy czym najskuteczniej działa nawadnianie tuż przed wiązaniem i w okresie wiązania róż. W latach suchych można otrzymać z pól deszczowanych nawet dziesięciokrotnie większą liczbę róż.

Kapusta pekińska

Roślina ta ma wysokie zapotrzebowanie na wodę i to nawet wyższe niż kalafior. Biorąc pod uwagę wrażliwość kapusty pekińskiej na niedobór wody w glebie, nawadnianie roślin w okresie suszy, zapobiegające zahamowaniu ich wzrostu w okresie wegetacji, jest konieczne. Wskazane jest wówczas danie jednorazowo około 20 mm wody. Nadmiar opadów, zwłaszcza przy niskiej temperaturze, nie jest jednak pożądany ze względu na możliwość rozszerzania się chorób grzybowych.

Brokuł

Dla brokułu niebezpieczny jest brak wody po posadzeniu rozsady do gruntu. Rośliny mogą reagować zbyt wczesnym wykształcaniem róż, które zazwyczaj osiągają średnicę kilku centymetrów – guzikowatość róż. Największą ilość wody roślina brokułu pobiera podczas formowania części jadalnej. Niedobór wody w glebie w tym okresie może prowadzić do uzyskania brązowo przebarwionych róż o niskiej jakości. Należy jednak zaznaczyć, że nadmiar wody może być równie szkodliwy jak jej niedobór. Szkodliwość ta polega na silnym rozwoju chorób bakteryjnych – bakteryjne gnicie róż.

Sałata

Sałata z uwagi na słabo rozwinięty system korzeniowy i nieproporcjonalnie w stosunku do niego dużą masę liści, wymaga w okresie wegetacji równomiernego nawadniania. Niedobór wody powoduje twardnienie i gorzknienie liści, natomiat nadmiar wody sprzyja gniciu główek.

Kalarepa

Najbardziej niebezpieczne dla jakości kalarepy jest zahamowanie wzrostu wywołane niedoborem wody i związków pokarmowych. Niedostatek wody powoduje zarówno obniżkę plonu, jak i powstawanie zgrubień spękanych i zdrewniałych. Poziom wilgotności gleby dla kalarepy nie powinien być niższy od 60%. W latach suchych deszczowanie kalarepy rozpoczyna się w okresie, gdy zgrubienia osiągają średnicę około 1,5 cm.

Rzodkiewka

W okresie suszy rzodkiewka rośnie słabo, a zgrubienia stają się łykowate i zdrewniałe. Niewskazane jest silne nawadnianie rzodkiewki po długotrwałej suszy, gdyż może nastąpić pękanie zgrubień. Do otrzymania dobrych plonów konieczne jest regularne, ale nie nadmierne, deszczowanie plantacji. Dostateczna ilość wody powinna być zapewniona w czasie całego okresu wegetacji rzodkiewki.

Kapusta głowiasta wczesna

Kapusty głowiaste jako rośliny wytwarzające olbrzymią masę zielonych liści mają bardzo wysokie wymagania wodne. Odmiany wczesne wszystkich warzyw kapustnych wykorzystują zimowe zapasy wody z gleby, natomiast odmiany późne potrzebują deszczu względnie nawadniania. Nie trzeba więc używać zbyt wysokich dawek wody w pierwszym okresie wzrostu, szczególnie kapust głowiastych wczesnych. Kapusty głowiaste odmian wczesnych zaleca się deszczować od połowy maja do połowy czerwca w ilości 80 mm łącznie. W przypadku odmian średnio wczesnych ilość wody powinna wynosić 80-100 mm, a deszczowanie należy rozpoczynać od początku lipca i stosować je do połowy sierpnia. Lepsze rezultaty deszczowania (zwyżka plonu, zwiększenie procentu i wyboru) otrzymuje się przy stosowaniu mniejszych dawek wody, wielokrotnie w 8-10-dniowych odstępach, niż przy dostarczeniu dużej dawki jednorazowo. Kapusta głowiasta reaguje szczególnie dodatnio na nawadnianie w okresie wiązania i wzrostu główek. Deszczowanie wpływa również na lepsze wykorzystanie przez kapusty nawozów mineralnych, zwłaszcza azotowych.

Seler

Optymalna wilgotność gleby w ciągu całego sezonu wegetacji powinna kształtować się na poziomie 70% pełnej pojemności wodnej. Bardzo ważne jest więc nawadnianie w czasie suszy, na którą rośliny te są bardzo wrażliwe. Ponieważ jednak zbytnia wilgotność sprzyja rozprzestrzenianiu się septoriozy selera oraz nadmiernemu rozrastaniu się liści kosztem korzeni spichrzowych, należy nawadnianie stosować tylko w momentach krytycznych. Najbardziej cierpią rośliny na niedobór wody w okresie najintensywniejszego wzrostu, co przeważnie przypada na okres od końca lipca do połowy września. W celu przeciwdziałania zahamowaniu wzrostu wystarczy zastosować w tym czasie pięcio- lub sześciokrotne deszczowanie dawkami nieprzekraczającymi łącznie od 100 do 120 mm opadu.

Nawadnianie selera pozytywnie wpływa na poprawę jakości korzeni, szczególnie na zmniejszenie ilości występowania pustych komór powietrznych w zgrubieniach.

Ogórek

Ze względu na pochodzenie ze strefy klimatycznej o obfitych opadach, jak i z racji tworzenia w krótkim czasie bardzo dużej masy wegetatywnej i wysokiego plonu owoców, ogórek ma bardzo wysokie wymagania wodne. Ponadto wymagania te spotęgowane są specyficznym stosunkiem nadziemnej masy do masy korzeniowej, który wynosi 20:1.

Zapotrzebowanie na wodę w glebie w początkowym okresie wzrostu, aż do momentu zawiązywania owoców, jest raczej umiarkowane, a nawet pewne nawroty chłodów ogórek znosi lepiej, gdy zarówno gleba, jak i powietrze są suche.

Od rozpoczęcia zbiorów należy dbać o wysoką i równomierną wilgotność gleby i w miarę potrzeby stosować nawadnianie. Okres dużego zapotrzebowania na wodę przypada dla ogórków na trzecią dekadę czerwca, lipiec i sierpień. Zalecane w tym okresie dawki nawodnień to odpowiednio: 4x20, 3x20 i 2x20 mm. W celu uniknięcia poparzenia roślin nie należy deszczować ogórków w pełnym nasłonecznieniu i gdy temperatura powietrza jest wysoka.

Żródło informacji: M. Orłowski „Polowa uprawa warzyw”.

W ocenie wydajności użytków zielonych szczególna rola przypada gatunkom traw, które dominują w runi. O tym, jaka jest przewaga traw w runi, decydują warunki panujące w siedlisku.

I tak na potencjał plonotwórczy użytków zielonych ma wpływ:

• uwilgotnienie gleby (dostępność wody) – trawy niezbyt oszczędnie gospodarują wodą; istotna jest nie tylko ilość opadów, lecz także ich rozkład w okresie wegetacji;
• światło – w runi, gdzie jest wiele gatunków traw, dochodzi do konkurencji o światło; dobre zacienienie znosi kupkówka i wiechlina, ale nie lubią go życica trwała i koniczyna biała;
• żyzność siedliska – zasobność gleby w składniki pokarmowe jest bardzo ważnym czynnikiem produkcyjności użytków zielonych; niezwykle ważnym czynnikiem decydującym o dostępności składników zawartych w glebie jest jej odczyn (optymalny poziom pH na glebach mineralnych to 5,5-6,5, a na glebach organicznych 5,0-6,0); właściwa kwasowość gleby reguluje właściwości fizyczne i chemiczne gleby oraz ma wpływ na dostępność składników pokarmowych.

Celem pielęgnacji użytków zielonych jest stworzenie im jak najlepszych warunków do wzrostu i rozwoju wartościowych gatunków traw i motylkowych. Użytki zielone położone na glebach organicznych (torfy, mursze, gleby próchniczne) mają tendencje do rozluźniania się w okresie zimy. Wałowanie powoduje usunięcie zbędnego powietrza z gleby, jednocześnie dociska darń do podłoża, co umożliwia podsiąk kapilarów. Zabieg ten jest najskuteczniejszy w momencie, gdy darń ugina się pod naciskiem kroków człowieka, a w pozostawionych przez niego śladach nie ma oznak wilgoci.

Ze względu na efekty produkcyjne zalecane jest prowadzenie na UZ użytkowania przemiennego, ponieważ posiada ono następujące zalety:

• sprzyja wykształceniu zwartej darni;
• zwiększa plonowanie o 10-15% i jakość paszy, co poprawia produkcyjność zwierząt;
• zmniejsza negatywny wpływ selektywnego wyjadania roślin na skład botaniczny runi pastwiskowej.

Nawożenie ma na celu polepszenie biologicznych i fizykochemicznych właściwości gleb oraz zwiększenie ich urodzajności. Wpływa to w bardzo dużym stopniu na skład botaniczny runi, jej trwałość i wartość pokarmową. Nawożenie azotem powinno być zróżnicowane w zależności od rodzaju gleby i składu botanicznego. Dawka azotu powinna być dostosowana do sposobu użytkowania łąk i pastwisk, a zwłaszcza do częstotliwości koszenia lub wypasania. Na łąki położone na glebach mineralnych zaleca się optymalną dawkę wynoszącą 80-180 kg N/ha, a na glebach organicznych, torfowo-murszowych do 140 kg N/ha, zależnie od wielkości przewidywanego plonu. Na pastwiska zaleca się dawki azotu wyższe o 20-30%, ale tylko wtedy, gdy w runi jest mały udział roślin motylkowych. Azot należy stosować w tylu porcjach, ile przewiduje się pokosów (wypasów). Dawka wiosenna winna być większa ze względu na duże zapotrzebowanie na azot w okresie ich intensywnego wzrostu i rozwoju, a w szczególności w okresie strzelania w źdźbło. Forma azotu winna być dostosowana do odczynu gleby. Gdy pH gleby przekracza 6,5, lepiej zastosować azot amonowy, ponieważ jest on dobrze zatrzymywany w glebie i wolniej pobierany przez trawy. Jeśli pH jest stosunkowo niskie, najlepiej wysiać nawozy saletrzane. Nie zasila się azotem ostatniego wypasu. Zmniejszenie plonowania oraz występowanie w runi chwastów i traw o niskiej wartości gospodarczej są niepokojącymi sygnałami wskazującymi na zaawansowany proces degradacji, która jest następstwem zmian warunków wzrostu i rozwoju traw. Do tych zmian należą:

• wyjałowienie gleby ze składników pokarmowych,
• postępujący wzrost zachwaszczenia gleby,
• długotrwałe zalewy,
• przesuszenie w wyniku nadmiernego obniżenia poziomu wód gruntowych,
• niskie opady i niekorzystny ich rozkład w czasie wegetacji,
• zbyt późny termin zbioru,
• zbyt niskie koszenie,
• wieloletnie jednostronne użytkowanie kośne lub pastwiskowe,
• pozostawienie nieskoszonej runi lub niedojadów.

Zatem w zależności od stopnia degradacji oraz warunków siedliskowych odnawianie trwałych użytków zielonych można przeprowadzić jedną z trzech metod:

• nawożenie i racjonalne użytkowanie,
• podsiew,
• ponowna uprawa.

Użytki zielone stanowią tereny wykorzystywane do produkcji żywności. Oczywiste jest, że jej produkcja musi być opłacalna dla rolnika i przyjazna dla środowiska. Jednak nie sposób produkować dużo bez stosowania czynników intensyfikujących produkcję.

Rolnicy, poszkodowani w wyniku wystąpienia na terenie Polski wysoce zjadliwej grypy ptaków, otrzymają rekompensaty.

Pomoc będzie udzielana na wniosek producenta drobiu. Wnioski należy składać od 1 do 28 lutego 2017 r. do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Do wniosku producent rolny musi dołączyć dokumentację określającą liczebność stada drobiu w gospodarstwie położonym na obszarze zapowietrzonym lub zagrożonym, przed otrzymaniem przez powiatowego lekarza weterynarii zawiadomienia o podejrzenia wystąpienia wysoce zjadliwej grypy ptaków.

Z pomocy będą korzystać producenci rolni w rozumieniu przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, którzy prowadzą gospodarstwo w rozumieniu art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2014 r. poz. 1539, z późn.zm.).

Rekompensata będzie wypłacana do każdej sztuki drobiu utrzymywanego w gospodarstwie położonym na obszarze  zapowietrzonym lub zagrożonym przed otrzymaniem przez powiatowego lekarza weterynarii zawiadomienia o podejrzeniu wystąpienia choroby, w wysokości 25 zł – w przypadku indyka lub strusia, 15 zł – w przypadku kaczki lub gęsi, 5 zł – w przypadku kury, perlicy lub przepiórki, 4 zł – w przypadku pozostałych gatunków drobiu.

Z pomocy będą mogli korzystać producenci rolni będący mikroprzedsiębiorstwem, małym albo średnim przedsiębiorstwem.

Rekompensaty nie będą przysługiwały producentom rolnym:

1) których gospodarstwo zostało wyznaczone jako ognisko wysoce zjadliwej grypy ptaków, tj. gospodarstwo, które jest uprawnione do odszkodowania na podstawie art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt za drób zabity z nakazu Inspekcji Weterynaryjnej albo do zapomogi za drób padły na podstawie art. 50 ust. 1 tej ustawy; grupa ta obejmuje także gospodarstwa w których stwierdzono ognisko wysoce zjadliwej grypy ptaków ale odmówiono wypłaty odszkodowania na podstawie art. 49 ust. 7 ww. ustawy lub wypłaty zapomogi na podstawie art. 50 ust. 3 tej ustawy;

2) których gospodarstwo jest położone w obszarze zapowietrzonym lub zagrożonym, które nie zostało wyznaczone jako ognisko wysoce zjadliwej grypy ptaków, a wydano decyzję nakazującą zabicie lub poddanie ubojowi drobiu, tj. gospodarstwo, które jest uprawnione do odszkodowania na podstawie art. 49 ust. 1 ww. ustawy za drób zabity z nakazu Inspekcji Weterynaryjnej; grupa ta obejmuje także gospodarstwo w któremu odmówiono wypłaty odszkodowania na podstawie art. 49 ust. 7 tej ustawy;

3) których gospodarstwo jest położone w obszarze zapowietrzonym lub zagrożonym, wobec których wydano decyzję nakazującą zabicie lub ubój drobiu oraz zakazującą utrzymywania w gospodarstwie drobiu, na podstawie art. 48b ust. 1 pkt 2 i ust 3 ww. ustawy.

Podstawę prawną do uruchomienia rekompensat dla producentów prowadzących w 2016 r. gospodarstwa, w których jest utrzymywany drób, położonych na obszarach podlegających ograniczeniom w związku z wystąpieniem wysoce zjadliwej grypy ptaków, stanowi ogłoszone 26 stycznia 2017 r. w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej pod poz. 166 rozporządzenie  Rady Ministrów z dnia 24 stycznia 2017 r. zmieniające rozporządzenie  w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji  i Modernizacji Rolnictwa.

źródło: www.minrol.gov.pl

W załączeniu: Rozporządzenie nr 3/2017 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 31.01.2017 r. w sprawie zwalczania wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI).